◄◄ تاپیـــــک جـــــامـــــع انـــــواع ســــرطــــان ها ►►

[ghazal_ak]

بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۰۷ سرطان پستان عامل مرگ ۵۴۸٫۰۰۰ نفر در دنیا بوده‌است. مطالعات علمی نشان داده است چاقی٬ اضافه وزن بعد از یائسگی٬ عدم فعالیت بدنی و نوشیدن الکل جزو عوامل خطر سرطان پستان می‌باشد. زنانی که چاق هستند و یا بعد از سن یائسگی دچار چاقی می‌شوند به مراتب بیشتر از زنان دیگر در معرض خطر ابتلا قرار دارند. همچنین زنانی که در طول زندگی فعالیت بدنی مناسب دارند و در محدوده وزن سلامت باقی می مانند ٬ کمتر در معرض خطر هستند و در صورت ابتلا از شانس بیشتری برای بهبودی برخوردارند.
یافته های علمی در زمینه رابطه چاقی و سرطان
در سال ٬۲۰۰۱ متخصصین سرطان اعلام کردند که چاقی در بروز سرطان‌هایی مانند روده بزرگ٬ پستان (قبل از یائسگی)٬ رحم٬ کلیه و مری موثر است.چاقی و کم تحرکی٬ عامل ۲۵٪ تا ۳۰٪ سرطان‌های‌ روده بزرگ٬ پستان٬ رحم٬ کلیه و مری می‌باشد (در کشور آمریکا). همچنین بعضی از گزارشات علمی٬ دلالت بر ارتباط چاقی و سرطان‌‌های کیسه صفرا٬ تخمدان و پانکراس دارد. ممانعت از چاقی و اضافه وزن خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد. متخصصان توصیه می‌کنند که پیروی زودهنگام از یک شیوه صحیح زندگی که مستلزم کنترل وزن٬ تغذیه سالم و فعالیت بدنی است در جلوگیری از چاقی بعنوان یک عامل بروز بیماری سرطان موثر است.
آیا چاقی خطر ابتلا به سرطان پستان را بالا می‌برد؟
تاثیر چاقی بر روی خطر ابتلا به سرطان پستان به وضعیت یائسگی بستگی دارد. قبل از دوران یائسگی بروز سرطان پستان در زنان چاق کمتر گزارش شده‌است؛ اگرچه از زمان یائسگی احتمال بروز این بیماری در میان زنان چاق ۱.۵ برابر بیشتر از زنانی است که از وزن سلامت برخوردارند. خطر مرگ در زنان یائسه چاق به مراتب بیشتر از زنانی است که از وزن سلامت برخوردارند. به نظر می‌رسد چاقی باعث افزایش خطر سرطان پستان در میان زنانی می‌شود که در دوران یائسگی هورمون‌های استروژن مصرف نمی‌کنند.
افرایش خطر گسترش این بیماری و مرگ و میر ناشی از آن در زنان یائسه چاق به میزان افزایش سطح هورمون استروژن بستگی دارد. قبل از دوران یائسگی تخمدان‌ها منبع اصلی ترشح و بافت های چربی محل تولید هورمون استروژن می‌باشد. در دوران یائسگی و بعد از توقف ترشح هورمون استروژن توسط تخمدان‌ها٬ بافت‌های چربی مهمترین منبع تولید این هورمون‌ها هستند. میزان استروژن در زنان یائسه چاق٬ نسبت به زنان یائسه لاغر ۵۰ تا ۱۰۰ برابر بیشتر است . این افزایش هورمون استروٰژن باعث رشد سریع تومورهای سرطانی پستان می‌شود.
فاکتور دیگر مربوط به میزان مرگ و میر ناشی از سرطان پستان در زنان چاق این است که٬ تشخیص این بیماری در آنان بعلت چاقی و فربهی در مراحل(Stages) اولیهٔ این بیماری صورت نمی‌گیرد. بطور یقین شناسایی این بیماری در مراحل اولیه٬ نقش موثر و بسزایی در درمان آن دارد.
نتیجه:
پیروی از تغذیه سالم و فعالیت بدنی مناسب و دایم می‌تواند خطر بیماری سرطان پستان را کاهش دهد. حتی در صورت ابتلاء٬ به کمک یافته‌های علم تغذیه و رژیم‌درمانی در کلیه مراحل درمانی نظیر جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی، هورمون‌درمانی و … و می‌توان مسیر بهبودی را سرعت بخشید.

[ghazal_ak]

كنترل و تنظیم بیان ژن یا میزان تولید یك فرآورده ژنی در سطوح مختلف مانند رونویسی و ترجمه، عملكردی پایه ای و ضروری برای تمام موجودات به شمار می آید. این فرآیند كلیدی، بسیار دقیق و پیچیده، به عنوان یك پیش نیاز (مقدمه واجب) برای تولید و ابقا یا نگاهداری (نسبی) انواع فراوان تیپ های متفاوت بافتی و سلولی، برای یك موجود ضروری است.

● زیبایی های شگفت انگیز مدیریت و اقتصاد سلول در تنظیم بیان ژن
«مشاهده قطره آبی كه من در زیر میكروسكوپ می بینم و دورترین ستاره ای كه با تلسكوپ تماشا می كنم، مرا به حیرت و اعجاب وامی دارد، به قدری نظم و ترتیب در عالم طبیعت وجود دارد كه ممكن است برای آن قوانین محكم و ثابت وضع كرده و حكم هر پدیده را قبل از حدوثش بیان نمود. اینكه بشر عمر خود را برای كشف قوانین طبیعی صرف می كند فقط از این جهت است كه به وجود و صحت آن قوانین مطمئن است و بدون این اطمینان تفحصات علمی بی فایده می شدند. اگر فرض كنیم كه پیدایش پدیده تابع قوانین طبیعی نبوده و تابع تصادف باشند همه تجربه ها بی فایده خواهند شد. زیرا در تكرار تجربه ای معین، نتایج مختلف به دست خواهد آمد و به معلومات بشر چیزی افزوده نخواهد شد. پس در پشت این نظم باید قادر متعالی باشد چون بدون یك حكمت عالیه، وجود نظم و ترتیب امكان پذیر نیست. در همه جا قدرت خدایی مشهود است و هر قانون طبیعی كه كشف می شود با صدای بلند می گوید: «خدا واضع من است و بشر كاشف من.» » «دكتر سیسیل بویس هامان (زیست شناس)».
هر یك از سلول های بدن هر موجود پیشرفته و از جمله آدمی در درون هسته خود حاوی دستورالعمل خارق العاده ای است كه ژنوم (Genome) نامیده می شود و فعالیت آن را رقم می زند. ژنوم كه از الفبای چهار حرفی آدنین (A)، گوانین(G)، سیتوزین (C) و تیمین (T) تشكیل شده و در شكل یا تركیب نوكلئوتیدها نوشته شده است دربردارنده عموم نشان ویژگی های فیزیكی و بسیاری از خصوصیات رفتاری هر فرد است كه از نظر زیست شناختی جایگاه تك تك افراد را در میان آدمیان متمایز می سازد.
هر موجود زنده به طور معمول در اثر فرآیندهای تنظیم كننده تمایز، از یك سلول تخم نخستین بر اثر تقسیمات متوالی و بی شمار میتوزی ایجاد می شود. از لحظه شكل گیری این سلول، تا مراحل بلوغ و سرانجام مرگ زیستی موجود، سلول های جاندار از جنبه های متعدد و متنوع مانند شكل شناسی، فیزیولوژی، بیوشیمیایی و تقسیم كار متمایز می شوند و تفاوت های شكلی، عملی و رفتاری برجسته ای را نشان می دهند. ایجاد تمایز و تخصص در سلول ها در شرایطی است كه به طور معمول در هسته تمام سلول های یك جاندار، تمام ژن های فرد وجود دارد. مسیری را كه اطلاعات وراثتی و هریك از ژن ها در شرایط طبیعی طی می كنند تا- با همكاری عامل های فراوان- فنوتیپ یك جاندار را رقم زنند، مسیری بسیار پیچیده، فوق العاده دقیق و كاملاً حساب شده است.
كنترل و تنظیم بیان ژن یا میزان تولید یك فرآورده ژنی در سطوح مختلف مانند رونویسی و ترجمه، عملكردی پایه ای و ضروری برای تمام موجودات به شمار می آید. این فرآیند كلیدی، بسیار دقیق و پیچیده، به عنوان یك پیش نیاز (مقدمه واجب) برای تولید و ابقا یا نگاهداری (نسبی) انواع فراوان تیپ های متفاوت بافتی و سلولی، برای یك موجود ضروری است. تنظیم بیان ژن، در دو دسته موجودات (پروكایوت ها و یوكاریوت ها)، به رغم شباهت های اساسی، تفاوت های متعدد نیز دارد.
گرچه هر سلول سوماتیك دارای دستور كار یكسانی است، اما انواع مختلف سلول ها _ مانند پوست، كبد و ریه- با مكانیسم های تنظیمی بسیار دقیق و ظریف، برای تعیین و انجام عملكردهای فرد، بخش های متفاوتی از این دستورالعمل را به كار می برند. به بیان دیگر در هر زمانی تمام ژن های موجود در هسته سلول یك جاندار _ كه در انسان رقمی در حدود۳۰ هزار ژن ساختاری برآورد شده است فعال نیست. بلكه در هر بافت درصد ناچیزی از ژن های مشخصی فعالیت دارند. بنابراین صرف نظر از ژن های ویژه _ مانند ژن های مربوط به ایجاد rRNA ها و tRNAها- كه به دلایلی روشن باید در همه سلول ها فعال شوند درصد بسیار بالایی از ژن ها در بافت های مختلف به شیوه ای متفاوت- از جمله برای دوره كوتاهی از زمان و در مرحله ویژه ای از زندگی موجود- فعال می گردند. نكات مورد اشاره در بالا و تاكید دوباره بر این نكته مهم كه ژن های بی شمار موجود در هسته سلول های یك فرد، فعالیت ها، عملكردها و رفتارهای بسیار متنوع از خود بروز می دهند، به صراحت بر حضور یك سیستم بسیار منظم، دقیق، منسجم، هماهنگ و در عین حال پیچیده از تنظیم ژنتیكی در خلال دوره زندگی یك موجود دلالت می كنند.
اطلاعات موجود در دستور كار یا ژنوم كه به یك تخمك لقاح یافته این امكان را می دهد كه بتواند مراحل مختلف جنینی را سپری كرده و به یك نوزاد و سپس یك فرد بالغ تبدیل شود، در واقع یكی از برجسته ترین رویدادهای زیست شناسی سلولی و مولكولی به حساب می آید. در این باره بیشتر توضیح می دهیم:
یك ژن _ ساختاری _ ناحیه ویژه ای از DNA با طولی مشخص از نوكلئوتیدها است كه اطلاعات لازم را برای تولید یك پروتئین معین دارا است. سلول ها هزاران نوع پروتئین مختلف می سازند. بیان ژن فرآیندی است كه در خلال آن اطلاعات موجود در DNA در فرآیندی پیچیده، دقیق و زمان بندی شده به پروتئین تبدیل می شود. بر فرآیند بیان ژن شبكه های تنظیمی دقیق و كنترل بسیار شدید، هماهنگ و منسجمی حاكم است. یادآوری می نماید كه چنین كنترل انتخابی و حساب شده بیان ژن هاست كه موجودات پرسلولی (پیشرفته) را به تمایز و دارا بودن سلول ها و بافت های مختلف قادر می سازد، زیرا كه به طور كلی تمام سلول های بدنی (سوماتیك) یك فرد دارای اطلاعات ژنتیكی یكسانی هستند. این مكانیسم های كنترلی به موجودات ابتدایی نیز اجازه می دهند تا خود را با تغییرات محیط پیرامون خود به سرعت وفق دهند.
چگونگی بیان هریك از ژن های بی شمار ساختاری و در نتیجه تولید پروتئین های متنوع از جمله عناصر كلیدی است كه به طور مثال موجب تشخیص یك سلول مغزی از یك سلول ماهیچه ای _ با وظایف متفاوت- می شود.
برای بهتر نشان دادن پیچیدگی تنظیم عملكرد ژن ها، ارائه نمونه هایی _ به عنوان مشتی از خروار- خالی از فایده نیست: در برخی از موارد پروتئین های تنظیم كننده نقش بازدارندگی دارند. این پروتئین های ویژه با اتصال به مكان یا مكان های خاصی از یك ژن، بیان آن را سد می كنند و در مواردی دیگر به مثابه افزایش دهنده، بیان ژن را تشدید می نمایند. هر پروتئین تنظیمی نیز دارای ژن خاص خود است و چنین است كه یك ژن بر بیان ژنی دیگر تاثیر می گذارد.
از این منظر، شناسایی دقیق تمام عامل های كنترلی، نقش هر یك و چگونگی مدیریت سلول در تنظیم بیان ژن از جمله اصلی ترین صحنه های تلاش هیجان انگیز زیست شناسان مولكولی را تشكیل داده است. در واقع مكانیسم های تنظیم كنندگی بیان ژن، نیازمند انواع فراوانی از ردیف های خاص نوكلئوتیدی و نیز پروتئین های فراوانی برای تشخیص این ردیف ها است.

● مولكول DNA، مركز ثقل علوم زیستی
برای درك بهتر مفاهیم اساسی تنظیم عملكرد ژن ها، اشاره ای گذرا بر كالبدشكافی برخی از رخدادهای كلیدی كه به عنوان مقدمات واجب مطرح هستند خالی از فایده نیست: تمام نشان ویژگی های موجود زنده بر ماده وراثتی آن متكی است و به زبان زیست شناسی هیچ ماده ای به این اهمیت وجود ندارد. مولكول DNA مركز ثقل و قلب تپنده علوم زیستی است. این ماده است كه ویژگی های بیوشیمیایی، فیزیولوژیكی، تشریحی و رفتارهای زیستی خاصی را در جاندار پدید می آورد. تاثیر ژنتیك در سراسر قلمرو زندگی جانداران موجب شده است كه این رشته شیرین و جالب از اهمیت راهبردی برخوردار شود. مولكولDNA براساس برنامه ریزی همه جانبه، منسجم و منظم علاوه بر دارا بودن كلید معماری پروتئین ها یعنی تعیین دقیق ساختار و عملكرد آنها و از جمله آنزیم ها، دربردارنده تمام دستورالعمل های مربوط به اعمال حیاتی و فرآیندهای زیستی موجود زنده مانند رشد، تمایز، تقسیم و تولید مثل است. در پژوهش های راهبردی مهندسی ژنتیك نیز اسیدهای نوكلئیك و به ویژه مولكولDNA دارای نقش كلیدی و مركزی است.
اطلاعات ژنتیكی موجود در مولكول DNA، طی فرآیندی به نام رونویسی به مولكولRNA انتقال می یابد. در این فرآیند فوق العاده دقیق، دركنار دیگر شرایط و عوامل لازم، دسته ای از آنزیم ها به نام RNA پلیمرازها به طور حساب شده ایفای نقش می كنند. برخی از RNA های حاصله-rRNA ها و tRNAها- دارای نقش ساختاری و عملكردی مشخص به خود هستند. اما بسیاری از آنها به صورت mRNA بوده و تولید تمام پروتئین های سلولی را برعهده دارند. mRNAها در واقع بین مولكولDNA و پروتئین ها نقش واسط دارند. به بیانی دیگر وظیفه رهبریDNA و ژن ها در تولید پروتئین ها را برعهده دارند.
در موجودات پیشرفته، مولكول های اولیه RNA واقع در هسته سلول باید ردیفی از عملیات خاص، دقیق، متوالی و پیچیده را پشت سر نهند و مورد تغییرات متنوع شیمیایی قرار گیرند تا سرانجام مولكول mRNA در شكل بالغ و كامل خود با مهاجرت از هسته به سیتوپلاسم سنتز پروتئین را آغاز كند. چگونگی سنتز پروتئین نیز فرآیندی دقیق و پیچیده است و اجزا و عوامل ضروری متعددی در تحقق آن مشاركت دارند به نحوی كه فقدان یا كاستی در هریك از آنها، انجام فرآیند ترجمه را با دشواری مواجه ساخته یا ناممكن می نماید.

● از شگفتی های تنظیم بیان ژن
پروتئین ها كه كلید معماری آنها در دست ژن ها است دارای نقش های حیاتی متنوع و فراوانی هستند. به طور نمونه، این مولكول ها از یك سو به عنوان «مصالح ساختاری» در مجموعه های حیاتی برای گردهمایی سلول یا برپایی موجود زنده وارد هستند و از دیگر سو به مثابه معمار این مجموعه ها ایفای نقش می كنند. و از طرفی با ماموریت هایی مانند پیام رسانی و گیرندگی پیام «بین معمار و مصالح»، وظیفه خطیر تنظیم و كنترل فرآیندهای حیاتی سلول مانند بیان ژن ها و چگونگی این بیان را نیز برعهده دارند. به علاوه، آنزیم ها كه خود از جمله مهمترین پروتئین ها به حساب می آیند، تمام واكنش های شیمیایی را كاتالیز و امكان پذیر می سازند.
آنچه مسلم است روابط بین DNA، RNA و پروتئین بسیار حساب شده و پیچیده است و مستلزم همكاری تنگاتنگ، سازماندهی همه جانبه و دقتی شگرف است.
شایان تاكید است كه بین مقدار یك پروتئین ویژه در یك سلول معین و میزان mRNA موجود در آن سلول، رابطه مستقیمی وجود دارد. نیز در موارد نسبتاً زیادی، یك ژن منفرد ممكن است رموز ژنتیكی بیش از یك پروتئین را دارا باشد یعنی از اطلاعات ژنتیكی محدود و مشخصی، چندمنظوره استفاده شود. این امر به ویژه نیازمند سلسله عملیات متفاوتی است كه در مسیر پردازش و ویرایش - رونوشت اولیه RNA.
(hnRNA)_ اینگونه ژن ها رخ می دهد. اندكی تامل در این رخدادها به روشنی نشان می دهد كه چنین ماموریت هایی تا چه اندازه باید حساب شده باشد. به بیان دیگر، در این موارد، اینكه كدام پروتئین در كدام زمان، و در كدام سلول ایجاد شود، رویكردی است كه براساس مكانیسم های تنظیم سلولی و مبتنی بر مقتضیات و نیازهای (كوتاه مدت، میان مدت و درازمدت) سلول شكل می گیرد. این رخدادها، به نوبه خود، نیز ویژگی های متفاوت سلول های یك موجود منفرد را به روشنی تبیین می كند.
تاكید می نماید كه تنظیم ژنی در واقع موجب تخصصی شدن سلول ها می شود و حدود ۲۵۰ سلول مختلف كه از نظر ساختاری و عملكردی با هم تفاوت دارند، در بدن آدمی شكل می گیرد و چنین است كه یك سلول كبد هرگز سلول ماهیچه ای نمی شود (و برعكس). بنابراین برای تعیین هویت و سرنوشت هر سلول، در رخداد تمایز نیز نمایشی شگرف از همكاری حساب شده، پیچیده و تنگاتنگ ژن ها به صورت آبشاری از رخدادهای مرحله ای و پلكانی حضور و نمودی ممتاز دارد. در این مسیر اگرچه هنوز بی خبری های قابل توجهی داریم، اما شمار فراوانی از ژن های تنظیم كننده و پروتئین های دخیل در آن شناسایی شده است.
پژوهش های بسیار گسترده نشان داده است كه اكثریت بسیار بالایی از تصمیمات، ویژه بافتی است كه مقرر می دارد در هر بافتی، پروتئین های معینی تولید می شود. این سطح از تنظیم در محدوده رونویسی است و تنظیم در این سطح است كه ظاهراً بیشترین اثر را بر روی فنوتیپ فرد می گذارد. این سخن نافی رویكردهای تنظیمی در سطوح متعدد پس از رونویسی نیست. درك دقایق و جزئیات چگونگی این انتخاب و تصمیم سازی ها در گرو به بار نشستن پژوهش های وسیع در دست انجام است.
اینكه برخی از فرآورده های ژنی در تمام طول حیات سلول ضروری است و چنین ژن هایی باید همواره بیان شوند و به اصطلاح تعطیل بردار نیستند، اینكه عملكرد شماری از ژن ها در عموم سلول ها مشاهده می شود، اینكه بسیاری از ژن ها نقش تخصصی تری دارند و در واقع، حسب ضرورت، در زمان های معینی در سلول- برای یك بار و یا به طور متناوب _ بیان می شوند و... همه و همه بر نظمی شگرف و هدفدار در عملكرد ژن ها و سلول ها تاكید دارد.
بنابراین سطوح یا مكانیسم های كنترل بیان ژن، در یكی از اصلی ترین كاركردهای خود، كنترل كننده مقدار فرآورده مورد نیاز سلول است كه میزان آن دست كم به دو عامل كلیدی وابسته است: میزان ساخته شدن (یعنی چند مولكول از فرآورده ژن در واحد زمان مورد نیاز است) و تجزیه و تخریب (یعنی چند مولكول در واحد زمان شكسته می شود، این میزان ظاهراً نسبتاً ثابت باقی می ماند). برآیند و نتیجه این كاركرد شگرف، یك تراكم یا غلظت پایدار اما متفاوت برای هر فرآورده ژنی در سلول ایجاد می كند. رخداد تنظیم ژنی به طور مشخص در موجودات یوكاریوت، این امكان را نیز فراهم می آورد كه در بسیاری از موارد یك ژن به منظور بهینه كاری از انعطاف پذیری فوق العاده ای برخوردار باشد. به طور مثال، برحسب نیازها و مقتضیات زمانی و مكانی سلول، با حذف متفاوت اینترون ها از یك ژن واحد، شكل های متفاوتی از mRNA ایجاد شود كه طبیعتاً فرآورده های متفاوتی در پی خواهد داشت. به طور مثال، رونوشت اولیه ژن كالسی تونین دارای ۶ اگزون است كه به دو صورت پیرایش می شود: اگزون های ۴-۱ در تیروئید، كالسی تونین را تولید می كند و تمام اگزون ها (به استثنای اگزون ۴) در هیپوتالاموس، پروتئین شبه كالسی تونین را ایجاد می كند. همچنین با رخداد فوق العاده دقیق ویرایش RNA، راهكاری ارزشمند برای تولید دو یا بیشتر پروتئین متفاوت از یك ژن در اختیار مدیریت اقتصاد سلول قرار می گیرد.
ژن های موجودات پیشرفته به طور كلی از ردیف های بازی با عملكردهای متفاوت ساخته شده اند كه به طور یك در میان در طول ژن قرار دارند. بخش هایی كه به نام اگزون ( Exon) خوانده می شوند، در واقع اطلاعات لازم برای سنتز پروتئین را در خود دارند و بخش هایی كه اینترون (Intron) نامیده می شوند (و قسمت اعظم ردیف های بازی یك ژن را شامل هستند)، به ندرت رمزی برای سنتز پروتئین ندارند و ظاهراً به طور معمول در مولكولmRNA رونویسی نمی شوند. جزئیات این مطلب، نیازمند فرصت مستقلی است. كشف اینترون ها در بهار ۱۹۷۷ به كمك روش ها و فنون مهندسی ژنتیك، زیست شناسان مولكولی را كاملاً شگفت زده كرد. این كشف، درك آدمی از ساختار و عملكرد ژن در موجود پیشرفته را به طور بنیادی متحول ساخت و بر آنچه كه تا پیش از آن زمان پذیرفته شده بود در پهنه وسیعی خط بطلان كشید.
طبیعتاً چنین سیما و ماهیت مولكولی از ژن، نیازمند عملیات پیچیده، ماهرانه و بسیار دقیق از تنظیم، ویرایش و پردازش است. زیرا هرگونه اشتباه هرچند ناچیز حتی در یك نوكلئوتید ممكن است موجب شود پروتئینی كه سرانجام حاصل می شود فاقد هرگونه كارایی طبیعی باشد و در صورتی كه این پروتئین از اهمیت راهبردی و حیاتی برخوردار باشد، حتی می تواند مرگ موجود را در پی داشته باشد. اگرچه كه تنظیم در این سطح مهم ترین و ابتدایی ترین سطح تنظیم به شمار می آید، اما سطوح متعدد تنظیم دیگر نیز وجود دارد.

● تنظیم ژن در سرطان و ویژگی های سلول سرطانی
چنانچه تاكید شد در یك موجود زنده طبیعی، فرآیندهای زیستی مانند رشد، نمو، توسعه، تكوین و تكثیر سلولی رخدادهای كاملاً تنظیم شده اند. این تنظیم در پاسخ به نیازهای طبیعی بدن به طور بسیار دقیق، هماهنگ و حیرت انگیز صورت می گیرد و از مهمترین وقایع ژنتیكی و فیزیولوژیكی موجود زنده به حساب می آید. هریك از انواع فراوان سلول های تخصص یافته در یك فرد، در یك تعادل تنظیم یافته بسیار دقیق قرار دارد. فرآیند تكثیر سلولی با فرآیند مرگ سلولی در حال تعادل است. به طور مثال در یك فرد جوان، زایش سلول های جدید از مرگ سلول های پیر بیشتر است، این رخداد منجر به افزایش اندازه بدن موجود می شود. در یك فرد بالغ تعادل بین تولید و مرگ سلولی، شرایط پایداری را ایجاد می كند. در سلول های تمایزیافته، به تدریج سرعت تقسیم و ادامه چرخه سلولی كم شده، به حداقل یا صفر می رسد. تكثیر سلولی یا توقف رشد هردو در گرو تصمیم سلول است. سلول براساس قانونمندی های طبیعی حاكم بر خود، تصمیم مناسب را حسب مقتضیات خود اتخاذ می كند. كنترل و تنظیم رشد سلول نیز با این تصمیم گیری هماهنگ است یعنی سلول طبیعی رشدی را می طلبد كه كنترل شده باشد. این تعادل شگفت آمیز توسط سیستم فوق العاده دقیق علائم درون سلولی تدارك می شود. در وضعیت های ویژه ای، تعادل مورد اشاره به هم می خورد و سلول بدون كنترل و بی اعتنا به فرامین عامل های تنظیم كننده رشد، بی رویه تكثیر می یابد و وضعیتی را ایجاد می كند كه تومور یا سرطان نامیده می شود.
در تومورها، سلول حتی بی آنكه علائم مربوط به رشد را دریافت كند، تكثیر می یابد. نیز به علائم طبیعی برای توقف رشد توجهی ندارد. تمام سلول های یك تومور قادر هستند به طور نامحدود رشد كنند و وضعیت توموری از سوی تمام سلول های دختر به زاده های آنها منتقل می شود. بنابراین سرطان یك بیماری ژنتیكی است كه در موارد اندكی (حدود ۱۵ درصد) موروثی نیز هست، اما همیشه دربردارنده آسیب ژنتیكی است. نقص ژنتیكی معمولاً به سلول های سوماتیكی _ و نه سلول های ژرمینالی یا جنسی- مربوط است. نواقص مربوط به سلول های ژرمینالی نیز گزارش شده است كه با افزایش احتمال نواقص ژنتیكی سوماتیكی، در پیدایش دست كم شماری از سرطان ها، نقش ایفا می كند.
در سرطان، به دلیل انجام مجموعه ای از تغییرات پایه در سلول، رفتار سلولی از جنبه های فراوان دستخوش تغییر و انحراف می شود. سلول سرطانی، در واقع از منظر محتویات سلولی، بیشتر یك سلول نابالغ است. انواع متفاوتی از سلول های بدن می توانند سرطانی شوند.
سلول سرطانی با همتای طبیعی خود از جهات فراوان تفاوت های آشكار نشان می دهد. این تغییرات بر كنترل رشد سلول، شكل شناسی، ارتباطات متقابل سلول ها، تركیبات غشای سلولی، ساختار اسكلت سلولی، ترشح پروتئین، بیان ژنی و... و مرگ سلولی اعمال می شود.

●● جمع بندی
براساس آنچه به اشاره بیان شد، كاركرد ژن ها حتی در ساده ترین موجودات_ مانند ویروس ها و باكتری ها- با تنظیمی اعجاب انگیز، برابر برنامه ای منظم، منسجم، هماهنگ، اختصاصی، با اعتدالی حیرت انگیز و بدون ذره ای افراط و تفریط در خلال فرآیندهای رشد، توسعه، تمایز و در واقع از لحظه تشكیل سلول تخم تا هنگام مرگ زیستی فرد صورت می گیرد. تا در مسیر سازماندهی خارق العاده ساختاری، تشكیلاتی، عملكردی و تنظیمی طبیعی مجموعه منسجم سیستم زیستی، در هر سلول، هر ژن بسته به نقشی كه برعهده اش نهاده شده است، حساب شده و مقصودمند در زمان یا زمان های مناسب به ایفای وظیفه پرداخته، روشن و خاموش شود. در واقع، در هریك از انواع بی شمار سلول های یك فرد، هر ژن كار خود را برابر برنامه ای به شدت دقیق انجام می دهد تا مواد مورد نیاز هر مقطع از حیات زیستی سلول و بافت تامین شود. آنچه به روشنی مورد تاكید است اینكه در هر موجود زنده، هر یك از ژن ها حضوری مجرد و انتزاعی ندارد كه چون «جزیره ای مستقل» رفتار كند. در وضعیت طبیعی، حتی تصور كوچكترین خودكامگی در جزء جزء سلول و طبیعتاً در كل موجود زنده، محلی از اعراب ندارد. قوانین دقیق زیستی با نوعی اقتصاد اصولی فطری حیرت انگیز و مافوق تصور ملازم است كه براساس آن روند «اقتصادگونه» در شرایط طبیعی، یك ژن معین در سلولی خاص از موجودی مشخص، در زمانی ویژه و در رابطه ای تنگاتنگ با كل موجود، امكان فعالیت و بیان می یابد.
به راستی اگر در وظایف ژن ها و موجود زنده، قوانین حساب شده و مقصودمندی حاكم نبود (مانند وضعیت سرطانی) و به طور مثال با لجام گسیختگی، در هر زمانی در همه سلول ها، تمام ژن ها به شكل فعال درمی آمدند، بر سر موجود زنده چه می آمد؟ نیز اگر فعالیت و تجلی ژن ها در زمان های نامناسب رخ می داد، چه می شد؟ یا اگر عملكرد ژن ها در سطح نازلی می بود، به نحوی كه پاسخگوی نیازها و مقتضیات سلولی نبود(مانند وضعیت سرطانی) چه؟ و...؟؟ سرانجام كار جاندار به كجا می كشید؟ پاسخ این پرسش های فرضی آن قدر روشن هست كه نیازی به كمترین توضیح یا استدلال ندارد. قدر مسلم در شرایط طبیعی، سلول ها و كل موجود زنده براساس قانونمندی های هدفدار، به نحوی فوق تصور از هرگونه افراط و تفریط، بدكاری، كم كاری و تنبلی، فرصت طلبی، خودكامگی، استفاده های سوء و تجاوز و از این نوع مشابهات به دور است.هر سلول از بخش هایی تشكیل یافته است كه از لحاظ ساختاری و عملكردی با سایر بخش های همان سلول ارتباط تنگاتنگ و پویایی دارد. این واقعیت كلید درك چگونگی عمل ده ها هزار پروتئین را كه ساختار آدمی بر پایه آن بنا شده است، به شدت تسهیل كرده است. به همین دلیل هم هست كه از منظر زیست شناختی در عین كثرت، یكنواختی شگفت انگیزی بین تمام موجودات زنده وجود دارد.

منبع: روزنامه شرق

[Rahe Kavir]

عمومی- تحقيقات در آمريكا نشان مي‌دهد كه ورزش‌هاي نفس‌گير ظاهرا مي‌تواند در دوره پس از يائسگي مانع از ابتلا به سرطان سينه در زنان با وزن نرمال شود. اين مطالعه نشان داد كه فعاليت‌هاي عادي مانند دويدن يا حتي كار سنگين خانگي با كاهش 30 درصدي خطر ابتلا به سرطان در اين گروه از زنان مرتبط است.
فعاليت‌هاي جسمي طاقت فرسا تنها در زناني مؤثر بود كه اضافه وزن نداشتند و همچنين معلوم شد كه ورزش‌هاي سبك در كاستن از اين خطر مؤثر نيست. نتيجه اين مطالعه 11 ساله به روي 32 هزار زن در نشريه «تحقيقات سرطان سينه» چاپ شده است.
از شركت‌كنندگان در اين مطالعه درخواست شد پرسشنامه‌اي با سؤالات دقيق درباره نوع و حجم فعاليت‌هاي جسمي‌شان ‌پر كنند. ورزش‌هاي نفس‌گير علاوه بر ورزش‌هايي مانند دويدن، تنيس رقابتي، دوچرخه سواري در سربالايي، همچنين مي‌تواند شامل كار سنگين خانگي و باغداري مانند شخم زدن و شستن شيشه‌ها يا خرد كردن هيزم باشد.
ارتباط ورزش‌هاي نفس‌گير با كاهش خطر ابتلا به سرطان سينه تنها در زناني كه وزن آنها نرمال بود به شدت خودنمايي كرد. فعاليت‌هاي سبك از جمله تميز كردن خانه با جاروبرقي، شستن رخت، نقاشي و ورزش‌هايي مانند راه رفتن يا بولينگ تاثيري در كاهش خطر سرطان نداشت. محققان گفتند كه هنوز دقيقا معلوم نيست چرا ورزش مي‌تواند از خطر سرطان سينه بكاهد.
مايكل ليتزمن سرپرست اين تحقيق گفت: در اين دسته از زنان كه وارد دوره يائسگي شده‌اند، به‌نظر مي‌رسيد كه كاهش خطر سرطان سينه تنها به فعاليت‌هاي نفس‌گير محدود باشد

[ghazal_ak]

رابطه سرطان پوست با سرطان های دیگر



پژوهشگران دریافتند ابتلا به سرطان پوست ، احتمال ابتلا به سرطان های دیگر را افزایش می دهد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از آسیوشیتدپرس ، پژوهشگران دانشگاه كوئینز بلفاست در ایرلند شمالی می گویند، افرادی كه به ملانوما، (نوعی سرطان بدخیم پوست) دچار می شوند ، بیشتر از دیگران به سرطان های دیگر از جمله سرطان ریه مبتلا می شوند.
این پژوهشگران در مدت نه سال ، درباره ۲۰ هزار فرد مبتلا به انواع سرطان ها و ۲ هزار فرد مبتلا به ملانوما مطالعه كردندو پی بردند، افرادی که ملانوما داشتند، ۵۷ درصد بیش از سایران به انواع دیگر سرطان مبتلا شده اند.

[ghazal_ak]

آشنایی با سرطان سینه و چگونگی تشخیص آن


● تفاوت سرطان سینه با هر غده و توموری كه در این عضو به وجود آمده باشد چیست؟
▪ سرطان سینه نوعی تومور بدخیم است كه از سلولهای همین عضو به وجود می آید، البته این بیماری در زنان شایعتر است، ولی در مردان نیز دیده می شود. ممكن است توده های دیگری هم در سینه باشد كه سرطانی نباشد و یا حتی باشد، ولی در هر صورت باید پزشك تشخیص دهد و قبل از تشخیص جای نگرانی نیست. ضمن اینكه اگر زود تشخیص داده شود قابل درمان است.
● اصولاً شیوع این نوع سرطان تا چه حد است و آیا می توان گفت از بیماریهای شایع است؟
▪ شیوع سرطان سینه در كشورهای مختلف متفاوت است. در كشورهایی مانند آمریكا این سرطان شایعترین سرطان در زنان است، اما در ایران شیوع آن كمتر از كشورهای غربی به نظر می رسد، ولی با توجه به اینكه سرطان سینه در سنین پایین تر روند سریعتری را نشان می دهد، ضروری است. در كشور ما هم مثل كشورهای غربی این بیماری مورد توجه قرار گیرد تا بتوان با تشخیص زودتر و درمان مناسب نتایج بهتری به دست آورد.
● خانم دكتر !بهترین روش برای تشخیص به موقع این نوع سرطان كدام است و آیا با لمس توده ها توسط پزشك می توان به تشخیص سرطان رسید؟
▪ اكثر توده هایی كه توسط پزشك هنگام معاینه در سینه خانمها لمس می شوند «خوش خیم» و غیر سرطانی هستند، اما بهترین روش تشخیص «ماموگرافی» است.
از ماموگرافی سالهاست برای بررسی وضعیت سینه ها استفاده شده و همچنان اولین اقدام تشخیصی رادیولوژیك برای تشخیص زودتر این بیماری است.
● «ماموگرافی» چگونه انجام می شود؟
▪ ماموگرافی تهیه تصویر از نسج پستان با استفاده از اشعه «ایكس» است این تكنیك تشخیصی برای پیدا كردن و بررسی ضایعات در این عضو به كار می رود حتی زمانی كه در شخص علایمی مانند لمس توده و یا ترشح غیرطبیعی از نوك سینه و احساس درد وجود نداشته باشد.
● آیا انجام ماموگرافی برای غربالگری توصیه می شود؟
▪ بله. هدف از غربالگری شناسایی زنان مبتلا به سرطان سینه است كه هیچ گونه علایم بالینی ندارند و سرطان آنها ناشناخته است. در چنین مواردی انجام ماموگرافی بهترین راه تشخیص است و «ماموگرافی» غربالگری نامیده می شود. ولی چنانچه ماموگرافی برای زنان دارای علایم بالینی انجام شود «ماموگرافی تشخیصی» نامیده می شود. در هر دو صورت ماموگرافی می تواند پزشك را برای درمان مناسب هدایت كند.
● آیا انجام ماموگرافی هم مثل سایر اقدامهای رادیولوژیكی كه در آنها از اشعه ایكس استفاده می شود خطرناك است؟
▪ بی گمان «ماموگرافی» نیز مانند هر اقدام تشخیصی رادیولوژیك دیگر كه با استفاده از اشعه ایكس انجام می گیرد باید در موارد ضروری و بجا به كار گرفته شود، ولی انجام آن در خانمها پس از ۴۰ سالگی كه احتمال بروز سرطان سینه افزایش می یابد لازم است و نگرانی از اشعه نباید مانع انجام آن شود، بلكه حتماً باید خانمها این موارد را هم جزو چكاپ دوره ای خود قرار دهند.
ضمن اینكه امروزه با به كارگیری دستگاه های مخصوص انجام ماموگرافی، میزان اشعه ایكس تابیده شده به سینه به راحتی به سایر نسوج نفود نمی كند و مقدار اشعه تابیده شده با این دستگاه ها بسیار كمتر است.
● آیا ماموگرافی برای كمتر از ۴۰ سال و زنان جوان هم كاربرد دارد؟
▪ بله، در صورتی كه پزشك معالج صلاح بداند، بر حسب نیاز و در موارد خاص ممكن است ماموگرافی انجام شود. به عنوان مثال در خانمهای با سابقه فامیلی وجود این سرطان در بستگان درجه یك، یا دارای سابقه ژنتیكی مثبت در مورد این نوع سرطان كنترل ماموگرافی ممكن است از ۳۰ سالگی انجام شود.
در زنان جوان معمولاً در صورت لمس توده در این عضو یا وجود علایم بالینی دیگر، نخست از روشهایی نظیر سونوگرافی استفاده می شود سپس در صورت صلاحدید پزشك اقدام به انجام ماموگرافی می كنند.
● برای تشخیص سرطان سینه در مراحل اولیه، از چه سنی انجام ماموگرافی توصیه می شود؟
▪ در كشورهای مختلف براساس سن شیوع سرطان سینه، زمان شروع ماموگرافی به منظور غربالگری متفاوت است. معمولاً پیشنهاد انجمن سرطان سینه آمریكا این است كه: خانمها از ۴۰ سالگی به بعد، هر سال یك ماموگرافی برای كنترل داشته باشند و تا زمانیكه در سلامت بسر می برند این كنترل را ادامه دهند. در برخی كشورهای اروپایی این كنترل از ۴۵ سالگی شروع می شود. در هر صورت آنچه مهم است آگاهی خانمها از اهمیت كنترل سلامتی خود با ماموگرافی، فواید آن و محدودیتهای این روش تشخیص و زیانهای آن است.
● آیا افزون بر «ماموگرافی» روشهای تشخیصی تصویری دیگری هم برای بررسی سرطان سینه وجود دارد؟
▪ بله. بسیاری از موارد مربوط به ضایعات و بیماریهای سینه، حتی سرطان توسط سونوگرافی و قبل از انجام ماموگرافی مشخص می شوند، ولی حتی در این موارد نیز پس از تأیید سرطان ممكن است از ماموگرافی برای بررسی وسعت بیماری در سایر قسمتهای پارانشیم این عضو استفاده شود.
همچنین تصویربرداری به روش رزونانس مغناطیسی یا mri نیز در زنان جوان دارای سابقه فامیلی یا عوامل خطر برای ابتلا به سرطان سینه می تواند بسیار كمك كننده باشد و در كنار ماموگرافی برای این زنان مورد استفاده قرار می گیرد. البته mri در زنان با سابقه سرطان سینه نیز كاربردهای متعددی دارد.
● آیا خانمهایی كه یك بار دچار سرطان مزبور شده و تحت درمان قرار گرفته اند بازهم نیاز به كنترل و ماموگرافی دارند؟
▪ معمولاً سینه مقابل باید كنترل شود و معاینات دوره ای حتماً توسط پزشك معالج برای این خانم انجام شود. امروزه با توجه به حفظ عضو و اینكه درمان موضعی انجام می شود یعنی اقدام به برداشتن كل سینه نمی كنند لازم است هم سینه تحت درمان قرار گرفته و هم سینه مقابل توسط پزشك معالج معاینه و اقدامهای تصویربرداری طبق نظر پزشك به منظور كنترل انجام شود.
● انجام معاینات توسط خود خانمها در تشخیص سرطان تا چه حد مؤثر است؟
▪ اصولاً خانمها پس از ۳۰ سالگی، به شكل دوره ای و منظم باید سینه های خود را با روشی صحیح مورد بررسی قرار دهند تا در صورت مشاهده هر علامت غیرطبیعی به پزشك مراجعه كنند.
● انجام این معاینات در زنان جوان به وسیله پزشك هم ضروری است؟
▪ بله، بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی خانمها باید هر سه سال یك بار به وسیله پزشك مورد معاینه سینه قرار گیرند و پس از ۴۰ سالگی هر سال یك بار معاینه این عضو برای آنها باید انجام و در صورت نیاز سایر اقدامهای تصویر برداری تجویز شود.

[ghazal_ak]

نوشيدن چاي سبز رشد سلولهاي سرطاني را به تاخير مي‌اندازد .


در چاي سبز آنتي اكسيداني وجود دارد كه با برقراري پيوند با پروتئين موجود در سلول سرطاني رشد اين سلولها را به تاخير مي‌اندازد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، چاي سبز از ابتلا به سرطانهاي پروستات، ريه و سينه پيشگيري مي‌كند ولي مكانيسم آن هنوز مشخص نشده است.
نوشيدن چاي سبز رشد سلولهاي سرطاني را به تاخير مي‌اندازد در چاي سبز آنتي اكسيداني وجود دارد كه با برقراري پيوند با پروتئين موجود در سلول سرطاني رشد اين سلولها را به تاخير مي‌اندازد.
پژوهشگران مي‌گويند كه پس از نوشيدن يك يا دو فنجان چاي سبز غلظت اين آنتي اكسيدان به حدي مي‌رسد كه براي جلوگيري از رشد تومورهاي سرطاني مناسب است.
پيش‌تر نيز كشف شده بود چاي سبز از ابتلا به سرطانهاي پروستات، ريه و سينه پيشگيري مي‌كند ولي مكانيسم آن هنوز مشخص نشده است.

[ghazal_ak]

تولید بتاكاروتن طبیعی برای جلوگیری از سرطان



یك پژوهشگر برگزیده بخش كشاورزی گفت، بتاكاروتن طبیعی برای جلوگیری از سرطان به ارزش هر كیلوگرم ۷۵۰ دلار تولید كرده آورده است.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از فارس، محمدامین حجازی پژوهشگر برتر و جوان در مورد دلیل برتر شدن خود در پژوهش‌ كشاورزی گفت: پژوهش جداسازی میكروارگانیزم‌های بومی با توانایی كاربرد صنعتی و شناسایی آن در قالب دو طرح شامل جداسازی و شناسایی مولكولی جلبك دونالیلا و باكتری اسیدلاكتیك با خصوصیت پروبیوتیك باعث این موفقیت شده است.
حجازی در مورد برنج تراریخته گفت: سایر دوستان بر روی گیاهان تراریخته مانند پنبه و برنج تراریخته كار می‌كنند و به نتایج خوبی رسیده‌اند كه به زودی اعلام می‌شود.
رئیس پژوهشكده بیوتكنولوژی منطقه غرب وشمال غرب كشور در شهر تبریز گفت: در این پژوهشكده روی صنایع غذایی و تولید تركیبات با ارزش غذایی و دارویی از میكروارگانیزم‌ها و غذاهای فراویژه تحقیق می‌شود.
این پژوهشگر برگزیده گفت: در این زمینه‌ها موفق شدیم در جلبك دونالیلا حداقل سویه‌های جدید بومی كشور را جدا كرده و اكنون در مرحله ثبت قرار دارد.
حجازی افزود: همچنین سویه‌هایی با خصوصیات پروبیوتیك را جداسازی كرده و در حال ادامه تحقیق جلبك دونالیلا جلبك چندمنظوره و تولید بتاكاروتن طبیعی از آن هستیم.
وی گفت: تولید بتاكاروتن طبیعی كه ارزش آن به ۷۵۰ دلار در هر كیلوگرم می‌رسد، به عنوان ماده جلوگیری‌كننده از سرطان استفاده می‌شود و نیز تولید محصولات غذایی دام و آبزیان به دست پژوهشگران كشور انجام شده است.
رئیس پژوهشكده بیوتكنولوژی كشاورزی منطقه شمال غرب و غرب كشور افزود: بتاكاروتن طبیعی در تولید لوازم آرایشی، بهداشتی كاربرد دارد و در این زمینه اكنون به مرحله صنعتی دست یافته‌ایم و با یك كارخانه مواد بهداشتی مذاكره شده كه برخی از تركیبات بهداشتی مانند شامپو از آن تولید شود.
وی افزود: یكی از دست‌آوردهای پژوهشی این مؤسسه تولید جلبك دونالیلا از آب شور است كه به صورت تك‌سلولی انجام خواهد شد.
● ماكارونی سبز غنی شده
حجازی افزود: تولید این جلبك به ویژه در دریاچه ارومیه، دریاچه نمك قم، باتلاق گاوخونی و دریاچه مهارلوی شیراز امكان پذیر است، همچنین در مورد جلبك كلرولا و جلبك غذایی برای غنی‌سازی محصولات غذایی مانند ماكارونی غنی‌شده استفاده می‌شود.
به گزارش خبرنگار فارس ماكارونی غنی شده با جلبك به رنگ سبز در فروشگاههای زنجیره ای عرضه می‌شود.
این پژوهشگر برگزیده افزود: همچنین باكتری پروبیوتیك برای سیستم گوارشی انسان یا آبزیان استفاده می‌شود كه توسط پژوهشگران داخلی تولید شده است.
وی افزود: این باكتری در جهت ارتقای سلامتی انسان و نیز درمان بیماری‌هایی مانند التهابات روده‌ای و در جهت ارتقای سطح امینی بدن و جلوگیری از بروز سرطان مؤثر است كه باكتری پروبیوتیك از محصولات لبنی سنتی تولید شده است.
● تولید قند رژیمی از پساب كارخانه لبنی
رئیس مؤسسه بیوتكنولوژی كشاورزی تبریز گفت: هم‌چنین تولید قند رژیمی با خصوصیت فراویژه فانكشنال از ضایعات صنایع لبنی برای اولین بار در كشور انجام شد كه به مقدار زیادی این ضایعات در صنایع لبنی وجود دارد و بخش اعظم ضایعات بدون تصفیه وارد فاضلاب شده كه هم باعث آلودگی محیط زیست و هم بوی گند در اطراف كارخانه‌های لبنی می‌شود.
حجازی افزود: تولید قند رژیمی گالاكتو الیگوساكاریدها قند فراویژه تولید شده كه به صورت قند رژیمی بسیار با ارزش است، در موسسه بیوتكنولوژی غرب كشور جامه عمل به تن كرده است.
وی افزود: یكی از خصوصیات این قند رژیم پروبیوتیك است كه رشد باكتری پروبیوتیك در گوارش را تقویت كرده و باعث افزایش ضریب سلامتی شده و به عنوان فیبر عمل می‌كند كه قابل هضم نیست.
این پژوهشگر افزود: از طرف دیگر قند رژیمی شیرینی دارد و كاربردهای متنوعی در تولید غذای كودك، غذاهای گوناگون در كشورهای مختلف استفاده می‌شود.
حجازی در مورد ارزش این قند گفت:‌ قند رژیمی در دنیا هر كیلوگرم بین ۲۰ تا ۴۰ دلار به فروش می‌رسد و اولین بار در كشور سال گذشته توسط پژوهشگران ایرانی به دست آمد.
وی تصریح كرد: روش به دست آوردن قند رژیمی توسط پژوهشگران داخلی در دنیا نوین بوده و تولید قند رژیمی قبلاً‌ در انحصار چند كشور از جمله ژاپن قرار داشت كه ما در سطح آزمایشگاهی به آن رسیدیم و با تأمین اعتبار و راه‌اندازی پایلوت تولید نیمه صنعتی انجام شد.
این پژوهشگر برگزیده متولد ۱۳۴۹ است كه در رشته بیوتكنولوژی صنایع غذایی مدرك دكترا و فوق‌دكترا از كشور هلند دریافت كرده و اكنون رئیس مؤسسه بیوتكنولوژی كشاورزی در منطقه غرب و شمال غرب كشور با پایه علمی استادیار پژوهش مشغول خدمت است

[Rahe Kavir]

دراين بخش وجدانتان آزرده مي‌شود



عمومی- مریم غفاری:
وارد اتاق كه مي‌شوي، كودكاني را مي‌بيني كه دوست دارند بازي كنند اما رمق بازي كردن ندارند، دوست دارند بخندند اما روزهاي طولاني در بستر بيماري خوابيدن، لبخندشان را كم رنگ كرده است و شايد جلوي هم سالانشان از موهاي كم پشتشان خجالت مي‌كشند. وقتي دستان لاغر و تكيده يكي‌شان را در دست مي‌گيري همه دغدغه‌ها و دلمشغولي‌هايت را از ياد مي‌بري.هيچ كس با ديگري حرفي نمي‌زند و تنها منتظر هستند. آنها مي‌خواهند آدم‌هايي از جنس خودشان را ببينند تا حرفي مشترك داشته باشند. اين طور راحت‌تر مي‌توانند آنچه را در دل داشتند تحمل كنند. آنها مي‌خواهند بفهمند كه چرا بايد به جاي اينكه روي نيمكت مدرسه باشند روي تخت بيمارستان خوابيده‌اند.
اينجا بخش كودكان سرطاني در يك بيمارستان دولتي در پايتخت كشورمان است. ورود به بخش و عيادت از اين كودكان هيچ آدابي ندارد و حتي بسياري از والدين كودكان از ملاقات‌كنندگان استقبال مي‌كنند چرا كه برخي از اين كودكان ماه‌هاست كه روي تخت بيمارستان بستري هستند و ورود هر تازه واردي تنوعي است براي روحيه خسته آنها و والدينشان.سرطان پس از سوانح، دومين علت مرگ و مير كودكان در جهان محسوب مي‌شود.
براساس آخرين آمارهاي ارائه‌شده، بيش از ۳۵درصد جمعيت ايران زير ۱۵ سال سن دارند و از اين‌رو آمار بيماري‌هايي كه كودكان و نوجوانان را در اين سنين درگير مي‌كند در كشور ما بيش از ساير نقاط دنياست، اما آمارهاي رسمي نشان مي‌دهد كه سالانه ۲ هزار مورد جديد سرطان كودكان در ايران گزارش مي‌شود.كارشناسان بهداشتي كشور معتقدند برخلاف دهه‌هاي گذشته كه كودكان مبتلا به سرطان عمر بسيار كوتاهي داشتند، سرطان كودكان هر چند كه يك يا 2درصد از كل سرطان‌ها را در بر مي‌گيرد، اما از آن جا كه در سنين كودكي بروز مي‌كند بسيار با اهميت است و تقريباً سالانه از هر 100هزار كودك و نوجوان زير۱۵سال، بين ۵ تا ۲۰ نفر به سرطان مبتلا مي‌شوند، با اين حال سرطان كودكان را مي‌توان يك بيماري علاج‌پذير تلقي كرد. امروز سرطان‌هاي رايج در كودكان، بين ۷۰ تا ۸۰درصد درمان پذير هستند.
بيماراني كه در اتاق‌هاي دوطرف راهرو بستري هستند، اغلب دل خوشي از وضعيت بيمارستان ندارند، اولين مشكل بخش اين است كه استريل نيست و پزشكان مي‌گويند اين بچه‌ها بايد در محيط كاملا استريل باشند حتي گاهي لازم است از تماس با افرادي كه حتي يك دندان خراب يا سرماخوردگي مختصري دارند دوري كنند اما اين بخش اصلا استريل نيست.قبل از اينكه سؤالي بپرسم، مادري كه در كنار كودك 10‌ماهه‌اش به سختي خودش را در تخت كودك جا داده بود تا بتواند به او شير بدهد مي‌گويد: اين وضعيت ماست چرا به داد ما نمي‌رسيد. الان 6 ماه است كه كودكم تحت درمان است و سرطان خون دارد. در اين اتاق 8بيمار به همراه 8 همراهشان هستند كه در ساعات ملاقات به 100 نفر هم مي‌رسد، مثلا اينجا بخش كودكان سرطاني است كه تحت شيمي درماني هستند و بايد از هرنوع آلودگي مبرا باشد چرا كه قدرت بدني كودكان سرطاني بسيار پايين است و با كوچك‌ترين ميكروبي بيمار مي‌شوند.
وي مي‌گويد: به‌دليل عدم‌رعايت مسائل بهداشتي بچه‌هايي كه براي درمان مي‌آيند عمدتا اسهال و عفونت قارچي مي‌گيرند. مادر ديگري را مي‌بينم كه با گريه مي‌گويد به‌دليل كمبود تخت در اين بيمارستان بچه من 2 روز است كه معطل مانده و همين امر باعث خونريزي معده در او شده، بچه يك‌ساله سرطاني چه گناهي كرده كه بايد زجر بي‌توجهي مسئولين را تحمل كند.
درحالي كه اشك پهناي صورتش را پوشانده بود ادامه مي‌دهد كه اگر بچه خود رئيس بيمارستان هم اين بيماري را مي‌گرفت آيا حاضر بود در اينجا بستري و درمان كند؟ برخورد پرستاران هم اگر فقط يك بار به اين مراكز درماني مراجعه كنيد خودتان خواهيد ديد. البته آنها هم به‌دليل حجم كار بالا كه براي 42 بيمار تنها 3 پرستار حضور دارد رمقي هم براي شنيدن شكايات همراهان بيماران باقي نمي‌گذارد.مادر ديگري مي‌گويد: اين را هم به گوش مسئولين برسانيد كه اينجا بيشتر كارها باخودمان است مثل تنظيم سرنگ يا دادن داروها همه با خودمان است وكسي جرات ندارد كه درخصوص نحوه دادن يك دارو دو بار سؤال كند كه به طرز فجيعي با برخورد تند پرستاران مواجه خواهد شد.
سري به اتاق ايزوله مي‌زنم كه تنها تفاوتش با اتاق‌هاي داخل بخش كم بودن تعداد تخت است و خبري از بهداشت نيست! سطل مخصوص زباله‌هاي عفوني در هر اتاق ظرفي است كه روي آن نوشته شده «خطر عفونت» و به‌طور خنده‌داري كنار دستشويي هر اتاق آويزان است؛ معلوم است كه امنيت و بهداشت بيمارستان خيلي بالاست! از هر كسي كه درباره بخش مي‌پرسم «سوسك» اولين چيزي است كه از آن حرف مي‌زند و مي‌گويد: مگر شما خودتان سوسك‌ها را نديديد؟ و برايم از شب‌هاي بيمارستان مي‌گويد كه سوسك‌ها توي ليوان‌ها، ظرف‌ها و غذاهايي كه بيرون مي‌گذارند رژه مي‌روند و مي‌گويد: اين صحبت‌ها را به گوش مسئولان برسانيد، خصوصا به كساني كه خيلي شعار مي‌دهند.
بهداشت اينجا صفر است، دستشويي‌ها افتضاح است و سوسك‌ها فراوانند و تا وقتي خودمان نگوييم هيچ كس لباس‌ها و ملحفه‌ها را عوض نمي‌كند. بيمار ديگري از غذاهاي بيمارستان كه قابل خوردن نيست و بوي بدي دارد، شكايت مي‌كند.به راستي چه كسي پاسخگوست ؟چند درصد از بيماران بيمارستان‌هاي دولتي فرزندان يا بستگان يا حتي همسايگان مسئولين بيمارستان يا پزشكان هستند؟
حقوق بيماران سرطاني چيست؟
1- بيمار حق دارد، كه درد او توسط پرسنل پزشكي، خانواده، دوستان و ساير اطرافيان جدي گرفته شود.كسي كه درد مي‌كشد، تنها كسي است كه مي‌داند چقدر درد دارد. بايد بيماران را تشويق كنيم تا درد خود را به ما گزارش داده و نوع آن‌را به دقيق‌ترين شكل ممكن توصيف كنند. پرسنل پزشكي بايد توجه داشته باشند كه بي‌علاقگي بيمار به زندگي، مقاومت‌كردن بيمار براي مصرف دارو‌ها، تفاوت‌هاي فرهنگي، احساس كناره گيري و فاكتور‌هاي ديگر، اغلب سبب منع بيماران در مورد گفت‌وگو راجع به دردشان مي‌شود.
2- بيمار حق دارد كه درد او كنترل شود و مهم نيست كه علت درد چه باشد و شدت آن چقدر.
بيماراني كه از سرطان رنج مي‌برند، مي‌توانند از گروه درماني خود انتظار داشته باشند كه آنها تمام اطلاعات و منابع لازم را كه مي‌تواند باعث حداكثر آسايش بيمار شود پيدا كنند.
3- بيمار حق دارد كه در تمام موارد با احترام درمان شود و موقعي كه نياز به دارو دارد، مانند معتادين با او رفتار نشود.
بسياري از پرسنل پزشكي، جامعه، عوامل قانونگذاري و حتي بسياري از افرادي كه درد دارند، بر اين باورند كه مصرف دارو‌هاي تسكين دهنده درد، مي‌تواند موجب اعتياد شود، در حالي‌كه تقريبا هرگز اين‌طور نخواهد بود. سوء مصرف دارو‌ها، ارتباطي به مصرف آنها در درمان بيماران دچار درد‌هاي سرطاني ندارد. به‌طور طبيعي بيمار حق دارد كه از پرسنل پزشكي، آسايش دريافت كند. اين يكي از راه‌هاي مراقبت بيمار از خودش است.
4- بيمار حق دارد كه در موقع انجام درمان‌ها و ساير كارهايي كه روي او انجام مي‌شود بدون درد باشد و يا با كمترين درد ممكن مواجه شود.
درمان سرطان اغلب مي‌تواند شامل تست‌ها و روش‌هاي دردناك باشد. نبايد به بيماران بگوييم كه اينگونه دردها «غيرقابل اجتناب» است و يا بگوييم « اين درد زياد طولاني نيست» زيرا درد سبب رنج بيمار مي‌شود و اين ارتباطي به طولاني بودن يا نبودن آن ندارد و نگراني بيمار را در مورد درمان‌ها و يا كارهاي دردناك آينده به دنبال خواهد داشت كه اين نيز خود رنج بيشتري به بيمار تحميل مي‌كند. تيم درماني بايد بيمار را آگاه سازند كه در هر روش درماني، بيمار بايد انتظار چه چيزي را داشته باشد و سعي كنند درد حاصل از روش‌هاي مختلف درماني را به حداقل ممكن برسانند.

[ghazal_ak]

پروتئين موثر در بروز سرطان لوزالمعده شناسايي شد .
محققان دانشکده علوم پزشکي دانشگاه استانفورد پروتئيني را شناسايي کردند که داراي نقشي مهم در بروز سرطان لوزالمعده است.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از خبرگزاری فرانسه ، به گفته آنها، حين آزمايش‌ها، ممانعت از بروز اين پروتئين، رشد تومور لوزالمعده را کاهش داده و حتي مانع از رشد آن در موش شد و سلول‌هاي سرطاني را در مقابل شرايط کمبود اکسيژن که در تومورهاي بزرگ رخ مي دهد آسيب پذير كرد.
آماتو گياسيا، بيولوژيست سرطان در اين زمينه معتقد است: اين تحقيق به وضوح نشان مي دهد که محدود کردن اين پروتيين باعث محدوديت توانايي رشد تومور مي شود و در نهايت مايل هستيم تا از بروز اين پروتيين در تومورهاي لوزالمعده جلوگيري کنيم، اما هم اکنون چيز زيادي براي ارائه به بيماراني که از اين سرطان رنج مي‌برند، نداريم.
هنگامي که سلولهاي سرطان لوزالمعده انساني به زير پوست موش تزريق شد، سطح بالايي از رشد اين نوع پروتئين را که به نام ccn۲ موسوم است نشان داد. در واقع در تومورهاي پيشرفته، اين سلول‌ها ديگر سلول‌هايي را که داراي سطح پايين تري از پروتئين بودند از دايره رقابت خارج کردند که نتيجه معکوس آن اين واقعيت بود که سلول‌هاي سرطان لوزالمعده که در آنها بروز پروتيين ccn۲ سرکوب شده بود قادر به ايجاد تومور سرطاني در موش نبودند.
سرطان لوزلمعده يکي از بيماري‌هاي مهلکي است که به مرگ سالانه ۳۰ هزار نفر در آمريکا منجر مي شود و روش‌هاي درماني اخير در زمينه معالجه اين بيماري نيز تأثير چنداني نداشته است.

[ghazal_ak]

كاهش بروز برخي از سرطان‌ها در كساني كه از رژيم گياهخواري پيروي مي‌كنند، نشان دهنده اهميت مصرف ميوه و سبزيجات در رژيم غذايي روزانه است.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از لو فیگارو ، نتايج تازه‌ترين تحقيقات پژوهشگران علوم پزشكي نشان مي‌دهد بر عكس تصورات قبلي، گياهخواري براي سلامتي مضر نيست و حذف غذاهايي كه از گوشت حيوانات زميني يا دريايي به دست مي‌آيد باعث بروز اختلال در روند سلامتي نمي‌شود؛ زيرا حبوبات و غلاتي وجود دارند كه در آنها پروتئين‌هاي گياهي فراواني وجود دارد كه كيفيت آن كاملا برابر با پروتئين‌هاي حيواني است و مي‌تواند جايگزين بسيار مناسبي براي گياهخواران باشد اما منبع ويتامين ب‌۱۲ كه در غذاهايي با منابع حيواني مانند شير، تخم مرغ و ساير مواد لبني موجود است و از اين نظر گياهخواران دچار كمبود خواهند بود (‌البته گياهخواراني كه مواد لبني و تخم مرغ را از رژيم غذايي خود حذف كرده‌اند) و همچنين دچار كم‌خوني و كمبود كلسيم خواهند شد كه در واقع نتيجه اين نوع رژيم غذايي است.
براي رفع اين مشكل گياهخواران بايد سبزيجات و ميوه‌هاي غني از كلسيم و آهن مثل سبزي شاهي، اسفناج، پسته، بادام و فندق را در رژيم غذايي خود جايگزين كنند.
از سوي ديگر بررسي‌هاي انجام گرفته نشان مي‌دهد كه گياهخواران بسيار كمتر دچار فشار خون شرياني و گرفتگي عروق كرونر و ديابت مي‌شوند و ميزان كلسترول و اوره در اين افراد پايين‌تر است. به‌طور كلي فيبرهاي گياهي با نفوذ در زنجيرۀ اسيدهاي چرب، آنها را كوتاه مي‌كنند و ميزان كلسترول را پايين مي‌آورند و در نتيجه از بروز چاقي و ديابت نوع ۲ جلوگيري مي‌كنند. البته اجتناب از مصرف دخانيات و الكل و داشتن فعاليت بدني روزانه نيز در اين ميان بسيار حائز اهميت است.
گياهخواران در اين مورد نيز برنده هستند؛ زيرا بخش عمده غذاي آنها را فيبر تشكيل مي‌دهد و وجود فيبر در غذاي گياهخواران باعث احساس سيري خيلي سريع در هنگام گرسنگي مي‌شود و بدين ترتيب آنها در واقع غذاي كمتري مي‌خورند.يكي ديگر از مزاياي پيروي از اين نوع رژيم غذايي وجود آنتي‌اكسيدان‌هاي مؤثري است كه در سبزيجات به وفور يافت مي‌شود و در واقع باعث جلوگيري از بروز سرطان در اين افراد مي‌شود.
به‌طور خلاصه گياهخوار بودن يك روش زندگي است كه بر پايه سلامتي بنا شده است. منافع اين رژيم تنها مختص گياهخواران نيست بلكه همه‌چيز خوارهايي كه بين ۴۰۰‌تا‌۸۰۰ گرم ميوه و سبزيجات در روز مي‌خورند مي‌توانند همانند گياهخواران منافع يك زندگي جديد سالم را تجربه كنند.
در كشور فرانسه، اغلب كساني كه گياه خواري را انتخاب مي‌كنند در واقع جزو دوستداران محيط زيست هستند؛ زيرا براساس بررسي مركز تحقيقات غذايي و كشاورزي، توليد گوشت در جهان نزديك به ۲۰‌درصد انتشار گازهاي گلخانه‌اي را افزايش مي‌دهد