اپرای ایالتی وین - اشتاتزوپر- واقع در شهر وین اتریش، یكی از مهم ترین اپراهای اروپا و دنیاست و تا سال 1920 كاخ اپرای وین نامیده می شده است. مالر (Gustav Mahler) یكی از برجسته ترین رهبرانی است كه دراپرای وین فعالیت كرده است. وی در مدت زمان تصدی مقام رهبری٬ نسل جدیدی از خوانندگان همچون Selma Kurz ,Anna Bahr-Mildenburg و Leo Slezak را تعلیم داده و طراح صحنه جدیدی را استخدام كرد كه او صحنه پردازی مدرن مشابه با سبك Jugendstil را جایگزین دكوراسیون قدیمی و پر زرق و برق صحنه نمود.

علاوه بر این مالر تكنیك نور پردازی حین اجرا را ضمن كارهایش ارائه داد كه در ابتدا مورد توجه تماشاگران واقع نشد. با این وجود اصلاحات مالر توسط جانشینانش حمایت شده و ادامه یافت.

در حال حاضر این مجمع تحت ریاست اوزاوا (Seiji Ozawa) مدیر موسیقایی اپرا فعالیت می كند. سایر رهبرانی كه در این اپرا فعالیت كرده اند:
Hans Richter, Felix Weingartner, Richard Strauss, Clemens Krauss, Wilhelm Furtwängler, Bruno Walter, Arturo Toscanini, Hans Knappertsbusch, Josef Krips, Karl Böhm, Erich Kleiber, Ernest Ansermet, Fritz Reiner, Rafael Kubelik, Antal Dorati, Herbert von Karajan, Tullio Serafin, Dimitri Mitropoulos, Igor Strawinsky, Paul Hindemith, Gianandrea Gavazzeni, Pierre Monteux, Robert Stolz, Lorin Maazel, Zubin Mehta, Carlos Kleiber, Leonard Bernstein, Riccardo Muti, Erich Leinsdorf, Georg Solti, Giuseppe Sinopoli, Riccardo Chailly, Claudio Abbado, Nikolaus Harnoncourt, Colin Davis, Franz Welser-Möst, John Eliot Gardiner, Roger Norrington, Daniele Gatti, Christian Thielemann هستند.

در مدت زمان مدیریت کارایان٬ اپرای وین با سود جستن از سیاست وی مبنی بر استفاده از خوانندگان میهمان مشهور و بنام آن دوران٬ با روندی مثبت به كار خود ادامه داد.

اپرای ایالتی وین در ارتباط نزدیك با اركستر فیلارمونیك وین(Vienna Philharmonic) می باشد و علی رغم اینكه اركستر فیلارمونیك وین خود سازمانی مستقل است ولیكن اعضای آن از اركستر اپرای ایالتی انتخاب می شوند.


نمای داخلی اشتاتزوپر
از میان كارگردانانی كه برای اشتاتزوپر٬ اپرای ایالتی وین٬ كار كرده اند می توان به این افراد اشاره كرد:
Franco Zeffirelli, Otto Schenk, Wieland Wagner, Luchino Visconti, Günther Rennert, Jean-Pierre Ponnelle, August Everding, Götz Friedrich, Lotfi Mansouri, Harold Prince, Giorgio Strehler, Ken Russell, Ruth Berghaus, Luca Ronconi, Pier Luigi Pizzi, Jürgen Flimm, Jonathan Miller, David Pountney, Herbert Wernicke, Peter Stein, Laurent Pelly.

خانه اپرا
نخستین خانه اپرا٬ عمارتی با معماری نئو رومانتیك (neo-romantic) بود كه پس از ساخت شدیدا از آن انتقاد شد و در 25 می 1869 با اجرای اپرای دن جیووانی (Don Giovanni) موزار افتتاح شد.


نمای ورودی خانه اپرا در شب
در خلال جنگ جهانی دوم٬ در 12 مارس 1945 صحنه نمایش بمباران شد و عمارت دچار حریق گشت اما سالن انتظار با نقاشی های دیواری Moritz von Schwind٬ راه پله اصلی٬ راهرو و اتاق استراحت در امان ماند. جز این تقریبا تمام دكوراسیون و تجهیزات بیش از 120 اپرا و حدود 150000 دست لباس از بین رفت و اپرا موقتا به تئاتر وین (Theater an der Wien) و سالن اپرای فلكزوپر منتقل شد.

سالن تئاتر بازسازی شده اشتاتزوپر٬ در 5 نوامبر 1955 با اجرای اپرای فیدلیو بتهوون به رهبری بوهم (Karl Böhm)٬ مجددا افتتاح شد. سالیان سال است كه خانه اپرا محل برگزاری Vienna Opera Ball می باشد.

مدیران و رهبرانی كه دراین اپرا فعالیت كرده اند به ترتیب عبارتند از:
• Franz von Dingelstedt (1867-1870)
• Johann von Herbeck (1870-1875)
• Franz von Jauner (1875-1880)
• Wilhelm Jahn (1881-1897)
• Gustav Mahler (1897-1907)
• Felix von Weingartner (1908-1911)
• Hans Gregor (1911-1918)
• Richard Strauss / Franz Schalk (1919-1924)
• Franz Schalk (1924-1929)
• Clemens Krauss (1929-1934)
• Felix von Weingartner (1935-1936)
• Erwin Kerber (1936-1940)
• Heinrich Karl Strohm (1940-1941)
• Lothar Müthel (1941-1942)
• Karl Böhm (1943-1945)
• Franz Salmhofer (1945-1954)
• Karl Böhm (1954-1956)
• Herbert von Karajan (1956-1964)
• Egon Hilbert (1964-1968)
• Heinrich Reif-Gintl (1968-1972)
• Rudolf Gamsjäger (1972-1976)
• Egon Seefehlner (1976-1982)
• Lorin Maazel (1982-1984)
• Egon Seefehlner (1984-1986)
• Claus Helmut Drese (1986-1991); مدیر موسیقایی: Claudio Abbado
• Eberhard Waechter (1991-1992); منشی: Ioan Holender
• مدیر هنری: Ioan Holender (1992-present); مدیر موسیقایی: Seiji Ozawa (2002-present)


بلیت های اجراهای اپرای ایالتی وین بسیار كمیاب هستند و همیشه علاقمندان ساعات متمادی را در صف تهیه بلیت سپری می كنند.