◄◄ چـــــــشـــــــــم ، بیماری ها و درمان ►►

[AaVaA]

پیشرفت های اخیر در تکنولوژی اطلاعات و همچنین نیاز روزافزون به امنیت بیشتر، منجر به توسعه سریع سیستم های هوشمند تشخیص هویت بر اساس خصوصیات بیومتریک انسان شده است. سیستم های بیومتریک از خصوصیات فیزیولوژیکی یا رفتاری هر شخص برای تشخیص هویت دقیق او استفاده می کنند. ویژگی های معمول مورد استفاده در این سیستم ها عبارتند از: چهره، اثر انگشت، صدا، نمودارهای حرارتی چهره، عنبیه، شبکیه، طرز راه رفتن، نقوش کف دست، هندسه دست و .... . از بین این ویژگی ها، روی اثر انگشت بیشتر از بقیه کار شده است و در کاربرد های قانونی از این ویژگی استفاده می شود. همچنین تشخیص چهره و تشخیص صوت در ۲۵ سال اخیر به طور وسیعی مورد مطالعه قرار گرفته اند، در حالیکه تشخیص عنبیه یک روش نسبتا جدید در شناسایی هویت است.

منابع گوناگونی تایید کرده اند که تشخیص عنبیه، یکی از مطمئن ترین سیستم های بیومتریک می باشد. با توجه به اهمیت و عملکرد قابل قبول این سیستم، سرمایه گذاری تحقیقاتی و صنعتی در کشور روی آن ضروری به نظر می رسد. بر این اساس، ما در این مطالعه سعی کرده ایم که مفاهیم اصلی سیستم تشخیص عنبیه و همچنین رویکرد های تجاری به آن را مورد بررسی قرار دهیم.

● ساختار فیزیولوژیک عنبیه

به حلقه رنگی اطراف مردمک چشم عنبیه میگویند. این بخش، یک دیافراگم نازک است که روی قسمت جلویی چشم کشیده شده و در پشت آن، عدسی قرار دارد. وجود عدسی باعث میشود که عنبیه، شکل یک مخروط بریده شده سه بعدی را پیدا کند.

انتهای محدوده عنبیه به بدنه مژهدار چشم متصل شده است. همچنین ابتدای این محدوده متصل به مردمک است و کمی به سمت بینی متمایل میشود. قرنیه که یک لایه شفاف و محافظتی است، روی عنبیه را میپوشاند. تبادل اکسیژن برای تغذیه اجزای چشم از طریق قرنیه صورت میگیرد. برای اینکه بفهمیم بافت عنبیه تا چه حد برای شناسایی غنی است، لازم است که ساختار آن را کمی جزئیتر بررسی نماییم.
عنبیه از چندین لایه تشکیل شده است.

سطح خلفی آن از رنگدانه‌های مخاطی پوشیده شده که جلوی عبور و نفوذ نور را می گیرند. جلوی این لایه، دو ماهیچه حلقوی قرار دارند که به طور مشترک، مردمک را کنترل می کنند. لایه بعدی که جلوی این ماهیچه ها واقع است، یک لایه نمدی شکل است که ساختارهای ترکیبی رنگی و کمانی شکلی، آن را تشکیل می دهند.
در داخل این لایه، رگهای خونی زیگزاگی شکل شعاعی وجود دارند. بیرونی ترین لایه که در واقع لایه مرزی نیز محسوب می شود، نسبت به لایه نمدی شکل چگال تر است. این افزایش چگالی به علت وجود رنگدانه های تکی به نام chromataphore ها می باشد. ظاهر عنبیه که ما می بینیم، نتیجه مستقیم این ساختار چند لایه است. سطح بیرونی عنبیه به دو لایه تقسیم می شود: یکی ناحیه مردمکی مرکزی و دیگری، ناحیه مژه دار که پیرامون عنبیه را می پوشاند.

لبه ناحیه مردمکی به شکل یک مرز زیگزاگی محیطی است. این لایه مرزی به طور ناگهانی، نزدیک مردمک به پایان می رسد. ناحیه مژگانی شامل تعداد زیادی شیار و برآمدگی است که با هم همپوشانی دارند و به علت وجود ناحیه نمدی شکل، اینگونه به نظر می رسند. این خطوط قابل انقباض، با تغییر حالت مردمک تغییر می کنند. بخشی از این خطوط و شیارها هم ناشی از وجود ساختار عروقی شعاعی هستند. سایر ساختارهای قابل مشاهده دیگر در عنبیه شامل حفره ها یا لاغر شدن های نا منظم در لایه مرزی، خالها یا برآمدگی های کوچک لایه مرزی و لکه ها یا تجمع های محلی chromataphore ها می باشند.

ناحیه مردمکی می تواند نسبتا صاف باشد. ولی با این حال، طرحهای دودی شکل و شعاعی وطرحهای رنگدانه ای در این ناحیه دیده می شود که نتیجه وجود لایه رنگدانه ای و فشرده خلفی است. همچنین برخورد نور با سلول های رنگدانه ای لایه بیرونی عنبیه و جذب تفاضلی آن نیز به رنگی دیده شدن عنبیه کمک می کند. اگر ساختار لایه بیرونی، کمی رنگدانه ای باشد، نور از سلول های پوششی داخل آن به سمت داخل بازتاب می کند و پرآکنده می شود. نور بازتابیده وقتی از لایه نمدی شکل عبور می کند، آبی به نظر می رسد. هرچه توزیع رنگدانه ای لایه بیرونی ضخیم تر باشد، عنبیه تیره تر به نظر می رسد.

ادعای منحصر به فرد بودن عنبیه اشخاص و پایدار بودن آن در سنین مختلف از دو منبع اصلی نشات می گیرد.
اولین منبع، مشاهدات کلینیکی است. چشم پزشکان و آناتومیست ها پس از آزمایش روی تعداد زیادی از چشم ها به این نتیجه رسیده اند که الگو های موجود در هر عنبیه، حتی عنبیه های چشم راست و چپ یک شخص واحد، کاملا منحصر به فرد است. بعلاوه در مشاهدات تکراری و در زمان های مختلف، این الگوها تغییرات کمی دارند و یا حداقل می توان گفت که بعد از دوران کودکی این تغییرات بسیار کم است.
منبع دوم، زیست شناسی پیشرفته امروزی است.

هنگامی که ساختار کلی عنبیه از لحاظ ژنتیکی در حال شکل گیری است، ویژگی های جزئی آن شدیدا وابسته به یک سری رویدادها مانند شرایط اولیه ماده تشکیل دهنده جنینی عنبیه می باشد. تکرار مجدد این رویدادها از طریق وقایع طبیعی بسیار نا محتمل است. فرآیند شکل گیری عنبیه به ندرت دچار اختلال می شود.

این اختلالات شامل ناقص شدن عنبیه ، جابجایی و یا خراب شدن شکل مردمک هستند.همچنین مشاهدات جدید موید ثابت ماندن الگوهای عنبیه در سنین مختلف بعد از نوزادی است. بخشهای معینی از عنبیه مثل ساختار عروقی آن در لحظه تولد دارای شکل ثابت می شوند در حالیکه بخشهای دیگر مثل ساختار ماهیچه ای تا دو سالگی رشد می کنند و تکمیل می گردند. باید به این نکته بسیار مهم نیز توجه کرد که تکمیل الگوهای رنگدانه ای تا سنین نوجوانی ادامه می یابند. بعلاوه میانگین اندازه مردمک برای یک فرد، به آهستگی تا نوجوانی افزایش می یابد.

بعد از گذشت سنین نوجوانی، یک عنبیه سالم تا آخر عمر شخص تقریبا تغییری نمی کند. اگر چه رنگ پریده شدن عنبیه و کوچک شدن قطر مردمک با افزایش سن، طبیعی است. بیماری های مختلف چشمی نیز می توانند ظاهر عنبیه را به طور کلی تغییر دهند. همچنین به نظر می رسد که اگر عنبیه به مدت طولانی در معرض آلودگی های زیست محیطی (مثل فلزات) قرار بگیرد، ساختار رنگدانه ای اش تغییر می یابد.

ولی با این وجود، وقوع این شرایط نادر است. ادعای تغییر عنبیه با تغییر در شرایط بدنی و سلامت افراد نیز رد شده است. بنابراین در کل می توان نتیجه گرفت که عنبیه هر شخص، بسیار منحصر به فرد است و پس از گذشت دوران نوزادی تا آخر عمر تغییر چندانی نمی کند. با این وجود، ذکر این نکته ضروری است که هنوز مطالعات زیادی در مقیاس وسیع در مورد منحصر به فرد بودن و پایداری عنبیه، به ویژه به عنوان یک خصوصیت بیومتریک در حال انجام است.

خصوصیت جالب توجه دیگر عنبیه برای استفاده در سیستم های بیومتریک، تغییرات لحظه به لحظه آن است. فعل و انفعالات پیچیده ماهیچه های عنبیه باعث می شود که قطر مردمک دارای یک نوسان همیشگی و کوچک باشد. برای اطمینان از عنبیه مورد ارزیابی، می توان این حرکت را مانیتور کرد. بعلاوه، از آنجایی که عنبیه بسیار سریع به تغییرات روشنایی عکس العمل نشان می دهد (در مقیاس چند صد میلی ثانیه)، مانیتور کردن عکس العمل عنبیه در مقابل یک روشنایی کنترل شده نیز نتیجه مشابهی می دهد. در مقابل، عنبیه در مواقع مریضی و ناخوشی منقبض و سفت می شود. از این واقعیت می توان در ملاحظات قانونی و دادگاهی استفاده نمود.

● مراحل پیاده سازی سیستم تشخیص عنبیه

▪ تصویر برداری از عنبیه

یکی از چالش های اصلی در سیستم تشخیص خودکار عنبیه، ثبت تصویر با کیفیت بالا از عنبیه از طریق روشهای غیر تهاجمی است. با توجه به اینکه عنبیه یک شیء نسبتا کوچک (قطر حدودی یک سانتیمتر) و تیره است و همچنین کاربران انسانی نسبت به چشم هایشان بسیار حساس هستند، طراحی این بخش احتیاج به مهندسی دقیقی دارد.

بنابراین چند نکته را باید مد نظر قرار داد. اول، ضروری است که تصاویر ثبت شده عنبیه دارای رزولوشن و وضوح کافی باشند. دوم اینکه تصاویر باید کنتراست بالا داشته باشند سوم، فریم بندی تصاویر باید مناسب باشد یعنی عنبیه و مردمک باید در مرکز تصویر قرار بگیرند بدون اینکه کاربر مجبور به انجام کار اضافه ای باشد. یعنی ترجیحا کاربر مجبور نباشد که به جایی خیره شود یا چانه اش را روی چیزی قرار دهد و غیرو. بعلاوه، آرتیفکت های تصویر مانند انعکاس های چشمی و خطاهای اپتیکی که جزو لاینفک سیستم هستند باید تا حد امکان حذف شوند. در حال حاضر، طرحهای مختلفی برای این سیستم تصویربرداری ارائه شده است.

سیستم های مذکور قادرند مساله رزولوشن و فوکوس تصویر را حل کنند. ولی از آنجایی که طراحی یک سیستم کاملا غیر تهاجمی و بدون نیاز به همکاری کاربر بسیار ارزشمند و جذاب است، توجه به میزان مشارکت کاربران در سیستم تشخیص عنبیه ضروری به نظر می رسد.

▪ اطمینان از واقعی بودن عنبیه

راه های متعددی جهت تائید زنده بودن عنبیه در تصویر وجود دارد. این روش ها ما را مطمئن می سازد که تصویر ثبت شده، یک عکس غیر زنده، یک فیلم ویدئویی یا یک عنبیه که روی لنز تماسی یا عینک پرینت شده، نیست. یک روش سرراست، ردیابی کردن نسبت قطر مردمک به قطر عنبیه، در شرایط متغیر نورپردازی و یا حتی در روشنایی ثابت است.

یک راه دیگر برای تشخیص عنبیه زنده از تصویر غیر زنده، ردیابی حرکات پلک ها و به دنبال آن، آزمایش انعکاسهای برگشتی از چشم است. به این منظور، تعدادی LED کوچک مادون قرمز به صورت رشته های تصادفی و در موقعیت های مختلف، جلوی سوژه خاموش و روشن می شوند. این کار باعث تولید انعکاس های برگشتی متغیری از سطوح مرطوب قرنیه زنده می گردد، در حالیکه تصویر غیر زنده قادر به تغییر انعکاس برگشتی از قرنیه غیر زنده نیست. از روشنایی مادون قرمز می توان به یک صورت دیگر نیز برای تشخیص بافت زنده از غیر زنده استفاده کرد.
باند جذب هموگلوبین در خون اکسیژن دار نزدیک طول موج های مادون قرمز است و حتی در بعضی از کاربردهای خاص، می توان با توجه به این نکته، خون شریانی (اکسیژن دار) را از خون وریدی (بدون اکسیژن) تشخیص داد. رگها طرح های کاملا مجزایی در طول موج های مادون قرمز ایجاد می کنند. این پدیده، اساس سیستم های بیومتریک متعددی است. در مقابل، جوهر پرینتر، امولسیون ها و کاغذهای عکاسی در مقابل نور مادون قرمز کاملا بی اثر هستند.

یک امکان دیگر نیز برای ایجاد تصاویر عنبیه تقلبی وجود دارد. یک سری از لنز های تماسی هستند که روی آنها الگوهای مشابه عنبیه پرینت شده و عموما برای تغییر رنگ عنبیه و برای مصارف زیبایی به کار می روند. با توجه به این واقعیت که عنبیه تقلبی یک لایه شناور روی سطح کروی و بیرونی قرنیه است، نه یک لایه داخلی چشم، می توان آن را به صورت اپتیکی آشکارسازی نمود. عنبیه تقلبی در مقابل تغییرات روشنایی و یا در روشنایی ثابت، تغییر اندازه ای از خود نشان نمی دهد. بعلاوه فرآیند پرینت الگوها باعث ایجاد یک خصوصیت مهم در تصویر عنبیه می شود که قابل آشکارسازی است. فرآیند پرینت ماتریس نقطه ای روی لنز تماسی، باعث ایجاد چهار نقطه با انرژی غیر واقعی در طیف فرکانس بالای فوریه تصویر می شود. این نقاط به علت فرآیند پریودیک چاپ الگوها روی لنز مصنوعی بوجود می آیند و در طیف فوریه یک تصویر عنبیه واقعی دیده نمی شوند.

▪ مکان یابی مردمک و عنبیه

در اولین مرحله از آنالیز تصویر، باید مشخص شود که آیا عنبیه در تصویر وجود دارد یا نه. پس از اطمینان از وجود عنبیه، باید مرزهای بیرونی و درونی (مرز عنبیه و مردمک) تعیین شوند. روشهای مختلفی برای این کار وجود دارند که برخی از آنها عبارتند از: اپراتور انتگرالی تفاضلی داگمن، استفاده از اپراتور های مورفولوژیکی، روشهای بخش بندی بافت تصویر و ... .

▪ تبدیل مختصات کارتزین به قطبی

پس از مکان یابی عنبیه، برای ساده تر شدن عملیات محاسباتی روی عنبیه، مختصات دایره ای نوار حلقوی عنبیه را به مختصات قطبی انتقال می دهیم. انتقال سیستم مختصات دایره‌ای به مختصات قطبی در مستطیل سیستم توصیفی برای عنبیه باید طوری باشد که به تغییرات اندازه، موقعیت، جهت گیری و عوامل دیگر وابسته نباشد و نسبت به این عوامل نامتغیر باقی بماند.

مثلاً اندازه مردمک (که حتی در نور ثابت هم دارای تغییرات است)، خصوصیات نورپردازی و تصویربرداری دوربین، محل عنبیه در تصویر، جهت گیری عنبیه که به زاویه چرخش سر بستگی دارد و موقعیت دوربین نباید روی دستگاه مختصات تاثیری بگذارد. همچنین باید توجه داشت که مرکز عنبیه و مرکز مردمک لزوماً بر هم منطبق نیستند و جابجایی تا حدود ۱۵% قابل انتظار است

▪ استخراج و انطباق ویژگی ها

پس از مکانیابی عنبیه و انتقال آن به صفحه کارتزین، لازم است ویژگی هایی به عنوان عامل مشخصه شخص از تصویر عنبیه استخراج شود. یک راه‌حل مؤثر برای استخراج اطلاعات همسان و غیرهمسان بافت تصویر، مثل بافت یک عنبیه، محاسبه ضرایب فازور ویولت گابور دوبعدی است. خواص ریاضی این فیلترها باعث می‌شود که آن‌ها بتوانند ماکزیمم اطلاعات ممکن از نحوه جهت‌گیری و میزان زبری یک ساختار را در تصویر به همراه محل قرارگیری آن به ما بدهند. ابزارهای متعدد دیگری نیز از جمله فیلترهای مکانی، ویولت های یک بعدی و الگوریتم آنالیز مولفه های مستقل برای این کار وجود دارند.

▪ انطباق کدهای عنبیه و مقایسه آنها با یکدیگر

با توجه به اینکه کدهای استخراج شده عنبیه در اکثر سیستم ها به صورت کدهای باینری هستند، مقایسه آنها با یکدیگر بسیار سریع و راحت است. به طوری که در عرض ۱ ثانیه می توان میلیونها کد را با هم مقایسه نمود. بنابراین سرعت تشخیص این دسته از سیستم های بیومتریک بسیار بالا است.

شرکت های تجاری فعال در زمینه سیستم های تشخیص عنبیه

شرکت های بین المللی متعددی در زمینه طراحی و ساخت سیستم های تشخیص عنبیه فعالیت دارند که همین امر، نشان دهنده اهمیت و ضریب اطمینان بالای این سیستم ها است. در ادامه، به تعدادی از محصولات تجاری ارائه شده به بازار اشاره می کنیم.

● محصولات LG

این شرکت دارای سه محصول از سری LG Iris Access است. اولین محصول از این سری Iris Access ۲۲۰۰ و آخرین مدل Iris Access ۴۰۰۰ می باشد.

مدل های iCAM۴۰۰۰ و iCAM۴۱۰۰ می توانند به سیستم کارت هوشمند داخلی مجهز شوند. مدل های مجهز به سیستم کارت هوشمند به اسم iCAM۴۰۱۰ و iCAM۴۱۱۰ شناخته می شوند (یک ۱۰ به اسم قبلی اضافه می شود).

▪ محصول IrisGuard

محصول IG-H۱۰۰ یک سیستم تشخیص عنبیه است که به صورت دستی ، دیواری ، روی سه پایه و روی بازوی فلزی مفصلی مورد استفاده قرار می گیرد. این محصول که استاندارد PrivateID شرکت Iridian را داراست، با سرعت ۸ ثبت در ۳ دقیقه، تصاویر را ثبت می کند و به صورت Real-Time عمل تشخیص را انجام می دهد. دوربین تصویر برداری H۱۰۰ تولید شرکت Sony است که دارای قابلیت های auto-focus و auto-zoom می باشد. اتصال سیستم به کامپیوتر از طریق اینترفیس USB II است و احتیاجی به کارت های گرافیکی PCI و یا برد های داخلی دیگر نمی باشد. بنابراین می تواند به سادگی با لب تاب ارتباط برقرار کند.

این سیستم هم اکنون در فرودگاه بین المللی ابوظبی در کشور امارات متحده عربی در حال استفاده است و روزانه بیش از ۹۰۰۰ تشخیص انجام می دهد.

▪ محصول Securimetrics

محصول PIER ۲.۳ یک دستگاه قابل حمل دستی است که به کاربران اجازه ثبت و شناسایی افراد را از روی تصاویر عنبیه اشان می دهد. دیتابیس این محصول می تواند اطلاعات عنبیه چشم راست و چپ بیش از دویست هزار نفر را نگهداری کند. سپس با اتصال به یک PC، مشخصات فرد مجهول با اطلاعات دیتابیس مقایسه می شود و نتیجه اعلام می گردد. طبق گفته سایت این شرکت انگلیسی، هزاران دستگاه از این محصول در افغانستان، عراق و نواحی ناآرام دیگر توسط نیروی دریایی و زمینی ارتش آمریکا در حال استفاده است.

● چند بررسی موردی از سیستم های تشخیص عنبیه

در این بخش، چند نمونه از سیستم های تشخیص خودکار عنبیه که هم اکنون در حال استفاده هستند بیان می گردد. در تمامی موارد، سیستم ها در جاهایی مورد استفاده قرار گرفته اند که احتیاج به ضریب امنیتی بالا است و این سیستم ها به خوبی توانسته اند جوابگوی این نیاز باشند. بعلاوه این بررسی نشان می دهد که نژاد های مختلف مانند اروپایی، آسیای جنوب شرقی، خاورمیانه ای، آمریکایی و غیرو توسط این سیستم ها بدون هیچ اشکالی شناسایی شده اند.

▪ سازمان ملل، پاکستان

اولین کاربرد ثبت افراد ناشناس در اکتبر ۲۰۰۲ آغاز شد، هنگامی که نمایندگان سازمان ملل در امور پناهندگان استفاده از سیستم تشخیص هویت از روی تصاویر عنبیه برای ثبت تمپلیت IrisCode پناهندگان افغانی در پیشاور را آغاز نمودند.

در بخشی از برنامه بازگرداندن پناهندگان به وطنشان توسط سازمان ملل، به هر پناهنده فقط برای یک بار به میزان مشخصی کمک مالی و جنسی تعلق می گرفت. برای توزیع عادلانه این کمک به همه پناهندگان و جلوگیری از دریافت چندباره آن، از سیستم تشخیص هویت برای مقایسه یک به چند استفاده گردید.

ار آنجایی که ثبت تصویر و تشخیص تقلب به صورت همزمان انجام می گرفته، روزانه نزدیک به ۲۰۰۰ پناهنده افغان توسط سیستم مورد پردازش قرار گرفته اند. پناهندگانی که چندین بار برای دریافت کمک مراجعه نموده اند، شناسایی شده و تقاضایشان رد شده است.

▪ فرودگاه ملک عبدالعزیز، عربستان سعودی

در فوریه ۲۰۰۲، سیستم تشخیص عنبیه در فرودگاه ملک عبدالعزیز برای کنترل مرزی و کمک به ردیابی حجاج در عربستان سعودی مورد استفاده قرار گرفت. ۲۰۰۰۰ زائر که از مرحله کنترل پاسپورت عبور کرده بودند، به طور تصادفی برای شرکت در آزمایش انتخاب شدند. تصویر عنبیه هرکدام از این افراد ثبت شد و یک شاخص منحصر به فرد به آن تعلق گرفت. از این ۲۰۰۰۰ نمونه فقط ۱۷ مورد اشتباها رد شدند (که در ادامه اصلاح گردیدند) و هیچ انطباق اشتباهی نیز صورت نگرفت.

▪ کنترل مرزی، امارات متحده عربی

رئیس پلیس ابوظبی در امارات متحده عربی سیستم تشخیص عنبیه را در نقاط مرزی زمینی، دریایی و هوایی نصب نموده است. این پروژه که از آگوست ۲۰۰۱ شروع شده، شامل ثبت تصاویر عنبیه زندانی ها و تبعیدی های مراکز مختلف در سطح امارات متحده در یک دیتابیس مرکزی در دفتر پلیس مرکزی ابوظبی می باشد. یک مقایسه Real-Time و یک به چند عنبیه مسافران ورودی با ویزای ملاقات یا کار در هر نقطه مرزی امارات متحده، مشخص خواهد کرد که آیا صاحب تصویر از کشور اخراج شده بوده یا خیر. تعداد جستجوهای انجام شده تا ژوئن ۲۰۰۳، بالغ بر سیصد هزار مورد در مرزهای زمینی، دریایی و هوایی بوده است و انتظار می رود که این تعداد در خلال ماه های بعد افزایش پیدا کند چرا که مسئولان کنترل مرزی احتیاج به گسترش دسته بندی مسافران و افزایش دیتابیس سیستم تشخیص هویت دارند. تعداد IrisCode های ثبت شده افراد تبعیدی، بیش از دویست هزار رکورد است که بزرگتریت دیتابیس تمپلیت IrisCode در جهان به شمار می رود. این سیستم تاکنون مانع از ورود بیش از ۶۵۰ نفر با گذرنامه و مشخصات جعلی به امارات متحده شده است. بعضی از این افراد، در همان روزی که از کشور اخراج شده بودند، اقدام به بازگشت نموده بودند!

● جمع بندی

بر اساس ارزیابی که دانشگاه MIT از صنایع پیشرو در قرن ۲۱ انجام داده، سیستم های بیومتریک جزو ده صنعت پیشرو در دنیا خواهند بود. به علاوه، با توجه به نیاز روز افزون به توسعه دولت الکترونیک وحذف عملیات اداری کاغذ محور، اقبال به سمت جایگزینی مدارک بیومتریکی مانند گذرنامه الکترونیکی، کارت ملی الکترونیکی و امثالهم در تمام کشورها به سرعت رو به افزایش است. به عنوان یک نمونه جهانی ، می توان به برنامه حذف ویزای آمریکا (Visa Waiver Program) برای ۲۷ کشور اشاره کرد که لازمه آن، تشکیل و ارائه دیتابیس الکترونیکی از مشخصات بیومتریک افراد تابعه از قبیل اثر انگشت، عنبیه و ... از سوی این کشورها می باشد. بنابراین حرکت نهادهای دولتی، خصوصا سازمانهایی که تعاملات بین المللی دارند، به سوی تشکیل دیتابیس های بیومتریک و توسعه سیستم های مبتنی بر این مشخصات ضروری به نظر می رسد. در این بین، سیستم های تشخیص عنبیه از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند.

[tekno2006]

سلام لطفا مقالات مربوط به جراحی چشم رو اینجا قرار دهید اول من شروع می کنم

[tekno2006]

چــند بار تا بحال حین بازی بسکتبال عینکتان از چشمتان
افـتـاده اسـت؟ حتـی لنز هم گاهی می تواند دردسر ساز
شود، وقتی یادتان می رود هنگام خواب آنها را بردارید و...

در ده سـال گـذشته جراحی جدیدی کشف شده است که
با آن میـتوان مشکلات بینایی را از بین برد. جراحی لیزری
چـشم Lasik و Prk متداول ترین این جراحی ها هستند،
اگر چه انواع دیگری نیز از این جراحیـهـای لیزری وجود دارد.
ایـن جراحی عملی است که برای هر دو چشم حتی کمتر
از 30 دقیـقه وقـت می گیرد و زندگی انسانهای بسیاری را
تغییر داده است. البته از آنجا که این نوع جراحی به تازگی
ابداع شده است، هنوز اسرار زیادی در مورد آن وجود دارد.

Lasik و Prk نقـاط منفی و مثبت بسیاری در خود دارد، از
این رو حتماً قبل از اقدام به جراحی آزمایشات و تست های مقدماتی را نزد پزشک خود انجام دهید.

قبل از اقدام به انجام هر عمل جراحی، بهتر است اطلاعات لازم در مورد جراحی مورد نظر را کسب کنید. معمولاً همه افراد قبل از انجام جراحی ناراحت و نگران هستند، اما پس از کسب اطلاعات لازم در آن مورد می توانید کمی از نگرانی هایتان بکاهید.
lasik
عمل Lasik به این صورت انجام می شود که: فرد روی یک صندلی خوابیده می نشیند، قطره ای محلول بی حس کننده در چشم شما ریخته می شود. کل نواحی چشم باید کاملاً تمیز باشد. از ابزاری برای گشاد نگاه داشتن چشم استفاده می شود تا پلک را کاملاً باز نگاه دارد. حلقه ای مستقیماً روی کره ی چشم قرار می گیرد و زمانی که دور قرنیه چشم عمل مکش انجام می گیرد، دید شما تیره و تار خواهد شد. وسیله ی مخصوص جدا کردن قرنیه به آن حلقه وصل شده و جراح تلاش می کند تا لایه ای از روی قرنیه فرد جدا کند. همانطور که می بینید اصلاً عمل ساده ای نیست.

بعد از این کار حلقه و وسیله ی مخصوص جدا کردن قرنیه را برمی داریم. شما هنوز دیدی کاملاً تیره و تار دارید. دکتر همانطور که می خواهد لایه ی برداشته شده را در جای خود بگذارد، از شما می خواهد که به نوری خیره شوید.

حال که شما به شیء ثابتی خیره شده اید، صدایی شنیده و بوی سوختن مو را حس خواهید کرد، در حالیکه لیزر در حال تغییر شکل قرنیه چشمتان است و کار خود را انجام می دهد. بعد از انجام این کار، لایه برداشته شده از روی چشمتان به دقت جابه جا می شود و پوششی محافظتی روی چشمانتان کشیده می شود تا آسیبی نبینند.

prk
عمل Prk نیز بسیار شبیه به عمل Lasik است، با این تفاوت که در اینجا عمل توسط لیزر اکسمر انجام می شود. همینطور به جای ایجاد لایه، سلول های سطح چشم با لیزر برداشته می شوند و نتیجتاً قرنیه تغییر شکل خواهد داد. هرچند عمل Rpk بسیار بی خطر تر از عمل Lasik است، اما طول مدت درمان طولانی تر است.


پس از عمل
مطمئناً بعد از این عمل چشمانتان به طرز معجزه آسایی شفا نمی یابند. 3 تا 6 ماه طول خواهد کشید تا بیناییتان کاملاً تثبیت شود. در طی این مدت، جلسات متعددی برای ویزیت دکتر برنامه ریزی می شود که در این جلسات پزشک از درصد موفقیت عمل شما را آگاه می کند. معمولاً داروهایی نیز برای کاهش سوزش و حساسیت پس از عمل تجویز می شود.

حال که از کارهایی که روی قرنیه ی حساس شما در طی این عمل انجام می گیرد آگاه شدید، باید ببینید آیا می توانید فرد مورد نظر برای انجام این عمل جراحی باشید یا خیر. افراد مبتلا به نزدیک بینی، دوربینی و آستیگمات را می توان با هر دو عمل جراحی Lasik و Prk درمان کرد.


آمادگی های لازم
اگر به تازگی شماره ی لنز یا عینکتان عوض شده است، نمی توانید عمل جراحی را انجام دهید، چون هنوز در دوره ای بی ثبات قرار دارید و شماره ی چشمتان در حال تغییر است.

افرادی که در حدود 20 سالگی و پایین تر قرار دارند، یا آنها که از داروهای تاثیرگذار روی بینایی استفاده می کنند یا افرادی که مبتلا به دیابت هستند، نیز نمی توانند این عمل جراحی را انجام دهند. حتی افراد ورزشکار نیز گاهاً رد می شوند چون معمولاً در خطر اصابت چیزی به صورت و بدنشان هستند و نمی توانند مراحل درمانی را به راحتی طی کنند.

در آماده شدن برای جراحی چند مرحله باید طی شود. برای افرادی که از لنز استفاده می کنند، باید حدود 2 تا 4 هفته قبل از اولین آزمایشات از آن استفاده نکنند چرا که باعث تغییر شکل قرنیه می شود.

در روز عمل نباید از هیچگونه کرم یا ادوکلن روی صورتتان استفاده کنید چون مانع عمل شده و به مشکلات آتی می انجامد. قانون های بسیار دیگری هم وجود دارد که به خود شما و عادات زندگیتان برمی گردد، از این رو مراجعه به یک متخصص قبل از انجام عمل کاملاً ضروری است.

نترسید
با وجود همه ی اعمالی که برای مداوای بینایی شما انجام می گیرد، عمل لیزری چشم جادو نیست. بعضی ها پس از عمل هنوز مجبور به استفاده از عینک بوده اند. بعضی دیگر نیز نیازمند درمان های اضافی شده اند.

آنها که مشکلات بزرگ بینایی داشته اند، موفقیت بسیار کمی در این جراحی ها داشته اند که ارزش عمل کردن هم نداشته است. باید بگویم که در بسیاری از موارد حتی با وجود به دست آوردن بینایی کامل و درمان قطعی، مشکلات قبلی بعد از مدتی دوباره برگشته اند.

می دانم که بیان این موقعیت ها باعث ناامیدی شما می شود، پس بهتر است که زیاد تحت تاثیر تبلیغات عظیمی که برای این نوع جراحی ها می شود قرار نگیرید و قبل از هر اقدامی خوب در این مورد تحقیق کرده و موقعیت خود را بررسی کنید.

اضافه می کنم که عمل بر روی هر دو چشم در یک زمان بسیار پرخطرتر است. ممکن است به از کار افتادن هر دو چشم منجر شود و سختی و ناراحتی کار را دوچندان می کند. با وجود ناامیدی که از این حرفها نصیبتان می شود، باز هم می گویم، به افرادی فکر کنید که با گذشتن از همه ی این خطرها و انجام عمل، بینایی خود را به طور کامل به دست آورده اند و زندگیشان کاملاً تغییر کرده است.
به چه قیمتی؟
قیمت و هزینه ی این عمل آخرین چیزی است که می خواهیم در مورد آن صحبت کنیم. برای عمل Lasik معمولاً قیمتها برای هر چشم به طور جداگانه از 200 تا 400 هزار تومان متغیر است، درحالیکه عمل Prk هزینه ای در حدود 800 هزار تومان برای هر چشم به همراه دارد. اما به یاد داشته باشید که هزینه این عمل ها به میزان بینایی چشم شما هم بستگی دارد.
خاطر نشان می کنم که با وجود متداول شدن این جراحی ها امروزه، هیچ ضمانتی برای آن نیست. قبل از اینکه هیچ اقدامی انجام دهید، خوب باید در این مورد فکر و تحقیق کنید. موقعیت خود را بسنجید و به عواقب این جراحی نیز بیندیشید.

[راه كوير]

دانشمندان دانشكده ي چشم پزشكي دانشگاه ايالتي « اوهايو » در مطالعه اي جديد موفق به شناسايي تركيب پيچيده ي موجود در اشك انسان و حتي خانواده ي ناشناخته اي از چربي هاي موسوم به ليپيد را در اشك چشم انسان كشف كرده اند . به گزارش « لايو ساينس » ، اشك چشم انسان با غم ، شادي ، نااميدي و يا با بسياري از حالات روحي ديگر ممكن است ايجاد شود .
ساختار دقيق اين ماده تا پيش از اين براي محققان به صورت ناشناخته اي باقي مانده بود . تحقيقات قبلي نشان مي دهد كه اشك چشم انسان داراي سه لايه ي مختلف بوده كه لايه ي مياني بيروني متشكل از مواد چرب است ، هر بار كه انسان پلك مي زند لايه ي چرب اشك سطح چشم را مي پوشاندو آن را مرطوب مي كند . اين لايه ي چرب حاوي نوع ديگري از ليپيد ها به نام اوليمايد است كه پيش از اين در مغز و دستگاه اعصاب مركزي انسان مشاهده شده بود. تحقيقات نشان مي دهد كه اوليمايد در تنظيم خواب و نيز برقراري ارتباط ميان سلول هاي عصبي انسان نقش دارد كه وجود اين ماده در اشك چشم نيز احتمالا در برقراري ارتباط عصبي ميان سلول هاي بخش جلويي چشم انسان نقش دارد . كم و يا زياد بودن اين ماده يا هر كدام از ساير مواد چرب موجود در اشك چشم مي تواند به عدم مرطوب شدن كامل چشم و بروز بيماري خشكي چشم منجر شود . اين محقق بيان داشت كه اشك چشم سبب براق شدن و بروز پديده ي انكسار نور در چشم انسان مي شود كه اگر اشك وظيفه ي خود را درست انجام ندهد ، احتمال بروز اختلال درديد به وجود مي آيد . اين وضعيت در ميان افرادي كه از لنز استفاده مي كنند به ويژه خانم ها شايع تر است .

[bidastar]

از چشم ها مراقبت كنيم

هرگاه صحبت از بيمارى هاى خطرناك مى شود، فوراً به ياد پرفشارى خون ، كلسترول بالا ، بيمارى هاى عروق كرنر و... مى افتيم، در صورتى كه بيمارى هاى مربوط به چشم، يكى از مهم ترين عواملى است كه باعث شلوغى بيمارستان ها و كلينيك هاى پزشكى مى شود.
در اين مطلب تعدادى از بيمارى هاى شايع چشمى را كه بيشترين مورد نابينايى نيز مربوط به آنهاست، شرح مي دهيم.
• استرابيسم (Strabismus)

يكى از شايع ترين مشكلات چشم به خصوص در كودكان است كه اگر در دوران كودكى درمان نشود، به اختلال ديد دائمى منجر خواهد شد. استرابيسم يا انحراف چشم(لوچي چشم)، اختلالى است كه در آن چشم ها، وضعيت ناهمگونى نسبت به يكديگر پيدا كرده و هر كدام از چشم ها در جهات مختلف نگاه مى كنند. در استرابيسم يكى از چشم ها مستقيم نگاه كرده و چشم ديگر به سمت داخل، خارج، بالا يا پايين منحرف مى شود.



استرابيسم دو نوع دارد:
انحراف داخلى چشم كه "ايزوتروپى" نام دارد و انحراف خارجى كه "اگزوتروپى" ناميده مى شود.
در نوع ايزوتروپى، انحراف چشم به سمت داخل بوده و بيشتر شيرخواران را مبتلا مى كند.
اگزوتروپى نيز در كودكان اتفاق مى افتد، زمانى كه به دور خيره مى شوند که معمولاً با بيمارى، خستگى و چرت زدن شدت مى يابد.
استرابيسم كودكان در صورتى كه به موقع درمان نشود، كاهش ديد يا آمبليوپى(تنبلي چشم) را به همراه خواهد داشت. آمبليوپى را مى توان با بستن چشم تا حد كمى درمان كرد. البته اگر درمان آن به تاخير بيافتد، كاهش ديد دائمى شده و موفقيت درمان آن تا حد زيادى كاهش مى يابد.
خشكى شديد چشم، سردرد حين فعاليت چشمى و نداشتن ديد مناسب به خصوص از يك چشم، از مهم ترين علائم استرابيسم است كه در كودكان ديده مى شود.
مهم ترين راه پيشگيرى از چنين عارضه اى معاينه چشم در طول دوره شيرخوارى و سنين قبل از مدرسه است. در غير اين صورت با پيشرفت بيمارى تنها جراحى است كه مى تواند كودك را از خطر كاهش ديد نجات دهد.
• گلوكوم (آب سياه چشم) (Glaucoma)

اين بيمارى زمانى اتفاق مى افتد كه به دليل خارج نشدن مايع زلاليه، فشار داخل چشم بالا مي رود و عصب بينايى آسيب مى بيند. گلوكوم يكى از خطرناك ترين انواع بيمارى هاى چشم است، زيرا هيچ گونه علامت خاصى ندارد و فرد هنگامى متوجه بيمارى خود مى شود كه رشته هاى عصب بينايى كاملاً از بين رفته و ديد به شدت افت پيدا کرده است.
آب سياه دو نوع دارد كه به نوع باز و بسته تقسيم مى شود:
در نوع باز، تخليه زلاليه به كندى صورت مى گيرد كه سبب تجمع آن و بالا رفتن سريع فشار داخل چشم مى شود. گلوكوم باز در ابتدا، علامت خاصى ندارد،ولى با پيشرفت بيمارى آرام آرام ميدان بينايى محدود مى شود تا اينكه در مرحله ايى،فرد ديدش را كاملاً از دست مى دهد.
گلوكوم بسته بسيار پرعلامت است. در اين نوع كه با درد چشم، تهوع، سردرد، قرمزى چشم و تارى ديد همراه است، فرد مى تواند در طول مدت كوتاه، بيمارى خود را درمان كند. البته اگر موفق به شناسايى بيمارى خود در مراحل اوليه شود.
بالا بودن سن، سابقه ابتلا به آب مرواريد، نزديك بينى و استفاده از داروهاى كورتونى از ديگر عوامل ابتلا به گلوكوم است كه بايد مورد توجه افرادى كه شرايط فوق را دارند، قرار گيرد.
• آب مرواريد(كاتاراكت) (Cataract)

آب مرواريد از نظر علمى يعنى ايجاد هر نوع كدورت در عدسى چشم. تغيير در ساختار پروتئينى چشم كه در اثر ضربه، مصرف برخى داروها، قرار گرفتن در معرض تابش مستقيم نورخورشيد و بالا رفتن سن اتفاق مى افتد، مهم ترين دليل كدر شدن عدسى چشم است.

سرعت ايجاد آب مرواريد، نزد افراد مختلف فرق مى كند و حتى ممكن است بين دو چشم متفاوت باشد. آب مرواريد هايى كه با افزايش سن ايجاد مى شوند، طى چند سال به تدريج به وجود مى آيند. ساير آب مرواريدها كه در اثر مواردى نظير بيمارى قند ، مصرف كورتون و واردشدن ضربه بروز مى كنند، به سرعت طى چندين ماه پديد مى آيند كه سريعاً نيز باعث كاهش ديد مى شوند. معاينه دقيق و ساليانه در افراد زير 50 سال و معاينه هر 6 ماه يك بار در افراد سالمند از مهم ترين راهكارهاى پيشگيرى از كاتاراكت به شمار مى رود.
• دژنراسيون ماكولا((Age-related Macular Degeneration (AMD)

يك بيمارى مزمن و پيشرونده كه در افراد مسن ديده مى شود و شايع ترين علت كورى در جهان است. در اين بيمارى، لكه زرد يا ماكولا كه قسمت حساس به نور در شبكيه چشم بوده و مسئول ديد مستقيم و كارهايى نظير خواندن، نوشتن و رانندگى است، تخريب مى شود. اين بيمارى درمان قطعى ندارد ولى با ايجاد تغييرات در رژيم غذايى و مصرف برخى از داروها مى توان از بروز آن جلوگيرى كرده يا به تعويق انداخت. پژوهش ها نشان مى دهد، مصرف مواد غذايى نظير توئين، زيگزانتين و ويتامين هاى a , b , cخطر ابتلا به دژنراسيون ماكولا را تا حد زيادى كاهش مى دهد. يك سرى از تحقيقات نيز خبر از مفيد بودن ماهى در حفاظت از چشم در مقابل دژنراسيون ماكولا مى دهد.
براى پيشگيرى از بروز اين عارضه كه بيشتر در افراد مسن بالاى 65 سال ديده مى شود، موراد زير بايد رعايت شوند:
*انتخاب يك رژيم غذايى سالم كه در آن حداقل 5 واحد ميوه و سبزى خورده شود.
*مصرف ويتامين هاى آنتى اكسيدانى نظير ويتامين A، C و E كه به مقادير فراوان در اسفناج، ذرت، هويج، زرده تخم مرغ، شير، جگر، سويا، جوانه گندم و انواع كلم يافت مى شود،
*كنترل وزن براى جلوگيرى از چاقی و بيمارى هايى نظير ديابت و فشار خون بالا،
*استفاده از عينك آفتابى و كلاه مناسب براى جلوگيرى از تابش مستقيم اشعه ماوراءبنفش خورشيد به چشم،
*معاينه مرتب و پيگير توسط چشم پزشک

[bidastar]

انواع بیماری های آلرژی چشمی



ورم ملتحمه آلرژیک(Allergic conjunctivitis)

مالیدن چشمی که می خارد یک واکنش طبیعی است، اما مالیدن چشم ها باعث آزاد شدن مقادیر بیشتر هیستامین و سایر واسطه های آلرژی می شود و در نتیجه موجب بدتر شدن علائم حساسیت می گردد. پس سعی کنید تا جایی که امکان دارد چشم ها را نمالید.
ورم ملتحمه (کنژنکتیویت) شایع ترین شکل حساسیت چشمی است. این بیماری اغلب در اثر حساسیت به گرده گل ها و گیاهان ایجاد می شود، به همین علت در فصل بهار شایع تر است. اما در افرادی که به گرد و خاک خانگی، کپک ها، مو و پر حیوانات یا مواد شیمیایی یا داروهای خاص حساسیت دارند، ممکن است علائم حساسیت در هر فصلی از سال ایجاد شود. ورم ملتحمه آلرژیک فصلی، اغلب با آب ریزش از بینی همراه است.
علائم مهم ورم ملتحمه آلرژیک عبارتند از: خارش، سوزش و قرمزی چشم ها، اشک ریزش، ترشحات آبکی و تورم پلک و ملتحمه.
از آنجا که اکثر علائم حاد بیماری ناشی از آزاد شدن هیستامین در بافت ملتحمه است، درمان انتخابی این علائم استفاده از قطره های چشمی آنتی هیستامین است.
جهت پیشگیری از بروز این علائم می توان از قطره های پایدار کننده ماست سل ها(mast cells) استفاده کرد. همچنین در موارد حساسیت خیلی شدید، می توان با نظر چشم پزشک از قطره های استروئیدی برای مدت کوتاهی استفاده کرد. شربت ها و قرص های آنتی هیستامین معمولا روی علائم چشمی بیمار چندان مؤثر نیستند، اما برای کنترل آب ریزش بینی و علائم پوستی حساسیت به کار می روند.
ورم ملتحمه همراه با درماتیت آتوپیک(Atopic dermatitis)

درماتیت آتوپیک نوعی حساسیت شدید پوستی است که با خارش شدید همراه است و اغلب در بچه ها و نوجوانان ظاهر می شود.
علائم چشمی این بیماری معمولا نوجوانان و جوانان بخصوص پسرها را درگیر می کند. علامت چشمی اصلی این بیماری، خارش شدید و قرمزی پلک هاست. چشم ها ترشحات فراوان دارند و پلک ها حالت پوسته پوسته و دلمه بسته پیدا می کنند. پلک ها ضخیم و سفت می شوند و گاهی حساسیت به نور ایجاد می شود.
این بیماری در صورت درمان نامناسب، به علت خارش مزمن و خراش مکرر سطح قرنیه توسط سطح ناهموار پلک ها، باعث ایجاد لک قرنیه و تاری دید می گردد.
گاهی اوقات مصرف برخی مواد غذایی حساسیت زا مثل تخم مرغ، آجیل، توت فرنگی، گوجه فرنگی، بادنجان، ادویه ها، شیر و ماهی ممکن است باعث بدتر شدن علائم پوستی و چشمی درماتیت آتوپیک شود. در این حالت حذف این مواد از رژیم غذایی به کنترل بیماری کمک می کند. به علاوه مواد حساسیت زای موجود در هوا مثل گرد و خاک خانگی، کپک ها، مو و پرز حیوانات نیز می تواند باعث شدیدتر شدن علائم در افراد مبتلا شود.
پایه اصلی درمان این بیماری استفاده از آنتی هیستامین های خوراکی قوی برای کنترل خارش است. استفاده از قطره های آنتی هیستامین، قطره های پایدار کننده ماست سل ها و در موارد شدید دوره های کوتاه مدت قطره های استروئیدی می تواند به کنترل علائم چشمی کمک کند.
گاهی اوقات یک عفونت میکروبی در پلک ها هم زمان با درماتیت آتوپیک ایجاد می شود که باعث بدتر شدن خارش و سایر علائم چشمی می شود. در این حالت درمان عفونت با استفاده از قطره ها و پمادهای آنتی بیوتیک و شستشوی مکرر پلک ها می تواند به رفع عفونت و بهتر شدن علائم کمک کند.
علائم چشمی درماتیت آتوپیک ممکن است فرد را سال ها درگیر کند. به علاوه در افراد مبتلا به این بیماری احتمال ایجاد آب مروارید (کاتاراکت) و لک قرنیه، بیشتر از افراد عادی است. به همین دلایل این افراد باید مرتباً تحت نظر چشم پزشک باشند.
کراتوکنژنکتیویت بهاره (Vernal Keratoconjunctivitis)

کراتوکنژنکتیویت (التهاب ملتحمه و قرنیه) بهاره بیماری شایعی نیست.این بیماری اغلب در مناطق روستایی گرمسیر و در نوجوانان، بخصوص پسرها اتفاق می افتد و قبل از 20 سالگی به تدریج بهبود می یابد.
بیماری معمولاً از اواسط بهار که هوا رو به گرمی می رود شروع می شود و پس از 2 تا 3 ماه کم کم برطرف می شود و در سال بعد مجددا عود می کند.
در این بیماری چشم ها خارش شدید پیدا می کند و پلک ها متورم و سنگین می شوند(گاهی به همین علت فرد ظاهر خواب آلوده پیدا می کند). ممکن است حساسیت به نور ایجاد گردد. معمولاً ترشحات شیری رنگ چسبناک در گوشه چشم ها جمع می شود. در پشت پلک بالایی ظاهر سنگ فرشی ایجاد می شود(این منظره در معاینه، با میکروسکوپ چشم پزشکی به راحتی با برگرداندن پلک قابل مشاهده است). همچنین به علت تجمع سلول های التهابی در ملتحمه ممکن است لکه های سفیدرنگی در ملتحمه و دور قرنیه دیده شود. گاهی اوقات در این بیماران بافت ملتحمه در اطراف قرنیه حالت برجسته پیدا می کند.
کراتوکنژنکتیویت بهاره می تواند به علت خارش های مکرر باعث ایجاد خراش و لک قرنیه شود.
مؤثرترین درمان این بیماری، استفاده از قطره های استروئید چشمی (برای مدت کوتاه و زیر نظر چشم پزشک) است. می توان برای کمک به کنترل بیماری و جلوگیری از عود آن از قطره های پایدار کننده ماست سل ها و قطره های آنتی هیستامین موضعی نیز استفاده کرد. استفاده از عینک های آفتابی با شیشه بزرگ و دسته های ضخیم (که از ورود گرد و خاک به چشم جلوگیری می کند) می تواند به کنترل بیماری کمک کند. همچنین استفاده از کمپرس آب سرد و خنک کردن محل زندگی می تواند تا حدی علائم را تسکین بخشد.
حساسیت ناشی از لنز تماسی (کنتاکت لنز)

هر جسم خارجی که به صورت مزمن با ملتحمه و سطح داخلی پلک در تماس باشد، می تواند باعث بروز حساسیت شود.
در مورد لنز تماسی خود لنز، رسوبات پروتئینی ایجاد شده بر روی لنز و محلول های تمیز کننده لنز(به خصوص مواد نگهدارنده موجود در محلول) می تواند موجب ایجاد حساسیت شود. خوابیدن با لنز تماسی احتمال ایجاد حساسیت را شدیداً افزایش می دهد.
حساسیت به لنز تماسی معمولا به صورت قرمزی و خارش چشم و ایجاد ترشحات فراوان و غلیظ بروز می کند. به علاوه معمولا در سطح خلفی پشت پلک فوقانی حالت پشته پشته ایجاد می شود(این پشته ها در حقیقت برجستگی های طبیعی ملتحمه هستند که پاپیلا نام دارند و در اثر حساسیت بصورت غیر طبیعی بزرگ و برجسته می شوند).
مؤثرترین درمان این نوع حساسیت، توقف استفاده از لنز تماسی است. معمولاً قرمزی و خارش چشم چند روز تا چند هفته پس از توقف استفاده از لنز بهبود می یابد، اما برطرف شدن برجستگی های پشت پلک(پاپیلاها) ممکن است چندین ماه طول بکشد.
در صورتی که نتوان از عینک یا روش های دیگر برای اصلاح دید استفاده کرد و فرد ناچار به استفاده از لنز باشد تغییر نوع لنز، تمیز کردن مکرر لنز و شستشوی کامل رسوبات پروتئینی و سپس آبکشی دقیق با آب مقطر و یا استفاده از لنزهایی که به صورت روزانه تعویض می شوند ممکن است به بهبود این عارضه کمک کند.
به علاوه، ممکن است لازم باشد قطره های چشمی پایدار کننده ماست سل ها تا چند ماه در این افراد مصرف شود(در موقع استفاده از قطره باید لنز تماسی را از چشم خارج کرد).
حساسیت های پلک

حساسیت های پلک اغلب نوعی واکنش حساسیتی ویروس است که در اثر برخورد مستقیم با یک ماده آلرژی زای خاص ایجاد می شود.
این عارضه معمولاً در اثر تماس با مواد شوینده یا مواد آرایشی اتفاق می افتد و به همین دلیل در خانم ها شایع تر است(لاک ناخن در صورت مالیدن دست ها به چشم می تواند این عارضه را ایجاد کند).
علائم این نوع حساسیت معمولاً 24 تا 48 ساعت پس از برخورد با ماده آلرژی زا اتفاق می افتد. معمولا پلک ها دچار خارش شدید و قرمزی می شود، ممکن است جوش های ریز آبکی روی پلک ها ایجاد شود. گاهی ملتحمه نیز قرمز می شود. درصورتی که فرد به طور مکرر با ماده آلرژی زا در تماس باشد پوست پلک ها ضخیم شده حالت چرمی پیدا می کند و پلک کلفت می شود.
بهترین درمان این عارضه، شناسایی ماده مولد حساسیت و پرهیز از آن است. در موارد حاد،استفاده از یک پماد چشمی استروئیدی ملایم برای مدت چند روز می تواند به کنترل علائم کمک کند. درصورتی که عفونت میکروبی به ضایعه حساسیتی پلک اضافه شود، لازم است عفونت با داروهای آنتی بیوتیکی درمان شود.

[bidastar]

چشم‌هایتان هم باید ورزش كنند

پوست اطراف چشم نازك‌ترین و شكننده ‌ترین پوست در تمام سطح بدن است و با توجه به این كه هنگام صحبت‌كردن با دیگران، چشم‌ها كانون توجه محسوب می‌شوند، چین و چروك‌های اطراف آن به‌عنوان بزرگ ‌ترین علت پیری چهره شناخته شده‌اند.
كیست‌های زیر چشمی نیز صدمه زیادی به چهره فرد وارد می‌كند و باعث ایجاد قیافه‌ای آشفته و پریشان می‌شود.
ورزش‌های مخصوص چشم می‌تواند كمك زیادی به چشم‌های پف‌آلود كند. افتادگی پلك‌ها نیز با تمرین‌های مؤثر و ورزش‌های ضد پیری چشم، تا حد زیادی برطرف می‌شود.

تمرین شماره 1

دو طرف سر خود را - در قسمت گیجگاه – به آرامی با دو انگشت فشار دهید تا عضلات آن كشیده شوند و در همین حال، مرتبا چشم‌ها را باز و بسته كنید. این كار را 5 بار تكرار كنید.

تمرین شماره 2


در حالی‌كه چشم‌هایتان بسته و آرام است، به صورت قائم بنشینید. همان‌طور كه پلك چشم‌ها در تمام طول مدت ورزش بسته است، اول به پایین نگاه كرده و بعد تا جایی كه ممكن است به بالا نگاه كنید. این حركت را 10 بار انجام دهید.

تمرین شماره 3


با چشم‌های بسته و آرام، راست بنشینید. همان‌طور كه چشم‌ها را در تمام طول تمرین بسته نگه داشته‌اید، ابروها را تا جایی كه می‌توانید، بالا ببرید و پلك چشم‌ها را تا حد ممكن به سمت پایین بكشید. در همین حالت بمانید و تا 5 بشمارید. استراحت كنید و این ورزش را5 بار تكرار كنید.

تمرین شماره 4


با چشم‌های باز و آرام، به صورت راست بنشینید. پلك بالای چشم‌ها را تا نیمه ببندید و در همین حال، ابروهایتان را به سمت بالا ببرید. بعد چشم‌ها را كاملا باز كنید تا سفیدی چشم‌ها در قسمت بالایی عنبیه دیده شود.

تمرین شماره 5


مثل سه حركت قبلی، راست بنشینید و در حالی‌كه چشم‌هایتان باز است، سرتان را صاف نگه دارید. همان‌طور كه سرتان را مستقیم نگه داشته‌اید، اول به بالا و بعد به پایین نگاه كنید. این حركت را 10بار تكرار كنید. حالا بدن و سرتان را در حالت قبلی حفظ كنید و این بار، به چپ و راست نگاه كنید. این حركت را نیز 10 بار انجام دهید.

[bidastar]

باورهای غلط درباره چشم(1)

باورهای درست و غلط در تمام زمینه‌ها وجود دارند. حرف‌هایی ظاهرا علمی كه در اغلب موارد معلوم نیست برای اولین بار از زبان كدام دانشمند شنیده شده‌اند!
در دانش پزشكی، این باورها در بسیاری از موارد، نه تنها كمكی به بیمار نمی ‌كند، بلکه باعث دور شدن آنان از راه كارهای مناسب درمانی می ‌شود و حتی می ‌توانند خطراتی جدی هم برای سلامتی او ایجاد كند.
مقاله ی زیر كه بخشی از كتاب منتشر نشده ی راهنمای بیماران، تدوین شده در مركز تحقیقات چشم‌ دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی است، به بررسی باورهای نادرست رایج درباره ی سلامت و بهداشت چشم و توضیحات علمی درباره ی آن می ‌پردازد.

مطالعه در نور كم به چشم ها آسیب می رساند

استفاده از چشم‌ها در نور كم باعث آسیب به آنها نمی شود. فراموش نكنید از زمانی كه همه ی فعالیت های مرتبط به بینایی، مانند مطالعه و خیاطی در زیر نور شمع یا چراغ های نفتی یا گازی صورت می گرفت، مدت زیادی نمی گذرد.
اگر قرار بود این اتفاق بیفتد، سال‌ها قبل همه باید نابینا می‌ شدند! البته شكی نیست كه همه ی افراد برای سهولت در مطالعه و جلوگیری از خستگی چشم باید از نور "مناسب" استفاده كنند.
عینك زدن (یا نزدن) باعث آسیب به چشم می‌ شود

عینك‌ها به طور معمول جهت بهبود دید به كار می روند. عدم استفاده از عینك، یا استفاده از عینك نامناسب باعث آسیب فیزیكی چشم نمی شود. در واقع عینك سبب تقویت یا تضعیف بینایی نمی ‌گردد. باور غلط دیگری كه وجود دارد این است كه استفاده از عینك از سنین خردسالی، موجب بدتر شدن قدرت بینایی می ‌شود كه این ‌طور هم نیست.
در كودكان دچار انحراف یا تنبلی چشم، عینك ممكن است باعث اصلاح انحراف و حفظ بینایی شود. كودكان زیر 8 سال كه عینك برای آنها تجویز می ‌گردد، باید به طور صحیح و مداوم از عینك خود استفاده كنند تا از عوارض احتمالی ذكر شده جلوگیری به عمل آید.


گرچه جهت ایجاد بهترین دید، باید از عینك‌ها یا لنزهای اصلاح شده استفاده كرد، ولی هرگز نباید از كاهش بینایی به دلیل استفاده از عینك نامناسب ترسید.
استفاده از لنزهای تماسی جلوی پیشرفت نزدیك‌بینی را می گیرد

بعضی از افراد بر این باورند كه استفاده از لنزهای تماسی به مرور زمان باعث اصلاح بینایی و در نتیجه عدم نیاز به استفاده از عینك یا لنز خواهد شد. هیچ یافته ی علمی مبنی بر اینكه استفاده از لنزهای تماسی باعث بهبود ضعف بینایی یا كند شدن روند كاهش بینایی شود، وجود ندارد.
نشستن نزدیك تلویزیون در كودكان، نشان دهنده ی ضعیف بودن چشم آنهاست!


كودكان از توانایی انطباق بالاتری نسبت به بزرگسالان برخوردار هستند، در نتیجه معمولاً مطالب خواندنی را به چشمشان نزدیك می ‌كنند و یا نزدیك به تلویزیون می ‌نشینند. هیچ دلیلی مبنی بر اینكه این عادت باعث آسیب به چشم شود، وجود ندارد و معمولاً با رشد كودك به فراموشی سپرده می‌ شود.
البته كودكان دچار نزدیك ‌بینی برای اینكه قادر به دید بهتر باشند، در فاصله ی بسیار نزدیك به تلویزیون می ‌نشینند كه این مشكل با تجویز عینك توسط چشم پزشك برطرف می ‌گردد.
استفاده از تلویزیون و كامپیوتر باعث ضعیف شدن چشم می ‌شود


استفاده از كامپیوتر یا سایر دستگاه‌های تصویری باعث آسیب به چشم نمی ‌شود. هرچند که در اثر كار بسیار نزدیك با كامپیوتر یا مطالعات طولانی مدت، به دلیل كاهش پلك زدن و خشك شدن سطح قرنیه، خستگی یا ناراحتی چشم رخ می‌ دهد و استراحت گه گاه چشم و نگاه كردن به بالا یا به كنج های اطاق و یا به اشیاء دور، می‌ تواند از خستگی چشم بكاهد.
اگر زیاد از كامپیوتر استفاده می ‌كنید، سعی كنید در فاصله ی 70-50 سانتیمتری صفحه نمایش قرار گیرید و زاویه ی صفحه كمی متمایل به پایین باشد. بعلاوه استفاده از قطره‌های اشك مصنوعی می ‌تواند كمك كننده باشد. البته اگر دچار تاری دید و یا خستگی زودرس و پی‌در‌پی چشمی می ‌شوید، باید به چشم پزشك مراجعه نمایید.
انحراف چشم اطفال به مرور زمان بهبود می ‌یابد

انحراف واقعی چشم در اطفال به مرور زمان بهبود نمی ‌یابد. گرچه در برخی از كودكان به دلیل پهن بودن پل بینی ممكن است كه چشم ها لوچ به نظر برسند، كه این حالت با رشد كودك كاهش می‌ یابد، اما كودك دچار انحراف واقعی چشم، برای جلوگیری از ایجاد دو‌ بینی، تنها از یك چشم استفاده می كند، بنابراین چشم منحرف، از بینایی خوبی برخوردار نخواهد شد.
تنها راه درمان هم این است كه كودك مجبور به استفاده از چشم ضعیف شود و به همین دلیل هم برای درمان تنبلی چشم، چشم سالم كودك باید به طور متناوب بسته شود.
انحراف چشم می ‌تواند توسط عینك، قطره های چشمی یا جراحی اصلاح شود و هرچه این اقدامات زودتر صورت گیرد، نتایج بهتری بدست خواهد آمد. تمام كودكان دچار انحراف چشم باید توسط چشم پزشك معاینه شوند.

[bidastar]

باورهای غلط درباره چشم(2)


همان طور که قبلا اشاره شد باورهای نادرست و رایجی درباره ی سلامت و بهداشت چشم وجود دارد که به ادامه ی توضیحات علمی درباره ی آنها می ‌پردازیم.
مشكلات چشمی باعث افت یادگیری در كودك هستند

مشكلات خواندن، درك مسائل ریاضی و یا سایر مشكلات یادگیری در كودكان معلولیت‌های یادگیری نامیده می شود و هیچ دلیل علمی دال بر این كه مشكلات بینایی باعث این اختلالات می ‌شوند یا تمرینات چشمی می توانند این حالت را بهبود بخشند، وجود ندارد.
مشكلات یادگیری یك اختلال آموزشی است، نه یك اختلال بینایی، در نتیجه كودكان دچار آن نیاز به كمك آموزگار یا افراد متخصص در امور تربیتی دارند. البته قبل از انجام هرگونه مشاوره و یا اقدام درمانی، كودك باید توسط چشم پزشك جهت اصلاح مشكلات احتمالی بینایی دقیقاً معاینه شود.
خوردن هویج باعث بهبود بینایی چشم می شود

هویج حاوی مقادیر زیادی از ویتامین A است كه برای سلامت بینایی ضروری است، اما مقدار مورد نیاز بدن به ویتامین A خیلی اندك است و بسیاری از مواد غذایی دیگر نیز حاوی ویتامین A هستند.
رژیم غذایی خوب تمام نیازهای ویتامینی فرد برای دید مناسب را فراهم می سازد. به علاوه مصرف مقادیر اضافی ویتامین‌های محلول در چربی (a,d,e) می ‌تواند ضرر داشته باشد.
مطالعه ی متن‌های ریز، به چشم افراد دچار كاهش بینایی، آسیب می ‌رساند

باورهای غلط بسیاری در این خصوص كه افراد یا سالمندان دچار كاهش بینایی، نباید زیاد از چشمشان استفاده كنند، وجود دارد. همچنین این باور نادرست وجود دارد كه خواندن متن های ریز، باعث تشدید و تسریع كاهش بینایی می شود.
در این مورد شاید مقایسه دوربین با چشم انسان بتواند به درك موضوع كمك كند. عكس گرفتن از اشیاء بسیار كوچك سبب خراب شدن دوربین نمی‌ شود، پس ما هم نباید نگران باشیم كه از چشمانمان حداكثر استفاده را می بریم!
آب مروارید وقتی بوجود می‌آید كه دید نزدیك چشم ضعیف شود

این طور نیست. گاهی اوقات افراد مسن كه قادر به مطالعه ی روزنامه یا مطالب در فاصله‌های نزدیك نبوده‌اند، به مرور زمان مجدداً قادر به مطالعه ی مطالب بدون استفاده از عینك می‌ شوند.
این حالت به دلیل شروع روند آب مروارید و در نتیجه افزایش قدرت انكساری عدسی و دید نزدیك این افراد است. بنابراین در صورت اصلاح خود بخود نزدیك‌ بینی در یك فرد مسن، باید احتمال ایجاد آب مروارید را مطرح كرد.
جراحی عمل آب‌مروارید تنها وقتی باید انجام شود كه به طور كامل رسیده باشد

آب مروارید یك پرده ی ایجاد شده در جلوی چشم نیست، بلكه حالت ابری و غبار‌آلود شدن عدسی چشم است.
قبلاً عمل آب مروارید را تا رسیدن (كامل شدن) آب مروارید به تعویق می‌ انداختند، اما در حال حاضر مختل شدن واضح بینایی را دلیل انجام عمل جراحی می ‌دانند و همین ‌كه اختلال بینایی باعث ناتوانی فرد در انجام كارهای روزمره یا مورد علاقه ی وی شود، می تواند تحت عمل جراحی آب مروارید قرار گیرد.
پیوند چشم انسان عملی است كه در كشورهای پیشرفته انجام می‌ شود

در حال حاضر عمل پیوند كامل چشم، بدلیل ناتوانایی‌های علمی و عملی موجود غیر ممكن است. چشم‌ها توسط ریسمان های باریكی به نام عصب بینایی به مغز متصل می ‌شوند.
هر عصب بینایی حاوی بیش از یك میلیون رشته ی عصبی بوده و در نتیجه غیر قابل پیوند است. به همین دلیل چشم‌ها هرگز از جایگاهشان به هنگام جراحی جدا نمی ‌شوند.
سال‌ها است كه عمل پیوند قرنیه (قسمت شفاف و قدامی چشم) انجام می پذیرد و گاهی این عمل با عمل پیوند چشم اشتباه می شود. این عمل در ایران هم سال هاست كه انجام می ‌شود.

استفاده از عینك، باعث وابسته شدن فرد به آن می ‌شود

عینك های طبی جهت اصلاح عدم وضوح بینایی تجویز می‌ شوند، بنابراین بدلیل واضح شدن دید، افراد تمایل به استفاده ی بیشتر از آنها را دارند. گرچه این حالت شبیه وابستگی به عینك است، ولی در حقیقت به خاطر تمایل فرد به واضح‌تر دیدن است.

[bidastar]

آیا چشم های شما نفس می کشند؟!



بله! چشم های ما مثل همه جای بدن ما نیاز به سوزاندن مواد غذایی دارند که توسط رگ های خونی به چشم می رسند و برای این کار، یعنی برای سوزاندن مواد غذایی، نیاز به اکسیژن داریم. این در حالی است که قرنیه، یعنی جلویی ترین قسمت چشم یا به عبارتی همان قسمت گنبدی شکلی که در جلوی چشم ما قرار دارد، و لنزهای طبی را روی آن قرار می دهیم، باید همیشه شفاف باشد تا بتوانیم همه جا را ببینیم. برای اینکه قرنیه شفاف بماند، لازم است که رگ های خونی در قرنیه شفاف بماند، به همین علت، قرنیه بدون رگ است و امکان دریافت اکسیژن از خون را ندارد. جالب است بدانیم که : قرنیه چشم ما اکسیژن را مستقیم از هوا دریافت می کند و شاید تنها جای بدن باشد که قادر به استفاده کردن از اکسیژن موجود در هوا است. بله! چشم های ما نفس می کشند، آن هم به معنای حقیقی این عبارت!
اگر لنز مصرف کنید چطور؟ آیا باز هم چشم شما نفس می کشد؟


پاسخ این سؤال بستگی دارد به این که چه نوع لنزی را مصرف می کنید. اگر لنز شما از نوع نرم معمولی کم آب است، میزان اکسیژنی که به چشم شما می رسد، ابداً کافی نیست. دقت کنید که لنزهای معمولی کم آب تا چند سال پیش برای مصرف در ساعاتی که چشم ها باز هستند، مورد تأیید بودند، ولی امروزه اعتقاد دانشمندان بر این است که میزان اکسیژن مورد نیاز چشم خیلی بیشتر از آن چیزی است که در گذشته فکر می کردیم. لنزهای نرم معمولی که کمتر از 55 درصد آب داشته باشند، چشم را با کمبود اکسیژن مواجه می کنند، حتی در ساعاتی که چشم ها باز هستند!
منظور از لنز نرم معمولی کم آب چیست؟


لنزهای نرم معمولی، از جنس ماده ای هستند که اصطلاحاً هما (hema) نامیده می شود. این ماده نوعی پلاستیک مخصوصی شبیه اسفنج ظرفشویی است و می تواند مقداری آب جذب کند. در واقع لنزهای نرم معمولی همگی از پلاستیک های اسفنجی ( پفکی ) ساخته می شوند و این پلاستیک ها را اصطلاحاً پلاستیک های هایدروژل می نامند.
جذب شدن آب به درون این ماده پلاستیکی به دو علت مهم است:


نرمی لنز به علت وجود آب در لنز است، وجود آب در لنز باعث می شود مقداری اکسیژن در آب لنز حل شود و اکسیژن از لنز عبور کند و به چشم برسد.
این نوع لنزها را که به واسطه وجود آب در بافتشان، اکسیژن را عبور می دهند، لنزهای نرم معمولی می نامیم. نوع جدیدتری از لنزهای نرم نیز وجود دارد که در آنها اکسیژن برای عبور کردن از لنز نیازی به وجود آب ندارد. در این لنزها، ماده ای به نام سیلیکون عامل عبور دهنده اکسیژن است و نیازی به آب برای عبور کردن اکسیژن نیست. با این وجود، در ترکیب ماده سازنده این لنزها نیز مقداری آب قرار می دهند تا لنز نرم بماند و به چشم نچسبد. این نوع لنزها را لنزهای نرم سیلیکون هایدروژل می گویند. این لنزهای نرم، معمولی نیستند و اگر کم آب باشند اکسیژن بیشتر را عبور می دهند.
صورت مسئله



لنزهای نرم غیرمعمولی (سیلیکون هایدروژل)، فعلاً در دسترس عموم مردم نیستند و روش مصرف بخصوصی دارند که باید به تدریج در ایران معرفی شوند. لنزهای معمولی کم آب، مانع از تنفس طبیعی چشم می شوند. کمبود اکسیژن در چشم باعث ترشح دو نوع اسید در داخل قرنیه می شود (اسید لاکتیک و اسید کربنیک)؛ با ترشح این دو اسید، لایه های داخلی قرنیه آسیب می بینند. مهمترین آسیب ها را داخلی ترین لایه قرنیه (آندوتلیوم)، متحمل می شود. آسیب های وارد شده به این لایه، غیرقابل ترمیم و غیرقابل درمان است! کسانی که از لنزهای نرم معمولی کم آب استفاده می کنند. مبتلا به نواقص غیرقابل جبران در داخلی ترین لایه قرنیه می شوند که در کوتاه مدت (چند سال) نه درد دارد و نه ناراحتی، ولی در درازمدت (معمولاً بین پنج تا ده سال بعد از بروز آسیب)، باعث غیرقابل تحمل شدن لنز و حتی بروز اختلالات بسیار جدی در قرنیه می شود.
راه حل چیست؟ آیا واقعاً باید تمام لنزها را دور انداخت؟


خیر، فقط بعضی از لنزها را باید دور انداخت. مطلقاً نیازی به تکرار کردن جمله غلط و کاملاً نادرست «لنز مضر است و باعث نابینایی می شود» نیست. لنز وسیله ای است کاملاً بی خطر، البته اگر روش مصرف آن را به درستی بدانیم و رعایت کنیم. فراموش نکنیم که استفاده از لنز برای برخی افراد کاملاً ضروری است و صرفاً جنبه زیبایی ندارد و برای عده ای هم استفاده از کنتاکت لنز به معنی طبیعی زندگی کردن است. اگر مایل به استفاده از لنزهای نرم هستید تنها کاری که باید بکنید این است که از لنزهای دارای آب بیشتر (بیش از 55 درصد و ترجیحاً بیش از 70 درصد) استفاده کنید. لنزهای پر آب لطیف تر هستند و برای همین دوام کمتری دارند و معمولاً به صورت فصلی یا حتی یک ماهه مصرف می شوند ولی در عوض برای تنفس چشم در ساعات بیداری، کاملاً مناسب هستند.
نتیجه


واقعاً وقت آن رسیده که ... قبول کنیم که مردم از مصرف لنز دست برنداشته اند، چون به این وسیله نیاز دارند، پس سعی کنیم روش های صحیح مصرف لنز را بیاموزیم و در رعایت بهداشت لنز کوشا باشیم. به مصرف لنزهای دارای بیش از 55 درصد آب و ترجیحاً بیش از 70 درصد آب روی آوریم؛ سعی کنیم مصرف لنزهای کوتاه مدت و سیلیکون هایدروژل را هر چه سریعتر در جامعه رواج دهیم. توجه کنید که چشم های شما گرانبهاتر از لنزهای شماست و هزینه لنزهای پرآب فرق چندانی با لنزهای کم آب ندارد.