موزه های ایران و جهان

[Saeed Dz]

همانطور که از عنوان پیداست قرار هستش که در این تاپیک موزه های مختلف ایران و جهان معرفی و ویژگیهاشون بیان بشند.

[Saeed Dz]

موزه پژوهشی موسسه باستان شناسی به منظور گسترش پژوهشهای باستان شناسی در 29 آذر سال 1383 شمسی بازگشایی شد. مواد فرهنگی این موزه حاصل کاوشها و حفاریهای گروه و موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران می باشد و شامل سه بخش به ترتیب توالی زمانی (پیش از تاریخ، تاریخی و دوره اسلامی) می باشد.



قدمت آثار موجود در موزه از هزاره هفتم ق.م تا دوره اسلامی قرن هفتم و هشتم می باشد. اطلاعات مربوط به آثار موزه بوسیله نرم افزار پژوهشی موسسه باستان شناسی در اختیار قرار می گیرد.
این موزه شامل چهار بخش می باشد :
بخش نوسنگی و مس سنگی
این تالار از مواد فرهنگی تپه زاغه و قبرستان تشکیل گردیده است محوطه قبرستان و تپه زاغه معرف دوران طویلی از استقرار بشر در دشت سگزآباد می باشد. استقرار در تپه ‏زاغه از هزاره ششم تا پنجم ق. م است. آخرین دوره استقرار در تپه زاغه در حدود اواسط هزاره پنجم ق .م بوده است بقایای ساختمانی تپه زاغه بسیار نادر و منحصر بفرد است بدلیل آنکه از استقرارهای اولین در فلات مرکزی ایران می‏باشد و از آن نقاشی دیواری به ‏دست آمده است که زینت بخش موزه شده است. از مواد فرهنگی دیگر این تپه در موزه، پیکرکهای استیلیزه انسانی از جنس گل که شاید معرف الهه ‏ها باشد و نیز پیکرکهای گلی حیوانات سفالهای ساده و منقوش ـ سردوکهای گلی، اشیاء شمارشی گلی، ابزارهای مختلف سنگی و استخوانی، درفش مسی و اشیاء گلی بیضی و مکعب شکل ـ مهره های گلی ـ النگوی مرمری و زیور آلات و جمجمه انسان نیز متعلق به تپه زاغه می‏باشد. تپه قبرستان در 300 متری مغرب تپه سگزآباد قرار گرفته است این تپه پس از تپه زاغه مورد سکونت واقع شده است. از لحاظ گاهنگاری قبرستان با حصار I و سیلک III همزمان می‏باشد از مواد فرهنگی قبرستان در موزه، ابزارهای سنگی و استخوانی ـ تیغه های سنگی سردوک های گلی ـ پیکرکهای گلی حیوانات مهره های گوش ماهی و سنگی ـ سفالهای ساده و منقوش قالبهای ریخته گری می باشد.
بخش مفرغ و آهن
این تالار از مواد فرهنگی متعلق به تپة سگزآباد تشکیل شده است در طبقات مرتفع‏تر، بقایای قبرهای مربوط به اواخر هزارة دوم و نیمة اول هزارة اول ق.م دیده می‏شود. در طبقات عمیق‏تر، بقایای دورانهای پیش از تاریخ که قدمت بخشی از آنها به اواخر هزارة سوم پیش از میلاد به بعد هستند. این اشیا شامل ظروف سفالین عصر آهن یک و دو، عصر مفرغ، ظرف لوله دار، سردوکهای گلی و استخوانی، سرگرز سنگی، پیکرکهای مختلف سفالی و گلی، مهره‏ های سنگی، پیکرکهای مفرغی اسب، زنگوله مفرغی، النگوهای مفرغی، خنجرهای مفرغی، سرپیکانهای مفرغی و اشیای مختلف آهنی است.
بخش دوره تاریخی و اسلامی
آثار دورة تاریخی و اسلامی موزه در این تالار قرار گرفته است. ظروف سفالی، پیکرک و آجر کتیبه‏ دار هفت‏تپة خوزستان به خط میخی از آثار دورة تاریخی است؛ بخش دیگر از این تالار، از کاوشهای دانشگاه تهران در رصدخانة مراغه ( قرن هفتم هجری) به دست آمده است این آثار عبارت‏اند از: کاشی‏های کتیبه ‏دار زرین‏فام، آجرهای نقش‏دار محراب‏گونه، قطعه ‏سنگ تراش‏دار و ترکیب آجر و کاشی می‏باشد. ظروف سفالی و شیشه‏ای، خصوصاً دردیگ و یا سینی سفالی نقش‏دار . یادآور می‏شود، ساخت رصدخانة مراغه، توسط خواجه نصیر طوسی و با حمایت هلاگوخان مغول در سال 657 ق آغاز شد و از آن‏ پس مجمع علما و منشأ پژوهشهای بسیار در حوزة هیأت و نجوم بوده است.
بخش کارگاه مرمت
در کنار موزه کارگاه مرمت قرار گرفته است که آثار بدست آمده از حفاریها طبق استاندارد استحکام بخشی و مرمت می شوند و سپس جهت مطالعه و نمایش به موزه منتقل می شود.
اشیاء به دست آمده از کاوشهای باستان شناسی چون از مواد گوناگون پیدار ساخته شده اند، لازم است بلافاصله پس از کشف، مراقبتهای لازم جهت حفاظت و مرمت فنی آنها صورت گیرد در غیر ینصورت این اشیاء به مرور زمان از بین خواهند رفت. بدین لحاظ مرمت و استحکام بخشی کلیه اشیاء به نمایش گذاشته شده در موزه پژوهشی با ضوابط و استانداردهای لازم در کارگاه مرمت ا ین موزه، صورت گرفته است. این کارگاه مجهز به مواد و تجهیزات لازم جهت استحکام بخشی آسیب شناسی و مرمت می باشد.

[Saeed Dz]

کتابخانه و موزه ملی ملک تا سال 1375 در خانه ملک برپا بود. اما حاج حسین از آغاز کار، گسترش آن را از نظر دور نداشت و بنای ساختمانی بزرگ تر را پیش بینی کرد. بنابراین در 29 تیرماه 1323 قطعه زمین بزرگی را در باغ ملی تهران (محل کنونی مؤسسه) برای ساختمان جدید کتابخانه و موزه وقف کرد. احداث ساختمان جدید در زمان حیات حاج حسین ملک ممکن نشد. تا این که آستان قدس رضوی طراحی و بنای ساختمان جدید را در سال 1364 آغاز کرد و در 1375 به پایان برد.



از نظر ساختار تشکیلاتی، مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک مؤسسه ای غیر دولتی و غیرانتفاعی است که همچون سایر مؤسسات فرهنگی آستان قدس رضوی بر اساس وقف نامه زیر نظر مستقیم تولیت آستان قدس رضوی اداره می شود. ارکان مؤسسه عبارت اند از: مجمع عمومی، ناظر استصوابی، هیأت مدیره، مدیرعامل و بازرس قانونی.
اهداف مؤسسه کتابخانه و موزه ملی طبق اساسنامه عبارت است از:
1- پیشبرد معارف
2- اجرای وقف نامه مرحوم ملک و اشاعه فرهنگ وقف
3- حراست و حفظ گنجینه کتابخانه
4- گردآوری، بهنگام سازی و توسعه منابع کتابخانه
5- نگهداری، بازشناسی و معرفی آثار فرهنگی هنری ادوار گذشته
6- گردآوری مجموعه نفایس و آثار هنری متناسب با گنجینه به میراث نهاده شده واقف
کتابخانه
کتابخانه ملی ملک با داشتن 19 هزار عنوان نسخه خطی نادر و نفیس، یکی از شش گنجینه بزرگ نسخ خطی ایران است. چهار کتابخانه دیگر عبارت اند از کتابخانه ملی، کتابخانه آستان قدس رضوی، کتابخانه مجلس شورای اسلامی، کتابخانه مرحوم آیت الله مرعشی نجفی و کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران. در این میان، امتیاز کتابخانه ملک به نفاست و ارزش هنری آثار است.
همچنین این کتابخانه دارای حدود 70 هزار کتاب چاپی، 3400 کتاب چاپ سنگی و 548 عنوان نشریه ادواری در 4000 مجلد است. بخش قابل توجهی از کتاب های چاپی متعلق به پیش از سال 1320 خورشیدی هستند و در زمره نخستین کتاب های چاپی ایران قرار می گیرند. کتابخانه ملک پیوسته با خرید کتاب های خطی و چاپی از محل عواید موقوفات ملک غنی تر می شود.
غیر از مخازن کتاب و تالارهای مطالعه، بخش های مجهزی هم برای انجام امور فنی از قبیل مرمت نسخ خطی، عکاسی و تهیه میکروفیلم، صحافی، جلدسازی و ... ایجاد شده اند. در کنار این بخش ها انتشارات مؤسسه از سال 1348 برای چاپ و نشر نسخ خطی موجود در کتابخانه و آثار پژوهشی مرتبط با آن ها تأسیس شده است.
موزه
موزه ملی ملک از 6 مجموعه بدین شرح تشکیل شده است:
1- مجموعه سکه شامل 3 هزار قطعه سکه و مدال ایرانی از سده ششم پیش از میلاد تا دوران پهلوی و نیز سکه هایی از یونان، جانشینان اسکندر، امپراتوری بیزانس، خلفای اسلامی و امپراتوری عثمانی
2- مجموعه آثار هنری شامل تابلوهای نقاشی هنرمندان به نام ایرانی مانند کمال الملک غفاری، لطفعلی صورتگر، هادی خان تجویدی و برخی نقاشان اروپایی و لوستر و مبلمان
3- مجموعه هنر لاکی شامل 86 قطعه قلمدان، قاب آیینه و سرچسبدان که با نقاشی لاکی آراسته شده اند و برخی شان حدود 300 سال قدمت دارند.
4- مجموعه تمبر شامل هزاران قطعه تمبر از نخستین تمبرهای منتشر شده در ایران و جهان تا زمان حاضر.
5- مجموعه فرش شامل 34 تخته قالی و قالیچه از نقاط مختلف ایران که بوسیله زبده ترین بافندگان دو سده اخیر بافته شده اند.
6- مجموعه بانو ملک شامل تابلوهای نقاشی قاجاری، نسخه های خطی، قلمدان، سرقلیان و آثار لاکی که تعدادشان به 47 اثر می رسد. این مجموعه در سال 1385 توسط بانو عزتملک ملک، فرزند مرحوم حاج حسین ملک و ناظر استصوابی موقوفات ملک به موزه اهداء شده است.
7- مجموعه آثار خوشنویسی که آثاری از بزرگ ترین و نامدارترین خوشنویسان ایران و اسلام مانند یاقوت مستعصمی، علیرضا عباسی، میرعماد، احمد نیریزی، درویش عبدالمجید طالقانی، میرزا غلامرضا اصفهانی و... را در خود جای داده است.