واژگان شیمی فیزیک
معادل فارسی
تعریف
واژه لاتین
آنتالپی
محتوی گرمایی یک نمونه از ماده
enthalpy
آنتالپی تشکیل
برای یک ماده مرکب معین ، تغییر آنتالپی واکنشی که در آن ، یک مول ماده مرکب از پایدارترین شکلهای عناصر آن تشکیل می شود، آنتالپی تشکیل مینامند.
enthalpy of formation
قانون هس یا قانون جمعبندی ثابت گرما
تغییر آنتالپی واکنش شیمیایی ، ثابت است، خواه واکنش در یک مرحله ، خواه در دو مرحله انجام گیرد.
Hess,s law
قانون نسبتهای معین
یک ماده مرکب خالص ، عناصر یکسان با نسبتهای جرمی یکسان دارد.
law of definite propotions
قانون پایستاری
جرم در جریان واکنش شیمیایی ، تغییر قابل توجهی نمیکند.
Law of conservation of mass
انرژی
ظرفیت انجام دادن کار
Energy
دما
درجه داغی یا سردی ، خاصیتی که جهت جریان یافتن خود به خود گرما را معین میکند.
temperature
ظرفیت گرمایی
مقدار گرمای لازمی است که دمای جرم معینی را یک درجه سانتیگراد بالا میبرد.
Heat capocity
گرما
شکلی از انرژی است که بهطور خودبخود از جسمی با دمای زیادتر به جسمی با دمای کمتر جریان مییابد.
Heat
گرماسنج
دستگاهی که برای اندازه گیری گرمای انتقال یافته در واکنشهای شیمیایی و تغییرات فیزیکی بکار میرود.
Calorimeter
گرماشیمی
مطالعه تغییرات انرژی که همراه با تغییرات شیمایی و فیزیکی است.
thermochemistry
گرمای ویژه
مقدار گرمای لازمی که دمای ۱gr ماده خالص را یک درجه سانتیگراد بالا میبرد.
specific heat
مقیاس دمای سلسیوس
یک مقیاس دمایی براساس تخصیص صفر درجه سانتیگراد به نقطه انجماد عادی آب و ْ۱۰۰ سانتیگراد به نقطه جوش عادی آب است.
Celsius temperature scale
مقیاس دمای فارنهایت
نوعی مقیاس دمایی است که در آن ، نقطه انجماد عادی آب ، ْ۳۲فارنهایت و نقطه جوش عادی آب ْ۲۱۲فارنهایت است
Fahrenheit temperature scale
مقیاس دمای کلوین
یک مقیاس دمایی براساس تخصیص ۲۷۳k به نقطه انجماد عادی آب و ۳۷۳k به نقطه جوش عادی آب
Kelvin tempratire scale
اصل عدم قطعیت
تعیین همزمان موقعیت دقیق و حرکت یا تکانه (جرم در سرعتmv) دقیق یک الکترون ، ناممکن است.
uncertainty principle
تابش الکترومغناطیسی
انرژی تابشی که با سرعت خاصی (سرعت نور ، c) حرکت میکند و میتوان آن را بهصورت موجی یا کوانتومی توصیف کرد.
Electromagnetic radiation
عدد کوانتومی اصلی
عدد کوانتومی که پوسته انرژی الکترون مربوط را نشان میدهد. مقادیرn اعداد صحیح مثبت …و۳و۲و۱ است.
main quantum number
عدد کوانتومی فرعی
عدد کوانتومی که نوع پوسته فرعی و شکل اوربیتال الکترونهای مربوط را تعیین میکند.
Sub sidiary
عدد کوانتومی مغناطیسی
عدد کوانتومی که جهت گیری اوربیتال الکترونی را تعیین میکند.
magnetic quantum number
فوتون
یک کوانتوم انرژی تابشی
photon
کوانتوم
مقدار کوچک و معین انرژی تابشی. نظریه پلانک براین اساس است که انرژی تابش ، در این مقادیر جذب یا نشر می شود. انرژی یک کوانتوم ، E ، مستقیما با فرکانس تابش ، v ، متناسب است و ثابت تناسب ، h ، ثابت پلانک است.
quantum
آنتالپی تصعید
تغییر آنتالپی مربوط به فرآیندی که در آن ، یک جامد مستقیما به گاز تبدیل میشود.
Enthalpy of sublimation
چرخه بورن هابر
روش تحلیلی برای تغییرات آنتالپی یک فرآیند. H∆ کل فرآیند را با جمع جبری مقادیرH∆ مجموعه مراحلی که به همان نوع تغییر میانجامد، برابر میگیرند.
Born-Haber cycle
اتمسفر
واحد فشار که به صورت ۱۰۱۳۲۵Pa بیان میشود.
atmosphere
اصل آووگادرو
حجمهای مساوی از تمام گازها ، در دما و فشار یکسان ، دارای عده مولکولهای مساویاند.
Avogadro,s principle
پاسکال
واحد فشار در دستگاهSI و آن برابر با نیرویی است که یک نیوتن (یا ۱kg.m.s۲) بر سطح یک متر مربع وارد میکند.
Pascal
تور
واحد فشار که همارز با فشاری است که ستونی از جیوه را در ارتفاع ۱mm نگه میدارد. یک تور برابر ۷۶۰.۱ اتمسفر است.
torr
توزیع ماکسول- بولتسمان
نحوه توزیع انرژی جنبشی یا سرعت مولکولی بین مولکولهای یک گاز
Maxwell- Bultzman
ثابت گازهای ایدهآل
ضریب تناسب در معادله حالت یک گار ایدهآل و یکی از مقادیر ۰.۰۸۲۰۵۶L.atm/K.md است.
Ideal gas constant
جذر میانگین مجذور سرعت
جذر میانگین مجذور سرعتهای مولکولی
root-mean-square speed
حجم مولی استاندارد
حجم یک مول از گاز در دما و فشار استاندار که ۲۲.۴۱۴L است.
standard molecular volume
دمای بحرانی
دمایی است که بالاتر از آن ، هرچند هم که فشار زیاد شود، مایع شدن گاز ناهمگن است.
Critical temprature
ضریب تراکم پذیری
PV/RT که در آن ، P فشار گاز ، V حجم گاز ، R ثابت گازهای ایده آل وT دمای مطلق است. ضریب تراکم پذیری برای یک مول از گاز ایدهآل همواره برابر واحد است.
Conversion factor
فشار
نیرویی است که بر واحد سطح وارد میشود.
Pressure
فشار بحرانی
فشار لازم برای مایع شدن یک گاز در دمای بحرانی آن
Critical pressure
فشار جزیی
فشاری که یک جزء از یک مخلوط گازی اگر به تنهایی در حجم مورد نظر میبود، اعمال میکرد.
Partial pressure
قانون آمونتون
فشار یک گاز ، در حجم ثابت ، بهطور مستقیم با دما تغییر میکند.
Amonton,s Law
قانون بویل
حجم یک گاز در دمای ثابت به نسبت عکس فشار تغییر میکند.
Boyle ,s law
قانون ترکیب حجمی گیلوساک
حجم گازهای مصرف شده یا تولید شده در یک واکنش شیمیایی ، اگر در دما و فشار ثابت اندازه گیری شده باشند، با نسبتهای اعداد صحیح کوچک بیان میشود.
Gay-Lussac,s low of combining
قانون شارل
حجم یک گاز ، در فشار ثابت ، بهطور مستقیم با دمای مطلق تغییر میکند.
charles Law
قانون فشارهای جزیی دالتون
فشار کل مخلوطی از گازها برابر مجموع فشارهای جزیی هر یک از گازها است.
Dalton,s Law of partial pressure
قانون نفوذ گراهام
سرعت نفوذ یک گاز با جذر چگالی یا جذر وزن مولکول آن گاز نسبت معکوس دارد.
Graham,s Law of effusion
کسر مولی
نسبت تعداد مولهای یک جزء در یک مخلوط به تعداد کل مولها در آن مخلوط
mole fraction
مسافت آزاد میانگین
فاصله میانگینی است که یک مولکول بین برخوردهای خود با سایر مولکولهای گاز طی میکند.
mean free path
معادله واندروالس
معادله حالت گازها. نوعی از معادله حالت گاز ایدهآل که نیروهای جاذبه بین مولکولی و حجم اشغال شده توسط مولکولهای گاز را به حساب میآورد.
Vander wool,s equation
نظریه جنبشی گازها
مدلی است در سطح مولکولی که میتوان آن را برای توضیح قوانین گازها بکار برد و معادله گاز ایده آل را بدست آورد.
Kinetic theory of gases
آنتالپی تبخیر
انرژی لازم برای تبخیر مقدار معینی مایع (معمولا یک مول یا یک گرم) در دمای معین
Enthalpy of vaprization
آنتالپی تبلور
تغییر آنتالپی در تبدیل مقدار معینی مایع (معمولا یک مول یا یک گرم) به جامد در دمای معین
Enthalpy of crystllization
آنتالپی ذوب
انرژی لازم برای ذوب کردن مقدار معینی جامد (معمولا یک مول یا یک گرم) بر جامد در دمای معین
Enthalpy of fusion
آنتالپی میعان
تغییر آنتالپی در تبدیل مقدار معینی گاز (معمولا یک مول یا یک گرم) در دمای معین
Enthalpy of condenstion
تبخیر
فرآیند تبدیل مایع به گاز
Vaporization
تصعید
فرآیند تبدیل مستقیم جامد به گاز بدون عبور از حالت مایع
Sublimation
تعادل
شرایطی که در آن ، سرعت دو تمایل مخالف برابر میشوند.
equilibrium
فشار بخار
فشار بخار در حالت تعادل با مایع خالص یا جامد خالص در دمای معین
vapour pressure
معادله کلازیوس- کلاپیرون
معادله ای است که فشار بخار یک مایع در دو دمای مختلف را با یکدیگر و با آنتالپی تبخیر آن مایع مرتبط میسازد
Clausius- Clapeyron equation
نقطه انجماد
دمایی که در آن ، فازهای جامد و مایع با یکدیگر در حال تعادلند. اگر فشار کل ، ۱atm باشد، این مقدار را انجماد عادی مینامیم.
Solidify point
نقطه جوش
نقطه جوش یک مایع ، عبارت از دمایی است که در آن ، فشار بخار مایع با فشار بیرونی برابر میشود و نقطه جوش عادی یک مایع ، دمایی است که در آن ، فشار بخار مایع برابر ۱atm است.
boiling point
نقطه ذوب
مراجعه کنید به نقطه انجماد
melting point
نقطه سه گانه
دما و فشاری که در آن ، حالات جامد ، مایع و گاز یک ماده در عین حال با یکدیگر در حال تعادلاند.
triple point
آبپوشی
فرایندی است که آن ، مولکولهای آب به سوی ذرات ماده حل شده جذب میشوند و آنها را احاطه میکنند.
Hydration
آزیوتروپ
محلولی است که فشار بخار آن ، بالاتر یا پایینتر از فشار بخار هر یک از اجرای خالص است. اگر فشار بخار بالاتر باشد، آن محلول ، آزیوتروپ با نقطه جوش مینیمم و اگر پایینتر باشد، آزیوتروپ با نقطه جوش ماکزیمم است.
Azeotrope
آنتالپی آبپوشی
تغییر آنتالپی مربوط به فرآیند آبپوشی یونهای گازی از مقدار معینی (معمولا یک مول) از یک ماده حل شده است.
Enthalpy of hydration
آنتالپی انحلال
تغییر آنتالپی مربوط به فرآیند انحلال مقدار معینی (معمولا یک مول) از یک حل شونده در یک حلال است. مقدار این آنتالپی به دما و غلظت نهایی محلول بستگی دارد.
Enthalpy of solution
اسمز
فرآیند عبور مولکولهای حلال از غشای نیمتراوایی است که دو محلول را از یکدیگر جدا میکند. جهت عبور این مولکولها به سوی محلول غلیظتر است.
Osmosis
اصل لوشاتلیه
هر سیستم در حالت تعادل نسبت به تغییر شرایط ، عکسالعمل نشان داده، در جهت مقابله با آن عمل میکند.
Le,chatelier,s priciple
تقطیر
جداسازی اجزای سازنده یک محلول با روش تبخیر و تراکم است.
Distillation
خواص غلظتی
خواصی از یک محلول است که به غلظت ذرات ، نه به ماهیت این ذرات ، بستگی دارند. این خواص ، عبارتند از کاهش بخار ، نزول نقطه انجماد ، صعود نقطه جوش و فشار اسمزی
Colligalive properties
ضریب وانت- هوف
عبارت از نسبت مقدار خاصیت غلظتی اندازه گیری شده یک محلول به مقدار محاسبه شده آن خاصیت است، به فرض اینکه ماده حل شده غیر الکترولیت باشد.
Van,t Hoff factor
قانون رایول
فشار جزیی هر جزء از یک محلول ایده آل در بخار آن محلول برابر با حاصلضرب فشار بخار آن جزء به صورت خالص در کسر مولی آن جزء در محلول است.
Rault,s Law
قانون هنری
وقتی که یک گاز در یک مایع بدون واکنش شیمیایی حل میشود، مقدار گاز حل شده در مقدار معینی از مایع با فشار جزیی آن گاز در بالای محلول نسبت مستقیم دارد.
Hanry,s Law
محلول ایده