نکات ضروری در تهیه و نگهداری سازهای سنتی

[Marichka]

سلام دوستان

همونطور كه نوازندگان سازهاي سنتي مي دونن، براي هر ساز سنتي يه سري نكاتي وجود داره كه كمك مي كنه ساز بهتري انتخاب كنيم كه دوام و كيفيت بيشتري داشته باشه و نتيجه ي مطلوب تري هم از لحاظ صداي ساز به دست بده.

همين طور دونستن يه سري نكاتي هم براي افزايش طول عمر ساز مهمه و به تدريج با تجربه و كار با ساز به دست مياد.

خوب در اين تاپيك از دوستان نوازنده ي سنتي دعوت ميشه تجربه هاي شخصي خودشون با سازهاي سنتي كه مي نوازن اعم از نكات هنگام خريد ساز و نكات لازم براي نگهداري بهينه ي ساز رو قرار بدن.

اميدوارم كه استقبال بشه تا يه مرجع كاملي باشه براي عزيزاني كه مي خوان تازه سازي رو شروع كنن يا سازشون رو عوض كنن و به همه ي نكات اون آشنا نيستن.

===============

>>> بخش نخست

نكات ضروري در تهيه و نگهداري دف پوستي

الان شكل رايج ساز دف كه توي بازار و در دسترس هست همون دف دايره اي هست كه فقط يك سمت اون پوست كشيده شده (يا تلق) و سه رديف حقه داره.

بر اين اساس دف معمول الان دو نوع داره: پوستي و تلقي

ويژگي هاي دف پوستي:

بخش اصلي توليد كننده ي صدا در اين دف از پوست تشكيل شده و پوستي كه طي روش هاي دباغي آماده شده و به صورت عادي دف در مياد.
پوست چون بافت زنده بوده قبلا در برابر رطوبت و سرما و گرما حساس هست. سرما يا رطوبت يا هر دو اينها با هم باعث ميشن پوست شل بشه و علاوه بر اين كه صداي مطلوب رو به دست نمي ده با وارد اومدن هر ضربه بر روي اون بافتش بيشتر از هم گسسته ميشه و در نهايت استفاده ي از دف در محيط هاي سرد و مرطوب به طور مداوم باعث پاره شدن زودتر از موقع اون ميشه.
در مقابل گرما باعث جمع شدن پوست دف و سفت شدن اون ميشه كه كيفيت صداي مطلوبي به دست ميده و از اين نظر خوب هست. ولي در اين مورد هم نبايد زياده روي بشه چون باز گرماي بيش از اندازه سبب پاره شدن يا سوختن پوست دف ميشه.


نكات مورد توجه در تهيه ي دف پوستي:

براي اين كه بهترين كيفيت صدا رو از دفي كه تهيه مي كنيم به دست بياريم بايد دقت كنيم بخش چوبي دف (كمانه) به خصوص در لبه ي خارجي خودش صاف، يك دست و كاملا تراش خورده و ظريف باشه.
چون ناهمواري هاي لبه ي خارجي كمانه باعث ميشه در موفع اجراي نت ها (به خصوص بك) صداي دلخواه رو از دف به دست نياريم.
همين طور از لحاظ طبقه بندي كيفي، بهترين نوع دف پوستي، نوعي از اون موسوم به دف پوستي خورشيدي هست.
علت اين نام گذاري رد ها و آثاري هست كه در نتيجه ي دباغي اضافي بر روي پوست دف باقي مي مونه به شكل اشعه هاي خورشيد و به همين دليل به اون دف خورشيدي ميگن.

اما مزيت هاي دف خورشيدي به پوستي معمولي:

• دباغي بسيار با كيفيت تر پوست دف كه نتيجه ي اون يه پوست صاف و بدون ضايعات معمول هست و همين طور نازك و با صداي خيلي عالي.

• كمانه ي تراش خورده و بسيار صاف كه به همراه پوست نازك و مناسب دف صداي بسيار خوبي رو توليد مي كنه.

• مقاومت بالاتر به تغييرات رطوبتي و دمايي.

ادامه دارد ...

موفق باشيد و پايدار

[ali reza majidi 14]

دوست عزیز من خودم تار آذر بایجانی میزنم
ولی یه سوال داشتم اینکه چرا ذسازهای سنتی خیلی قیمتشون بیشتر از سازهای معمولی است
وباید بیشتر ازشون مواظب بود تا سازهای کلاسیک
ممنون

[mohammad99]

سلام
خیلی کار جالیه
شما ادامه بده
اصولا تو پی سی بچه های سنتی کار ساکت هستن
شما ادامه بده

خیلی جالب بود

ممنون

کاری از سدتمن برمیاد بگید انجام بدم

قربانت
محمد

[sise]

برای تارو سه تاز هم بنویسید. متاسفانه هر چه تا حالا گفته شده برای سازهای غربیست.

[ali reza majidi 14]

برای تارو سه تاز هم بنویسید. متاسفانه هر چه تا حالا گفته شده برای سازهای غربیست.

ببخشید شما سه تار می زنید

من تار آذر بایجانی می زنم

[sise]

ببخشید شما سه تار می زنید

من تار آذر بایجانی می زنم

خب فکر نکنم فرقی زیاد داشته باشند از نظر حفظ و نگهداری

در مورد "نی" اینرا میدانم که قبل از استفاده باید مقداری روغن زیتون درونش ریخت و آنرا مدتی در افتاب گذاشت یا روی یک حرارت ملایم مثل شوفاژ تا دیگر رطوبت در آن اثر نکند وگرنه بعد از مدتی نی خم میشود و از شکل و صدا می افتد. نی را نباید زیاد به جایی تکیه داد چرا که کم کم خم میشود. و یادمان باشد که بر خلاف سازهای دیگر هر چه بیشتر از نی استفاده میشود کیفیت ان پایین میآید مگر اینکه موارد مربوط به نگهداری انرا بدرستی رعایت کنیم.

[Marichka]

سلام

دوست عزیز من خودم تار آذر بایجانی میزنم
ولی یه سوال داشتم اینکه چرا ذسازهای سنتی خیلی قیمتشون بیشتر از سازهای معمولی است
وباید بیشتر ازشون مواظب بود تا سازهای کلاسیک
ممنون

اگر شما هم موردي در مورد نگهداري ساز خودتون لازم مي دونين كه بايد رعايت بشه و دونستن اون به سايرين كمك مي كنه خوشحال ميشم اگر قرار بدين
در مورد اين كه چرا سازهاي سنتي گرون تر از سازهاي ديگه هستن شايد دليل عمدش اين باشه كه دست ساز هستن و براي به دست اومدن بهترين كيفيت بايد نكات ظريف زيادي توي ساختن اونها به كار برده بشه.
مثلا نوع چوبي كه به كار ميره يا چسبي كه براي نگهداشتن اجزاي ساز هست و همينطور تكنيك هاي پايدار كردن ساز و در كل همه ي اين موارد باعث ميشه قيمت بيشتري داشته باشن.

سلام
خیلی کار جالیه
شما ادامه بده
اصولا تو پی سی بچه های سنتی کار ساکت هستن
شما ادامه بده

خیلی جالب بود

ممنون

کاری از سدتمن برمیاد بگید انجام بدم

قربانت
محمد

ممنون از لطف شما
اگر شما هم در مورد ساز خودتون مطالب مشابهي با روال اين تاپيك دارين، لطف مي كنين اگر قرار بدين تا مرجع خوبي باشه براي دوستاني كه مي خوان ساز سنتي جديدي رو شروع كنن و نياز به دونستن اين نكات دارن.

برای تارو سه تاز هم بنویسید. متاسفانه هر چه تا حالا گفته شده برای سازهای غربیست.

دوست خوبم در مورد تار و سه تار من يه سري موارد كلي رو فقط اطلاع دارم كه تا حد ممكن مي ذارم اينجا. اميدوارم دوستاني كه سازشون اين هست توضيحات بيشتري قرار بدن.

پايدار و پيروز باشيد

[Marichka]

>>> ادامه ي بخش نخست:

نكات مهم در تهيه و نگهداري دف پوستي

(ادامه ي) نكات مهم در تهيه ي اين ساز:

در هنگام انتخاب ساز بايد دقت كنيم محل شستي اون با دست ما متناسب باشه به طوري كه در گرفتن اون احساس راحتي داشته باشيم و انگشت شست نبايد در محل گرفتن شستي با پوست دف (در محل نواخته شدن نت چپ منتها از داخل) تماس پيدا كنه چون به مرور باعث نازك شدن پوست در اون نقطه و ايجاد پارگي در پوست دف ميشه. براي اين منظور بهتره كه عرض كمانه متناسب با اندازه ي دست ما باشه تا در همون حالي كه بيش از اندازه بزرگ نيست و گرفتن دف رو مشكل نمي كنه، بيش از اندازه هم نازك نباشه.

همين طور بهتره به نحوه ي كشيده شدن پوست و صاف شدن اون در محل شستي دقت كنيم كه كاملا صاف باشه و پستي و بلندي و ناهمواري نداشته باشه. به اين دليل كه در اجراي متوالي نتهاي چپ اگر اون بخش از پوست كه بر روي شستي كشيده شده نا هموار باشه پوست دست رو اذيت مي كنه و نتيجه ي مطلوب رو به دست نميده.

از نكته هاي قابل توجه ديگه ضخامت كمانه هست كه اون هم بايد متناسب با دست نوازنده باشه. البته در دف هاي پوستي خورشيدي معمولا حد متعادلي از ضخامت در نظر گرفته ميشه كه با دست بيشتر نوازنده ها متناسب هست. با اين حال اگر باز هم ضخامت بيش از اندازه يا كمتر از اندازه ي كمانه مانع از تعادل اون روي دست باشه بهتر هست كه اون ساز رو تهيه نكنيم.

در مورد كيفيت پوست بايد دقت كنيم كه نا همواري ها و زوايد طبيعي پوست كاملا از اون زدوده شده باشه و همين طور نحوه ي كشيده شدن پوست طوري باشه كه در همه ي نقاط داراي يك ضخامت باشه چون در غير اين صورت در هنگام اجراي نت به صداهاي ناهماهنگي بر مي خوريم كه مطلوب نوازنده نيستن.

همين طور بهتره سازي كه تهيه مي كنيم تا حد امكان سبك ولي با كيفيت باشه. يعني كمانه ي سنگين دف بدون اين كه سودي داشته باشه براي افزايش كيفيت صداي ساز، فقط كار نوازندگي رو دشوار مي كنه پس بهتره كمانه ي سبك و محكمي انتخاب كنيم.

البته اين نكته در مورد نوازنده هايي كه تازه مي خوان شروع كنن بهتره رعايت نشه، چون سنگين بودن دف در ابتداي يادگيري كه هنوز نتهاي خرد شده و سريع رو نمي خواد اجرا كنه شخص، باعث عادت كردن دست به وزن دف و افزايش قدرت دست ميشه كه بعدا با پيشرفت در نوازندگي ميشه دف سبك تري انتخاب كرد.

ادامه دارد...

پايدار و پيروز باشيد

[ali reza majidi 14]

نکات حفظ و نگهداری برای تار آذربایجانی
اولا این اگه چرم این تار پاره بشه بیشتر از 50 تومن خرج برمیداره
دومی اینکه مضرابش از استخونه اگه یکم بیشتر فشار بدی می شکنه
کلا ساز بسیار ظریفی هست
ممنون از همتونمخصوصاdianella

[Marichka]

سلام

ممنون از همه ي دوستان

ادامه ي مطالب:

نكات مهم در نگهداري انواع دف پوستي)

همونطور كه پيش تر اشاره شد، بخش توليد كننده ي صدا در دف پوستي از بافتي تهيه شده كه سابقا زنده بوده بنابراين نسبت به تغييرات رطوبتي و دمايي واكنش نشون ميده.
براي اين كه بهترين بازدهي رو از اين نوع دف به دست بياريم، بهتره سعي بشه كه اين دف در محيط پايداري از لحاظ دما و رطوبت نواخته بشه. مثلا نواختن مداوم اون در معرض جريان هواي سرد و مرطوب (مثلا باد كولر) در مرحله ي اول شل شدن پوست و در مراحل بعدي پارگي اون رو به همراه مياره.
اگر هم شرايط جوي محل زندگي طوري هست كه هميشه هواي مرطوب و شرجي داره (مثل شمال كشور) بهتره به كل از دف تلقي استفاده بشه كه در برابر تغييرات جوي پايدار و بدون واكنش هست.
همين طور بهتره تا جايي كه مقدور هست دست قبل از تماس با پوست دف كاملا تميز و به خصوص عاري از چربي باشه. چون چربي دست به همراه گرد و خاكي كه در محيط وجود داره به مرور كيفيت پوست و صداي اون رو از بين مي بره و باعث پارگي اون ميشه.

ادامه دارد ...