کیمیا جان ممنون از لطفت.. اما اگر اجازه می دادی استان کردستان تمام بشه ممنون می شدم
چون الان بی نظمی می شه..
ممنون از توجهت
آکوستیک ، فوم شانه تخم مرغی، صداگیر ماینر ، یونولیت
دستگاه جوجه کشی حرفه ای
فروش آنلاین لباس کودک
خرید فالوور ایرانی
خرید فالوور اینستاگرام
خرید ممبر تلگرام
[ + افزودن آگهی متنی جدید ]
کیمیا جان ممنون از لطفت.. اما اگر اجازه می دادی استان کردستان تمام بشه ممنون می شدم
چون الان بی نظمی می شه..
ممنون از توجهت
کردستان/ آثار مذهبی
مساجد
امامزاده‌ها
کلیسا
بقعه ها و مقبره ها
دين کردها چه قبل از اسلام و چه دوره اسلامى با دين ساير اقوام ايرانى مشترک بوده و هست. صرف‌نظر از اين که بيش از هزار سال است تمام ايران به دين اسلام گرويده‌اند و به همين دليل يگانگى تمام حاصل است، قبل از اسلام هم آيين مردم کردستان، دين رسمى ايران بود. چنانکه هنگام حمله عرب، آتشکده پاوه معروفيت به سزايى داشت.
مساجد
مسجد آویهنگ
مسجد خسروآباد گروس
مسجد دارالاحسان (جامع)
مسجد دومناره
مسجد و تکیهٔ عبدالله‌بیگ
مسجد ملااحمد قیامتی
مسجد و قرآن نِگِل
مسجد وکیل
مسجد جامع تورجان
مسجد خورشیدلقاخانم
مسجد دارالامان (مسجد والی)
مسجد رشیدقلعه بیگی
مسجد قوله
مسجد میرزا فرج‌الله
مسجد وزیر
مسجد آويهنگ
اين مسجد در مرکز روستاى آويهنگ در دهستان ژاوه‌رود غربى از بخش کلاترزان شهرستان سنندج واقع شده است.
پلان مسجد آويهنگ شبستانى است که در دو طبقه شکل گرفته است و تنها از نظر تعداد ستون‌هاى چوبى با مسجد رشيد قلعه‌بيگى و ميرزا فرج‌الله تفاوت دارد. درِ هر شبستان در پشت بام قرار گرفته است.
مسجد داراى دو بخش است: يک بخش قديمى و بخش ديگر الحاقى است. بخش قديمى يا همان طبقه نخست، شامل يک شبستان با پلان مستطيل شکل، حوض‌خانه و يک اتاق ورودى است. بخش الحاقى در طبقهٔ بالا، افزون بر يک شبستان مشابه طبقه هم‌کف، داراى غسالخانه و يک اتاق است.
ويژگى بارز تزيينات بنا، استفاده از قوس‌هاى نيم‌دايره متداول عصر قاجاريه است. سرستون‌هاى چوبى با آيات قرآني، تاريخ ساخت و نام خلفاى مذهب اهل تسنن زينت يافته است.
مسجد جامع تورجان
تورجان يکى از روستاهاى شهرستان سقز و مرکز دهستان تورجان است که در ۲۰ کيلومترى غرب مسير سقز-بوکان قرار دارد. مسجد قديمى در داخل روستاى تورجان قرار دارد و از نظر معمارى در زمره مساجد سبک بومى منطقه کردستان است.
بناى اين مسجد داراى يک شبستان اصلى با شش ستون در دو رديف سه‌تايى است.
در ضلع غربى شبستان محوطه‌اى وجود دارد، که ايوانى ستون‌دار روى به سمت جنوب در آن مشاهده مى‌شود. در ضلع جنوبى شبستان سه ستون چوبى تعبيه شده است. مسجد روى يک صفه سنگ‌چين شده، ساخته شده است. در مقابل ايوان جنوبي، بقاياى حوض آبى وجود دارد که تمامى از سنگ تراشيده شده است. عمده مصالح اين مسجد از سنگ، خشت و آجر است. در سقف نيز تيرهاى چوبى به کار رفته است. در ورودى اصلى و قديمى مسجد با دخل و تصرف‌هاى جديد در بنا مسدود و اين امر موجب شد تا ورودى ديگرى در ضلع غربى ايجاد شود. در بالاى اين ورودى سنگ‌نبشته‌اى ديده مى‌شود که زمان ساخت مسجد را در تاريخ ۱۲۵۸ هـ.ق نشان مى‌دهد. روى اين کتيبه سنگى افزون بر تاريخ ساخت و مرمت مسجد، ابياتى نيز حک شده است.
معمارى اين مسجد و سابقه تاريخى و فرهنگى روستاى تورجان از اهميت خاصى برخوردار است.
مسجد خسروآباد گروس
اين بنا در روستاى خسروآباد، در ۴۵ کيلومترى شرق بيجار واقع است. بناى مسجد به دوران قاجار تعلق دارد و با توجه به نام مسجد، احتمال دارد توسط خسروخان اردلان ساخته شده باشد.
اين مسجد داراى پلان شبستانى است که با شش ستون مدور قطور آجرى و پانزده گنبد کلنبه مسقف شده است. اين بنا شامل مصلاى تابستانى در ضلع شمالي، ايوان جنوبى و حجره‌هايى براى استراحت طلاب و خادمين است. از عمده تزيينات مسجد مى‌توان به آجرکارى و طرح‌هاى گوناگون در بخش‌هاى داخلى و خارجى آن اشاره کرد. چشمهٔ جوشان و پرآبى که نزديک مسجد وجود دارد از گذشته‌هاى دور در آب‌نماى حياط مسجد جريان داشته است.
اين مسجد نيز به سبک مساجد خاص کردستان ساخته شده و ويژگى آن يک ايوان جنوبي، شبستان ستون‌دار در پشت آن و يک حياط مقابل آن است. اين مسجد که متأثر از معمارى مسجد جامع سنندج است، از بناهاى ارزشمند استان به شمار مى‌رود.
مسجد خورشيدلقاخانم
اين مسجد که در مجاور عمارت مشير ديوان سنندج قرار دارد، به سبک مسجدهاى شبستانى منطقه کردستان است؛ يعنى داراى يک حياط با آب‌نما در ضلع جنوبى است که ايوان ستون‌دار و شبستانى با چهار ستون چوبى در ضلع شمالى آن قرار دارد. بنا در يک طبقه ساخته شده و در طرفين شبستان اصلي، راهرو با قوس‌هاى نيم‌دايره و راه‌پله مشاهده مى‌شود.
از ويژگى‌هاى بازر ساختمان، وجود درهاى چوبى با کتيبه چوبى اسليمى در مدخل‌هاى ورودى آن است. در ضلع جنوبى تعدادى حجره قرار دارد که به سمت کوچه مشير باز مى‌شد و در گذشته به عنوان مغازه مورد استفاده بود.
وجه تسميه اين مسجد به نام بانى آن يعنى خورشيدلقاخانم باز مى‌گردد، که دستور ساخت آن را داد. از آنجا که در گذشته خانم‌ها کمتر امکان مشرف شدن به مکه معظمه را داشتند، هزينه سفر خانه خدا را صرف ساختن مساجد مى‌کردند.
مساجد (۲)
مسجد دارالاحسان (جامع)
اين مسجد در ضلع شمالى خيابان امام خميني سنندج قرار دارد. براساس کتيبه‌هيا موجود، بناى مسجد در سال ۱۲۲۷ هـ.ق توسط امام‌الله خان اردلان والى کردستان ساخته شد. اين بنا شامل دو ايوان شرقى و جنوبي، گل‌دسته‌هاى بالاى ايوان شرقي، صحن مرکزي، ۱۲ حجره در اطراف، شبستان ستون‌دار با ۲۴ ستون سنگى مارپيچ و ... است. اين مسجد را مى‌توان مسجد-مدرسه دانست، زيرا بخشى از آن به حجره‌هاى طلاب علوم دينى اختصاص دارد و بخش جنوبى آن صحن اصلى مسجد است. اين بنا داراى تزيينات کاشى‌کارى هفت رنگ مينايى فوق‌العاده پرکار و ظريف، ازاره‌هاى مرمرين، آجرکارى لعاب‌دار و معقلي، حوض سنگى و فواره‌هاى زيبا و همچنين ستون‌هايى با تزيينات طنابى است.
از عمده تزيينات بنا، نگارش آيات قرآنى در قسمت‌هاى گوناگون مسجد است؛ چنان که دو ثلث قرآن مجيد در اين بنا نگارش شده است. اين مسجد در گذشته يکى از مهم‌ترين دارلعلم‌هاى دينى بوده و بسيارى از علما در اين دارالعلم به کسب علوم مختلف پرداخته‌اند. مسجد دارالاحسان، يکى از ارزشمندترين مساجد استان کردستان از نظر معمارى و تزيينات معمارى است.
مسجد دارالامان (مسجد والى)
مسجد دارالامان در خيابان فردوسى شهر سنندج قرار دارد. اين مسجد در دوران حکومت قاجار و توسط غلام‌شاه خان فرزند امان‌الله خان اردلان در ضلع شرقى قلعه حکومتى شهر ساخته شد. مسجد داراى صحنى زيبا و ايوان بزرگى است که در پشت آن شبستان وسيعى قرار دارد و از نظر معمارى با مسجد دارالاحسان سنندج قابل مقايسه است. اين بنا هم ابتدا به صورت مسجد-مدرسه بود، که با احداث خيابان فردوسى بخش مدرسه آن از بين رفت. مسجد دارالامان يک ايوانى است و سبک معمارى دوره قاجاريه در ساخت آن کاملاً رعايت شده است.
مسجد دومناره
اين مسجد در خيابان امام خميني، در بافت قديمى سقز واقع است. تاريخ دقيق ساخت مسجد مشخص نيست، ولى از آنجا که اهالى محل ساخت آن را به شيخ حسن مولانا آباد نسبت مى‌دهند، احتمال دارد در اواخر دوره افشاريه و اوايل زنديه ساخته شده باشد.
مسجد داراى شبستانى با چهار ستون قطور چوبى به نشانه چهار خليفه اهل سنت است. در ضلع جنوب غربي، ايوان ستون‌دار (مصلاى تابستاني) ساخته شده که فرم مخصوص مساجد منطقه کردستان را تداعى مى‌کند. بالاى مسجد، دو مناره رفيع و بلند قرار دارد و به همين دليل به مسجد دومناره شهرت دارد. مصالح به کار رفته در بناى اين مسجد شامل خشت خام، ملات گل، سنگ‌هاى لاشه، چوب و ... است. در تزيينات مناره از کاشى‌ها و آجرکارى‌هاى معقلى استفاده شده است. احتمالاً حوض‌خانه مسجد که گنبدى برفراز آن قرار دارد و محل وضوى نمازگزاران است، قديمى‌تر از مسجد کنونى و متعلق به دوران صفويه است.
مساجد (۳)
مسجد قوله
اين مسجد در محله قطارچيان سنندج، در ضلع جنوبى بلوار کردستان واقع است. بناى آن بر مبناى معمارى بومى کردستان از ستون‌هاى چوبى قطور با پلان شبستانى تشکيل شده است. آب‌نماى گود، سرداب و زيرزمين در اين مسجد به خوبى ترکيب شده است.
اين مسجد در محل گودى قرار دارد و از اين رو به مسجد قوله معروف شده است. احتمالاً قدمت آن مربوط به اوايل دوره زنديه است و در اوايل دوره پهلوى نيز تغييرات و مرمت‌هايى در آن صورت گرفته است. آب جارى مسجد از قنات‌هاى شهر تأمين مى‌شود و اکنون نيز فعال است.
مسجد ملااحمد قيامتى
اين مسجد در ضلع غربى بازار سنندج، کنار ورودى غربى بازار قرار گرفته است. بناى مسجد به سبک شبستانى و در يک طبقه ساخته شده و داراى يک ايوان ستون‌دار و شبستان با چهار ستون چوبى است. مسجد در ضلع جنوبى داراى يک حياط با آب‌نما است که از آب قنات بهره مى‌جويد. مصالح عمده به کار رفته در آن سنگ، آجر، خشت و چوب است و در طرفين ايوان و شبستان اصلى دو راهرو تعبيه شده است. يکى از ويژگى‌هاى مسجد، وجود کتيبه‌هايى به خط ثلث از يکى خطاطان مشهور به نام ملاحسن حزين کردستاني است که در ديوار شبستان و ايوان نصب شده است.اين مسجد به دوران قاجاريه تعلق دارد.
مسجد ميرزا فرج‌الله
اين مسجد در ضلع شمالى خيابان ۱۷ شهريور (سه‌راهى شيخان) سنندج قرار دارد. پلان بنا شامل شبستان ستون‌دار با چهار ستون چوبى است که ايوان ستون‌دار چوبى در مقابل آن قرار دارد. در اطراف ايوان راهرو‌هايى در دو طبقه ساخته شده است.
معمارى اين مسجد با اصول و شيوه‌هاى معمارى ايران و متأثر از بناى مسجد دارالاحسان اجرا شده است و تمامى مصالح به کار رفته در آن محلى است. از عمده تزيينات مسجد مى‌توان به پنجره‌هاى مشبک با گره‌چينى و دو ايوان ستون‌دار در اضلاع شرقى و جنوبى اشاره نمود.
اين مسجد به دوران قاجاريه تعلق دارد و بانى آن، ميرزا فرج‌الله وزير از افراد صاحب منصب اين عصر در کردستان به شمار مى‌رفت.
مسجد و قرآن نِگِل
نگل مرکز دهستانى به همين نام از توابع بخش کلاترزان سنندج است که در ۶۵ کيلومترى غرب سنندج و در مسير جاده سنندج-مريوان قرار دارد.
در کتاب‌هاى تاريخى حديقه ناصريه و تحفه ناصريه مطالبى به اين شرح آمده است: در يکى از دهات اين بلوک که نگل اسم دارد ... مسير قديمى که به مسجد عبدالله عمر يا عبدالله عمران مشهور است و قرآنى در اين مسجد هست خيلى بزرگبه خط کوفى نوشته شده.
در داخل مسجد روستاى نگل، قرآن خطى از دوران گذشته وجود دارد که بنا به اعتقادات و باورهاى مردم يکى از چهار قرآنى خطى است که در زمان خليفه سوم عثمان بن عفاوان به رشته تحرير درآمده و به چهار اقليم دنيا فرستاده شده است. به همين دليل، مردم اعتقاد زيادى به اين کلانم الهى دارند و در حل مشکلات و گرفتارى‌هاى زندگى خود از آن يارى مى‌جويند و قسم دروغ به آن را گناهى بزرگ و نابخشودنى مى‌دانند. چگونگى انتقال اين قرآن به روستاى نگل روشن نيست، اما با توجه به گفته‌ها و حکايات عامه، اين قرآن در دوران صفويه از دل خاک بيرون آورده شد و از آن زمان در مسجد قديمى روستا به منظور زيارت اهالى منطقه نگه‌دارى مى‌شود. مسجد در چند سال اخير به طور کامل بازسازى شده‌است.
قطع قرآن، رحلى بزرگ، جلد آن چرمى و رنگ آن قهوه‌اى تيره است. صفحات قرآن ضخيم و به علت تشابهى که با پوست دارد، در بين مردم به پوست آهو شهرت يافته است. خط قرآن کوفى و داراى نقطه و اعراب و در قسمت سر سوره‌ها و شماره‌هاى آيات مطلا و مزين به نقوش گياهى است.
براساس شواهد موجود، شيوه نگارش و اعراب‌گذارى آن، احتمالاً اين قرآن در سده‌هاى چهارم يا پنجم هـ.ق نگاشته شده است.
مسجد وزير
اين مسجد در خيابان شهدا در ضلع غربى پارک شهدا قرار دارد. پلان مسجد شبستانى و قابل مقايسه با مساجدى چون ميرزا فرج‌الله و رشيد قلعه‌بيگي است. شبستان اصلى مسجد داراى چهار ستون چوبى با تزيينات و سرستون چوبى و نيز سقف مسجد چوبى است. در ضلع غربى مسجد محوطه‌اى قرار دارد که به روش طاق و تويزه مسقف شده و محل دفن خانواده‌هاى مشيروزيري و معتمد هاشمي است. روى سنگ‌هاى قبر نام صاحبان قبر و نيز اشعارى به خط نستعليق بسيار زيبا و همچنين نقوش گل و گياه حجارى شده است. حياط مسجد در ضلع جنوبى قرار دارد و داراى آب‌نمايى است که آب قنات در آن جارى است.اين مسجد که به دوران قاجاريه تعلق دارد از بناهاى زيباى شهر سنندج است.
مسجد وکيل
يکى از مساجد قديمى شهر سنندج مسجد وکيل است که در محله قطارچيان و مجاور عمارت وکيل‌الملک، قرار دارد. اين مسجد توسط خانواده وکيل ساخته شده و داراى يک شبستان ستون‌دار و همچنين حياط و اتاق‌هايى براى دفن اجساد اين خانواده است. اين مسجد در اواخر دوره قاجار، در سال ۱۳۲۸ هـ.ق ساخته و سبک معمارى مساجد کردستان در آن رعايت شده است. تزيينات معمارى آن شامل آجرکارى خفته و راسته در نماى ساختمان است.
امامزاده‌ها
امامزاده سید جلال‌الدین (بقعه باباگرگر)
امامزاده پیرمحمد
امامزاده عقیل
امامزاده پیر عمر
امامزاده طاقه‌گوره
امامزاده هاجره خاتون
امامزاده سيد جلال‌الدين (بقعه باباگرگر)
اين بقعه در روستايى به نام باباگرگر و در شهرستان قروه واقع شده است. اين بقعه به امامزاده سيد جلال‌الدين بن موسى‌الرضا (ع) و باوه‌گرگرنيز مشهور است.
بناى مقبره روى صخرهٔ سنگى حاصل از آب‌ها و گازهاى معدنى ساخته شده است. ورودى بنا به صورت ديوارچينى از خشت و قلوه است و پوشش چوبى دارد و اتاق مقبره داراى گنبدى شلجمى است. در ساخت گنبد از سنگ‌هاى لاشه‌اى محلى روى پايه‌هاى خشتى و سنگى استفاده شده است. اين بقعه داراى تزيينات خاصى نيست.
در اين محل چشمه‌هاى آهک‌ساز فراوان، برجستگى هايى را به وجود آورده که مشهورترين آنها اژدها نام دارد. اين پديده حدود ۳۰۰ متر طول، ۵ متر ارتفاع و پهنايى بين ۴ تا ۷ متر دارد. مردم منطقه به اين بقعه شريفه اعتقاد وافرى دارند و در مورد اين سنگ که به شکل اژدهاست، نقل قول‌هاى مختلف شده است.
تاريخ دقيق ساخت بقعه مشخص نيست، ولى به نظر مى‌رسد که پيش از دوره قاجار توسط معماران محلى ساخته شده باشد.
امامزاده پير عمر
اين بقعه در ضلع جنوبى خيابان امام خمينى سنندج، مجاور قلعه حکومتى سنه دژ قديم قرار گرفته است. اين مجموعه شامل مقبره، مسجد، فضاهاى مجاور و آرامگاه خانواده‌هاى مشاهير و بزرگان سنندجى است. بناى اصلى مقبره در زمان سليمان خان اردلان در سال ۱۰۴۶ هـ.ق ساخته شد و در دوره‌هاى بعد، در زمان خان پاشاى بابان، ميرزا صادق‌خان مستوفى‌باشى کردستان پسر مرحوم ميرزا رضاى وزير، محمد ابراهيم خان نورى نظام‌الدوله و ... توسعه يافت.
بناى امامزاده از سه فضاى گنبددار تشکيل شده و دو قسمت آن به عنوان زيارتگاه و قسمت ديگر به عنوان مسجد مورد استفاده است. اين بنا شامل تزيينات آجري، گچ‌بري، آينه‌کارى و اروسى‌هاى زيبا و نيز خط بنايى در حاشيه گنبد است.
اين امامزاده را پسر بلافصل حضرت على (ع) مى‌دانند و نام ايشان را سيد عبدالصمد ذکر نموده‌اند که چون در بلاد اهل تسنن درگذشت، او را پير عمرى‌ها (پير عمر) خوانده‌اند.
امامزاده پيرمحمد
اين بقعه در ميدان نبوت شهر سنندج، بالاى تپه، در گورستان قديمى پير محمد واقع شده است. اين بنا محل دفن امامزاده محمد بن يحيي مشهور به پير محمد فرزند پيرعمر است. او از اولين ساداتى است که در اين منطقه سکونت اختيار نمودند.
امامزاده طاقه‌گوره
اين مجموعه در خيابان شهداى محله جورآباد سنندج قرار دارد و شامل دو بخش امامزاده با دو گنبد عرق‌چين مسقف شده است. در طرفين بناى مسجد، دو رديف پله مارپيچى که به حجره‌هاى کوچکى منتهى مى‌گردد، تعبيه شده است. از عوامل تزيينى بنا مى‌توان به طاق‌نماهاى آجرى با قوس‌هاى نيم‌دايره، نعل اسبي، خفته و راسته و ... اشاره کرد. با توجه به نوع معمارى موجود، احتمالاً اين بنا در دوره قاجار ساخته شده است. مسجد اين مجموعه داراى شبستانى با چهار ستون چوبى به سبک مساجد کردستان است.
امامزاده عقيل
اين امامزاده در شهر حسن‌آباد ياسوکند، از توابع بيجار قرار دارد. يناى امامزاده عقيل يکى از قديمى‌ترين آثار معمارى کردستان در دوره اسلامى است و احتمالاً به دوره سلجوقى تعلق دارد.
بناى امامزاده در يک محوطه قديمى وسيع قرار گرفته و آثار سفالينه‌هاى آن از دوره سلجوقى و ايلخانى به جاى مانده است.
پلان اين بنا مربع شکل و ابعاد فضاى داخلى آن ۶٭۵/۶ متر است. در هر يک از اضلاع بنا، طاق‌نما و در گوشه‌ها فيلپاهايى به شکل دايره تعبيه شده است. از مشخصات بارز معمارى اين بنا، آجرکارى پرکار با طرح‌ها و نوشته‌هاى مختلف است و عبارت بسمله آن خوانده شده است.
در داخل ساختمان تزيينات گچ‌برى جالب و کتيبه‌هايى به خط کوفى است. کتيبه‌ها حاوى آيات قرآنى و احتمالاً زمان ساخت بنا است. گنبد بنا تخريب شده است. نوع معمارى و تزيينات به کار رفته در بنا، تاريخ احداث آن را به دوره سلجوقيان نسبت داده و تداوم استفاده از آن را در زمان ايلخانان نشان مى‌دهد.
ساختمان امامزاده قابل مقايسه با امامزاده باکندي و بقعه پيرو در تاکستان است و به ويژه، از نظر نمادهاى تزيينى با بقعه پير در تاکستان شباهت بسيار دارد. اين بنا را مى‌توان در شمار مهم‌ترين بناهاى دوره سلجوقى در ايران به حساب آورد.
امامزاده هاجره خاتون
اين امامزاده در خيابان صلاح‌الدين ايوبي، در محله قديمى سرتپوله شهر سنندج واقع است. اين امامزاده به صورت مجموعه شامل سه حياط با فضاهاى مجاور، مقبره، مسجد و آرامگاه مشايخ و بزرگان سنندج است. مقابر مشايخ با گچ‌برى‌هاى زيبا و نقوش گل و گياه، کار استادان و هنرمندان بزرگ تزيين شده است. اين قسمت از مهم‌ترين ويژگى‌هاى اين بنا به شمار مى‌رود. استفاده از معمارى سبک کردستان در ايجاد ايوان ستون‌دار در سمت جنوب از ديگر ويژگى‌هاى اين بنا است. در اين مجموعه در کنار مسجد، حجره‌هايى براى آموزش علوم دينى به طلاب ساخته شده است.
براساس روايات موجود، اين امامزادهٔ شريفه، خواهر امام رضا (ع) است که در سفر آن بزرگوار به خراسان در کردستان فوت نمود و در اين مکان به خاک سپرده شد.
در کتاب‌هاى تاريخ آمده است: الله يعقوب به آبادانى و ايجاد فضاهاى بيشتر در مقبره هاجره خاتون همت گماشت و مسجدى به نام ايشان درکنار مقبره وى بنياد نهاد. بعدها، مرحوم عارف شيخ شکرالله شهبازي مشهور به شهباز سنه دژ به بازسازى و توسعه امامزاده اقدام نمود و موقوفاتى را براى اين مجموعه در نظر گرفت.
از امامزاده‌هاى ديگر استان مى‌توان به بقعه پير عکاشه در شهرستان کامياران، مقبره پير شاليار در هوارامان (اورامان)، مقبره شيخ فاضل گروسي در بيجار و شيخ عباس کومايين در کامياران نام برد که هر يک از آنها زوار خاصى دارند.
کليسا
کليساى سنندج در ضلع غربى خيابان نمکى و در محله قديمى آقازمان که محله‌اى مسيحى‌نشين است قرار دارد. اواخر صفويه در زمان حکومت شاه‌عباس دوم هنگامى که ارامنه توسط دولت عثمانى به ايران تبعيد شدند، گروهى از آنها در شهر سنندج ساکن و احتمالاً درهمان زمان به ساخت کليسا اقدام نمودند.
شيوه ساخت و نوع معمارى کليساى سنندج تحت تأثير معمارى سبک اصفهانى است و تلفيقى از نماسازى سبک بومى مانند طاق‌نما و ستون‌نماى آجرى در آن به کار رفته که به فرم مشعل در بخش فوقانى به صورت سه‌ترکى آجرکارى شده است. خطوط عمودى در نمى بيرونى ساختمان تأکيد بر ارتفاع کليساست
در گل‌دسته ناقوس کليسا کاشى‌هاى معقلى و گره‌چينى قابل ملاحظه است. حجارى سنگ‌هاى سردر ورودى که داراى نقش گل لوتوس و ترنج است، کار استادان سنندجى است. اين کليسا داراى قناتى فعال است و آب‌نماى زيبايى نيز در داخل حياط آن در ضلع جنوبى ديده مى‌شود.
بقعه ها و مقبره ها
بقعه پیر خضر
بقعه شیخ نجم‌الدین
مقبره شرف‌الملک
مقبره شیخ محمدباقر غیاثی
مقبره شیدای نازار
بقعه پير خضر
در روستاى پير خضر در دو کيلومترى بيجار بقعه‌اى به همين نام وجود دارد. اين بنا داراى پلان چهار ضلعى با گنبدى شلجمى است که با سنگ لاشه و آجر خشت و سنگ‌هاى حجارى شده بنا شده و مدفن يکى از عرفا و سادات منطقه، معروف به پير خضر است. تاريخ سنگ‌‌نبشتهٔ قديمى روى مزار مشخص نيست، اما نوع خط، قدمت ساختمان را به دوره صفوى مى‌رساند. اين بقعه در سال ۱۳۷۸ به وسيله ميراث فرهنگى کردستان به طور کامل مرمت شد.
بقعه شيخ نجم‌الدين
بقعه شيخ نجم‌الدين نقشبندي در روستاى امروله از شهرستان سنندج، به يکى از مشايخ طريقت تعلق دارد. اين بنا داراى يک فضاى مربع با ايوان ستون‌دار چوبى است که با سنگ و آجر ساخته شده و از دورهٔ قاجار به جاى مانده است.
مقبره شرف‌الملک
اين بنا درانتهاى خيابان کشاورز سنندج واقع شده است. روى تپه شرف‌الملک که گورستان است، دو ساختمان قديمى جدا از هم قرار دارد که يکى از آنها به على اکبرخان شرف‌الملک پسر مرحوم محمدصادق خان پسر امان‌الله خان بزرگ، از واليان کردستان تعلق دارد. بنا به صورت مکعب ساده با گنبدى بر فراز آن است. در اين مقبره که به مقبرهٔ شيخ محمود نودشه‌اي نيز معروف است، برخى از اعضاى خانوادهٔ اردلان نيز دفن شده‌اند. اين مقبره فقط روزهاى جمعه براى ذکر دعا و قرائت قرآن باز است.
مقبره شيخ محمدباقر غياثى
اين مقبره که حدود ۵۰ سال پيش روى تپهٔ شرف‌الملک سنندج ساخته شد، به يکى از عرفاى اواخر عصر قاجار، شيخ محمدباقر غياثي تعلق دارد. بنا دارى پلان مربع شکل با سقف گنبدى است که از داخل به روش بسيار زيباى آينه‌کارى شده است. در اين مکان روزهاى پنج‌شنبه و جمعه دعاخوانى و قرائت قرآن برگزار مى‌شود.
مقبره شيداى نازار
اين بنا در بلندترين نقطه کوه شيدا در شمال شرقى روستاى ظفرآباد از توابع قروه قرار دارد و از هر قابل رويت است.
اين بنا با پلان مربع شکل، حدود ۹ متر ارتفاع دارد. بنا از آجرهاى قرمز به ابعاد ۵٭۲۲٭۲۲ سانت با قوس‌هاى سلجوقي-ايلخانى ساخته شده و زمان احداث آن به طور دقيق مشخص نيست. در داخل طاقچه‌هايى در اطراف، با قوس‌هاى پاتو و شبدري، گچ‌کارى و گچ‌زبره ديده مى‌شود که حاصل ابتکار استادکاران آن دوره است. در کتاب تحفه ناصري آمده: در اين بنا سبحان‌وردى خان جد امان‌الله خان بزرگ، والى کردستان، معاصر نادر افشار مدفون است. شيدا را شيداى نازار هم مى‌گويند. اين بنا يادآور بناهاى پيش از اسلام و به صورت چهارطاقى است و مرمت آن احتمالاً سال ۱۱۶۷ هـ.ق هم‌زمان با دفن سبحان وردى خان در آن است.
آثار تاريخى
بازار ها
پل‌ها
بافت‌های قدیمی شهری و روستایی
معماری سردر خانه‌ها
قلعه‌ها
تپه ها
نقش‌برجسته ها
کاروانسراها
حمام‌ها
برج‌ها
خانه‌های تاریخی
بناهای حکومتی
باغ‌ها
غارها
مطالعات باستان‌شناختی
بررسى‌ها، پژوهش‌ها و کاوش‌هاى باستان‌شناسى در کردستان نشان مى‌دهد که اين استان از نظر باستان‌شناختى از اهميت به‌سزايى برخوردار است. بررسى‌هاى اخير در غار کرفتو و غار کانى‌مکاييل شهرستان ديواندره، سکونت انسان‌هاى اوليه را به اثبات رسانده است.
بازار ها
بازار قدیمی سنندج
بازار سر تپوله سنندج
بازار بیجار
بازار قدیمی سقز
بازار قديمى سنندج
شهر سنندج داراى دو بازار بزرگ و عمده است که يکى از آنها به بازار قديمى شهرت دارد. پلان اين بازار به شکل يک مستطيل بزرگ است و با بيشتر بازارهاى ايرانى که به صورت خطى شکل گرفته‌اند، تفاوت دارد. اين بازار با الهام از بازار پيرامون ميدان نقش جهان اصفهان ساخته شده است.
در وسط اين بازار سراهاى مختلفى قرار داشت که در اثر خيابان‌کشى در اوايل حکومت پهلوى از بين رفت و بازار به دو بخش تقسيم شد. بخش شمالى خيابان را بازار سنندجى و قسمت جنوبى را بازار آصف مى‌نامند. از چهار دروازه قديمى بازار سنندج، اکنون سه دروازه در مدخل ورودى قديمى باقى مانده است.
تاريخ ساخت بازار سنندج به زمان سليمان خان اردلان در سال ۱۰۴۶ هـ.ق باز مى‌گردد. در اين تاريخ سليمان خان از طرف شاهان صفوى به عنوان والى کردستان منسوب و سنندج به عنوان مرکز ايالت کردستان انتخاب شده بود. اين بازار و قلعه حکومتى (دژ سنه) هم‌زمان ساخته شده‌اند.
سقف راسته بازار به صورت طاق و تويزه و طاق و گنبد ساخته شده و سقف حجره‌ها نيز به صورت طاق و تويزه اجرا شده است. مصالح به کار رفته در بازار بيشتر سنگ، خشت و آجر است.
بازار سر تپوله سنندج
يکى از بازارهاى شهر سنندج به نام بازار سرتپوله در محله‌اى به همين نام واقع است. اين بازار از خيابان شهدا آغاز و به ابتداى بازار مستطيل شکل قديمى متصل مى‌شود. بازار سرتپوله در مسير راه قديمى مريوان و سقز به کردستان عراق که هنوز بقاياى آن موجود است، شکل گرفته و در گذشته در مسير راه کاروان‌رو براى رسيدن به بازار اصلى سنندج قرار داشت. گذر اصلى بازار فاقد سقف و داراى حجره‌ها و مغازه‌هايى از حرفه‌هاى مختلف است. اگرچه امروزه اين بازار از رونق گذشته برخوردار نيست، ولى همچنان به حيات خود ادامه مى‌دهد.
بازار بيجار
بازار بيجار در مرکز اين شهر واقع شده و از بقاياى بافت قديمى شهر بيجار به حساب مى‌آيد. اين بازار شامل يک راسته طولانى شمالي-جنوبي، تيمچه‌اى به نام حاج شهباز و سرايى به نام سراى امير تومان است. امروزه تنها شانزده باب حجره از معمارى قديم بازار در دو طرف راسته اصلى باقى مانده و بقيهٔ حجره‌ها و راسته‌ها تغيير کرده است. در پوشش مغازه‌ها از طاق و تويزه استفاده شده است.
موقعيت جغرافيايى بيجار که بر سر راه کردستان و آذربايجان قرار دارد، موجب وسعت و گستردگى خاص اين بازار شده است. در گذشته نيز اين بازار به دليل قرار گرفتن در مسير کاروان‌هاى تجارى از رونق در خور توجهى برخوردار بود.
تاريخ دقيق ساخت بازار بيجار مشخص نيست ولى با توجه به نوع معمارى و بقاياى وضعيت موجود آن، به نظر مى‌رسد که احتمالاً در دوره قاجار ساخته شده باشد.
تيمچه حاج شهباز
در ضلع شرقى راسته بازار بزرگ بيجار، تيمچه‌اى زيبا قرار دارد که به نام تيمچه حاج شهباز معروف است. اين تيمچه داراى يک فضاى سرپوشيده مرکزى است که حجره‌هايى در پيرامون آن شکل گرفته است.
ويژگى معمارى اين تيمچه در نوع قوس‌ها و کاربندى‌هايى است که در سقف آن اجرا شده است. همچنين نورگيرهاى آن در سقف و در ترکيب با کاربندى‌ها، تصويرى زيبا پديد آورده که نشان‌گر تفکر و ذوق بالا و قابل توجه است.
سراى امير تومان
در ضلع غربى بازار بيجار سرايى قديمى وجود دارد که در زبان محلى به تيمچه امير تومان معروف است. اين سرا به علت مجاورت با پارکى کوچک، از موقعيت مناسبى در شهر بيجار برخوردار است.
سراى اميرتومان داراى يک حياط مرکزى با حجره‌هايى در پيرامون آن است. پلان آن به شکل هشت و نيم هشت است و در يک طبقه با مصالح خشت، آجر و سنگ ساخته شده و به عنوان مکان تجارى قابل توجهى در کنار بازار قديمى بيجار مطرح بود. اين بنا هم احتمالاً در دوره قاجار ساخته شده است.
بازار قديمى سقز
از بازار اصلى و قديمى شهر سقز آثار زيادى بر جاى نمانده است و تنها آثار به جاى مانده شامل بقاياى راسته‌هاى آن است که در طى چند دهه گذشته به کلى از نظر معمارى دگرگون شده است. با توجه به آثار به جاى مانده از کاروانسراى تاجوانشير در کنار اين بازار، مى‌توان به اهميت بازار سقز در گذشته پى برد.
هم اکنون 1 کاربر در حال مشاهده این تاپیک میباشد. (0 کاربر عضو شده و 1 مهمان)
قوانين ايجاد تاپيک در انجمن
جواب بصورت نقل قول