◄◄ ادیومتری--شـــــنــــــوایــــــــی سنجی ►►

[Boye_Gan2m]

شنوایی سنجی



دید کلی
شنوایی شاید مهمترین حسی باشد به نحوی که بدون بهره‌مندی از آن توانایی انسان در ایجاد ارتباط با پیرامون خود بطور محسوسی کاهش می‌یابد. این توانایی بالا در ایجاد و ارتباط ، انسان را در مقایسه با سایر موجودات از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌سازد. متأسفانه تعدادی از بیماریها با ایجاد اختلال در سیستم شنوایی باعث محدودیت در این توانمندی می‌شوند. بنابراین بررسی اختلالات شنوایی دقت بیشتری را طلب می‌کند.






شنوایی سنجی با صدای خالص ، متداولترین روش شنوایی سنجی در کلینیک محسوب می‌شود، با اینحال این روش تنها قادر به تشخیص کم شنوایی متقارن و دو طرفه حسی - عصبی بوده در حالی که علت اختلال قابل تشخیص نمی‌باشد. شنوایی سنجی گفتاری در صورت دسترسی از دو حیث کمک کننده است، اول اینکه اختلال شنوایی سنجی گفتار نسبت به تون خالص از ارزش تشخیصی بیشتری برخوردار است و این روش می‌تواند اختلال در ناحیه حلزون و اختلال عصبی یا اختلال مرکزی را مشخص کند.

شنوایی سنجی با صدای خالص
PTA) Pure - tone audionetry) با استفاده از دستگاه شنوایی سنج با صدای خالص ، اصواتی با فرکانسهای مختلف به فرد می‌دهند و آستانه شنواییهای تعیین شده برای انتقال هوایی و انتقال استخوانی بطور جداگانه اندازه‌گیری شده و به ترتیب توسط خطوط ممتد و نقطه چین بهم متصل می‌شوند.

ادیوگرام
ادیوگرام دارای دو ستون است. ستون عمودی شدت صوت را نشان می‌دهد (برحسب دسی بل). در این ستون عدد صفر بیانگر حداقل شدت صوتی است که بیش از نیمی از افراد نرمال می‌توانند بشنوند. اگر فردی قادر به شنیدن یک فرکانس مفروض در 10_دسی بل باشد، یعنی وی می‌تواند فرکانس مذبور را بهتر از یک فرد میانگین بشنود. شنوایی طبیعی وقتی است که آستانه شنوایی گوش از 25 دسی بل بالای صفر بیشتر نباشد. ستونهای افقی فرکانسهای بکار رفته را نشان می‌دهند. معمولا هفت فرکانس از 250 تا 8000 هرتز که بیشتر سر و کار داریم مورد بررسی قرار می‌گیرند.

محاسبه میزان کاهش شنوایی
برای محاسبه میزان کاهش شنوایی ، میانگین شنواییها را برای فرکانسهای 500 ، 1000 و 2000 بر حسب هرتز حساب می‌کنند. در حد آستانه شنوایی انتقال هوایی و استخوانی را اندازه گرفته و انتقال هوایی را به خط ممتد و انتقال استخوانی را به نقطه چین و بالاتر از انتقال هوایی ترسیم می‌کنند. گوش راست را با رنگ قرمز و گوش چپ را با رنگ آبی ، نشان می‌دهند. در شنوایی نرمال دو خط بر هم منطبق هستند و در نمودار هر دو بالای 20 هرتز هستند. در کاهش شنوایی عصبی دو خط برهم منطبق هستند و هر دو زیر 20 هرتز می‌باشند. در کاهش شنوایی انتقالی دو خط بیش از 10 هرتز باهم فاصله دارند.






شنوایی سنجی گفتاری
در روش Speech audiometny بجای صدای خالص از صداهای گفتاری (کلمات) استفاده می‌شود. این آزمون شامل دو قسمت است:

آستانه درک گفتار
SRT) Speech reception threshold) سطحی است که در آن فرد شنونده باید بتواند 50 درصد کلمات یک لیست از کلمات دو سیلابی مشخص را تکرار کند. PAT و SRT باید بهم شبیه باشند.

توانایی تفکیک گفتار
SDS) Speech discrimination score) با استفاده از یک لیست کلمات تک سیلابی و با شدت معادل 40 هرتز یا بیشتر انجام می‌شود. افراد طبیعی ، 100 - 95 درصد این کلمات را به درستی تکرار می‌کنند. بیماران مبتلا به کاهش شنوایی عصبی یا مرکب ممکن است قادر به تکرار میزان بسیار کمتری از کلمات باشند.

تمپانومتری
در شنوایی امپدانس (Impedence) یا تمپانومتری میزان قابلیت پذیرش (کمپلیانس) یا برعکس آن ، مقاومت (امپدانس) سیستم شنوایی سنجیده می‌شود. هر چقدر قدرت پذیرش بیشتر باشد، انرژی صوتی بیشتری جذب خواهد شد و هر چقدر مقاومت بیشتر باشد، سیستم غیر قابل انعطافتر بوده و انرژی بیشتری به مجرای گوش بر می‌گردد. تمپانومتری روش ساده‌ای است که بویژه در کودکان کم سن و سال مفید واقع می‌شود، ولی هیچ وقت جایگزین SA و PTA نمی‌شود.

در تمپانومتری از یک گوش ویژه با سه سوراخ مجزا استفاده می‌شود که می‌توان با ایجاد صوت و دمیدن هوا از طریق آن ، شرایط انتقال را در حالات مختلف سنجید. با رسم کردن قابلیت پذیرش گوش در یک محور و فشار هوا در محور دیگر ، یک تمپانوگرام بدست می‌آید، که میزان مقاومت و پذیرش انرژی صوتی توسط گوش را نشان می‌دهد. قابلیت پذیرش صوتی هنگام مساوی بودن فشارها در دو طرف پرده صماخ بیشترین مقدار را دارد.






آزمون بلع (Swallow test)
رایجترین آزمایش برای بررسی وضعیت شیپور استاش است. در این آزمایش در صورت طبیعی بودن عملکرد شیپور استاش ، به علت متعادل بودن فشار در دو طرف پرده صماخ ، تمپاگرام حداکثر قابلیت پذیرش را نشان می‌دهد. در صورت انسداد شیپور استاش ، تمپانوگرام فشار منفی را نشان خواهد داد.

شنوایی سنجی در کودکان و شیرخواران
ارزیابی شنوایی در کودکان به علت اهمیت آن در یادگیری ، بسیار مهم است. دقیقترین و قابل اعتمادترین روش برای آزمایش شنوایی در این گروه سنی ، بررسی آستانه شنوایی با ارزیابی پاسخ به تحریک ساقه مغز یا (Brain Stem evoked response) می‌باشد.

چشم انداز بحث
ارزیابی قدرت شنوایی در افراد مختلف بخصوص کودکان از اهمیت بسیاری برخوردار است. بعضی از بیماریها باعث کاهش شنوایی می‌شوند، باید با تشخیص زود هنگام اختلالات شنوایی از عوارض بعدی آن پیشگیری کرد. امروزه علم پزشکی پیشرفت زیادی کرده و روشها و دستگاههای زیادی برای این منظور و سایر بیماریها ، ابداع شده است.

دانشنامه رشد

[Boye_Gan2m]

شما هم اگر مطالب پایه از ادیومتری و شنوایی سنجی دارین بزارین...
_________________

اهمیت استفاده ی مستمر از سمعک در کودکان آسیب دیده ی شنوایی

پس از انتخاب و تجویز یک سمعک مناسب برای کودک کم شنوا و ارائه توضیحات و آموزش های لازم در زمینه ی نحوه ی استفاده ومراقبت از سمعک،یکی از مواردیکه شنوای شناس متخصص سمعک به والدین توصیه می کند این است که بارعایت یک برنامه ی زمانی،بتدریج مدت زمان استفاده از سمعک را افزایش دهد تا نهایت کودک بتوتند تمام وقت از سمعک استفاده نماید.


یکی از دلایل اهمیت استفاده مستمر از سمعک این است که پس از انتخاب وتجویز سمعک مناسب برای کودک،تنها در صورت یک دوره استفاده ی پی گیر از آن است که می تواند با توجه به میزان کم شنوایی وتوانایی های کودک عملکرد سمعک را باپاسخ مورد انتظار مقایسه نمود ودر زمینه ی میزان سودمندی وکارایی یا عدم کارایی سمعک تصمیم گرفت.

از سوی دیگر استفاده ی مستمر از سمعک است که کودک به صدای سمعک وشنیدن از طریق آن عادت می کند ،و با گوش دادن به اصوات مختلف محیطی و گفتاری وتعامل با محیط واطرافیان بر اهمیت ونقش سمعک در زندگی خود واقف می گردد.ومسلما پی بردن به این امر خود مهمترین عاملی ات که متضمن استفاده ی پی گیر ومداوم از سمعک است.

همچنین در صورت یک دوره استفاده ی مفید و مستمر از سمعک است که که کودک کم شنوا و والدین او در زمینه ی عملکرد صحیح سمعک،اطلاعات لازم را کسب می کنند و با این آگاهی در صورت بروز هر گونه تغییر یا مشکلی در صدای سمعک می توانند با مراجعه به شنوایی شناس متخصص سمعک در جهت رفع آن برآیند.

نتایج برخی از مطالعات حاکی از آن است که با استفاده ی مستمر از سمعک ،سودمندی آن به شکل بهبود درک گفتار افزایش خواهد یافت که این ویژگی بصورت یک بهبودی معتبر در اطلاعات گفتاری دارای فرکانس بالاست.

خانه شنوایی شناسی

[Boye_Gan2m]

تاریخچه ی روش های تربیت شنوایی




تلاش های اولیه در تربیت شنوایی به قرن 18میلادی برمی گردد،که برنامه های سازمان نیافته در قالب دست نوشته های افرادی در اروپا که حاوی تجربیاتشان دراین زمینه با افراد کم شنوا بود وجود داشت.ماکس گلدشتاین( درسال م .1939 )یکی از اولین کسانی بود که برنامه تربیت شنوایی منسجم را ارائه نمود.وی معتقد بود که با آموزش های ویژه،افراد نا شنوا می توانند برخی از جنبه های گفتار را دریافت ودرک نمایند.وی روش خاص خود را روش اکوستیکی نامید.در این روش فرد کم شنوا به طور منظم با اصوات گفتاری منفرد ،ياکلمات و جملات آشنا می گردد.تااینکه درک وتولید گفتار وی بهبود یابد.تلاش های گلدشتاین تاثیرات عمده ای روی تفکر بسیاری از متخصصین در طول سالیان گذاشت وروشی که وی ارائه نموددر زمان خود انقلابی در برنامه های تربیت شنوایی به وجود آورد.

در همان اوایل قرن 20 روش دیگری توسط ودنبرگ به نام روش تک حسی مطرح شد که تکیه ی اساسی آن بر باقیمانده شنوایی بود.وتا هنگامی که فرد قادر به استفاده از باقیمانده شنوایی خود نبود به وی اجازه استفاده از حس بینایی ولب خوانی کردن داده نمی شد.در مراحل اولیه آموزش،به کودک سمعک داد ه نمی شد،ودرمانگر می بایست در فاصله 3-2 سانتی متری گوش کودک با وی صحبت می نمود.پس از اینکه کودک دراین فاصله متوجه صدا می شدو عکس العمل نشان می داد،برای وی سمعک تجویز شده وسپس آموزش های دیگر نظیر لب خوانی آغاز می گردید.بسیاری از محققین معتقدند گه این روش نمی تواند برای کودکان کم شنوا موفقیت آمیز باشد.این امر به ویژه در کودکانی که باقیمانده شنوایی بسیار اندکی دارند،صادق است. در طول جنگ جهانی دوم تمرکز اصلی تربیت شنوایی بر استفاده از این روش ها در کوکان ناشنوایی عمیق بود،تا اینکه بتوان کسب گفتار و زبان را برای این کودکان آسان نموده وظرفیت های آموزشی آنها را افزایش دهد.کارهات در سال (1960میلادی) تمرینات تربیت شنوایی را گسترش دادوبا تعداد زیادی بزرگسال کم شنوا که کم شنوایی اکثر آنها ناشی از NIHLبود استفاده کرد.

برنامه تربیت شنوایی او شامل 4 مرحله اصلی است:

1-آگاهی از اصوات

2-تمایزگذاری اصوات متفاوت غیر گفتاری

3-تمایز گذاری کلی بین الگوهای اصوات گفتاری ساده

4-تمایزگذاری دقیق گفتار

مجددا در سال های اخیر این تاکیدات کارهات توسط ساندرز (1993میلادی)وتعداد بیشماری از مراکز توانبخشی دیگر مد نظر قرار گرفته است.

منبع:جاراللهی.فرنوش.تربیت شنوایی.دانشگاه علوم پزشکی ایران.1385

برگرفته:خانه شنوایی شناسی

[Boye_Gan2m]

مخملک وتاثیر آن بر شنوایی

با عفونت استرپتوکوکی ایجاد می شود. با تظاهرات پوستی،توکسین آن تولید اریتروژن می کند.

درکودکان سنین 5-3ساله بیشتر دیده می شود. دوره ی کمون بیماری5-2روز طول می کشد.

ابتدا به صورت فارنژیت(فارنکس به صورت قرمز آتشین در می آید)ظاهر می شود.

وجود تب همراه با پر خون شدن زبان که نمای توت فرنگی پیدا می کند .

دو روز بعد بثورات جلدی ظاهر می شوند که بیشتر در صورت ،تنه،کشاله ی ران،و بازو ها ست.

که این بثورات با فشاردست سفید می شوند.یک هفته بعد از تب علائم تخفیف پیدا می کنند،

در مقابل استرپتوکوک های عامل مخملک آنتی توکسین تولید می شودکه در دوره های بعدی

شخص مصونیت پیدا می کند.

علائم ادیولوژیک : پارگی پرده صماخ همراه با درد گوش ،تهوع وتب بالا دیده می شود.

درناژ از گوش علامت شایعی است و وزوز می تواند وجودداشته باشد یا که خیر.

کاهش شنوایی همراه این بیماری ممکن است از نوع ناگهانی یا تدریجی و از نوع آمیخته باشد.

ومقدار آن از حد متوسط تا شدید می تواند متغیر باشد،ومی تواند در یک زمان غیرمتقارن باشد.

این بیماران در بزرگسالی می توانند تحت عمل جراحی قراربگیرندبه شرط سالم بودن زنجیره ی

استخوانی که در اکثر موارد اینگونه است.معمولا Graft به خوبی جواب می دهد ولی ممکن است

به علت کمی تحرک یا عدم تحرک زنجیره ی استخوانچه ای بهبودی در شنوایی پس از عمل دیده نشود.

به هر حال تجویز سمعک با بهره ی مناسب توصیه می شود.

[Boye_Gan2m]

تربیت شنوایی چیست؟



ایجاد شرایط ارتباطی خاص برای کودکان کم شنوا ویا ناشنوا برای دست یابی به توانایی های در درک شنوایی گفتار (که کودکان شنوا بدون ملاحظه دیگران آن هارا کسب می کنند)آموزش های که فرد را قادر می سازد تا حداکثر استفاده را از باقیمانده شنوایی خود به عمل آورد.سبب افزایش باقیمانده شنوای نمی شود اما باعث می شودتا توانایی فرددراستفاده از اصوات موجود افزایش یابد،یعنی تبدیل توانایی های بالقوه به بالفعل.تعلیم خوب شنیدن و خوب درک کردن است.این آموزش عبارت از توانایی های افراد دچار آسیب شنوایی برای باز شناسی گفتار با استفاده از محرک های شنیداری وتفسیر تجربیات شنیداری است.

اهداف کلی تربیت شنوایی:

- امکان آن فراهم می شودکه فرد دچار آسیب شنوایی یاد بگیرد واستفاده ی بهتری از سیگنال های شنیده شده گفتاری که به طور اعوجاج شده می شنود بنماید.

- توسط این آموزش ، درک گفتار توسط شنوایی می تواند با شرایط جدید یا تغییر یافته اخیر،منطبق یا اصلاح شود،حتی در دوره ی بزرگسالی.

- به عبارت دیگر هدف از تربیت شنوایی کودکان افزایش درک شنوایی گفتار،رشد وتوسعه ی آن وتشویق کودک در به کار گیری گفتار است.واین امر مهم در کودکان مدرسه رو باعث افزایش موفقیت های تحصیلی آنان نیز مکی شود.

منبع:جارالهی.فرنوش.تربیت شنوایی.دانشگاه علوم پزشکی ایران.1385

برگرفته:خانه شنوایی شناسی

[Boye_Gan2m]

اهمیت استفاده از سمعک در کودکان اسیب دیده شنوایی


پس از انتخاب و تجویز یک سمعک مناسب برای کودک کم شنوا و ارائه توضیحات و آموزش های لازم در زمینه ی نحوه ی استفاده ومراقبت از سمعک،یکی از مواردیکه شنوای شناس متخصص سمعک به والدین توصیه می کند این است که بارعایت یک برنامه ی زمانی،بتدریج مدت زمان استفاده از سمعک را افزایش دهد تا نهایت کودک بتوتند تمام وقت از سمعک استفاده نماید.


یکی از دلایل اهمیت استفاده مستمر از سمعک این است که پس از انتخاب وتجویز سمعک مناسب برای کودک،تنها در صورت یک دوره استفاده ی پی گیر از آن است که می تواند با توجه به میزان کم شنوایی وتوانایی های کودک عملکرد سمعک را باپاسخ مورد انتظار مقایسه نمود ودر زمینه ی میزان سودمندی وکارایی یا عدم کارایی سمعک تصمیم گرفت.

از سوی دیگر استفاده ی مستمر از سمعک است که کودک به صدای سمعک وشنیدن از طریق آن عادت می کند ،و با گوش دادن به اصوات مختلف محیطی و گفتاری وتعامل با محیط واطرافیان بر اهمیت ونقش سمعک در زندگی خود واقف می گردد.ومسلما پی بردن به این امر خود مهمترین عاملی ات که متضمن استفاده ی پی گیر ومداوم از سمعک است.

همچنین در صورت یک دوره استفاده ی مفید و مستمر از سمعک است که که کودک کم شنوا و والدین او در زمینه ی عملکرد صحیح سمعک،اطلاعات لازم را کسب می کنند و با این آگاهی در صورت بروز هر گونه تغییر یا مشکلی در صدای سمعک می توانند با مراجعه به شنوایی شناس متخصص سمعک در جهت رفع آن برآیند.

نتایج برخی از مطالعات حاکی از آن است که با استفاده ی مستمر از سمعک ،سودمندی آن به شکل بهبود درک گفتار افزایش خواهد یافت که این ویژگی بصورت یک بهبودی معتبر در اطلاعات گفتاری دارای فرکانس بالاست.

[Boye_Gan2m]

پروتکل روند تجویز سمعک


1-ارزیابی((Assessment : تعیین اندازه و مقدار کم شنوایی و تعیین کاندیداتوری برای سمعک بر اساس کم شنوایی(PTA) و پرسشنامه ی خود ارزیاب و تاریخچه بیمار.

الف:حداقل موارد ارزیابی:

-تهیه ی شرح حال

-اتوسکوپی

- ارزیابی ادیولوژی

- آستانه های ناراحتی به تفکیک فرکانس(LDL)

ب:ارزیابی توانبخشی شنوایی:

- به کار گیری روش های بیمار محور

- استفاده از ابزار ارزیابی مانند پرسش نامه

- توجه به شرایط فیزیکی،فیزیولوژیکی،اجتماع ی و ارتباطی بیمار

- تعیین این که آیا منابع انسانی و مالی برای حمایت توانبخشی ادیولوژیک کافی است یا خیر.

ج: پیامد های ارزیابی:

- تعیین نوع و مقدار کم شنوایی

- تعیین نیاز برای درمان دارویی یا جراحی

- تهیه ی نتایج ادیومتریک و توصیه ها از طریق مشاوره مناسب

- تعیین کاندیداتوری وانگیزه برای توان بخشی شنیداری

2-برنامه درمانی(Treatment planning): در این مرحله ادیولوژیست ، بیمار ویا اعضای خانواده نتایج ارزیابی را مرور می کنند ومشکلات و نیاز ها را تعیین می کنند.

الف: در بسیاری از موارد فیتینگ سمعک ها اولین جزء برنامه ی درمانی می باشد.

ب: ممکن است تعیین سودمندی حاصله از سمعک ها قبل از استراتژی های مداخله گر، بیشتر مناسب باشد.

ج: برای بیمار و افراد خانواده ی وی مهم است که فواید و محدودیت های سمعک را بدانند.

3-انتخاب(Selection): در مورد نوع فیتینگ و مشخصات فیزیکی وهمچنین الکترواکوستیکی سمعک تصمیم گرفته می شود.

الف: مشخصات بهره ی فرکانسی:

- باید مشخصات فرکانسی/بهره در نهایت بر اساس کوپلر 2cc بیان شود.

- به طور ایدآل باید تجویز تصمیمات سفارشی(Custom) بر حسب ویژگی های فرد اتخاذ گردد.

- اگر از پردازش غیر خطی استفاده می شود، باید محاسبه بهره در فرکانس های مختلف در سطوح ورودی بالا وپایین انجام شود.

ب: مشخص کردن حداکثر خروجی:

- حداکثر خروجی سمعک در کوپلر نباید از آستانه های ناراحتی بیمار تجاوز کند.

- اگرTD (Threshold discomfort) بدون سمعک در دسترس نباشد حداکثر خروجـــــی را می توان بر اساس یک روش تخمینی محاسبه نمود.

- اصلاحات Custom برای RECD (real ear coupler difference) بیمار ممکن است برای تعیین Target OSPL90 مناسب باشد.

ج:مشخصات ورودی-خروجی:

- برای سمعک های غیر خطی ضروری است که مشخصات استاتیک تراکم (آستانه /نسبت تراکم) مشخص گردد.

- روش های مختلف تجویزی فیتینگ مانند IHAFF,FIG6,DSL کمک کننده ی تصمیم گیری درباره ی مشخصات ورودی – خروجی می باشند.

د: ویژ گی های دیگر:

- فیتینگ تک گوشی یا دو گوشی

- آرایش سمعک

- تعداد و اندازه های کنترل کاربر

- حالت های مختلف پردازش سیگنال

- ملاحضات VC

- Telecoil وهمچنین حساسیت Telecoil

- سازگاری با ALD ها

- حالت های مختلف قابلیت برنامه ریزی

4-تأیید(Verification) : ادیولوژیست تعیین می کند که آیا سمعک مورد نظر دارای همان مشخصات الکترواکوستیکی می باشد، وهمچنین همان مشخصات فیزیکی را پوشش می دهد.

الف: کنترل کیفیت:

- اندازه گیری های کوپلرباید مشخصات سمعک را تأیید نماید.

- سمعک یا قالب آن باید این اطمینان را بدهد که آرایش و فیتینگ درست است.

- باید موارد ذیل با گوش کردن چک شود:

1- نویز بیش از حد مدار

2- حالت قطع و وصلی

3- تأثیرات منفی کیفیت صدا

ب: فیتینگ فیزیکی:

- جنبه زیبا شناختی

- راحتی فیزیکی

- فقدان فیدبک

- سهولت جاگذاری و برداشتن سمعک

- دقت فیتینگ

- جایگاه مناسب میکروفون

- سهولت چرخش ولوم کنترل

ج:عملکرد:

- ارزیابی پروب میکروفون باید انجام گردد مگر آن که محدودیت های فیزیکی وجود داشته باشد.این عملکرد در سه حیطه مورد ارزیابی قرار می گیرد:

1- قابلیت شنیدن اصوات آرام :

- می توان برای اصوات آرام (50dBspl)REAR را به دست آورد وبا Target تجویزی مقایسه نمود.

- آزمون Sound field با سمعک را می توان انجام داد.

- ارئه ی یک سیگنال گفتاری آرام به بیمار که وی باید آن را به صورت خیلی آرام ،آرام یا راحت امادر حد جزئی آرام طبقه بندی نماید.

ب: راحتی برای میانگین گفتار

- REIG با استفاده از یک نویز ترکیبی گفتاری در حد 50 دسی بل SPL که می توان با Target تجویزی مقایسه نمود.

- میانگین سیگنال گفتاری برای مثال 65-60 دسی بل SPL که می توان به بیمار ارائه نمود وبیمار باید آن را به صورت راحت اما در حد جزئی آرام یا راحت اما درحد جزئی بلند طبقه بندی نماید.

ج: تحمل برای اصوات بلند:

- RESR ( Real ear saturation response) با استفاده از سیگنال صوت خالص که در 90 دسی بل SPL، Sweep شده وبا Target تجویزی بر اساس آستانه های ناراحتی بدون سمعک فرد مقایسه می شود.

- RECD را می توان به OSPL90 اضافه نموده وسپس با Target تجویزی بر اساس آستانه های ناراحتی بدون سمعک مقایسه نمود.

- می توان یک سیگنال گفتاری بلند به بیمار ارائه نمود وبیمار باید آن را به صورت راحت اما به طور جزئی بلند ویا بلند اما خوب طبقه بندی نماید.

5- راهنمایی( Orientation): ادیولوژیست با بیمار در مورد استفاده ونگهداری از سمعک مشاوره می کند.

الف: موارد کلیدی ومهمی که باید در نظر گرفته شود:

- آشنایی با باتری سمعک.

- در نظر گرفتن مشخصات و لند مارک های سمعک.

- استفاده و نگهداری از سمعک.

- آشنایی با نحوه ی کار اجزاء سمعک

- چگونگی استقرار ALD ها

- نحوه ی استفاده از تلفن

- الگوهای استفاده از سمعک

ب: انتظارات از عملکرد سمعک:

- بدون فیدبک

- عدم وجود اثر انسداد

- اصوات محیطی درحد ناراحت کننده نباشد.

- اکثر سمعک ها تا حدی قابل دید هستند.

- راحتی فیزیکی فابل معقول اما بدون احساس ارتعاش یا لمس

- سمعک ها باید ارتباط را بهبود دهند اما نه در حد کامل.

- سودمندی بیشتر سمعک در سکوت نسبت به نویز.

- خاطر نشان کردن این نکته که نویز زمینه نیز تقویت خواهد شد.

6-اعتبار( Validation) : ادیولوژیست تأثیر مداخله گر ناتوانی از کم شنوایی را تعیین می کند، برای مثال ،از طریق استفاده از شرح حال بیمار و پرسش نامه های خود ارزیاب.

الف: پرسشنامه های خود ارزیاب را می توان برای تعیین مقدار کاهش ناتوانی یا معلولیت استفاده نموده.

ب: اندازه گیری های تمایز یا درک گفتار با استفاده از روش های Objectiv وSabjectiv.

7-مشاوره(counseling&Follow up): اديولوژيست در اين مرحله به افزايش سطح مهارتهاي فردي بيمار مي پردازد.

- توسعه مهارتهاي كمك ارتباطي، مهارتهاي گفتار خواني و درك معمولي ارتباط و مسائل اجتماعي- عاطفي

- استفاده از روندگروهي جهت رفع مشكلات شنوايي و تكنيكهاي ارتباطي

- فراهم كردن حمايت عاطفي

- احساس مسئوليت خانواده نسبت به برنامه ريزي و حضور در كليه جلسات پزشكي و آموزشي


خانه شنوایی شناسی

[Boye_Gan2m]

آشنایی با آموزش مهارت های شنوایی


کاهش شنوایی به عنوان مشکلی پنهان ، از مسائلی است که افراد با سنین مختلف از جمله نوزادان ، کودکان ، بزرگسالان و کهنسالان به دلایل گوناگون می توانند به آن مبتلا شده و دچار عوارض سوء آن شوند. پیامدهای سوء کاهش شنوایی شامل طیف وسیعی است که در زندگی کودک ، بزرگسال یا کهنسال مبتلا به آن به انواع مختلف تاًثیر می گذارد .

کودکان نیز علاوه بر مشکلات ارتباطی دچار تاًخیرهایی در گفتار و زبان ، مشکلات تحصیلی در رشد اجتماعی و ..... خواهند شد.

متخصصین شنوایی و گفتار باید رویکردی تلفیقی دارای جنبه های ارزیابی و مداخله جهت مهارت های زبانی ، گفتاری و شنیداری به منظور رفع نیازهای کودکان و والدین آنها تهیه نمایند. فرد دچار آسیب شنوایی پس از مراحل تشخیص و درمان جهت دستیابی بر توانایی های لازم وارد برنامه های آموزش ویژه ی کم شنوایان می شود که توسط متخصصین تیم توان بخشی صورت می گیرد. از این میان آموزش مهارت های شنوایی از جایگاه خاصی برخوردار است . تربیت شنوایی ایجاد شرایط ارتباطی خاص برای فرد دچار آسیب شنوایی به منظور دستیابی به توانایی هایی در درک شنوایی گفتار است ، توانایی هایی که فرد شنوا بدون مداخله ی دیگران کسب می کند.

مهارت های شنوایی که معمولا به دنبال آسیب شنوایی از دست رفته و یا ایجاد نمی شود در برنامه های آموزشی و تمرین های خاص برای ایجاد آنها تلاش می شود که عبارتند از : کشف اصوات(Detection ) تمایزگزاری بین اصوات (Discrimination ) ، شناسایی اصوات (Identification ) باز شناسی گفتار (Recognition ) و درک گفتار (Perception) .

به امید آن روزی که هیچ کم شنوایی به دلیل عدم تشخیص به موقع و نبود آموزش های لازم از نعمت برقراری ارتباط محروم نشود.


خانه شنوایی شناسی

[Boye_Gan2m]

لب خوانی


مقدمه

مشاهده ی گوینده نه تنها درک گفتار شنیده شده را در حضور نویز بهبود می بخشد بلکه حتی می تواند چگونگی درک یک صدا را نیز متاثر کند.

لب خوانی می تواند نقشی اساسی در بهبود ارتباطات ،افزایش استفاده از سمعک ودیگر وسایل تقویتی داشته، ابزاری . هماهنگ

کننده در زندگی روزمره در خانواده و اجتماع به حساب آید

هرچه میزان آسیب شنوایی بیشتر باشد ،فرد بیشتر متکی به اطلاعات بینایی برای برقراری ارتباط می شود. فرد آسیب دیده شنوایی به طور ذاتی دارای این توانایی است که نقص خود را در مورد اطلاعات شنیداری با لب خوانی جبران کند

لب خوانی چیست؟

پروسه ای است شبیه خواندن که طی آن فرد از طریق سیگنال های بینایی ارتباط برقرار می کند.

لب خوانی 2مرحله دارد:

فرد یاد بگیرد که چگونه توالی الگو های بینایی را به ذهن بسپارد.

2-درک پیام.

لازمه ی درک پیام داشتن زبان واحد میان گوینده و لب خوان

آموزش لب خوانی در بزرگ سالانی که زبان پایداری قبل از آسیب شنوایی داشته اند به مراتب راحت تر از کودکانی است که هیچ ذخیره ی زبانی ندارند.

مسلما می توان مهارت های لب خوانی را با آموزش و تمرین بهبود بخشید.اما تفاوت های فردی علی رغم آموزش نیز وجود دارد.

چه کسی لب خوان بهتری است؟

تحقیقات خیلی زیاد نشان داد ه که پیش بینی چگونگی اجرای لب خوانی ،مشکل است.

اجرا لب خوانی را نمی توان توسط عواملی چون :هوش فرد، موفقیت آموزشی (تحصیلات)، مدت زمان نا شنوایی، سن شروع آسیب شنوایی، پیش بینی نمود.

حتی با داشتن اطلاعات اضافی تر در موردتوانایی های کلامی،شناختی از قبیل حافظه بینایی و شخصیت افراد ،ادیولوژیست نمی تواند پیش بینی بدون خطا کند.

تعدادی از متغییر ها تا اندازه ای می تواند قابل پیش بینی باشد،برای مثال به طور متوسط زنان نسبت به مردان لب خوان بهتری هستند.

مشکلات امر لب خوانی

مردم در لب خوانی کردن هایشان بسیار متفاوت هستند

اگر فردی از پشت پنجره بسته با شما صحبت کند ،شما می توانید اورا ببینید اما نمی توانید صدای اورا بشنوید،در چنین حالتی شما کمتر از 20درصد کلمات گفته شده را تشخیص خواهید داد.



در مواردی که هم چهره ی شخص گوینده و هم سیگنال گفتاری وی را دریافت کنیم اطلاعات بیشتری از مکالمه در اختیار ما قرار می گیرد.

چرا لب خوانی کردن اینقدر مشکل است؟

پاسخ این سوال مربوط می شود به عواملی چون:

قابلیت رؤیت اصوات

سرعت گفتار

آموزش

زاویه ی دید

تاثیرات Coarticulation واسترس

تاثیرات گوینده

Visemes & Homophenous

قابلیت رؤیت اصوات

در بسیاری از اصوات حرکات دهان که قابل مشاهده است اندک می باشد کلماتی که روی چهره و دهان بیشتر قابل مشاهده هستند،اغلب با همخوان هایی ایجاد می شوند که با بسته شدن لب هاتولید می شوند مانند// p.b.m ویا همخوان هایی که با فشار دادن دندان های جلویی فک بالا بر لب پایین تولید می شوند مانند/f.v/ ویا اینکه نوک زبان به دندان های جلویی فک بالا تماس پیدا می کندمانند/t/.

همخوان هایی که قابلیت دید محدودتری را دارندشامل اصواتی هستندکه در داخل دهان تولید

می شوند.مثل/n.t.k.g/

بعضی از ویژگی های واج ها به سادگی نمی تواند مشاهده شود.برای مثال واکداری و بی واکی برخی از اصوات.

واکه ها خیلی قابل مشاهده نیستند .آن ها با پخش شدن روی لب ها می توانند قابل تشخیص باشند یا که تشخیص داده نشوند.

اگر چه واکه ها با حرکات دهان فابل تمیز نیستنداما آن ها از نظر صوتی برای افراد کم شنوا بسیار بارز و چشمگیر هستند.

شدت بالا،کندی تغییر فرکانس درطول زمان،دیرش نسبتا طولانی از خصوصیات واکه هــا می باَشد.

هنگامیکه گوینده به صورت محاوره صحبت می کند ،بسته به موقعیت های مختلف بین 150تا 250کلمه در دقیقه صحبت می کند.

چشم انسان قادر است که تنها در حدود 9تا10 حرکت دهانی مجزارا در این فاصله زمانی ثبت و دریافت کند.

بنابراین لب خوان زمان بسیار اندکی را برای تفکر در مورد شناسایی یک کلمه خاص دارد،وحتی وقوع هر کلمه را هم نمی فهمد ودرک نمی کند.

سرعت گفتار

هنگامیکه گوینده به صورت محاوره صحبت می کند ،بسته به موقعیت های مختلف بین 150تا 250کلمه در دقیقه صحبت می کند.

چشم انسان قادر است که تنها در حدود 9تا10 حرکت دهانی مجزارا در این فاصله زمانی ثبت و دریافت کند.

بنابراین لب خوان زمان بسیار اندکی را برای تفکر در مورد شناسایی یک کلمه خاص دارد،وحتی وقوع هر کلمه را هم نمی فهمد ودرک نمی کند.

آموزش

مسلما می توان مهارت های لب خوانی را با آموزش و تمرین بهبود بخشید.اما تفاوت های فردی علی رغم آموزش نیز وجود دارد.

آموزش لب خوانی در بزرگ سالانی که زبان پایداری قبل از آسیب شنوایی داشته اند به مراتب راحت تر از کودکانی است که هیچ ذخیره ی زبانی ندارند.

در حقیقت بهبود عملکرد لب خوانی تنها ناشی از آموزش ،توجه و نگاه کردن موثر ، بهبود مهارت های درکی و افزایش اعتماد به نفس است.

زاویه ی دید

تفاوت معنا داری بین درصد تشخیص واج ها مورد آزمایش در زاویه صفر درجه و نود درجه وجود دارد.

اما حرکات غیر عادی دهان توانایی لب خوانی را متاثر می کند .

مشاهده ی کل چهره یا نیم رخ تغییری در میزان لب خوانی ایجاد نمی کند.

تاثیرات Coarticulation واسترس

Coarticulation و استرس است که باعث می شود یک صدای خاص بر اساس مفهوم آوایی و زبانیش متفاوت به نظر برسند.

برای مثال،صدای /b/ در کلمه boot نسبت به کلمه beet متفاوت به نظر می رسد.در کلمه اول :برای ادای حرف /u/ لب ها گردمی شود ،اما در کلمه دوم لب ها گسترده می شود تا اینکه حرف /i/ ادا شود.

استرس می تواند بر ظاهر کلمه تاثیر گذار باشد. وقتی استرس در هجای آغازین یک کلمه باشد به مراتب معنای آن متفاوت تر از هنگامی ا ست که در هجای پایانی آن باشد.

تاثیرات گوینده

ویژگی های گفتار خود گوینده نیز می تواند به گونه ای باشد که امر لب خوانی کردن را مشکل کند، بنابراین از یک فرد به فرد دیگر می تواند متفاوت باشد،یعنی اگر یک صدا توسط دو گوینده تولید شود می تواند متفاوت به نظر آید.

مثلا: دو گوینده ازاین نظر که برای تولید واکه ها در جمله چه اندازه دهان خود را باز می کنند متفاوت هستند.

به طور کلی لب خوانی چهره ی زنان جوان از همه ی گروه ها راحت تر است.

Visemes & Homophenous

Visemes : گروهی از اصوات گفتاری هستند که به نظر روی صورت یکسان ومشابه هستند. مثل/m.p.b/

هنگامیکه این اصوات بدون صدا تلفظ شوند مانند:/pat.mat.bat/ آن ها روی دهان قابل تشخیص و تمیز نیستند

Homophenous : کلماتی هستند که به نظر می رسد روی دهان مشابه می باشند. (مانند غنچه و گنجشک).
هنگامیکه فقط سیگنال بینایی گوینده وجود دارد ، به طورحتم نمی توانیم یکی از این کلمات را ازدیگری تمیز دهیم.
ویژگی های دستور زبانی جمله ودیگر ویژگی های زبانی و موقعیتی می توانند اشتباه کردن درباره ماهیت کلمه را کاهش داد.

اهمیت باقیمانده شنوایی

اشخاصی که برای ارتباط گفتاری بیشتر وابسته به سیگنال های بینایی هستند ،افرادی می باشند که باقیمانده شنوایی بسیار اندکی دارند.

در صورت وجود باقیمانده شنوایی قابل استفاده ،شرایط دیداری- شنیداری بهتر از شرایط دیداری یا شنیداری صرف است.

به طور کلی هر چه سن شروع کم شنوایی زودتر باشد ،میزان سال های معلولیت بیشتر،وکم شنوایی شدید تر باشدعملکرد دیداری فرد بهتر است.

بسیاری از افراد دچار آسیب شنوایی شدید یا عمیق تنها اطلاعات فرکــانس هـای بم را می شنوند،حتی هنگامی که از سمعک استفاده می کنند.

نتیجه گیری

لب خوانی مشخصه ی ویژه ی آموزش ناشنوایان هنوز یک معما باقی مانده است و اصول فیزیولوژیک آن هنوز مبهم و پوشیده است.زیرا ارتباط بین لب خوانی ودیگر فعالیت های شناختی کاملأ روشن نشده است.هنوز نمی توان به درستی تشخیص داد چه کسی لب خوان خوبی است وچه کسی لب خوان ضعیفی است. در کل لب خوانی هیچ گاه جایگزینی کامل برای شنوایی نیست اما باید آن را به عنوان جزئی از برنامه های توانبخشی در نظر داشت.

خانه شنوایی شناسی

[Boye_Gan2m]

آشنایی با آموزش مهارت های شنوایی برای کودکان دچار آسیب شنوایی


مقدمه:

براساس تعريف ASHA در سال 1984،‏‏توان بخشي شنوايي عبارت از مجموعه ي از خدمات و شيوه هايي براي آسان نمودن ارتباط دريافتي و بياني مناسب در افراد دچار كاهش شنوايي است.(آلپينر.1993) تيم توان بخشي شنوايي كه شامل: شنوايي شناس‏‏‎‎، آسيب شناس گفتار و زبان،روان شناس،مددكار،معلم كودك دچار آسيب شنوايي،گروه هاي توان بخشي ديگرچون: فيزيوتراپيست،كاردرمانگر و...،والدين كودك و متخصصين گروه پزشكي به ويژه متخصص گوش ،نرولوژيست،چشم پزشك مي باشد.خدماتي مانند:ارزيابي و تجويز سمعك يا ديگر وسايل كمك شنوايي،مشاوره،آموزش ارتباط،روش هاي ارتباطي شامل:زبان اشاره،روش شفاهي ،روش دو زبانه و...،تربيت شنوايي،آموزش زبان،گفتار خواني،توليد گفتارو...ارائه مي گردد. در اين ميان آموزش مهارت هاي شنيداري از جايگاه خاصي بر خوردار است،براي آموزش مهارت هاي شنوايي ،برنامه های مختلفي توسط محققين مختلف وجود دارد،كه هدف مشترك همه ي آن ها افزايش درك شنيداري گفتار ، رشد آن و تشويق فرد كم شنوا در به كار گيري آن مي باشد.

مکاتب آموزشی ویژه کودکان کم شنوا:

در حال حاضر سه مکتب آموزشی خاص برای کودکان کم شنوا در جهان وجود دارد که عبارتند از:1-مکتب Manualism :طرفداران این مکتب اعتقاد دارند که در آموزش کودکان کم شنوا یک چیز را نمی توان نادیده گرفت و ان هم استفاده از علائم دست می باشد.این گروه بسته به میزان باور و اعتقاد به استفاده از باقیمانده شنوایی به چند گروه American sign language (ASL) ،Total communication(TC)، Bilingual-Bicultural(Bi-Bi)تقسیم می شوند.

2-مکتب Oralism:طرفداران این مکتب معتقدند که استفاده همزمان از حواس بینایی و شنوایی برای آموزش مهارت های مختلف از جمله زبان و گفتار به کودک کم شنوا ضروری است.در این شیوه آموزشی بر لب خوانی و گفتار خوانی تاکید زیادی می شود.

3-مکتب Auralism :این گروه از درمان گران به تشخیص زود هنگام کم شنوایی و حداکثر استفاده از باقیمانده شنوایی کودک کم شنوا تاکید و توجه زیادی دارند.از نظراین گروه فراگیری زبان وگفتار،اصولا پدیده ای شنیداری است.رشد و توسعه ی آن جز از طریق تحریک و تقویت مناسب باقیمانده شنوایی و تاکید بر آموزش مهارت گوش دادن ممکن نیست.




تعریف آموزش مهارت های شنوایی:

ایجاد شرایط ارتباطی خاص برای کودکان کم شنوا یا نا شنوا برای دستیابی به توانایی های در درک شنیداری گفتار که کودکان شنوا بدون مداخله ی دیگران آن ها را کسب می کنند.این آموزش ها سبب افزایش باقیمانده شنوایی نمی شود اما باعث می شود تا توانایی فرد در استفاده از اصوات موجود افزایش یابد،یعنی تبدیل توانایی های بالقوه به بالفعل.

اهداف آموزش مهارت های شنوایی به کودکان دچار آسیب شنوایی:

1-افزایش مهارت های ارتباطی

2-افزایش اعتماد به نفس نسبت به شنیده ها

3-تشخیص اجزا زنجیری و زبر زنجیری گفتار

4-افزایش گنجینه ی واژگان

5-سرعت بخشیدن به روند زبان آموزی

6-افزایش ظرفیت تولید گفتار

7-به کار گیری شنوایی و بینایی به طورهمزمان جهت برقراری ارتباط

8-استفاده صحیح از کلمات در نوشتار

فواید آموزش مهارت های شنوایی به کودکان دچار آسیب شنوایی:

1-پیشگیری از اثرات سوء آسیب شنوایی

2-سرعت بخشیدن به روند زبان آموزی

3-افرایش ظرفیت تولید گفتار

4-افزایش اعتماد به نفس کودک درمورد شنیده هایش

5-امکان تشخیص اجزا زنجیری و زبر زنجیری گفتار

در این باره مطالعات زیادی در سطح جهانی ونیز در داخل کشور انجام شده است که یک نمونه ی آن مطالعه ای با عنوان تاثیر تربیت شنوایی و عوامل موثر بر آن توسط سرکار خانم جاراللهی در کلینیک توان بخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 77-1374 روی 25 کودک دچار آسیب شنوایی مادرزادی می باشد.که نتایج آن به شرح ذیل است:در این مطالعه نشان داده شد که تربیت شنوایی تاثیر فراوانی در بالفعل کردن توانایی های بالقوه سیستم شنوایی دارد ودر این راستا همکاری کودک و والدین،سن کم کودک،عدم تاخیر بین تشخیص آسیب شنوایی تا دریافت سمعک و شروع تربیت شنوایی بسیار مهم نشان داده شد.ونیزدربررسی تاثیر سن بر تربیت شنوایی مشخص شد که دو سوم کودکان کمتر از سه سال به مرحله ی درک رسیده اند(علت نرسیدن 30درصد سایر کودکان کوتاه بودن مدت زمان تربیت شنوایی بوده است)و تنها 50درصد کودکان بالای پنج سال به درک رسیده اند(علی رغم طولانی بودن مدت تربیت شنوایی)بنابراین سن ،کم شنوایی برای رسیدن به درک شنوایی گفتار بسیار حائز اهمیت می باشد.



عوامل مؤثر بر پیشرفت کودک درآموزش مهارت های شنوایی:

1- محتوای برنامه آموزشی

2- ویژگی های کودک:

- شکل و نوع ادیوگرام

- باقیمانده شنوایی و میزان دریافت اطلاعات توسط سیستم تقویت کننده

- نوع وسیله کمک شنوایی

- سن کودک

- داشتن انگیزه برای دریافت آموزش

- وضعیت خانواده

- سن رخداد کم شنوایی

- مدت زمان کم شنوایی هنگام آغاز برنامه

- شخصیت کودک ، ویژگی های فردی کودک




کاندیداتوری:

در کودکان هر زمان که آسیب شنوایی رخ دهد و میزان آسیب هر چقدر که باشد کاندید برای آموزش می شوند.آموزش در کودکان قبل از دوره ی زبان آموزی با بعد از دوره ی زبان آموزی متفاوت می باشد.برنامه کودکان با کم شنوایی ملایم و متوسط با کودکان با کم شنوایی شدید و عمیق متفاوت است. بزرگسالانی که در کودکی دچار آسیب شنوایی شده اند ودر بزرگسالانی جهت آموزش مهارت های شنوایی مراجعه کرده اند کاندید نمی شوند،چون زمان زیادی از آسیب شنوایی آن هاگذشته است و احتمال موفقیت بسیار کم است.

افراد مبتلا به مشکلات سیستم شنوایی مرکزی نیز کاندید این آموزش ها می باشند.استفاده از نوع خاصی از آموزش مهارت های شنوایی برای مشکلاتی غیر از آسیب شنوایی مانند:آفازی،اختلال حافظه،اختلال یادگیری،عقب ماندگی ذهنی و...وجود دارد.

سطوح مهارت هاي شنوايي:

1-آگاهي ازصدا و كشف آن(Detection):كشف صدا به معناي آگاهي از وجود آن است. و زمانی صورت می گیرد که صدا در محدوده ی شنوایی انسان قرار گیرد.یعنی از نظر فرکانسی در محدوده ی 20000-20 هرتز باشد و از نظر شدت انرژی لازم برای تحریک سیستم شنوایی فرد را داشته باشد.

2-تمایز گذاری اصوات(Discrimination) :تمایز در واقع قدرت تفاوت گذاری بین اصوات مختلف است.حس شنوایی با توجه به خصوصیات فیزیکی متفاوت اصوات پیام های عصبی مختلف را تولید می کند،که فرد را قادر می سازد تا بین اصوات مختلف تفاوت قائل شود.

3-شناسایی اصوات(Identification) :عبارت است از تشخیص صحیح اصوات از یک دیگر به نحوی که فرد هر یک را کاملا تشخیص دهد.در این مرحله فرد علاوه بر تمایز گذاری بین اصوات باید هر یک از آن ها را به صورت جدا گانه تشخیص دهد.

4-درک گفتار(Comprehention):هدف از انجام تمامی تمرینات در این مرحله،توسعه ی فرایند های مغزی مربوط به

حس شنوایی است.به طوری که باید سعی نمود توانایی های درکی بالقوه را تبدیل به توانایی های بالفعل کرد.



منابع:

1-Tye-Murray N , Foundations of Aural Rehabilitation , 2004.

2-جاراللهی .فرنوش.مقدمه ای بر توان بخشی شنوایی.دانشگاه علوم پزشکی ایران.1379

3- ملایری.سعید.مروری بر روش های آموزش ویژه کودکان کم شنوا در جهان و معرفی روش شنوایی-کلامی.مرکز آموزشی و

توان بخشی نیوشا.1385

4- جاراللهی.فرنوش.تربیت شنوایی.دانشگاه علوم پزشکی ایران.1385

برگرفته:خانه شنوایی شناسی