معماری پایدار از دیدگاه سه تن از معماران معاصر
Sustainable Architecture In Overwiew Of Three Contemporary Architects.
رشد بی رویه جمعیت کره ی زمین باعث بروز مسائلی همچون تخریب جنگل ها ، انقراض گونه های گیاهی ، مصرف بی رویه ی انرژی ، گرم شدن کره ی زمین و ... شده است . در دو قرن اخیر اقداماتی برای حفظ محیط زیست و نجات کره ی خاکی صورت پذیرفت . جاییکه توسعه ی پایدار کم کم مفهوم خود را می یافت ؛ برای جلوگیری از بروز مشکلاتی همچون نابودی منابع طبیعی ، تخریب اکوسیستم ها ، آلودگی و ... ، راه حل هایی در مقابل الگوهای سنتی کالبدی ، اجتماعی و اقتصادی ارائه شد که مفهوم توسعه ی پایدار از آن برداشت می شود .
بعنوان تعریف می توان سخن از توسعه ای را به میان آورد که بتواند نیازهای کنونی را بدون از دست دادن توانایی های نسل های آینده در رفع نیازهایشان ، تامین کند و در بلندمدت ، سلامت انسان و نظام های اکولوژیکی را بهبود بخشد . سرمایه گذاری بطور کافی در زمینه ی بهداشت ، آموزش ، جمعیت و انرژی از اهداف توسعه ی پایدار است بطوریکه برای نسل های آینده ، بدهی اجتماعی بوجود نیاید .
از آنجاییکه صنعت دوم جهان پس از کشاورزی ، ساختمان سازی است ، مفهوم توسعه ی پایدار در قالب معماری و شهرسازی نیز متجلی شد . در حقیقت این ساختمان ها هستند که آسیب های اصلی به کره ی زمین می رسانند . دود ایجاد شده توسط کارخانه های مصالح سازی در کلانشهرها ، در مقایسه با آلایندگی اتومبیل ها ، درصد بیشتری از آلودگی هوا را به خود اختصاص می دهد . ایده ها و اقدامات مطرح شده در این عرصه با گسترش عمودی شهرها ، افزایش طول عمر ساختمان ها با استفاده از فن آوری جدید و استفاده از مصالحی که انرژی کمتری را در هنگام سوخت مصرف می کنند ، وارد مرحله ی تازه ای شد .
پیشینه ی معماری پایدار و نهضت حفظ محیط زیست به قرن نوزدهم بر می گردد . پیشگامان نهضت معماری پایدار ؛ جان راسکین، ویلیام موریس اند . اصول این معماری نظیر توجه به محیط زیست از طریق حفظ انرژی ، کاهش استفاده از منابع جدید مصالح ساختمانی ، هماهنگی ساختمان با اقلیم ، هماهنگی بنا با سایت ، برآوردن نیازهای ساکنین و ...که در بیانیه های مختلفی از آن یاد شده است تاکنون نیز مورد استفاده معماران طبیعت دوست قرار می گیرد .
از معماران معاصری که سوابق پرافتخاری در عرصه معماری سبز و معماری پایدار دارند می توان به معمار فقید ایرانی ؛ نادر خلیلی ، معمار فقید مصری ؛ حسن فتحی ، و از معماران در قید حیات معمار انگلیسی ؛ نورمن فاستر ، معمار اهل جمهوری چک ؛ یان کاپلیکی و معمار مالزیایی ؛ کنت یینگ اشاره نمود .
مقایسه ی دیدگاه های سه معمار اخیر ؛ نورمن فاستر ، یان کاپلیکی و کنت یینگ ، پیرامون مفاهیم معماری پایدار جالب توجه است :
نظر این سه معمار درباره ی « تعریف معماری پایدار » ؛
نورمن فاستر معتقد به بیشتر کار کردن و استفاده کردن از کمترین امکانات است و عنوان می نماید که باید به جای استفاده از منابع مکانیکی ، از منابع سوختی روبه زوال و تجدیدشونده استفاده شود .
یان کاپلیکی معتقد است که بیشتر از 80 درصد انرژی می تواند توسط ساختمان ها تامین شود . بطور مثال ممکن است انرژی در ساعت های شب به شبکه الکتریسیته ساختمان بازگردانده شود . توجه به انرژی در سازه ی ساختمان نیز از ایده های وی است.
کنت یینگ معتقد است که سازندگان باید مصالح ساختمانی را با کمترین انرژی مصرف کنند بطوریکه کمترین فضا را هم اشغال نماید .
این سه معمار درباره ی « دلایل موفقیت ساختمان ها در قرن سبز » معتقدند ؛
نورمن فاستر معتقد است که ساختمان باید از حداقل انرژی استفاده کند یا انرژی را از سوخت های تجدیدشونده مثل روغن گیاهی و خورشید بدست آورد .
یان کاپلیکی معتقد است که هنوز هیچ ساختمان سبز حقیقی ساخته نشده است .
کنت یینگ معتقد به فشرده کردن لایه ها در سیستم های طبیعی با کمترین تماس تخریبی است .
آنها درباره ی « استفاده از طبیعت بعنوان راهنما » معتقدند ؛
نورمن فاستر معتقد است که بناها با توجه به سنت های بومی مناطق ساخته شوند ؛ بطور مثال برای ساخت بنا در مناطقی که چوب زیاد است از الوار بیشتر استفاده شود .
یان کاپلیکی از خانه ی موریانه ها یاد می کند که دارای دولایه تهویه ی طبیعی و روشنایی است و هنوز در ساخت بشر نمونه ی مشابه آن یافت نشده است . وی معتقد است که ساختار از نظر وزنی سبک تر و از نظر استحکام محکم تر از ساختارهای ساخته شده بدست بشر هستند و برای ساخت باید از این الگوی طبیعی بهره جست .
کنت یینگ معتقد است که در سیستم های ساختمانی باید از اکوسیستم الهام گرفته شده از طبیعت پیروی شود .
