آیا می دانید نماد بینهایت کیهان از کجا آمده است؟
بينهايت حقيقتاً مفهومی عجيب و شگفت انگيز است. فرض كنيد بينهايت عدد سيب داشته باشيد. حال اگر يك سيب از سيبهاي خود را به دوستتان بدهيد بازهم همان بينهايت سيب را داريد و حتي يك سيب هم از سيبهايتان كم نشده است! حال فرض كنيد در حساب بانكي خود بينهايت تومان پول داشته باشيد. در اين صورت ميتوانيد بينهايت تومان از حساب بان...كي خود برداشت كنيد و به دوستانتان ببخشيد و در موجودي حسابتان هيچ تغييري ايجاد نخواهد شد. شما هنوز هم بينهايت ثروتمند هستيد و حتي يك تومان هم نسبت به قبل كمتر نداريد و اين درحاليست كه اكنون دوستان شما نيز مانند شما بينهايت ثروتمند شدهاند!
مفهوم شگفتانگيز بينهايت از گذشتههاي دور، ذهن رياضيدانان را به خود مشغول كرده بود. هرچند برخي شواهد نشان ميدهند كه مفهوم بينهايت براي نخستين بار در متون مقدس تمدن كهن هند باستان مطرح شده است اما ميتوان گفت كه اولين كار جدي در مورد بينهايت در عرصه رياضيات به دوران يونان باستان و تحقيقات اقليدس بر روي اعداد اول بازميگردد. اقليدس در كتاب مشهور "اصول" خود هرچند مستقيماً نامي از بينهايت نميبرد اما بهطور ضمني به آن اشاره کرده و به طور غيرمستقيم ثابت ميکند که تعداد اعداد اول، نامتناهی (بينهايت) است.
پس از اقليدس، پژوهش در مورد بينهايت توسط ساير رياضيدانان همچنان ادامه يافت تا سرانجام نماد ∞ به عنوان نماد اين مفهوم اسرارآميز پا به عرصه رياضيات گذاشت. البته درمورد منشأ اين نماد اطلاع چنداني در دست نيست. برخي معتقدند كه اين نماد، ريشه در متون مقدس كهن دارد چراكه مشابه چنين نمادي بر روي ديوارهاي غارهايي در تبت نيز كشف شده است. برخي نيز متون كيمياگري قرون وسطي را منشأ نماد ∞ ميدانند چراكه اين كيمياگران كه در جست و جوي جاودانگي بودند، كتب خود را اغلب با نماد و رمز مينوشتند. در اين ميان، برخي نيز تصور ميكنند كه اين نماد از شكل نوار مشهور موبيوس (1) گرفته شده است اما اين تصور نميتواند درست باشد چراكه نماد ∞ حداقل دويست سال پيش از آنكه آگوست فرديناند موبيوس (2)، رياضيدان آلماني، نوار موبيوس را به جهان معرفي كند در متون رياضي بكار رفته است.
احتمالاً جان واليس (3)، رياضيدان انگليسي، اولين رياضيداني بود كه در كتاب خود با عنوان "رسالهاي درباره مقاطع مخروطي" (4) كه در سال 1659 منتشر شد، نماد ∞ را براي نشان دادن مفهوم بينهايت بكار گرفت. برخي معتقدند كه واليس اين نماد را از نماد عدد 1000 در سيستم عددنويسي يوناني كه خود از سيستم عددنويسي اِتروريايي (5) ريشه گرفته اخذ كرده است. در اين سيستم عددنويسي، نماد CIƆ به عنوان نماد عدد 1000 كه بعضاً معناي "خيلي زياد" هم ميدهد استفاده شده است. يك حدس ديگر هم اين است كه نماد ∞ از حرف اُمگا كه آخرين حرف از حروف يوناني است و با ω نمايش داده ميشود گرفته شده باشد. نهايتاً بايد گفت كه تمامي اين گزينهها در مورد منشاء نماد بينهايت در حد حدس و گمان است و هنوز هيچكس به درستي نميداند كه نماد اين مفهوم اسرارآميز از كجا سرچشمه گرفته است.
وبسایت هوانوردی
جواب بصورت نقل قول
