30 سالگی یک "مرد رونده"

[mohamad23]

واکمن‌های سونی در دهه‌ی ۸۰

نوستالژی نوار کاست، باطری و هدفون برای جوانان بی‌خیالی که می‌توانستند صدای موسیقی‌اشان را به عرش ببرند، بدون اینکه از کسی غرغری بشنوند؛ سخن از "واکمن" است که ۳۰ سال از عمرش می‌گذرد و ظهورش دست‌کمی از یک انقلاب نداشت.

کمتر روزی در قرن بیست و یکم بوده که در آن خبری از پیشرفت علم و فناوری به گوش نرسیده است، تا آن اندازه که دیگر اعلام هر دستاورد جدیدی در گوشه‌ای از دنیا انگار جزو طبیعی‌ترین خبرهای روزانه هستند و آدم‌ها فراموش کرده‌اند که روزهایی بود که آمدن تلفن‌های بدون سیم به بازار می‌توانستند زندگی روزمره‌ را تحت شعاع قرار دهند.

واکمن‌های سونی در اسل ۲۰۰۵ که البته دیگر از نوار کاست درون آنها خبری نیست
در بین محصولاتی که به یمن فناوری در بیشتر خانه‌ها پیدا می‌شود، کمتر محصولی است که آمدنش به معنای واقعی کلمه "انقلاب" به پا کرده باشد. در اصل، موارد معدودی بوده‌اند که محصولات جدید این توانایی را داشته‌اند که برای یک نسل "خاطره‌" بسازند.

"واکمن" یکی از اختراعاتی بود که بدون تردید می‌توان آن را در زمره‌ی خاطره‌سازها قرار داد. برای نسل جوان آن روزها این کم انقلابی نبود که می‌توانستند با خیال راحت و بدون هیچ غرغری از اطراف، هدفون‌ها را در گوششان فرو کنند، دست در جیب ببرند و سوت زنان در حالی‌که صدای موسیقی را تا آسمان بلند کرده‌اند، از خانه بیرون بزنند.

ظهور یک انقلابی

این تصویر رویایی را جوانان دهه‌ی ۱۹۷۰ و چندین دهه بعدتر از آن مدیون آکیو موریتا، مالک شرکت سونی بودند؛ کسی که واکمن را در روز اول ژوئیه سال ۱۹۷۹، به آنها معرفی کرد.

این دستگاه نه چندان ارزان قیمت که روی آن با رنگ نقره‌‌‌ای TPS-L2 حک شده بود، هنوز از گرد راه نرسیده به سرعت بازارهای لوازم صوتی را به تسخیر خود درآورد؛ هر چند بعدها شرکت سونی مجبور شد تا برای واکمن به دادگاه برود، زیرا از سوی آندرئاس پاول، یک مخترع آلمانی متهم به کپی‌برداری شده بود.

آی پاد هر چقدر هم که پیشرفته باشد باز صورت تکامل یافته‌ی واکمن است!
پاول در سال ۱۹۷۷ دستگاهی را به ثبت رسانده بود که واکمن شباهت‌های بسیاری به آن داشت. این دستگاه به نام "کمربند استریو" و به عنوان "دستگاهی متصل شونده به بدن برای پخش با کیفیت داده‌های صوتی" در برخی کشورها به ثبت رسیده بود. سرانجام پس از درگذشت موریتا، سونی در سال ۲۰۰۴ تصمیم گرفت تا به این دعوای حقوقی خارج از دادگاه و با پرداخت مبلغی به پاول خاتمه دهد.

شاید خیلی‌ها iPod را رقیب اصلی واکمن بدانند. محصولی از شرکت اپل با طراحی زیبا، کاربرد آسان و قابلیت‌هایی کم‌نظیر که در بازار تک‌تازی می‌کند. اما با این حال به باور یکی از جامعه‌شناسان آلمانی وقتی از iPod حرف می‌زنیم، یعنی سخن از یک محصول تکامل یافته و بازاریابی قوی است، درغیر اینصورت iPod به هیچ‌وجه شخصیت انقلابی واکمن را ندارد.

در حقیقت در این قرن پر شتاب احتمال فراوانی وجود دارد که یک محصول دیگر به سرعت روی دست iPod بلند شود، با این همه این محصول هر چه که باشد باز هم وام‌دار واکمن ۳۰ ساله خواهد بود.