خطوط انتقال هوا در تنفس مصنوعي
مرگ و مير حاصل از عفونتهاي تنفسي بيمارستاني بين 50-30 درصد متغير است و اين ارقام هنگام دستكاري مجاري تنفسي به مراتب افزايش مييابد، كه علت آن را روشهاي غيراصولي و كمبود تجهيزات و امكانات جهت تخيله ترشحات تنفسي ميدانند. بنابراين جهت مراقبت از بيماران خصوصاً دربخش مراقبتهاي ويژه به تكنولوژي جديدي نياز است تا بتوان آنها را از خطر مرگ نجات بخشيد و بيماران را در وضعيت مناسب نگه داشت.
لوله تراشه لولهاي تنفسي است كه به طور موقت براي كمك به تنفس فرد كار ميرود و ميتواند مسير تفسي را باز نگه دارد. اين لوله خميده از راه بيني يا دهان وارد ناي ميشود و به عنوان يك مسير هوايي محسوب ميشود. سر ديگر اين لوله به ونتيلاتور يا كيسه هوايي (احياكننده دستي) متصل ميشود و از طريق آن مسيري براي عبور اكسيژن و هوا به ريهها فراهم ميكند.
تجمع ترشحات در مجراي تنفسي ميتواند سبب انسداد مجاري هوايي شود و در نتيجه فشار اكسيژن كاهش و فشار شرياني افزايش مييابد و باعث تضعيف مراكز تنفسي و اسيدوز ميشود. همچنين ممكن است باعث نارسايي تنفس يا قلب شده و منجر به مرگ شود.
هرگاه دستگاه تنفسي بيمار دچار انسداد مكانيكي و يا احتباس ترشحات و سرفه غير مؤثر شود، براي نجات جان بيمار و ادامه حيات او لولهگذاري داخل تراشه انجام ميگيرد.
همچنين زماني كه عمل سرفه كردن در تخليه ترشحات مجاري هوايي مؤثر واقع نشود، لازم است براي تميز كردن مجاري هوايي برنامه ديگري تدوين و اجرا شود، كه يكي از بهترين روشهاي تخليه راههاي هوايي استفاده از لولهگذاري تراشه است. ساكشن لوله تراشه يك روش مناسب براي تخليه ترشحات داخل برونش بيماراني است كه به هر علتي، رفلكس سرفه در آنها دچار اختلال شده است.
لوله تراشه معمولاً فقط براي زمان كوتاه كه بيمار قادر به تنفس نيست استفاده ميشود. اگر بيمار براي مدتي بيشتر از چند روز نياز به استفاده از لوله تراشه داشته باشد پزشك يك لوله موقت tracheosiomy در گردن بيمار قرار ميدهد كه به مراتب راحتتر از لوله تراشه است.
• اتصال به ونتيلاتور در صورتي كه خود بيمار قادر به تنفس نباشد.
• خارج كردن محافظ از ريهها در بيماراني كه قادر به سرفه كردن نيستند.
كاف لوله تراشه با مدل
Mallinckrodt Hi-Lo
يكي از انواع كاف لوله تراشه، مدل mallinckrodt Hi-Lo است. اين مدل داراي مزيتهايي نسبت به ساير مدلهاي لوله تراشه است، كه در ادامه به معرفي آن خواهيم پرداخت:
1- كاف با جداره نازك (mm 05/0): مطابق با سطوح ناهموار ناي است و براي توليد seal با فشار كم به كار ميرود. بنابراين خطر micro-aspiration (پريدن يك شي كوچك به داخل ناي در حين تنفس) را كاهش ميدهد.
2- قطر استراحت (Resting) بيش از 5/1 برابر قطر ناي: براي رسيدن به فشار پايين seal، استفاده از يك كاف با قطر بيشتر از 5/1 برابر قطر ناي توصيه ميشود. ناي تا حد كمي به دليل تغيير در فشار مسير هوا، منقبض و منبسط ميشود. كاف نيز بايد قادر به انقباض و انبساط همزمان با ناي باشد و در عين حال فشار پايين seal هم حذف شود.
3- حجم استراحت زياد: به دليل توزيع فشار كاف دروني در سطح وسيعي از ناي، طول زياد و حجم استراحت (Resting) زياد براي كاف ضروري است. اين حجم زياد در تركيب با قطر استراحت بزرگ در رسيدن به فشار پايين seal در ناي مؤثر است كه باعث حفاظت تنفسي بهتر در مسيرهاي هوايي پايينتر ميشود.
4- خاصيت ارتجاعي بالا: يك كاف با خاصيت ارتجاعي بالا به اندازه كافي نرم و الاستيك است. اين ويژگي باعث ميشود هنگام خالي شدن تا حد ممكن به جداره تيوپ بچسبد، بنابراين ديد بهتري را از طنابهاي صوتي در مدت زمان گذاشتن و برداشتن لوله فراهم ميكند.
5- فشار پايين كاف دروني: كاف با فشار بالا موجب انسداد خون در طول بافتهاي ناي ميشود. كاف با فشار پايين خطر آسيبرساني به بافت ناي را كاهش ميدهد.
سيستم Lanz كنترل خودكار و محدود كردن فشار كاف در طول دوره بيهوشي و ونتيلاسيون مانيتورينگ فشار كاف دروني به ويژه در دورههاي طولاني مدت براي رفع مشكلات بيماران مهم است. سيستم Lanz براي كنترل خودكار و تنظيم فشار كاف دروني بدون نياز به مانيتورينگ اضافي طراحي شده است.
عملكرد سيستم Lanz:
1) براي رساندن فشار كاف دروني به 25-22 ميليمتر جيوه (34-30 سانتيمتر آب)، سيستم Lanz به كمك سرنگ تا تقريباً 40 ميليليتر از هوا پر ميشود.
2) بعد از برداشتن سرنگ سيستم به طور خودكار فشار كاف را در سطح ثابتي زير 25 ميليمتر جيوه (34 سانتيمتر آب) حفظ ميكند. (ميانگين فشار شرياني در ديواره داخلي ناي حدود 35 ميليمتر جيوه است)
3) دريچه كنترل ويژه همانطور كه در شكل نشان داده شده است، فشار داخل كاف را به طور خودكار تنظيم ميكند.
مزايا و ويژگيها
• بالن Lanz و دريچه كنترل مرتباً فشار كاف را تنظيم ميكنند.
• حذف كنترل دستي فشار كاف لوله تراشه به طوري كه در مواقع نياز كنترل دستي نيز انجامپذير است.
• كاهش خطر پريدن شي خارجي در حين تنفس به داخل ناي
• حفظ فشار كاف در هنگام تغييرات دامنه در طول انتقال هوا
• سيستم Lanz يك جزء مكمل براي لوله تراشه است كه از گسستگي و خطرات ناشي از آن جلوگيري ميكند.
• همه مراقبتهاي مربوط به لوله تراشه در سيستم Lanz موجود هستند.
لوله تراشه براي ونتيلاسيون طولاني مدت Hi-lo LANZ (High Volume-low Pressure) كاف Hi-lo كمك ميكند تا مطمئن شويم، فشار كاف به اندازه كافي پايني است و آسيبي به بافت ناي وارد نميسازد. همچنين لوله Hi-lo داراي دريچه تنظيم فشار LANZ نيز موجود است. روكش خاص سر لوله باعث امنيت و راحتي بيمار در حين لولهگذاري ميشود. اين لولهگذاري ميتواند از طريق دهان يا بيني انجام گيرد.
لوله
Hi-lo Evac
Evac لوله تراشهاي است كه از يك لوله اضافه براي دسترسي و تخليه بهتر فضاي زیر زبانی تشكيل شده است. يكي از دلايل اصلي عفونتهاي برونكوپالمونري (broncho-pulmonary)، در بيماران تحت ونتيلاسيون طولاني مدت، پرش يك ماده از فضاي زیر زبانی به داخل ناي است. تخليه پيوسته و منظم فضاي زیر زبانی ، باعث كاهش خطر آسيب در مسير هوايي ميشود. مطالعات علمي نشان دادهاند، كه تخليه منظم فضاي زیر زبانی با استفاده از Hi-Lo Ecac در لولهگذاريهاي طولاني خطر عفونتهاي تنفسي را تا50٪ كاهش ميدهد. لوله اضافه براي دسترسي بهتر به فضاي زیر زبانی است كه به جداره لوله تراشه متصل ميشود و اين لوله وظفه مكش ترشحات از داخل ناي و فضای زیر زبانی را بر عهده دارد. لوله اضافه ميتواند به يك دستگاه ساكشن پيوسته يا متناوب متصل شود تا مكش فضاي زیر زبانی به طور خودكار انجام گيرد. در اين مدل براي تعيين موقعيت لوله يك ماركر اشعه X در انتهاي آن (نزديك كاف) قرار داده شده است. Hi-Lo Evac همچنين ميتواند به دريچه تنظيم فشار LANZ متصل شود، كه تحت عنوان Hi-Lo Evac/LANZ مورد استفاده قرار ميگيرد، سيستم LANZ به طور خودكار، فشار درون كاف را تنظيم ميكند.
Stain-soft Hi-Lo :
لوله تراشه براي لولهگذاري كوتاه مدت و ميان مدت
در اين مدل ازماده نرمتري استفاده ميشود، كه براي لولهگذاري از طريق بيني مناسبتر است. اين ماده نيمه شفاف است و امكان ديد بهتري در لولهگذاري را فراهم ميكند. همچنين با استفاده از كاف Hi-Lo فشار پايين مناسب تنظيم ميشود و بيشترين حفاظت از ناي در حين ونتيلاسيون انجام ميگيرد. به علاوه اين سيستم قابليت ارتباط با دريچه تنظيم فشار LANZ را نيز دارد.