10 سالگی وب مبارک!
هفتهای که پشت سر گذاردیم مصادف با دهمین سالگرد تولد وب با شکل و شمایل امروزی بود و به همین مناسبت مسئولان کنسرسیوم www یا w3c برنامههای گستردهای را تدارک دیده و ضمن بررسی خاطرات شیرین قدیمی چشماندازهای آینده اینترنت و وب را نیز به بحث گذاشتند. البته آنان از تقدیر از مدیر w3c و مخترع شهیر وب یعنی تیم برنرزلی انگلیسی که چندی قبل لقب sir و شوالیه را هم دریافت کرد غافل نشدند.
به گزارش بخش خبر تراشه از هموطن، سخنرانان همایش ویژه سالگرد وب در مورد نحوه شکلگیری HTML و XML هم سخن گفتند. آنان همچنین از اقداماتی که در آینده باید برای توسعه وب انجمن شود، صحبت کردند. یکی از مهمترین نکاتی که از سوی برخی حضار مورد اشاره قرار گرفت، بحث وب معنایی یا Semantic web بود این نوع از وب به کاربران اجازه میدهد تا به صورت آنلاین به انواع و حجم بیشتری از اطلاعات دسترسی داشته باشند و بدین طریق گستره دانش خود را ارتقا ببخشند.
وقت این همایش قبل از هر چیز به مرور خاطرات گذشته اختصاص یافت که به طور عمده مربوط به تلاشهای تیم برنرزلی در آزمایشگاه و فیزیک هستهای CERN اروپا در سال 1989 برای ابداع وب مربوط میشد. او به دنبال یافتن راهی بود تا دانشمندان و پژوهشگران بتوانند از اطلاعات یکدیگر که روی کامپیوترهای مختلفی در سراسر جهان قرار دارد استفاده کنند و آنها را در صورت لزوم بین خود به اشتراک بگذارند. به دنبال ابداع نمونه اولیه وب، تیم برنرزلی و همکارانش با سفر به فرانسه، انگلستان و آمریکا موفق شدند بودجه لازم برای تامین مخارج فعالیتهای تحقیقاتی خود را تهیه کنند.
برخی حضار مهمترین چالش فراروی حامیان وب را در آن سالها ادعای آزمایشگاه CERN در مورد کسب حقوق مالکیت معنوی این فناوری جدید در سال 1993 دانستند. برنرزلی معتقد بود که این کار و انحصاری کردن وب از گسترش آن در جهان و بهرهمندی از فواید آن جلوگیری خواهد کرد. وی سرانجام موفق شد تا حرف خود را به کرسی بنشاند.
اما تعیین استانداردهای جهانی برای وب مشکل دیگری بود که هاکون ویوملی مخترع css (استانداردی برای قالببندی محتوا در وب) به آن اشاره کرد. او که در حال حاضر در شرکت نرمافزاری ASA کار میکند و طراح اصلی مرورگر اینترنتی اپرا بوده است یک فیلم ویدئویی از بحثهای اولیه در زمینه نگارش استانداردهای وب در آزمایشگاه CERN را به نمایش درآورد. با آن که بحثهای آن زمان پس از گذشت 10 سال خام و ابتدایی به نظر میرسد؛ اما مشخص است که حضار در آن زمان همگی به اهمیت اختراع خود واقف بودهاند و تلاش داشتهاند تا به بهترین نحو از آن بهره ببرند.
یکی دیگر از حضار نیز تصریح کرد که وب طی 10 سال اخیر نحوه زندگی اجتماعی و شخصی مردم را زیر و رو کرده است و برنحوه انجام مشاغل نیز تاثیر شگرفی نهاده است. وی گفت: امروزه استفاده از اینترنت یک هنجار است، ولی جالب است بدانیم که این هنجار تنها در عرض چند سال شکل گرفته است.
لی رایان که مدیر موسسه PIALP گفت: از زمان عرضه اولین مرورگر اینترنتی موسوم به موزاییک در 10 سال قبل، تنها 4 سال طول کشید تا 50 میلیون نفر جذب وب شوند. ولی عادت کردن مردم به دیگر فناوریهای مدرن مستلزم گذشت مدت زمان بسیار طولانیتری بوده است. زیرا عادت کردن همین تعداد از مردم به استفاده از تلفن و تلویزیون به ترتیب 38 و 13 سال زمان برده است.
اما بررسی تحولات تکنیکی و فنی برخی استانداردهای w3c مانند HTML و XML نیز بخش مهمی از کنفرانس را به خود اختصاص داد و در جریان آن تیم برنرزلی شخصا دست به توصیف مفهوم وب معنایی زد که تنوع اطلاعات و روابط بین آنها را به هنگام ارائه آنلاین به نحو باورنکردنی ارتقا میبخشد.
برنرزلی در همین زمینه مفهومی به نام RDF را معرفی کرد که مخفف عبارت Resource Description Framework محسوب میشود. این فناوری امکان به اشتراکگذاری اطلاعاتی را که ساختار آنها برای قرار گرفتن در وب به طور کامل مناسب نیست فراهم میآورد و اجرای آنها را در چارچوب انواع برنامههای کاربردی ممکن میسازد.
از وب معنایی برای ایجاد ارتباط بین منابع مختلف اطلاعات و منابع در سراسر جهان استفاده خواهد شد که این امر دریای وب را به اقیانوسی بیکران مبدل خواهد کرد.
همچنین یک سرویس شبکهای اجتماعی برمبنای فناوری RDF ایجاد خواهد شد که به افراد اجازه خواهد داد تا به صورت عینی و با استفاده از متن و تصویر پیشرفتهترین و جزئیترین روابط شخصی و انسانی را از طریق شبکه با دیگر اشخاص برقرار کنند.
اما به گفته برنرزلی به کارگیری این فناوریها نیازمند یک طراحی دقیق است و برای این کار باید از استانداردهای والایی در سراسر جهان استفاده شود. نکته مسلم آن که وب تا چند سال آینده شاهد تحولات مهمی خواهد بود.