آیکیدو ( درس هايي از موريهه اوئشيبا بنیانگذار آیکیدو )
درس هايي از موريهه اوئشيبا
· در" آي كي دو"ما درباره خودمان هم مي آموزيم، مي آموزيم تا خود را به نيروي زندگي مرتبط كرده و مي آموزيم تا چگونه اصول طبيعت را درك كرده و قدم به قدم، راهمان را از ميان صلح و روشنائي مشخص كنيم.
كائنات هميشه در حال آموزش "آي كي دو"به ما است، ولي ما به واقع از درك و يادگيري آن عاجز هستيم. هر شخصي تنها به خودش فكر مي كند و اين دليلي است براين همه ناهماهنگي، دعوا و ادعا. اگر ما فقط بتوانيم قلبهايمان را پاك و صاف نگهداريم، همه چيز مي تواند به خوبي پيش برود. اصلا فكر نكنيد كه مقدس ترين (خداوند متعال) در آن بالاها و در آسمان قرار دارد، بلكه مقدس ترين همين جاست، در كنار و اطراف ما. آي كي دو براي اين است كه هميشه به ياد داشته باشيم بايد شكر گذار خداوند متعال باشيم.
· تمرين "آي كي دو"عملي از ايمان و عقيده ما است. اعتقادي حاصل از قدرت آرامش و صلح. "آي كي دو"نوعي نظام سفت و سخت يا تارك دنيا شدن نيست، بلكه راه و سلوكي است كه از اصول طبيعت پيروي مي كند، اصولي كه بايد در زندگي روزانه كاربرد داشته باشد. آي كي دو بايد از زمان بيداري شما و مشاهده خورشيد، تا زمانيكه تاريكي مي آيد و به استراحت مي پردازيد به صورت واقعي تمرين شود.
· "آي كي دو" آرامش است. به هر انساني تحفه اي از بهشت ارزاني شده است تا از آن نگهداري كند. پيروزي كه ما به دنبالش هستيم، فائق آمدن بر همه چالش ها و جنگيدن تا انتها و كامل كردن و به مقصد رساندن اهدافمان است.
· فرد در"آي كي دو" هيچگاه حمله كننده نيست. اگر فرد به دليل برتري گرفتن بر شخصي، مي خواهد اولين نفري باشد كه حمله را شروع مي كند، اين دليلي است بر ناكافي بودن تمرينات او و اين به واقع شكستي است قبل از هر شروع. فرد بايد اجازه دهد تا طرف مقابلش حمله كننده باشد، تا قادر باشد از خشونت و خشم طرف مقابل برعليه خودش استفاده كند. نبايد از هيچ حمله اي ترسيد و فرار كرد، بلكه بايد آنرا قبل از اينكه شروع شود كنترل كرد. آرامش(Nonviolence ) تمرين حقيقي "آي كي دو"است.
· در "آي كي دو" ، هيچ دشمن و رقيبي وجود ندارد. من نمي خواهم به وسيله قدرت ناشي از خشونت، بر فردي فائق بشوم و حتي نمي خواهم هيچ رقيبي را به خاك بمالم. در بودوي حقيقي، هيچ دشمن و رقيبي وجود ندارد. در" بودو" ی حقيقي، ما به دنبال آن هستيم تا با همه چيز يكي شويم تا بتوانيم به قلب خلقت نزديكتر شويم. هدف از تمرين " آي كي دو" ، به طور ساده، قويتر شدن يا زمختتر شدن از بقيه نيست، بلكه براي آن است تا شما را به يك سلحشور براي صلح جهاني تبديل كند. اين ماموريت ما در "آي كي دو" است.
· خيلي راهها به قله"فوجي" ختم مي شود، اما هدف همه آنها يكي است. راهها و روشهاي متفاوتي براي رسيدن به قله وجود دارند، ولي همه آنها قادرند ما را به آن ارتفاع و آن بالا برسانند. هيچ نيازي براي جنگيدن با يكديگر نيست. ما همگي براداران و خواهراني هستيم، كه بايد دست در دست هم اين مسير را بپيمائيم. اگر شما خودتان را در مسير نگه داريد، هيچ چيز ديگري مهم نيست. اگر شما آرزو و اشتياق خود را براي داشتن چيزهائي مهار كرده باشيد، آنوقت رها و آزاد خواهيد بود و آنهائيكه آرزوي هيچ چيزي را ندارند مالك همه چيز هستند يا خواهند شد.
· همه چيز، حقيقتا يكي هست. گذشته، حال و آينده درون هر نفسي كه ما مي كشيم قرار دارد. طبيعت خارق العاده وجود انسان، شامل تمامي حقيقت است. كيهان از يك منبع به وجود آمده و ما خود يك جزء جدانشدني و لازم از آن بلوغ و رشد مستمر هستيم. اين يك روند هماهنگ و تعادل پذيراست." آي كي دو" -هنر هماهنگ شدن-كليد راه است.
· زماني كه نيروي KI شخصي آزادانه در بدن مي چرخد، از ضعف و مريضي اثري نيست. ما مي خواهيم دنيائي عاري از مريضي، هرج و مرج، بحران و نارضايتي ايجاد كنيم. اين است راه"آي كي دو" . بگذاريد افكار بچه گانه و آرزو هاي خودخواهانه كنار بروند و آنگاه شما مي توانيد در آزادي و آزادگي حقيقي زندگي كنيد.
· زندگي يك هديه الهي است. الهيت و تقدس خارج از وجود ما نيست، بلكه چيزي است در داخل وجود ما. در حقيقت اين الهيت، رها بودنمان است. در دوجو، هميشه ما در حال فراگيري درباره زندگي و مرگ هستيم. براي آنكه فاتح باشيم، بايد خالق زندگي باشيم و زماني مغلوب هستيم كه تسليم شويم و به سكون برسيم. افكار بچه گانه و ضعيف را كنار بگذاريد و خودتان را خالي كنيد. از مرزهاي زندگي و مرگ عبور كنيد و راسخ و استوار در مركز اين خلقت عظيم بايستيد. اين رمز"آي كي دو" است.
· ما به طور مستمر نياز داريم تا حواسمان را صيقل داده و پاك كنيم. اعضائي كه به اين حس ها مربوط هستند به ما اجازه زندگي و فعاليت در اين دنيا را مي دهند، اما به محض آنكه اين حواس مورد تهديد و فشار قرار مي گيرند، ما تحملمان را از دست مي دهيم. اين باعث اختلال و سردرگمي در اين دنيا مي شود و مي توان گفت اين خود از بدترين گناهان است. روحتان را مرتب صيقل دهيد، حواستان را تازه و بيدار نگاه داريد و با اينكار نور و روشنائي را به دنياي خود بياوريد.
· اول بايد زندگي خود را به نظم در آوريد. سپس بايد فرابگيريد كه به چه صورت روابط داخلي و خانواده تان را به صورت ايده آلي تنظيم كنيد. پس از آن تلاش كنيد تا شرايط كشور خود را بهبود ببخشيد و سپس بايد بيانديشيد كه چگونه مي توان در اين دنياي بزرگ و پهناور، موزون و هماهنگ زندگي كرد. به عنوان يك تمرين كننده آي كي دو طي اين مسير وظيفه ما خواهد بود.
· "آي كي" روندي است از، زدودن و كنار زدن تنفر و عدم هماهنگي. "آي كي دو" همان نظم و نظامي است كه ما را به طبيعت حقيقي كائنات رهنمون مي سازد. به عمق و قلب هر چيزي وارد شويد و آنرا مركز و قرارگاه خود قرار دهيد و دريچه قلب خود را به روي حقيقت بگشائيد. كهكشاني در درونتان خلق كنيد و با كائنات، با همه بزرگي اش همنوا و همساز شويد.
· در طريقت رزمي واقعي، هيچ دشمني وجود ندارد. طريقت واقعي رزمي، عملكردي از عشق است.
· راه و سلوك يك سلحشور، منهدم كردن و كشتن نيست، بلكه وسعت دادن زندگي و حمايت كردن از آن است و به طورمداوم، خلق كردن است. بدون عشق، هيچ چيزي قادر به رشد و تكامل نخواهد بود. آي كي دو تجلي اي از عشق است.
· اقتصاد يكي از پايه هاي اساسي هر جامعه اي است. زمانيكه اقتصاد به حالت پايدار برسد، جامعه شانس توسعه و تحول را پيدا مي كند. بهترين سياست اقتصادي، خلق كردن محصولاتي با ارزش مادي و معنوي است. عرضه گرعشق و يكرنگي باشيد، آنگاه متوجه مي شويد كه هيچگاه به بيراهه نرفته ايد. در آي كي دو هم، ما دلسوزي و اهميت دادن را عرضه مي كنيم، محصولي كه هميشه مردم را به خود جذب كرده است.
· دستان، لگن ها و پاهايتان را در يك خط راست قرار دهيد و بدن و ذهنتان را متمركز نگاه داريد. دستان شما كليد كنترل و هدايت سيستماتيك طرف مقابلتان هستند. اگر طرف مقابل، شما را به طرف خويش مي كشد بگذاريد اين كار را انجام دهد، ولي خود را با آن كشش يكي كنيد. در تمرينات، حواستان رابه طرف مقابل خود معطوف كنيد تا برايش آن چيزي را كه كمبود دارد پر كنيد. اين است آي كي دو.
· در يك تمرين خوب"آي كي دو" نور يا عقل، گرما يا دلسوزي و رحم توليد مي شود. دنياي مادي و معنوي خود را يكي كنيد و اين شما را قادر مي سازد تا حقيقتا فردي شجاع، عاقل، عاشق و ديگر خواه باشيد.
· به منظور تمرين صحيح"آي كي دو" ، نبايد فراموش كنيد كه همه چيز از يك منبع سر چشمه گرفته است. خودتان را در عشق بسته بندي كنيد و يك رنگي و نجابت را در آغوش بكشيد. فني كه فقط روي قدرت فيزيكي بنا نهاده شده باشد، ضعيف است. در عوض فني را مي توان قوي ناميد، كه پايه هايش بر قدرت معنوي استوار باشد.
· بايد جنگ متوقف شود. ما همگي عضوي از يك خانواده بزرگ هستيم و حالا زمان محدود كردن جنگها و كشمكشها است. اين جهان خلق شده تا يك چيز واحد و زيبا باشد. اگر عشقي ميان ما نباشد، آنگاه، آن پايان منزل، كشور و در نهايت پايان دنياي ما خواهد بود. عشق گرما و نور توليد مي كند. اين روح تمرين كردن"آي كي دو" است.
· هيچ جائي براي افكار خودخواهانه و كوته بينانه در" آي كي دو" وجود ندارد. به جاي غرق شدن در واژه هايي مثل
· "بردن و باختن" ، به دنبال طبيعت حقيقي آفريده ها باشيد. افكار شما بايد انعكاس دهنده بزرگي و عظمت طبيعت باشد، دنيايي خارج از زندگي و مرگ. اگر افكارتان شما را به سوي دشمني و جنگ با خلقت پيش مي برد، آن افكار شما را نابود خواهند كرد و صدمات جبران ناپذيري بر محيط خواهند گذاشت.
· "آي كي دو" براي سلامتي مفيد است. به شما كمك مي كند زيبائي درون و برونتان را حفظ كنيد و همچنين باعث ارتقاء منش و ايستادن صحيح شما مي شود. "آي كي دو" به شما مي آموزد تا چگونه به ديگران احترام بگذاريد و چگونه در قبال ديگران رفتار و منشي گستاخانه در پيش نگيريد. به هيچ وجه كار ساده اي نيست تا نحوه زندگي تان در اندازه ايده الهاي آي كي دو، يا حتي بالاتر از آن دستورات خداوند باشد، ولي بايد به هر قيمتي خود را به آن نزديك كنيم، در غير اين صورت تمرينهايتان بيهوده است.
· ذهن و فكرتان را دوار نگاه داريد و بدنتان را مثلثي. خودتان را در كوهستانهاي عميق و دره هاي ساكت رها كنيد و خود را به زندگي متصل كنيد. نيروي"Ki"را از يين و يانگ به وجود آوريد. در اين حالت از" آي كي" ، قادر خواهيد بود هر چيزي را به سر انجام برسانيد، حتي مشكل ترين وظايف را. اگر شما در عمق درون و وجودتان قرار گرفته ايد، ديگر هيچ چيز در زندگي روزانه قادر به دربند كشيدن شما نخواهد بود.
· حركاتتان را دوار نگاه داريد، دايره اي را تصور كنيد كه يك بعلاوه داخل آن ترسيم شده خودتان را درمركز اين دايره در حاليكه به حالت استقرار مثلثي ايستاده ايد تصور كنيد. خودتان را به نيروي كهكشاني(كي) بهشت و زمين متصل كنيد، روي پاي جلو بچرخيد و طرف مقابلتان را دور آن مركز راهنمائي كنيد و به حركت در آوريد.
· در زمانهاي قديم، يك شمشير زن به دشمنش اجازه مي داد تا قسمتي از پوستش را زخمي كند تا در عوض او بر گوشت بدن دشمنش ضربتي وارد كند. بعضي اوقات او حتي گوشت بدنش را قرباني مي كرد تا ضربتي بر عمق استخوان دشمنش بزند. در" آي كي دو" ، اين نمونه رفتار و عمل به هيچ عنوان پذيرفتني نيست. ما مي خواهيم كه مهاجم و دفاع كننده، هر دو بدون صدمه ديدگي رها شده و بروند. شما بايد فرا بگيريد تا به منظور پيروزي و به جاي قبول خطر صدمه ديدگي، چگونه طرف مقابلتان را راهنمائي كنيد. كنترل كردن مهاجم با قرار دادن هميشگي خودمان در يك مكان امن.
· هرگاه يار مقابلتان را با ذهنتان احاطه كنيد، مي توانيد نيروي"كي" خود را مانند سيلي به طرف او روان كنيد و قادر خواهيد بود تا خيلي سريع اعمال اورا درك كرده و جواب درستي به او بدهيد. دوباره يار مقابلتان را با ذهنتان احاطه كنيد و او را از راهي كه توسط بهشت و زمين به شما نمايان شده به طرف خود بكشيد، اجازه بدهيد او حمله كند و سپس خودتان را با حمله او هماهنگ كنيد. مرزهاي زندگي و مرگ را در نورديد، سپس شما قادر خواهيد بود تا به روشني راهي را درك كنيد، كه شما را در امنيت كامل از ميان خرابي و مرگ مي رهاند.
· شما ممكن است كه صاحب قدرت فراواني باشيد، اما اگر آنچه را كه مي گوئيد و موعظه مي كنيد، براي صلح جهاني اعمال نكنيد، قدرتهاي شما بي معني و بي فايده خواهند بود. ما در" آي كي دو"، هر روزمان را از نو مي سازيم، با افكار كهنه وداع مي كنيم و به اين ترتيب به پيشرفت ادامه مي دهيم. به دنبال راهها و اتصالاتي مي گرديم كه بهشت، زمين و نوع بشر را به يكديگر وصل كند و مقدس ترين را به ما نشان دهد.
· سخت تمرين كنيد، گرما و نور آي كي دو را تجربه كنيد و يك آدم حقيقي باشيد. بيشتر تمرين كنيد و اصول طبيعت را بياموزيد." آي كي دو" در تمام نقاط بنا نهاده مي شود، اما در هر مكاني كه ريشه مي گيرد، تعريف و تفسيري متفاوت خواهد داشت. به طور مستمر با تعليمات حاصله انطباق حاصل كنيد و يك دنياي خالص و زيبا خلق كنيد.
· ساير مباحث عبارتند از: پرسش و پاسخ، برگشت به مبدا هستي، تدبير و تلاش پيگير و نهايت فنون.
واژه های خاص آیکیدوآريگاتو- از شما متشكرم. تشکرغير رسمي (Arigato) دومو آريگاتو گوزاي ماست
آريگاتو- از شما متشكرم. تشکرغير رسمي (Arigato)
دومو آريگاتو گوزاي ماستا- از شما خيلي متشكرم، براي چيزي كه تازه به اتمام رسيده است. تشکر خيلي رسمي. (Domo arigato gozaimasta)
گومن ناساي- معذرت مي خواهم، متاسف هستم. (Gomen nasai)
اونگاي شيماسو- خواهش مي كنم، زمانيكه چيزي را درخواست مي كنيم، معمولا زمان شروع تمرين عنوان مي شود. (Onegaishimasu)
هاي- بله (Hai)
واكاريماسو- مي فهمم (Wakarimasu)
فرامين در دوجو
آتو- به عقب برويد(Ato)
هاجيمه- شروع (Hajime)
كوتاي- عوض كنيد (Koutai)
ماواته- بچرخيد (Mawatte)
موكوسو- چشمها را ببنديد, تمركز( Mokuso)
سو واته- بنشينيد (Suwatte)
تاته- بلند شويد( (Tatte
يامه- خاتمه, ايست (Yame)
يوي- آماده (Yoi)
شينزن ني ري- احترام به جايگاه مقدس (Shinzen ni rei)
يودانشا ني ري – احترام به مربي از طرف درجات مشكي (yudansha ni rei)
سن سي ني ري- احترام همه به مربي ((Sensei ni rei
جوسكي ني ري- احترام به جايگاه بالاي كلاس (Joseki ni rei)
كاميزا ني ري- احترام به خداوند، جايگاه نمادين و مركزي دوجو (Kamiza ni rei)
اوتاگاي ني ري- احترام هنرجويان به يكديگر (Otagai ni rei)
ري- احترام (Rei)
درجات و القاب
كوهاي- هنرجوي تازه كار (Kohai)
سمپاي- هنرجوي ارشد (Sempai)
سن سي- معلم، مربي ((Sensei
شيهان- مربي ارشد، توصيه مي شود كه از اين عنوان فقط در داخل دوجو استفاده شود و در خارج از دوجو، فقط از سن سي استفاده شود. (Shihan)
كيو- كلاس، درجه هنرجويان از ابتداي كار تا قبل از شودان. از كيو 10 (پائين ترين رده) تا كيو 1 (بالا ترين رده در اين مقطع).جو كيو، كو كيو، هاچي كيو، نانا كيو، روك كيو، گو كيو، يون كيو، سان كيو، ني كيو، ايكيو (Kyu)
دان- رتبه، درجات پيشرفته تر در رده هاي مشكي. از دان 1(كمترين) تا دان 10(بيشترين) است. شودان، ني دان، سان دان، يون دان، گودان، روكو دان، نانا دان، هاچي دان، كودان، جودان (Dan)
يودان شا- اعضا با درجه دان (Yudansha)
مودان شا- اعضا با درجه كيو((Mudansha
هان شي- عنواني كه علاوه بر دان، تحت شرايط خاصي، به دارندگان دانهاي9 و10 اعطا مي شود، فردي كه كانديداي احراز اين عنوان است، بايد حداقل 55 ساله، يا بالاي آن باشد. اين عنوان معادل فول پروفسور است. ((Hanshi
كيو شي- عنواني كه علاوه بر دان تحت شرايط خاصي، به دارندگان دانهاي7 و 8 اعطا مي شود، اين عنوان معادل پروفسور است. (Kyoshi)
رن شي- عنواني كه علاوه بر دان تحت شرايط خاصي، به دارندگان دانهاي 5،4 و6 اعطا مي شود، اين عنوان معادل دستيار پرفسور است. (Renshi)
سوكه- رئيس يك سبك، يا بزرگ يك فاميل (Soke)
دو شو- راه دار، جلو دار، در حال حاضر در آي كي كاي، موريته رو اوئشيبا (1951)-نوه موريهه اوئشيبا- را به اين عنوان مي شناسند. (Doshu)
كاي چو- مالك مدرسه يا موسسه (Kaicho)
كان چو- مالك ساختمان يا محل استقرار مدرسه (Kancho)
دوجو چو- رهبر يك دوجو (Dojo-cho)
ا’سن سي- معلم بزرگ، لقب بنيان گذار آي كي دو-موريهه اوئشيبا (O- Sensi)
لباس
كيكو گي/ دو گي/ گي- لباس تمرين ((Keiko gi , do gi , gi
سوده- آستين (Sode)
ا’بي- كمربند (Obi)
هاكاما- شلواري با پاچه هاي پهن و چين دار، تن پوش سنتي سامورائيها ((Hakama
هرا-زائده قلاب مانند پشت هاكاما (Hera)
ماتاداچي- خط جدا كننده در كنار هاكاما (Matadachi)
كو شيتا- صفحه تخت پشت هاكاما (Koshiita)
تابي- جورابهاي مخصوص ژاپني كه در داخل دوجو از آنها استفاده مي شود. (Tabi)
ز’ري- سندل ژاپني براي استفاده در خارج از دوجو (Zori)
قسمت ها و اعضاي بدن
هارا- شكم, محلی در چهار انگشتی زير ناف, مركز ثقل بدن ((Hara
آگو- فك (Ago)
آشي- پا (Ashi)
آشي كوبي- قوزك پا (Ashikubi)
آتاما- سر (Atama)
امپي- آرنج (Empi)
اري- يقه (Eri)
گان من- صورت (Ganmen)
هيجي- آرنج (Hiji)
هيتاي- پيشاني (Hitai)
هيزا- زانو ((Hiza
جينتاي- بدن ((Jintai
كاكاتو- پاشنه پا ((Kakato
كاكوتو- پشت مچ دست براي ضربه زدن (Kakuto)
كاشي- پاها (Kashi)
كتته- يك دست (Katate)
كوته- مچ (Kote)
كيوشو- نقاط حياطي در بدن (Kyusho)
من- سر (Men)
موروته- هردو دست (Morote)
مونه- سينه (Mune)
سيكن- قسمت جلويي مشت ((Seiken
شينتاي- بدن (Shintai)
شيتا هارا- قسمت پاييني شكم ((Shita hara
شومن- صورت ((Shomen
شوتو- تيغه خارجی دست (Shoto)
سوده- آستين ((Sode
كاتا- كتف ((Kata
كوبي- گردن ((Kubi
تاندن- شكم، منطقه هارا ((Tanden
ته گاتانا- دست شمشير ((Tegatana
ته- دست ((Te
ته كوبي- مچ دست ((Tekubi
ته نو هيرا- كف دست ((Te-no-hira
تتسويي- مشت چكشي ((Tettsui
ته اورا- داخل مچ ((Te-ura
اوده- بازو ((Ude
اوراكن- پشت مشت ((Uraken
واكي- كنار، زير بغل ((Waki
يوكومن- كنار سر ((Yokomen
ذن شين- تمامي بدن ((Zenshin
جهت ها و مسير ها
مآ ا ِ- جلو ((Mae
ميگي- راست ((Migi
هيداري- چپ ((Hidari
اوشيرو- عقب, عكس ((Ushiro
اوموته- جلو ((Omote
اورا- پشت و كنار ((Ura
اوچي- داخل ((Uchi
سوتو- خارج ((Soto
جودان- بالا، از گردن به بالا ((Jodan
چودان- ميانه، از كمر تا گردن ((Chudan
گدان- پايين، از كمر به پايين ((Gedan
اوتوشي- انداختن ((Otoshi
شومن- مستقيم به طرف جلو، از بالا ((Shomen
يوكو- افقي, به طرف كنار ((Yoko
گياكو- بر عكس, مخالف, مقابل ((Gyaku
هانتاي- از طرف ديگر, عكس ((Hantai
كومي- جلو كشيدن يا نزديكتر آمدن ((Komi
هانتاي ني- در جهت مخالف ((Hantai-ni
هاپو- هشت جهت، در تمام جهات ((Happo
چوكوسن- در يك خط راست ((Chokusen
سوکومن- از کنار (Sokomen)
ناكا- مركز ((Naka
ناكا ني- به طرف مركز ((Naka ni
واكي- كنار، زير بغل ((Waki
زنپو- جلو، به سمت جلو ((Zenpo
استقرار ها
هانمي- استقرار نيمه باز، استقرار نيمه به جلو، استقرار مثلثي پايه در آي كي دو (Hanmi)
كامائه- استقرار (Kamae)
كيزا- زانو زدن به روي پنجه پا (Kiza)
سيزا- زانو زدن روي دو عضله پشت ساق پا (Seiza)
شي ذن تاي- استقرار طبيعي (Shi zen tai)
تاچي- ايستادن (Tachi)
چودان- استقرار مياني، شمشير در وسط بدن نگاه داشته مي شود (Chudan)
گدان- استقرار پايين، شمشير به سمت پايين بدن نگاه داشته مي شود (Gedan)
هاسو گامائه- استقرار به صورت عدد 8. پاي چپ در جلو و شمشير در سمت راست و كنار سر (Hasso gamae)
جودان- استقرار بالا، شمشير بالاي سر نگاه داشته مي شود، معمولا پاي چپ جلو است (Jodan)
كاروما- مثل واكي گامائه، ولي تيغه شمشير افقي است (Karuma)
كاسومي- دستها به صورت ضربدر قرار گرفته اند، تا تكنيك پنهان باشد، مانند ابر و مه كوهستان (Kasumi)
كونگو- تيغه به صورت عمودي در جلوي صورت و بالاي چشمها (Kongo)
واكي گامائه- پاي چپ در جلو وشمشير در قسمت راست بدن(ميگي واكي گامائه).در اين حالت شمشير به سمت پايين و عقب نشانه رفته است. از اين نوع گارد براي فنون انتحاري و تمام كننده استفاده مي كردند. دليل ديگر براي اين گارد، پنهان كردن طول شمشير بوده است، مخصوصا زمانيكه شمشير شكسته شده بود. (Waki gamae)
حمله كردن
آتمي- حمله و ضربه زدن به يك نقطهُ حياتي در بدن، الزاما نبايد يك برخورد فيزيكي باشد. (Atemi)
چودان زوكي- مشت به طرف ناحيه شكم (Chudan-zuki)
چودان گري- ضربه پا به سمت ناحيه شكمي ((Chudan-Geri
گدان زوكي- مشت به طرف پايين بدن ((Gedan-zuki
گدان گري- ضربه پا به سمت پايين بدن ((Gedan-Geri
گياكو اوچي- هرنوع حمله عكس ((Gyaku-uchi
گياكو زوكي- مشت زدن با دست مخالف ((Gyaku-zuki
جودان زوكي- مشت به سمت گردن و سر ((Jodan-zuki
جودان گري- ضربه پا به سمت گردن و سر ((Jodan-Geri
کاآشی زوكي- فشار متقابل وارد كردن ((Kaeshi-zuki
كتته اوچي- ضربه با يك دست ((Katate-uchi
من اوچي- ضربه به سر يا صورت ((Men-uchi
مونه تسوكي- فشار و حمله به سمت گل كمربند يا قسمت مياني بدن ((Mune tsuki
اوي زوكي- قدم برداشتن و مشت زدن به صورت دست و پاي موافق ( Oi-zuki)
شومن اوچي- حمله مستقيم از بالا به سمت بالاي سر يا صورت ((Shomen uchi
شوتو- حمله با تيغه دست (Shoto)
تسوكي- مشت زدن(همراه با قدم برداشتن یا ساکن به سمت نقاط بدن ((Tsuki
اوچي- داخل، ضربه زدن ((Uchi
يوكومن اوچي- ضربه مورب به سمت كنار سر يا صورت ( (Yokomen uchi
يوكو اوچي- ضربه مورب ((Yoko-uchi
گرفتن ها
دوری- گرفتن (Dori)
گياكوته دوري- گرفتن دست مخالف ((Gyakute-dori
كتته دوري- با يك دست يك دست را گرفتن ((Katate dori
كوسا دوري- گرفتن دست موافق يا گرفتن دست به صورت ضربدري ((Kosadori
موروته دوري- با دو دست يك دست (مچ) را گرفتن ( Morote dori)
كاتا دوري- گرفتن شانه ((Kata dori
ريو كاتا دوري- گرفتن هر دو شانه ((Ryokata dori
ريوته دوري- با دو دست, دو دست را گرفتن ((Ryote dori
مونه دوري- با يك يا دو دست جلوي يقه را گرفتن ( Mune dori)
هيجي دوري- گرفتن آرنج ((Hiji dori
سوده دوري- گرفتن آستين ((Sode dori
اوشيرو اري دوري- گرفتن يقه از عقب ((Ushiro eri-dori
اوشيرو تكوبي دوري- گرفتن مچ دست از عقب ((Ushiro tekubi dori
اوشيرو ريوته دوري- گرفتن مچ دو دست از عقب ((Ushiro ryote dori
اوشيرو ريو كاتا دوري- گرفتن دو كتف از عقب ((Ushiro ryokata dori
اوشيرو كوبي شيمه- از پشت خفه كردن ((Ushiro kubi shime
اوشيرو دوري- از پشت گرفتن يا حلقه زدن ((Ushiro dori
اصول
توجه شود كه، منظور از ايكيو، ني كيو، سان كيو، يون كيو، گو كيو و روكو كيو، فنون اصلي هستند و اين واژه ها را نبايد با درجات اشتباه گرفت.
اي كيو- اصل اول، اوده اوسائه، اوشي تا اوشي، فشار روي بازو يا کنترل بازو ((Ikkyo
ني كيو- اصل دوم، بر عكس كردن مچ دست، چرخش مچ به سمت داخل، كوته ماواشي، كوته ماكي (Nikyo)
سان كيو- اصل سوم،برگرداندن(كامل) مچ دست به سمت پشت، كوته هينري، شيبوري كيمه ((Sankyo
يون كيو- اصل چهارم، فشار روي مچ دست، تكوبي اوسائه ((Yonkyo
گوكيو- اصل پنجم، كوجي اوسائه، اوده نوباشي، كشيدن دست از شانه تا مچ (Gokyo)
روكو كيو- اصل ششم، هيجي کيمه/شيمه/جيمه اوساعه به معنی قفل آرنج، واكي گاتامه به معنی قفل بازو و اوده گاتامه يا اوده هيشيگي به معنی خرد كردن بازو( از شانه تا مچ) است. روکو کيو در سه حالت تقريبا مشابه قابل اجراست. بين نحوه اجرای هيجی کيمه، واکی گاتامه و اوده گاتامه مقداری اندک تفاوت وجود دارد. نحوه رفتار مدارس آی کی دو نسبت به يکديگر در ارتباط با دسته بندی اين سه تکنيک قدری متفاوت است به نحوي که در بعضی از مدارس آی کی دو، واکی گاتامه در دسته بندی روکو کيو قرار می گيرد و اوده گاتامه به عنوان يک تکنيک مجزا دسته بندی می شود. مدارسی نيز هستند که هر سه مورد ياد شده را به عنوان روکو کيو دسته بندی و تمرين می کنند. (Rokukyo)
وازا - فنون
اوكمي- هنر دريافت كردن با بدن، به معناي عمومي یعنی افت زدن ((Ukemi
بوجوتسو- فنون جنگی و مبارزه ای (Bujutsu)
كومي تاچي- تمرين اشتراكي شمشير به صورت دو نفره ((Kumitachi
كومي جو- تمرين اشتراكي چوب به صورت دو نفره (Kumijo)
تاچي دوري- خلع سلاح كردن شمشير (Tachi dori)
تانتو دوري- خلع سلاح كردن چاقو ((Tanto dori
آتمي وازا- فنوني كه به منظور ضربه زدن به نقاط حياطي بدن به كار مي روند (Atemi-waza)
هاناشي وازا/ هازوشی وازا- فنوني كه با گريختن و اجتناب کردن از حمله ها و گرفتن ها انجام مي شود.
(Hanashi-waza/Hazushi waza)
هانمي هان داچي وازا- فنوني كه، "اوكه" در آن ايستاده و "ناگه" نشسته باشد ( Hanmi-handachi waza)
هنكا وازا- تكنيك هاي گوناگون. عوض كردن تكنيكي، از نيمه تكنيكي ديگر ((Henka waza
هيتوري وازا- تمرين با يار نامرئي (Hitori waza)
جو دوري- خلع سلاح كردن چوب (jo dori)
جيو وازا- تمرين فنون به صورت آزاد، معمولا به صورت دسته اي از حملات و فنون انجام مي شود، و با راندوري، كه همه چيز در آن آزاد است، متفاوت است. (Jiuwaza)
كا آشي وازا- فنون ضد حمله يا ضد فن، فن در فن (Kaeshi-waza)
كانستسو وازا- فنون شكستن و جا به جا كردن. درهنر رزمی جودو مرسوم است. ((Kansetsu-waza
كاتامه وازا- فنون تحت كنترل در آوردن. (Katame-waza)
كيهون وازا- فنون پايه (Kihon-waza)
ناگاشي وازا- جريان يافتن از يك فن به فن ديگر ((Nagashi waza
نه وازا- فنوني كه در حالت گلاويز شدن اجرا مي شوند ((Ne waza
اوجي وازا- دفاع و سپس ضد حمله (Oji waza)
اوسائه وازا- فنون قفلي (Osae waza)
شي وازا- فن بدل ((Shi waza
سوكاشي وازا- فنوني كه بدون اجازه دادن به فرد حمله كننده در شروع حمله يا گرفتن كامل انجام مي گيرد. (Sukashi waza)
سوتمي وازا- فنوني كه با فدا كردن بدن،به انجام مي رسند (Sutemi waza)
سو واري وازا- اجراي فنون توسط اوكه و ناگه هر دو به حالت نشسته ((Suwari waza
تاچي وازا- اجراي فنون به حالت ايستاده (Tachi waza)
ته وازا- فنون دست. مقابل فنون سلاح (Te-waza)
اوچي وازا- تكنيكهاي ضربه (Uchi-waza)
اوشيرو وازا- اجراي فنون در حالت حمله از پشت (Ushiro-waza)
اوکه وازا- تکنيک های سد کننده ((Uke-waza
يوکی وازا- تكنيكهاي متحرک و سيال (Uki-waza)
ناگه وازا- فنون پرتابي ((Nage-waza
ناگه - پرتاب ها
ايريمي ناگه- داخل شدن و پرتاب كردن. فن 20 ساله. ((Irimi nage
آي كي اوتوشي- انداختن با آي كي. ورود به داخل و بلند كردن پاهاي اوكه از پهلو. ((Aiki otoshi
آي كي ناگه- پرتاب كردن با آی کی و بدون ايجاد تماس يا حداقل تماس ممكن. (Aiki nage)
جوجي ناگه/ جوجي گارامي- دستان "اوكه" را به صورت بعلاوه در آوردن و پرتاب كردن ( Juji nage,Juji garami)
كايتن ناگه- باز كردن، چرخيدن و پرتاب كردن. يا پرتاب كردن چرخشي. فن به صورت اوچي از داخل و سوتو از خارج و اوموته و اورا اجرا می شود. ((Kaiten nage
كوكيو ناگه- پرتاب كردن با تنفس، تكنيك هاي بسياري از اين نوع وجود دارند ((Kokyu nage
كوشي ناگه- پرتاب كردن با لگن ((Koshi nage
كوته گايشي- چرخش كوچك مچ دست، چرخش مچ دست به طرف خارج (Kote gaeshi)
شيهو ناگه- پرتاب كردن در چهار جهت ((Shiho nage
تن چي ناگه- پرتاب بهشت و زمين ((Tenchi nage
ماكي اوتوشي- ناگه روي يك زانو نشسته و اوكه را از روي شانه اش پرتاب مي كند ((Maki otoshi
سومي گايشي- پرتاب به كنار (Sumi gaeshi)
سومي اوتوشي- انداختن به كنار ((Sumi otoshi
تاي آتاري اوچي اوتوشي- حمله يوكومن اوچي، داخل شدن و سد كردن، كه اوكه به سمت عقب پرتاب مي شود.
((Tai-atari uchi otoshi
اوشيرو اودوروشي- پائين كشيدن از پشت (Ushiro udoroshi)
گانسكي اوتوشي- يکی از حالت های اجرای کوشی ناگه از استقرار ايستاده است. در اين حالت ناگه در پشت اوکه قرار می گيرد و با يک دست پشت يقه اوکه را گرفته و کوشی ناگه را اجرا می کند. ( Ganseki otoshi)
كاتا گاتامه- حالتي از كايتن ناگه، كه شانه" اوكه" قفل شده و مستقيم به سمت زمين هدايت مي شود. ((Katagatame
كوكيو دوسا- در حالت سيزا با استفاده از قدرت تنفس جا به جايي صورت دادن ((Kokyu dosa
عمومي
آی- هماهنگی، وحدت، عشق ( (Ai
آی کی- ترکيب شدن کی، يکی شدن کی (Aiki)
آي كي دو- راه و سلوك هماهنگي با نيروي كهكشاني، هنر هماهنگي و صلح با خلقت، هنر صلح و عشق ((Aikido
اوچي دشي- شاگرد مقيم يا شبانه روزي (Uchi deshi)
اوهايو- صبح به خير (Ohayo)
اوياسومی- شب به خير ((Oyasumi
بودو- سلوك و طريقت رزمي ((Budo
دوجو- مكان تمرين راه و طريقت، در حالت عمومي، مكان تمرين هنر رزمي متداول ((Dojo
دوجی- همزمان (Doji)
زان شين- بيداری بدن، در حالت آگاهي معنوي، متعادل و روحاني قرار گرفتن (Zanshin)
كي آي- فريادي براي تمركز انرژي يك شخص، فرياد زندگاني، بهتر است اين فرياد با جيغ كشيدن اشتباه نشود. (Kiai)
ساتوري- به نور رسيدن، اشراق ((Satori
ميسوگي- اخلاص جسم و روح كه به روشهاي مختلفي انجام مي شود ((Misugi
موسوبي- تمام كردن، تركيب شدن، ممزوج شدن، تعامل (Musubi)
شوگيو- تمرين كردن. مستمر تمرين كردن ((Shugyo
تاتامي- تشك تمريني (Tatami)
"اوكه"،"يوكي "- حمله كننده يا شخصي كه فن را دريافت مي كند (Uke)
"ناگه"،"ناگي"- دفاع كننده يا شخصي كه فن را اجرا مي كند ((Nage
بوكن- شمشير چوبي ((Bokken
بوكوتو- شمشير چوبي ((Bokuto
بو- چوب 6 فوتي ((Bo
جو- چوب كوتاه در حدود 120 سانتيمتر یا 4 فوت ((Jo
شيناي- شمشير از جنس ني، مخصوص روش رزمی كندو ((Shinai
هينري- يك چرخ، پيچاندن (Hineri)
فوتاری- دو نفر ((Futari
اونينزو- سه نفر (Ohninzu)
ايدوري- فنوني كه از حالت سيزا انجام مي شوند ((Iddori
ايريمي- داخل شدن. داخل شدن معنوي و فيزيكي ((Irimi
كايتن- چرخش، باز كردن و چرخيدن ((Kaiten
كايتن جوكي- محور چرخش در يك تكنيك ((Kaiten-juki
كان- الهام، شم ((Kan
كارامه- در بند كردن, دستگير كردن ((Karame
كارامي- درگيري ((Karami
کامی- خداوند (Kami)
کوبان وا- عصر به خير ((Koban wa
کونيچي وا- بعدالظهر به خير (Konichi wa)
کوداسای- خواهش می کنم (Kudasai)
کی- انرژی زندگی (Ki)
کيمه- پايان/ با قدرت و وقار (Kime)
كيهون- پايه و اساس ((Kihon
کيکو- تمرين ((Keiko
كوكيو- تنفس ((Kokyu
كوكيو هو- تمرين تنفس ((Kokyu-ho
كوكورو- روح، اراده و تصميم، قلب، قصد و حالت رفتاري ((Kokoro
كوكورو گامائه- رفتار ذهني ((Kokoro-gamae
كوكوتسو- تكيه كردن به عقب ((Kokutsu
كوريو- سبك قديمي و سنتي ((Koryu
كوشين- جهش كردن براي حمله ((Kushin
كوشينوكه- جا خالي دادن از يك حمله ((Kushinuke
گو نو سن- هدايت مهاجم و حمله او به طرف اجرای حرکاتی که به سود خود است و سپس اتمام حرکت به شيوه و تکنيک مورد نظر خود. حرکات و فنون گول زننده و تبديلی جزو اين حالت می باشند. (Go-no-sen)
گاکه/کاکه- حمله ((Gake/ Kake
مآآي- فاصله مناسب ((Maai
مآ ا نو سن- گرفتن ابتكار عمل دقيقا در زماني كه حمله كننده به فكر حمله ميافتد (Mae-no-sen)
ماكي- محصور كردن, دور چيزي را احاطه كردن (Maki)
ماواشي- يك چرخش, يك برگشت (Mawashi)
موكوروكو-يك سري از فنون ((Moku roku
موكوسو- مديتيشن، تمركز ((Mokuso
مونن موشين- حمله كردن بدون وجدان يا ترحم ((Munen mushin
ناگاشي- جريان، سياليت ((Nagashi
نو- قسمتي از جمله كه تعلق را مي رساند ((No
اوسائه- فشار وارد كردن ((Osae
راندوري- روش آزاد، تمرين به صورت آزاد ((Randori
ري گي- آداب و رسوم (Reigi)
ريتسو ري- احترام ايستاده ((Ritsurei
ساباكي- حركت ((Sabaki
سان- آقا (San)
سان كاكو- مثلث ((Sankaku
سايونارا- خداحافظ ((Sayonara
سن- ابتكار عمل، قبل، پيش از، در اعداد "هزار" است ((Sen
سن نو سن- در اختيار گرفتن ابتكار عمل قبل از شروع حمله. از هدف مهاجم آگاه شدن و قاصعانه حمله کردن، با در نظر گرفتن زمانبندی درست و زان شين ((Sen-no-sen
سنته- شخصي كه ابتكار عمل را به دست مي گيرد (Sente)
سومی ماسن- معذرت مي خواهم (Sumimasen)
سوبوری- حرکت با تکرار ((Suburi
شيكو- روي زانوها مستقر شدن و راه رفتن ((Shikko
شين شين- ذهن و بدن ((Shinshin
شين شين شوگيو- تمرين دادن ذهن و بدن ((Shinshin shugyo
شين شين تويتسو- متحد كردن ذهن و بدن ((Shinshin toitsu
شو- كوچك ((Sho
شوشين- ذهن فرد مبتدي ((Shoshin
تاي آتاري- تماس بدن ((Tai-atari
تاي چيكارا- قدرت خارجي. قدرت فيزيكي و عضلاني (Tai-chikara)
تاي ساباكي- حركت بدن ((Tai sabaki
تاي جوتسو- هنر بدني، مثل آي كي دو. (jutsu Tai)
تاي نو هنكا- عكس كردن وضعيت بدن، مثل تنكاي، تنكان و كايتن آشي ((Tai-no-henka
تنكان- چرخش (Tenkan)
ته ساباكي- حركت دست (Tesabaki)
اوچيما- فاصله ايكه با برداشتن يك قدم بتوان به نفر مقابل ضربه زد (Uchima)
اوچيماتا- فضاي داخل پرتاب (Uchimata)
يو- اصل مثبت طبيعت ((Yo
زنتاي- كل و تمام (Zentai)
فوكوشيكي كو كيو- تنفس شكمي (Fukushiki-kokyo)
ايبوكي- روش تنفسي كه با بازدم طولاني همراه است و در ادامه با يك سرفه سريع،ششها تميز مي شوند ( Ibuki)
اين ايبوكي-تنفس دروني (In-ibuki)
نوگاره- روش تنفسي كه با بازدم طولاني و دم خيلي سريع همراه است (Nogare)
واکاريماسن- من متوجه نمي شوم ((Wakarimasen
ريتسو ذن- مديتيشن ايستاده (Ritsuzen)
يو اينبوكي- تنفس خارجي (Yo-inbuki)
ُا-بزرگ ((O
روش هاي رزمي (مسلح و غير مسلح)
آي كي دو- راه و سلوک هماهنگی با نیروی کهکشانی، هنر هماهنگی و صلح با خلقت، طریقت صلح و عشق (Aikido)
كاراته دو- راه دفاع با دست خالي (Karate do)
كندو- شمشير زني مسابقه اي در ژاپن با استفاده از شيناي (Kendo)
جودو- راه و روش نرمي (Judo)
ناگيناتا دو- روش تبرزين ژاپني ((Naginatado
ياري جوتسو- هنر رزم با نيزه ((Yarijutsu
اي آي دو- روش كشيدن شمشير از غلاف و برش همزمان، روش حضور در لحظه حال (Iaido)
جو جو تسو- هنر بدني. سيستم بدون سلاح ساموراييها ((Jujutsu
كيو دو- راه و طريقت كمان ((Kyudo
كن جوتسو- شمشير زني مبارزه اي. شمشيري كه قبلا از غلاف خارج شده است. (Kenjutsu)
تانتو جوتسو- روش مبارزه با چاقو (Tantojutsu)
نينجوتسو- هنر نامرئي بودن ((Ninjutsu
سومو- كشتي سنتي ژاپني ((Sumo
تاچي اويو گي- شنا ( Tachi oyogi)
جوبا جوتسو- اسب سواري ((Jubajutso
جو/ بو/ تانبو جوتسو- هنر كار با چوب 4 فوتی/ 6 فوتی و چوب کوتاه (Jo/Bo/Tanbu Jutso)
جو دو- راه و طريقت كار با چوب 4 فوتي (Jodo)
سلاح هاي رزمي
بوكن - شمشير چوبي (Bokken)
بوكوتو- شمشير چوبي (Bokuto)
شيناي - شمشير بامبو (Shinai)
جو- چوب كوتاه چهار فوتی، معادل 120 سانتی متر (Jo)
بو- چوب بلند شش فوتی، معادل 180 سانتی متر ((Bo
تانتو – چاقو. طول بين 25 الي 40 سانتی متر است. ((Tanto
تاچي – شمشير. طول بين 60 الي 75 سانتی متر است. ((Tachi
كاتانا – شمشير. طول بين 60 الي 75 سانتی متر است. (Katana)
اي آي تو- شمشير تمريني (Iaito)
واكيزاشي - شمشير كوتاه. طول بين 40 الي 50 سانتی متر است. ((Wakisashi
ناگيناتا – تبرزين ژاپني ((Naginata
کن- شمشير ((Ken
كيو- كمان ((Kyu
تانبو- تكه چوب كوتاه به اندازه ساعد دست ((Tanbu
سنسو/ ت سن– بادبزن (Sensu/Tessen)
شيهو گيري- برش در چهار جهت ((Shiho Giri
كومي تاچي- تمرين دو نفره با شمشير (Kumi Tachi)
كومي جو- تمرين دو نفره با چوب 4 فوتی (Kumi Jo)
گيري- برش ((Giri
تاچي(کن) دوري/ توري- خلع سلاح شمشير (Tori/(Tachi Dori
تانتو دوري/ توري- خلع سلاح چاقو (Tori/( Tanto Dori
جو دوري/ توري- خلع سلاح چوب (Tori/ Jo Dori)
جو سوبوري- تمرين ضربه و دفاع با چوب (Jo Suburi):27:
آیکیدو(شمارش اعداد در زبان ژاپني)
شمارش اعداد در زبان ژاپني
شمارش اعداد در زبان ژاپني بسيار آسان است. براي آن كه بتوان تا عدد 99 را شمارش كرد، تنها نياز است تا از شمارش 1 تا 10 را آموخته باشيم.
يك = ايچي
دو= ني
سه= سان
چهار= يون(شي)
پنج= گو
شش= روك
هفت= نانا(شيچي)
هشت= هاچي
نه= كيو
ده= جيو
براي بالاتر از ده، به روش زير عمل شود:
يازده= ده و يك =جيو ايچي
دوازده= ده و دو = جيو ني
سيزده= ده و سه = جيو سان
چهارده= ده و چهار =جيو شي يا جيو يون
پانزده= ده و پنج = جيو گو
شانزده= ده و شش = جيو روكو
هفده=ده وهفت = جيو نانا يا جيو شيچي
هجده= ده و هشت =جيو هاچي
نوزده= ده و نه =جيو كيو
براي اعداد از 20 الي 99 بايد به روش زير عمل شود.
براي مثال :
بيست و چهار=دو دهتا و چهار =ني جيو شي
سی و شش= سه دهتا وشش=سان جيوروكو
چهل و سه=چهار دهتاو سه=يون جيو سان
هفتاد و يک=هفت دهتا و يك = نانا جيو ايچي
نود و نه = نه دهتا و نه = كيو جيو كيو
بعضي از استثنا ها به صورت زير است:
1- از " شي" به جاي " 4" فقط در حالت يك رقمي استفاده شود. بنابراين از " شي" يا " يون " در بقيه موارد استفاده مي شود، اما براي 4000،400،40،000 از يون استفاده شود.
2- از " شيچي" براي " 7" فقط در حالت يك رقمي استفاده شود. بنابراين از " شيچي" يا" نانا" در بقيه موارد استفاده مي شود، اما براي 000،7000،700،70 از " نانا" استفاده شود