دروغ مصلحت آمیز به ز راست فتنه انگیز؟
شخصی را آورده بودند پیش پادشاهی. پادشاه فرمان داد که بروند گردنش را بزنند. او وقتی مأیوس شد از اینکه زنده بماند شروع کرد به فحش دادن، ولی پادشاه نمی شنید، پرسید چه می گوید؟
وزیر به پادشاه گفت: می گوید: فرو برندگان خشم و عفو کنندگان مردم.
یک کسی که آن جا دنبال این بود که نقطه ضعفی در این وزیر پیدا کند و او را بر کنار نماید و خودش به جای او وزیر بشود، گفت: در حضرت پادشاهان نشاید امثال ما را دروغ گفتن.
او دارد به پادشاه فحش می دهد، تو می گویی دارد آیه قرآن می خواند؟!
شاه گفت: دروغ او از راست تو بهتر است دروغ مصلحت آمیز به از راست فتنه انگیز است.
(بخشی از گلستان سعدی)
.
.
.
از طرفی فیلسوفانی نظیر کانت معتقد هستند فرمان وجدان، اگر و مگر و مصلحت و از این حرف ها سرش نمی شود.
لازمه حرفش این است که راست را همیشه باید گفت بدون توجه به نتیجه اش و دروغ را هرگز نباید گفت بدون نتیجه اش.
.
.
.
موضوع این تاپیک بررسی تفاوت بین این دو دیدگاه است.
1- دیدگاهی که معتقد است اگر با دروغ بتوانیم مصلحتی را حفظ کنیم یا جانی را نجات ببخشیم دروغ گفتن مشکلی ندارد.
2- دیدگاهی که معتقد است تحت هیچ شرایطی و با هیچ بهانه ای نباید دروغ گفت.
نظر شما در مورد مرز و محدوده دروغ گفتن چیست و منشتان به کدام یک از این دو گروه نزدیک تر است؟
اگر احساس میکنید نیاز به تبصره ای هم دارد اضافه کنید.