◄◄ تـــــازه هــــای دنیای زیست شناسی و علوم پزشکی ►►

[Rahe Kavir]

ابداع آزمايش خون براي مشخص‌كردن روند پيري



تحقيقات- جواد نصرتي:
دانشمندان در حال تهيه يك آزمايش خون ساده هستند كه با استفاده از آن به راحتي مي‌توان به سرعت پير شدن اجزاي خون در سطح مولكولي پي برد. اين دانشمندان متوجه شده‌اند كه با پير شدن اجزاي خوني انسان، يك نوع پروتئين به‌صورت يكباره افزايش پيدا مي‌كند. آنها مي‌گويند با اندازه‌گيري اين پروتئين مي‌توان به راحتي مشخص كرد كه وضعيت سلامت خوني افراد در چه حالي است تا با استناد به آن عمل‌هاي جراحي يا رژيم‌هاي دارويي مناسب اعمال شود.
اين پروتئين كه p16INK4a نام دارد پيش از اين هم مورد توجه دانشمندان قرار گرفته بود. دانشمندان مي‌گويند اين پروتئين نقشي مهم در توقف روند رشد سرطان‌ها دارد. اين پروتئين در سلول‌هاي تي بخش ايمني بدن وجود دارد كه در هنگام بيمارشدن انسان نقش اساسي در مبارزه با بيماري دارد و پس از آن در بازسازي بافت‌هاي آسيب‌ديده به كار مي‌رود.
نكته ديگري كه دانشمندان دانشگاه كاروليناي آمريكا درباره اين پروتئين كشف كرده‌اند اين است كه نه تنها با پير شدن بخش‌هاي خوني بدن ارتباط دارد بلكه با برخي رفتارهاي‌ انساني ديگر هم رابطه مستقيم دارد؛ اين رفتارها سيگار كشيدن و عدم‌تحرك فيزيكي است كه ارتباط آنها با تسريع روند پيري در انسان مشخص شده است.
هويج را خرد نشده بپزيد
محققان مي‌گويند اگر هويج به‌صورت كامل پخته شود، قابليت‌هاي ضدسرطان مؤثرتري خواهد داشت.
به گزارش بي‌بي‌سي، محققان مي‌گويند هويج‌هايي كه پيش از خرد شدن پخته شده باشند 25 درصد خواص ضد‌سرطاني بيشتري نسبت به هويج‌هايي دارند كه پيش از پخته‌شدن خرد شده باشند.
در تحقيقي كه در دانشگاه نيوكاسل انگليس انجام شده است دكتر كريستين براندت به نتايج جالبي درباره تاثير ضدسرطاني هويج‌هاي پخته دست پيدا كرده است. او مي‌گويد: اگر هويج را پيش از پختن خرد كنيم، سطح تماس آن با آب بيشتر مي‌شود و مواد مغذي داخل آن در آب نشست خواهند كرد.
اما اگر هويج را به‌صورت سالم در آب بپزيد و پس از پخته‌شدن آن را خرد كنيد، مواد مغذي بيشتري در اختيارتان قرار خواهد گرفت و بيشتر به سلامتي انسان كمك خواهد كرد.
خواص ضدسرطاني هويج را 4سال پيش دانشمنداني از نيوكاسل و دانمارك كشف كرده‌اند.
در تحقيقاتي كه اين دانشمندان انجام داده‌اند مشخص شده است موش‌هاي آزمايشگاهي كه در رژيم غذايي آنها هويج وجود دارد يك سوم كمتر از ديگر موش‌ها در معرض ابتلا به تومورهاي سرطاني هستند.
در تحقيقات جديدتر اما دانشمندان متوجه شده‌اند وقتي كه هويج در آب داغ قرار مي‌گيرد تا پخته شود، ‌سلول‌هاي سطحي آن‌كه خواص ضدسرطاني دارند از بين مي‌روند و به همين خاطر خاصيت ضدسرطاني آن پايين مي‌آيد. از همين رو، دانشمندان پيشنهاد مي‌كنند مردم پس از پختن هويج آن را خرد كنند.

[Rahe Kavir]

افزايش درمان‌هاي غيرضروري با داروهاي آرام‌بخش




درمان- گروه سلامت - سميه شرافتي:
در حال حاضر بيشتر پزشكان غير‌روانپزشك با اين استدلال كه برخي بيماري‌هاي جسمي زمينه روانشناختي دارند، در كنار تجويز داروهاي تخصصي مربوط به رشته خود از قبيل داروهاي قلبي و عروقي و گوارشي اصرار به استفاده از آرام‌بخش‌ها دارند و اين در حالي است كه اين داروها بايد توسط روانپزشكان و با ميزان مؤثر تجويز شود و مصرف ناكافي آنها تأثيري در بهبود بيماري ندارد.
اما سؤال اين است كه علت افزايش تجويز روز‌افزون اين داروها در كشور چيست؟
دكتر پرويز مظاهري، دبير انجمن روانپزشكان ايران در پاسخ به اين سؤال و با تأكيد بر اينكه در حال حاضر آمار دقيقي از ميزان تجويز اين داروها در كشور نداريم، به همشهري مي‌گويد: معضل اساسي در اين رابطه اين است كه كارشناسان نيز معتقدند مردم ما با مصرف خود‌سرانه اين داروها از رفتن به نزد روانپزشك به خاطر ترس از انگ بيمار رواني بودن، اجتناب مي‌كنند و به همين علت به مصرف اين داروها به توصيه اطرافيان روي آورده و آمار مصرف آنها را در جامعه افزايش مي‌دهند.
با اين حال در شرايطي كه بيماري‌هاي مربوط به رشته‌ روانپزشكي در سراسر دنيا بعد از بيماري‌هاي قلبي و عروقي حرف اول را مي‌زنند، تأكيد كارشناسان بر اين است كه علاوه بر مصرف خود‌سرانه مردم و گرايش آنها به اين داروها، باز هم علت عمده افزايش تجويز اين داروها، دخالت ساير متخصصان و به‌خصوص پزشكان عمومي در امر درمان اين بيماران است.
دكتر مظاهري در اين باره مي‌گويد: اكثر نسخه‌هاي ما را متخصصان غير‌روانپزشكي مي‌نويسند كه شايد آشنايي كامل با بيماري‌هاي روانپزشكي نداشته و فقط اقدام به تجويز يك‌سري از آرام بخش‌ها مي‌كنند.
اولويت مهجور مانده
صرف‌نظر از تجويزهاي نادرست پزشكان ديگر رشته‌ها، سؤال اين است كه چرا خود روانپزشكان اقدام به كاهش اين تجويزها نمي‌كنند يا اينكه درمان‌هاي ديگر را در اين امر نمي‌گنجانند؟
دكتر مظاهري با اشاره به اينكه ما هم مثل ساير كشورهاي دنيا از قانون تجويز دارو در اين بيماري‌ها به‌عنوان گام اول درمان پيروي مي‌كنيم، معتقد است: با اينكه درمان بيماري‌هاي رواني، تركيبي از دارو‌درماني و روان‌درماني است، منتها مشكلي كه ما داريم اين است كه تعرفه‌هاي مشخص و واقعي براي درمان‌هاي غير‌دارويي در نظر گرفته نشده است.
علاوه بر اين، اين درمان‌‌ها زمان‌بر هستند پس روانپزشك هم ترجيح مي‌دهد كه با وجود اين چالش‌ها به درمان دارويي روي بياورد و وقت خود را با پرداختن به درمان‌هاي غير‌دارويي هدر ندهد.
در اين ميان مشخص است كه روانپزشكان كمتر از ساير متخصصان در رشته‌هاي ديگر دارو‌هاي آرام بخش تجويز مي‌كنند.
ولي آيا مي‌توان جلوي تجويزهاي پزشكان در رشته‌هاي ديگر را گرفت؟
دكتر احمد جليلي، رئيس انجمن علمي روانپزشكان ايران نيز با اشاره به اينكه 80 درصد درمان بيماري‌هاي روانپزشكي را دارو‌درماني تشكيل مي‌دهد و روان‌درماني در اين ميان زياد كارساز نيست، به همشهري مي‌گويد: با اين اوصاف باز هم نمي‌توان جلوي تجويز اين گروه از پزشكان را گرفت چون هر پزشكي مختار است كه داروي مورد تشخيص خود را تجويز كند.
وي ادامه مي‌دهد: از طرفي به‌دليل اينكه توزيع روانپزشكان در كشور به نحو مطلوبي نيست، مردم بيشتر به پزشكان عمومي مراجعه مي‌كنند در حالي‌كه شايد دوره‌هاي باز‌آموزي اين تجويز‌ها را نگذرانده باشند.
دكتر محمد‌علي شهركي، روانپزشك نيز با تأكيد بر اينكه چيزي كه در تجويز اين داروها ما را از ساير كشورها متمايز مي‌كند اين است كه دخالت ساير پزشكان در اين عرصه خيلي از مواقع باعث مي‌شود كه تجويزها نادرست باشند و در نتيجه درمان به درستي صورت نگيرد، مي‌گويد: حتي در خيلي از موارد درصورت تشخيص درست، درمان ناكافي است و علاوه بر اين در اينگونه از تجويزها تداخلات دارويي در نظر گرفته نمي‌شود.

[sinath]

بازسازی سلول‌های ترشح‌کننده انسولین


تصویری از ملکول انسولین

هشتاد وهشت سال پیش در روز ۲۷ ژوئیه، ماده‌ای کشف شد که نوید‌بخش درمان بیماری قند بود. این ماه که "انسولین" نام گرفت در لوزالمعده تولید می‌شود. پژوهشگران معتقدند، ‎به کمک سلول‌های بنیادی می‌توان ترشح انسولین را تنظیم کرد.



‎خانم داروساز داروخانه "اینترنشنال" شهر بن،‌ نگاهی به فهرست داروهای دیابت انداخت و گفت: «همه‌ی این داروها می‌توانند موثر باشند یا نباشند. این سوال که کدام دارو بهتر است، پاسخ قطعی ندارد. دیابت روش‌های درمانی متفاوتی دارد که به نوع بیماری و پرونده پزشکی بیمار بستگی دارند. برای تنظیم قند خون فرد مبتلا به دیابت فقط پزشک معالج است که تصمیم می‌گیرد».



داروخانه "اینترنشنال" شهر بن در ضلع شرقی دانشگاه شهر بن واقع شده‌، جایی که پروفسور جوزف فون مرینگ ۱۴۰ سال پیش تحصیلات خود را در رشته‌ی پزشکی آغاز کرد. فون مرینگ نخستین پزشکی بود که همراه پزشک آلمانی دیگری به نام اسکار مینکوفسکی ثابت کرد، غده پانکراس (لوز‌المعده) ماده‌ای ترشح می‌کند که سوخت‌وساز قند در بدن را کنترل می‌کند.



این دو پزشک آلمانی در سال ۱۸۸۹ هنگام تحقیق درمورد ‎نقش پانکراس در هضم غذا، غده پانکراس چند سگ سالم را از بدنشان خارج کردند. چند روز بعد، این پزشکان به طور کاملاً اتفاقی متوجه شدند که تعداد زیادی مگس در اطراف ظرف ادرار سگ‌ها جمع شده است. آزمایش ادرار سگ‌ها نشان داد که مقدار زیادی قند در ادرار آنها جمع شده است. فون مرینگ و مینکوفسکی با ادامه تحقیقات‌شان در این زمینه نتیجه گرفتند که میان غده‌ی پانکراس سطح قند خون رابطه‌ی مستقیم وجود دارد.



کشف انسولین



پروفسور جوزف فون‌مرینگ یکی از پزشکان نامدار آلمانی در رشته‌‌های فیزیولوژی و داروسازی است. وی هر چند که در زمینه‌های دیگری از جمله ‎تهیه داروی خواب‌آور یا ساخت پاراستامول کارنامه درخشانی دارد، ولی موفق نشد تحقیقات خود را در مورد بیماری قند خون به سرانجام برساند. پس از او نیز دانشمندان زیادی سعی کردند تا با تحقیق بر روی غده‌ی پانکراس ماده‌ای که از این غده ترشح می‌شود را شناسایی و جداسازی کنند.



دستگاه‌های مختلف برای اندازه‌گیری قند خون
سرانجام در ۲۷ ژوئیه سال ۱۹۲۱، یعنی ۸۸ سال پیش فردریک بانتینگ وجان مک‌لئود محققان کانادایی دانشگاه تورنتو موفق شدند این ماده را از پانکراس جدا کنند.



کشف این ماده که "انسولین" نامیده شد، از چنان اهمیتی برخوردار بود که باعث شد تا دکتر بانتینگ و پروفسور مک‌لئود در سال ۱۹۲۳ برنده جایزه نوبل شوند.



با اینکه چندین دهه از کشف انسولین می‌گذرد و ارتباط این ماده با بیماری دیابت شناخته شده است، بیماری قند خون هنوز درمان قطعی و مشخصی ندارد. مهم‌ترین مسئله تنظیم انسولین خون است و از آنجا که سلول‌های غده‌ی پانکراس فرد بیمار توانایی تنظیم و ترشح انسولین مورد نیاز بدن را ندارند، بیمار نیازمند مصرف مداوم داروست. از چندی پیش و با گسترش تحقیقات پژوهشگران در زمینه‌ی سلول‌های بنیادی امید آن می‌رود که به کمک این سلول‌ها بیماری قند نیز به طور قطعی درمان شود.



درمان دیابت به کمک سلول‌های بنیادی



سلول‌های بنیادی، ‌سلول‌هایی هستند که در مرحله‌ی پیش‌تکامی به سر می‌برند و هنوز به صورت تخصصی درنیامده‌اند. این سلول‌ها در مغز استخوان تولید می‌شوند و سپس با توجه به نیاز بدن به سلول‌های تخصصی بافت‌های مختلف بدن تبدیل می‌شوند.



سلول‌های "پایه" یا "بنیادی" انسان
در روش درمانی که در مورد بیماری دیابت نوع اول و دوم به کار برده می‌شود، سلول‌های بنیادی از مغز استخوان فرد بیمار، در این مورد استخوان لگن، جدا می‌شوند.



این سلول‌ها در آزمایشگا‌ه‌های مدرن ژنتیک کشت داده می‌شوند و از آنها سلول‌های سالم غده‌ی پانکراس استخراج می‌شود. در مرحله نهایی سلول‌ها درون غده‌ی پانکراس فرد بیمار کاشته می‌شوند.



پژوهشگران سلول‌های بنیادی وعده می‌دهند که این سلول‌ها قادرند جایگزین سلول‌های بیمار شوند و تنظیم ترشح انسولین را در اختیار گیرند. از آنجا که این سلول‌ها از بدن فرد بیمار گرفته شده‌اند، هنگام پیوند آنها به پانکراس، آنتی‌بادی‌های بدن واکنش منفی نشان نمی‌دهند و سلول‌های کشت داده شده با بافت غده اجین می‌شوند.



این روش درمانی هرچند که موفقیت‌آمیز به نظر می‌رسد، ولی هنوز ثابت نشده است. مهم‌ترین مسئله تعداد کم بیمارانی است که از این روش درمانی استقبال کرده‌اند و دلیل آن هزینه‌ی بسیار بالای درمان است . هزینه‌ی این روش درمانی ‎مبلغی حدود ۹ هزار یورو است و از آن گذشته مراکز درمانی محدودی از جمله در اروپا و آمریکا استفاده از چنین روشی را آغاز کرده‌اند.



نمونه‌ای از یکی از مراکز درمانی در آلمان



مرکز درمانی XCell-Center در آلمان، یکی از مراکز پیشرفته در زمینه‌ی استفاده از درمان به کمک ترمیم سلولی است. در جدول زیر نتیجه‌ی درمان به کمک سلول‌های بنیادی در فاصله‌ی زمانی یک تا شش ماه مشخص شده است.



نمودار بیمارانی که از روش درمانی کاشت سلول‌های بنیادی استفاده کردند
از سمت چپ، ستون نخست برای بیمارانی در نظر گرفته شده که شانس بهبود نداشته و یا بدتر شده‌اند. این تعداد صفر است. از ستون دوم به بعد



· ۳ نفر از مجموع ۲۳بیماری که در این جدول اطلاعات آنها قید شده، گفته‌اند که تفاوتی پس از درمان مشاهده نکرده‌اند.



· ۱۰ نفر از بیماران گفته‌اند که تا ۵۰ درصد نیاز کمتری به مصرف انسولین یا داروهای دهانی تنظیم انسولین داشته‌‌اند. در این مدت هیچ مورد جدی در مورد افزایش قند آنها مشاهده نشده است.



· ۱۰ نفر از بیماران علاوه بر مشاهده تأتیراث مثبتی که گروه بالا مشاهده کرده بود، از بهبود قابل توجه وضعیت عمومی‌شان خبر داده‌اند.



· هیچ کدام از بیماران وخیم‌تر شدن بیماری‌شان را گزارش نکرده‌اند.



نویسنده: شبنم نوریان

[sinath]

مغز از اشتباهات درس نمی گیرد!

نورولوژیستهای MIT دریافتند که مغز گفته مشهور "ما از اشتباهات خود می آموزیم" را نمی پذیرد و تنها می تواند از تجربیات درست درس بگیرد.
به گزارش مهر، این دانشمندان در این تحقیقات نشان دادند که مغز بیش از آنکه بتواند از خطاها و اشتباهات درس بگیرد از موفقیتها و تجربیات صحیح می آموزد.
نورولوژیستهای موسسه تکنولوژی ماساچوست که نتایج یافته های خود را در مجله علمی نورون منتشر کرده اند در این خصوص اظهار داشتند: "ما رفتار میمونها را مورد مطالعه قرار دادیم و مشاهده کردیم زمانی که حیوان به آزمایشاتی که برای آن تجویز شده است پاسخ صحیح می دهد در مغزش یک پیام شنیده می شود که می گوید: این کار را درست انجام دادی. در حقیقت پس از یک پاسخ مثبت، نورونها اطلاعات مربوطه را به روشی موثرتر و ماندگارتر ذخیره می کنند."
این دانشمندان برای گروهی از میمونها نوعی آزمایش بازیهای رایانه ای را تجویز کردند. در این آزمایش اگر یک شکل روی صفحه نمایشگر رایانه ظاهر می شد (تصویر یک مرد با پیپ) این حیوانات باید به سمت چپ می چرخیدند و اگر یک تصویر دیگر (یک چراغ راهنما) ظاهر می شد باید به طرف راست خم می شدند. تنها روش برای یادگیری جهت درست، امتحان و تکرار امتحان از طریق یکسری موفقیتها و اشتباهات بود.
در این زمان این نورولوژیستها فعالیت نورونهای میمونها را در دو فضای مغزی شامل کورتکس جلوپیشانی (ناحیه هماهنگ کردن افکار و عملکردها) و گره های عصبی پایه (کنترل کننده حرکات) بررسی کردند.
زمانی که میمونها به جهت اشتباه خم می شدند هیچ جایزه ای دریافت نمی کردند و در این زمان فعالیتهای نورونهای این مناطق مغزی تنها کمتر از یک ثانیه طول می کشید و تکرار این اشتباهات نیز موفقیت تلاشهای بعدی آنها را بهبود نمی بخشید. این در حالی بود که پاسخهای صحیح که همراه با دریافت جایزه بودند موجب می شدند که فعالیت سلولهای مغزی مدت زمان طولانی تری (در حدود 5 ثانیه) به طول انجامند. این مدت زمان برای رسیدن به سوال بعدی کافی بود.

[sinath]

بیماری مننژیت چیست؟

باکتری‌ها یکی از عوامل رایج ایجادکننده مننژیت هستند

مننژیت یا التهاب پرده‌ی مغزینخاعی بیماری‌ای است نه چندان رایج. اما در صورتی که به‌موقع برای درمان آن اقدام نکنند، بسیار خطرناک می‌شود و می‌تواند منجر به آسیب‌های جبران‌ناپذیر یا حتی مرگ بیمار گردد.




مننژیت عبارت است از التهاب و عفونت پرده‌ی مغزی و پوشش نخاعی. تشخیص بیماری مننژیت گاهی ‌اوقات به سادگی صورت نمی‌گیرد، زیرا علايم آن از فرد به فرد متفاوت است. نشانه‌های این بیماری در مجموع تب، سردرد، سفتی گردن و حساسیت به نور هستند.

از شایعترین عوامل ایجادکننده‌ی مننژیت ویروس‌ها و باکتری‌ها هستند. مننژیت ویروسی معمولاً خفیف است و فرد مبتلا به آن پس از مدت کوتاهی با مراقبت‌های پزشکی بهبود می‌یابد. اما بیمار مبتلا به مننژیت باکتریال بیشتر در معرض خطر است. در اینگونه موارد باید از هرگونه تأخیر در درمان پرهیز کرد، زیرا هر قدر درمان به تعویق افتد، خطر بروز آسیب‌های جبران‌ناپذیر بیشتر می‌شود.


راه‌های انتشار مننژیت


باکتری‌های ایجادکننده‌ی مننژیت از طریق سرفه و عطسه توسط فرد مبتلا در هوا منتشر می‌شود و تنفس هوای آلوده به این باکتری موجب انتقال این بیماری به افراد دیگر می‌شود. باکتری ابتدا در حلق و بینی تکثیر و سپس از طریق جریان خون وارد مغز و نخاع می‌شود و این نواحی را عفونی می‌کند.

مننژیت ویروسی کمتر از نوع باکتریال آن واگیردار است. ویروس این بیماری نیز از راه دهان وارد بدن می‌شود و دستگاه گوارش را عفونی می‌کند و با جریان خون وارد مغز می‌شود، اما معمولاً آسیبی در مغز ایجاد نمی‌کند و فرد پس از مدت کوتاهی به طور کامل بهبود می‌یابد.

در برخی موارد عفونت ناشی از آسیب سر باعث مننژیت می‌شود

شرایط مناسب برای انتشاردر برخی موارد عفونت ناشی از آسیب سر باعث مننژیت می‌شود


به طور کلی این بیماری، بیماری رایجی نیست، اما در افراد خاصی بیشتر امکان گرفتار شدن به مننژیت وجود دارد، از جمله کودکان زیر ۵ سال و افراد سالمند. در افراد مبتلا به بیماری دیابت و نیز در مواردی که سیستم ایمنی بدن ضعیف است یا به دلیل شکستگی استخوان جمجمه، احتمال ابتلا به مننژیت بالا می‌رود.

با توجه به اینکه این بیماری از راه دهان به افراد سالم انتقال می‌یابد، استفاده‌ی مشترک از لوازمی که با دهان در تماس هستند و قرار گرفتن در کنار فرد مبتلا باعث انتقال این بیماری به افراد سالم می‌شود.

یکی دیگر از شرایط مناسب برای انتقال مننژیت، محیط‌های بسته و شلوغ هستند، از جمله زندان‌ها و خوابگاه‌های دانشجویی. در صورت عدم اقدام برای درمان فرد مبتلا به مننژیت، بیماری تشدید می‌یابد و به افراد دیگری که در آن محیط به سر می‌برند نیز منتقل می‌شود.


تأخیر در درمان


هرقدر درمان مننژیت به تأخیر افتد، میزان آسیب‌هایی که به جای می‌گذارد نیز بیشتر خواهد بود. از دست دادن حس شنوایی یا بینایی، اختلال در گفتار، بروز مشکلات در یادگیری و در برخی موارد فلج اندام از این قبیل عوارض هستند. در شرایط وخیم زمانی که عفونت به سرعت در سیستم عصبی پخش می‌شود، این امر می‌تواند به مرگ بیمار بینجامد.

برای تشخیص بیماری باید ابتدا از مایع نخاعی نمونه‌برداری شود و با آزمایش بر روی آن، نوع مننژیت مشخص گردد و درمان مناسب آغاز شود.

استفاده از آنتی‌بیوتیک یکی از راه‌های درمان مننژیت باکتریال است، اما در موارد ویروسی استفاده از آن بی‌اثر است. موارد ویروسی در بیشتر اوقات خفیف‌تر هستند و با مراقبت‌های پزشکی و به مرور زمان برطرف می‌شوند.

[Rahe Kavir]

تحقيقات- همشهري آنلاين:
يک گروه از دانشمندان آلماني دو ژن جديد را کشف کرده‌اند که مي‌تواند نوع 2 ديابت را "غيرفعال" کند خبرگزاري آلمان از هامبورگ گزارش داد، محققان آلمان يکي از اين ژن‌ها را که مرتبط با بالا رفتن ريسک ديابت است و همچنين يک "ژن جهنده" را که به نظر مي‌رسد فعاليت آن را مختل مي‌کند، شناسايي کرده‌اند، به همين خاطر مي‌توان با استفاده از اين يافته احتمال ريسک ابتلا به ديابت را کاهش داد.
اين يافته‌ها که در مجله کتابخانه عمومي علم ژنتيک (PLoS)به چاپ رسيد، اولين اميد واقعي را به 230 ميليون نفر در سراسر جهان مي‌دهد که به نوع 2 ديابت مبتلا هستند.
ريسک اين وضعيت بستگي به معيارهاي سبک زندگي همچون اضافه وزن و ساختار ژنتيکي فرد دارد.
در سال‌هاي اخير دانشمندان شماري از ژن‌ها را شناسايي کرده‌اند که بر احتمال ابتلاي افراد به ديابت نوع 2 را تاثير مي‌گذارد.
در تازه‌ترين تحقيقات، دانشمندان آلماني ژن موسوم به Zfp69 را شناسايي کرده‌اند که در موش‌ها عامل ريسک ديابت محسوب مي‌شود.
ژن انساني مشابه (ZNF642)به ويژه در افراد داراي اضافه وزن کشف شده است. به گفته محققان، ZNF642 کدهاي مخفي پروتئيني هستند که ظاهرا براي ذخيره چربي در لايه‌هاي چربي مداخله مي‌کنند و به اين ترتيب موجب انباشت چربي در کبد مي‌شوند.
دکتر استفان شرنک (Stephan Scherneck)از دپارتمان داروشناسي در موسسه تغذيه انساني آلمان (DIfE)، رييس تيم تحقيقاتي تشريح کرد: "داده‌هاي ما اين فرض را مطرح مي‌کند که توليد پروتئين ژن مخاطره‌آميز در افراد چاق باعث افزايش ذخيره چربي در سلول‌هاي چربي مي‌شود. به همين خاطر انباشت بيش از حد چربي در کبد پديد مي‌آيد و اين امر منجر به ظهور ديابت مي‌شود."
دانشمندان همچنين دو نژاد از موش‌ها را مورد بررسي قرار دادند، يکي از آنها مشکلات چاقي و متابوليسم گلوکز داشتند و به سرعت ديابت نوع 2 در آنها ظهور مي‌کرد و ديگري چاق، اما کمتر مستعد ديابت بود.
تفاوت ميان اين دو وجود "ژن جهنده" يا تغيير در ژن Zfp69 در موش‌هاي غيرديابتي بود. اين تغييرات موجب کشش دي ان اي مي‌شود و قادر است حول ژن "جهش" کند.
در اين صورت تغييرات به طور موثر موجب "غيرفعال" شدن ژن شده و ريسک ابتلا به ديابت را در موش‌ها کاهش مي‌دهد.
هانس گئورگ يوست (Hans-Georg Joost)، رييس تحقيقات DIfE گفت: "ما سازوکاري را کشف کرده‌ايم که تاکنون در رابطه با وراثت ديابت و چاقي تشريح نشده بود."
محققان مي‌گويند تحقيقات در آينده نه تنها بايد بر ژن‌ها بلکه به تغييرات آنها نيز توجه ويژه‌اي داشته باشند.

[M O B I N]

كمبود اسيديته معده موجب پوكي استخوان مي شود

پژوهشگران بين المللي دريافتند كه كمبود اسيديته ي معده از سوي سلول هاي اين اندام مي تواند سبب پوكي و شكنندگي استخوان شود.

به گزارش خبرگزاري مهر، محققان بين المللي به سرپرستي شواري ملي تحقيقات ايتاليا براي اولين بار نشان دادند در صورتي كه pH معده به اندازه كافي اسيدي نباشد، درمان پوكي استخوان بي نتيجه خواهد بود.

پوكي استخوان يك بيماري ژنتيكي حاد است كه منجر به بدشكلي و شكنندگي استخوان مي شود.

اين محققان با آزمايش بر روي اين بيماران دريافتند كه كمبود نوعي پمپ پروتئيني كه يك آنزيم پيچيده براي اسيدي كردن محيط خارجي سلول هاي استخواني و سلول هاي داخلي معده است، مي تواند عامل اين عارضه شود.

اين آنزيم با اسيدي كردن محيط داخلي معده موجب عمل هضم غذا مي شود و كمبود اسيدي كردن اين محيط از سوي سلول هاي معده باعث مي شود كه جذب كلسيم غذا كاهش يابد.

اين كمبود در كودكان، منجر به بروز بيماري "راشيتيسم" و در بزرگسالان موجب پوكي استخوان مي شود.

بر اساس گزارش نيچر پزشكي، نتايج اين كشف پس از سه سال تحقيق بر روي مدل هاي حيواني و 13 بيمار متاثر از پوكي استخوان به دست آمده است.

اين دانشمندان در اين خصوص اظهار داشتند: "در اين تحقيقات ما فهميديم كه كربنات كلسيم كه به طور معمول در كنار ويتامين D3 براي پيشگيري و مقابله با پوكي استخوان به كار مي رود نمي تواند در محيط معده اي كه سطح اسيديته ي آن پايين است، جذب شود."

[M O B I N]

حقايقي جالب راجع به سلامت و بيماري هاي قلبي

آيا تاكنون فكر كرده ايد كه وراي تپش هاي متمادي قلب چه حقايق جالبي نهفته است؟ عملكرد قلب و ارتباط آن با سلامت روح از ديگر شگفتي هاي اين ارگان حياتي است.

1- نحوه عملكرد قلب انسان
هر روز قلب شما در حدود 100000 هزار مرتبه مي تپد و به اين ترتيب 2000 هزار گالن خون در تمام نقاط بدن توزيع مي شود. مي توان گفت كه قلب مسئوليت ايجاد جريان خون در حدود 64 كيلومتر رگ هاي خوني را به عهده دارد تا از اين طريق ارگان ها و بافت هاي بدن را تغذيه شوند.هر نوع آسيب به قلب يا دريچه هاي آن باعث كاهش قدرت پمپ قلب، افزايش فشار و عملكرد آن براي تامين نيازهاي بدن مي شود. با اين وصف مي توان گفت كه تنها راه حفظ سلامت قلب ، حفظ سلامت تمام ارگان ها است كه از طريق تغذيه سالم، وعده هاي غذايي متعادل و انجام تمرينات بدني منظم حاصل مي شود.
2- علائم حمله قلبي در زنان و مردان متفاوت است.
زماني كه صحبت از قلب مي شود نمي توان گفت كه زنان و مردان از اين حيث در تساوي به سر مي برند.براي مثال وزن قلب مردان 283 گرم است درحالي كه اين مقدار براي زنان 226 گرم مي باشد. نه تنها از نظر اندازه قلب زنان و مردان متفاوت مي باشد، بلكه علائم وجود مشكلات قلبي زنان نسبت به مردان ناشناخته تر و نامحسوس تر مي باشد.اغلب زنان در هنگام بروز حملات قلبي دچار علائمي نظير تهوع، سوء هاضمه و درد شانه مي شوند. يعني مي توان گفت كه لزوما درد قفسه سينه تنها علامت بروز حمله قلبي نيست.
بيماري قلبي بزرگترين عامل مرگ و مير زنان و مردان مي باشد و هر دو جنس بايد توصيه هاي زير را جدي بگيرند.
الف- عدم استعال دخانيات
ب – كنترل فشار خون و كلسترول
ج- توجه به علائم ناشي از بروز مشكلات قلبي
3- خنده بهترين دارو براي قلب است.
خنده از ته دل باعث افزايش جريان خون(20%) به تمام نقاط بدن مي شود. به همين خاطر است كه مي گويند خنده بهترين پادزهر در مقابل استرس مي باشد. در هنگام خنده ديواره رگ هاي خوني به حالت اتساع و استراحت در مي ايد.
4- استرس و حمله قلبي در صبح دوشنبه!
احتمال بروز حملات قلبي در صبح دوشنبه بيشتر ساير زمان ها در طول هفته است. از مدت هاي دور پزشكان مي دانستند كه صبح هنگام زمان ابتدايي حمله قلبي است. اين زمان را زمان مسحور كننده مي نامند.زيرا سطح هورمون استرس(كورتيزول) در ابتداي روز در حداكثر ميزان خود است. در اين وضعيت پلاك هاي كلسترول كه در ديواره عروق جاي گرفته از محل خود جدا شده و باعث بلوك شدن مسير جريان خون به قلب مي شود. افزايش فشارخون و عملكرد قلب در نتيجه كارهاي روزمره آخر هفته ، قلب را آماده حمله در اوايل هفته مي كند. به همين خاطر كاهش استرس در اين راستا بسيار مفيد است. روش هايي مثل يوگا، مديتيشن، ورزش ، خنده و بودن در كنار ساير افراد خانواده همگي مي تواند به كاهش استرس منجر شود.
5- نقش اميزش جنسي در سلامت قلب
زندگي زناشويي فعال و پر شور احتمال مرگ ناشي از حملات و بيماري هاي قلبي در مردان را به نصف كاهش مي دهد.رسيدن به اوج لذت (سه تا چهار مرتبه در هفته) نقش بارزي در پيشگيري از حملات قلبي و سكته مغزي دارد.
اين نوع تاثير در زنان ناشناخته است اما به طور كلي مي توان گفت كه داشتن شور جنسي و ارتباط زناشويي سرشار از عشق براي حفظ سلامت كل بدن لازم است. اين فرايند بهترين ورزش ممكن است كه باعث مصرف 85 كالري در نيم ساعت مي شود.اگر انجام آميزش به سختي صورت مي گيرد مي تواند علامت جدي در مورد مشكلات قلبي باشد.براي مثال محققان معتقدند كه عدم توانايي نعوظ احتمال بروز حملات قلبي را افزايش مي دهد.

[M O B I N]

ديابتي‌ها سه جورند : ناآگاه، نيمه‌آگاه و آگاه

بيماري ديابت در اثر ناتواني بدن در توليد هورمون انسولين، يا كاهش يا عدم اثر انسولين در سوخت و ساز مواد قندي پديد مي‌آيد.

امروزه ديابت يكي از مهم‌ترين مشكلات بهداشتي، درماني، اجتماعي و اقتصادي جهان است، به طوري كه گفته مي‌شود بيش از 150 ميليون نفر در دنيا مبتلا به آن هستند.

جاي دور نرويم؛ در كشور خودمان نيز بيش از دو ميليون نفر به اين بيماري دچار هستند.

از آنجا كه خود بيماران، عمده‌ترين نقش را در درمان ديابت به عهده دارند، كسب اطلاعات لازم درباره ديابت از اهميت خاصي برخوردار است.

اما اين، همه ماجرا نيست. خيلي‌ از ديابتي‌ها درباره بيماري‌شان طور ديگري فكر مي‌‌كنند:

1- گروه اول ديابتي‌ها، افرادي هستند كه نسبت به بيماري خود بي‌تفاوت هستند. آنها عموما هيچ اقدامي براي كنترل قند خون‌شان انجام نمي‌دهند. نه به دكتر مراجعه مي‌كنند، نه آزمايش مي‌دهند، نه ورزش مي‌كنند و نه تغذيه سالمي دارند. بالا بودن قند خون در طول چند سال، قطعا عوارض خطرناكي را براي آنها به دنبال خواهد داشت.

آنها زماني به فكر كنترل ديابت خود مي‌افتند كه يا چشم خود را از دست بدهند، يا سكته ‌كنند، يا كليه‌شان از كار بيفتد، يا پايشان زخم شود و مجبور به قطع آن گردند!

در اين گروه از ديابتي‌ها، بسيار زيادند افرادي كه پشيمان مي‌شوند كه چرا زودتر به فكر نيفتادند تا با كمي توجه ديابت را مهار كنند؛ زماني كه كنترل ديابت‌شان خيلي ساده‌تر از اين حرف‌ها بود.



2- گروه دوم، افرادي هستند كه در ظاهر ديابت خود را كنترل مي‌كنند؛ مثلا به پزشك مراجعه مي‌كنند، قرص مي‌خورند يا انسولين مي‌زنند. آنها تصور مي‌كنند خوردن قرص يا زدن انسولين به تنهايي كافي است. يا تصور مي‌كنند فقط با خوردن داروهاي گياهي قندشان كنترل مي‌شود. بر اين باروند كه چون خيلي ورزش مي‌كنند و يا رژيم سخت دارند، قندشان كنترل مي‌شود. به عبارت ديگر اين افراد به اشتباه تصور مي‌كنند كه قند خون خود را كنترل مي‌كنند.

خوردن قرص، ورزش، مراجعه به پزشك و تغذيه صحيح هيچ‌كدام به تنهايي براي مهار واقعي ديابت كافي نيست. به علت نداشتن آگاهي صحيح از چگونگي كنترل واقعي ديابت، عمده افراد كشور ما در اين گروه قرار دارند. متاسفانه اين افراد نيز با گذشت زمان دچار عوارض خواهند شد. اگر ياد بگيريم چه كنيم، كنترل ديابت ساده‌تر از اين حرف‌ها خواهد بود.

3- گروه سوم، افرادي هستند كه با شركت در كلاس‌هاي آموزش ديابت، مطالعه نشريات معتبر سلامت و اختصاص وقت كافي به اين موضوع، ديدگاه جديدي در برخورد با ديابت پيدا مي‌كنند و انگيزه پيدا كرده تا اقدام به كنترل صحيح نمايند. اين افراد به درستي بين دارو، ورزش و تغذيه خود تعادل برقرار مي‌كنند. مي‌دانند چه ميزان ورزش كنند، چه مقدار غذا بخورند و از چه غذاهايي بخورند.

همچنين با اندازه‌گيري قند خون در منزل، تلاش مي‌كنند تجربه خود و بدن خود را در خصوص تاثير قند بهتر بشناسند.

اين افراد به طور مكرر و منظم به پزشك مراجعه كرده و براي انجام آزمايش‌ها و معاينات دوره‌اي و پيشگيرانه ي ديابت، به آزمايشگاه مراجعه مي‌كنند.
شما جزو كدام گروهيد؟

لحظه‌اي تامل كنيد و ببينيد كه شما در كدام گروه قرار داريد. منطق به ما حكم مي‌كند كه خود را در گروه سوم قرار دهيم. اما به راستي چگونه مي‌توانيم به اين هدف برسيم؟

يك ديابتي در صورتي در گروه سوم قرار مي‌گيرد كه:

- قند خون ناشتاي او كمتر از 130 و قند خون 2 ساعت بعد از غذايش كمتر از 180 باشد.

- آزمايش HbA1c را هر سه ماه انجام ‌دهد و نتيجه آن كمتر از 7 درصد ‌باشد. چنين بيمار ديابتي با هر بار انجام اين آزمايش، براي معاينه به پزشك خود مراجعه مي‌كند.

- چربي و فشار خونش طبيعي باشد.

- اهل سيگار نباشد و اگر هست، لااقل مصرف سيگارش را خيلي كم كند.

- براي معاينه چشم، هر سال به متخصص شبكيه چشم مراجعه ‌كند.
چرا آموزش ديابتي‌ها مهم است؟

مهم نيست كه هم اكنون در كدام گروه قرار داريد. مطمئن باشيد شما هم مي‌توانيد در گروه سوم قرار بگيريد.

رمز كليدي براي ورود به گروه سوم اين است كه ديابت را بشناسيم و ياد بگيريم، آموزش ببينيم، مطلع شويم، انگيزه پيدا كنيم و گام برداريم.

آموزش اصولي و صحيح به ما كمك مي‌كند تا ياد بگيريم كه چگونه با داشتن يك رژيم آزاد، قند خون‌مان را كنترل كنيم. آموزش همچنين به ما انگيزه مي‌دهد كه ورزش كنيم و ما را تواناتر مي‌سازد كه در اين راه گام برداريم و موفق شويم.

دكتر سيد حميد حسيني

[M O B I N]

علت افزايش بيماري‌هاي گوارشي در تهران

با شروع فصل گرما همواره نگراني‌هاي مسئولان بهداشتي كشور دو چندان مي‌شود. اسهال، استفراغ و ساير عفونت‌هاي گوارشي در اين روزها نسبت به ساير فصول بيشتر است اما به نظر مي‌رسد امسال اين بيماري‌ها گسترش بيشتري داشته و مراكز بهداشت و درماني تهران با تعداد بيشتري از بيماران مبتلا به اسهال و تهوع روبه‌رو بوده‌اند. در كنار اين بيماري در خبرها بارها به آلودگي آب تهران اشاره شده و همين خبر است كه گمانه‌زني‌ها را نسبت به ارتباط اين دو موضوع به يكديگر بيشتر مي‌كند.

مسلماً آب برخي از نقاط تهران آلوده است
علي‌اصغر حسني عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس در اين باره به «خبر» مي‌گويد: يك بار در كميسيون درباره آلودگي آب تهران مباحثي مطرح شد زيرا نمي‌توان انكار كرد كه آب قسمتي از مناطق جنوبي تهران از چاه‌هاي سطحي است كه بدون تصفيه وارد سيستم آب شهري مي‌شود و مسلما آلودگي‌هايي دارد.
وي مي‌افزايد: البته ما گزارشي از افزايش بيماري‌هاي گوارشي مرتبط با آب در تهران نداشته‌ايم اما مطمئناً آب آلوده باعث برخي بيماري‌هاي روده‌اي مي‌شود.

هيچ مدركي دال بر آلودگي آب تهران نيست
اما دكتر سيامك موره‌صدق ديگر عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس در گفت‌وگو با «خبر» موضوع را به كلي تكذيب مي‌كند و تأكيد دارد كه «هيچ مدركي دال بر آلودگي آب تهران وجود ندارد.»
وي نيز اشاره مي‌كند كه گزارشي از شيوع اسهال و استفراغ در تهران نداشتيم و مي‌گويد: آب تهران تحت نظارت كامل است و آلودگي بيماري‌زايي كه موجب چنين بيماري‌هايي شود در آب شهر وجود ندارد.
اظهارات دكتر موره‌صدق در حالي است كه پيش از اين هادي حيدرزاده مشاور زيست محيطي شهردار تهران احتمال آلودگي آب تهران به نيترات را تأييد و آن را مربوط به نبود شبكه فاضلاب شهري در اين كلانشهر ذكر كرد.
وي در اين باره گفته بود كه تهران در زمينه مديريت شبكه فاضلاب در ميان كلانشهرهاي دنيا، جزو ده شهر آخر جهان به شمار مي‌آيد.

دكتر عليرضا مرندي نيز به آلودگي آب تهران مهر تأييد مي‌زند و در يادداشتي در روزنامه «خبر» به اين موضوع اشاره دارد كه «آب تهران اكنون با آلاينده‌ها و فلزات سمي براي جان مردم مضر خواهد بود و بايد براي از بين بردن اين آلودگي‌ها اقداماتي انجام شود. به جز آنكه انواع آلودگي‌ها از جمله ميكروب‌ها، ويروس‌ها، انگل‌ها و قارچ‌ها در آب تهران وجود دارد اين آب به‌خوبي تصفيه نمي‌شود. در يك جمله كاملاً آگاهانه مي‌توان اظهار كرد كه آب تهران آلوده است و ترديدي در اين آلودگي چه به لحاظ وجود ميكروب‌ها و چه وجود انواع فلزات سمي وجود ندارد.» البته تاكنون تأييد نشده كه آيا اين آلودگي باعث گسترش اسهال و استفراغ‌هاي اخير در شهر شده است.

اسهال و استفراغ‌هاي اخير ربطي به آنفلوآنزاي خوكي ندارد
دكتر خسرونيا رئيس انجمن متخصصان داخلي نيز فصل تابستان را فصل گسترش ‌بيماريهاي گوارشي مي‌داند و مي‌گويد: گرما، فاسد شدن غذاها، آب آلوده وسبزيجات و ميوه‌هاي آلوده باعث افزايش برخي بيماريهاي گوارشي مي‌شود كه بعضي از آنها نيز ويروسي است و مي‌توان آن را نوعي از آنفلوآنزا دانست.

وي با اشاره به آلوده بودن آب برخي از نقاط تهران مي‌گويد: آب برخي از نقاط تهران از چاه‌هاي سطحي تأمين مي‌شود و آلوده است به همين دليل ممكن است بخشي از اين بيماري نيز به اين آلودگي مربوط باشد اما دليل عمده‌تر آن استفاده بيشتر از آب استخرهاي آلوده، حوض‌هاي آلوده، آب پارك‌ها و مواردي از اين دست در فصل تابستان است.

دكتر خسرونيا در پاسخ به اين سؤال كه آيا ممكن است كه اين اسهال و استفراغ‌ها نشانه‌اي از آنفلوآنزاي نوع A باشد، تأكيد مي‌كند: اين بيماري ربطي به آنفلوآنزاي نوع A ندارد زيرا اگر كسي به اين نوع از آنفلوآنزا مبتلا شود اگر به آن رسيدگي نشود ظرف چند روز از پا در مي‌آيد اما اين ‌اسهال و استفراغ‌ها با چند آمپول و سرم ساده قابل درمان است. البته بايد توجه داشت كه ممكن است اين بيماري برخي از ژن‌هاي آنفلوآنزاي نوع Aرا داشته باشد زير آنفلوآنزاي نوع A متشكل از ژن‌هاي آنفلونزآي مرغي، خوكي و انساني است.

گزارشي از اپيدمي اسهال و استفراغ نداشتيم
از طرف ديگردكتر افشين محمدعلي‌زاده متخصص بيماري‌هاي عفوني و عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي افزايش بيماري‌هاي گوارشي در فصل تابستان را امري عادي تلقي مي‌كند و مي‌گويد: بيماري‌هاي ناشي از آب و غذا و يا برخي بيماري‌هاي ويروسي در تابستان افزايش مي‌يابد و امسال هم آنچه در اين مورد مشاهده شده از حد انتظار بالاتر نيست.

وي با اشاره به نگراني‌هاي هر ساله از شيوع وبا در كشور مي‌افزايد: نقطه طلايي اقدامات سيستم بهداشت و درمان كشور پيشگيري از شيوع وبا ست كه امسال اين اقدام به خوبي انجام شده و وضعيت كشور به هيچ وجه قابل مقايسه با دو سال پيش و يا سال 84 نيست.

دكتر محمدعلي‌زاده ادامه مي‌دهد: اسهالي كه در اين روزها شايع است به خاطر شرايط آب و هوايي در فصل تابستان و ناشي از مصرف بستني‌ها، آبميوه‌ها و غذاهاي آلوده است كه در اين فصل بيشتر است.
وي با بيان اينكه شرايط اپيدمي اسهال و استفراغ در تهران مشاهده نشده است، مي‌گويد: اسهال و استفراغ به صورت تك گير و پراكنده است و ما گزارشي از همه گير شدن اين بيماري نداشتيم.
اين استاد دانشگاه شهيد بهشتي با اشاره به اينكه در فصل وبا همه نگاه‌ها به سوي آب است، تأكيد مي‌كند: آب تهران از سوي چند نهاد تحت نظارت دقيق قرار دارد و دائماً آلودگي‌هاي آن كنترل مي‌شود بنابراين نمي‌توان افزايش اسهال و استفراغ را به آلودگي آب شهر نسبت داد. وي به مردم توصيه مي‌كند كه همه ميوه‌ها و سبزيجات را علاوه بر انگل زدايي كلرينه كنند.

دكتر محمد علي‌زاده مي‌گويد: بيماري‌هاي ناشي از آب و غذا در تابستان مانند آنفلوآنزاي زمستان شايع است به همين دليل نياز به مراقبت بيشتر دارد. رعايت بهداشت فردي، جدا گذاشتن مواد خام از مواد پخته، خودداري از مصرف قالب‌هاي يخ كنار جاده‌ها و استفاده از يخ‌هاي صنعتي كه با آب سالم درست شده‌اند، شست و شوي دست قبل از غذا، استفاده از آب بطري يا آب لوله‌كشي كه سلامت آن اطمينان دارند در سفرها و انگل‌زدايي و كلرينه كردن سبزيجات و ميوه‌ها از مواردي است كه بايد در فصل تابستان بيشتر به آن توجه كرد.