وزارت ارتباطات در گذر ۹ وزیر پس از انقلاب/ وزیری که پای موبایل و اینترنت را به ایران باز کرد
فارس در گزارشی تحولات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را در زمان صدارت ۹ وزیر پس از انقلاب بررسی کرده؛ اینکه هر یک از وزیران چه چیزی از خود در این وزارتخانه به یادگار گذاشتند و چه چیزهایی را از این وزارتخانه گرفتهاند.
خبرگزاری فارس، فاطمه سامعی: محمود واعظی که آخر هفته گذشته با رای اعتماد نمایندگان مجلس راهی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات شد، فردا به طور رسمی معارفه میشود.
گفته میشود، محمود واعظی وزیر جدید، از وزیران ارتباطات و فناوری اطلاعات از ابتدای پیروزی انقلاب تا به امروز برای شرکت در این مراسم دعوت کرده است.
به بهانه تغییر سکاندار وزارت ارتباطات و آغاز یک دوره مدیریتی 4 ساله در این وزارتخانه، نگاهی داشتیم به وزیرانی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در این وزارتخانه نقشآفرینی کردهاند و آنچه هر یک به ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور افزودهاند.
*محمدحسین اسلامی؛ 1357 تا 1358
محمد حسین اسلامی در سال 1312 در تهران متولد شد و بعد از گذراندن تحصیلات ابتدایی از سال 1330 تا 1331 دوره مدرسه پست در آموزشگاه اختصاصی وزارت پست و تلگراف و تلفن را گذراند و سپس از دبیرستان دارالفنون تهران در رشته ریاضی در مقطع دیپلم فارغ التحصیل شد.
وی در اواخر سال 1335 برای ادامه تحصیلات در رشته الکترونیک و مخابرات به کشور آلمان غربی عزیمت کرد و در سال 1343 به کشور بازگشت و طبق تعهدات قبلی در وزارت پست و تلگراف و تلفن مشغول خدمت شد.
اسلامی علاوه بر تحصیل در دانشکدههای مخابرات و پلی تکنیک تألیفات و مقالاتی نیز در زمینه مسائل فنی و مخابراتی دارد.
وی در دولت موقت به عنوان وزیر پست و تلگراف و تلفن شروع به کار کرد.
به گزارش فارس،در این دوره به دلیل شرایط خاص سیاسی کشور، تغییرات چشمگیری در این وزارتخانه رخ نداد.
*سید محمود قندی؛ 1358 تا 1360
شهید سید محمود قندی در سال 1323 در تهران متولد شد. در سال 1341 تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در دبستان محمدی و دبیرستان علوی با موفقیت به پایان رساند. وی سپس دوره مهندسی مکانیک را در سال 1345 در دانشگاه تهران به پایان رساند. شهید قندی برای ادامه تحصیلات عازم آمریکا شد و در سال 1350 درجه دکترای خود را با بالاترین نمره دانشگاهی (94/3) در رشته مهندسی برق و الکترونیک دریافت کرد و پس از مراجعت به ایران مشغول تدریس در دانشکده فنی دانشگاه تهران و دانشکده مخابرات شد.
در زمان اوجگیری انقلاب اسلامی ، شهید قندی به همراه دو تن از دوستانش به دلیل فعالیتهای سیاسی علیه رژیم طاغوت به زندان افتاد.
وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به سمت ریاست دانشکده مخابرات و سپس از طرف شورای انقلاب به وزارت پست و تلگراف و تلفن منصوب شد. شهید قندی در تاریخ هفتم تیر 1360 با انفجار بمب توسط منافقین در دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی به همراه 72 تن دیگر از یاران حضرت امام (ره) به درجه رفیع شهادت نائل آمد.
* سید مرتضی نبوی؛ 1360 تا 1364
سید مرتضی نبوی در سال 1326 در قزوین متولد شد. بعد از گذراندن تحصیلات ابتدایی در این شهر در سال 1345 به دانشگاه فنی دانشگاه تهران راه یافت و موفق به اخذ درجه فوق لیسانس در رشته برق و الکترونیک شد.
وی در دوران دانشگاه ضمن آشنایی با گروههای اسلامی به فعالیت سیاسی پرداخت و در همین ارتباط در سال 1352 دستگیر و به مدت دو سال زندانی شد.
وی بعد از فعالیت های مختلف در سال 1359 به سمت معاونت مالی، اداری شرکت مخابرات و سپس به وزارت پست و تلگراف و تلفن منصوب شد.
* سید محمد غرضی؛ 1364 تا 1376
سید محمد غرضی در سال 1320 در اصفهان متولد شد و بعد از گذراندن تحصیلات ابتدایی و متوسطه در سال 1340 وارد دانشکده فنی دانشگاه تهران شد و موفق به دریافت درجه فوق لیسانس در رشته الکترونیک شد.
وی در سالهای 1346 و 1347 برای گذراندن دورههای تخصصی انتقال و توزیع نیروی برق عازم فرانسه شد. سید محمد غرضی در سال 1350 به دلیل مخالفت با برنامههای رژیم سابق به زندان افتاد و از سال 1353 زندگی سیاسی خود را آغاز کرد و در سال 1355 برای ادامه مبارزات به خارج از کشور رفت و مدتی را در نجف اشرف به مبارزه ادامه داد و از آن پس تا هجرت امام (ره) به پاریس و بازگشت ایشان به ایران همراه امام بود.
به گزارش فارس، تغییر ساختار پست و فعالیت در قالب یک شرکت مستقل دولتی در سال 1367 را میتوان یکی از رویدادهای مهم این دوره برشمرد.
در سال 68 شرکت طرح و توسعه تلفن ایران تشکیل شد. این شرکت 10 سال بعد به نام شرکت طرح و توسعه شبکه های مخابراتی تغییر نام داد که بعدها نیز هسته اصلی تشکیل ارتباطات زیرساخت شد.
تا این زمان پست و تلفن ثابت تنها خدمات وزارتخانه پست، تلگراف و تلفن بود. در زمان غرضی و در سال 73 تلفن همراه وارد ایران شد که به علت گرانی، کالای لوکسی محسوب میشد و تا سالها بعد فراگیر نشد.
همچنین در سال 72 اینترنت نیز به ایران وارد شد و نخستین بار مرکز تحقیقات فیزیک نظری ایران به اینترنت متصل شد اما عمومی شدن اینترنت سالها طول کشید. در سال 1374 مجلس تأسیس شرکت امور ارتباطات دیتا در مجموعه شرکت مخابرات ایران و وزارتخانه را تصویب کرد و مسؤلیت توسعه خدمات دیتا در سطح کشور را در اختیار آن قرار داد.
* محمدرضا عارف؛ 1376 تا 1379
محمدرضا عارف در سال 1330 در خانواده ای مذهبی در یزد به دنیا آمد و درفرهنگ دینی این شهر مذهبی پرورش یافت .
پس از کسب رتبه اول ریاضی کشور در سال 1348 با اخذ دیپلم ریاضی در سال 49 وارد دانشکده فنی دانشگاه تهران و در سال 1354 با کسب رتبه اول فارغ التحصیل شد.
در دوران تحصیل در دبیرستان و دانشگاه در کنار نیروهای مسلمان و انقلابی ضمن فعالیت و مبارزات سیاسی ـ مذهبی به تبلیغ اندیشه امام خمینی (ره) و توزیع رساله معظم له پرداخت. در سال 1352 توسط کمیته مشترک ضد خرابکاری ساواک دستگیر شد.
وی با استفاده از بورس تحصیلی دانشگاه صنعتی اصفهان برای ادامه تحصیل عازم آمریکا شد و در سال 1355 مدرک فوق لیسانس مخابرات با معدل 4و در سال 1359 مدرک دکترای برق را از دانشگاه استانفورد دریافت داشت.
وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی سمتهای مختلفی را در شرکت مخابرات، وزارت فرهنگ و آموزش عالی و دانشگاه تهران عهده دار شد و از شهریور 1376 تا خرداد 1379 به عنوان وزیر پست و تلگراف و تلفن انجام وظیفه کرد.
به گزارش فارس، مهمترین اقدامی که در دوران وزارت او انجام شد این بود که در اواسط سال 78، مرکز دیتای وزارتخانه به کاربران عادی اینترنت ارائه کرد.
همچنین در زمان وزارت عارف، با حکم او در سال 1376 کمیته خودکفایی مخابرات با مشارکت سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران و چند تن از مدیران وزارت پست و تلگراف و تلفن مخابرات تشکیل شد که مدیریت این کمیته با معتمدی بود که در آینده به عنوان ششمین وزیر وزارت پست و تلگراف و تلفن منصوب شد.
* سید احمد معتمدی؛1380 تا 1384
سید احمد معتمدی در سال 1332 در تهران به دنیا آمد . در سال 1357 از دانشگاه صنعتی امیر کبیر در رشته الکترونیک فارغ التحصیل شد. وی به عنوان دانشجوی ممتاز با بورس تحصیلی عازم فرانسه شد و مدارک فوق لیسانس و دکترای خود را در رشته الکترونیک دیجیتال و سیستم انفورماتیک از دانشگاه پیر و ماری کوری فرانسه اخذ کرد.
وی در سالهای تحصیل در فرانسه عضو اتحادیه انجمن های اسلامی اروپا و از مؤسسان انجمن اسلامی پاریس بود. از جمله سوابق اجرائی او میتوان به معاونت فن آوری وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری و ریاست سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران از سال 1365 تا کنون اشاره کرد. وی همچنین معاون پژوهشی وزارت علوم و دبیر شورای پژوهش های علمی کشور از سال 1365 تا 1372 بودهاند و از سال 1362 تا کنون عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی امیر کبیر است. در سال 1376 با حکم عارف کمیته خود کفایی مخابرات متشکل از چند تن از معاونان و مدیران وزارت پست و تلگراف و تلفن مخابرات و به صورت مشترک با ساز مان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران تشکیل شد که مدیریت این کمیته با آقای معتمدی بوده است.
به گزارش فارس، در سال 1382با تصویب مجلس وزارت پست، تلگراف و تلفن به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تغییر نام داد.
در سال 1382 همزمان با تصویب لایحه تغییر وظایف و نام وزارت پست و تلگراف و تلفن به " وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات"توسط مجلس شورای اسلامی و با توجه به تغییر ساختار شرکت مخابرات ایران، ساختار وزارتخانه دستخوش تغییر شد.
به این ترتیب شرکت ارتباطات دیتا (که در سال 1384 به شرکت فناوری اطلاعات و سپس به سازمان فناوری اطلاعات تغییر نام داد)، شرکت ارتباطات زیر ساخت، شرکت ارتباطات سیار، سازمان فضایی، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به مجموعه وزارت اضافه شد.
در همین زمان شورای عالی فناوری اطلاعات و شورای فضایی نیز ایجاد شدند. در دوران وزارت معتمدی بحث اپراتور دوم تلفنهمراه نیز آغاز شد که معتمدی نتوانست این موضوع را قبل از پایان دولت به سرانجام برساند.
* محمد سلیمانی؛ 1384 تا 1388
محمد سلیمانی متولد 1333 از استان فارس است.
وی در سال 1361 مدرک دکترای تحصیلی خود را از دانشگاه پیرووماری کوری پاریس در رشته مخابرات و با گرایش الکترونیک فرکانس بالا دریافت کرد.
وی پس از بازگشت به کشور سمتهای اجرایی و پژوهشی متعددی را داشته که از جمله آنها میتوان در بخش اجرایی معاون دانشجویی وزارت فرهنگ و آموزش عالی، ریاست سازمان پژوهشهای علمی وصنعتی، ریاست دانشگاه علم و صنعت، ریاست مرکزتحقیقات عالی الکترونیک و مدیر صنعت سامانههای فضایی صنایع مخابرات ایران را اشاره کرد.
درحوزه پژوهشی و آموزشی، معاون پژوهشی دانشگاه علم و صنعت، سازمان پژوهشهای علمی وصنعتی ایران، مدیر گروه مخابرات دانشگاه علم و صنعت بوده و استاد تمام دانشگاه است .
محمد سلیمانی، 10درس در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در دانشگاه علم و صنعت تدریس میکند .
وی از خانوادههای معظم شهیدان انقلاب اسلامی و برادر 2 شهید و دارای 3فرزند است.
به گزارش فارس، از جمله اقدامات چشمگیر و به خاطر ماندنی که در زمان وزارت سلیمانی انجام شد ثبتنامهای متعدد سیمکارت دولتی بود که جهش بزرگی را در فراگیری تلفنهمراه در کشور رقم زد. در حالی که در شهریور سال 84، از جمعیت 70 میلیونی ایران تنها 7 میلیون نفر، سیمکارت داشتند دولت نهم در 4 سال فعالیت خود 40 میلیون سیمکارت به مردم فروخت.
سلیمانی این کار را با کاهش ودیعه تلفنهمراه و ارزانتر شدن آن انجام داد. البته ثبتنامها و واگذاریهای متعدد سیمکارت دولتی بسیار برای دولت درآمدزا بود؛ تا آن جا که بر اساس یکی از گفتههای خود سلیمانی از بازگویی خاطرات 4 سال وزارتاش، وقتی سیمکارت دولتی 400 هزار تومان ثبت نام میشد، هزینه ایجاد یک خط 100 هزار تومان بود.
همچنین در دوره وزارت سلیمانی برای اولین بار، به روز شدن واگذاری تلفن ثابت در کشور اعلام شد. در حالی که در سال 84 و در آغاز به کار دولت نهم، به ازای بیش از 20 میلیون خانوار کشور 17 میلیون خط تلفن ثابت وجود داشت و شخص پس از واریز نقدی مبلغ 103 هزار تومان، باید چند ماه در صف تحویل منتظر میماند، در ابتدای سال 86 واگذاری تلفن ثابت در تمام شهرهای کشور به روز شد.
از دیگر اقدامات دوران سلیمانی اعطای پروانه اپراتور دوم تلفنهمراه بود که این اپراتور سهم بزرگی در کاهش قیمت شدید سیمکارت ایفا کرد. در دوران وزارت او حتی بحث اپراتور سوم تلفنهمراه نیز مطرح شد؛ اما عمر دولت نهم برای پیمودن فراز و نشیبهای این اپراتور کافی نبود.
اما همان طور که در کارنامه 4 ساله سلیمانی دیده میشود، اقدامات او بیشتر در جهت رفع کمبودها و نواقص ارتباطاتی کشور بوده است و تلاشهای او برای خالی کردن صفهای دریافت تلفن همراه و ثابت و از بین بردن بازارهای سیاه آنها، وقتی برای پرداختن به موضوعات IT و حتی اینترنت باقی نمیگذاشته است و این مهمترین و جدیترین نقدی است که به سلیمانی وارد بوده و هست.
اما به دنبال اجرای اصل 44 قانون اساسی و واگذاری شرکت مخابرات به بخش خصوصی در تابستان سال 1388 و جدا شدن این شرکت مادر تخصصی از مجموعه وزارت ارتباطات، حرف و حدیثهای این وزارت زیاد شد.
*رضا تقی پور؛ 1388 تا 1391
رضا تقی پور انوری در سال 1336 در شهر مراغه بدنیا آمد. وی تحصیلات متوسطه را در رشته ریاضی فیزیک در سال 1354 به اتمام رساند و در همان سال در رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه شهید بهشتی پذیرفته و با توجه به شروع انقلاب فرهنگی، در سال 1364 موفق به اخذ مدرک کارشناسی شد.
سپس در مقطع کارشناسی ارشد مهندسی صنایع دانشگاه علم و صنعت ایران مشغول به تحصیل شد و در سال 1379 در این رشته فارغ التحصیل شد.
علاقه وی به تحصیل موجب شد تا علاوه بر تحصیلات تکمیلی قبلی بار دیگر در مقطع کارشناسی ارشد رشته تحقیقات مدیریت دانشگاه بوردو فرانسه مشغول به تحصیل شده و در سال 1386 موفق به اخذ مدرک مربوطه شود.
پس از آن در مقطع دکتری در همان دانشگاه در رشته علوم پیشرفته مدیریت فارغ التحصیل شد.
وی در سطوح مختلف به ارائه خدمات به نظام جمهوری اسلامی پرداختند که از جمله میتوان به مدیرعامل صنایع الکترونیک شیراز، مدیرعامل صنایع مخابرات ایران، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فضایی کشور اشاره کرد . تقی پور از آغاز دولت دهم تا آذر ماه 91 به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مشغول انجام وظیفه بود.
به گزارش فارس، تقیپور که از انتقادات وارده به وزیر دولت نهم آگاه بود، تا آنجا که میتوانست در برنامه پیشنهادی خود به مجلس اهداف توسعه و تمرکز بر فناوری اطلاعات گنجاند و شعار دولت دهم نخستین دولت الکترونیکی را مطرح کرد. همین برنامه نیز باعث شد در زمان اخذ رای اعتماد از مجلس حتی یک مخالف هم در مخالفت با تقیپور صحبت نکند.
تقیپور که در زمان وزارتاش، از وزرای با تخصص شناخته میشد، در ادامه ماموریتهای دولت نهم توسعه تلفن ثابت و واگذاری به روز را پیگیری کرد و در این کار نیز موفق شد؛ البته در اواخر دوران وزارت او واگذاری تلفنثابت بار دیگر در کشور انتظاری شد.
تقیپور در دوران فعالیت خود پروانه اپراتور سوم تلفنهمراه را با ترک تشریفات واگذار کرد. او همچنین در حال آماده سازی پروانه اپراتور فیبر نوری بود که موفق به اتمام آن نشد. یکی از موضوعاتی که در هر دولت به شکل حل نشده، برای وزارت ارتباطات دولت بعد به میراث گذاشته میشود، محدودیت سرعت اینترنت در کشور است و این موضوع در دوره تقیپور نیز تکرار شد.
در زمان تقیپور بخشی از سهام پستبانک نیز در بورس عرضه شد، همچنین با توجه به قرار واگذاری شرکت پست تا سال 92، سازمان پست دولتی نیز در وزارت ارتباطات شکل گرفته که هنوز اساسنامه آن آماده نشده است. ایجاد کارگروه مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات در هیئت دولت از دیگر اقدامات مهم زمان تقیپور است.
یکی دیگر از اتفاقات مهم زمان وزارت تقیپور که او نقشی در آن نداشت، ایجاد شورای عالی فضای مجازی به دستور رهبری است.
* محمد حسن نامی؛ 1391 تا 1392
محمد حسن نامی در سال 1332 در دلیجان متولد شد. وی پس از برکناری رضا تقیپور، دومین وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت دهم بود.
وی 110 ماه سابقه حضور در دوران جنگ تحمیلی و سه بار مجروحیت دارد و از جانبازان دوران دفاع مقدس است.
وی دارای دکترای جغرافیایی سیاسی از دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات تهران، دکترای مدیریت استراتژیک از دانشگاه عالی دفاع ملی و دکترای مدیریت کشورداری از دانشگاه کیم ایل سونگ کره شمالی است.
وی در کارنامه کاری خود، فرماندهی گروهان در دفاع مقدس، دیپلمات در کشورهای آسیایی شرقی، معاون ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران، معاون وزیر دفاع و رئیس سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح را داراست.
به گزارش فارس، از آنجا که دوران وزارت نامی کوتاه بود و با پایان دولت دهم مصادف شد، فرصت زیادی برای نقشآفرینیهای چشمگیر توسط این آخرین وزیر ارتباطات دولت دهم فراهم نشد.
اما در این مدت نه چندان بلند، آنچه از نامی در وزارت ارتباطات به یادگار مانده، صحبت از راهاندازی شهرکهای ICT در کشور است که گفته شد یک نمونه از مرحله تحقیقاتی وارد مرحله اجرایی شده و اطلاعات بیشتری از آنها در دست نیست.
همچنین از دیگر اقدامات محسوس نامی در وزارت ارتباطات امضای چندین تفاهمنامه متعدد با نهادهای مختلف بود که از مهمترین آنها میتوان به تفاهمنامه همکاری برای واگذاری 3 ساله مجموعه ورزشی پیام وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با باشگاه پرسپولیس یاد کرد. نامی پس از این تفاهمنامه به عضویت هیئت مدیره باشگاه پرسپولیس درآمد.
از دیگر یادگارهای نامی در وزارت ارتباطات صحبتهای متعدد در خصوص لزوم راهاندازی گوگل ارث اسلامی است که این طرح هنوز در مرحله تحقیقات است.
همچنین زمان صدارت نامی مصادف شد با ایجاد مرکز تحقیقات وب و ایجاد چند دیتاسنتراستانی توسط سازمان فناوری اطلاعات ایران .
*محمود واعظی؛ آغاز از 1392
محمود واعظی در اول خردادماه سال 1331 در تهران متولد شد. دوران ابتدایی خود را در دبستان اسلامی صادقیه سپری و در سال 1349 دوره دبیرستان را با اخذ دیپلم ریاضی در مدارس میرداماد و مروی پشت سرگذاشت.
وی در سال 1350 برای ادامه تحصیل به آمریکا رفته و در سال 1355مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه ایالتی ساکرامنتو در رشته مهندسی برق اخذ کرد و برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در رشته مخابرات به دانشگاه ایالتی سن خوزه رفت.
بعد از اتمام آن وارد مقطع دکترای رشته مهندسی مخابراتِ دانشگاه ایالتی لویزیانا شد؛ که با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و با احساس ضرورت خدمت به میهن اسلامی از اتمام تحصیل و اخذ مدرک دکتری صرفنظر و به ایران مراجعت کرد.
پس از مراجعت به کشور در اواخر سال 1358 و در دوران وزارت شهید قندی، به خانواده بزرگ مخابرات پیوسته و تا سال 1365 در سمتهای تخصصی نظیر " معاون مرکز مایکروویو کشور"، " رئیس مرکز مایکروویو کشور"، " مدیرکل تلگراف و تلکس"، " مدیرکل خدمات تلفن شهری"، " معاون مخابراتی وزیر پست و تلگراف و تلفن" و "رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت مخابرات ایران" مشغول خدمت بوده است.
واعظی از سال 1365 به وزارت امورخارجه منتقل شده و به عنوان مشاور وزیر و رئیس ستاد روابط اقتصادی خارجی مشغول به خدمت شد. در سال 1368 به عنوان معاون اروپا-آمریکای وزارت امورخارجه منصوب و از سال 1376 تا سال 1378 به عنوان معاون اقتصادی وزیر امورخارجه انجام وظیفه کرد.
وی در اواخر سال 1378 بعنوان معاون بین الملل و سیاست خارجی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد و تا کنون به کارهای تحقیقاتی پرداخته است.
واعظی از دانشگاه تهران در مقطع کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی فارغ التحصیل شده و در سال 1382 از دانشگاه ورشو در رشته روابط بین الملل مدرک دکترای خود را نیز اخذ کرده است.
به گزارش فارس، کتاب تاریخ وزارت ارتباطات فعلا در صفحه ثبت اقدامات دهمین وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات پس از انقلاب اسلامی خالی است، تا ببیند واعظی در این وزارتخانه چه به یادگار میگذارد.
انتهای پیام/