تقویم تاریخ

[dariushiraz]

3 نوامبر:

---

سالروز ايجاد شهر قزوين به دستور شاپور اول ( 12 آبان ماه )

سوم نوامبر سال 245 ميلادي شاپور اول شاه وقت ايران از دودمان ساساني كه در دوران زمامداري خود ايران را ابرقدرت اول جهان كرد دستور بناي شهر قزوين را صادر كرد .كار ايجاد اين شهر سه سال طول كشيد و در اكتبر( جشن هاي مهرگان) سال 248 ميلادي پايان يافت. نام قزوين از طايفه اي به همين نام گرفته شده و يونانيان و روميان باستان و اينك جهانيان درياي مازندران را به نام اين طايفه درياي « كاسپين » مي خوانند ، زيرا كه منطقه محل سكونت اين طايفه آريايي تا سواحل غربي آن دريا امتداد داشته است.
شاپور اول در طول حكومت خود چند شهر تازه ساخت كه نام او با پيشوند و پسوندهايي بر آنها گذارده شد اما دستور داد كه شهرتازه ساز به نام طايفه اي كه در آن منطقه سكونت داشت « كسپين» ناميده شود كه اين نام به مرور زمان به صورت قزوين در آمده است..
قزوين در سال 644 ميلادي به دست اعراب مسلمان افتاد . در قرن 16 ميلادي پايتخت ايران شد و شاه طهماسب صفوي عمارات فراوان در آنجا ساخت ؛ تا اين كه شاه عباس در سال 1598 ميلادي پايتخت را از قزوين به اصفهان ـ شهر مركزي ايران منتقل ساخت. يكي از علل انتقال پايتخت از قزوين به اصفهان اين بود كه درآن شهر ، سران قزلباش مادر شاه عباس را كشته و جسدش را به بيابان افكنده بودند و اقامت در قزوين باعث مي شد كه هر لحظه قتل فجيع مادر در ذهن او تداعي و وي را متاثر كند.
قزوين در جريان دو جنگ جهاني اول و دوم به اشغال خارجي درآمد و در سپتامبر 1941 توسط هواپيماهاي شوروي بمباران شد . رضاخان مير پنج( سرتيپ ) از همين شهر عزم تسخير تهران و برانداختن دولت ( كودتا ) كرد. اين شهر تاريخي اخيرا مركز استاني به همين نام شده است.

شاپور اول كه ايران را ابرقدرت اول جهان باستان كرد و شهر قزوين را ساخت. والريانوس امپراتور روم كه در جنگ به اسارت ارتش ايران درآمده بود در برابر او به زانو در آمده و التماس مي كند

---

صدور دستور انتخابات مجلس موسسان براي تعيين نظام حكومتي ايران ( 12 آبان ماه )

12 آبان 1304 خورشيدي ( 3 نوامبر 1925 ميلادي ) ، سه روز پس از خلع دودمان قاجار از سلطنت ، دستور انتخاب اعضاي مجلس موسسان براي اصلاح قانون اساسي و تعيين تكليف نظام حكومتي ايران كه جمهوري باشد و يا سلطنت صادر شد . هنوز رضا خان پهلوي كه از سه روز پيش به رياست موقت كشور تعيين شده بود تمايل خودرا به شاه شدن علني نساخته بود . وي قبلا چند بار از جمهوري شدن ايران سخن به ميان آورده و از اين فكرحمايت كرده بود.

---

ايران به " نظام متريك " پيوست ( 12 آبان ماه )

در همين روز درآبان 1311 (سوم نوامبر سال 1932 ) ايران به نظام « متريك » پيوست .
ازاين روز جاي « مثقال » ، «سير» ، « من » و « خروار » را گرم ، كيلو گرم و تن ، و جاي « گز ــ ذرع » و « فرسنگ » را متر و كيلو متر گرفت.

---

مخالفت كرد و تجزيه شد ( 3 نوامبر )

سوم نوامبر سال 1903 پاناما كه قبلا بخشي از كشور كلمبيا بود اعلام استقلال كرد و كشتي هاي نظامي ايالات متحده كه به دستور تئودور روزولت رئيس جمهوري وقت اين كشور به ابهاي پاناما فرستاده شده بودند مانع از مداخله ارتش كلمبيا براي جلوگيري از تجزيه اين كشور شدند.
دولت وقت آمريكا قبلا پاره اي از اصحاب نفوذ را در پاناما ترغيب به اعلام استقلال كرده بود ؛ زيرا دولت كلمبيا به آمريكا اجازه نداده بود كه طرح خود براي ايجاد آبراهي ميان دو اقيانوس اطلس و آرام را در منطقه پاناما اجرا كند و كنترل كشتيراني را در آن تا مدتهابه دست گيرد .
دولت تازه استقلال يافته پاناما اندكي پس از آغاز بكار ؛ با اجراي طرح آمريكا موافقت كرد .

---

سگي به نام لايكا در مدار زمين ( 3 نوامبر )

دانشمندان فضايي شوروي سوم نوامبر سال 1957 با ماهواره «سپوتنيك ــ 2 » سگي به نام لايكا را در مدار زمين قراردادند. ماهواره اسپوتنيك ــ 2 دومين سفينه فضا پيماي شوروي بود كه در مدار زمين قرار گرفته بود و در ارتفاع 937 مايلي هر يك ساعت و 42 دقيقه يكبار كره زمين را دور مي زد و وضعيت سگ به زمين مخابره مي شد .
اين ماهواره همچنين او ضاع جوي را به زمين مخابره مي كرد . اخبار مربوط به فعاليت اين ماهواره مردم امريكا را نگران ساخته بود كه آيزنهاور رئيس جمهوري وقت براي رفع نگراني انان مجبور شد اعلام كند كه پيشرفت فضايي شوروي و پيشي گرفتن ان بر امريكا از اين لحاظ فاقد ارزش نظامي است .

---

پيشرفت صنعت خودروسازي چين توده اي ( 3 نوامبر )

دوم نوامبر 2003 «كيث بردشر» روزنامه نگار آمريكايي در گزارشي پيش بيني كرد كه چين ظرف چهار سال آينده از لحاظ ساخت خودرو ، آلمان را پشت سر خواهد گذارد و بر جاي آن كه مقام سوم را در جهان پس از آمريكا و ژاپن حائز است قرار خواهد گرفت و سه تا چهار سال بعد از آن ژاپن را هم پشت سر گذارده و به پاي آمريكا خواهد رسيد. چين در سال2002 سه ميليون و 800 هزار خودرو توليد مي كند كه عمدتا در داخل اين كشور بفروش مي رسند زيرا كه چينيان به سرعت با دوچرخه وداع مي كنند و صنعت خودروسازي كشورهايي نظير كره جنوبي و مكزيك هنگامي توسط رقيب تازه ـ چين ـ آسيب خواهند ديد كه مصرف داخلي اين كشور به آستانه اشباع برسد.
چين 25 سال پيش با كفش و اسباب بازي وارد بازارهاي جهان شد ، سپس بازار راديو ـ تلويزيون ، فاكس ، تلفن ، رايانه و ساير وسايل زندگاني را از دست رقباء خارج ساخت و اينك دارد بازار هاي اتومبيل ، هواپيما ، كشتي و دارو را هم از آنها مي گيرد و به صدور مواد غذايي هم پرداخته و در حال حاضر از صادر كنندگان ماهي به آمريكا است.
يكي از دلايل پيروزي چين در تسخير بازارهاي جهان ، عرضه كالا ـ ارزانتر از رقباء است.

---

خطر جفت گيري ملخها براي انسان ! ( 3 نوامبر )

در سودان هجوم ملخ سياه و يا به رنگ قرمز پررنگ كه در مركز اين كشور مشاهده شده است تا سوم نوامبر 2003 باعث مرگ 11تن و بستري شدن بيش از شش هزار نفر شده بود.
پزشكان اعلام داشته اند كه اين ملخ ها هنگام جفت گيري هورموني را در هوا پراكنده مي سازند كه ايجاد نوعي آسم كشنده مي كند و راه جلوگيري از آن بكار بردن ماسك و يا خارج نشدن از خانه و در خانه هم پوشانيدن دهان و بيني با پارچه ضخيم است.

---

برخي ديگر از رويدادهاي 3 نوامبر

1916: انگلستان به تصميم خودش ! از اين روز صاحب اختيار «قطر» يكي از امارات خليج فارس شد كه مردم آن عمدتا از راه ماهيگيري امرار معاش مي كردند. قطر كه چند دهه پيش استقلال به دست اورده و از سرزمين هاي صادر كننده نفت و گاز طبيعي بشمار مي ايد تقريبا 4 هزار مايل مريع وسعت دارد و اخيرا به آمريكا حق برخورداري از تسهيلات نظامي داده است.
1918: لهستان از فرصت پايان جنگ جهاني اول و درگيري روسها با اوضاع پس از انقلاب خود استفاده كرد ، از روسيه جدا شد و اعلام استقلال كرد .
1930: وطن ما ازچنين روزي در سال 1309 خورشيدي داراي قانون حفظ آثار ملي با ضمانت اجرايي سختگيرانه شد .
1947: دولت مجارستان خبرنگار خبرگزاري اسوسييتد پرس (آمريكا) در آن كشور را متهم به جاسوسي كرد واخراج كرد.
1955: ( 1334 خورشيدي )احمد بهمنيار كرماني استاد زبان و ادبيات فارسي و مولف دستورنوين زبان فارسي درگذشت.
2004: در انتخابات اوكراين نامزد هواداري از اتحاد اين كشور و روسيه كه قرنها با هم امپراتوري روسيه را تشكيل مي دادند آراء بيشتري آورد، گو اين كه اين انتخابات به دور دوم كشانده شد. در انتخابات 31 اكتبر2004، يانوكويچ نامزد هواداري از اتحاد فشرده با روسيه 40 و 12 دهم درصد و نامزد هوادار ادامه راه غرب و پيوستن به اتحاديه اروپا 39 درصد و 18 دهم آراء را به دست آورد.
2004: آژانس دولتي دارو و غذا در آمريكا تصويب كردكه عرضه كنندگان روغن زيتون در اين كشور برچسبي بر شيشه ها و قوطي ها حاوي اين محصول بزنند كه خواص آن از جمله محافظت از قلب و عروق را به زباني ساده يادآور شود. بيشتر روغن زيتون مصرفي آمريكا از كشورهاي حوزه مديترانه واردمي شود.

---

يك بانوي نويسنده و انقلابي فرانسوي به دست انقلابيون راديكال گردن زده شد!


سوم نوامبر سال 1793 و در زمان اقتدار روبسپير و انقلابيون راديكال، بانو «المپ دو گوژه» نويسنده انقلابي فرانسوي كه 45 ساله بود و در دادگاه انقلاب عنصري خطرناك تشخيص داده شده بود در ملاء عام با گيوتين گردن زده شد.
بانو «دو گوژه» با نوشتن چند داستان و نمايشنامه كمك بسيار به آماده ساختن مردم فرانسه براي انقلاب كرده بود از جمله نمايشنامه «بردگي» ، «زندان زن و مرد»، «زندگي دو دشمن در زير يك سقف» و ... كه دو نمايشنامه اخير الذكر برضد ممنوعيت طلاق ميان كاتوليكها بود. وي بود كه در آستانه انقلاب شعارهاي آتشين و برانگيزاننده مي نوشت و به صورت شبنامه توزيع مي كرد كه بر نقاط پر رفت و آمد نصب مي شدند. انقلابيون فرانسوي بيشتر شعار هاي خود را از ميان همين جملات شعرگونه او بيرون كشيده بودند. اين بانوي انقلابي پس از پيروزي هاي اوليه انقلاب همچنين كمك كرده بود تا دسته هاي مسلح زنان براي پاسداري از انقلاب تشكيل شود. او پس از برچيده شدن زنان مسلح به دستور راديكالها، دست به مبارزه تازه اي زد و از حقوق سياسي زنان (از جمله راي دادن و به مقام اداري رسيدن) به دفاع برخاست و سپس با اعدام افراد در پي محاكمات كوتاه مخالفت كرد و آن تهي ساختن فرانسه از اتباعش خواند و اعلام داشت كه اين عمل نوعي ضديت با اراده ملي است كه اكثريت فرانسويان مايلند به جاي اعدام، مخالفاني كه به راه انقلاب باز نگردند تبعيد و خنثي شوند. شوراي انقلاب سه بار به او اخطار داده بود كه ساكت شود و براي مدتي به زادگاه خود در جنوب فرانسه برود كه نپذيرفته بود و پاسخ داده بود كه به اصول انقلاب همچنان وفادار است و اگر ضديتي تصور مي رود با روش هاي تازه و از جمله اعدامها، خشونت هاي غير ضروري و وارد آوردن اتهامات سياسي بي اساس به اين و آن است. شورا تحت فشار روبسپير سرانجام دستگيري و محاكمه وي را تصويب كرد و چند روز پس از اعدام 21 تن از ميانه روهاي انقلاب باهم، او نيز گردن زده شد. وي در دادگاه انقلاب و پاي گيوتين نيز از شعار دادن بر ضد روش راديكالها دست برنداشته و خواهان بازگشت به اصول انقلاب شده بود. اعدام بانو «دو گوژه» فرانسويان را از انقلاب دلسرد كرد و ....
تاریخ صحیح اعدام: 3 نوامبر [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[dariushiraz]

---

ورود نيرو به خوزستان و پوزش خواهي خزعل ( 13 آبان ماه )

خزعل
13آبان سال 1303 خورشيدي (4 نوامبر1924 ميلادي) واحدهاي هنگ نادري تهران، تيپ اصفهان و تيپ فارس با توپخانه و تداركات لازم رهسپار خوزستان شدند و به تيپ لرستان و واحدهاي لشكر آذربايجان نيز اماده باش داده شد تا به محض دريافت دستور به سوي اهواز به حركت در آيند.
همزمان، سردار سپه (رضاخان پهلوي) نيز از طريق اصفهان و شيراز عازم اهواز شد. قبلا به شيخ خزعل اخطار شده بود كه ماليات معوقه خود را به خزانه داري كل واريز كند. خزعل 9 روز بعد تقاضاي عفو كرد و يك روز پس از آن تسليم شد.
پس از رسيدن واحدهاي اعزامي به مقصد، كار خلع سلاح اطرافيان خزعل آغاز شد و در خوزستان مقررات حكومت نظامي بر قرار گرديد. خزعل به مجلس (پارلمان ايران) نامه نوشته بود كه فريب خورده و پوزش خواسته بود كه بعدا با دو پسرش تحت الحفظ به تهران منتقل شدند. رسيدن سواره نظام آذربايجان ظرف چهار روز به خوزستان از نكات جالب اين عمليات بود كه در آن زمان طي اين مسافت با اسب، امري بي سابقه بود. مورخان اروپايي نوشته اند كه سرعت سواره نظام آذربايجان بيش از اتومبيل (اتومبيلهاي آن زمان) بود.
در پي همين عمليات بود كه فرماندهي نيروهاي مسلح (كل قوا) از سلطان احمدشاه قاجار سلب شد.

---

ترور هژير در مسجد سپهسالار ( 13 آبان ماه )

هژير که زماني هم نخست وزير بود
13 آبان 1328 خورشيدي (4 نوامبر 1949 ميلادي) عبدالحسين هژير وزير دربار وقت در مسجد سپهسالار هدف حمله قرارگرفت و روز بعد جان سپرد. وي براي شركت در روضه خواني دربار سلطنتي به اين مسجد رفته بود.
حسين امامي ضارب او، از فدائيان اسلام، به عمل خود اعتراف كرده و در بازجويي، ادامه حيات هژير را براي وطن زيان آور خوانده بود كه محاكمه و پنج روز پس از وقوع رويداد اعدام شد. او پس از محكوم شدن در دادگاه بدوي درخواست تجديد نظر نداده بود.
در همان روز وقوع اين رويداد، درتهران حكومت نظامي اعلام، دكتر مصدق به احمد آباد تبعيد و جمعي ديگر بازداشت شدند و انتخابات پارلماني نيز متوقف گرديد.

---

تبعيد آيت الله خميني از وطن ( 13 آبان ماه )

13 آبان 1343 (4 نوامبر 1964) آيت الله سيد روح الله خميني در منزل خود در قم دستگير و از آنجا به فرودگاه مهر آباد انتقال و به تركيه تبعيد شد كه بعدا در عراق اقامت كرد. اين تبعيد تا نيمه سال 1357 (زمان انقلاب)ادامه داشت. آيت الله خميني چند روز پيش از تبعيد شدن، بار ديگر از تصميم دولت وقت به برخوردار کردن نظاميان امريكايي از پاره اي مصونيت هاي قضايي شديدا انتقاد کرده بود. پنج روز پيش از تبعيد آيت الله، حسنعلي منصور نخست وزير وقت در مجلس حاضر شده بود و از مصونيت قضايي نظاميان امريكايي در ايران دفاع كرده بود.
سيد مصطفي خميني (فرزند آيت الله) نيز همان روز (13 آبان 1343) زنداني گرديد.

---

تصرف سفارت امريکا در تهران و به گروگان گرفته شدن کارکنان آن ( 13 آبان )

گروهي از جوانان كه خود را «دانشجويان پيرو خط امام» معرفي مي كردند در اين روز در سال 1358 ساختمان سفارت آمريكا در تهران را متصرف شدند و كاركنان آمريكايي حاضر در ساختمان را به گروگان گرفتند و آنجا را لانه جاسوسي ناميدند. اين دانشجويان خواهان استرداد شاه شدند كه در يک بيمارستان در آمريكا بستري شده بود . تصرف سفارت آمريکا و گروگانگيري کارکنان آن که 444 روز طول کشيد از رويداد هاي مهم ربع قرن آخر سده بيستم بشمار مي رود. در جريان محاصره ، کاردار سفارت آمريکا با چند عضو ارشد به وزارت امور خارجه پناهنده شده بودند. بعدا معلوم شد شماري از کارکنان سفارت آمريکا هم که در ساختمان ديده نشدند به سفارت کانادا پناه برده بودند که با گذرنامه کانادايي از ايران خارج شدند.
محاصره سفارت

---

تشديد انقلاب و تصميم سنديکاي روزنامه نگاران به اعتصاب ( 13 آبان )

سفري
در اين روز در سال 1357 انقلاب شدت بيشتري به خود گرفت و سنديكاي نويسندگان و خبرنگاران تصميم گرفت كه روزنامه ها به مدت نامحدود انتشار خود را متوقف سازند.
اين اعتصاب كه 62 روز طول كشيد طولاني ترين اعتصاب جرايد در طول تاريخ روزنامه نگاري در جهان بشمار مي رود.
شاه دو روز بعد يك دولت تماما نظامي برسر كار آورد.
با اين كه تصميم سنديكا كمك بزرگي به انقلاب بود، ولي پس از تغيير نظام، به تدريج فعاليت سنديكا محدود شد. در جريان انقلاب، محمدعلي سفري دبير سنديكاي روزنامه نگاران بود و تصميم اعتصاب را اعلام داشت. سنديکا در نيمه مهرماه با هدف قطع سانسور، دو روز اعلام اعتصاب کرده بود. اعتصاب مطبوعات پس از براندازي 28 مرداد 1332 در ايران سابقه نداشت.

---

يك نمونه از «بده ــ بستان» سرزمين هاي ديگر توسط اروپاييان ( 13 آبان )

پس از چهارماه چانه زدن، چهارم نوامبر سال 1911 ميلادي ميان آلمان و فرانسه قرار دادي امضاء شد كه به موجب آن، دولت وقت آلمان اين حق! را به دولت فرانسه داد كه سرزمين مراكش (مغرب) را تحت الحمايه خود قراردهد!. در عوض دولت فرانسه 96 هزار مايل مربع از اراضي شمال كنگو برازاويل را كه هم مرز كامرون بود به آلمان بخشيد كه قبلا خود را مالك كامرون اعلام كرده بود!. قرنها بود كه به چنين صورت هايي دولتهاي اروپايي حتي بدون تحمل كوچكترين زحمت و تنها در سايه اسلحه نظامي برتر و بي اعتنا بودن به اخلاقيات و حقوق ديگران، سرزمين هاي واقع در قاره هاي دوردست را مالك مي شدند!.
با سازشي كه ذكر آن رفت اختلاف نظر آلمان و فرانسه برطرف شد و فرانسويان خرسند بودند كه با تصاحب رايگان سرزمين مراكش، يك امپراتوري در شمال افريقا كه شامل تونس، الجزاير و مراكش بود تشكيل مي دادند. در آن زمان ايتاليا مالك ليبي و انگلستان صاحب مصر، سودان و قسمتي از سومالي بود و در سراسر شمال قاره آفريقا حتي يك وجب زمين كه متعلق به قدرتهاي اروپايي نباشد به دست نمي آمد.
باوجود اين كه در اين داد وستد، آلمان معادل وسعت خودش زمين مفت به دست آورده بود روزنامه هاي اين كشور از روز بعد دست به اعتراض زدند كه در اين داد و ستد مغبون شده اند و فرانسويان سرشان كلاه گذارده اند! بدبختي دنيا را ببين.
اين معامله كه حتي مردم كنگو برازاويل از آن آگاه هم نشدند سبب شد كه وسعت وطنشان براي هميشه كوچك شود!.

---

خود سوزي آمريكاييان مخالف جنگ ويتنام. اقدامي كه سابقه نداشت ( 4 نوامبر )( 13 آبان )

در اين روز در سال 1965 ميلادي يك آمريكايي 32 ساله به نام «نورمن موريسون» كه مخالف جنگ ويتنام بود و صداي اعتراضش موثر نمي افتاد مقابل ساختمان وزارت دفاع آمريكا (در حاشيه جنوبي شهر واشنگتن) خود را اتش زد و در ميان شعله ها جان سپرد. وي پدر سه كودك بود كه هنگام آتش زدن خود دختر يك ساله اش را در بغل داشت كه پس از كشيدن كبريت او را پايين گذارد. دو روز بود كه در اين محل تظاهرات ضد جنگ برگزار مي شد و آمريكاييان به بيهودگي جنگ ويتنام اعتراض مي كردند و آن را غير منصفانه مي خواندند.
كار خود سوزي امريكاييان معترض به جنگ ويتنام با مرگ نورمن موريسون پايان نيافت. نهم نوامبر (پنج روز بعد) يك آمريكايي 27 ساله به نام«راجر لاپورت» كه يك كاتوليك بود خودرا به نشانه مخالفت با ادامه جنگ ويتنام در مقر سازمان ملل (در شهر نيويورك) آتش زد.
بايد دانست كه خود سوزي با هدف جلب توجه جهانيان به مخالفت با جنگ ويتنام، ازسال 1963 و شهر سايگون شروع شده بود. در ان سال يك روحاني بودايي در برابر چشم مردم و دوربين هاي فيلم و عكسبرداري خود را آتش زده و سوزانده بود.
سوم دسامبر سال 1965 شوراي كليساهاي آمريكا به ادامه جنگ ويتنام اعتراض كرد و اين اعتراضها به صورتهاي مختلف ادامه يافت ازجمله در 21 نوامبر سال 1965 در شهر نيويورك چهار جوان كه به سربازي احضار شده بود اوراق احضاريه را در ملاء عام سوزاندند و به تدريج مخالف و تظاهرات به محوطه دانشگاههاي آمريكا كشانده شد و ....
تظاهرات ضد جنگ ويتنام در برابر پنتاگون (ساختمام وزارت دفاع آمريكا)

---

صدام حمله نظامي آمريکا را باور نمي کرد ( 13 آبان ماه )

طارق عزيز مقام برجسته دولت صدام حسين كه در بازداشت آمريكاست در نخستين بازجويي گفته بود كه صدام باور نمي كرد كه آمريكا تهديدخود به حمله نظامي را عملي سازد و از تماسهايي كه با روسيه و فرانسه داشت به اين نتيجه رسيده بود كه مسئله در چارچوب سازمان ملل حل شود. روسيه به صدام گفته بود كه بهتر است تفويض اختيارات كند و كناربرود تا بشود آمريكا را از حمله نظامي منصرف ساخت زيرا كه آمريكا براي انتقال نيرو هزينه سنگين متحمل شده است و به آساني دست بردار نخواهد بود.
اين مطلب سوم نوامبر 2003 افشاء شده بود.
تانك آمريكايي و سه نوجوان عراقي (نوامبر 2003)

---

برخي ديگر از رويدادهاي 4 نوامبر

1921: «تاكاشي هارا» نخست وزير ژاپن به دست يك كره اي با ضربه چاقو کشته شد. وي نخستين مقام ارشد ژاپن نبود كه پس از تصرف شبه جزيره كره از سوي ژاپني ها، به دست کره اي ها به هلاکت مي رسيد. قبلا هم چنين ترورهايي صورت گرفته بود. «تاكاهاشي» جاي نخست وزير مقتول ژاپن را گرفت.
1945: كشورهاي عربي سنگ تاسيس جامعه عرب را برزمين نهادند تا ازطريق آن به صورت گروهي مانع ايجاد كشوري در فلسطين براي يهوديان شوند.
1980: رونالد ريگن 69 ساله فرماندار پيشين كاليفرنيا و رئيس اسبق كانون بازي گران صنعت سينما جيمي كارتر را در انتخابات شكست داد و به رياست جمهوري امريكا بر گزيده شد. اصحاب نظر درگيري كارتر با اوضاع ايران و مسئله گروگان گيري كاركنان سفارت امريكا در تهران را كه 444 روز طول كشيد، عامل عمده شكست كارتر دانسته اند.
1995: اسحق رابين 72 ساله ژنرال بازنشسته و نخست وزير وقت اسرائيل به دست يك جوان يهودي افراطي ترور شد.
2003: دكتر «پال كالابرسي» سرپژوهشگر درمان بيماري سرطان و رئيس سابق شوراي ملي مشورتي سرطان ( آمريكا ) در 73 سالگي پيش از اين كه بتواند درمان قطعي براي سرطان به دست آورد، خود قرباني سرطان شد و بر اثر سرطان زبان درگذشت.
راه درمان محدود سرطان پروستات و سرطان سينه و نيز ابتكار بكاربردن توام كيمو تراپي و درمان با اشعه براي جلوگيري از تكثير سلولهاي سرطاني از اوست. وي در ايتاليا به دنيا آمده و به آمريكا مهاجرت كرده بود.

[dariushiraz]

5 نوامبر:

---

طغرل سلجوقي در بغداد و استقرار حاكميت اهل تسنن ( 14 آبان ماه )

طغرل سلجوقي که بسياري از نقاط ايران را در اشغال خود داشت پنجم نوامبر سال 1054 ميلادي به بهانه نجات خليفه عباسي از دست شيعيان و استقرار مجدد حاكميت اهل تسنن، اعلام كرد كه عازم بغداد مي شود. طولي نكشيد كه طغرل با سپاهي گران روانه بغداد شد و اوايل سال 1055 ميلادي اين شهر را تصرف كرد و از آن پس به نام خليفه كه در دست او آلتي بيش نبود زمام امور قلمرو عباسيان را به دست گرفت و خود را حامي خليفه اعلام داشت و قدرت را در بغداد به سني ها باز گردانيد يعني درست عكس كاري كه دهها سال پيش از او، ديلميان ايراني (شيعه مذهب) كرده و قدرت را در دست شيعيان قرار داده بودند. قدرت حكومتي در عراق كه اين كشور در نيمه اول قرن بيستم به دست انگليسي ها ساخته شد و بعدا با قيام شيعيان (به رهبري آيت الله شيرازي) استقلال يافت، پس از اشغال نظامي آن توسط آمريكا و انجام انتخابات عمومي عمدتا به شيعيان منتقل شده و درگيري شيعه و سني را يك بار ديگر شدت داده است. پس از سلطه سلجوقيان بر بغداد، بعدا هم چندبار اين شهر (درزمان صفويه و افشاريه) به دست ايران و شيعه افتاده بود. جنوب شيعه نشين بين النهرين (عراق امروز) تا دوران زنديه (كريم خان) وابسته به ايران بود.

---

ضعف دفاعي ايران - سربازان براي تامين معاش در خانه ها نوکري مي کردند! ( 14 آبان )

پنجم نوامبر 1914 (14 آبان 1293) شوراي وزيران دولت وقت ايران كه براي بررسي چگونگي مقابله با نقض بي طرفي كشور از سوي دول متخاصم تشكيل جلسه داده بود به بن بست رسيد؛ زيرا كه نظاميان وطن به دليل ضعف تجهيزات و آموزش، و نداشتن آمادگي و حتي آذوقه قادر به دفاع از بي طرفي كشور نبودند. بيشتر سربازان براي امرار معاش خود كه دولت موظف به تامين آن بود، درمنازل تهران به كارهايي ازجمله آب حوض كشي و نوکري مشغول بودند!. دولت در آن شرايط مي توانست تنها روي نيروي ژاندارم حساب كند كه اين نيرو هم فاقد اسلحه سنگين (توپ) بود و نمي توانست از عهده واحدهاي تجاوزگر كه وارد ايران شده بودند برآيد.

---

نمونه اي ديگر از بلعيدن شرق؛ و اين بار در چين

تسلط بر سرزمين هاي ديگر كه همچنان ادامه دارد ، در طول تاريخ و در هر مقطع به مقتضاي زمان شكل خاصي داشته است. در زمان اقتدار روم به يك صورت و پس از كشف راههاي دريايي توسط اروپاييان به صورتي ديگر بود. در قرن 19 چهره ديگر داشت و در سده 20 و دهه اول قرن 21 تغيير چهره داد. به يك نمونه از اين سلطه گري در قرن 19 به مناسبت سالگرد آن اشاره مي شود:
دولت المان كه در صدد ايجاد يگ پايگاه دريايي در خاك چين بود كه قدرتهاي بزرگ با سوء استفاده از ضعف بنيه دفاعي اين كشور و نداشتن اسلحه پيشرفته سرگرم قطعه ــ قطعه كردنش بودند پنجم نوامبرسال 1897 ميلادي قتل دو «مروج » آلماني مذهب كاتوليك را در چين بهانه قرارداد و به ناوگان خود دستور تصرف منطقه خليج «كيائو شو» را صادر كرد. اين دو « مروج »اول نوامبر كشته شده بودند.
دولت آلمان پروتستان مذهب بود ، اما آلماني بودن اين دو مبلغ فرصت مناسبي به دست دولت آلمان براي تصرف اراضي مورد نظرش را در خاك چين داد كه از مدتي پيش در جستجوي آن بود و به نام خونخواهي دستور حمله نظامي داد!.
ناوگان آلمان منطقه خليج «كيائو شو» را كه مطمح نظر آن دولت در خاك چين بود تصرف كرد و آلمان دهكده ساحلي «كينگ داو» را در ان منطقه به صورت پايگاه دريايي خود در آورد و آنجا را مجهز و كشتي ها جنگي خود را مستقر ساخت. دولت وقت چين در قتل دو مروج الماني مطلقا دست نداشت.
مي دانيم كه اروپاييان با استفاده از دانش چينيان كه از طريق سفرنامه ماركوپولو برآن واقف شده بودند باروت و قطب نما و كاغذ ساختند و با سلاحها ي پيشرفته سرزمين هاي دور دست را كه به مراتب بزرگتر و پرجمعيت بودند تصاحب كردند و از آن زمان سياست جلوگيري از دستيابي كشورهاي ساير قاره ها به اسلحه پيشرفته را اتخاذ و آن را به اجرا گذارده اند تا سلطه خود راكه هدف عمده اش اقتصادي است از دست ندهند.

---

کره شمالي: سازمان ملل ابزار دست آمريکاست

دولت جمهوري خلق كره ( شمالي ) مصوبه 5 نوامبر 2003 مجمع عمومي سازمان ملل مبني بر تاييد برنامه آژانس بين المللي انرژي اتمي را كه ضمانت اجرايي هم ندارد رد كرد و سازمان ملل را ابزاري در دست آمريكا به منظور اجراي سياستها و مقاصد اين دولت ناميد. دولت كره شمالي در آن روز (پنجم نوامبر 2003) همچنين ژاپن را متهم كرد كه آماده كمك به حمله نظامي آمريكا به آن كشوراست.
کره شمالي در اکتبر سال 2006 دست به آزمايش اتمي زد که با انجام آن راه براي عموميت يافتن سلاح اتمي هموارتر شده است. اين اقدام کره شمالي باعث شد که شوراي امنيت در مواردي محدود تحريم اقتصادي آن را تصويب کند که عملي کردن اين تحريم دشوار است. کره شمالي از چند سال پيش بارها گفته بود که داراي اسلحه اتمي است و به تهديدهاي دولت آمريکا هم که دست به آزمايش نزند بي اعتنايي نشان داده بود.

---

برخي ديگر از رويدادهاي 5 نوامبر

1492: كريستوفر كلمبوس درپي آشناشدن با سيب زميني، گوجه فرنگي و توتون در كوبا، در اين روز با نوعي غله كه همانا ذرت بود و بوميان آن را به جاي گندم مصرف مي كردند رو به رو و با فوايد آن آشنا شد و يقين حاصل كرد كه با انتقال بذر آن به اروپا به قحطي كه هر چند سال يكبار بروز مي کرد پايان خواهد داد.
1605: نقشه انفجار پارلمان انگلستان، پيش از انجام كشف شد و بشكه هاي باروت از راهرو زير بناي ساختمان بيرون برده شدند. «گاي فاوكسGuy Fawkes» به اتهام طرح اين نقشه دستگير و پس از محاكمه اعدام شد.
1811: در جريان جنگ هاي استقلال طلبي لاتين هاي قاره آمريكا و رهايي از قيد استعمار اسپانيا، السالوادوري ها هم بپا خاستند.
1907: روزنامه روح القدس به اتهام تندنويسي برضد محمد عليشاه قاجار ــ شاه وقت ــ به محاق توقيف افتاد.
1914: در اين روز كه هنوز زماني طولاني از آغاز جنگ جهاني اول نگذشته بود انگلستان جزيره قبرس ازمستملكات عثماني را متصرف شد. با اين كه اين جزيره در نيمه دوم قرن 20 استقلال خود را به دست آورده انگلستان هنوز پايگاههاي نظامي اش را در انجا حفظ كرده است.
1917: شوراي كليسا هاي ارتدوكس روسيه از فرصت پيروزي انقلاب بلشويكي و طرد سلطنت استفاده كرد و پس از 217 سال دفتر اسقف اعظم ارتدوكس را بازكرد كه پتر اول (كبير) در سال 1700 ميلادي آن رابسته بود.
1947: (1326 خورشيدي) دادستان شهرستان تهران براي رضا روستا رئيس شوراي متحده مركزي كارگران وابسته به حزب كمونيست توده كيفر خواست اعدام صادر كرد و پرونده را جهت محاكمه به دادگاه فرستاد.

[dariushiraz]

2 نوامبر:

---

سالروز تاسيس نخستين ايستگاه راديويي

Konrad
نخستين ايستگاه راديويي جهان به مفهوم امروز دوم نوامبر 1920 (85 سال پيش) در شهر پيتسبورگ ايالت پنسيلوانياي آمريكا آغاز بكار كرد. قبلا هم فرستنده راديويي ساخته شده بود ولي جنبه آزمايشي، موقت و نمايشي داشتند. صداي اين ايستگاه كه هنوز سرگرم كار است در همان نخستين روز در كانادا هم شنيده شد. اين ايستگاه از همان نخستين روز برنامه منظم پخش اخبار، موزيك و گفتار داشت و هر 15 دقيقه يك بار ساعت دقيق را اعلام مي كرد. اين ايستگاه كه «ك. دي. ك. ا» نام دارد توسط كمپاني صنايع الكتريك وستينگهاوس از دكتر فرانك كنرادKonrad سازنده آن (كه يك مهندس برق بود) خريداري و در پشت بام ساختمان شركت بكار انداخته شده بود. دكتر كنراد قبلا اين ايستگاه را در گاراژ خانه اش برقرار كرده و فقط ساعت دقيق را اعلام مي داشت. نخستين خبري كه از راديو تازه اعلام شد وضعيت راي گيري انتخابات رياست جمهوري آمريكا بود كه همان روز برگزار شده بود. اولين آگهي كه از اين ايستگاه پخش شد مربوط به فروش اسباب بازي بود. اين راديو كه با موج متوسط شروع كرده بود بعدا موج كوتاه را هم اضافه كرد. كمپاني وستينگهاوس ده سال پيش شبكه تلويزيوني سي بي اس را خريداري كرده و قديمي ترين راديو دنيا نيز وابسته به اين شبكه شده است.

---

كودتاي خانوادگي در كشور سعودي

ملک سعود

دوم نوامبر سال 1964 ملك سعود دومين پادشاه كشور سعودي در يك كودتاي خانوادگي از مقام خود بركنار و به خارج تبعيد شد. وي پس از پدرش كه موسس كشوري سعودي بود يازده سال بر اين كشور پادشاهي كرده بود. قرار بود كه پس از او برادرانش به ترتيب به پادشاهي برسند ولي شنيده شده بود كه ملك سعود مي خواهد يكي از پسران 30 گانه خود را وليعهد كند. خاندان سعودي پسران او را جوان و بدون تجربه مي دانستند و با اين اقدام پادشاه (برادر بزرگتر) موافقت نداشتند. هنگامي كه ملك سعود شروع به توزيع مقامات دولتي ميان پسران خود كرد، خاندان سعودي سه اتهام داخلي، مذهبي و بين العربي به او وارد ساختند و بركنارش ساختند. اين سه اتهام عبارت بود از اسراف بيت المال، شرب خمر و مشاركت در توطئه مقدماتي ترور جمال عبدالناصر كه در جهان عرب محبوبيتي ويژه داشت. با اين اتهامات، بركناري او مورد حمايت اتباع سعودي، روحانيون و جهان عرب قرار گرفت. پس از او ملك فيصل برادر ناتني اش پادشاه سعودي شد كه بعدا او نيز به دست برادرزاده اش كشته شد. ملك سعود پنج سال پس از بركناري و تبعيد درگذشت. پس از بركنار شدن، عبدالناصر از وي دعوت كرده بود كه در قاهره اقامت كند. با بركناري ملك سعود، ديگر هيچيك از پادشاهان بعدي سعودي درصدد وليعهد كردن فرزند خود بر نيامد و برادران، يكي پس از ديگري پادشاه شدند و ....

---

اعدام زن شگفت انگيزي كه شوهران و نامزدان خود را سر به نيست مي كرد

Velma barfield
دوم نوامبر سال 1984 بانو «ولما بارفيلدVelma barfield» 52 ساله در زندان شهر رالي در ايالت كاروليناي شمالي آمريكا به جرم چند قتل اعدام شد. اين نخستين زني بود كه از سال 1962 تا آن زمان (ظرف 22 سال) در آمريكا اعدام مي شد. ولما شوهر اول خود را با آتش زدن خانه كشته بود، ولي كسي به او ظنين نشده بود، دومين شوهرش را با خوراندن داروي تپش قلب نابود كرده بود، سومين شوهر را با قطع لوله ترمز اتومبيل از ميان برده بود، بعدا پيرمرد ثروتمندي را كه قرار بود با او كه پرستارش شده بود ازدواج كند با افزودن داروي مرگ موش بر سوپ كشت و چون آخرين نامزد خود را هم با مرگ موش كشت، پزشك قانوني متوجه قضيه شد، پليس ولما را دستگير و از او اعتراف گرفت. ولما آخرين قرباني خود را با افزودن مرگ موش به چاي شيرين كشته بود. ولما قبلا چندين نامه عاشقانه براي اين مرد فرستاده بود كه به دست پليس افتاد. ممكن است كه قربانيان ولما بيش از اين چند باشند ولي چون او پس از هر قتل، ايالت محل سكونت خود را تغيير مي داد، تحقيقات بيشتري صورت نگرفت. پيش از اجراي حكم اعدام، چند روانشناس با ولما مصاحبه كردند تا دليل رواني كار او را به دست آورند.

[dariushiraz]

10 نوامبر:

---

سالروز گشايش آبراه درياي سرخ به رود نيل كه به تصميم داريوش بزرگ ساخته شد

دوهزار و پانصد و بيست و سومين سالروز گشايش آبراه درياي سرخ به رود نيل كه به تصميم داريوش بزرگ ساخته شد دهم نوامبر سال 518 پيش از ميلاد كار ساختن آبراه ميان درياي سرخ و رودنيل به منظور عبور كشتي هاي ايران از خليج فارس به مديترانه تكميل شد.
سنگنبشته هاي به دست آمده نشان مي دهد كه پس از اتمام كار هر قسمت از اين آبراه، جزئيات كار بر سنگ حك و در محل نصب مي شد كه مشروح آن دركتاب «تاريك و روشن هاي مصر باستان» تاليف مصر شناس آلماني «كارول ميسليويك» آمده است که اين کتاب توسط ديويد لورتن به انگليسي ترجمه شده و دانشكاه «كرنل» آمريكا آن رامنتشر ساخته است.
به نوشته «ديودوروس سيكولوس»، اين آبراه به تصميم داريوش بزرگ و عمدتا با هدف نظامي ساخته شده بود، که باستانشناسان و مورخان متفق القول؛ آن را از كارهاي بزرگ بشر در قرون قديم اعلام داشته اند.
مصر بسال 525 پيش از ميلادتوسط كامبوزيا (كمبوجيا ، كامبيز) پسر و جانشين كوروش بزرگ تصرف شد و تا سال 404 پيش ازميلاد (به مدت 121 سال) يك ساتراپي (ايالت) ايران بود.
خشايارشا نيز چنين آبراهي در يونان ساخت كه با حفاري هاي دهه گذشته به دست آمده است.

---

«والت ديسني» خبرچين «اف بي آي» بود!

والتر ديسني
طبق اسنادي كه به تازگي به دست آمده است، والتر ديسني (والت) فيلمساز معروف، مبتكر ميكي ماوس و پيناچيو، ايجاد كننده پارك هاي تفريحي موسوم به ديسني لند كه كمپاني او «ا.بي.سي» شبكه بزرگ تلويزيوني آمريكا را خريداري كرده است از دهم نوامبر سال 1940 خبرچين اف.بي.آي (پليس امنيت داخلي آمريكا) شده بود و درباره فعاليت هاي سياسي و طرز فكر دست اندركاران هاليوود و به ويژه فيلمنامه نگاران و بازيگران گزارش تهيه مي كرد و به اف.بي. آي. مي داد. اين سازمان پليسي فدرال عمدتا علاقه مند به شناختن كمونيستهاي هاليوود بود و مي خواست بداند كه آيا با خارج هم تماس دارند يا نه؟. والت ديسني كه در كار سينما و به ويژه فيلمهاي كارتوني، مردي هنرمند بود يك بار هم در كنگره آمريكا بر ضد يك همكار كمونيست كه قبلا خود او وي را لو داده بود شهادت داد. هنوز به درستي انگيزه همكاري والت ديسني با پليس سياسي آمريكا روشن نشده است زيرا كه او نه نياز به پول داشت و نه كمكهاي ديگر دولت. گفته شده است كه چون طمع او به پول زياد بود از اتحاديه كاركنان هاليوود كه چپ ها آن را ساخته بودند و پي در پي درخواست افزايش دستمزد و تسهيلات رفاهي ديگر براي اعضاي اتحاديه داشتند دلخور بود!. والت ديسني كه در سال 1901 به دنيا آمده بود در سالهاي جنگ جهاني دوم و پس از آن فيلمهاي تبليغاتي متعدد نظامي ساخته بود. والت در سال 1964 از سرطان ريه ناشي از دود سيگار درگذشت.

---

زادروز دو مخترع معروف روس: توپولف و كالاشنيكوف

Andrei Tupolev
«اندري تولولفAndrei Tupolev» طراح و مخترع بيش از يكصد نوع هواپيما دهم نوامبر سال 1888 در روسيه به دنيا آمد، در مهندسي مكانيك و تكنولوژي دكترا گرفت و دست به كار ساخت هواپيما زد و يكي از موسسان انستيتوي علوم هوايي ـ فضايي وطنش بود. معروفترين هواپيماهايي كه توپولف طراحي كرد توپولف هاي 134 و 154 (TU) هستند. وي با ساختن بمب افكن دور پرواز توپولف ـ 95 كه قادر بود كره زمين را دور بزند شهرت جهاني يافت. بسياري از كشورها ازجمله انگلستان و آمريكا، صرف نظر از كمونيست بودن توپولف، او را عنوان عضويت افتخاري آكادمي هاي علوم خود دادند. توپولوف كه خدمت شايان به وطن خود كرده بود در سال 1972 درگذشت. پسر او كه در علوم تكنولوژي دكترا دارد از طراحان معروف هواپيما در جهان بشمار مي رود. وي كه جاي پدر را در صنايع هواپيماسازي روسيه گرفته است طراح جت مافوق سرعت صوت توپولف 144 است.
طراح بزرگ ديگر روسيه كه او هم در دهم نوامبر به دنيا آمده است مهندس ميخائيل كالاشنيكوفMikhail kalashnikov است. وي كه در سال 1919 به دنيا آمده است اينك 86 سال دارد و هنوز سرگرم كار و تكميل جنگ افزار است. كالاشنيكوف نيز مهندس ميكانيك بود كه جنگ جهاني دوم آغاز شد و به عنوان فرمانده تانك به جبهه رفت و در آنجا در سال 1941 شديدا مجروح شد. همين جبهه رفتن، او را سازنده اسلحه كرد. هنوز در بيمارستان بود كه يك اختراع خود را اعلام داشت و آن دستگاه خودكار شمارش فشنگهايي بود كه يك تانك شليك مي كرد. كالاشنيكوف سپس به ساختن يك تفنگ خودكار همه كاره پرداخت و در سال 1947 آن را به اتمام رسانيد كه به تفنگ AK - 47 (آفتومات كالاشنيكوف ساخت 1947) معروف است و معروفترين تفنگ جهان بشمار مي رود و بيش از هر تفنگ ديگر ساخته شده و در زرادخانه ها است. كالاشنيكوف سپس به تكميل تفنگ خود ادامه داد و مسلسل «آر.پي.ك.» را ساخت. او كه به كار تفنگ سازي ادامه مي دهد دو بار از دولت شوروي مدال قهرمان سوسياليستي گرفته است. كالاشنيكوف نيز يك كمونيست است. پس از فروپاشي شوروي، اصحاب صنايع اسلحه سازي آمريكا از او به كشور خود دعوت كردند و پذيرايي مفصل بعمل آوردند تا به اتفاق در آمريكا تفنگ كالاشنيكوف را بسازند كه وي نپذيرفت و گفت كه اگر يك كشور كوچكتر چنين پيشنهادي بدهد ممكن است با نظر مثبت آن را بررسي كند.
كالاشنيكوف با تفنگ معروفAK _47

---

برخي ديگر از رويدادهاي 10 نوامبر 745:

مطابق تقويم ميلادي، امام موسي كاظم (ع) امام هفتم شيعيان در اين روز چشم به جهان گشود و در چهارم سپتامبر سال 799 به اشاره هارون الرشيد مسموم شد.
1483: مارتين لوتر بنياد گذار الماني پروتستانيسم به دنيا آمد.
1674: مهاجران هلندي نيو آمستردام كه زمين آن را معادل 24 سكه طلا از سرخپوستان خريداري كرده بودند و در انجا شهري براي خود ساخته بودند آن را به انگليسي ها باختند و انگليسي ها نام آن را به «نيويورك» تغيير دادند كه اينك بزرگترين شهر ايالات متحده است. نيو آمستردام در اين روز مورد تهديد چهار كشتي توپدار انگليسي قرار گرفت و هلندي ها كه تنها يك كشتي و دويست تفنگدار داشتند تسليم شدند.
1837: در چنين روزي اعلام شد كه برده داران آمريكايي «اليجاه لاجوي»را كه از برده داري انتقاد كرده بود و مالكيت انسان بر انسان را گناه خوانده بود دو روز پيش از ان كشته بودند.
1864: فرانسه و ساير قدرتهاي اروپايي كه از قدرت گيري و توسعه ايالات متحده نگران شده بودند براي پيشگيري از تصرف بقيه اراضي مكزيك توسط دولت واشنگتن، ماكسيميلين، دوك بزرگ اتريش را امپراتورمكزيك كردند كه اين سياست هم به جايي نرسيد.
1924: براي نخستين بار مردم تكزاس آمريكا كه قبلا يك جمهوري مستقل بود يك زن را به رياست (فرماندار) اين ايالت انتخاب كردند و او «ماريام فرگوسن» بود.
1928: استقاده از سويج خودكار ويژه كه تيتر اول روزنامه ها را پيش از انتشار به صورت روشن و خاموش كردن لامپ در اطرف ساختمانهاي بلند نشان دهد در شهر نيويورك آغاز شد.
1951: براي نخستين بار تلفن مستقيم راه دور(بدون كمك اپراتور) به كار افتاد.
1975: مجمع عمومي سازمان ملل در قطعنامه شماره 3379 خود صهيونيسم را نوعي نژاد پرستي اعلام كرد كه در دسامبر 1991 بر اثر فشار آمريكا اين مصوبه را لغو كرد.
1977: يك هواپيماي شركت هواپيمايي ساترن آمريكا با مسافرانش در آسمان اين كشور ربوده شد و ربايندگان تصميم داشتند آن را بر لابراتوار اتمي آمريكا بكوبند كه در پي مذاكرات طولاني راديويي از اين عمل منصرف شدند و هواپيما را به كوبا بردند.
ــ سال 1977: پاپ براي نخستين بار در تاريخ كليساهاي كاتوليك، تكفير زنان كاتوليك مطلقه آمريكايي را كه دوباره شوهر كنند ممنوع كرد. وي به كشيشهاي كاتوليك دستور داد كه از ادامه اين عمل خودداري كنند و تنها بر طلاق و ازدواج مجدد يك زوج كاتوليك صحه نگذارند و ازدواج مجدد صرفا «مدني» باشد. اين دستور به تدريج جهاني شده است.

[dariushiraz]

12 نوامبر:

---

توصيه اسكندر مقدوني: داماد ايرانيان شويد ( 21 آبان ماه ) ( 12 نوامبر )

رکسانا همسر ايراني اسکندر
12 نوامبر سال 324 پيش از ميلاد اسكندر مقدوني تصميم گرفت كه برجهانگشايي خود نقطه پايان بگذارد و به همراهانش توصيه كرد كه با دختران بزرگان ايران ازدواج كنند تا ايرانيان آنان را بيگانه ندانند و پس از او از منطقه بيرون نياندازند.
اندكي پس از اين اندرز، نود تن از افسران و مقامات ارشد اسکندر با دختران بزرگان ايران ازدواج كردند. اسكندر مقدوني، خود با رکسانا دختر ساتراپ (استاندار) بلخ = باختر ازدواج کرد.
اسکندر که سال بعد (323 پيش از ميلاد) در 32 سالگي در شهر بابل (واقع در جنوب غربي بغداد امروز) درگذشت حملات خود را در سال 333 پيش از ميلاد به قلمرو ايران آغاز كرده بود. وي در سال 330 پيش از ميلاد تخت جمشيد - شاهكار معماري قرون قديم را ويران ساخت.

---

اصفهان بارديگر پايتخت ايران شد

12نوامبر سال 1598 ميلادي (21 آبان) شهر اصفهان يك بار ديگر پايتخت ايران شد. شاه عباس اول تصميم به انتقال پايتخت از قزوين گرفته بود و كار اين انتقال هفت سال طول كشيده بود.
به نوشته برخي از مورخان، شاه عباس پس از انجام كودتا بر ضد پدرش و بركنار ساختن او، به اين سبب كه در قزوين، مادرش به دست قزلباشها كشته شده بود، مايل نبود كه درآن شهر بماند و در نخستين فرصت اصفهان را پايتخت قرار داد و با اين كار، در عين حال خود را از دست قزلباشها كه يك سپاه متعلق به چند ايل بودند خلاص كرد و بعدا يك ارتش سراسري (عمومي) براي ايران به وجود آورد. مورخان ديگر، اهميت موقع جغرافيايي اصفهان را كه در مركز كشور و بر سر راههاي تجاري قرار دارد دليل انتخاب آن به پايتختي دانسته اند.
درنخستين مراسم رسمي نوروز كه در اصفهان برگزار شد، شاه عباس تاكيد كرده بود كه اصفهان تا ابد پايتخت ايران خواهد بود و دستور داده بود كه در اصفهان به كشورهايي كه در ايران نمايندگي سياسي و بازرگاني داشتند، زمين رايگان داده شود تا براي خود سفارتخانه بسازند و از دولتهاي ديگر خواسته بود كه در اصفهان سفارتخانه و مركز تجاري داير كنند. شاه عباس سپس به آباداني اصفهان پرداخت تا زيباترين شهر جهان شود. وي در اصفهان يك محله تازه براي كساني كه با او از قزوين نقل مكان كرده بودند بساخت كه به عباس آباد معروف شده است. شاه عباس كه در هرات متولد شده بود پيش از كودتا بر ضد پدرش، حكمران خراسان بود و در هرات مي نشست. وي از 1588 تا 1629 بر ايران حكومت كرد و کوشش بسيار بعمل آورد تا مرزهاي ايران را به حدود دوران ساسانيان برساند. از کارهاي نظامي مهم دوران او اخراج پرتغاليها از بحرين و سراسر خليج فارس بود.
پيش از دوران سلطنت شاه عباس، اصفهان در سال 931 ميلادي به تصميم «مرداويز» قهرمان ملي ما كه سوداي احياء امپراتوري ايران باهمه مراسم و آيين هاي باستاني اش را در سر داشت، پايتخت اعلام شده بود. وي نخستين مراسم«سده» پس از ساسانيان را در همين شهر برگزار كرده بود و سخن گفتن و نوشتن، جز به فارسي را ممنوع ساخته بود. طغرل سلجوقي نيز مدتي اصفهان را پايتخت خود کرده بود. در سال 1915 (1294 خورشيدي ـ زمان سلطنت احمد شاه ) هم تصميم گرفته شد كه اصفهان پايتخت شود كه عملي نگرديد.
يکي از آثار تاريخي دوران صفوي در اصفهان


انصراف دكتر مصدق از نخست وزير شدن، چرا؟( 21 آبان ماه ) ( 12 نوامبر )

مجلس شوراي ملي در جلسه 21 آبان سال 1323خود به نخست وزير شدن دكتر مصدق ابراز تمايل كرد. وي دو روز بعد با شاه ملاقات و شرايط خود را با او در ميان گذارد كه شاه ( که از سوي متفقين غربي اطمينان يافته بود که در صدر کشور باقي خواهد ماند) اين شرايط را نپذيرفت و دكتر مصدق هم از نخست وزير شدن انصراف داد.
شاه هفت سال بعد بر اثر فشار ملت مجبور شد كه با نخست وزيري دكتر مصدق موافقت كند.

---

تاسيس جبهه ملي ايران - هدف هاي آن ( 21 آبان ماه ) ( 12 نوامبر )

21 آبان سال 1328 (12 نوامبر 1959) جبهه ملي ايران مركب از احزاب و رجالي كه متعهد به تحقق ايراني كاملا آزاد و مستقل و به دور از تحميلات ديگران، طرد نفوذ بيگانگان در امور وطن، لغو هرگونه امتياز و انحصاراعطايي به خارجيان و تامين منافع ملي شده بودند به رهبري دكتر مصدق پا به عرصه وجود گذارد.
باكمك همين جبهه، دكتر مصدق نفت ايران را ملي كرد و بناي دمكراسي را در كشور گذارده بود كه براندازي 28 مرداد آن را معكوس ساخت.
بسياري از سران اين جبهه در سال 1332 پس از كودتا بازداشت شدند و سالها ممنوع المقام و زير مراقبت بودند. اين جبهه در آبان ماه 1332، پس ازاعلام آغاز محاكمه دكتر مصدق تظاهرات وسيعي را در تهران و شهرهاي ديگر به راه انداخت كه اين تظاهرات به خاك و خون كشيده شد . متعاقب آن نهضت مقاومت ملي تشكيل شد كه دولت وقت عده اي از سران آن را به خارك تبعيد كرد.
جبهه ملي در سالهاي 1339 و 1340 بار ديگر قدرت و محبوبيت خود را با تشكيل اجتماع عظيم ميدان جلاليه (پارك لاله امروز) به نمايش گذارد و خواندن روزنامه اطلاعات را که مبلغ کارهاي دولت و برخي رجال حامي دولت بود تحريم کرد و به مردم گوشزد ساخت: خواندن روزنامه کاري تحميل کردني نيست؛ با نخريدن و نخواندن نشرياتي که در جهت مردم و منافع عمومي آنان نيستند رشد فکري و تمدن خود را نشان دهند. جبهه ملي از سال 1356 خورشيدي (1978) در داخل و خارج كشور به تشديد فعاليت پرداخت و در انقلاب سال 1357 فعالانه شركت داشت. هدف جبهه مالي برقراري دمكراسي و رعايت كامل و دقيق قانون اساسي سال 1906 بود نه تغيير نظام حكومتي و به همين سبب دولت وقت آمريكا (حكومت كارتر) به جانبداري از مساعي اين جبهه پرداخت. اعضاي اين جبهه و رئيس وقت آن دكتر سنجابي در دولت موقت (کابينه مهندس بازرگان ) شرکت كردند و ....

---

سالروز درگذشت روح الله خالقي كه آهنگ سرود «اي ايران» را نوشت ( 21 آبان ماه ) ( 12 نوامبر )

روح الله خالقي
12 نوامبر سالروز فوت موسيقدان و ميهندوست نامدار، روح الله خالقي است كه در 59 سالگي در سال 1965 (21 آبان 1344) در سالزبوگ اتريش درگذشت، جنازه اش به تهران منتقل و با تشريفات ويژه مدفون شد.
خالقي در سال 1906 (1385 هجري) در كرمان به دنيا آمده بود. وي موسيقي را عمدتا نزد علينقي وزيري تحصيل كرده بود. خالقي همچنين فارغ التحصيل رشته ادبيات فارسي از دانشگاه تهران بود. وي در سال 1323 انجمن موسيقي ملي ايران را پايه گذاري كرد. به همت خالقي كه شهرت به ملي گرايي متمايل به چپ، و دوستي ايرانيان با ملل اتحاد شوروي داشت تاريخ دو جلدي «موسيقي ايران زمين» تاليف شد. خالقي در عين حال يك نويسنده بود و براي مجلات و به ويژه مجله «پيام نوين» مطلب مي نوشت.
گور خالقي
خالقي (به گفته خودش) چون در نصرت الله معينيان احساسات وطندوستانه و در كارهايش پاكدامني و صداقت ويژه مشاهده كرد حاضر شد كه مشاور موسيقي راديو ايران شود و به ايجاد برنامه «گلها» كمك كند كه برخي او را مبتكر اين برنامه مي دانند.
خالقي كه بر انواع فرضيه هاي موسيقي و علوم صدا تسلط كامل داشت در زنده كردن موسيقي اصيل ايراني خدمات ارزنده بعمل آورد از جمله توجه به چنگ رودكي. وي بود كه توصيه مي كرد ريشه موسيقي ايراني و واژه هاي گمشده پارسي را بايد در ميان تاجيكها و مردم جنوب روسيه و قفقاز شمالي جستجو كنند.
صدها آهنگ جاويدان از خالقي باقي مانده است كه معروفترين آنها آهنگ سرود «اي ايران» است كه شعر آن را «حسين گلگلاب» استاد وقت دانشگاه تهران (و عضو فرهنگستان ايران) سروده است. اين سرود در سال 1323 (1944 و در جريان اشغال نظامي ايران از سوي متفقين) تكميل شد. انگيزه سرودن اين شعر، مشاهده بي حرمتي هاي نظاميان اشغالگر بود كه از تاريخ و تمدن ايرانيان بي خبر بودند و قضاوتشان بر پايه مشاهده وضعيت روز بود.
سرود «اي ايران» در دهه 1960 در كنفرانس بين المللي بررسي سرودهاي ملي، موثرترين، برانگيزاننده ترين و ميهنگرا ترين سرود ملي كشورها شناخته شده است كه هر ايراني با شنيدن آن برانگيخته و آماده فداكاري براي ميهن مي شود.
طبق يك آمار، در ربع قرن منتهي به 1385 (2006 ميلادي) نوار و سي دي سرود «اي ايران، اي مرز پرگهر ـ اي خاكت سرچشمه هنر» ... «مهر تو شد چون پيشه ام ـ دور از تو نيست انديشه ام» ... «در راه تو كي ارزشي دارد اين جان ما ـ پاينده باد خاك ايران ما» بيش از هر آهنگ و سرود فارسي ديگر توليد و تقريبا در خانه هر ايراني در درون مرز و برون مرز وجود دارد.

---

چرا در سال 1358 يک ميليون و پانصد هزار تن بر جمعيت تهران اضافه شد؟!

مهندس توسلي شهردار وقت تهران در يك مصاحبه مطبوعاتي كه در شماره 21 آبان 1358 روزنامه هاي پايتخت به چاپ رسيده بود گفته بود كه تبليغات غير منطقي كه در تهران خانه، آپارتمان و زمين توزيع مي كنند يك و نيم ميليون روستانشين و ساكنان شهرهاي ديگر را به تهران كشانده و ايجاد مشكلات رفاهي و خدمات شهري كرده است و اضافه كرده بود كه كمك ها بايد به روستاها و شهرهاي كوچكتر شود تا مردم علاقه به مهاجرت پيدا نكنند.
در عرف بين المللي شهرهايي را كه بيش از حد متعارف بزرگ شوند شهر ناسالم عنوان داده اند و دولتها در صدد انتقال سازمانهاي خود از آنجا برآمده اند. براي مثال؛ دولت برزيل شهري كوچك و محدود را بنا كرده و پايتخت را به آنجا انتقال داده است.

---

12 نوامبرحزب نازي پيروز شد، چرا؟

در اين روز درسال 1933 اعلام شد كه درانتخابات همان هفته آلمان، حزب سوسياليست ملي كارگران (نازي) 92 در صد آراء را به دست آورده است و زمام امور اين كشور را به دست خواهد گرفت. هيتلر رهبر اين حزب بود.
تاريخنگاران اين پيروزي شگفت انگيز را كه نقطه عطفي در تاريخ اروپا در قرن 20 به شمار مي ايد نتيجه شعارهايي دانسته اند كه كه المانيها از دير باز تشنه شنيدن آن بودند. هيتلر در نطقهاي خود با سر دادن اين شعارها آنان را اميدوار، و به اصطلاح ذوق زده كرده بود. هيتلر مي دانست كه شعارها بايد مرهمي بر زخمهاي مردم باشد تا بردلهايشان بنشيند و نظرشان را به گوينده شعار به عنوان نجات دهنده جلب كند.
آلمانيها در در قرار دادهاي پايان جنگ جهاني اول(ورساي) تحقير شده بودند و غرامات و تعهدات سنگيني بر انها تحميل شده بود. اقتصاد آلمان فلج شده بود و «مارك» پول ملي آلمان تقريبا بي ارزش شده بود، نظم سابق كه آلماني ها به آن عادت كرده بودند وجود نداشت و احزاب و گروههاي سياسي بر سر و كول هم مي زدند و اميدي به بهبود اوضاع نمي رفت.
در اين شرايط تنها با شعارهاي ناسيوناليسي و تحريك احساسات ملي و معرفي فردي به عنوان «منجي» مي توان همگان را جلب و پشت سر او متحد كرد كه هيتلر و حزب نازي موفق به اين كار شده بودند.

---

برخي ديگر از رويدادهاي 12 نوامبر

1866: سون يات سن كه با انفلات خود نظام جمهوري در چين بر قرار ساخت به دنيا آمد.
1918: اتريش جمهوري شد.
1926: شوراي وزيران ايران در جلسه 21 آبان سال 1305 خود كه شهردار تهران هم به آن جلسه دعوت شده بود پيشنهاد دانماركي ها رابراي تاسيس چند خط اتوبوسراني درتهران بررسي كرد.
1946: نخستين بانك سواره (اتوبانك) در شهر شيكاگو آغاز بكار كرد.
1948: هيدكي توجو نخست وزير ژاپن در زمان جنگ جهاني دوم و شماري از همكارانش به اعدام محكوم شدند.
1982: يوري آندروپوف به جاي برژنف كه فوت شده بود رهبر شوروي شد.

[dariushiraz]

13 نوامبر:

---

اندرز جلال الدين خوارزمشاه به برادرش ( 22 آبان ) ( 13 نوامبر )

جلال الدين خوارزمشاه 13 نوامبر سال1225 ميلادي از برادرش غياث الدين حاكم كرمان خواست كه اراضي متصرف شده از اتابك فارس را پس بدهد تا دشمن داخلي نداشته باشند كه دشمن داخلي به مراتب زيان رسان تر از خارجي است. جلال الدين پس از شكستي كه از چنگيز خان مغول خورد، در حالي كه چنگيز اورا كه درحال عقب نشيني بود دنبال مي كرد پس از عبور از رود سند به هند رفته بود كه پس از بازگشت چنگيزبه دليل بدي هوا، او نيز به ايران بازگشته بود و درسال 1225 ميلادي به كرمان وارد شده بود.

---

استخدام دكتر ميلسپو و سرهنگ شوارتسكف ( 22 آبان ) ( 13 نوامبر )

13 نوامبر1942 (1321 خورشيدي) كه ايران در اشغال نظامي متفقين بود، مجلس شورا با استخدام دكتر ميلسپو آمريكايي براي رياست بر ماليه ايران و سرهنگ شوارتسكف به عنوان مستشار ژاندارمري موافقت كرد.
مجلس با دستمزد پيشنهادي سالانه 18 هزار دلار براي دكتر ميلسپو نيز موافقت كرد. از آغاز قرن 19 ميلادي «ماليات» در ايران يك مسئله بوده است و به نظر اصحاب نظر، تا اين مسئله حل نشود مسائل ديگر حل نخواهند شد.
در طول اقامت شوارتسكف در ايران پسر او كه درسالهاي 1991ــ 1990 فرمانده نيروهاي امريكايي در جنگ با عراق بود در تهران به دنيا آمد.
شوارتسكف كه با شاه دوست شده بود در مرداد 1332 ( پيش از كودتاي 28 مرداد ) به تهران باز گشته و با شاه ملاقات كرده بود و...!.

---

22 آبان ماه - نفوس ايران و جمعيت تهران در سال 1335 ـ در 9 ماه پس از انقلاب يك ميليون و پانصد هزار بر نفوس تهران اضافه شد!

درسال1956 (1335 خورشيدي) در پي نخستين سرشماري «هر ده سال يك بار»، در چنين روزي در سال 1335جزئيات نتايج اين سرشماري انتشار يافت كه به موجب آن، ايران داراي 19 ميليون و شهر تهران يك ميليون وپانصد و31 هزارتن جمعيت بود.
جمعيت ايران پس از گذشت 40 سال(در سال 1375) كمي بيش از سه برابر و نفوس تهران نزديك به هفت برابر شده بودكه يك ششم جمعيت كشور را در خود جاي داده بود كه در معيار جمعيت شناسي نسبتي نا سالم است.

---

سالروز ساخت جيپ ( 13 نوامبر )

13 نوامبر سال 1940 كارخانه خودرو سازي ويليز آمريكا نخستين جيپ را كه بعدا شهرت فراوان يافت ساخت و به معرض تماشا گذارد. اين خودرو در آن زمان از نظر شكل ظاهر با خود رو هاي ديگر كاملا فرق داشت و مانند كاميون داراي كمك دنده و دو ديفرنسيال بود. نام آن را اتومبيل چند منظوره (جنرال پورپز و اختصارا «جي پي») گذاردند كه بعدا «جي پي» تلفظ «چيپ» به دست آورد و به همين صورت هم نوشته شد و واژه تازه اي بر فرهنگ لغات اضافه كرد كه به خود روهاي داراي اين شكل جيپ مي گويند. پس از ورود آمريكا به جنگ جهاني دوم، اين خود رو مصرف نظامي پيدا كرد كه هنوز هم استفاده ازآن در اين راه ادامه دارد.

---

نخستين نشست براي محدود ساختن توليد اسلحه !!

13 نوامبر سال 1921 نخستين مذاكرات به منظور محدود كردن توليد تسليحات با شركت نمايندگان 9 دولت در واشنگتن آغاز شد كه در هشت دهه گذشته در مورد قدرتهاي بزرگ به نتيجه نرسيده است، ولي اين دولتها به منظور حفظ قدرت و سلطه خود چشم ديدن اسلحه پيشرفته در دست كشورهاي ديگر را ندارند.
اين مذاكرات كه ظاهرا پاياني براي آنها متصور نيست تا كنون تنها موفق به محدود كردن آزمايشهاي اتمي شده است. توافقهايي هم بر سر منع توليد سلاحهاي بيولوژيك بعمل آمده است. همه مي دانند تازماني كه خطر تجاوز وجود داشته باشد محدود ساختن تسليحات، كاري عملي نخواهد بود، زيرا كه تكليف هر دولت دفاع از تماميت و حاكميت خود و محافظت از منافع اتباع است وتا پيشرفت در توليد سلاحهاي تعرضي وجود داشته باشد نمي توان انتظار تحديد ساخت سلاحهاي دفاعي و احيانا تعرض متقابل را داشت.

---

سالروز در گذشت پدر استعمار اروپايي ( 13 نوامبر )

13 نوامبر سال 1460 ميلادي هانري شاهزاده پرتغالي معروف به «هانري دريا نورد» كه از او به عنوان مبتكر يافتن راههاي دريايي و استعمار سرزمين هاي ديگر توسط اروپاييان نام برده مي شود در 66 سالگي در گذشت.
در پي تلاشهاي او براي يافتن راه دريايي به هند بود كه ساير كشورها و در صدر انها اسپانيا راه اورا دنبال كردند و به استعمار سرزمين هاي دور دست دست زدند و با ثروت اين سرزمين به پيشرفت و رفاه رسيدند و از نيمه دوم قرن 20 روش استعمار را كه كهنه شده بود به صورتي ديگر در آوردند و در حال تكميل و آرايش چهره آن هستند. استعمار اروپايي آن چنان بود كه تا چند دهه پيش در قاره آفريقا تنها دو كشور استقلال داشت. در قاره آمريكا و اقيانوسيه اين استعمار به صورت ايجاد مهاجر نشين بود و درصد بسياري كمي از بوميان باقي مانده اند و....

[dariushiraz]

15 نوامبر

---

تاسيس حكومت غزنويان ( 24 آبان )

15 نوامبر سال 988 ميلادي سبكتكين ازسران طوايف معروف به«تركان غز = اغوز ها» كابل را تصرف كرد كه مورخان اين روز را سالروز تاسيس حكومت غزنويان مي دانند كه عمدتا بر ايران خاوري حكومت كردند.
ساسانيان براي جلوگيري از ورود طوايف دوردست آسياي ميانه به فرارود (ماوراءالنهر)، در سرحدات شمالي اين منطقه (سير دريا = رودسيحون) پادگانهاي متعدد تحت عنوان «مرزبان» تاسيس كرده بودند كه پس از افتادن ايران به دست عرب، اين پادگانها برچيده شد و مهاجرت آن طوايف آغاز گرديد و عباسيان و پيش از آنان حتي امويان به استفاده از مردان اين طوايف در ارتشهاي خود پرداختند كه اصطلاحا «غلام» خطاب مي شدند و از اين طريق قدرت يافتند. قدرت گرفتن سبكتكين هم از همين راه بود. وي عميقتر از پيشينيان خود در ايران خاوري پيشروي كرده بود.
سلطان محمود غزنوي مهمترين حكمران غزنويان بود. وي با اين كه از تبار ايراني نبود به ادبيات فارسي خدمت بسيار كرد. وي چند بار به هند شرقي حمله نظامي برد و مردم اين ديار را به مسلمان شدن ترغيب كرد كه نتيجه اش (9 قرن بعد) ايجاد كشور پاكستان بوده است.

---

ضعف ايرانيان دو قرن پيش، به روايت مروج مذهب انگليکن ( 24 آبان )

به نوشته پروفسور بليک، هنري مارتين Henry Martyn رئيس ميسيون انگليکن (مذهب انگليسي ها) در ايران، در يادداشتهاي روزانه خود در ذيل 15 نوامبر 1804 (بيش از دو قرن پيش) نوشته است که ايرانيان در طول روز از ارتکاب فساد (تقلب، فتنه گري، دروغگويي، ارتشاء و ...) ابا ندارند، ولي نماز بامدادي آنان و دعايشان و ذکر خدا ترک نمي شود و ....
همزمان با هنري مارتين، سرجان ملکم که در دهه اول قرن نوزدهم به سمت فرستاده انگلستان به ايران آمده بود و متناوبا ده سال در ايران بود همين مطالب را به زباني ديگر در کتاب خود آورده و ايرانيان آن عهد را مردمي خودخواه، متمايل به استبداد و متلون خوانده بود. به زعم اين دو انگليسي، ايرانيان نياز به يک انقلاب اخلاقي - فرهنگي دارند تا از لحاظ پاکي نيت و رفتار و کردار خوب به پايه مطلوب عهد باستان خود بازگردند.
دکتر بينا (استاد متوفاي تاريخ دانشگاه تهران) در مقدمه کتاب خود مربوط به تاريخ پس از نادر شاه، برخي از علل گرايش ايرانيان بعد از ساسانيان را به برخي ضعف ها نظير دروغگويي و دورنگي و نيز عقب ماندگي آنان را ذکر کرده است.

---

درسي كه بايد از زندگي دكتر تايلور سازنده بمب هاي اتمي مينياتوري گرفت

دکتر تيلور
تئودور تيلور سازنده بمب هاي اتمي خيلي كوچك، گلوله اتمي توپ و مين اتمي و نيز موتور اتمي براي سفينه هاي ستاره پيما در نوامبر 2004 در يك خانه سالمندان در مريلند آمريكا از بيماري قلب و عروق درگذشت. وي 79 ساله بود. دكتر تيلور همه پيش بيني ها را كرده بود جز مردن در تنهايي و در خانه سالمندان كه به وجود كمبودها در اين خانه ها اعتراض فراوان شده است.
دكتر تيلور كه پس از نيم قرن فعاليت و اختراع در آزمايشگاه ملي اتمي آمريكا در لاس آلاموس بازنشسته شده بود در سالهاي پاياني عمر و پيش از انتقال به خانه سالمندان به نوشتن كتاب پرداخته بود. وي در اين كتابها نگراني خود را از وقوف ناراضيان به رموز ساختن بمب هاي كوچك اتمي (قابل حمل در جامه دان و كيف دستي) و بكار گيري آنها توسط وسائلي نظير خمپاره انداز عيان ساخته و از اختراع سلاحهاي اتمي مينياتوري ابراز پشيماني كرده بود. وي در مصاحبه اي گفته بود كه اگر اين سلاحهاي بسيار كوچك اتمي به دست عوامل خشم و نارضايي بيافتند و افراد با افكار آنارشيستي بر اين قبيل سلاحها دست يابند، جهان چهره ديگري به خود خواهد گرفت و ....
دكتر تيلور باور نمي كرد كه عاقبت كار او انتقال به خانه سالمندان و تنهايي و نياز به كمك كاركنان نگهداري از سالمندان باشد.

[dariushiraz]

17 نوامبر:

---

عزل شاهي كه مسامحه مي كرد ( 26 آبان ) ( 17 نوامبر )

با اين كه ارتش ايران به فرماندهي سپهبد «زرمهر» هپتالها را در فرارود (آسياي ميانه) شكستي سخت داده بود، بزرگان كشور در يك نشست محرمانه در 17 نوامبر سال 487 ميلادي تصميم گرفتند كه بلاش، شاه ساساني وقت را بركنار و قباد (گواد = گوات) را بر جاي او بنشانند و اين تصميم (كودتا)، بدون خونريزي عملي شد. بزرگان ايران از مسامحه بلاش در قبال خزرهاي مهاجر به مناطق شمالي درياي مازندران كه ستيزه جويي مي كردند خسته شده بودند. قباد پسر پيروز (شاه اسبق، شاه پيش از بلاش) پس از انتخاب شدن به شاهي، براي نشان دادن شايستگي خود و اين كه بزرگان كشور در انتخاب او اشتباه نكرده بودند شخصا با سپاهي گران به جنگ خزرها رفت و اين قوم را شكستي سخت داد به گونه اي كه بيشتر آنان آواره اروپا شدند و به دين يهود گرويدند.
با وجود اخراج خزرها از اطراف درياي مازندران، معلوم نيست كه به چه علت ما هم اين درياچه را «خزر» مي خوانيم، حال آن كه جهانيان آن را درياي «كسپيان» مي گويند، همان نامي كه مورخان يونان باستان به دليل سكونت قوم ايراني كسپيان (گيلاني ـ قزويني) بر آن نهاده اند.

---

سالگشت درگذشت «جامي» و نگاهي کوتاه به کارهاي او ( 26 آبان ) ( 17 نوامبر )
مولفان تاريخ فلسفه، پس از تطبيق تقويم ميلادي با تقويم هجري قمري، 16 نوامبر را سالگشت فوت نورالدين عبدالرحمن جامي شاعر و فيلسوف ايراني ذكر كرده اند كه در سال1492 (13 محرم 898 هجري قمري) در هرات از اين دنيا رفت. کرونيکلرهاي غرب سالروز درگذشت جامي را 19 نوامبر اين سال نوشته اند. جامي برجسته ترين فارسي سراي قرن پانزدهم ميلادي 18 اوت سال 1414 ميلادي (817 هجري قمري) در «جام» واقع در خراسان بزرگتر به دنيا آمده و در هرات و سمرقند تحصيل كرده بود. وي در عين حال از آخرين صوفيان بزرگ بشمار مي آيد.
اين دو اصل مهم از جامي است: فرد صاحب مقامي را بزرگوار مي توان خطاب كرد كه فروتن باشد و با حوصله و شكيبايي تمام به سخن ديگران، از جمله انتقاد و گلايه گوش دهد و نامه ها و مراسله ها را با دقت بخواند و به گوش گيرد و ترتيب اثر دهد. تا شخص خودش را نسازد و اصلاح نكند، جامعه را اصلاح نتواند كرد. اين اندرز نيز از جامي است: تا عاشق هدف خود نباشيد، به سوي آن گام برنداريد.
جامي 44 و به قولي 87 و به قولي ديگر 99 كتاب و رساله نوشت. وي از تحسين كنندگان حافظ و سعدي بود و كتاب بهارستان را به سبك سعدي نوشت. مجموعه اشعار او كه بالغ بر 25 هزار است «هفت اورنگ» عنوان دارد. جامي قصه هاي يوسف و زليخا ـ ليلي و مجنون را به شعر در آورد، همچنين خردنامه اسكندر را. ديوان هاي سه گانه عنوان کتاب ديگر جامي است. وي بيوگرافي صوفيان ارشد را در کتابي تحت عنوان نفحات جمع آوري کرد. کتاي لوايح او نيز درباره صوفيسم است.
وي از مريدان خواجه سعدالدين كاشغري رئيس نقشبندي ها (درويش ها) بود.

---

اعتراض تهران به شوروي در زمينه اخلال در حاکميت ايران ( 26 آبان ) ( 17 نوامبر )

17 نوامبر 1945( آبان 1324 ) دولت وقت ايران به دولت شوروي اعتراض كرد كه برخلاف تعهد قبلي، نيروهاي اين دولت در آذربايجان مانع از انجام وظايف ماموران انتظامي ايران در آن استان مي شوند كه عملي مغاير حاكميت ملي ايران است. در همين روز دكتر رضازاده شفق خواست كه نخست وزير بي درنگ به مسكو برود و تا دير نشده مسئله را در آنجا حل كند. با اين که در آن زمان، ماهها از شکست هيتلر و پايان جنگ جهاني دوم گذشته بود، دولت شوروي حاضر نمي شد نيروهاي نظامي خود را که در اواخر اوت 1941 وارد ايران شده و قسمتي از وطن ما را اشغال کرده بودند خارج سازد.

---

روزي كه «موس» براي كامپيوتر اختراع شد ( 26 آبان ) ( 17 نوامبر )

Douglas Engelbart
هفدهم نوامبر سال 1970دكتر داگلاس انگلبارت Douglas Engelbart «موس» را براي كامپيوتر اختراع كرد و اين اختراع خود را كه باعث تسهيل كار با كامپيوتر شده است به ثبت داد. اين تنها اختراع دكتر انگلبارت نبوده است. تول ها و واژه هاي كامپيوتر را هم وي نوشته و تنظيم كرده است.
دكتر انگلبار كه يك دانشمند الكترونيك نروژي تبار آمريكايي است و در سال 1925 در ايالت ارگون به دنيا آمده است از سال 1955 در لابراتوار دانشگاه ستنفورد به كار پژوهش در زمينه كامپيوتينگ و اينفورميشن سيستم پرداخته و «هايپر تكست لينكينگ»، «تكس اديتينك»، «ان لاين ژورنال»، «ريل تايم اينتراكشن» و «تله كنفرانس» از جمله دستاوردهاي تيم او هستند كه باعث انقلاب در اديت كردن مطالب، قراردادن آنها در سايت و تكميل كار با شبكه شبكه ها (اينترنت) شده است. دكتر انگلبارت كه از دانشگاه كاليفرنيا در شهر «بركلي» دكتراي الكترونيك گرفته است، در آن زمان كه از كامپيوتينگ و اينفورميشن سيستم خبري نبود، تز خود را در اين باره نوشت و تا تحقق آن دست از تلاش نكشيد. وي در سال 2000 عالي ترين نشان علمي آمريكا را از كلينتون رئيس جمهوري وقت دريافت داشت.

---

برخي ديگر از رويدادهاي 17 نوامبر

1796: ناپلئون ارتش اتريش را در ايتاليا شكست داد.
1874: از چنين روزي شكل فيل رسما علامت مشخصه حزب جمهوريخواه آمريكا شد. قبلا در نشريات، حزب جمهوريخواه را به صورت کاريکاتور فيل نشان مي دادند. تصميم به انتخاب اين شکل، چند روز پيش از اين اتخاذ شده بود که 17 نوامبر رسما بکار برده شد.
1922: محمد ششم آخرين سلطان عثماني كه از اين مقام خلع شده بود به دولت ايتاليا پناهنده شد و در اين كشور اقامت گزيد.
1948: دولت حزب كارگر انگلستان صنايع فولادسازي اين كشور را ملي كرد.
1963: (26 ابان 1342) امير اسدالله علم نخست وزير وقت لايحه مصونيت قضايي نظاميان امريكايي در ايران را به سنا ي ايران داد.
1970: شوروي يك وسيله نقليه خودكار به نام «لونوخود» در كره ماه فرود آورد. اين نخستين وسيله نقليه ساخت بشر بوده است كه در خارج از كره زمين فرود آورده شده بود و حركت آن در سطح ماه، از زمين هدايت مي شد.

[dariushiraz]

19 نوامبر:

---

بي كفايتي شاه سلطان حسين، شورش قندهار و سقوط اصفهان ( 28 آبان ماه ) ( 19 نوامبر )

«ميرويس» بزرگ قندهاري ها كه براي تظلم از جور و ستم عبد الله خان حكمران اعزامي دولت صفويان رنج سفر به اصفهان را بر خود هموار كرده بود ولي موفق به ديدار شاه سلطان حسين نشده بود 19 نوامبر سال 1699 (1078 خورشيدي) با دست خالي به قندهار باز گشت و سران طوايف ناحيه را به باغ خود دعوت كرد و وجود ضعف در اركان دولتي و رواج فساد اداري و چاپلوسي در دربار صفوي را برايشان بيان داشت و گفت كه شاه در محاصره عده اي كوته نظر آزمند است و كسي نمي تواند، حتي براي تظلم به او دسترسي يابد و احكام انتصابات خريد و فروش مي شود و دلسوز وجود ندارد.
ميرويس(پدر ميرمحمود فاتح اصفهان) اضافه كرد كه در اين شرايط راه ديگري جز اين كه خودمان بپاخيزيم وجود ندارد ، و بذر شورش در همان روز كاشته شد و طرف دو سال از زمين سر بر آورد.
شاه سلطان حسين به توصيه درباريان مغرض و نا آگاه خود گرگين خان گرجي را بدون توجه به اين كه وي با آداب و رسوم پشتون ها نا آشنا ست و كار را خرابتر خواهد كرد و بر وخامت اوضاع خواهد افزود به حكومت قندهار بر گزيد تا اوضاع منطقه را آرام كند. به اسلام گرويدن گرگين خان دليل عمده گماردن او به حكمراني قندهار و موفق بودن او در سركوب كردن بلوچها كه خطه كرمان را ناآرام كرده بودند توجيه اين انتصاب بود.
پشتونهاي قندهار تا آن زمان سابقه نافرماني و ضديت با دولت متبوع، ايران، را نداشتند.
باد دانست كه لهجه پوشتونها (در پاكستان آنان را پاتان مي نامند) و بلوچها پارسي باستان است و همانند ساير بردران پارسي خود از نژاد آرين هستند.
گرگين خان كه پس از اسلام آوردن از شاه سلطان حسين كه جماعتي گرجي زاده بر دربار او سلطه يافته بودند و جز منافع شخصي به چيز ديگري توجه نداشتند لقب «شهنوازخان» گرفته بود پس از استقرار در قندهار آتش شورش را با خشونت تمام خاموش و ميرويس را به عنوان عامل فتنه به اصفهان تبعيد كرد.
ميرويس در طول اقامت در اصفهان بيش از پيش بر ضعف نفس شاه سلطان حسين واقف شد. وي با اين استدلال كه نمي شود حتي يك مسلمان تبعيدي را از از اجراي واجبات ديني كه زيارت خانه خدا از جمله انها است مانع شد اجازه حج گرفت و در مكه از بعضي روحانيون سني فتواي جنگ با حاكم شيعه را به دست آورد.
مير ويس در بازگشت به اصفهان توجه شاه سلطان حسين را چنان به خود جلب كرد كه تبعيد او لغو و اجازه بازگشت به قندهار به دست اورد.
در قندهار، مير ويس فتاوي روحانيون سني را كه به دست آورده بود به سران طوايف كه تا آن زمان حاضر به اين درجه از تمرد نبودند نشان داد و قتل گرگين خان را مباح دانست.
ميرويس سپس با بكار بردن نيرنگ گرگين خان را به باغ خود دعوت كرد و در آنجا اورا بكشت.
شورش ميرويس موفق شد زيرا كه شاه سلطان حسين بي كفايت قبلا طايفه ابدالي را از خود رنجانده بود تا از آنان كمك گيرد و ملك محمود سيستاني حاكم «فراه» را هم كشته بود و مردم آن ايالت ناراضي بودند.
پس از مرگ مير ويس درسال 1711 ميلادي، برادرش مير عبدالله (پدر اشرف افغان كه سكه هاي اشرفي يادگار زمان اوست) جايش را گرفت كه مير محمود پسر مير ويس عموي خود را كشت و به كرمان حمله برد.
لطفعليخان حاكم فارس به كمك كرمان شتافت و مير محمود را به قندهار فراري داد. شاه بي خرد اندكي بعد لطفعليخان را معزول ساخت.
اين خبر كه به گوش مير محمود رسيد در سال 1725 ميلادي با 25 هزار تن به كرمان حمله آورد و اين شهررا متصرف شد و از آنجا از طريق يزد عازم اصفهان گرديد. وي موفق به تصرف يزد نشد، ولي اصفهان را در 12 اكتبر سال 1722 ميلادي تصرف كرد و عملا به عمر دودمان صفويان پايان داد.
مير محمود، خود در سال 1724 به دست پسر عمويش اشرف كشته شد. اشرف با قتل محمود انتقام خون پدرش را از او گرفت. بساط اشرف نيز ضمن سه جنگ به دست نادر برچيده شد.
نادر شاه در سال 1737 قندهار را كه عادت به ياغيگري كرده بود تصرف كرد و در مجاورت آن شهري به نام نادر آباد ساخت و آن دسته از بزرگان شهر را كه در شورش مير ويس و مير محمود مشاركت كرده بودند به مازندران تبعيد كرد.
پس از قتل نادر شاه، احمدخان افغان يكي از ژنرالهاي او در قندهار اعلام استقلال كرد و خود را احمد شاه خواند و....

---

ورود نيروهاي اعزامي به زنجان ( 28 آبان ماه ) ( 19 نوامبر )

در پي رفع ممانعت شوروي، در اين روز در سال 1325 (19 نوامبر 1946) وحدهاي اعزامي از تهران براي رفع غائله آذربايجان از قزوين وارد زنجان شدند و ظرف 23 روز غائله پايان يافت.
مدتها بود كه واحدهاي شوروي كه از زمان جنگ جهاني دوم در قزوين مستقر بودند مانع حركت نيروهاي اعزامي از تهران به سوي آذربايجان مي شدند . شوروي با اين كه جنگ دوم پايان يافته بود، برغم تعهدي كه سپرده بود حاضر به تخليه ايران نبود که ايران متوسل به شکايت از آن دولت به مراجع مربوط جهاني شده بود .

---

اعتراض شوروي به سياست يك بام و دو هواي ايران ( 28 آبان ماه ) ( 19 نوامبر )

19 نوامبر سال 1947 (28 آبان 1326) دولت وقت شوروي نسبت به رد قرار داد امتياز نفت شمال به آن كشور در مجلس، به دولت ايران اعتراض كرد.
دولت شوروي در يادداشت اعتراضيه خود سياست خارجي ايران را قضيه يك بام و دو هوا خواند و با ادامه قرارداد نفت ايران و انگلستان مخالفت كرد.
قوام السلطنه - دولتمرد نزديک به انگلستان - در زمان نخست وزيري خود وعده نفت شمال را به شوروي داده بود تا اين دولت راضي به خارج ساختن نيروهايش از ايران شود.
شماري اين عمل قوام را كه نوعي نيرنگ سياسي بود حمل بر ميهندوستي او كرده اند و عده اي ديگر، اين اقدام قوام را خدمتي ديگر به انگلستان دانسته اند. مي دانيم كه دكتر مصدق رسما قوام را عامل خارجي و مجري سياست انگلستان خوانده است.

---

روزي كه شوبرت خاموش شد ( 28 آبان ماه ) ( 19 نوامبر )

فرانتس شوبرت موسيقيدان شهير اتريشي ساعت 3 بعد از ظهر 19 نوامبر سال 1828 در گذشت و نزديك گور بتهوون مدفون شد.
شوبرت از نوابغ موسيقي جهان بشمار مي رود. پدرش كه مدير مدارس حومه شهر وين بود و از كودكي استعداد فرزندش را به موسيقي تشخيص داده بود اورا به مدرسه موسيقي سپرد. شوبرت مدت كوتاهي هم معلم مدرسه بود ولي همواره آهنگ مي ساخت و براي خود يك تيم مركب از يك شاعر، يك خواننده و دو نوازنده تشكيل داده بود
و لحظه اي از فكر نوشتن يك آهنگ تازه غافل نبود. تشكيل چنين تيمي از او به آهنگسازان به ميراث مانده است. او علاقه فراوان به بتهوون داشت. در مراسم تدفين بتهوون وصيت كرد كه وي را پس از مردن در مجاورت وي مدفون سازند.
شاهكارهاي شوبرت و آهنگهاي معروف او از جمله سمفوني هايش پس از مرگ او از گوشه و كنار خانه اش و از داخل انباري به دست آمده است.

---

روز فرصتهاي مساوي در آمريكا ( 28 آبان ماه ) ( 19 نوامبر )

در آمريكا، 19 نوامبر «روز فرصتهاي برابر» است كه از دهه ها پيش برگزار مي شود و در اين روز بود كه قانون فرصتهاي برابر به اجرا در آمد.
هدف از وضع اين قانون اين بوده است كه هركس مطابق استعداد و مهارت و علاقه خود از فرصتهاي شغلي ، تحصيلي و حرفه اي و ايجاد كسب و كار؛ بدون تبعيض و مانع و اشكالتراشي برخوردار شود. اين قانون راه را براي اجراي ابتكارات ، طرحها ، برنامه ها و تحقق آرزوهاي هر فرد و گروه باز گذارده ، وسائل كار را تسهيل و فراهم ساخته و هرگونه سد و اشكالتراشي اداري را برداشته و ايجاد مانع بر سر راه پيشرفت را غير قانوني ساخته است .
اين قانون صراحت دارد كه براي استخدام و انتصاب، پرداختن به حرفه مربوط ، يا گشودن كسب و كار و موارد پيشرفت ديگر؛ توجه كردن و برتري دادن به جنس، سن، نژاد. مليت اصلي، مذهب، عقيده و شرايط جسماني مردود و خلاف قانون است و براي پرداختن به هر حرفه، محدوديت ــ جز شرايط علمي، فني ، تخصصي و حد ( نصاب ) مهارت ــ نمي تواند وجود داشته باشد. هر گونه استخدام بايد از طريق آگهي در رسانه ها و سازمانهاي عمومي مشاغل انجام گيرد، به گونه اي كه همه علاقه مندان به آن اطلاع قبلي داشته باشند ، سپس مصاحيه و سنجش قابليت انجام گيرد و هركس حق اعتراض به روش را به دستگاهاي مربوط از جمله دادگاه صالحه دارد زيرا كه هدف قانون، انتخاب ماهرترين متقاضي و رعايت انصاف و بي طرفي در اين زمينه و خدمت به جامعه است.
براي نظارت بر اجراي اين قانون در هر شهر به تناسب جمعيت كميسيونهاي ويژه به همان نام ايجاد شده است. اين كميسيونها به شكايات افرادي كه مدعي نقض اين قانون درباره خود شده اند رسيدگي مي كنند و اگر نتوانند مسئله را حل كنند پرونده را تكميل و به دادگاه مربوط مي فرستند و تا اخذ نتيجه آنرا دنبال مي كنند. همين قانون است كه اجازه نمي دهد مثلا در اجاره دادن خانه و انجام كار ارباب رجوع و... تبعيض قائل شوند.
بسياري را عقيده بر اين است كه عمدتا همين قانون موجب اشتياق اصحاب حرفه و هنر و دانش به مهاجرت به آمريكا و انتقال سرمايه به اين كشور و در نتيجه پيشرفت ايالات متحده شده است.

---

زادروز زني که سه بار رهبر هند شد ( 28 آبان ماه ) ( 19 نوامبر )

19 نوامبر زادروز بانو اينديرا گاندي است كه سه بار نخست وزير هند شد ، كشوري كه حكومت بر آن بسيار دشوار است.وي كه در 1917 به دنيا آمده بود در1984 به دست محافظانش كشته شد. اينديرا در 1942 با يك روزنامه نگار پارسي به نام پيروز گاندي ازدواج كرد و از او داراي دو پسر شد. پيروز كه بعدا نماينده مجلس هند شد در 1960 در گذشت. اينديرا از منتقدان سياست خارجي آمريكا بود و نه تنها با كمك شوروي براي هند يك ارتش نيرومند به وجود آورد بلكه اين كشور را در سال 1974 اتمي و در 1980 فضايي كرد.

---

برخي ديگر از رويدادهاي 19 نوامبر

1820: ناتانيل پالمر Nathaniel B. Palmer به منطقه منجمد جنوبي رسيد و آن را قاره Antarctica ناميد.
1874: کلارنس دي Clarence Day نويسنده آمريکايي به دنيا آمد و 79 سال عمر کرد.
1919: سناي آمريكا قراردادهاي پايان جنگ جهاني اول معروف به پيمان ورساي را رد كرد.
1929: دولت وقت ايران پادشاهي محمد نادر خان بر افغانستان مستقل را برسميت شناخت.
1321: به هيات نظارت اسكناس اجازه داده شد كه تا هر مقدار كه لازم باشد اسكناس تازه منتشر كند!! كه متعاقب آن قيمتها سريعا بالا رفت و ايران سالها گرفتار تورم پول بود تا اين كه اسكناسهاي درشت تر از 20 توماني را جمع آوري كردند.
1977: انور سادات رئيس جمهوري وقت مصر وارد اسرائيل شد و روز بعد در پارلمان اين كشور سخنراني كرد. وي نخستين رئيس يك كشور عربي بود كه به دعوت دولت اسرائيل به اين كشور رفت و بالاخره جان خود را هم بر سر اين اقدام از دست داد.
1987: کميسيون ويژه کنگره آمريکا معروف به کميسيون " ايران - کونترا " گزارش نهايي خود را صادر کرد و نهايتا رونالد ريگن را مسئول اعمال خلاف قانون دستيارانش در اين زمينه اعلام داشت.