معمای فیزیکی!

[omid.sarmad]

به هر حال بازم میگم هر کسی هر جور که دوست داره میتونه فکر کنه و ما آدمها باید به عقاید هم احترام بذاریم ولی هر چقدر هم که عقاید ما متفاوت باشه و هر جور که دوست داشته باشیم فکر کنیم باز هم، حقیقت، حقیقت میمونه و راه خودشو پیدا میکنه...!

سلام دوست عزیز. متاسفانه و با عرض معذرت ایرانی ها هیچ بویی از آزادی و احترام به عقاید نبردند و آزادی و احترام به عقاید کلماتی است که از چند شبکه ی خارجی یاد گرفتند و مدام و بی جهت تکرار می کنند. من سه ماه به ایران اومده بودم واقعا برام قابل تصور نبود که مردم چه جوری زندگی کردن در این فضا براشون قابل تحمله. البته منظورم از فضا فضای سیاسی نیست بلکه به نظر من وضعیت مردم ایران وضعیتی است که رفتارهای خودشون ایجاد کرده. در هر صورت این جواب بی ربط در جواب همین پاراگرافی است که نقل قول شده.
حالا من از شما یه سوال دارم فرض کنید ناظری از دور زمین رو با یه تلسکوپ قوی نظاره می کنه. تمام مردم در زمین در حال حرکتند آیا ناظر با توجه به تعداد زیاد مردم می تونه بدون محاسبه ی سرعت اشخاص بگه جمع سرعت اشخاص برابر سرعت نوره؟
و اگر به این شکل باشه اگر ناگهان شخصی سرعتش رو افزایش بده از سرعت دیگران خود به خود کاسته می شود؟

[farhad1122]

سلام دوست عزیز. متاسفانه و با عرض معذرت ایرانی ها هیچ بویی از آزادی و احترام به عقاید نبردند و آزادی و احترام به عقاید کلماتی است که از چند شبکه ی خارجی یاد گرفتند و مدام و بی جهت تکرار می کنند. من سه ماه به ایران اومده بودم واقعا برام قابل تصور نبود که مردم چه جوری زندگی کردن در این فضا براشون قابل تحمله. البته منظورم از فضا فضای سیاسی نیست بلکه به نظر من وضعیت مردم ایران وضعیتی است که رفتارهای خودشون ایجاد کرده. در هر صورت این جواب بی ربط در جواب همین پاراگرافی است که نقل قول شده.
حالا من از شما یه سوال دارم فرض کنید ناظری از دور زمین رو با یه تلسکوپ قوی نظاره می کنه. تمام مردم در زمین در حال حرکتند آیا ناظر با توجه به تعداد زیاد مردم می تونه بدون محاسبه ی سرعت اشخاص بگه جمع سرعت اشخاص برابر سرعت نوره؟
و اگر به این شکل باشه اگر ناگهان شخصی سرعتش رو افزایش بده از سرعت دیگران خود به خود کاسته می شود؟

سلام
اول اینکه من گفتم هر کسی میتونه عقیده خودشو داشته باشه ولی معلوم نیست که حقیقت چیه چون هر چیزی امکان پذیره در همه چی حتی در علم. مثلا یکی میتونه یه جعبه داشته باشه و داخلش یه توپ با یه رنگ که فقط خودش میدونه بذاره. من میگم احتمالا مثلا قرمز هست یکی میگه احتمالا آبی. ولی وقتی جعبه رو باز کنیم میبینیم اصلا یه رنگ دیگه هست. دنیا هم همین طوره. و معلوم نیست که چه کسی درست میگه. حالا اینکه شما فرمودین رو متوجه نشدم! من از حرفام منظور نداشتم. سوال شما که قبلا گفته بودین به نظرم جالب بود و تو ذهنم مونده بود و برا منم تناقض ایجاد کرده بود تا چند روز پیش که بیشتر درباره نسبیت میخوندم دیدم دقیقا مثل سوال شما رو اورده بود تو کتاب و اونو توضیح داده بود منم سوال شما اومد تو ذهنم اومدم اینجا گفتم که شاید برا شما هم جالب باشه. به هر حال. نسبیت رو طبق چیزهایی که خوندم لورنتس و انیشتین با معادلات و اثبات بهش رسیدن. برای دیدن اینکه چه طور این فرمولها به دست میاد میتونید کتابهای فیزیک نوین مثل فیزیک نوین نوشته اس. کرین رو بخونید. که در دوره لیسانس فیزیک تدریس میشه. همین طوری یه چیزی نپروندن. منم فقط چیزی که خوندم رو گفتم. و گفتم وکیل مدافعشون نیستم. ولی به نظرم منطقی اومده بودن. حالا اینا چه ربطی به ایرانی بودن داره رو نمیفهمم؟! و مسخره نکنید که عقاید من از شبکه خارجی گرفته شده! من فقط شبکه ها علمی خارجی رو نگاه میکنم و اونا چیزی از عقیده نمیگن! عقیده من از فیزیک نوین ناشی شده که تا آخر پستم رو بخونید متوجه میشید.به هیچ وجه دیگه از پستم نقل قول نگیرین چون پشیمون شدم از جواب دادن به شما. ولی حالا که کمی از نسبیت گفتم بهتره بیشتر بگم شاید مشکل علمی شما برطرف بشه. ولی دیگه نقل قول نگیرین جواب نمیدم. من یه ساعت تایپ میکنم به دید علمی شما کمک کنم شما مسخره میکنید که عقاید من از کجا گرفته میشه و بی جهت تکرار میکنم؟! شما هیچی از من نمیدونید و حق ندارید چیزی بگید از من وقتی چیزی از من نمیدونید. به هر حال دیگه این حرفا رو ادامه نمیدم...مهم هم نیست.
در مورد سوالتون.
سوالتون از نظر علمی ایراد داره. شاید اون شخص که تلسکوپ داره حرکت کنه. زمین هم حرکت میکنه. هم دور خودش میچرخه هم دور زمین. منظومه شمسی هم حرکت میکنه. کهکشان راه شیری هم در فضا حرکت میکنه و ...
اینا دیگه چارچوب مرجع لخت حساب نمیشن چون همه چی شتاب دار هست. نسبیت خاص در چارچوبهای مرجع لخت اعتبار داره. یعنی ناظر هم، شتاب و حرکت نداشته باشه. در مرجعهای غیر لخت یعنی شتاب دار، نسبیت عام استفاده میشه که کلی تر هست. اصلا همین لفظ خاص و عام به خاطر همین هست که نسبیت خاص فقط در چارچوب مرجع لخت هست ولی عام در همه چارچوبهای مرجع معتبره... و انیشتین اونو در سال 1917 ارائه داد. خاص رو درسال 1905. من نسبیت عام بلد نیستم ولی باز هم اصلا به نظرم سوال شما ربطی به نسبیت نداره.
وقتی میگیم نسبیت در واقع داریم سرعت های دو چیز رو نسبت به هم میسنجیم. حالا میتونه ناظر هم یکی از اونا باشه و در واقع اون رو ساکن بگیریم و جسم دیگه رو متحرک یا اینکه اصلا میتونیم از دید یه ناظر دیگه به اون دوتا نگاه کنیم ولی اگه ناظر ساکن باشه. نسبیت در مورد جمع صحبتی نمیکنه. میگیم نسبت سرعت ها نه جمع سرعت ها! همون سوال شما رو میتونیم این طوری مطرح کنیم که تمام شنهای روی زمین رو در نظر بگیریم. مجموع سرعتهاشون چقدره؟ خوب تعداد شنها هم خیلی خیلی زیاده. حالا سرعتها هر کدومشون مجموعش خیلی زیاد تر هم میشه. اگرچه سرعت کمیت نرده ای نیست و باید به شکل برداری برآیند بگیریم. ولی باز هم این ربطی به نسبیت نداره! اینکه شما سرعت ها رو جمع میکنید. مربوط به نسبیت کلاسیک هست. که دو تا جسم به سمت هم برن سرعتهاشون جمع میشه و اگه در جهت هم حرکت کنن سرعت هاشون نسبت به هم برابر تفریق سرعت هاشون هست. این نسبیت کلاسیک هست. در جاهایی کاربرد داره که سرعتها کم باشه و نزدیک به نور نباشه. ولی در سرعت های نزدیک به نور از فرمولهای نسبیت نوین استفاده میشه که لورنتس و انیشتین به دست اوردن. (البته لورنتس قبل انیشتین به این فرمولها رسید. ولی باز هم مشکل داشت و نتونست آزمایش مایکلسون مورلی رو توجیح کنه. و انیشتین اونو توجیح کرد. انیشتین اتر رو که میگفتن نور رو باید با اون سنجید حذف کرد... بگذریم...) فرمولها نسبیت کلاسیک و نوین هم با هم تناقض ندارن. و در واقع نوین شکل کامل ترش هست. کسری که بهتون گفتم صورتش دقیقا همون نسبیت کلاسیک هست و تفاوت در مخرجش هست که اگه در مخرج سرعت ها رو خیلی کمتر از نور بذاریم مخرج خود به خود به یک میل میکنه و میشه همون نسبیت کلاسیک. اصلا فیزیک نوین به خاطر مشکلاتش در توجیح سرعتها نزدیک به نور و در ابعاد کوانتومی بود که فیزیک نوین مطرح شد حالا تناقض شما در سوال قبلی شما هم همین بود که از کلاسیک استفاده کردین و نه از نسبیت نوین.
سوال آخر شما هم جمع سرعتهاست نه نسبت. طبق نسبیت هیچ وقت سرعت دو تا از اون جسمها نسبت به هم بیشتر از نور نمیشه.اما از دید یه ناظر دیگه! سرعتهای دو جسم که یکیش 200 هزار کیلومتر بر ثانیه و دیگری 250 هزار کیلومتر بر ثانیه هست وقتی به سمت هم میرن اگه از فیزیک کلاسیک بریم و جمع کنیم بیشتر از نور میشه اما اگه از فیزیک نوین بریم و از دید یه ناظر دیگه بررسی کنیم این سرعت از نور تجاوز نمیکنه. این عجیبه ولی در کیهان صادقه. اما در مورد جمع همه ی اون سرعتها محدودیتی وجود نداره. سرعت اجسام مختلف به هم ربطی نداره. وقتی ربط پیدا میکنه که خودمون اون دو جسم رو در نظر بگیریم و با هم مقایسه کنیم. و اون وقت نسبت به هم سرعتهاشون از نور تجاوز نمیکنه. البته بازم میگم از دید یه ناظر... نسبیت هم سرعت دو جسم نسبت به هم هست. نه بی نهایت جسم. و نسبت هست نه مجموع. اشتباه شما فکر کنم این بوده باشه. اگه فرصت داشتین به صورت دقیق فیزیک نوین رو بخونید بخش نسبیتش رو تناقضهایی که تو ذهنتون هست خیلی هاش برطرف میشه. اگه هم وقتی که کامل اونو خوندین باز هم تونستین تناقض پیدا کنید به راحتی متونید دنیای فیزیک رو متحول کنید و نوبل فیزیک بگیرید که تا به حال هیچ ایرانی نگرفته. ولی وقتی متونید این کار رو بکنید که نسبیت رو خوب یاد بگیرید و کامل مطالعه کنید. انیشتین در مورد اتر و آزمایش مایکسون مورلی کامل مطالعه کرد و بعدش نظریه خودش رو ارئه داد. مشکلاتی که تو ذهن من و شما پیش میاد به خاطر مشکل در نسبیت نیست به خاطر اینه که خوب اونو یاد نگرفتیم اگه خوب مطالعه کنیم همه این مشکلات برطرف شده و در آزمایش های تجربی زیادی هم ثابت شده. پیدا کردن تناقض در نسبیت هم کار بی ارزشی نیست چون محققان سرن هم دنبال این هستن. چون هر چیزی امکان پذیره و همین باعث جذابیت همه چی میشه... به خصوص علم... یه چیز دیگه هم خیلی مهمه. قبل از اینکه برید بخونید با این پیش داوری نرید بخونید که همش اشتباهه. اول بخونید و قشنگ اونو یاد بگیرید و بعدش سعی کنید اثبات کنید اشتباهه.اون وقت کار شما خیلی بارزشه...
یه چیز دیگه هم بگم شاید نسبیت رو بهتر درک کنید. مثلا وقتی سرعت جسمی زیاد میشه از دید نسبیت طولش هم کوتاه میشه (فرمولش هم فرمول معروف به انقباض طول هست...) ولی اجسام در واقع کوتاه نمیشن! بلکه از دید ناظر این طور به نظر میاد. مثلا برای ناظران روی زمین یه سفینه فضایی خیلی سریع در جهت حرکتش کوتاه میشه ولی از دید ناظری که در سفینه هست زمین به نظرش منقبض میشه. حالا حقیقت کدومشه؟! نسبیت فقط دید ناظر رو بررسی میکنه... و دنیا از دید هر ناظر به شکلی متفاوت هست. برا همین میگم هر کسی میتونه عقاید خودشو داشته باشه ولی حقیقت همون چیزی که هست میمونه و راه خودشو میره. ربطی به ایرانی بودن اون ناظر هم نداره. ماهیت جهان اینه...! تناقض های شما و مشکلهایی که شما میفرمائید بیشتر اینه که ماهیت اجسام تصور میکنید تغییر میکنه ولی این طور نیست بلکه از دید ناظر ها تغییر میکنه...!مثلا یه جسم میتونه تا نزدیکی سرعت نور پیش بره یه جسم دیگه هم همین طور. میتونن به سمت هم حرکت کنن چی میشه مگه؟ چه ربطی به هم دارن؟ تنها چیزی که براشون مشکل سازه رسیدن به سرعت نور هست اونم برا اینکه رسیدن به این سرعت به بی نهایت انرژی نیاز داره. حالا اگه یه ناظر دیگه که ساکن هم باشه (چون داریم از نسبیت خاص صحبت میکنیم) اون دو تا جسم رو ببینه سرعتهاشون نسبت به هم باز هم از سرعت نور تجاز نمیکنه ولی از دید اون ناظر. پس این محدودیت از دید ناظر هست برای اون دو جسم. این محدودیت برای خود اون دو جسم نیست...
ما هممون ناظر هستیم. ماهیت حقیقی دنیا چیه؟ از دید هر ناظر متفاوته...!!!! این مفهوم نسبیته......!!!! قشنگه نه؟ روشون فکر کنید...
موفق باشید.

[omid.sarmad]

سلام. اول اینکه برام عجیبه که از پست من تشکر کردید. این یعنی اینکه پست من مفید بوده براتون.
دوم اینکه اینجا یک انجمن علمی هست. من برام یه سوالی پیش اومده و وقت خوندن فیزیک نوین و ... رو ندارم. در این بخش سوالم رو از شما پرسیدم (یا در واقع پرسیدم و شما جواب دادید) ولی با حرفهای شما متقاعد نشدم. نه اینکه شما اشتباه میگید. درک من و سطح دانش من ممکنه کافی نباشه. از اینرو سوالهای دیگری مطرح می کنم تا جوابم رو پیدا کنم. این قضیه هیچ ربطی به احترام به عقاید نداره. ضمن اینکه پست قبلی من یک حقیقت کلی بود و منظورم شخص شما نبود. من خودم هم یک ایرانی هستم (متاسفانه) ولی احساس می کنم انسان آزادیخواهی هستم. البته تمام کسانی هم که منو می شناسن تقریبا همین رو می گن. خوشبختانه افراد زیادی اینچنین هستم و من منظورم از ایرانیان اکثر قریب به اتفاق آنهاست. پس به دل نگیرید.

در رابطه با ناظر منظور شما اینه که ممکنه اجسام با سرعت بیشتر از نور حرکت کنن اما چون تصویر اجسام توسط نور به چشم ناظر منتقل میشه نمی تونه حرکت رو بصورت حقیقی درک و مشاهده کنه؟ آیا منظورتون اینه؟
و در رابطه با حرکت نسبی: ببینید این طبقه بندیها برای درک و محاسبه ی حرکت است و وقتی میگیم جسمی سرعتش برابر n هست یعنی از جسمی که نسبت به متحرک ثابت است با سرعت n دور می شود و بحثهای مربوط به حرکت نسبی و ... (فکر می کنم) ربطی به بررسی سرعت در این مورد نداره.

[_H2_]

سلام

حالا من از شما یه سوال دارم فرض کنید ناظری از دور زمین رو با یه تلسکوپ قوی نظاره می کنه. تمام مردم در زمین در حال حرکتند آیا ناظر با توجه به تعداد زیاد مردم می تونه بدون محاسبه ی سرعت اشخاص بگه جمع سرعت اشخاص برابر سرعت نوره؟

چطور حساب کردید که میتوان سرعت چند نفر را با هم جمع کرد؟
وقتی سه شی در فضا در حرکت هستند جمع سرعت آنها چه معنی دارد؟
جمع سرعت فقط برای دو شی نصبت به یکدیگر معنی دارد.

البته من پست قبلی شما را دیدم و متوجه تردیدتان در پست قبلی تان شدم که لابلای بحث های جذاب تر با دوستان گم شد!
پس اجازه دهید روی جواب سوال پست قبلی تان که سوالی واضح تر و زیبا تر بود تمرکز میکنم.

قانون میگه هیچ جسمی نمی تونه سرعتی بیش از سرعت نور داشته باشه (در یک جهت مشخص) نه اینکه مجموع سرعتهای دو جسم که به سمت هم حرکت می کنند.

همانطور که در پست 17 جواب دادم تفاوتی بین حرکت یک شی به سمت دیگری و حرکت دو شی به سمت هم وجود دارد، پس تردید شما باطل است.

اگر چه من شخصا هیچوقت این قانون رو قبول نداشتم چون فکر می کنم فقط یه نظریس

!!!!!

با این تفاصیل اگر جسمی با سرعت نور و با فاصله ی بسیار زیاد از زمین به سمت زمین حرکت کنه زمین نباید هیچ حرکتی (چرخشی یا موضعی) داشته باشه. همچنین موجودات و هر چه در زمین حرکت می کنه!

چه سوال جالبی، اینجای سوالتان واقعاً زیباست، حیف که بار اول بین مباحث دیگر گم شد...
میتوانم سوالتان را در چند خط پاسخ دهم ولی ترجیح میدهم این سوال جالب را کامل و مشروح پاسخ دهم.
الآن فرصت ندارم، اجازه دهید پنجشنبه/جمعه پاسخ مشروح را میدهم.
موفق باشید.

[farhad1122]

اول اینکه برام عجیبه که از پست من تشکر کردید. این یعنی اینکه پست من مفید بوده براتون.

تشکر کردم بدونید با شما مشکل ندارم و قصدم کمک به شما در درک نسبیت هست. اگرچه خودم هم درک زیادی ندارم!

در این بخش سوالم رو از شما پرسیدم (یا در واقع پرسیدم و شما جواب دادید) ولی با حرفهای شما متقاعد نشدم

شاید تقصیر از من بوده که نتونستم خوب توضیح بدم.

در رابطه با ناظر منظور شما اینه که ممکنه اجسام با سرعت بیشتر از نور حرکت کنن اما چون تصویر اجسام توسط نور به چشم ناظر منتقل میشه نمی تونه حرکت رو بصورت حقیقی درک و مشاهده کنه؟ آیا منظورتون اینه؟

نه منظورم این نیست.
ببینید سرعت نور 300 هزار کیلومتر بر ثانیه هست. حالا ما یه هواپیما داریم با سرعت 200 هزار کیلومتر بر ثانیه حرکت میکنه. هواپیما یه موشک پرتاب میکنه با سرعت 250 هزار کیلومتر نسبت به خودش (دارم مثال میزنم واقعی بودن عددها مد نظرم نیست!) خوب؟ از دید یه ناظر روی زمین به نظر میاد سرعت این موشک نسبت به خود ناظر 450 هزار کیلومتر بر ثانیه هست. این تناقض هست با این اصل که جسمی نمیتونه به سرعتی بیشتر از نور برسه. (برای رسیدن به سرعت نور هم یه جسم باید همه ی جرمش رو از دست بده...!) (اینکه چرا جسمی به سرعتی بیشتر از نور نمیرسه بحثش مفصله و در همین حد بگم که برای اینکار به بینهایت انرژی نیازه و در ضمن با فراتر رفتن جسم از سرعت نور ، زمان براش به عقب برمگیرده و همین هم یه مانع هست و ...!) داشتم میگفتم! پس از دید ناظر سرعت جسم از نور فراتر میره. این تناقض هست! ولی چرا به تناقض رسیدیم؟ چون از فیزیک کلاسیک و قوانینی که نیوتن و گالیله و ... استفاده میکردن استفاده کردیم! اما ما در سرعتهای خیلی بالا داریم صحبت میکنیم پس با فیزیک نوین باید اونو حل کنیم. فیزیک کلاسیک در سرعتهای نزدیک به نور و ابعاد خیلی کوچیک مشکل داره و فیزیک نوین این مشکل رو حل کرده.. اگه از فرمول دقیق تر فیزیک نوین که صفحه قبل گفتم استفاده کنید این تناقض برطرف میشه و نسبت به ناظر روی زمین ، سرعت موشک پرتاب شده از هواپیما از نور فراتر نمیره بلکه شاید مثلا 99 درصد سرعت نور بشه ولی از اون بیشتر نمیشه...! این مشکل با فرمولهای فیزیک نسبیتی نوین حل میشه. این فرمولها در سرعتهای پایین به فرمولهای فیزیک کلاسیک تبدیل میشن. وقتی عدد های سرعت های پایئن رو بذاریم به فرمولها فیزیک کلاسیک میرسیم...
در رابطه با جسمها هم همین طوره. ما دو تا جسم داریم. یکیش خیلی سرعت زیادی داره. فقط یه محدودیت براش وجود داره. نباید به سرعتی بیشتر از نور برسه. یعنی نمیتونه. چون جرم داره. پس میتونه مثلا با 299 هزار کیلومتر بر ثانیه حرکت کنه. حالا یه جسم دیگه هم داریم اون هم براش همین محدودیت هست که به سرعتی بیشتر از نور نرسه. همین. حالا این دو جسم دارن حرکت میکنن. به هم ربطی دارن؟ نه؟ پس هیچ محدودیتی ندارن. به جز اینکه به سرعتی بیشتر از نور نرسن. حالا یه ناظر از روی زمین داره اونا رو مشاهده میکنه! اگه از فرمول نسبیتی فیزیک کلاسیک استفاده کنه به تناقض میرسه ولی با استفاده از فرمولها فیزیک نوین محدودیت سرعت نور برقراره.
برای سوال شما که یه جسم به زمین نزدیک بشه با سرعت زیاد. اون جسم نباید از سرعت نور فراتر بره. دیگه مشکلی نداره. شما از روی زمین به عنوان یه ناظر ساکن سرعت اون رو بیشتر از نور اندازه نمیگیری! و اون هم اگه یه شخص در اون سفینه باشه و به عنوان ناظر ساکن حساب بشه سرعت زمین رو بیشتر از نور نمیبینیه که بهش نزدیک میشه. پس مشکلی نیست! مهم دید ناظر هست! محدودیت برای دید ناظر هست. نه برای اون اجسام! ناظرهایی که مشاهده میکنن نباید تحت شرایطی سرعت ها رو بیشتر از نور اندازه بگیرن. این محدودیت برای اجسام نیست. تنها محدودیت برای اجسام نرسیدن خودشون به سرعت نور هست. حالا از دید یه ناظر که بررسی میکنه حرکت او جسم رو. نسبت اونها از دید ناظر هم باز هم از سرعت نور کمتر هست. حالا اگه این ناظر خارج از زمین و سفینه باشه چی؟ خوب سرعت چی رو میخواد اندازه بگیره؟ زمین؟ خوب سرعتش به نور نرسیده! سفینه؟ سرعتش از نور بیشتر نیست! پس چیزی نقض نشده!
مثال سخت ترش که بیشتر فکر رو مشغول میکنه همون مثال هواپیما هست که موشکی رو پرتاب کنه که اون حالت هم با فرمولها فیزیک نوین حل میشه ولی با فیزیک کلاسیک مشکل داره. اگرچه در دینامیک کلاسیک یه جسم هر چقدر نیرو دریافت کنه بدون محدویت سرعتش بیشتر میشه. ولی در واقعیت این طور نیست. این مشکلها با فیزیک نوین برطرف میشه.
تنها چیزی که ثابته سرعت نوره! منظور این نیست که سرعت نور همیشه ثاتبه. منظور از نظر نسبیتی هست. مثلا شکست نور در آب به دلیل کاهش سرعت نور در آب هست. پس منظور از ثابت بودن سرعت نور اینه که همه ی ناظرها سرعت نور رو یک اندازه، اندازه میگیرن. چه نور بهشون نزدیک بشه چه دور بشه. (در واقع حرکت چشمه نور مهم نیست! ) ولی ناظر باید ساکن باشه (نسبیت خاص هست! نه عام!) شاید براتون سوال پیش بیاد سرعت نور ثابته نسبت به چی؟ این مشکل وجود داشت. در واقع تا قبل نظریه نسبیت خاص همه فکر میکردن مثل صوت که در هوا حرکت میکنه و سرعت صوت رو نسبت به هوا میسنجیم. سرعت نور رو هم باید نسبت به چیزی بسنجیم که نور در اون حرکت میکنه. اسم اونو گذاشتن اتر. ولی انیشتین ثابت کرد که اتر وجود نداره. و بدون در نظر گرفتن اثر، سرعت نور در همه چاچوبهای مرجع لخت یکسان هست یعنی هر ناظری که ساکن باشه نور رو چه بهش نزدیک بشه چه دور بشه با یه سرعت اندازه میگیره.
نسبیت خاص با میلیونها آزمایش ثابت شده و تمام دانمشندا اونو پذیرفتن. اگرچه ماهیت علم اینه که هر موقعی ممکنه چیزی جدید ارائه بشه. ما دنیا رو بر اساس اطلاعاتی که به دست میاریم از حواسمون مثل بینایی و ... و اطلاعاتی که مغز پردازش میکنه میشناسیم. مغز با این اطلاعات مدل سازی میکنه. و مدلی از جهان ارائه میده. همه چیز مدل هست. نسبیت خاص هم مدلی هست که ویژگیهای یه مدل خوب رو داره. زیباست. با تجربه سازگاره. و از نظر علمی اثبات میشه. پس قابل قبوله.
مثلا طبق نسبیت سرعت جسمی بیشتر باشه زمان براش کندتر میگذره. جالبه بدونید زمان در استوا کندتر از قطب میگذره! چون سرعت خطی استوا بیشتر از قطب هست. (سرعت خطی میشه ضرب سرعت زاویه ای در شعاع) سرعت زاویه ای در تمام کره زمین ثابت هست. تنها عامل متغیر شعاع دوران هست که این شعاع مرکزش محور چرخش زمین به دور خودش هست که از قطب میگذره. پس بیشترین شعاع در استوا و کمترین در قطبها هست. این باعث میشه سرعت خطی استوا بیشینه و قطب کمینه باشه. و باعث میشه زمان در استوا کندتر باشه که با ساعتهای دقیق تایید شده هست...!پس عمر آدمها در استوا طولانی تر هست!! البته در حد خیلی کم!
پس منظور از نسبت سرعتها مجموع سرعتها نیست. در نسبت سرعت دو جسم رو نسبت به هم میسنجیم. نه بیشتر. و نسبیت خاص تایید شده هست! وقتی میگیم برای جسمی که سرعت داره زمان کندتر میشه این کند شدن فقط برای خود اون جسم هست و زمان به خودی خود کند نمیشه. بلکه از دید اون جسم کندتر شده! برا همین تو فیزیک میگن هر چیزی که میبینید واقعا اون چیزی نیست که میبینید! بلکه شما اینو اون شکل میبینید! هر ناظری دنیا رو یه جور میبینیه! این یعنی نسبیت! نسبیت از دید ناظر هست.
باز هم میگم نسبیت به دید ناظر بستگی داره. تنها محدودیت برا اجسام نرسیدن خودشون به سرعت نور هست. دیگه محدودیتی ندارن. ولی وقتی یه ناظر ساکن اونا رو مشاهده میکنه از دید ناظر هم نباید سرعت بیشتر از نور بشه. این محدودیت از دید ناظر هست و برای اون اجسام به خودی خود اهمیتی نداره. این محدویت هم باید با فرمول فیزیک نوین بررسی بشه نه کلاسیک تا نتایج دقیق تر باشه. اگه بیشتر علاقه داشتید کتابهای فیزیک نوین زیادی هست بخونید متوجه میشید. تا جایی که میتونستم توضیح دادم. اگه خوب توضیح ندادم یا جایی اشتباه گفتم بقیه دوستان بیشتر و بهتر توضیح میدن.
راستی اگه جایی از حرفام اشتباه بود دوستان اگه خوندن و متوجه اشتباهم شدن بهم بگن خوشحال میشم که یه چیزی هم یاد بگیرم. ولی سعی کردم حرفام طبق کتابها علمی درست باشه.
موفق باشید.

[_H2_]

سلام
بعنوان اولین پستم در ماه شمسی و قمری جدید، ورود به ماه مبارک رمضان را خدمت دوستان تبریک عرض میکنم.

اول لازم میدانم این را از گردن خودم بردارم و فکرم را از رنجش راحت کنم که بگویم که وقتی در مطلب قبلی ام گفتم " چه کسی راست میگوید و چه کسی دروغ" منظورم آن نبود که خیلی میبخشید آنقدر علم گله گشاد است که هر چیزی را بتوان گقت درست است! بلکه منظورم در همان بحث بود و میخواستم نشان دهم و القا کنم که چیزهایی که میگویم با هم برابر هستند و همه چند زاویه دید ولی با یک مفهوم واحد از واقعیتی واحد هستند مثل "بلند و طویل و دراز" و اصلاً منظورم قابلیت پذیرش هر چیزی نبود.
این توضیح را به انتهای مطلب قبلی هم اضافه کردم.

با این تفاصیل اگر جسمی با سرعت نور و با فاصله ی بسیار زیاد از زمین به سمت زمین حرکت کنه زمین نباید هیچ حرکتی (چرخشی یا موضعی) داشته باشه. همچنین موجودات و هر چه در زمین حرکت می کنه!

اجازه دهید سوال شما را کمی شسته رفته تر کنیم!
فرض میکنیم جسمی با سرعت 0.5 نور در حال حرکت است و دو جسم دیگر از مقابل با سرعت 0.6 و 0.7 به سمتش می آیند.
میدانیم که ناظر داخل جسم اول سرعت دو شی مقابلش را مشابه سرعت نور محاسبه خواهد کرد.
سوال شما اینجاست پس تفاوت سرعت دو جسم چه شد؟ مگر نه اینکه جسم سریعتر زودتر میرسد؟
سوالتان به طور شسته رفته همین است؟ درست و کامل است؟

=====

نخست اجازه دهید به بررسی یک سلسه اتفاقاتی که در سرعت بالا رخ میدهد و نیز گذرا اشاره ای به ثابت بودن سرعت نور داشته باشیم.
طبق قوانین سرعت نور در هر دستگاه لخت (بدون شتاب=سرعت ثابت) همواره یکسان است!!!
این از اصول و ارکان های نسبیت است.
(چه حرفا! اگر واقعاً بخواهیم گیر دهیم این خیلی عجیب تر از سوال این تاپیک است! والبته خیلی مهم تر! یعنی چه به سمت منبع نور بروید و چه دور شوید همیشه سرعت نور را همان 300 هزار بدست خواهید آورد!)

=====

از مفهوم این مثال در این مطلب بارها استفاده شده:



میزی یک متری با خط کشی ده سانتی، همجنس و هم دما فرض کنید، میز را با خط کش اندازه میگیرم و به ابعاد 10 برابر خطکش و برابر یک متر میرسم.
دما را افزایش/کاهش میدهم، میز و خط کش هردو دچار انبساط/انقباض میشوند ولی با این وجود اگر باز مجدد میز را با خط کش اندازه بگیریم به همان 10 برابر خط کش و برابر یک متر میرسم!
پس انبساط/انقباض چه شد؟ واضح است انبساط/انقباض خود خط کش ، انبساط/انقباض میز را خنثی کرد.

این مشابه همان اتفاقی است که در سرعت بالا رخ میدهم!
بافت فضا-زمان در سرعت زیاد طبق فرمول لورنتس در جهت حرکت با هم منبسط/منقبض میشوند.

برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید

با افزایش سرعت صفینه فرضی، ناظر داخلی متوجه هیچ چیز نمیشود، درست مثل همان خط کشی که متوجه تغییر ابعاد میز نمیشود!
ولی ناظر خارجی میبیند که زمان کندتر و ابعاد صفینه کوتاه تر شده، درست مثل ناظر خارجی که متوجه تغییر ابعاد خط کش و میز میشود.

ذات و شیره سوال اینجا میشود که اگر سرعت نور 300 و صفینه 100 باشد، آیا ناظر داخل صفینه نباید مثلاً سرعت نور را 200 بدست آورد؟
ولی هر دوناظر داخل صفینه و ناظرساکن بیرون، سرعت نور را مقدار ثابتی بدست می آورند!!! 300! چرا؟؟؟
چون سرعت تقسیم فضا بر زمان است! این مشابه همان عدد 10 برابر است که با وجود گرما و سرما همواره ثابت خواهد ماند.

در واقع ما وقتی میگوییم سرعت، منظورمان تقسیم فضا بر زمان است
در واقع در سرعت زیاد بافت فضا و زمان دچار انقباض و انبساط میشوند و شرایط فرمول ها در همچین محیطی رخ میدهد.

طبق معادلات لورنتس فضا در راستای حرکت کوتاه تر میشوند (گرچه مجدد تاکید میکنم ناظر داخلی متوجه هیچ تغییری نمیشود)



(اعداد زیر مستند و دقیق هستند)
مثلاً اگر صفینه ای با سرعت 200,000km/s حرکت کند...
هر 300,000km مصافت برای او(متحرک) برای ناظر ساکن نظاره گر او 223,606km بنظر میرسد.
و هر 1000ms زمان برای او(متحرک) برای ناظر ساکن نظاره گر او 745ms بنظر میرسد.
گرچه تاکید میکنم ناظر متحرک متوجه این تغییر خود نمیشود (مانند همان خط کش ...)
(با کلمه 'بنظر' به اشتباه تان نیافتید، تقصیر من است که کلمه بهتری نیافتم! 'بنظر' به معنای واقعیت علمی اش. یعنی ساعت واقعاً کندتر حرکت میکند و...)

پس ناظر ساکن اگر چیزی هر 300,000km را در 1000ms طی کند میتواند بگوید سرعت نور دارد.
و ناظر متحرک هم سرعت نور را درست محاسبه میکند که توجیحش از دید ناظر ساکن میتواند تقسیم 223606 بر 0.745 باشد! که باز 300,000km/s میشود.



حالا بهتر میتوانیم به سوال شما برسیم (البته اگر هنوز به جواب نرسیده باشید!)
مشکل اصلی یا شاید کم دقتی آنجاست که سرعت یک کمیت فرعی فیزیکی است نه کمیت اصلی نیست.
سرعت دیمانسیون یا معادله ابعادی دارد که حاصل تقسیم فضا بر زمان است.
پس در شرایطی که بافت فضا-زمان دچار انقباض و انبساط میشوند مفهوم فاصله نسبی و همزمانی رویدادها کاملاً نسبی میشود.
سرعت میتواند عدد مشخصی شود ولی در شرایط نسبیت و معادلات لورنتس باید تفکرتان را اصلاح کنید، مسافت و همزمانی تغییر میکند، مثلاً سرعت یا حتی ساعت ها میتواند بظاهر برابر باشند ولی اجسام میتوانند جلو و عقب باشند (به شکل قبل دقت کنید)

=====

در واقع اشتباه انجاست که میخواهیم آن را با زندگی روزمره خود و فیزیک کلاسیک تطبیق دهیم و همزمانی و مسافت و جرم و... را ثابت فرض کنیم.
مشکل آنجاست که برای ما منطقی نیست با دوربین به ساعت طبقه هم کف ساختمان نگاه کنیم و ساعت 12 را ببینیم در حالیکه با نگاه به ساعت طبقه بالا ساعت 15 را ببینیم! این واقعیتی است که امکان رخ دادن دارد (در شرایط غیر لخت شتاب یا جاذبه) ولی ما اصلاً نمیتوانیم به آن فکر کنیم و در ذهنمان امکانش را فعال نگاه داریم...
ما عادت نکرده ایم همزمانی و مسافت و جرم و... را لاستیکی ببینیم.
حتی در مدرسه به ما آموزش میدهند وزن غیر ثابت و جرم ثابت است! چه برسد به زندگی واقعی! واین دید در این شرایط محکوم به ابطال است.

=====

میبخشید دیر و طولانی شد.
موفق باشید.