مازندران؛ سرزمین سبز شمالی

[Raـــــ Hـــــ Za]

دوستان عزیز سلام

تاپیکی جهت معرفی این استان
شهرستانهای مازندران
آثار باستانی
سوغاتی های این استان
غذاهای محلی
عکـــس
و مشاهیر وبزرگان این استان

پیدا نکردم ،


=============================

اگر مدیریت موافقت نمایند جهت آشنایی با این جاذبه های طبیعی سرزمین سبز تاپیکی ایجاد شود که علاقمندان با این طبیعت زیبای مازندران بیشتر آشنا شوند.

ممنونم

[Raـــــ Hـــــ Za]

جغرافیای طبیعی مازندران







موقعیت و وسعت :

استان مازندران از شمال به دریای مازندران، از جنوب به استان های تهران، سمنان و قزوین ، از غرب به استان گیلان و از شرق به استان گلستان محدود است.قسمت جنوبی مازندران كوهستانی و شمال آن جلگه ای و ساحلی است. مساحت آن 3/24091 كیلومتر مربع و 46/1 درصد مساحت كل كشور را به خود اختصاص داده است.


ناهمواری ها :

سلسله جبال البرز همچون سدی رفیع مازندران را به دو قسمت جلگه ای و كوهستانی تقسیم نموده و آن را از قسمت داخلی ایران جدا می سازد. قسمتی از البرز غربی و تمام البرز مركزی و بخشی از البرز شرقی در محدوده این استان قرار دارد و شیب زمین از منطقه كوهستانی به سوی جلگه و دریا كاهش می یابدو سلسله جبال البرز دارای رشته كوه های فرعی است كه از جنوب به شمال و یا به موازات دریا كشیده شده است. از مرتفع ترین قلل مازندران می توان ( بادله كوه) ( كوه چنگی ) و ( كوه سفید ) را در شهرستان ساری نام برد. مرتفع ترین قللی كه به موازات دریا كشیده شده عبارتند از ( تخت سلیمان ) با بیش از 4000 متر ارتفاع از سطح دریا در جنوب شرقی شهرستان تنكابن و ( قله شور ) ( كلارآباد ) و ( سیاه سنگ ) در شهرستان نوشهر .

آب و هوا :

آب و هوای مازندران با توجه به وجود دریا، كوه و جنگل به دو نوع معتدل مرطوب و كوهستانی تقسیم می شود. آب و هوای معتدل و مرطوب : وجود دریای مازندران و رشته كوه های البرز و نزدیكی این دو مظهر طبیعت به یكدیگر در نواحی جلگه ای تا كوهپایه های شمالی البرز، آب و هوای معتدل و مرطوب را به وجود آورده است، تابستان های آن به ویژه در سواحل دریا، گرم و مرطوب است. زمستان های این نواحی معتدل و مرطوب و به ندرت یخ بندان می شود.
آب و هوای كوهستانی شامل آب و هوای معتدل كوهستانی و آب و هوای سرد كوهستانی است. دوری از دریا و افزایش تدریجی ارتفاع در اراضی جلگه ای، تغییرات خاصی را در آب و هوای این استان پدید آورده است. به طوری كه در ارتفاعات 1800 تا 3000 متری ، آب و هوای معتدل كوهستانی با زمستانی های سرد و یخ بندان طولانی و تابستان های كوتاه و معتدل وجود دارد.در ارتفاعات بالای 3000 متر كه دمای هوا به شدت پایین می آید، دارای زمستانی هاس سرد همراه با یخ بندان طولانی و تابستان ها كوتاه و خشك است. در این نواحی هوا غالبا" برفی است و در ارتفاعات مهم چون تخت سلیمان و دماوند یخچال های كوهستانی و طبیعی ایجاد شده است. میانگین میزان ریزش باران در این استان كمتر از گیلان است.

مناب ع آب :

دریای مازنداران بزرگ ترین دریاچه جهان این دریا با وسعتی حدود 438000 كیلومتر مربع ، بزرگترین دریاچه جهان به شمار می رود. و در بین كشورهای ایران، روسیه ، تركمنستان ، قزاقستان و آذربایجان واقع شده است. سطح آب این دریاچه در اعصار گذشته بالاتر از سطح دریاهای آزاد بوده است.087/0 از آب رودخانه های ولگاو اورال در روسیه 07/ 0 رودخانه های سواحلی غربی و 5/0 رودخانه سواحلی جنوبی در ایران به این دریا می ریزد . حجم آب دریای مازندران 79319 كیلومتر مكعب است. این دریاچه یكی از میدان های وسیع و غنی نفتی جهان است.


رود ها :

بیشتر رودهای جاری در مازندران دایمی هستند. در نواحی كوهستانی در فصل زمستان واوایل بهار پر آب و در تابستان كم آب و گاهی خشك است. طول رودهای غرب این استان به دلیل نزدیك بودن كوه به دریا كوتاه تر و رود های شرقی طولاتی تر است. رودهایی كه به جنوب به شمال در جریان است عبارتند از : رودهای هراز، چالوس، تجن، تالار و بابل كه به دریای مازندران می ریزد.از دیگر منابع آب این استان دریاچه های كوچك محلی است كه به هنگام طغیان رودها در قسمت هایی كه سطح آب های زیرزمینی بالا است به وجود می آید و برای كشاورزی، صید و شكار مورد استفادع قرار می گیرد. نوع دیگر ذخایر آبی و مهار سیلاب ( آب بندان ) است كه در آن ماهی پرورش می یابد. دریاچه دایمی ( ولشت ) یا ( سما ) در شمال غربی مرزن آباد شهرستان چالوس یكی دیگر از منابع آبی طبیعی است كه از جوشش چشمه های اطراف تشكیل شده و از جاذبه های گردشگری استان است. در مازندران چشمه های آب معدنی فراوانی یافت می شود كه خاصیت درمانی دارد و در معالجه امراض پوستی، مفصلی ، عصبی، و گوارشی موثرند، چشمه های ( آب اسك ) ( لاریجان ) ( آملو ) و ( استراباكو ) در شهرستان آمل جاده هراز و حمام های آب معدنی ( گوگردی ) در شهرهای رامسر و كتالم و سادات محله شهرستان رامسر از آن جمله اند.

[Raـــــ Hـــــ Za]

شهرستان ساري








ساری، مركز استان مازندران است كه مهم ترين منطقه‌ي استان به شمار آمده و يكي از جذاب‌ترين و زيباترين مناطق شمالي كشور ايران محسوب مي‌شود.
بناي اوليه اين منطقه را به طوس نوذر نسبت می‌دهند كه در قرن اول هجری به دست فرخان بن دابويه از ملوك گاوباره تجديد بنا شده است. شهرستان ساري از طبيعتي گيرا، جذاب و بسيار ارزشمند برخوردار بوده و همواره مورد نظر حكام محلي قرار داشته است. به همين لحاظ عمارت‌ها و كاخ‌هاي قديمي در كنارطبيعت جذاب اين منطقه مهم ترين بناهاي ديدني اين منطقه را تشكيل مي‌دهند.

اساس اقتصاد اين منطقه را كشاورزي، دام‌داري و صنايع دستي تشكيل مي‌دهند.


تقريبا 7/16درصد جمعيت مازندران را دارد .

شهر ساري مركز استان و از جمله شهرهاي بزرگ طبرستان و مركز فرمانروايي اسپهبدان بوده است .

در زمان سلوكيه به سيرنيكس ، در زمان ساساني به سارويه و در ادوار اسلامي به ساريه و ساري تغيير نام داد.

مجموعه تاريخي فرح آباد ، خانه كلبادي ، برج رسكت ،‌ مسجد جامع ، برجهاي وجه متمايز ساري، امامزاده عباس ، امامزاده يحيي ، سلطان زين

العابدين ، آب انبار ميرزا مهدي ، آب انبار نو ، خانه فاضلي ،‌ بقعه درويش فخرالدين گلما ،‌ بقعه امامزاده عيسي بن كاظم ، بقعه شاطر گنبد ، منطقه

تفريحي سد شهيد رجائي ، پناهگاههاي حيات وحش دودانگه و چهاردانگه،‌ دشت ناز، سمسكنده را ميتوان نام برد.

شهرستان ساري با برخورداري از چند هتل و مجموعه تفريحي - رفاهي جنگلي، و هم ساحلي در فرح آباد (ساري) ،‌ وجود كارخانه هاي بزرگ صنايع چوب و كاغذ (بويژه مازندران) ، دارو سازي ، نساجي و فرآورده هاي غذايي ،‌ فرودگاه بين المللي ساري و امكان بهره برداري از ذخيره آب سد شهيد رجائي در توليد محصولاتي نظير برنج ، مركبات ، پنبه و دانه هاي روغني همراه با شبكه هاي آبياري مدرن از توسعه نسبتاً مناسبي در استان برخوردار است .

مسيرهاي دسترسي به اين منطقه عبارتند از:

- ساری – گرگان به درازای 132 كيلومتر
- آزادراه ساری – قائم شهر به درازای 16 كيلومتر به سوی باختر و از قائم شهر دو راه اصلی، يكی به سوی جنوب جاده فيروزكوه و ديگری به باختر و جنوب باختری ساری – آمل و از آن جا جاده هراز تا تهران
- آزاد راه ساری – دريای مازندران به درازای 28 كيلومتر
- مسير ساری – چهاردانگه به سوی جنوب خاوری به درازای 70كيلومتر







مکان های دیدنی و تاریخی
آبشار داراب كلا : روستای آبكا ساری
پارك جنگلی ميرزا كوچك خان : ساری
پارك جنگلی شهيد زارع : مجاور پناه گاه حيات وحش
پناه گاه حيات وحش دست تاز : ساری
غارهيلدو: روستای شوراب ساری
مجموعه تالابی سراندون و بالندون : 25 كيلومتری ساری به طرف بابلسر
آب انبار ميرزا مهدی : ساری
آب انبار نو : محله نوانبار ساری
امام زاده عباس : ساری
امام زاده يحيی : ساری
امام زاده های قاسم، ‌گنبد سرت، فخرالدين : ساری
امام زاده عيسی بن كاظم و بقعه شاطرگنبد : ساری
برج رسكت : بخش دو دانگه ساری
برج سلطان زين العابدين : ساری
مجموعه صفوی فرح آباد : 28 كيلومتری شمال ساری


صنايع و معادن
در شهرستان ساري صنايع رونق زيادي دارند. ازعمده ترين صنايع شهرستان ساری می توان: صنايع غذايی، صنايع چاپ و انتشار، صنايع اشياء كائوچويی، صنايع تهيه اشياء‌ فلزی، صنايع نساجی، صنايع چوب، صنايع چرم سازی، صنايع شيميايی، صنايع غير فلزی معدنی، پنبه، روغن‌نباتی، آرد، شير پاستوريزه و مشتقات آن را نام برد.از معادن اين منطقه اطلاعات مستندي در دست ما نيست.


کشاورزی و دام داری
كشاورزي و دام‌داري اساس اقتصاد مردمان منطقه ساري را تشكيل مي‌دهند. ساری به علت خاك حاصل خيز و آب كافی از كشاورزی خوبی برخوردار است. آب كشاورزی از رودخانه ها، چشمه ها دره ها و چاه‌هاي ژرف تأمين می‌شوند. محصولات عمده كشاورزی اين شهرستان گندم، جو، ‌برنج، پنبه، توتون، ذرت، تره بار، مركبات و دانه های روغنی است. به علت مجاورت با دريا محصولات دريايی اين شهرستان نيز قابل توجه بوده و ماهي‌گيری در اين شهرستان نيز از‌رونق‌بالايي برخوردار است. برنج، ‌پنبه، ‌گندم، روغن نباتی، توتون، مركبات، ‌تره بار، توليدات پلاستيكی، مصنوعات چوبی و ماهی صادرات شهرستان ساری را تشکيل می دهند.


مشخصات جغرافيايي
ساری درجلگه پهناوری قرار دارد كه از سوی شمال در 38 كيلومتری دريای مازندران و از سوی جنوب در 25 كيلومتری كوه های البرز واقع است. مركز شهرستان ساری، در270 كيلومتری شمال خاوری تهران و در مسير راه اصلی تهران – گرگان واقع شده است. ساری از نظر جغرافيايی در 53 درجه و 5 دقيقه ی درازای خاوری و 36 درجه و 34 دقيقه‌ی پهنای شمالی و 40 متری از سطح دريا قرار دارد و از شمال به دريای مازندران، از جنوب به كوه های البرز، از خاور به شهرستان نكا و بهشهر و از باختر به شهرستان های جويبار و قائم شهر و سوادكوه محدود می‌شود. رود تجن از خاورساری گذشته و با ادامه جهت به سوی شمال در نزديكی فرح آباد به دريای مازندران می پيوندد. از آن جا که ساری مركز استان بوده و راه آهن سراسری تهران – بندرتركمن از جنوب آن می گذرد، گسترش فراوانی يافته است.ساری از شمال خاوری به استان خراسان، از باختر به سوادكوه، جويبار و قائم‌شهر ‌و از جنوب به سمنان محدود مي‌شود. بر اساس سرشماری سال 1375جمعيت ساری بيش از 806و423 نفر بوده كه از اين رقم بيش از 882و 195 نفر جمعيت مركز شهرستان هستند.



وجه تسميه و پيشينه تاريخي
بنای ساری، مركز استان مازندران را به طوس نوذر نسبت می دهند كه در قرن اول هجری به دست فرخان بن دابويه از ملوك گاوباره تجديد بنا شده است. ساری بعد از «اسپهبدان» نيز تقريبا تا به امروز مركز مازندران بوده و فرمانروايان طاهری، زيدی و آل باوند تا سال 635 هجری در آن جا حكومت كرده اند. مسجد بزرگ ساری اولين بنايی بود كه مسلمين توسط ابوالخصيب، نخستين حاكم عباسی طبرستان، ‌در سنه 140 هـ . ق احداث كرده و سپس در همان جا مسجد جامع شهر را نيز بنا نمودند. بنای اين مسجد در زمان هارون الرشيد و به وسيله يحيی بن يحيی شروع و توسط مازياربن قارن تمام شد. اين شهر در سال 298 هجری توسط اقوامی كه از دريای مازندران و سواحل آن هجوم آورده بودند به آتش كشيده شد و در اوايل قرن چهارم نيز در اثر سيل صدمات بسيار ديد و خراب شد. ساری درزمان سلطان محمود خوارزم شاه و نيز بعد از آن، در حمله مغول آسيب بسيار ديد و در زمان مستوفی، شهر تقريبا ويرانه بود. حسام الدوله اردشير، در«دولت آباد» يا «اترابن» قصری ساخت كه احتمالا تپه های سنگر در دهكده های«ليمون» و«دولت آباد»، آثار خرابه های آن قصر باشند. در دوره صفويه – در زمان شاه عباس اول بناهای مهمی در ساری بنا کردند. هنگامی كه زنديه، طبرستان را فتح كردند، مركز طبرستان، از ساری به «بارفروش»( بابل كنونی) منتقل شد. در دوره آقامحمد خان قاجار (1200-1211 هـ . ق) مركز مازندران مجددا از بار فروش به ساری منتقل گرديد. به همين جهت به آبادی و عمران آن كمك شد. زلزله سال 120هـ . ق عده زيادی از سكنه آن را به ديار عدم فرستاد و شهر بيش از پيش رو به ويرانی نهاد. در دوران اخير با عبور راه آهن از كنار شهر و احداث خيابان ها و ساختمان های دولتی بار ديگر ساری رو به آبادانی نهاد و امروزه يكی از شهرهای زيبای استان مازندران و شمال كشور است.





شهرستان ساری دارای اماكن ديدنی و جاذبه‌های مختلف تاريخی و طبيعی است.


برج رسكت

در چهل كيلومتري جنوب غرب شهر ساري قرار دارد و مسير دست رسي به آن از ساري آغاز و پس از عبور از دو راهي كياسر و سد سليمان تنگه به جانب غرب منحرف مي‌شود كه بيشتر قسمتهاي آن آسفالته مي‌باشد. اين بنا در مجاورت روستاي رسکت در بخش دودانگه ساري قرار دارد و باآجر ساخته شده و تزئينات آن شامل مقرنس كاري دو كتيبه آجري به خط كو في و پهلوي ساسا ني است. احتمالاً مقبره يكي از شهرياران آ‌ل باوند بوده و مربوط به قرن نجم هجري قمري است.وجود خط پهلوی در این بنا به این دلیل است که خط رایج در مازندران تا قرنها پس از حمله ی اعراب به ایران همچنان خط پهلوی بود.


مجموعه تاريخي فرح‌آباد

در 28 كيلوماري شمال شهر ساري و در ورودي خزر آباد و در 3 كيلومتري ساحل درياي مازندران قرار دارد . اين مجموعه شامل مسجد، پل، ديوار‌هاي بر جاي مانده از يك كاخ سلطنتي است كه به ستور شاه عباس صفوي ساخته شده و تفرج‌گاه ساحلي صفوی بود. مسجد ‌با ايوانهاي رفيع، شبستانها . حجره هاو مناره‌ها از مهمترين بنا‌هاي تاريخي استان مازندران به شمار می‌رود.


مسجد جامع ساری

مسجد جامع ساری از بناهای زیبای این شهر است. قدمت این مسجد را به بیش از هزار سال تخمین می زنند.این مسجد در مرکز شهر و در مجاورت بازار نرگسیه قرار دارد.


خانه قديمي كلبادي

اين مكان زيبا و قديمي در مركز شهر ساري و در مجاورت خیابان انقلاب واقع شده است و در حال حاضر به عنوان اداره ميراث فرهنگي مورد بهره‌برداري قرار گرفته و قدمت آن حدوداً يه 200 سال قبل باز مي‌‌گردد. ويژگيهاي اجزاي معماري آن نظير اتاق‌‌ها ، حجره‌ها ، شاه‌ نشين، حمام اصطبل، حياط و هنر بكار‌رفته بر روي پنجره‌ها و ارسي‌ها و تزئين آنها با شيشه رنگي در نوع خود بي‌نظير است.


حمام وزيري

اين بنا نيز در مركز شهر ساري و در مجاورت خانه كلبادي قرار دارد و از لحاظ نوع معماري ، مصالح و ويژگيهاي ساختماني از ابنيه ديدني و مشهور مازندران به شمار مي‌ر‌ود. این بنا نيز متعلق به دوران قاجاريه است.


ساحل خزر آباد(فرح آباد)

در 35 كيلومتري شمال شهر ساري در ساحل درياي خزر واقع شده كه بوسيله بلوار و جاده زيباي فرح‌آباد كه زيبايي خاص دارد به ساحل ارتباط پيدا مي‌كند و مكان مناسب و امن براي شنا بالاخص براي استفاده خانمها از دريا مي‌باشد.


امام‌زاده عباس

در حاشيه شمالي ورودي شرقي شهر ساري واقع شده و از نظر شيوه معماري، گنبد هرمي شكل و صندوق چوبي نفيس، يكي از بناهاي معروف استان مازندران است.
تاريخ ساخت آن 897 هجري قمري است و سه امامزاده بنامهاي عباس و محمد و حسن در آن مدفون مي باشند.


برج‌سلطان‌زين‌العابدين

با گنبد مخروطي هشت‌ترك از لحاظ نوع معماري و تزئينات كاشي كاري و درب و صندوق چوبي نفيس، جز مهمترين ابنيه تاريخي ساري به شمار مي‌رود. كتيبه ها و كاشي‌ كاري‌هاي آن زيبا بوده و يك مرقد ديگر در داخل بنام سلطان‌امير شمس‌الدين مي باشد.این برج در نزدیکی امامزاده یحیی قرار دارد.


امامزاده یحیی

در مركز شهر و در نزدیکی بازار روز ساری قرار دارد و برج آجري آن به خاطر دارا بودن صندوق و درب چوبي نفيس داراي اهميت است. ارتفاع بنا 20 متر و تاريخ ساخت آن سال 849 هجري قمري مي باشد. امام‌زاده يحيي از فرزندان امام موسي‌كاظم (ع) است.


آب‌ انبار ميرزا مهدي

اين بنا در مركز شهر ساري واقع شده و مربوط به دوران افشاريه يا زنديه مي‌باشد، منبع اصلي به وسيله پلكاني به پاي شير و انبار آب دس ترسي دارد. پلان آن مدور و با گنبد هلالي است كه همه آن با آجر و ملاط ساخته شده و در قسمت دوگاني گنبد دريچه‌هايي براي تاميت روشنائي داخل آب انبار تعبيه گرديده است.


آب انبار نو
اين آب انبار نيز در مركز شهر ساري و در محله ی آب انبار نو در مجاورت خيابان ۱۸دی قرار دارد و به لحاظ نوع كار‌بري شبيه آب انبار ميرزا مهدي است.


پناهگاه حيات وحش

ان محوطه زيبا 55 هكتار در 35 كيلو‌متري شمال شرق ساري قرار دارد و مسير دسترسي آسفالته آن در 12 كيلومتري ساري به بهشهر در سه را هي اسلام‌اباد از جاده اصلي جدا شده و پس از طي مسافت 23 كيلومتر به مكان مذكور مي‌رسد.
فضاي جنگل جلگه‌اي آن از سال 1346 بصورت محل تكثير گوزن زرد خالد‌ار‌ ايراني در آمده است. دشت ناز براي علاقمندان به طبيعت و حيات وحش صرفا با مجوز سازمان محيط زيست مي توانند به تماشاي گوزن و پرندگان زيبا نظير قرقاول و كبوتران بپردازند.


پناهگاه حيات وحش سمسكنده
اين منطقه با 1000 هكتار مساحت در 10 كيلومتري جنوب شرق ساري واقع شده و مسير دسترسي آن از ساري تا سمسكنده بوده و در ادامه با يك جاده روستايي به داخل محوطه راه مي‌يابد.پوشش گياهي آن گونه‌هاي جنگلي و جلگه‌اي بوده و قسمتي از آن مانند دشت‌ناز به عنوان زيستگاه گوزن زرد ايراني مورد بهره‌برداري قرار گرفته است.


سد سليمان تنگه

در 45 كيلومتري جنوب غربي ساري در منطقه كوهستاني واقع شده است. اين سد در سال 1379 براي بازديد مسافرين و گردشگران آماده شده و از نظر اقامتي مخصوصاً براي افراد تور بسيار مناسب است.
اقامت شبانه در كنار رود‌خانه زلال با صدا و آهنگ دلنواز اوقات خوشي را فراهم مي‌كند، باز‌ديد از تاج سد يا گرفتن بليط در روز‌ ها ممكن بوده و در اين سد امكانات قايقراني، اسكي روی آب و... براي استفاده گردشگران آماده شده است. در مجموعه سد سليمان تنگه بوسيله بخش خصوصي امكانات تفريحي مناسبي براي اقامت و گردش روي آب ايجاد شده است كه با توجه به عظمت سد، زيبائي‌درياچه و فضاي دلپذير اطراف آن در حال حاضر يكي از زيبا ترين چشم‌انداز‌‌هاي مازندران محسوب مي‌شود كه ظرفيت و قابليت فوق‌العاده براي تور گرداني داراست.


پارك جنگلي شهيد زارع

پارك زيبا و ديدني شهيد زار ع در 3 كيلومتري شرق شهر ساري و در جانب جاده ساري به بهشهر قرار دارد و بعلت مجاورت با تپه‌هاي جنگلي كم ارتفاع در دامنه البرز، بسيار زيبا و چشمگير است براي استفاده گردشگران نيز داراي امكاناتي براي اقامت كوتاه مدت مي‌باشد. مخصوصاً بهترين مكان براي كساني است كه مي خواهند به صورت رايگان شب اقامت داشته باشند.

[abs-j]

منم اصالتم الاشتی هستش ولی هنوز فرصت نکردم این شهر زیبا رو از نزدیک ببینم. میگن بالای کوه ساخته شده.

[Raـــــ Hـــــ Za]

شهرستان بابل


شهر بابل مرکز شهرستان بابل در استان مازندران است. این شهر تقریبا در ۲۳۰ کیلومتری شمال شرقی تهران واقع شده‌است. بابل حدود ۲ متر از سطح دریاهای آزاد پایین تر است. جمعیت آن در شهرستان در سرشماری سال ۸۸ برابر با ۴۸۳٬۲۷۱ نفر بوده و جمعیت شهر بابل ۲۰۱٬۷۸۹ نفراست. شهر بابل از مهم ترین شهر‌های استان مازندران می‌باشد.

نام این شهر در روزگاران کهن مامطیر بوده‌است.
رفت و آمد دراویش مرعشی باعث رواج کسب و کار در مامطیر شد و نام شهر به بارفروش ده تغییر یافت.
مرعشیان تا سال ۱۰۰۶ هجری قمری در مازندران حکومت کردند. در این سال شاه عباس آنان را برکنار ساخت و این منطقه را تابع حکومت مرکزی کرد. در این دوران به نظر برخی تاریخ نویسان رفته رفته نام شهر به بارفروش تغییر یافت و پسوند ده از نامش حذف شد. البته برخی معتقدند که این تغییر نام در اواخر زندیه و اوایل قاجار اتفاق افتاد.

این شهر ظاهراً در اواخر دوران قاجار باول نامیده می‌شد که این نام از رودخانه باول رود که امروزه بابل رود خوانده می‌شود گرفته شده. سرانجام در سال ۱۳۰۶ به بابل تغییر نام داد. بابل را با عنوان «شهر بهار نارنج» نیز می‌شناسند.



با 2/16 درصد جمعيت پس از ساري در رتبه دوم قرار دارد.

بنا به روايت و نوشته هاي مورخان اسلامي ، شهربابل در دوران باستان ((مه ميترا)) يا جايگاه ميتراي بزرگ در دوران اسلامي ((مامطير)) ، ((بارفروش)) و بابل ناميده شده است.

مراكز ديدني ، تاريخي و فرهنگي اين شهرستان عبارتند از : موزه بابل ، سقانفار كيجا تكيه ، مسجد جامع (اوائل اسلام - قاجار ) ، برجهاي آرامگاهي امامزاده قاسم ، درويش فخرالدين ، مسجد و مدرسه كاظم بيك ، پل محمد حسن خان ، گنبد سرست ، بقعه سلطان محمد طاهر و سقانفار هاي كبرياكلا و شياده و تكيه مقريكلا و مجموعه دانشگاه پزشكي ... هم اكنون بابل بلحاظ گسترش آموزش عالي، ارائه خدمات تخصصي پزشكي ، برخورداري از زير ساخت هاي مخابراتي و ارتباطي، وسعت اراضي حاصلخيز كشاورزي، در سطح استان ممتاز ميباشد، اما بلحاظ سرمايه گذاري صنعتي ، از روند مطلوبي برخوردار نبوده است.

اماکن تاریخی شهرستان بابل

کاخ شاپور

کاخ شاپور از آثار دورهٔ پهلوی در شهرستان بابل می‌باشد و در بخش مرکزی شهرستان بابل و در جنوب شهر بابل قرار دارد. این کاخ در جزیرهٔ کوچکی ساخته شد که دریاچهٔ بحر ارم در اطرافش بود و به دلیل وجود چنین جزیره در شهر بابل کاخی به دستور رضاشاه در آن بنا شد. این کاخ از استراحتگاه‌های رضاشاه در آن زمان بود.

برج دید بانی کاخ بابل

این برج در دورهٔ پهلوی در کاخ بابل ساخته شد.

پل محمدحسن خان

این پل در دورهٔ زندیه در سال ۱۳۴۶ توسط محمدحسن خان قاجار بر روی بابلرود بنا شد. درازای این پل ۱۴۰ متر و پهنای آن ۶ متر است. ملات این پل سفیدهٔ تخم مرغ است.

موزه بابل

این موزه که در قدیم ساختمان شهرداری بوده٬تنها موزه مردم شناسی استان مازندران می‌باشد. در این موزه بسیاری از وسایل چوبی قدیمی٬وسایل کشاورزی اقوام مختلف٬کوزه‌های سفالی و حتی مجسمه‌های قدیمی را می‌توان در این موزه مشاهده کرد.

ساختمان شهربانی

این ساختمان در بخش مرکزی شهرستان بابل قرار دارد که یک بنای بسیار قدیمی است و به ساختمان شهرداری تبدیل شده‌است.

تپه عیسی کتی

این تپه که مربوط به دوران تاریخی پیش از اسلام می‌باشد در میربازار بابل بنا شد.

ساختمان پست

این ساختمان به دستور هادی روحانی (امام جمعه سابق بابل) در سال ۱۳۷۷ تخریب شد.

مجموعه بناهای نجفی

این بنای تاریخی مربوط به دورهٔ پهلوی اول در شهرستان بابل می‌باشد و در روستای نقیب کلا ثلاث از توابع بخش مرکزی شهرستان بابل واقع شده‌است.

بازار ماهی فروشها

این بازار قدیمی در بخش مرکی شهرستان بابل واقع شده‌است.

آرامگاه زین العابدین

این آرامگاه از بناهای دورهٔ قاجار در بخش مرکزی شهرستان بابل می‌باشد.

بنای طاهر مطهر

این بنا مربوط به دوری قاجاریه می‌باشد که در بخش لاله آباد شهرستان بابل واقع شده‌است.

آرامگاه درویش [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] بازی

این مقبره در بخش مرکزی شهرستان بابل و پشت آرامگاه معتمدی بابل قرار دارد.

تپه بنگر کلا

این تپه در روستای بنگر کلا٬بخش گتاب شهرستان بابل قرار دارد.

پارک پردیس بابل

این پارک قدیمی در روستای متی کلا شهرستان بابل قرار دارد.

تپه قلعه کتی احمد کلا

این قلعه در روستای احمد کلا در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد.

تپه کوتر دین

تپهٔ کوتر دین مربوط به دوران پیش از اسلام در شهرستان بابل است. این تپهٔ تاریخی در روستای کوتر دین شهرستان بابل قرار دارد و از آثار ملی ایران می‌باشد.

سردر دانشگاه علوم پزشکی

این بنا در دورهٔ پهلوی در بخش مرکزی شهرستان بابل ساخته شد.

مجموعه ابوالحسن کلا

این مجموعه در روستای ابوالحسن کلا٬بخش مرکزی شهرستان بابل قرار دارد.

تپه کپور چال

این تپه در روستای کپورچال واقع در بخش مرکزی شهرستان بابل قرار دارد.

مقبره حاج شیخ موسی

این آرامگاه در ییلاق شیخ موسی در بخش بند پی شرقی شهرستان بابل قرار دارد.

تپه پایین دین کتی رمنت

این تپه که مربوط به دوران پس از اسلام می‌باشد در روستای رمنت واقع در بخش مرکزی شهرستان بابل قرار دارد.

حمام قدیم میرزا یوسف

این حمام در دوره صفوی در شهرستان بابل ساخته شده‌است. این بنا در صبح جمعه دوم دی ماه ۱۳۹۰ خورشیدی توسط نیروهای شهرداری بابل تخریب گردید که با دخالت دیرهنگام سازمان میراث فرهنگی و پلیس، تخریب آن متوقف گردید اما بخش اعظم بنا به جز گنبد آن تخریب شده بود. ====الگو:کهنه حمام روستای پایین کروکلا این حمام قدیمی در روستای پایین کروکلا بخش لاله آباد بابل واقع شده و از آثار باقیمانده دوران قاجاریه می باشد که بدستور کربلایی فضل اله از بزرگان آندوران این منطقه برای اهالی روستا و روستاهای مجاور از جمله اهالی روستای امین آباد که چسبیده به روستای کروکلا می باشد, ساخته شده است

آرامگاه سیدکبیر

این آرامگاه که در بخش مرکزی شهرستان بابل قرار دارد از بناهای دورهٔ قاجار در این شهرستان می‌باشد. این آرامگاه از آثار ملی ایران است.

سقاخانه شیاده

این سقاخانه که از بناهای تاریخی شهرستان بابل است در روستای شیاده و در بخش بندپی غربی قرار دارد.

بنای هفت

این بنا در زمان قاجار در شهر بابل ساخته شد.

آرامگاه ملا محمد شهرآشوب

این بنا که در دورهٔ قاجار در شهرستان بابل ساخته شده است٬در روستای بنگرکلا در بخش گتاب شهرستان بابل قرار دارد.

تکیه کبریا کلا

این تکیه که در دورهٔ قاجار در شهرستان بابل ساخته شد، در روستای کبریا کلا واقع در بخش بابل کنار شهرستان بابل قرار دارد.

حمام نمودار کلا

این حمام که در بخش لاله آباد شهرستان بابل قرار دارد از آثار دورهٔ قاجار در شهرستان بابل است و توسط سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسیده‌است.

امامزاده هفت تن

این مقبره از بناهای دورهٔ قاجار درشهرستان بابل می‌باشد. این بنای تاریخی که از آثار ملی ایران می‌باشد در بخش مرکزی شهرستان بابل قرار دارد.

تپه دینه سر پایین رمنت

این تپه از آثار دوران تاریخی پیش از اسلام در روستای رمنت واقع در بخش مرکزی شهرستان بابل است.

گنبد سرست

این گنبد تاریخی در روستای سرست ، بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد.

قلعه کتی ابوالحسن کلا

این قلعه در روستای ابوالحسن کلا و بخش مرکزی شهرستان بابل قرار دارد.

مسجد چهارسوق بابل

این مسجد تاریخی از آثار دورهٔ قاجار در شهرستان بابل می‌باشد.

حمام پیجا کلا

این حمام که در از آثار دورهٔ قاجار در شهرستان بابل می‌باشد، در بخش لاله آباد شهرستان بابل قرار دارد. این اثر تاریخی در روستای بیجا کلا قرار دارد.

تپه چماز کتی

این تپه که از بناهای قبل از اسلام در بابل می‌باشد٬در میربازار بابل واقع شده‌است.

[Raـــــ Hـــــ Za]

معرفی شهرستان آمل


شهرستان آمل دراستان مازندران قرار دارد و از شمال به شهرستان محمودآباد، از شرق به شهرستان بابل، از شمال شرقی به شهرستان بابلسر و از غرب به شهرستان نور و از جنوب به استان تهران محدود می‌شود.

این شهرستان با جمعیتی برابر با ۳۴۳٬۷۴۷ نفر جمعیت (شهر آمل؛ ۱۹۷٬۴۷۰ نفر) و ۳۱۸۵ کیلومتر مربع مساحت دارای دو شهر آمل و رینه و سه بخش مرکزی، لاریجان و دابودشت است.

شهر آمل واقع در جلگه مازندران و طرفین رود هراز با ارتفاع ۷۶ متر از سطح دریا در ۵۲ درجه و ۲۱ دقیقه طول شرقی و ۲۶ درجه و ۲۵ دقیقه عرض شمالی و در فاصله ۷۰ کیلومتری غرب ساری، مرکز استان، ۱۸ کیلومتری جنوب دریای خزر و شش کیلومتری شمال دامنه کوه البرز و ۱۸۰ کیلومتری شمال شرقی تهران قرار دارد.


با 8/11 درصد جمعيت مازندران، در رده سوم مناطق جمعيتي قرار دارد. آمل از شهرهاي قديمي و تاريخي طبرستان است و نامش برگرفته از قوم جنگجو و نيرومند بنام آمردها يا آماردها است . باتوجه به اسناد تاريخي اين شهر حداقل از دوره ساساني تا دوره مغول پايتخت مازندران بود. مراكز ديدني آن عبارتند از: دخمه هاي سنگي (كافركلي) رينه ، راه باستاني تنگه بند بريده و تصوير حجاري شده شاه و ياران او برسنگ، كاروان سراي گمبوج، قلعه ملك بهمن، مسجد جامع، مسجد امام حسن عسگري، مسجد آقا عباس، بقعه متبركه سه سيد - بقعه متبركه ناصر الحق و شمس آل رسول ، امامزاده ابراهيم ، بقعه متبركه مير بزرگ ، پل دوازده چشمه ، امامزاده عبدا… و امامزاده قاسم ، سقانفارهاي زرين كلا و هندوكلا ، پارك هاي جنگلي ميرزا كوچك خان ، و ميرامامزاده عبدا... و سد لار (پلور) و آب معدني هاي منطقه لاريجان نيز از جاذبه هاي طبيعي اين منطقه ميباشند. موقعيت استراتژيك شهر آمل و رودخانه هراز، توسعه بخشهاي كشاورزي ، تجاري ، صنعتي و گردشگري منطقه را در سالهاي اخير تسهيل نموده است . محصولات عمده كشاورزي آن ، برنج ، گل و گياه ، دانه هاي روغني كلزا و سبزيجات و علوفه مي باشد

اماکن تاریخی شهرستان آمل


گنبد «ناصرالحق» و «شمس طبرسی» دو بنای تاريخی اين شهرستان است كه در مجاورت يكديگر در حاشيه شهر آمل و در منطقه چاكسر قرار دارد. ساختمان اين دو بنا متعلق به قرن نهم هجری قمری بوده كه «ناصر‌الحق» در سال 304 هجری قمری در اين مكان به خاك سپرده شده است و نام اين بنا به نام خود او شهرت يافته و گنبد ديگر متعلق به «شمس طبرسی» از فقها و علمای مشهور آمل است.

امام‌زاده سيد سه تن منتسب به «ميرحيدر آملی» يكی ديگر از بناهای تاريخی آمل است كه در محله پايين بازار آمل و در نزديكی گنبد «ناصر‌الحق» و «شمس طبرسی» واقع شده و در نتيجه مرمت‌های مكرر به صورت بنای تازه‌ای در آمده است.
بنای اصلی امام‌زاده متعلق به قرن ششم هجری قمری بوده كه در ادوار مختلف باز‌سازی شده و ساختمان آن شامل برج هشت ضلعی و گنبد هرمی شكل با ارتفاع 12 متر است.


بقعه امام‌زاده «محمد طاهر» كه فرزند امام موسی كاظم (ع) است، در چهار كيلومتری شرقی آمل و در روستايی به همين نام قرار دارد. بدنه اين بنا هشت ضلعی است و گنبدی بر فراز آن تعبيه شده است. اضلاع خارجی بنا مزين به طاق‌نماهای بلند و كم عمق و در قسمت فوقانی بدنه دارای يك رديف مقرنس است. اين بنا دارای دو درب ورودی است و با توجه به كتيبه‌ای كه كنار درب ورودی شمالی آن نسب شده است، معمار آن مولانا «شمس بن نصرالله مطهری» و سازنده آن استاد «علی بن فخرالدين نجار راضی» در سال 890 هجری قمری است. سابقاً صندوقی در وسط صحن قرار داشت كه كتيبه بر آن نسب شده بود و بر طبق آن معمار بنا، «امير مرتضی حسينی» در تاريخ 875 هجری قمری بوده است.


امام زاده « عبدالله» يكی ديگر از زيارتگاه‌های اين شهرستان است كه در 12 كيلومتری جنوب غربی آمل در دامنه‌های سرسبز شمالی البرز قرار دارد.

ساختمان اصلی امامزاده با معماری بسيار زيبايی در سال 1343 قمری با عظمتی خاص بنا شده است ودر داخل حرم و بر روی مقبره ضريحی از طلا و نقره به طول 463، عرض 375 و ارتفاع 275 سانتی متر قرار دارد كه به دست هنرمندان اصفهانی ساخته شده و از آثار قديمی اين امام زاده، حوض شفا، و مرقد بی‌بی فاطمه و سقا‌خانه است.

بقعه تاريخی«مير بزرگ»، يكی از مهم‌ترين بناهای تاريخی مازندران است كه در عهد سلطنت شاه عباس صفوی در سال 1020 هجری قمری بر روی مدفن امير « قوام الدين مرعشی»، بنيانگذار سلسه مرعشيان مازندران ساخته شده و در مركز بافت قديمی شهر آمل در سبزه ميدان و در مجاورت مصلی بزرگ نمازجمعه اين شهر قرار دارد.

اين ساختمان از لحاظ ويژگی‌های معماری، گنبد، سردرب‌ها، كاشی‌كاری و كتيبه‌ها، كم نظير است و با پلانی چهار ضلعی با مساحت 781 متر مربع از آجر ساخته شده است.

امام زاده « ابراهيم »، در قرن نهم هجری قمری در شهر آمل ساخته شده كه بنايی مربع شكل با بدنه آجری و گنبد هرمی شكل دارد و در ابتدای بلوار طالب آملی شهرستان آمل قرار گرفته است.

كتيبه‌های زيبايی كه به خط رقاع روی درب صندوق چوبين داخل مرقد حك شده است، نشان از آن دارد كه اين مزار متعلق به «ابومحمد ابراهيم»، از فرزندان امام موسی كاظم (ع) است.

امام زاده «قاسم»، از اماكن مذهبی شهرستان آمل، متعلق به قرن هشتم هجری قمری است و در محله پايين بازار آمل، در مجاورت بلوار شهيد بهشتی قرار دارد و از لحاظ شكل و پلان، داری ويژگی خاصی است كه آن را درميان بناهای ديگر منحصر به فرد كرده است، به طوری كه نظير آن در مازندران يافت نمی‌شود.

بنای هشت ضلعی اين امام زاده با گنبدی كوتاه، بر روی يك صفه قرار دارد و با ملاط روی آجرهای آن تزييناتی صورت گرفته است.


ازديگر آثار تاريخی مذهبی در آمل می‌توان به مسجد «جامع آمل»، مسجد امام «حسن عسگری»، بقعه «شمس آل رسول»، امامزاده «عباس شهنه كلا»، امامزاده «عبدالمناف»، امام زاده «قاسم هشتل»، امامزاده « احمدرضا لاسم»، آرامگاه سيد«حسن ولی»، امام زاده «محمد طاهر»رينه، امام زاده «محمد» و «فضل زيارو» اشاره كرد.

[Raـــــ Hـــــ Za]

شهرستان بابلسر



از نظر توپوگرافی همه بابلسر در بخش جلگه‌ای و در موقعیت ساحلی قرار دارد و ازلحاظ ناهمواری عوارض برجسته توپو گرافیک در آن دیده نمی‌شود. تقریباً هموار بوده و با شیب ملایمی از سوی رشته کوههای البرز به سوی دریای خزر امتداد دارد. بلندای شهر هفت متر بالاتر از سطح دریای خزر و ۲۱ متر پایین تر از سطح دریاهای آزاد قرار دارد. سطح شهرستان بابلسر را دشت فرا گرفته‌است و بجز ناحیه ساحلی و زمینهای کناره رودخانه بابلرود دیگر زمینهای شهرستان دارای شیب ۱ تا ۳ درصد است.


با 0/6 درصد جمعيت استان در ساحل مازندران قرار دارد . بابلسر در گذشته بدليل مدفن امامزاده ابراهيم( ابوجواد ) برادر امام رضا ( ع ) به مشهد سر معروف بوده و در سال 1311 هـ . ش. به بابلسر تغيير نام يافت . از مراكز ديدني آن مي توان برج آرامگاهي امامزاده ابراهيم (ع)، دانشكده ادبيات (هتل قديم بابلسر) ، پل فلزي ، بناي شهرباني ، بناي بهداري و ميدان اصلي شهر را نام برد. بابلسر از شهرهاي مهم بندري، و توريستي و دانشگاهي مازندران با درجه صنعتي نسبتا مناسب و محوريت بخش كشاورزي مناطق روستايي است. رودخانه بابل رود در مركز شهر و ساحل بندري بابلسر، از مناطق پر جاذبه و ديدني استان و کشور مي باشد .

نام قدیم آن مشهدسر بوده‌است. به گفته ای این نام از آن رو بر این شهر نهاده شده بود که مردم ناحیه باختر مازندران کنونی برای سفر به مشهد از این شهر سوار بر کشتی شده و به خاور دریای خزر می‌رفتند و از آنجا مسیر خود را از راه خشکی به مشهد ادامه می‌دادند. گفته دیگر آن است که از آنجا که مدفن سر امامزاده ابراهیم در این شهر می‌باشد این نام بر آن نهاده شده‌است. یعنی جای شهادت سر و بدن ایشان در آمل مدفون است.

ساختمان سازمان مرکزی دانشگاه مازندران یکی از قدیمی‌ترین (و تا چند سال گذشته بلندترین) ساختمانهای بابلسر است که در زمان‌های گذشته به‌عنوان استراحتگاه تابستانی رضاشاه و محمدرضاشاه پهلوی به کار می رفت.
رودخانه بابلرود از میان شهر بابلسر می‌گذرد.

وجود این رودخانه یکی از دلایل جذابیت این شهر در میان شهرهای مازندران برای گردشگران و حتی خود مازندرانی‌ها است. چرا که هیچکدام از رودهای جاری در استان مازندران امکانات رفاهی مشابه بابلرود در بابلسر (مانند قایق‌های تفریحی و...) ندارند.
این رود یکی از رودخانه‌های مهم کشور است که از بلندی‌های البرز در جنوب شهر بابل سر چشمه گرفته و در شهرستان بابلسر به دریا می‌ریزد و شهر بابلسر را به دو بخش خاوری و باختری تقسیم می‌کند.

آرامش رود در محل پیوستن به دریا آرامشی را به آب بخشیده و همگام با جزر و مد دریا آب آن نیز دارای سطح بلندای متغیر می‌باشد. دو پل زیبای تاریخی نیز دو سوی شهر را به هم می پیونداند. در حال حاضر بستان‌های پیرامون رود و اسکله‌های قایق‌ها در دو سوی آن در روزهای تعطیل سال میلیونها گردشگر را به خود جذب می‌نماید. رودخانه بابلرود در بابلسر به خاطر شرائط ویژه طبیعی و داشتن تفریحگاه‌ها، اقامتگاه‌ها و اماکن پذیرائی برای برنامه ریزی ساخت اسکله‌های تفریحی برای قایقهای تندرو مساعد است. کرانه‌های بابلرود در بابلسر علاوه بر استفاده تفریح‌گاهی، این رود برای ورزشهای آبی نظیر اسکی روی آب و قایقرانی در کلاسهای گوناگون نیز مناسب می‌باشد.

یکی از مکان‌های مهم گردشگری در بابلسر، اسکله ساحلی آن است که هر ساله شمار زیادی از مسافران را به خود جذب می‌کند. البته این اسکله جنبه تجاری ندارد و بیشتر به عنوان یکی از مکان‌های گردشگری مورد استقبال قرار می‌گیرد. همچنین در این اسکله، از سنگهایی به عنوان موج شکن بهره گرفته شده‌است که در نوع خود بسیار زیبا می‌باشد. یکی از دلایل بهره گیری از این موج‌شکن‌ها، جلوگیری از نفوذ آب در بخشی از منطقه و پارک نزدیک آن می‌باشد. از نکات قابل توجه در شهر بابلسر، پل اصلی آن مشهور به پل فلزی است. این پل یکی از اتصالات مهم میان خاور و باختر بابلسر است. این پل در سال ۱۳۱۳ با کسب اجازه از آقای سید مصطفی صالحی، و به دست آلمانیها به ساخته شد.

از دیگر عواملی که باعث جذب گردشگر در این شهر شده‌است، برپایی جشنوارهٔ پیکره‌های شنی در این شهر است.





جشنوارهٔ پیکره‌های شنی یکمین بار در امرداد ماه ۱۳۸۴ در کشور و در بابلسر برگزار شد که گردشگران زیادی حتی از بیرون کشور برای دیدن این نمایشگاه وارد شهر شدند. از آن پس همه ساله و در فصل تابستان، این نمایشگاه در بابلسر برگزار می‌شود و هنرمندان در آن آثار خود را به نمایش می‌گذارند. "

تذکر:در ضمن شهرک‌های تفریحی دریاکنار وخزر شهر هم جزو این شهرستان است که به اشتباه جزو شهر تازه تاسیس فریدونکنار خوانده شده است" این شهرستان از جنبه‌های گوناگونی مهم است

.1. گردشگری

2.دانشگاهی

3.شیلات مازندران

4.صنعتی

5.نیروی هوایی

الف-گردشگری این شهرستان با داشتن آب هوای معتدل، دریا و رودخانه بلقوه دارای جاذبه گردشگری است و یکی از 2 قطب(رامسر) گردشگری استان مازندران می باشد.در سال 1387 با روی کار امدن شورای شهر و کادر جدید شهرداری گام‌های نوینی درراه بازسازی و ساختن فضای گردشگری برداشته شده.چندین بانک و وزارت خانه در بابلسر مراکز رفاهی کارکنان دارند(بانک ملی، کشاورزی، رفاه و...)در ضمن چندین شهرک گردشگری معتبر همچون دریاکنار وخزر شهرهای شمالی و جنوبی و ... در این شهرستان قرار دارند.

ب-دانشگاهی دانشگاه مازندران دومین دانشگاه ایران است .که واحد مرکزی و چندین داشکده آن در شهر بابلسر قراردارد

پ-شیلات مازندران دفتر مرکزی شیلات مازندران در بابلسر قراردارد ه-صنعتی این شهر علاوه بر کارخانه‌های پراکنده و بزرگ(فیبر بابلسر، ایران نشکن، موج و...)دارای شهرک صنعتی میرود وشهرک صنعتی در حال احداث میاندشت نیز هست

ت- تنها پدافند هوایی شمال ایران نیز در این شهر است. مشاهیر شهرستان بابلسر عبدالله موحد دارنده 6 مدال طلای جهانی و المپیک در کشتی آزاد ده ی60. رمضانعلی تیموری دارنده مدال طلای جهانی و برنز المپیک وزنه برداری دهٔ 70. آقای اردلان شجاع کاوه بازیگر سینما وتلویزیون ایران.

* سازمان مرکزی دانشگاه مازندران به همراه دانشکده‌های فنی ومهندسی، علوم ریاضی، علوم پایه، هنرومعماری، حقوق وعلوم سیاسی، علوم انسانی و اجتماعی، علوم اقتصادی واداری، تربیت بدنی وعلوم ورزشی ودانشکدهٔ شیمی در این شهر قرار دارد.

[Raـــــ Hـــــ Za]

شهرستان قائم‌شهر



شهرستان قائم‌شهر یكی از شهرستان‌های استان مازندران است كه در شمال این استان واقع شده است.

شهرستان قائم شهر از شمال به جویبار، ‌از شرق به ساری، از جنوب به سوادكوه و از غرب به بابل محدود می‌شود. قائمشهر به لحاظ عبور ارتباط ریلی و جاده فیروزكوه و نزدیكی به شهرهای بابل و ساری از موقعیت ممتازی در استان برخوردار است.
قائم شهر احتمالا در گذشته محل زندگی اقوام تپوری بوده و در متون تاریخی به نام جمنو، چمنو، جمنان، علی آباد شاهی و قائمشهر خوانده شده است.


با 10 درصد جمعيت استان و عمدتاًُ شهرنشين هستند،قائمشهر به لحاظ عبور ارتباط ريلي و جاده فيروزكوه و نزديكي به شهرهاي بابل و ساري از

موقعيت ممتازي در استان برخوردار است. محصولات غالب كشاورزي آن، برنج و مركبات مي باشد

از جمله دیدنی های این شهرستان


علاوه بر مناظر بکر و دیدنی آن می توان به

تپه باستانی طالقانی،

برج آرامگاهی سید محمد زرین نوا

سه تپه باستانی گردكوه جمنان،

تپه امام‌زاده كتی در قائم شهر،

دریاچه گل‌پل در جنوب شرقی قائم شهر، تكیه كردكلا

در 28 كیلومتری شمال شرقی قائم شهر و چنار امام زاده یوسف رضا در محل بیمارستان رازی اشاره نمود.

[Raـــــ Hـــــ Za]

شهرستان رامسر

شهرستان رامسر در غرب استان مازندران قرار گرفته و از شمال به دریای خزر، از جنوب به رشته کوه البرز، از شرق به شهرستان تنکابن و از غرب به استان گیلان ( شهرستان رودسر) محدود بوده و داراي 2 شهر، 1 بخش، 4 دهستان و 140 آبادي داراي سكنه است.شهرستان رامسر با مناظر زیبا و جاذبه‌هاي منحصر به فرد طبيعي، يكي از مناطق برتر كشور در طبيعت‌گردي محسوب ‌شده و سالانه پذيراي مسافران و گردشگران بسیار زیادی است.
وجود کمترین فاصله بین کوه و دریا در سرتاسر کرانه دریای خزر، آب‌گرم های معدني، بوستان‌هاي جنگلي، آبشارها، غارها، چشمه‌ها، فرهنگ بومی غنی، صنایع دستی متنوع، صدها مرکز اقامتي و پذيرايي و تفريحي به ویژه هتل زیبا و منحصر به فرد رامسر ، اين منطقه را به عنوان قطب مهم گردشگري در كشور و جهان مطرح كرده است. از جمله مناطق دیدنی این شهرستان، هتل قديم رامسر، آب‌هاي گرم معدني، بوستان جنگلي صفارود، دهستان جواهرده، قلعه ماردكوه، كاخ موزه (موزه تماشاگه‌خزر) و... می‌باشد.

با 4/2 درصد جمعيت مانند سوادكوه از مناطق كم جمعيت استان است. رامسر از زيباترين شهرهاي ساحلي کشور است كه در دامنه جنگل قراردارد. اين شهر در گذشته سخت سر ناميده ميشد.





رامسر را عروس شهرهاي ايران لقب داده‌اند و اين شهر مركز شهرستان رامسر است. شهرستان توريستي رامسر در دامنه‌هاي جنگل و كرانه‌هاي درياي مازندران در فضايي رويايي و سرسبز واقع شده و از قديمي‌ترين و زيباترين نواحي شمال كشور و استان مازندران به شمار مي‌رود. رامسر تلاقي زيبايي هاست ودر مركز ثقل زيبايي‌هاي شگفت انگيز طبيعي واقع شده و عظمت الهي را به رخ بندگان خدا مي كشد. سابقه و پيشينه‌ي رامسر را در برخي منابع و متون تاريخي، حدود ده‌ ‌قرن آورده شده است. خاندان هاي بزرگي كه بيش تر آن ها از سادات بودند در شهر رامسر مي زيستنه‌اند. رامسر پيش از سال 1310 هـ . ش دهي آباد به نام «سخت سر» بود. از اين سال به بعد تغييرات مهمي در آن صورت گرفت و هم اكنون از ديدگاه مسافران و جهانگردان خارجي اين شهر تاريخي از بهترين‌ و معروف‌ترين گردشگاه هاي شمالي ايران به شمار مي آيد.

شهرستان رامسر باختري‌ترين استان مازندران و دروازه ورودي به گيلان بوده و مركز آن از نظر جغرافيايي در 39 درجه و 50 دقيقه‌ ي درازاي خاوري و 55 درجه و 36 دقيقه‌ي پهناي شمالي قرار دارد. رامسر كه در منتهي اليه باختر استان مازندران واقع است از شمال به درياي مازندران، از جنوب به بلندي‌هاي البرز مياني، از باختر به شهرستان رودسر (گيلان) و از خاور به شهرستان تنكابن محدود مي‌شود و در مسير راه اصلي چالوس – رشت قرار دارد. ارتفاع آن 20 متر از سطح درياي آزاد پايين‌تر و آب و هواي آن نسبتا معتدل و مرطوب است. آب كشاورزي رامسر از چشمه و رود تأمين مي‌شود و محصولات مهم كشاورزي آن برنج، ‌گندم، بنشن، تره بار، گياهان‌علوفه اي، مركبات، سيب، به، گردو، فندق و كيوي هستند. حصيربافي، سبدبافي سفال، ظروف و مجسمه‌هاي‌چوبي، تافته‌بافي، گليم، جاجيم بافي و دست‌بافت ها از مهم ترين صنايع دستي رامسراست. آبشار ايج يا ده‌قلو در روستاي ايج اشكور، آبشار ازارك درسنگ پشته رامسر، آبشار چار در درجنت رودبار، آبشار ريش براز و چشمه هاي جواهرده، كتالم و سادات محله از معروف ترين ديدني هاي‌ شهرستان رامسر به شمار مي‌آيند. با اين وجود شهرستان رامسر از چشم اندازهاي بسيار بديع و زيبايي برخوردار است و ستايش گردشگران از اين همه عظمت و زيبايي نقطه‌ي مشترك اظهار نظر همه بازديدكنندگان اين خطه است.


آثار قديمي قلعه هاي معروف رامسر

قلعه باغ نياسته رامسر

قلعه دزکول رامسر

قلعه لتر رامسر

قلعه زين پشت رامسر

قلعه پايين مازو رامسر



جاذبه هاي گردشگري



پارک جنگلي صفا رود، « 9 کيلومتري مرکز شهر »

ييلاق جواهر ده، « 27 کيلومتري مرکز شهر »

قلعه مار کوه(دوره اسلامي)، « شهر کتالم، قله مارکوه، 6 کيلومتري مرکز شهر »

جنگل دال خاني، « 30 کيلومتري مرکز شهر »

قلعه شاه نشين(قلعه بند)(قرن ششم هجري قمري)، « بر روي کوه جنگلي، در ضلع جنوبي هتل هاي قديم و جديد رامسر »

مجموعه کاخ و باغ مرمر

مجموعه توسکا سرا


غارهای رامسر:
در رامسر غارهای زیادی وجود دارد که عبارتند از:


1. غار گرگر لوکا،این غار دارای شیب تند بوده و در منطقه ای صعب العبور از ارتفاعات کوه ایلمیلی با دیواره های صخره ای قرار دارد.لوکا به زبان محلی به سوراخ یا شیار گفته می شود.این غار عجیب بسیار دیدنی است.


2. غار یاغی لوکا، غار فوق دارای شیبی 95درجه بوده که دهنه بالایی غار سه متر میباشد و حدود هزار متر از سطح دریا ارتفاع داشته،در شمال غربی رامسر واقع است.


3. غار بام بامه،در جنوب هتل و جنوب غربی محله رمک در میان جنگلهای پوشیده از درختان کهنسال،در فاصله دویست متری دامنه کوه قلعه بند قرار گرفته و دهانه ی آن به شکل مثلث میباشد و حدود چهل متر عمق داشته و گویند در گذشته محل اختفای اشیایی با ارزش بوده است.


4. غارشب پره چال فوق به علت وجود شب پره (خفاشان) فراوان و آویزان در داخلش به این نام معروف شده است و گویند راه مخفی قلاع مجاورش بوده است.


گرسماسر(بهشتی در آسمان): در مسیر عبور از شهر کتالم مسیری آسفالته،جنگلی و زیبا وجود دارد که امتداد آن ما را به بهشتی هدایت میکند که شاید به جرات بتوان گفت که زیباترین و با شکوه ترین ییلاق واقع در رامسر است ونام آن گرسماسر است که قدمتی تاریخی دارد.گرسماسر در مسیر عبور کوهنوردانی است که جهت استفاده از مناظر طبیعی و زیبا ی لپاسر به قله 3600متری و پر برف با شکارهای نایاب سماموس راهی میشوند،قرار داشته و گذرگاهی هموار و مطمئن جهت صعود به انجا میباشد.قلعه تاریخی گرسماسر با قدمتی بیش از ده قرن در مجاورت این روستای با صفا قرار داشته و دلالت بر کهنسال بودن منطقه سخت سر می نماید.

آبهای معدنی رامسر:
در رامسر چشمه های آبگرم معدنی زیادی وجود دارد که چشمه های آن مانند دیگی که بر اتش نهاده،آب از دل زمین جوشیده و بسیار گرم بوده و برای امراض مختلفی مانند رماتیسم،دردهای عصبی و عضلانی مفید و از گذشته های دور مورد استفاده قرار میگرفته است.میزان دمای بعضی از آنها بحدی بوده که بیش از چند دقیقه نمیتوان گرمای آنرا تحمل نمود.اکثر آبگرمهای رامسر در محدوده هتل و محلات نزدیک به آن واقع است.علاوه بر رامسر در شهر های حومه رامسر نظیر کتالم و ساداتشهر آبگرمهای زیادی وجود دارد که همگی خاصیت درمانی دارند.چشمه های آبگرمهایی که در ساداتشهر وجود دارد بوی گوگرد آن از چشمه های رامسر کمتر بوده که مهمترین آنها عبارتند از:اشکر گرما،کش گرما،محمود گرما،عزیز گرما و سنگ بنه،و اکثرا در مناطق جنگلی و خوش آب وهوا و خوش منظره قرار دارند.

آب سرد معدنی نیدشت رامسر:
آب سرد معدنی در دوازده کیلومتری جنوب رامسر در دره ای کنار رودخانه صفارود واقع است و به آب معدنی نیدشت رامسر معروف است.
پیرامون چشمه،پوشیده از درختان جنگلی است.قبل از سال1320برای بهره برداری از آب این چشمه،جاده ای خاکی از رامسر تا چشمه به دست مهندسان آلماانی ساخته شد و از آن تاریخ به جاده نیدشت رامسر شهرت دارد.در آن ایام قرار بود آب این چشمه که همانند آب چشمه آبعلی دارای گاز طبیعی است،مورد استفاده تجاری و مسافران هتلها قرار گیرد ولی با بروز جنگ جهانی و خروج اجباری آلمانیها از کشور،این پروژه ناتمام ماند و با گذشت بیش از 50 سال هنوز این منبع عظیم در آمدخیز،به حال خود رها شده و دست نخورده باقی مانده است و بیشتر مردم رامسر از خواص آب درمانی آن بی خبرند و فقط گروهی قلیل از آب آن،آنهم به طور اتفاقی استفاده می کنند.
طبق آزمایشهای به عمل آمده مشخص شد که در یک لیتر آب معدنی نیدشت رامسر،76میلی میکرو رادیو اکتیو وجود دارد و این مقدار رادیواکتیو در صورتی است که آزمایش در خود چشمه به عمل آید وگرنه به مرور زمان،تاثیر رادیواکتیو از بین می رود.
چشمه های آبگرم معدنی رامسر:
در گوشه کنار زمین نقاطی وجود دارد که آبگرم معدنی از آن می جوشد و دارای دمای متفاوتی است.
در ایران بیش از هزار چشمه آبگرم معدنی وجود دارد که عموما حرارت آنها بیش از 30درجه سانتیگراد است.در مورد علت گرمی این گونه چشمه ها،دانشمندان بر این عقیده اند که عبور آب از اعماق زمین سبب گرم شدنش می گردد و از شکافهای زمین به صورت چشمه های گرم معدنی بیرون می آید و هر قدر آب از عمق بیشتری بجوشد،دمای آن به طوری که یک چشمه معدنی از عمق سه هزار متری زمین بالا بیاید آب آن دارای حرارت آبجوش یعنی یکصد درجه سانتیگراد خواهدبود.
آبهای گرم معدنی:
مناطق وسیعی از مركز شهر رامسر ازآبهای گرم معدنی با انواع خواص طبی و درمانی برخوردار بوده كه گردشگران زیادی از این آبها بهره‌مند می‌شوند. وجود این آب گرم‌ها در نزدیكی ساحل دریا ویژگی منحصر به‌فردی را به رامسر بخشیده است.البته در فاصله پنج كیلومتری جنوب شرقی رامسر در شهرهای كتالم و سادات محله نیز چند وان و استخر آب گرم معدنی وجوددارد كه برای درمان بیماریهای پوستی، رماتیسم و دردهای عصبی و عضلانی سودمند است.


هتل های رامسر:

رامسر دارای دو هتل بنام های هتل قدیم وهتل جدید بوده که در حال حاضر یکی از زیباترین مناظر موجود را دارا می باشد.هتل قدیم با معماری بسیار زیبا در مرکز شهر در دامنه کوههای مشجر و فضای سبز، با محوطه سازی چشم نواز واقع شده است.زیر بنای آن حدود پنج هزار متر مربع در سه طبقه و شامل سی اطاق،سالن پذیرایی،سالن کنفرانس،تالار بسیار مجلل و رستوران بسیار زیبا می باشد و از لحاظ نوع معماری،زیبایی،و تجهیزات یکی از مشهورترین هتل های خاور میانه است.هتل بزرگ و جدید رامسر هم در سال 1337 به دستور محمد رضا شاه پهلوی بعد از تخریب مهمان خانه های رضا شاه که جنب هتل قدیم واقع بودند توسط مهندسین اروپایی در محل فعلی ساخته که دارای 125 اطاق و سوییت بوده و در سال 1340 به بهره برداری رسید.همچنین متل خزر و متل کوثر که در ساحل زیبای کازینو و باغ ملی واقع گردیده اند سالانه پذیرای مسافران داخلی و خارجی فراوانی از کشورهای حوزه خلیج همیشه فارس ،انگلیس، کره ،چین و دیگر مناطق جهان هستند.
موزه تماشاگه خزر:
این عمارت به کاخ مرمر معروف بوده و در سال 1316در میان باغی به مساحت شصت هزار متر که مساحت کاخ حدود ششصد متر می باشد با شیوه معماری اروپایی بنا گردیده.در داخل کاخ گچ بری های زیبا،سقف بسیار دیدنی با چهار ستون سنگی بزرگ خوش تراش،ببر سنگی،مجسمه های برنزی و مرمری،تابلوهای نقاشی عتیقه،فرشهای نفیس،کریستال،منبت کاری های استادانه و آثار منحصر به فرد هنرمندان بزرگ ایران و جهان جهت بازدید عموم به نمایش گذاشته شده است.در این باغ اولین نهال های مرکبات اصلاح شده و گونه های گیاهی متفاوت و نایاب خارجی کاشته شده و موجود است که به یکی از باغهای منحصر به فرد ایران از نظر تنوع گونه های گیاهی تبدیل شده است.
پلاژ های رامسر:

به علت نزدیکی دریا به شهر ،پلاژ ها نقش عمده ای را در جذب توریسم رامسر ایفا می کنند. پلاژ های رامسر عبارتند از:
پلاژ لیدو ،پلاژ توسکاسرا،پلاژ شهرداری،پلاژ شهر سبزو پلاژ دریا پشته. پلاژ لیدو:

مکانی دنج و خانوادگی با آلاچیقی در دریا که در منطقه ساحلی لیدو واقع است.رستوران قهوه خانه و چند فروشگاه صنایع دستی و غذایی نیز در آن موجود میباشد.
پلاژ توسکا سرا:
پلاژ فوق نام خود را از رستوران و استخر توسکاسرا گرفته و در منطقه کازینو ی رامسر واقع بوده و دارای رستوران، فروشگاه صنایع دستی و حیوانات تاکسی درمی شده ، کتاب فروشی،قایق سواری ،شهر بازی،سالن تیر اندازی و محل شنا می باشد.

[Raـــــ Hـــــ Za]

شهرستان چالوس

شهرستان چالوس به وسعت 3/1597 کیلومتر مربع بوده و مرکز آن در 50 درجه و 27 دقیقه طول شرقی و 36 ودرجه و 38 دقیقه وعرض شمالی قرار دارد . از شمال به دریای خزر ، از شرق به شهرستان نوشهر ، از جنوب به رشته کوههای البرز و استان تهران (نواحی طالقان و کرج) و از غرب به شهرستان تنکابن محدود میشود و ارتفاع آن از سطح دریای آزاد 19 متر بوده و بر اساس آخرین تقسیمات اداری دارای 3 شهر چالوس ، مرزن آباد و کلاردشت و دوبخش و 5 دهستان است.

جممعیت این شهرستان در سرشماری نفوس و مسکن سال 138۵ دقیقاً ۱۲۲۱۶۲ نفر شمارش شده است که ۶۴۸۴۶ نفر آنها شهری و ۵۷۳۱۶ نفر آنها روستایی هستند.

آب و هوای آن به دو نوع جلگه ای معتدل و مرطوب و کوهستانی سرد و نیمه مرطوب تقسیم میشود که شهر چالوشدر منطقه ی جلگه ایو شهرهای کلاردشت و مرزن آباد در منطقه ی کوهستانی واقع شده اند.

از مهمترین رودهای این شهرستان میتوان رود چالوس- سردآبرود – نمک آبرود و هچیرود را نام برد که از ارتفاعات شمالی البرز سرچشمه میگیرند . از نظر ناهمواریها ، کلاردشت با دارا بودن 45 قله به بلندی بیش از 4000 متر مرتع ترین بخش البرز میباشد . در این میان علم کوه با ارتفاع 4850 متر بلندترین نقطه ی شهرستان و بلند ترتین قله کشور پس از دماوند و سبلان است . اقتصاد این شهرستان بر پایه کشاورزی ،دامداری و صنعت گردشگری و توریسم استوار است.

پیشینه ی تاریخی

ساکنان بومی بر اساس افسانه ای قدیمی نام چالوس را برگرفته از نام دختری زیبا میدانند که در این شهر زندگی میکرد؛ اما به عقیده بیشتر مورخان و محققان واژه چالوس از دوبخش تشکیل شده که «چا» یا «چال» به معنی چاله یا زمین گود و «لوس»که رد برهان قاطع به معنای لجن زار آمده را شامل میگردد و بدین صورت میتوان از لغت چالوس به عنوان زمین پست و باتلاقی تعبیر نمود. این واژه به صورتهای چالسو چلس و در متون عربی شالوس و شالس نیز آمده است.

براساس یافته های باستان شناسی تاریخ قدیمی ترین ساکنین این شهرستان در کلاردشت به هزاره دوم ق.م میرسد. در بررسی که در سالهای 1976 – 1975م در کلاردشت به بوسیله موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران انجام گردید، متجاوز از 50 تپه مربوط به اوخر هزاره ی دوم و اویل هزاره ی اول قبل از میلاد و همچینین تعداد زیادی غار مربوط به دوران حجر کشف شدکه همگی نمایانگر قدمت منطقه است.
ریشه نژادی مردم این دیار از نژادهای مدیترانه ای جنوبی و قفقاز بوده که بعدهای مادها جانشین آنها شده اند.گویش اصلی و غالب ساکنین این شهرستان گیلکی کلارستاقی است؛ همچنین خواجوندها که در کلاردشت زندگی میکنند به زبان خوجوندی (لکی)و گیلانی هایی که در دهه های اخیر به چالوس مهاجرت کرده اند،به گویش گیلکی تکلم میکنند.

سبب ایجاد شهرستان چالوس را وجود دژی باستانی در زمان ساسانیان میدانندکه متصل به منتهی الیه مرز شرقی دیلمستان بوده است. از قدیمی ترین کتابی که در آن از چالوس سخن به میان آمده، کتاب مسالک الممالک ابن خرداد در فواصل سالهای232 تا 272 ه.ق است.

مولف کتاب مذکور چالوس را همطراز با شهرهایی چون ساری ،آمل و جزء آن می آورد که این امر نشانگر عظمت چالوس بوده است .

چالوس در طول حیات خود همواره به شکل یک دز و پادگان نظامی مطرح بوده است. به همین جهت چه در مقطع تاریخی که مرزبانان ساسانی و اسپهبدان مازنی و پس از آن اعراب مسلمان و بعد ترکان ماوراءالنهر آن را پایگاه خود نموده بودند و یا در دوران تاخت و تاز اسماعیلیه الموت و همچنین در زمان جنهای خانگی اواخر خاندان پادوسبانان- کهحاکمان ایالت رویان بودند و چالوس در قلمرو آنان بود- این شهر کانون حوادث بوده و فراز و نشیبهای زیادی را به خود دیده است. چنانچه ابن خلدون مورخ عرب آن را چیزی جز یک دهکده ی ویرانه ندیده ،حال آنکه در زمانی دیگر مقدسی از آن به عنوان شهری که قلعه و مسجد جامعی متصل به هم داشت و هردو از سنگ بنا شده بود ، یاد میکند.

عواملی چون تخریب دژ چالوس در سال 287 ه.ق بدست سید حسن بن قاسم ، که از همراهان ناصر الحق بوده و پس از ان ، از بین رفتن پادشاهی پادسبانان رویان توسط شاه عباس اول صفوی که در حوالی سال 1004 ه.ق اتفاق افتاد، رفته رفته سبب شد تا چالوس موقعیت استراتژیکی و اهمیت خود را از دست داده و در سال 1195 ه.ق با نام کلارستاق و بهمراه کجور به خاک تنکابن ملحق گردید.

در دوره پهلوی اول ، چالوس بعلت قرارگرفتن در نقطه تقاطع جاده ساحلی با جاده کندوان و نیز احداث کارخانه حریربافی بزرگی که مهاجران بسیاری را به سوی خود کشاند مجددا رونق گرفت و پس از تاسیس شهرستان نوشهر در سال سال 1327ه.ش چالوس از تنکابن جدا شد و به عنوان یک بخش جزو حوزه سیاسی نوشهر در آمد و نهایتاً در سال 1375 خود به عنوان شهرستانی نستقل شناخته شد.


برخی از آثار تاريخي داخل شهر چالوس

آثار تاريخي داخل شهر چالوس :


كاخ چايخورانشماره ثبت تاريخي 1045
اين كاخ كه از بناهاي دوره پهلوي اول است در جنوب ميدان معلم چالوس و در منطقه اي موسوم به محوطه كاخ واقع شده و اكنون به عنوان مكان اداره ميراث فرهنگي چالوس مورد استفاده قرار دارد .
اين بنا در محوطه اي به مساحت تقريبي 4000 متر مربع در يك طبقه و زير زمين احداث شده است دو ورودي اصلي بنا در ضلع غربي و شرقي است و فضاهاي داخلي ساختمان مشتمل بر دو بخش اصلي و خدماتي بوده كه با راهروي مياني به هم مرتبط است .
بخش اصلي شامل بالكن ستوندار شمالي و دو تالار مربع شكل در جنوب آن و يك تالار مستطيل شكل در جهت شمالي و جنوبي است كه با تزئينات زيباي گچ بري آراسته شده است . بخش خدماتي داراي دو اتاق و آبدار خانه و دو ايوان در دو سوي شرقي و غربي است .

هتل بنياد پهلوي چالوس :

هتل بنياد پهلوي در ضلع شرقي ميدان معلم شهر چالوس واقع شده است . اين بنا در دوره پهلوي اول بعنوان هتل در دو طبقه و زيرزمين ، در امتداد شمالي و جنوبي احداث گرديده و بعد از انقلاب به سپاه پاسداران واگذار شد و هم اكنون بعنوان درمانگاه تخصصي امام رضا مورد بهره برداري مي باشد .

ويلاهاي جنگلباني :

مجموعه اي شامل پنج ويلا در ضلع شمالي ميدان معلم شهر چالوس درمحوطه سازمان جنگل ها و در فاصله اندكي از جانب شرقي رودخانه چالوس واقع شده است .
اين ويلاها تماماٌ دو طبقه و تنها قسمت كرسي آنها از سنگ هاي تراشيده ساخته شده است . علاوه بر سنگ مصالح متداول روز از جمله آجر و چوب و … در ساخت آنها بكار رفته است .

پل فلزي چالوس :

اين پل كه در مركز شهر و بر فراز رود چالوس قراردارد بناي آن در سال 1311 هـ . ش شروع و در سال 1312 به بهره برداري رسيد . طول پل 200 متر و عرض گذرگاه باجان پناه 6.5 متر مي باشد . قسمت فلزي آن داراي يك چشمه به طول 68.5 متر است و در سو به دو دهانه طاق منتهي ميشود اتصالات فلزي تماما پرچ كاري و به گونه تزئيني است. دو طرف پل به صورت پايه چراغها و مجسمه شيرهاي سيماني آراسته شده است .

دبستان پروين اعتصامي :

اين بنا كه در ضلع شمالي خيابان امام واقع شده است . در سال 1312 خورشيدي همزمان با احداث كارخانه حريربافي به عنوان رستوران كارخانه بنا گرديد و در سال هاي 1320 تا 1324 هـ . ش مركز فرماندهي نيروهاي ارتش شوروي سابق بود .
پس از خروج متفقين از سال 1325 تاكنون اين بنا با نام دبيرستان شاپور و پس از مدتي تحت نام دبستان پروين اعتصامي مورد بهره برداري آموزشي است . ساختمان مدرسه از يك طبقه و زيرزمين تشكيل شده است و ورودي آن در جهت جنوبي و داراي سردر تزئيني است .

كارخانه حريربافي چالوس :

عمليات ساختماني كارخانه از سال 1312 ش آغاز و در سال 1315 به پايان رسيد . حريربافي چالوس كه در زمان خود در خاورميانه بي نظير بوده از سال 1315 تا سال 1337 بكار توليد محصولات ابريشمي طبيعي انواع پارچه ، جوراب ، پرده و كراوات و غيره به منظور صدور به كشورهاي ديگر اختصاص داشت . در اين سال كارخانه تعطيل و دستگاه هاي آن به رشت انتقال يافت .
اين كارخانه كه تقريباً در مركز بافت شهري چالوس قراردارد داراي محوطه بسيار وسيعي شامل قسمتهاي مختلف از جمله ديگ بخار و منبع توليد انرژي ، انبار پيله ، نخ ريسي ، پارچه بافي ، جوراب بافي ، رنگرزي ، كارخانه نخ سازي ، منبع آب و ساختمان ادارات مركزي بود .
كارگران اين كارخانه اكثر غيربومي و عموما از شهرهاي گيلان و بعضاً آمل و بابل ، اصفهان ، مشهد و تبريز بودند و جمعيتي در حدود 1500 نفر را تشكيل مي دادند .
پس از تعطيلي كارخانه ساختمان آن به وزارت كشاورزي و منابع طبيعي سپرده شده بود و بعد از انقلاب اسلامي نيز به سپاه پاسداران واگذار شد .


ب) آثار خارج از شهر چالوس :

بقعه متبركه سيد محمد :

اين بنا در روستاي زوات واقع در جانب جنوبي كمربندي چالوس به تنكابن قرار دارد . ساختمان اصلي مقبره به صورت 8 ضلعي مي باشد كه گنبدي 8 وجهي بر فراز آن استوار است . گنبد بقعه از نوع دوپوش است .

راه سنگ فرش :

اين راه كه از آن به عنوان راه ناصرالدين شاهي ياد مي كنند . 3 متر عرض دارد و از سنگ هاي چيده شده در كنار هم شكل گرفته است و اكنون در برخي از نقاط جنوب شهر چالوس نظير سينوا و مازي پشته مي توان اين راه را مشاهده نمود . گويا اين راه چالوس را به منظريه شميران متصل مي نموده است .

عمارت شاه چشمه :

اين عمارت كه در حاشيه غربي جاده چالوس به كرج و در فاصله 4 كيلومتري كمربندي چالوس به نوشهر قرارگرفته از بناهاي دوره پهلوي اول است و به دليل وجود چشمه اي به نام شاه چشمه در نزديك آن به اين نام معروف گشته است .

پل زغال :

اين پل در 18 كيلومتري جاده كندوان و بين راه چالوس به مرزن آباد و بر روي رود چالوس احداث شده است . تاريخ ساخت آن به استناد كتيبه موجود در بدنه پل به سال 1317 هـ . ش است . اين پل 6.2 متر عرض و 38.5 متر طول دارد و طول دهانه آن نيز 20 متر مي باشد .

امامزاده زكريا :

اين برج آرامگاهي كه در آبادي شكركوه واقع در 7 كيلومتري شمال شهر كلاردشت قرار دارد متعلق به دوره صفويه و مدفن امامزاده زكريا از نوادگان حضرت اميرالمومنين (ع) است . ساختمان اصلي مقبره داراي پلاني هشت ضلعي و داراي گنبد رك از نوع دوپوش مي باشد .

امامزاده حقاني شماره ثبت 476 :

بناي امامزاده منسوب به هادي ابن امام زين العابدين (ع) مشهور به حقاني در شهر كلاردشت واقع است . ساختمان بقعه چهارضلعي و در نماي بيروني در هر ضلع داراي ايوان با 10 ستون چوبي است .
ورودي بنا در ضلع شرقي و در داخل نيز داراي دو ستون قطور چوبي كنده كاري شده است . به استناد مدارك موجود كتيبه چهارچوب درب و ورودي بنا به تاريخ 771 هـ .ق و كتيبه صندوق معرف باني آن حيدر كيا و سازنده آن استاد فرهاد ابن استادالمرحوم رستم الخليل المعلي در سال 782 هـ .ق و در زمان جلال الدوله اسكندري بوده است .

هتل نيمه تمام :

اين بنا در مركز شهر مي باشد و مربوط به دوره پهلوي اول مي باشد و عمليات احداث آن در سه طبقه توسط شركت آلماني در دست انجام بود .
اما گويا از آنجا كه سازندگان آن نتوانستند رضاخان را در مورد استحكام آن متقاعد سازند ، ادامه ساخت آن متوقف و تا به امروز به صورت نيمه تمام باقي مانده است . امروزه بخش هايي از آن توسط برخي نهادها مورد استفاده مي باشد .

مجموعه بناهاي ديواني كلاردشت :

پهلوي اول به موجب سفرهاي متعددي كه به كلاردشت نمود بناي يك كاخ و 15 ساختمان بزرگ دولتي را در دستور كار خود قرارداد . برخي از اين بناها كه هم اكنون در جانب شمالي خيابان پاسداران قراردارند ، ‌شامل اداره هاي دخانيات ،‌ منابع طبيعي ، ‌كانون فرهنگي ، شهرداري ،‌ نيروي انتظامي و سرم سازي است .

كاخ اجابيت :

اين قصر كه بر روي تپه اي مشرف به دشت كلار و در محله اجابيت واقع در دو كيلومتري شهر كلاردشت قرار دارد از بناهاي دوره پهلوي است كه در سال 1318 ش احداث گرديد . بنايي است دو طبقه در محوطه اي بزرگ و محصور و بام آن بصورت شيرواني است . اين بنا زماني به عنوان موزه مورد بهره برداري قرار مي گرفته است و هم اكنون در اختيار نهاد رياست جمهوري است .

نهر ملك جوب :

از گذشته هاي دور تا به امروز چند نهر قديمي از رودخانه پر آب سرآبرود جهت آبياري زمينهاي كشاورزي منشعب مي شده است كه يكي از آنها نهر ملك جوب مي باشد . حفر اين نهر را به سلسله پادشاهي پادوسبانان نسبت مي دهند . ملك جوب خود شامل ملك جوب شرقي و ملك جوب غربي است كه ملك جوب شرقي داراي 4 كيلومتر طول است و محل آبگيري آن از بالاي رودبارك بوده و 290 هكتار زمين را آبياري مي كند و ملك جوب غربي كه آبگيري آن از داخل محله و لوال كلاردشت است و 8.5 متر طول دارد و حدود 13 هكتار زمين را آبياري مي كند . در گذشته در مسير اين نهر آسياب هاي آبي زيادي مشغول به كار بوده اند كه امروزه اثري از آنها بر جاي نمانده است .

بقعه امامزاده فضل و فاضل :
اين بقعه در نزديكي روستاي فشكور از توابع بخش كلاردشت است و بر بالاي كوهي منفرد واقع است پلان آن 8 ضلعي است و گنبدي دوپوش با نماي داخلي نيم دايره و نماي بيروني هرمي شكل 8 وجهي بر فراز آن استوار است .

استراحتگاه رضاخاني :
اين عمارت كه در آبادي ولي آباد محور كندوان و در كنار جاده به عنوان اقامتگاه موقت رضاخان ساخته شده بود ، بنايي است كوچك از يك طبقه با زيرزمين ، ‌ايوان آن داراي ستونهاي مدور با پايه ستون و سرستونهاي بسيار ظريف و پركار است و بام بنا به صورت شيرواني است .

بناي نهارخوران كندوان :
اين اثر كه در فاصله چهل كيلومتري محور چالوس ـ كرج و در محلي به نام دزبن و در كنار رودخانه چالوس واقع شده ، ‌متعلق به دوره پهلوي اول است كه همزمان با احداث محور كندوان جهت استراحت موقت بنا شده است و در حال حاضر به عنوان رستوران كاربري دارد .

تونل سنگي :

اين دروازه يا به عبارتي تونل سنگي در مسير راه ناصرالدين شاهي كندوان و در صخره هاي بالادست هفت برادران روستاي ولي آباد از توابع دهستان كوهستان كلاردشت واقع شده است . مسير دروازه شرقي ـ غربي و به عرض متوسط 3.8 و ارتفاع 4.7 و طول 8 متر است .
كتيبه اي در ورودي غربي آن بدين شرح موجود است « در زماني اين راه اختتام يافت كه جناب جلالتماب عزيزخان سردار كل قشون محروسه ايران بود و جناب انوشيروان خان اعتضادالدوله حاكم مازندران » سازندگان راه ناصري مهندسان اتريشي و در راس آنها موسيو كاستكر بود . اين راه كه در سال 1285 هـ . ق توسط ناصرالدين شاه افتتاح شد تهران را به چالوس مرتبط مي نمود و شاخه فرعي آن نيز به كلاردشت منتهي مي شد .

كاروانسراي سنگي پاي قله كندوان :

اين بنا كه در فاصله 200 متري شمال تونل كندوان واقع شده است . از نوع كاروانسراهاي كوهستاني مي باشد . شكل كلي بنا به صورت چهارضلعي در ابعاد 9*22 متر در امتداد شمالي ـ جنوبي است و از دو رديف طولي حجرات گنبددار تشكيل شده است .
امروزه 5 گنبد بخش شرقي كاروانسرا باقي مانده است كه همگي در قسمت فوقاني داراي نورگير هستند . هر گنبد بر روي 4 طاق استوار است گنبدهاي اين بنا از نوع كلنبه اي مي باشد .

تونل كندوان :

در ارتفاعات 2700 متري كندوان و در فاصله 90 كيلومتري جنوب چالوس تونلي به طول1883.8 متر در مسير جاده چالوس ـ كرج حفر شده است . ساخت تونل در سال 1314 هـ . ش شروع و در سال 1318 به اتمام رسيد ، ‌عرض تونل 5 متر بود و به علت عرض كم سالها به صورت يك طرفه مورد استفاده قرار مي گرفت تا اينكه در چند سال گذشته اقدام به تعريض آن نمودند و سرانجام در سال 1380 اين كار به اتمام رسيد و تونل جهت تردد دو طرفه مورد بهره برداري قرار گرفت .

كاروانسراي سر قله كندوان :

بقاياي اين كاروانسراي سنگي در منتهي اليه جنوبي مازندران و در سر قله كندوان قرار دارد اين بنا به شيوه 4 ضلعي و با ابعاد 14*16 متر ساخته شده است .
براساس شواهد موجود سقف كاروانسرا به شكل گنبدي بوده است .

گنجينه كلاردشت :

در سال 1318 هـ . ش به هنگام پي كني به منظور احداث قصر اجابيت در گنج تپه روستاي اجابيت كلاردشت تعدادي ظروف زرين و مفرغين و سفالين كشف و به گنجينه كلاردشت معروف گرديد .
اشياء مكشوفه سفالي شامل قمقمه ، ‌كوزه ،‌ ‌بشقاب و ظروف لوله دار و ريتون بود و ظروف زرين مجموعه فوق شامل جام و خنجر و ... و در مجموعه به وزن 574.79 گرم در ابتدا به عنوان پشتوانه اسكناس با خزانه بانك ملي تسليم و در سال 1322 به موزه ايران باستان ( موزه ملي ) تحويل گرديد . در بين اشياء مكشوفه جام زرين استوانه اي شكل با نقش سه شير با سر برجسته از لحاظ تكنيك ساخت قابل مقايسه با جام مارليك است . روي هم رفته گنجينه كلاردشت بيانگر فرهنگ و هنر پيشرفته منطقه در هزاره هاي دوم و اول ق .م و ارتباط گسترده آن با مناطق گيلان و حسنلو آذربايجان و سيلك كاشان ونيز لرستان است .


مجموعه سيمين كلاردشت :
علاوه بر مجموعه فوق در طي كاوشهاي باستان شناسي و با عمليات ساختماني مجموعه ظروف سيمين بعضاٌ با نقوش طلاكوب متعلق به دوره ساساني كشف گرديده است ازجمله اين ظروف جامهاي متعدد با نقوش انساني و حيواني است بعنوان نمونه روي دو جام سيمين قباد اول اولين پادشاه ساساني سوار بر اسب در صحنه شكار گورخر به تصوير كشيده شده است نيز تنگي نقره اي با پس زمينه طلايي ، نقوش و تصاوير رامشگران را به صورت برجسته در صحنه نوازندگان و در ميان انواع حيوانات مانند روباه ، ‌كبك ، بلدرچين و ببر نشان مي دهد .

هنرهاي سنتي شهرستان چالوس :

عمده ترين هنر سنتي شهرستان چالوس ، ‌فرش كلاردشت است كه علاوه بر فروش داخلي به كشورهاي اتريش ـ فرانسه ـ ايتاليا ـ كانادا ـ آلمان و كشورهاي حوزه خليج فارس نيز صادر مي شود .
شباهت طرح هاي فرش كلاردشت با طرح هاي فرش كردستان و فارس و كرمانشاه بيانگر مهاجرت اقوام لر و كرد كوههاي زاگرس در گذشته هاي دور به اين منطقه است . از انواع جنگلي و شكارگاه ـ شكري ـ مزرقان ـ‌شاه عباسي ـ‌گل سيني ـ‌ قابل ذكر است و مهمترين دلايل شهرت آن كيفيت بسيار بالاي رنگ قالي بدليل استفاده از مواد گياهي علاوه بر رنگ هاي شيميايي در رنگرزي است . علاوه بر قالي هنرهاي سنتي چون نمدمالي ـ‌حصيربافي ـ‌جاجيم بافي ـ بافت جوراب و دستكش و كوزه گري نيز در منطقه كلاردشت رواج دارد .

جاذبه هاي طبيعي و گردشگري :

آبگرم معدني روستاي واحد واقع در جاده عباس آباد به كلاردشت ـ‌ آبگرم معدني « پيش ترك » واقع در بين روستاي رودبارك و مجل كلاردشت ـ‌ آبگرم معدني « تلو » در جنوب روستاي رودبارك ـ‌ آبگرم « داريو » در نزديكي روستاي برار در دهستان بيرون بشم كلاردشت ـ‌ آبگرم « كندوا » در روستاي آنگوران كلاردشت ـ‌آبگرم « لله جار » در حاشيه روستاي لله جار در شمال شهر مرزن آباد ـ آبگرم روستاي دلير در كلاردشت .


پارك هاي جنگلي :
پارك جنگلي فين در كيلومتر 7 جاده چالوس به تهران ،‌ منطقه جنگلي و مجموعه تفريحي نمك آبرود و تله كابين آن در كيلومتر12 جاده چالوس به تنكابن ،‌ پارك جنگلي شهداي غرب مازندران در جنوب شهر چالوس .

رودخانه ها :
رود چالوس و سردآبرود و كرانه هاي زيباي اين دو رود كه محلي مناسب براي تفريح مي باشد .

دريا :
بلوار دريا و مجموعه تفريحي ساحل آن در شهر چالوس .

قله ها :
علم كوه و تخت سليمان كه براي كوهنوردان بسيار جالب است و در اين قله ها كمپ كوهنوردي نيز مستقر مي باشد و از لحاظ فني در
شمار هفتمين قله فني جهان محسوب مي گردد .

درياچه ها :

درياچه «‌ولشت » واقع در روستاي سما كلاردشت با وسعتي در حدود بيست هكتار مهمترين و زيباترين درياچه شهرستان و يكي از ده درياچه آب شيرين ايران است . طول اين درياچه 650 متر و عرض آن 300 متر و عمق آن نيز در گودترين نقطه در حدود 30 متر است . آب درياچه بسيار زلال بوده و براي ماهيگيري ـ شنا و قايقراني مناسب مي باشد .
فاصله درياچه با جاده چالوس به مرزن آباد 14 كيلومتر است درياچه دريوك كوهستان در مقابل آبادي ولي آباد و در مسير جاده كندوان واقع است و وسعت آن در حدود يك هكتار و حداكثر عمق آن 5 متر است و درياچه دريوك كلاردشت در مدخل جنگل هاي شمالي كلاردشت در محلي به نام « پلت چشمه » قرار دارد .

برفچال :
در كوه هاي كلاردشت برفچالهايي وجود دارد كه از مهمترين آنها برفچال تنگ لو و گردونكوه است .

شكارگاه ها :

شكارگاههاي مهم شهرستان چالوس كه عمدتاٌ در مناطق كوهستاني واقع مي باشند عبارتند از :
نفت چاك ـ‌كل جاران ـ بربر ـ پيت سرا ـ ‌آويدر ـ ‌خشكدر ـ‌ بالاخرم دشت ـ‌ پايين خرم دشت ـ‌ اشكسه ـ‌ حصار چال ـ پسنده ـ پاتخت و ديوچال

يخچال ها :

در محدوده علم كوه و تخت سليمان يخچال هاي بزرگ طبيعي و دائمي وجود دارد كه بزرگترين مجموعه يخچالي خاورميانه است .
يخچال هاي علم كوه از نوع يخچال هاي كوهستاني و دره اي هستند كه روزانه با سرعتي به طور متوسط بين 30 سانتي متر تا يك متر در حركتند اين يخچالها متعلق به دوران سوم زمين شناسي بوده و 60 ميليون سال قدمت دارند ، اسامي آنها به ترتيب وسعت عبارتند از :
يخچالهاي هفت خوان ـ‌ علم چال ـ‌ يخچال شمال غربي علم كوه ـ تخت سليمان ‌ـ‌ خرسان ـ‌ چالون ـ‌ مرجيكش .

آبشارها :

«‌ آبشار هريجان » در روستاي هريجان نزديك گردنه هزارچم « آبشار آكاپل » در جنگل هاي سرديچال كلاردشت .

غارها :

غار « يخ مراد » در هريجان بخش كلاردشت و غار « ديوكولي » در انگوران بخش كلاردشت و « ديوغار »‌ در روستاي برار بخش كلاردشت .

جاده ها :
جاده جنگلي عباس آباد به كلاردشت ، جاده معروف كندوان و نقاط متعدد ديدني مسير آن نظير روستاي سياه بيشه ، گردنه هزارچم و غيره ... .