آکوستیک ، فوم شانه تخم مرغی، صداگیر ماینر ، یونولیت
دستگاه جوجه کشی حرفه ای
فروش آنلاین لباس کودک
خرید فالوور ایرانی
خرید فالوور اینستاگرام
خرید ممبر تلگرام
[ + افزودن آگهی متنی جدید ]
هر کسی نظری داره و قابل احترامنوشته شده توسط وطن پرست
من نمیگم نظر شما درست نیست
و اینو هم نمیگم که نظر شما درسته
فقط به نظر من بهتره قبل از هر تصمیم و یا قضاوت در مورد موضعی و یا کسی یه کم در موردش مطالعه و تحقیق بکنیم
فکر کنم اینجوری بتونیم روی حرفمون و نظرمون استوار تر بایستیم ...
موفق باشید
سایه جان مرسی از توجهت ، اما من منظورم این متن نبود ! یه جاهاییش یادمه :
عشق دریای خروشان است ، دوست داشتن رودخانه ای بر بستری با شیب نرم . . .عشق درد نمیشناسد . . . زخم دهان باز کرده را نمی فهمد . . .
نمى دانم پس از مرگم چه خواهد شد
نمى دانم پس از مرگم چه خواهد شد
نمى خواهم بدانم كوزه گر از
خاك اندامم چه خواهد ساخت
ولي بسيار مشتاقم
كه از خاك گلويم سوتكي سازد
گلويم سوتكي باشد
بدست كودكي گستاخ و بازيگوش
و او
يكريز و پي در پي
دم خويش را بر گلويم سخت بفشارد
و خواب خفتگان خفته را آشفته تر سازد
بدين سان بشكند درمن
سكوت مرگبارم را..
آزادى
آزادى
چه زندانها برايت كشيدم1
و چه زندانها خواهم كشيد
و چه شكنجه ها تحمل كردم
و چه شكنجه ها تحمل خواهم كرد.
اما
خود را به استبداد نخواهم فروخت
من پرورده آزاديم
استادم علي است
مرد بي بيم و بي ضعف وپر صبر
و پيشوايم مصدق
مرد آزاد مردي كه
هفتاد سال براي آزادي ناليد.
من هرچه كنند
جز در هواي تو دم نخواهم زد
اما
من به دانستن از تو نيازمندم
دريغ مكن
بگو هر لحظه كجايي و چه مي كني؟
تا بدانم
آن لحظه كجا باشم و چه كنم...
شريعتي انديشمند
نظريه شريعتي در حوزه انديشه؛ در امتداد کار سياسي اوست که معني مي يابد.چرا هر بار که ايرانيان براي آزادي مبارز کرده اند، ديو استبداد از راهي ديگر بازگشته است؟ شريعتي پاسخ اين پرسش را در "فقر آگاهي" مردم جستجو مي کند. اين پاسخ گرچه امروز در ميان اکثريت روشنفکران و نيروهاي سياسي ايران مشترک است، ليکن شيوه اي که شريعتي در مبارزه با "فقر آگاهي" بکار ميگيرد منحصر به اوست. همان که نامش را "ابلاغ" مي نهد. اين انحصار روش، چنان است که با اطمينان مي توان گفت که ديگر کسي به مانند او و در قامت او ظهور نکرده است. شريعتي مي کوشد تا همان مفاهيمي را که به نظر مي رسد منجر به رکود و جمود اجتماعي ايران شده است تبديل به قواي محرکه جنبش جديد کند. رنسانس اسلامي شريعتي با بازخواني مفاهيم شيعي آغاز مي شود و ناگهان سيلي بنيان کن در انديشه ها سرازير مي کند . کار سترگ او از آنجا که در زمانه تاريخي خاصي صورت گرفت نهايتا و با رسيدن "انقلاب پيش از آگاهي" ناتمام ماند والبته حداقل آنکه راهي ناشناخته و مسيري نو را نيز کشف کرد. و چون اين مسير پيش از آن عابري نداشت او خود به ساختن و عبور کردن از اين راه نو مشغول شد. تاثير شريعتي بر همه جريانهاي فکري - سياسي همدوره اش و حتي جريانهاي ادبي و هنري آن زمان غير قابل انکار است. ليکن نميتوان بصورتي شتابزده، هرکس يا هر جرياني را که از او تاثير گرفته است، ثمره مستقيم کار او به حساب آورد.
برفرض اگر بپذيريم که روحانيون سياسي پس از مشروطه، با فلسفه صدرايي آشنا بوده و تحت تاثير آن قرار گرفته اند، به اين معنا نخواهد بود که ثمره فلسفه صدرايي رشد فقه سياسي است. چنانچه بسياري از شاگران مکتب صدرا- و حتي خود او - قرباني همين فقه سياسي شده اند. بايد توجه کرد که ملاصدرا فقط اسفار اربعه نيست؛ آنچنان که شريعتي نيز فقط اسلاميات و اجتماعيات و يا کويرياتش نيست . بلکه اين هر سه با هم است. شريعتي در زمانه اي واقع شده بود که از بخشي از انديشه او جز بعنوان تئوري انقلابي بزرگ فهم نشد و هر چند که او تاکيد مي کرد انقلاب پيش از آگاهي فاجعه است، اما کسي منتظر نماند که پروژه آگاهي بخشي شريعتي به کمال خود رسد و آنگاه کار انقلاب آغاز شود. حادثه کسي را خبر نمي کند. پروژه فکري شريعتي را اگر در کنار پروژه سياسي او در نظر آوريم، فهم ديگري از کار او بدست مي آيد و البته براي تکميل اين فهم بايد به سروده هاي تنهايي او نيز توجه کنيم.
دوست من درسته
اما هر نظر قابل احترامی قابل نقد است
منظورم توهین به عقاید نیست نقد اونهاست
دوست من از زحماتی که میکشید ممنونم
اما واقعا این دور از انصاف است که بگیم چون چرخ خاطی رو خارجی ها اختراع کردن نباید ازش استفاده کنیم
و باید همون سوزن خودمون رو بچسبیم
قطعا یک لامپ بهتر از چراغ نفتی یا شمع است
یا استفاده از تراکتور بهتر از شخم زدن با گاو است
درست میگم یا غلط؟
آخرین فراز زندگی فاطمه به قلم دکتر شریعتی
فاطمه، يك “زن” بود، آنچنان كه اسلام مي‌خواهد كه زن باشد. تصوير سيماي او را پيامبر خود رسم كرده بود و او را در كوره‌هاي سختي و فقر و مبارزه و آموزش‌هاي عميق و شگفت انساني خويش پرورده و ناب ساخته بود.
وي در همه‌ي ابعاد گوناگون “زن بودن” نمونه شده بود.
مظهر يك “دختر”، در برابر پدرش.
مظهر يك “همسر” در برابر شويش.
مظهر يك “مادر” در برابر فرزندانش.
مظهر يك “زن مبارز و مسؤول” در برابر زمانش و سرنوشت جامعه‌اش.
وي خود يك “امام” است، يعني يك نمونه‌ي مثالي، يك تيپ ايده‌آل براي زن، يك “اسوه”، يك “شاهد” براي هر زني كه مي‌خواهد “شدن خويش” را خود انتخاب كند.
او با طفوليت شگفتش، با مبارزه‌ي مدامش در دو جبهه‌ي خارجي و داخلي، در خانه‌ي پدرش، خانه‌ي همسرش، در جامعه‌اش، در انديشه و رفتار و زندگيش، “چگونه بودن” را به زن پاسخ مي‌داد.
نمي‌دانم چه بگويم؟ بسيار گفتم و بسيار ناگفته ماند.
در ميان همه جلوه‌هاي خيره كننده روح بزرگ فاطمه، آنچه بيشتر از همه براي من شگفت‌انگيز است اين است كه فاطمه همسفر و همگام و هم‌پرواز روح عظيم علي است.
او در كنار علي تنها يك همسر نبود، كه علي پس از او همسراني ديگر نيز داشت. علي در او به ديده يك دوست، يك آشناي دردها و آرمان‌هاي بزرگش مي‌نگريست و انيس خلوت بيكرانه و اسرارآميزش و همدم تنهايي‌هايش.
این است كه علي هم او را به گونه ديگري مي‌نگرد و هم فرزندان او را.
پس از فاطمه، علي همسراني ميگيرد و از آنان فرزنداني مي‌يابد. اما از همان آغاز، فرزندان خويش را كه از فاطمه بودند با فرزندان ديگرش جدا مي‌كند. اينان را “بني‌علي” مي‌خواند و آنان را “بني‌فاطمه”.
شگفتا، در برابر پدر، آن هم علي، نسبت فرزند به مادر و پيغمبر نيز ديديم كه او را به گونه‌ي ديگر مي‌بيند. از همه‌ي دخترانش تنها به او سخت ميگيرد، از همه تنها به او تكيه مي‌كند. او را ـ در خردسالي ـ مخاطب دعوت بزرگ خويش ميگيرد.
نمي‌دانم از او چه بگويم؟ چگونه بگويم؟
خواستم از “بوسوئه” تقليد كنم، خطيب نامور فرانسه كه روزي در مجلسي با حضور لويي، از “مريم” سخن مي‌گفت. گفت: هزار و هفتصد سال است كه همه سخنوران عالم درباره مريم داد سخن داده‌اند.
هزار و هفتصد سال است كه همه فيلسوفان و متفكران ملت‌ها در شرق و غرب، ارزشهاي مريم را بيان كرده‌اند.
هزار و هفتصد سال است كه شاعران جهان در ستايش مريم همه ذوق و قدرت خلاقه‌شان را به كار گرفته‌اند.
هزار و هفتصد سال است كه همه هنرمندان، چهره‌نگاران، پيكرسازان بشر، در نشان دادن سيما و حالات مريم هنرمندي‌هاي اعجاز‌گر كرده‌اند.
اما مجموعه گفته‌ها و انديشهها و كوشش‌ها و هنرمندي‌هاي همه در طول اين قرن‌هاي بسيار، به اندازه اين كلمه نتوانسته‌اند عظمت‌هاي مريم را بازگويند كه: “مريم، مادر عيسي است”.
و من خواستم با چنين شيوه‌اي از فاطمه بگويم. باز درماندم:
خواستم بگويم، فاطمه دختر خديجه‌ي بزرگ است.
ديدم فاطمه نيست.
خواستم بگويم، كه فاطمه دختر محمد (ص) است.
ديدم كه فاطمه نيست.
خواستم بگويم، كه فاطمه همسر علي است.
ديدم كه فاطمه نيست.
خواستم بگويم، كه فاطمه مادر حسين است.
ديدم كه فاطمه نيست.
خواستم بگويم، كه فاطمه مادر زينب است.
باز ديدم كه فاطمه نيست.
نه، اين‌ها همه هست و اين همه فاطمه نيست.
فاطمه، فاطمه است.
تو دوران راهنمايي خوره كتاب بودم هر كتابي از روانشناسي فرويد تا قلعه حيوانات و كوير دكتر علي شريعتي .اون موقع چند بار خوندمش ولي چيزي ازش نفهميدم اميدوار بودم وقتي سنم بالاتر رفت چيزي ازش دستگيرم بشه ولي الان هم چيزي ازش نمي فهمم. امااون قسمتي كه در مورد خورده شدن تخم مرغ توسط يه آدم حريص صحبت مي كنه (تو همون كتاب كوير) رو چندين بار خوندم . كلي حال مي كردم با صداي بلند برا خودم بخونمش...
..
دکتر علی شريعتی (١٣٥٦-١٣١٢)
چکيده: دکتر علی شريعتی يکی از تاثيرگذارترين شخصيتهای اجتماعی و فکری ايران در نيم قرن اخير به شمار میرود. در اين نزديک به سی سالی که از درگذشت او میگذرد، موافقان و مخالفان در مدح و ذم او سخنان بسيار گفتهاند و طيفهای تندروی هر دو گروه بنا به يک قاعدهی تجربی، «چون نديدند حقيقت ره افسانه زدند». آنچه در اين ميان کمتر مورد توجه قرار گرفته، واکاوی نوشتههای او به منظور کشف زوايای پنهان شخصيت او از لابهلای آنهاست. به بيان ديگر بيشتر انديشهها و عقايد صريح و هويدای او در ترازوی نقد قرار گرفته است -نظير آنچه در تشيع علوی و صفوی گفته است- و به ندرت سواحل دوردست وجود او يا «من ِ او» بررسی شده است. در اين نوشتار قطعاتی از کتاب کوير را که محصول لحظات تنهايی شريعتی است با نگاهی ادبی و با هدف آشکارسازی برخی از روحيات نگارشی او مرور میکنيم.
*****
دکتر شريعتی در مقدمه ی کوير مینويسد: «وجودم تنها يک حرف است و زيستنم تنها گفتن همان يک حرف، اما بر سهگونه: سخن گفتن، معلمی کردن و نوشتن. آنچه تنها مردم میپسندند: سخن گفتن، آنچه هم من و هم مردم: معلمی کردن و آنچه خودم را راضی میکند و احساس میکنم که با آن نه کار که زندگی میکنم نوشتن». از اين جملات به خوبی آشکار میشود که نوشتن برای شريعتی مفهوم ديگری دارد و از نظر او صرفا رسانهای برای انتقال عقايد و نظريات نيست. حال اين سوال مطرح میشود که در ميان انبوه نوشتههايی که از او برجای مانده کدامشان بيشتر مورد توجه او بودهاند و در اين «زندگی» که از آن ياد میکند همدم و همراه صميمیتری بودهاند؟
شريعتی خود به اين سوال پاسخ میدهد: «نوشتنهايم بر سه گونهاند: اجتماعيات، اسلاميات و کويريات. آنچه تنها مردم میپسندند: اجتماعيات، آنچه هم من و هم مردم: اسلاميات و آنچه خودم را راضی میکند و احساس میکنم که با آن نه کار ... که زندگی میکنم: کويريات». البته در بيان اين جملات و تثليثی که از آن ياد میکند اشارهای دارد به کلام معروف شمس تبريزی که آن خطاط سهگونه خط نوشتی ... به اين ترتيب جايگاه کويريات در ميان نوشتههای شريعتی بهتر آشکار میشود و با توجه به اينکه جايی اشاره میکند که «من اين سيصد صفحه را با ترديد از ميان نزديک به ده هزار صفحه از نوشتههايم انتخاب کردهام ...» بهتر در میيابيم که منظور او از زندگی کردن با نوشتههايش و بهخصوص کويريات چيست.
يکی از نکاتی که خواننده را در مواجهه با کوير شگفتزده میکند، انبوه اطلاعاتی است که در ذهن نويسنده موج میزده و هنگام نگارش بر روی صفحهی کاغذ جاری شده است.
نامها و نمادها دو ويژگی شاخص نوشتههای شريعتی هستند.
شريعتی در کويريات به دنبال ايجاد سبک تازهای در نوشتن نبوده١. بلکه اين نوشتهها را بثالشکوی٢ و نامههايی میداند که به «هيچکس» نوشته و سخنی سرشار از حقيقت که هيچ مصلحتی گفتن آن را ايجاب نکرده و از قيد عنوان و مخاطب آزاد است٣. همچنين تعابيری مانند شقشقيه٤، نفثةالمصدور٥ و بثالشکوی که گاه و بيگاه برای نامگذاری اين دست از نوشتههای خويش به کار میبرد، گويای اين واقعيت است که کويريات آيينه بیزنگار روح و روح بیزنگار اوست، روحی گريزپای و ناآرام و پر از اندوه، اندوههايی که نوشتن بهانهای برای فراموش کردن آن است.
شريعتی در برخی از نوشتههايش به خواننده میقبولاند که مشغول خواندن رمز و رازی است و در پشت الفاظ پرکشش و جذابی که او را با خود میبرد حقيقتی پنهان شده که بايد نقاب از روی آن بردارد.در همين حال به او گوشزد میکند که نشانههايی برای دستيابی به راز کوير در گوشه و کنار قرار داده است: «با کاروان دل من بر روی جادهی تاريخ سرزمين من، بر سينهی اين کوير بران تا به بوی سخنم به دلالت٦ الفاظم به دل اين کويرها راه يابی ... و از آنجا به ماوراءالطبيعهی اين دنيا ... راه پيدا کنی.» شريعتی بر روی اين نمونه از کويريات که حاصل تنهايی و خلوت اوست بسيار کار کرده و دست کم مدتها در ذهن فعال و سيال خويش آنها را پرورش داده است.
شريعتی در جایجای اين کتاب بهويژه در نوشتهی اول که نام اين کتاب را بر پيشانی دارد، در ترسيم فضاهای مورد نظر خويش از تشبيهات و توصيفات متصل و متوالی استفاده میکند. توصيفات او دربارهی مزينان (زاد بومش) و کوير، آدمی را به ياد نوشتههای نويسندگان قرن ١٨ و ١٩ فرانسه و امثال بالزاک و آندره ژيد میاندازد که توصيفگرايی و احساسگرايی دو ويژگی غالب آثار آنان است، جالب اينکه در جايی از اين کتاب٧ اظهار میکند که زمانی بسيار شيفتهی دکارت و آندره ژيد بوده است و با توجه به سالها زندگی در فرانسه طبيعی است که از ادبيات غنی اين کشور نيز بهره برده باشد، بنابراين نمیتوان تاثير نويسندگان فرانسوی بر فضای ادبی کوير را انکار کرد.
يکی از نکاتی که خواننده را در مواجهه با کوير شگفتزده میکند انبوه اطلاعاتی است که در ذهن نويسنده موج میزده و هنگام نگارش بر روی صفحهی کاغذ جاری شده است. گويی هنگام مطالعهی کوير حجمی از اسامی و اصطلاحات ادبی، تاريخی، جغرافيايی و مذهبی در قالب نامها و نمادها - که دو ويژگی شاخص نوشتههای او هستند - به سوی خواننده هجوم میآورد، گاهی نيز رشتهای از اسطورهها را به هم پيوند میدهد از بودا تا مانی، تا محمد (ص)، تا ويرژيل، تا الهههای يونان و ... گويی هيچکدام از آنها او را راضی نمیکند و هر کدام برای تکميل مثالهای قبل آمده و باز خود به تکميل ديگری نياز دارد: «که روزگارم از روزگار سيزيف سختتر است و همجون لااوکون در شکنجهی افعیهايی که بر اندامم پيچيدهاند که کاهن معبد آپولونم، در اين ترازوی مجعولی که خود مستعمرهی آتن است و مردمش بندگان و پرستندگان پالس (الههی يونانی اغنام) و افعیها را نه سربازان يونانی، بل مدافعان و دروازهداران تروا بر گردنم پيچيدهاند»٨.
با توجه به خاستگاه شريعتی که از دامن خراسان برخاسته و آموزشها و تحصيلات ادبی داشته، نوشتههای او سرشار از آرايههای ادبی و تضمين مصراعهايی از شاعران پيشين و معاصر است، از رودکی گرفته تا اخوان. گاه میبينيم با ظرافت جواهرسازی چيره دست اين مصراعها را چنان در نوشتههای خود میآورد که گويی بخشی از کلام اوست و با بافت نوشتار او سنخيت تام دارد؛ مثلاً:
«بر سر راه عبور بادهای وحشی وحشت، به زمين نشسته و سايهی سياه اندوهی تلخ سيمايش را پوشانده، چه بگويم؟ شو تا قيامت آيد زاری کن! چه سود؟ دريا رحم ندارد ...»٩
که در اين فراز، مصراعی از رودکی را (شو تا قيامت آيد زاری کن) از قصيدهای که يازده قرن پيش در سوگ امير سامانی سروده در کلام خويش آورده است. شريعتی گذشته از شعر، از آيات قرآن، جملات نهجالبلاغه، سخنان نويسندگان و متفکران اروپايی، هندی، چينی و ... به کرات برای انتقال مقاصد خويش استفاده میکند مثل اين فراز:
«در هيچ قالبی نتوانستم محصورش کنم که به قول جلال هرجايی جوری بود و همهجا يک جور ...»
در اين عبارت هم که نمونهی کاملی از نثر شريعتی محسوب میشود، عبارت زيبايی از عينالقضات همدانی را با مصراعی از حافظ پيوند میدهد:
«و من که جهان را با چشمهای شکاک و پرتفکر مترلينگ میديدم از اين افيون که ساقی در میام افکند ديدنی تازه يافتم که اين کار به درس و کتاب و کلاس ميسر نمیشود و به گفتهی عينالقضات همدانی اين کار را الم بايد نه قلم ...»١٠
شريعتی بسيار خوش میدارد که قاعدهای کلی را بيان کند و بعد استثنايی از ميان آن بيرون بکشد و به تقديس آن بپردازد. او هميشه تفاوتها را تحسين میکند و از هرچه معمولی و عادی است دلگير میشود
شريعتی در کويريات در چندين مورد با عينالقضات «همذاتپنداری» میکند و حتی اين نابغهی ناکام را که در سی و دو سالگی شوکران مرگ نوشيد، برادر خويش میخواند. بررسی شباهتهای اين دو بزرگ مرد میتواند خود مقالهای مستقل باشد و به شناخت بهتر شريعتی رهنمون گردد. آنچه به اجمال میتوان گفت اين است که عينالقضات جان عاشقی بود که حقايق لطيفی از عالم هستی را درک کرده بود، پردههايی را کنار زده بود و جلوههايی را ديده بود که چشمان جاهلان زمانه و شيخان گمراه از تماشای آن ناتوان بود و عاقبت جان خود را بر سر هويدا کردن اين اسرار از کف داد و سرٍ دار را سربلند کرد.
اما رويکرد شريعتی به طنز و شوخطبعی او هم از لابهلای کوير جلب توجه میکند که شايد در ديگر آثار جدی او مجال ظهور نيافته باشد. شريعتی گهگاه از طنز برای تغيير ذائقه و نحوهی بيان استفاده میکند، گاهی هم برای تلطيفکردن حملات خود به ديدگاههای مخالف. چند مثال را مرور میکنيم:
- «مثل اين میماند که شما يک موسيقیدان بزرگ را که سراسر روحش مملو از هنر است به صفات خوشاندام، مهربان، سخاوتمند و «قهرمان شنای قورباغه» معرفی کنيد ...»١١
- «هر دو قرائت را ضبط کردهاند به دو اعتبار. توضيحش را از نيمهمرحوم معين بخواهيد و يا از تمام مرحومان حی و حاضر ...»١٢ (اشاره به سالهايی که دکتر معين در حالت کما بود تا جان داد.)
- «با قيافهای که با همهی بلاهتی که از آن میريخت سخت حکيمانه مینمود و هرکس از آن احساس میکرد شاغلام چيزهای بسياری میداند که او نمیداند و او خود نيز بر اين عقيده سخت راسخ بود. میکوشيد لفظقلم هم حرف بزند تا ديگر نقصی نداشته باشد. تنها کمبودی که احساس میکرد همين لهجهی دهاتیاش بود که آن را هم به طرز مسخرهای جبران کرده بود. حقايق اصولی را از قبيل اينکه: «برای جلوگيری از ازدحام در رفت و آمد مردم بر روی جويی، اگر دو پل بزنند که آيندگان از يک پل و روندگان از پلی ديگر عبور کنند بهتر است از اين که يک پل بزنند و آيندگان و روندگان همگی بر آن پل عبور کنند»! با طمطراق و آبوتاب بسيار میگفت و سخت جديت میکرد تا به همه بفهماند و با لب و چشم و ابرو و اصرار و پشتکار از همهی حضار تصديق آميخته با تحسين بگيرد ...»١٣
بزرگنمايی يا اغراق هم يکی ديگر از ويژگیهای نوشتار شريعتی است اگرچه مبالغه، اغراق و غلو هر کدام با تعريقی که دارند در شعر و ادبيات يک نوع صنعت ادبی محسوب میشوند اما شايد از يک دانشمند جامعهشناس يا اسلامشناس توقع ديگری برود. شريعتی بهويژه آنجا که مهار کلام را به دست احساس میسپارد در دريای اغراق غرق میشود. مثلاً در توصيف استاد محبوب خويش ماسينيون مینويسد: «دست کوتاه بلندترين انديشهها به او نمیرسد.»
او بسيار خوش میدارد که قاعدهای کلی را بيان کند و بعد استثنايی از ميان آن بيرون بکشد و به تقديس آن بپردازد. او هميشه تفاوتها را تحسين میکند و از هرچه معمولی و عادی است دلگير میشود:
«چه بسيارند کسانی که هميشه حرف میزنند بیآنکه چيزی بگويند و چه کماند کسانی که حرف نمیزنند اما بسيار میگويند ...»
اين نوشتار را با ذکر فرازی زيبا از کويريات دکتر شريعتی که تا حدودی متضمن نکتهی اخير است و نمونهی مناسبی از نثر او به شمار میرود به پايان میبريم:
«هرکسی دو نفر است. نمیخواهم بگويم خاک و خدا ... يا شيطان و الله که دو عنصر متناقض ساختمان آدمیاند ... اما اين حرف ديگری است: هر اروپايی دو تن است: يک پاسکال و يک دکارت، در هر مسلمانی يک بوعلی و يک بوسعيد زندگی میکند زندگی و نه جنگ. در هر من چينی کنفسيوس و لائوتزو با هم در کشمکشاند ...مگر نه انسان يک عالم صغير است؟ پس شرق و غرب را در خويشتن خود داراست و انسان عبارت است از يک ترديد، يک نوسان دائمی. هر کسی يک سراسيمگی بلاتکليف است. يک دانتهی آواره و بیسامان در هيچستان نامعلوم برزخ تا ناگهان بر سر راه ويرژيلی قرار گيرد تا او را به غرب براند و به راه دکارت، کنفسيوس، ارسطو ... يا بئاتريسی و او را به شرق کشاند و ...
اما گاه معجزهای در يک زندگی سرمیزند. کسی که از برزخ بلاتکليفی از پوچی نوسان و يا رنجهای بیثمر ترديد، به غرب خويش افتاده است و در آنجا سر و سامانی يافته و کاخی برافراشته و جايگاهی معتبر و رفيع دارد، ناگهان صاعقهای بر سرش فرو میکوبد و در يک حريق، يک انقلاب شگفت، يکباره افقهای پيش نظر، ديگر میشود و آسمان بالای سر ديگر میشود و هوای دم زدن ديگر و نگاه ديگر و دل ديگر و خيال ديگر و ... جهان هستی، و حتی خدا ديگر میشود ... و تولدی ديگر و عمری ديگر ...
شمس چنين صاعقهای بود بر سر مولوی که در مغرب خويش به مرادی رسيده بود.»١٤
نتيجهگيری
در اين نوشتار، نخست دلايل برجستگی کويريات در ميان آثار دکتر علی شريعتی نشان داده شد و بيان شد که کويريات آيينهی بیزنگار روح اوست و لذا دريچههای تازهای را برای شناخت بيشتر شخصيت او بر روی خواننده میگشايد. در ادامه برخی از ويژگیهای ادبی کويريات از قبيل تشبيهات متصل و متوالی، فضای رمزآلود، استفادهی فراوان از نامها و نمادها، تضمين اشعار و جملات ديگران، شوخطبعی و تمايل به اغراق با ذکر مثال واکاوی گرديد. همچنين اشاره شد که بررسی شباهتهای شريعتی و عينالقضات همدانی میتواند به شناخت بهتر دنيای درون شريعتی منجر گردد.
پاورقیها:
١ کوير، صفحه ٢٤٩
٢ بثالشکوی: شکوههای پراکنده، نام کتابی از عينالقضات همدانی نيز هست.
٣ کوير، صفحه ٢٤٦
٤ شقشقيه: اشاره به خطبهی سوم نهجالبلاغه که امام علی (ع) در آن بخشی از ناگفتنیهای خويش را بيان میکند و شقشقيه در اصل چيزی است شبيه بادکنک که به هنگام خشم از دهان شتر بيرون میآيد.
٥ نفثةالمصدور: آه انسان مصيبتديده
٦ دلالت: راهنمايی
٧ نامهای به دوست، صفحه ٣١٥
٨ کوير، صفحه ٢٧١
٩ معبودهای من، صفحه ٣٦٢
١٠ معبودهای من، صفحه ٣٦٨
١١ نامهای به دوست، صفحه ٣٠٦
١٢ کوير، صفحه ٢٧٧
١٣ کوير، صفحه ٢٨٨
١٤ معبودهای من، صفحه ٣٦٦
وصيتنامه دکتر شريعتي
امروز دوشنبه سيزدهم بهمن ماه پس از يک هفته رنج بيهوده وديدار چهره هاي بيهوده ترشخصيتهاي مدرج,گذرنامه را گرفتم و براي چهارشنبه جا رزرو کردم که گفتند چهار بعد از ظهر در فرودگاه حاضر شويد که هشت بعد از ظهر احتمال پرواز هست.گرچه هنوز از حال تا مرز ,احتمالات ارضي و سماوي فراوان است اما به حکم ظاهر امور ,عازم سفرم و به حکم شرع ,در اين سفر بايد وصيت کنم .وصيت يک معلم که از 18 سالکي تا امروز که در 35 سالگي است ,جز تعليم کاري نکرده و جز رنج چيزي نيندوخته است ,چه خواهد بود؟جز اينکه همه قرضهايم را از اشخاص و از بانکها با نهايت سخاوت و بيدريغي ,تماما واگذار ميکنم به همسرم که از حقوقم و حقوقش و فروش کتابهايم ونوشته هايم و آنچه دارم و ندارم ,بپردازد که چون خود ميداند,صورت ريزش ضرورتي ندارد.
همه اميدم به احسان است در درجه اول و به دو دخترم در درجه دوم.واينکه اين دو را در درجه دوم آوردم ,نه به خاطر دختر بودن آنها و امل بودن من است.بخاطر آنست که ,در شرايط کنوني جامعه ما ,دختر شانس آدم حسابي شدنش بسيا ر کم است.که دو راه بيشتر در پيش ندارد و به تعبير درست دو بيراهه:
يکي همچون کلاغ شوم در خانه ماندن و به قار قار کردنهاي زشت و نفرتبار احمقانه زيستن,که يعني زن نجيب متدين.ويا تمام شخصيت انساني و ايده آل معنويش در ماتحتش جمع شدن, و تمام ارزشهاي متعاليش در اسافل اعضايش خلاصه شدن ,و عروسکي براي بازي ابله ها و کالايي براي بازار کسبه مدرن و خلاصه دستگاهي براي مصرف کالاعاي سرمايه داري فرنگ شدن که يعني زن روشنفکر متجدد.و اين هردو يکي است,گرچه دو وجه متناقض هم.اما وقتي کسي از انسان بودن خارج شود ,ديگر چه فرقي دارد که يک جغد يا يک چغوک(گنجشک ).يک آفتابه شود يا يک کاغذ مستراح .مستراح شرقي گردد يا مستراح فرنگي
و آنگاه در برابر اين تنها دو بيراهه اي که پيش پاي دختران است .سرنوشت دختراني که از پدر محرومند تا چه حد ميتواند معجزه آسا و زمان شکن باشد ,و کودکي تنها ,در اين تند موج اين سيل کثيفي که چنين پر قدرت به سراشيب باتلاق فرو مي رود ,تا کجا ميتواند بر خلاف جريان شنا کند و مسيري ديگر را برگزيند؟
گرچه اميدوار هستم که گاه در روح هاي خارق العاده ,چنين اعجازي سر زده است.پروين اعتصامي از همين دبيرستانهاي دخترانه بيرون آمده و مهندس بازرگان از همين دانشگاه ها و دکتر سحابي از ميان همين فرنگ رفته ها, ومصدق از ميان همين دوله ها وسلطنه هاي "صلصال کالفخار من حماء مسنون ",و انشتين از همين نزاد پليد ,و شوايتزر از همين اروپاي قصي آدمخوار ,و لو مومبا از همين نزاد بوده است,و مهراوه پاک از همين نجس هاي هند و پدرم از همين مدرسه هاي آخوند ريز و ..
به هر حال آدم از لجن و ابراهيم از آزر بت تراش و محمد از خاندان بتخانه دار,به دل من اميد مي دهند که حسابهاي علمي مغز مرا ناديده انگارد و به سرنوشت کودکانم در اين لجنزار بت پرستي و بت تراشي که همه
پرده دار بتخانه مي پرورد ,اميدوار باشم.
دوست مي داشتم که احسان ,متفکر ,معنوي ,پر احساس ,متواضع ,مغرور و مستقل بار آيد.
خيلي مي ترسم از پوکي و پوچي موج نويها و ارزان فروشي و حرس و نوکرمآبي اين خواجه ، تا شان نسلِ جوان معاصر و عقده ها و حسد ها و باد و بروت هاي بيخودي اين روشنفکران سياسي ، که تا نيمه هاي شب منزلِ رفقا يا پشت ميز آبجوفروشيها ، از کساني که به هر حال کاري مي کنند بد مي گويند ، و آنها را با فيدل کاستر و مائوتسه تونگ و چه گوارا مي سنجد و طبيعا محکوم مي کنند ، و پس از هفت هشت ساعت در گوشيهاي انقلابي و کارتند و عقده گشاييهاي سياسي ، با دلي پر از رضايت از خوب تحليل کردن قضاياي اجتماعي که قرن حاضر با آن درگير است ، و طرح درست مسائل ، آن چنان که به عقل هيچ کس ديگر نمي رسد ، به منزل برمي گردند و با حالتي شبيه به چه گوارا و در قالبي شبيه لنين زير کرسي مي خوابند.
ونيز مي ترسم از اين فضلاي افواه الرجالي شود:
از روي مجلات ماهيانه ، اگزيستانسياليست و مارکسيست و غيره شود و از روي اخبار خارجي راديو و روزنامه ، مفسٌر سياسي ، و از روي فيلم هاي خارجي دوبله شده به فارسي ، امروزي و اروپايي ، و از روي مقالات و عکس هاي خبري مجلات هفتگي و نيز ديدن توريستهاي فرنگي که از خيابانهاي شهر مي گذرند ، نيهيليست ، و هيپي و آنارشيست ، و يا نشخوار حرفهاي بيست سال پيش حوزه هاي کارگري حزب توده ، ماترياليست و سوسياليست چپ ، و از روي کتابهاي طرح نو «اسلام و ازدواج» ، «اسلام و اجتماع» ، «اسلام و جماع» اسلام و فلان بهمان .. اسلام شناش ، واز روي مردهِ ريگِ انجمنِ پرورش افکار دوران بيست ساله ، روشنفکر مخالفِ خرافات و از روي کتاب چه مي دانم؟ دربابِ کشورهاي در حالِ عقب رفتن ، متخصص کشورهاي در حال رشد. و از روي ترجمه هاي غلط و بي معني از شعر و ادب و موزيک و تئاتر و هنر امروز ، صاحبنظر وراج چرند باف لفاظ ضد بشر هذيان گوي مريض هروئين گراي خنک ، که يعني ، ناقد و شاعر نوپردازو...
خلاصه ، من به او «چه شدن» را تحميل نمي کنم. او آزاد است. او خود بايد خود را انتخاب کند . من يک اگزيستانسياليسم هستم ، البته اگزيستانسياليسم ويژه ي خودم ، نه تکرار و تقليد و ترجمه که از اين سه«تا»ي منفور هميشه بيزارم. به همان اندازه از آن دو تاي ديگر ، تقي زاده و تاريخ ، از نصيحت نيز هم. از هيچ کس هيچ وقت نپذيرفته ام و به هيچ کس ، هيچ وقت نصيحت نکرده ام. هر رشته اي را بخواهد مي تواند انتخاب کند اما در انتخاب آن ، ارزش فکري و معنوي به بايد ملاک انتخاب باشد ، نه بازار داشتن و گران خريدنش. من مي دانستم که به جاي کار در فلسفه و جامعه شناسي و تاريخ اگر آرايش مي خواندم يا بانکداري و يا گاوداري و حتي جامعه شناسي به درد بخور ، «آنچنان که جامعه شناسان نو ظهور ما برآنند که فلان ده يا موًسسه يا پروژه را «اِتُود»(= تحقيق و مطالعه) مي کنند و تصادفا به همان نتايج علمي مي رسند که صاحب کار سفارش داده ، امروز وصيتنامه ام به جاي يک انشا ادبي ، شده بود صورتي مسبوط ، از سهام و منازل و مغازه ها و شرکتها و دم و دستگاهها که تکليفش را بايد معلوم مي کردم و مثل حال ، به جاي اقلام ، الفاظ رديف نمي کردم.
اما بيرون از همهً حرف هاي ديگر ، اگر ملاک را لذت جستن تعيين کنيم مگر لذت انديشيدن ، لذت يک سخن خلٌاقه ، يک شعر هيجان آور ، لذت زيبايي هاي احساس و فهم و مگر ارزش برخي کلمه ها از لذت موخودي حساب جاري يا لذت فلان قبالهً محضري کمتر است؟ چه موش آدمي که فقط از بازي با سکه در عمر لذت مي برند و چه گاو انسانهايي که فقط از آخور آباد و زير سايهً درخت چاق مي شوند. من اگر خودم بودم و خودم ، فلسفه مي خواندم و هنر. تنها اين دو است که دنيا براي من دارد. خوراکم فلسفه و شرابم هنر و ديگر بس! اما من از آغاز متاهل بودم. ناچار بايد براي خانواده ام کار مي کردم و براي زندگي آنها زندگي مي کردم. ناچار جامعه شناسي مذهبي و جامعه شناسي جامعهًَ مسلمانان ، که به استطاعت اندکم شايد براي مردمم کاري کرده باشم ، براي خانوادهًَ گرسنه و تشنه و محتاج و بي کسم ، کوزهً آبي آورده باشم.
هم اکنون 1 کاربر در حال مشاهده این تاپیک میباشد. (0 کاربر عضو شده و 1 مهمان)
قوانين ايجاد تاپيک در انجمن
جواب بصورت نقل قول