روبات محققان کشور با توانایی تقلید حرکات دست/ جابجایی دقیق اجسام در نیروگاههای هسته ای
پژوهشگران پارک علم و فناوری خلیج فارس روباتی را طراحی کردند که با تقلید حرکات دست انسان قادر به جا به جایی اجسام در نیروگاههای هسته‌ای و صنایع خودروسازی با دقت بالا است.
محمدرضا خيّر - مجری طرح در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه این روبات در حین بازدید از نیروگاه بوشهر طراحی و ساخته شده است، گفت: در حال حاضر ایران از لحاظ انرژی هسته‌ای، پالایشگاه‌های نفت و گاز و صنایع خودروسازی در حال توسعه و تدارک برنامه 20 ساله است از این رو اتوماسیون و هوشمند کردن سیستم‌ها یکی از راهکارهای پیشرفت و توسعه در این حوزه خواهد بود.
وی استفاده از روبات‌های هوشمند را ابزاری مناسب در این زمینه دانست و اظهار داشت: با توجه به اهمیت روبات‌ها در توسعه بخش‌های صنعتی اقدام به طراحی و ساخت روبات شبیه ساز دست انسان شد.
خيّر با اشاره به عملکرد این روبات خاطرنشان کرد: این روبات با دست کردن یک دستکش طبی کوچکی با هر حرکت انگشتان دست اپراتور در هر زاویه، روبات نیز همان حرکت را شبیه سازی کرده و می‌تواند جسم مورد نظر را جابه جا کند.
مجری طرح با تاکید بر اینکه این دستکش مجهز به تعدادی سنسور(Data Glove) است، ادامه داد: این سنسور روبات را قادر خواهد ساخت تا با هر حرکت دست اپراتور در مقیاس کوچک، همان حرکت را در مقیاس بزرگتر و با دقت بالا انجام دهد.
وی در عین حال یادآور شد: این روبات که در ایران به عنوان یک اختراع ثبت شده است را می‌توان نوعی از یک سیستم فرمانده -فرمانبر(Master/Slave) در نظر گرفت که باید بتواند مانند دست انسان اجسام ظریف مانند یک لیوان پلاستیکی یک بار مصرف را بدون آنکه آسیبی به آن برساند، جابه جا کند.
خيّر، به کاردبردهای این روبات اشاره کرد و افزود: در نیروگاههای اتمی برای جابه جایی مواد رادیواکتیو، میله‌های سوخت و به طور کلی جابه جایی اجسام در رآکتور، این روبات می‌تواند نقش واسطه را داشته باشد و در کنار اپراتور که در اتاقی خارج از رآکتور بر روبات نظارت دارد، حضور یابد و ماموریت‌های مورد نظر را اجرایی کند.
این محقق کاربرد دیگر این روبات را در صنایع خودروسازی و پالایشگاه‌ها ذکر کرد و یادآور شد: در این صنایع که برای جابه جایی اجسام بزرگ نیاز به دقت بالا است، استفاده از یک دست مکانیکی بزرگ می‌تواند مورد توجه قرار گیرد.
وی به بیان نقش روبات شبیه ساز دست انسان در خطوط فشار قوی پرداخت و ادامه داد: در صورتی که خطوط فشار قوی (High Voltage) ایرادی در خط انتقال مانند شکستن مقره‌ها روی دکل‌های بلند به وجود آید، به جای آنکه برق را قطع کنیم و شخصی را به بالای دکل برای تعویض مقره بفرستیم، می‌توان تغییرات را به صورت خطوط گرم (Hot Line) انجام داد.
خيّر، در این باره توضیح داد: از آنجایی که قطع برق خسارت‌های اقتصادی زیادی را به شبکه و مشترکین وارد می‌کند، از این رو می‌توان بدون قطع کردن برق با استفاده از این روبات تعمیرات مورد نظر را انجام داد.
مجری طرح خاطر نشان کرد: از آنجایی که در برخی صنایع اپراتورها نمی‌توانند در تمام محیط حضور داشته باشند، این روبات می‌تواند نقش عمده‌ای در انجام عملیات با دقت بالا باشد.
به گفته وی این روبات با همکاری اسماعیل حیدری در پارک علم و فناوری خلیج فارس اجرایی شده است.
جواب بصورت نقل قول