نرم‌افزار پيامك فارسي همراه اول با شكست مواجه شد
منبع: روزنامه همشهری
از بين ده‌ها نفري كه مورد سؤال خبرنگار همشهري قرار گرفتند تقريبا هيچ‌يك از نرم‌افزار پيامك فارسي همراه اول استفاده نمي‌كردند.
بدين‌ترتيب طرحي كه گمان مي‌رفت قادر است هزينه دوبرابري پيامك فارسي براي مشتركان همراه اول را به نصف كاهش دهد عملا با شكست مواجه شده است.
نرخ پيامك فارسي از اسفندماه سال 86 به 89 ريال كاهش يافت و افزايش ناگهاني قيمت پيامك‌هاي لاتين نيز از اول تيرماه سال87 اعمال و اجرايي شد و تعرفه‌ها از 146ريال به 222ريال افزايش يافت.
اگر چه ظاهر اين مصوبه حكايت از كاهش نرخ پيامك فارسي داشت اما با توجه به دوبرابر محاسبه شدن تعرفه پيامك‌هاي فارسي به لحاظ كاراكترهاي آن، عملا پيامك‌هاي فارسي به نرخ پيامك لاتين محاسبه مي‌شود.
مشكل اين بود كه تعداد كاراكترهايي كه در يك پيامك فارسي گنجانده مي‌شد، نهايتا 70كاراكتر بود و اگر پيامك حتي 72 كاراكتر مي‌بود هزينه ارسال آن دو برابر؛ يعني 178ريال و اگر بيشتر از 140كاراكتر بود، هزينه ارسال آن 267ريال مي‌شد.
راه‌حلي كه براي كاهش تعداد كاراكترهاي پيامك فارسي ارائه شد استفاده از يك نرم‌افزار خاص در شبكه همراه اول بود.
اين نرم‌افزار توسط مركز فناوري اطلاعات و ارتباطات دانشگاه شريف (آزمايشگاه خدمات ارزش افزوده همراه اول) و يك شركت نرم‌افزاري طراحي و پياده‌سازي شد اما از همان ابتدا و فاز يك تاكنون امكانات حرفه‌اي براي كاربران نداشته است.
در واقع مي‌توان گفت با استفاده از نرم‌افزار پيام‌رسان فارسي مشتركان مي‌توانند پيامك‌هاي فارسي با حجم حدود 200 كاراكتر را ارسال و تنها هزينه يك پيامك را پرداخت كنند و اين درحالي است كه در حالت عادي و بدون استفاده از اين نرم‌افزار، پيامك‌هاي فارسي با حجم بيش از 70 كاراكتر به چندين پيامك شكسته مي‌شوند و اين مسئله هزينه مضاعفي را بر مشترك تحميل مي‌كند؛
بنابراين استفاده از اين نرم‌افزار نه تنها امكانات فارسي را براي ارسال پيامك‌هاي مشتركان فراهم مي‌سازد، بلكه باعث صرفه‌جويي قابل توجهي در هزينه‌هاي آنان نيز مي‌شود.
اما نكته مهم و بحث‌برانگيز اين است كه اين نرم‌افزار زماني قابل استفاده است كه هم در گوشي فرستنده و هم در گوشي گيرنده نصب شده باشد، اين در حالي است كه در بسياري از گوشي‌ها نمي‌توان اين نرم‌افزار را نصب كرد و اين دوطرفه بودن يكي از مهم‌ترين دلايل استقبال نشدن از اين نرم‌افزار است.
از سويي به اعتقاد بسياري از مشتركان همراه اول اطلاع‌رساني شفاف و كاملي از اين نرم‌افزار از سوي پيمانكار و كارفرما (همراه اول) نشد به‌عنوان نمونه مشتركان مي‌توانستند از طريق بلوتوث نيز اين فايل‌كه توسط مشتركي از سايت ارتباطات سيار دانلود شده را دريافت كنند.
ظاهرا مركز ICT پيشرفته شريف به‌عنوان پيمانكار پروژه نرم‌افزار پيام‌رسان فارسي همراه اول، در حال جمع‌آوري نظرات و رفع حفره‌هاي اين نرم‌افزار است كه از سوي كاربران اعلام مي‌شود.
اما به گفته جعفرمحمدي - مدير فني پروژه نرم‌افزار پيام‌رسان فارسي همراه اول- بيشترين مشكل مشتركان تلفن همراه در استفاده از نرم‌افزار پيامك فارسي، مربوط به دريافت نكردن گزارش ارسال (delivery report) پيامك‌ها است؛
البته همراه اول اعلام كرده است ارائه اين قابليت در نرم‌افزار تعبيه شده ولي نيازمند تغييراتي در سرورهاي مراكز پيامك (SMSC) است. درصورت انجام اين تغييرات توسط شركت‌هاي نگهداري سرورهاي مراكز پيامك همراه اول، اين ويژگي، بلافاصله در نرم‌افزار فعال خواهد شد.
مشكلات فني نرم افزار
عدم‌تطابق نرم‌افزار پيامك فارسي با برخي گوشي‌هاي خاص از ديگر مشكلاتي است كه مشتركان اپراتور اول پس از آزمايش اين نرم‌افزار روي گوشي‌هاي خود اعلام كرده‌اند.
نرم‌افزار پيام‌رسان همراه اول تاكنون روي 117 مدل گوشي موجود در بازار توسط آزمايشگاه موبايل دانشگاه صنعتي شريف تست شده است و از سويي اين نرم‌افزار روي بيش از 210 گوشي موجود در بازار توسط كاربران تست غيررسمي شده است و پس از اين مرحله و با توجه به بازخوردهاي ويرايش دوم اين نرم‌افزار، ويرايش سوم نرم‌افزار پيامك فارسي ارائه خواهد شد.
به گفته مدير فني پروژه نرم‌افزار پيام رسان فارسي همراه اول، نسخه اول و دوم اين نرم‌افزار، صفحه كليد لمسي گوشي‌هاي تلفن همراه را پشتيباني نمي‌كند؛ عمده مشكلات فعلي كاربراني كه موفق به دانلود نرم‌افزار پيام‌رسان فارسي شده‌اند به گوشي‌هايي مربوط است كه داراي صفحه كليد لمسي هستند چرا كه اين نرم‌افزار كي‌بوردهاي معمولي را پشتيباني مي‌كند.
برخي از مشكلات ديگري كه كاربران با آن مواجهند به نقل از سايت همراه اول mci.ir چنين است:برنامه با دريافت پيامك، نرم‌افزار زنگ نمي‌زند و به‌صورت خودكار اجرا نمي‌شود و منتظر است تا كاربر به آن اجازه اجرا شدن بدهد؛ يعني بايد هميشه چشمش به صفحه گوشي باشد كه آيا پيامي دريافت كرده است يا نه.
ظاهرا مشكلي براي برطرف كردن مشكلات فعلي اين نرم‌افزار وجود ندارد اما ارائه نسخه‌هاي بعدي آن نيازمند درخواست از سوي همراه اول به‌عنوان كارفرماست.
به گفته مسئولان شركت ارتباطات سيار ايران نمي‌توان آمار دقيقي در رابطه با استفاده و دانلود اين نرم‌افزار ارائه داد چون علاوه بر سايت شركت ارتباطات سيار ايران برخي سايت‌ها نيز اين نرم‌افزار را دانلود كرده و براي كاربران قابل استفاده كرده‌اند.
از ايرادات اساسي ديگر اين نرم‌افزار عدم‌ارتباط با دفترچه تلفن گوشي تلفن همراه بود. در اين نرم‌افزار كاربر نمي‌تواند به دفترچه تلفن همراه رجوع و شماره مشخص را انتخاب كند.
كاربر بايد داراي حافظه قوي براي حفظ شماره‌هاي موردنظر خود باشد! كاربر تلفن همراه با استفاده از اين نرم‌افزار نمي‌تواند به راحتي جمله پيش فرض را اصلاح يا پاك كند. كاربر حتما بايد دكمه گزينه را فعال و سپس گزينه پاك كردن را انتخاب و دوباره به صفحه تايپ وارد شود.
متأسفانه يكي ديگر از بزرگترين ضعف‌هاي نرم‌افزار پيامك فارسي عدم‌كاربرد آن براي سيم‌كارت‌هاي اعتباري دولتي بود كه با توجه به‌وجود 11ميليون مشترك تلفن همراه اين مورد از ايراداتي است كه نمي‌توان از آن چشم‌پوشي كرد.
يكي ديگر از اشكالات ديگر اين نرم‌افزار پياده نشدن نرم‌افزار روي گزينه ارسال پيام كوتاه در گوشي‌ها بود. كاربر براي استفاده از اين نرم‌افزار بايد به‌دنبال آن در فايل‌هاي ديگر چون بازي و اينستال بگردد.
پيامك‌هاي حاوي تصوير به‌عنوان پيام لاتين محسوب مي‌شوند زيرا فرمت آنها لاتين است مگر اينكه در نرم‌افزار پيامك فارسي اين امكان وجود داشته باشد كه تصاوير و عكس‌ها را با فرمت فارسي محاسبه كند كه در آن صورت وضعيت تعرفه‌ها تغيير مي‌كند
كارشناسان پيشنهاد مي‌كنند كه بهتر بود به جاي افزايش تعرفه پيامك لاتين براي برخي از مشتركاني كه گوشي آنها امكان ارسال پيامك فارسي ندارد و فاقد حافظه براي دانلود نرم‌افزار پيامك فارسي است، ميزان كاراكترها كاهش مي‌يافت به اين معنا كه در حال حاضر كه در پيامك لاتين 160 كاراكتر به‌عنوان يك پيامك محاسبه مي‌شود، اين ميزان را 80 كاراكتر مي‌كردند كه در اين صورت مشكل اين گوشي‌ها نيز حل مي‌شد تا اين دسته از مشتركان مجبور نشوند به‌عنوان مثال براي ارسال پيام يك كلمه‌اي هزينه 222 ريالي پرداخت كنند.
تمام اين موارد درحالي است كه با گذشت ماه‌ها از ارائه نسخه دوم اين نرم‌افزار دانلود و استفاده از اين نرم‌افزار ملي براي برخي مشتركان همچنان مشكل‌ساز بوده به‌گونه‌اي كه در حال حاضر برخي از مشتركان كه نرم‌افزار مذكور را دانلود كرده‌اند و بعضا گوشي آنها نيز امكان ارسال پيام با فونت فارسي را ندارد به پرداخت 222ريال براي ارسال پيامك لاتين تن داده و در واقع پرداخت هزينه اضافي را ترجيح مي‌دهند.
مشكل گوشي‌ها
هنوز بخش عمده‌اي از گوشي‌هاي وارداتي به كشور از حروف فارسي پشتيباني نمي‌كنند. اين يكي از بخش‌هاي مغفول مصوبه حمايت از خط و زبان فارسي بود كه براساس آن مقرر شده بود كه طي مهلتي از واردكنندگان گوشي‌ها خواسته شود كه صرفا اقدام به واردات گوشي‌هايي كنند كه از خط فارسي پشتيباني مي‌كند و طبيعي است زماني كه 90درصد گوشي‌ها از مبادي قاچاق وارد كشور مي‌شود، كسي نيز كنترلي روي اين موارد نداشته باشد.
از سوي ديگر هم‌اكنون گوشي‌هايي در كشور وجود دارند كه نه تنها فاقد زبان فارسي حتي عربي را نيز پشتيباني نمي‌كنند و بر همين اساس اصلا پيامك‌هاي فارسي را به درستي دريافت نكرده و نمايان نمي‌كنند.
جا داشت تا سازمان بازرسي در حمايت از حقوق مصرف‌كنندگان قبل از فشار براي كاهش تعرفه پيامك فارسي در گام اول به تحقق موضوع واردات گوشي‌هاي منطبق با خط فارسي اقدام مي‌كرد و چنانچه در اين خصوص به موفقيتي دست نمي‌يافت، حداقل دولت را مجبور به كاهش تعرفه پيامك لاتين تا زمان كنترل واردات گوشي‌هاي متناسب با خط و زبان كشور مي‌كرد.
اگرچه همراه اول اعلام كرده 80 درصد پيامك‌ها به زبان فارسي ارسال مي‌شود اما مشخص نيست چه تعداد از اين پيامك‌ها از طريق نرم‌افزار فشرده‌سازي پيامك فارسي و چه تعداد به وسيله گوشي‌ها ارسال شده است.
ضمن اينكه نگاهي به وضعيت استفاده كاربران ساير اپراتورهاي مختلف تلفن همراه يعني همان‌هايي كه قادر به استفاده از نرم‌افزار همراه اول نيستند نشان مي‌دهد كه اين سيستم حداكثر توانسته بخشي از انبوه پيامك‌هاي ارسالي كاربران ايراني را پوشش دهد.
بدين ترتيب مي‌توان گفت طرحي كه قرار بود در جهت حمايت از زبان فارسي در محيط تلفن همراه به اجرا در بيايد عملا با شكست مواجه شده و كاربران ترجيح داده‌اند از سيستم‌هاي فارسي نويسي گوشي‌هاي خود استفاده كنند.
مصوبه هيئت وزيران در باره تعرفه پيامك فارسي
بسمه تعالي
با صلوات بر محمد‌و‌آل‌محمد
تصويب‌نامه هيئت وزيران
هيئت وزيران در جلسه مورخ 28/11/86 موافقت نمود:
به‌منظور حمايت عملي از گسترش و ترويج خط و زبان فارسي در فناوري اطلاعات و رسانه‌هاي ديجيتال، تعرفه پيامك فارسي و انگليسي به شرح زير تعيين مي‌شود:
1- نرخ هر پيامك به زبان فارسي در سيم كارت دائمي، مبلغ 89ريال (2 پالس) تعيين و از تاريخ ابلاغ اين تصميم نامه اعمال مي‌شود.
2 - نرخ هر پيامك به حروف انگليسي در سيم كارت دائمي مبلغ 222 ريال (5پالس) تعيين و از تير ماه 87 اعمال خواهد شد.
3 - نرخ هر پيامك در سيم‌كارت اعتباري 20درصد بيش از سيم كارت دائمي است.
4 - كليه دستگاه‌هاي اجرايي بانك‌ها، نهاد‌ها و مؤسسات عمومي دولتي و غيردولتي و شركت‌هاي دولتي موظفند پيامك‌هاي خود را با حروف فارسي ارسال كنند.
5 - وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات اقدام لازم را جهت رعايت مفاد كلي اين تصويب‌نامه توسط اپراتورهاي غيردولتي به عمل آورد.
اين مصوبه در تاريخ 13/12/1386 با شماره 202898/39246 از سوي معاون اول رئيس‌جمهور براي اجرا ابلاغ شده است.
پرويز داوودي - معاون اول رئيس‌جمهور
جواب بصورت نقل قول
