دیرین شناسی

[bb]

دید کلی
فسیل شناسی بحث درباره گیاهان و جانورانی است که سابقا در سطح زمین زندگانی کرده‌اند. بقایا و اثراتی را که از گیاهان و جانورانی در رسوبات مختلف زمین دیده می‌شود، فسیل می‌نامند و فسیل شدن عبارت از مجموع پدیده‌هایی است که در نتیجه آن آثار و بقایای گیاهان و جانوران در رسوبات مختلف زمین حفظ می‌شوند. نخستین شرط لازم برای اینکه جانور یا گیاهی فسیل شود این است که گیاه یا جانور در هوای آزاد نماند و بواسطه خاک یا عوامل دیگر محفوظ گردد و در میان رسوبات جای گیرد. بنابراین هر چه جانور یا گیاه کوچکتر باشد، بهتر باقی خواهد ماند. در صورتی که جانوران بزرگ به ندرت باقی می‌مانند و بصورت فسیل دیده می‌شوند.




تاریخچه
فسیل شناسی از زمانهای قدیم مورد بحث و توجه انسان واقع شده ، حتی انسانهای دوره پارینه سنگی اکثرا در صدد تجسس و تحقیق فسیل بر آمده و آنها را کلکسیون می‌نموده‌اند. عده‌ای دیگر ، از این فسیلها به عنوان زینت استفاده می‌کردند (گردنبند و گلوبند و غیره ). این فسیلها که به توسط انسان جمع ‌آوری شده در اکثر غارهای فرانسه و بلژیک و مصر دیده می‌شوند.

سیر تحولی و رشد
• آناکسیماندر ( 6 قرن قبل از میلاد ) عقیده داشته است که زمین در اثر تغییراتی به حالت کنونی در آمده ، البته عقاید او متکی به اطلاعات فسیل شناسی و زمین شناسی بوده است.
• فیثاغورث که پیشوای پیتاگوریسینها بوده چنین می‌نویسد: قبول کنید که هیچ چیز در این دنیا از بین نمی‌رود بلکه تغییر صورت می‌دهد و به اشکال دیگری در می‌آید. کوههای مرتفع امروزی قعر دریاهای قدیمی می‌باشند و یافتن صدفهای دریایی در این کوهها دال بر این امر است.
• ارسطو ( 400 سال قبل از میلاد ) تحقیقاتی در جانور شناسی و تشریح مقایسه‌ای و رویان شناسی کرده است نامبرده عقیده دارد که طغیان دریا در روی خشکیها باعث می‌شود که فسیلها به وجود آیند.
• فالوپ معتقد بود که فسیلها در نتیجه تخمیر زیرزمینی تشکیل گردیده‌اند.
• ابو علی سینا پزشک و طبیعیدان معروف ایرانی معتقد بود که فسیلها حیوانات زنده‌ای بوده‌اند که سابقا در سطح زمین می‌زیسته‌اند.
• اردان در سال 1552 اعلام کرد صدفهایی که در نواحی دور از دریا پیدا می‌شوند معلوم می‌دارند که آن نواحی سابقا به واسطه دریا احاطه شده‌اند.
• لامارک ( 1832 ـ 1744 ) کتابی به نام فلسفه جانور شناسی فراهم آورده و در این کتاب طریقه اشتقاق جانوران را از یکدیگر بیان کرده است.
• داروین ( 1882 ـ 1809 ) برای مطالعه شعب علوم طبیعی در سن بیست و دو سالگی عازم آمریکا می‌گردد و در همین آزمایشگاه طبیعت است که علوم طبیعی را فرا می‌گیرد و تئوری تکامل و تغییرات تدریجی برای او آشکار می‌گردد. به عقیده وی اشکال مختلف جانوران از یکدیگر منشعب می‌گردند.
انواع فسیل شناسی
• فسیل شناسی گیاهان
• فسیل شناسی جانوران





انواع فسیلها
فسیلهای شاخص
این فسیلها دارای گسترش جغرافیایی وسیع بوده ولی در زمان کوتاه زمین شناسان می‌زیسته‌اند. مانند فسیل آمونیت که منحصرا در کرتاسه میانی وجود داشته است.

فسیلهای غیر شاخص
این فسیلها تقریبا در تمام دوره‌ها و یا دورانهای زمین شناسی وجود داشته‌اند و شاخص زمان معین و کوتاه زمین شناسی نیستند. مانند برخی دوکفه‌ای‌ها ، شکم پایان ، مرجانها و غیره.


فسیلهای رخساره
فسیلهایی هستند که ارزش پالئوژئوگرافی آنها بیش از اهمیت بیوستراتیگرافی آنهاست. این فسیلها می‌توانند معرف وضعیت جغرافیایی زمان زیست خود از نظر آب و هوا و سایر شرایط محیط زیستی باشند. مثلا فسیل کلنیه‌ای مرجانی حاکی از محیط ساحلی دریا و آب و هوای استوایی تا نیمه استوایی است.

کاربرد فسیلها در زمین شناسی
• مهمترین کاربرد فسیلها در تعیین سن طبقات زمین می‌باشد.
• فسیلها معرف شرایط محیطی جغرافیای دیرینه بوده و در این مورد اطلاعات با ارزشی را در اختیار دانشمندان قرار می‌دهند
شرايط تشكيل سنگوارها
براي فسيل شدن لازم است كه بقايا و آثار موجودات زنده به سرعت و پيش از آنكه عوامل محيطي چون حمله موجودات جسدخوار، سائيدگي . بهم خوردگي توسط امواج، هوازدگي و ......... باعث تخريب آنها شود در زير رسوبات دفن گردند.
محيط دريايي به دليل آنكه اعضاء سخت جانوران وقتي در بستر دريا قرار مي گيرند آب دريا آنها را از عوامل تخريبي جوي حفظ مي‌كند و رسوبات دريايي به سرعت آنها را مي‌پوشانند شرايط بسيار مناسبي را جهت فسيل شدن مهيا مي‌نمايد. از طريق قرار گرفتن در يخچالهاي طبيعي، مدفون شدن داخل صمغ يا كهربا، مدفون شدن در آسفالت طبيعي و يا خشكيدن جسد جانور در محيط گرم و خشك حفظ مي‌گردند.

گاهي نيز موجه و اصلي‌ از بين مي‌رود روشهاي اثري از بخش خارجي و يا بخش داخلي آن باقي مي‌ماند كه اصطلاحاً قالب خوانده مي‌شود.
جثه كوچك، فراواني در محيط زيست، رسوبگذاري شديد، داشتن اندامهاي سخت و مقاوم و اختصاصات تشريحي (بافتي) وشيميايي از مؤثرترين عوامل در حفظ موجود و تشكيل سنگواره‌اند.
اگر چه در بيشتر مواقع اندامهاي سخت موجود تبديل به سنگواره مي‌شوند، اما گاهي اندامهاي نرم جاندار نيز حفظ مي‌گردند كه اهميت بسيار زيادي در بررسي موجودات دارند مانند تخم موجودات مختلف از قبيل حشرات، ماهيان غضروفي دايناسورها و ........

حفظ شدن از طريق مدفون شدن در آسفالت
در صورتي كه نفت خام به سطح زمين راه پيدا كند و در گودالي جمع شود و در معرض نور خورشيد قرار گيرد قسمتهاي سنگين نفت به صورت آسفالت طبيعي در گودال باقي مي‌ماند. در اثر جريان باد بر روي گودالها از گردوخاك انباشته مي‌شود و يا گاهي آب اين چاله‌ها را فرا مي‌گيرد در اين حال برخي از جانوران در موقع عبور از روي اين چاله‌ها و يا آشاميدن آب در اسفالت طبيعي فرورفته و دفن مي‌شوند و بدين طريق تمامي بدن جانور با گوشت و پوست تبديل به فسيل مي‌شود.

حفظ شدن از طريق دفن در صمغ يا كهربا
جزئي‌ترين اندامهاي حشرات و جانوراني كه در درون صمغ درختان حبس مي شوند، محفوظ باقي مي‌ماند و در اثر گذشت زمان هيچ‌گونه تغييري در آنها ايجاد نمي‌گردد. مانند فسيل حشرات داخل كهربا كه در اليگوسن اروپاي شرقي به فراواني ديده مي‌شود.

حفظ شدن از طريق خشكيدن جسد جانور در مناطق گرمسير خشك
گاهي به صورت اتفاقي جانور در زير شنهاي روان و مواد رسي مدفون مي‌شود و در اثر خشكي هوا، گوشت و پوست جانور خشك شده و به صورت فسيل حفظ مي شود كه اصطلاحاً موميايي شدن ناميده مي‌شود. مانند پوست خزندگان كه در درون رسوبات حفظ شده است.
حفظ شدن از طريق قرار گرفتن در يخچالهاي طبيعي
در دوره‌هاي يخچالي و حتي تحت تأثير تغيير شرايط آب و هوايي و سرد شدن محيط، موجوداتي كه توانايي تطابق با شرايط جديد را نداشته‌اند نابود و گاهي در درون يخها مدفون شده‌اند. مانند اجساد كامل ماموتهاي دوره پليستوسن كه در نتيجه يخبندان به صورت كامل با گوشت و پوست و محتويات درون معده‌هايشان باقي مانده‌اند و براي اولين بار در سال 1799 در يخهاي سيبري پيدا شدند.
+ نوشته شده در پنجشنبه يکم ارديبهشت 1384ساعت 23:58 توسط مرتضی | 2 نظر






مقدمه‌اي بر مطالعه سنگواره‌ها
موجودات زنده در طول حيات خود آثار فيزيكي و شيميايي از خود بجاي مي‌گذارند.
بقاياي موجودات و يا آثاري كه دلالت بر وجود زندگي در گذشته مي‌‌نمايند را فسيل يا سنگواره مي‌گويند. براي سنگواره شدن يك گياه و يا جانور وجود قسمتهاي سخت مانند استخوان، صدف، چوب و ......... لازم است. قسمتهاي ذكر شده بايد خيلي زود در جايگاه مناسب سنگواره شدن مدفون گردند.
بدن كامل جانور و بقاياي نرم جانوران و گياهان به ندرت به حالت سنگواره ديده مي‌شوند.


فسيلها بر اساس اهيت در كاربردهاي زمين‌شناسي و ديرين‌شناسي به دو دسته شاخص و غيرشاخص تقسيم مي‌شوند البته فسيل‌هاي غيرشاخص نيز مي‌توانند در شناسايي محيط زيست و ...... كمك فراواني نمايند.
فسيلهاي شاخص از بين موجوداتي انتخاب مي‌شوند كه داراي اندامهاي سخت بوده و در طول مدت زمان كوتاه گسترش جغرافيايي وسيعي داشته باشند. مهره‌داران به علت كم بودن افراد جنسهايشان نسبت به بي‌مهرگان و زيست در محيط‌هايي كه شرايط مناسب براي فسيل شدن ندارند معمولاً به عنوان فسيل شاخص به حساب نمي‌آيند.


ديرين شناسي يا علم مطالعه فسيلها از واژه‌ paleontology كه تركيبي است از واژه‌هاي يوناني پالائيوس palaios به معني قديمي انتوس ontos به معني موجود زنده و لوژي Logy به معني بررسي و تحقيق گرفته شده است.
و به طور كلي علم ديرين‌شناسي شامل بخشهاي زير مي‌باشد:
1- ديرين‌شناسي بي‌مهرگان Inver teberatePaleontoulogy
2- ديرين‌شناسي مهره‌داران vertebert PaleonTology
3- ديرين‌شناسي فسيلهاي ميكروسكوپي Mico Paleontology
4- ديرين‌شناسي گياهي Paleobotany
5- ديرين‌شناسي رود و اثر فسيلها Ichnology
6-ديرين‌شناسي دانه‌هايي كه در مقابل اسيدها مقاومند و داراي پوسته آلي .هستند Plaeon paly no logy


موجودات زنده مي توانند ماكروسكوپي يا ميكروسكوپي باشند كه ميكروپالئونتولوژي مطالعه فسيلها و يااجزاء فسيلي كه با استفاده از ميكروسكوپ است. اكثر ميكروفسيلها تك سلولي و گاهي چند سلولي هستند. ديواره اكثر ميكروفسيلها از جس كانيهاي آراگونيت، كلسيت، سيليس و يا از مواد آلي است.در مطالعه ميكروفسيلها روش خاصي جهت نمونه برداري و جمع‌آوري، نمونه‌ها وجود دارد. ميزان فراواني يك نوع فسيل و تعداد انواع موجودات در يك نوع سنگ مي‌توانند در شناسايي محيط زيست و نحوه زندگي موجود زنده كمك بسياري نمايد.

راسته فرامينفرها و راديولرها از جمله فراوان‌ترين راسته‌هاي ميكروسكوپي‌اند كه فسيل‌هاي آنها به وفور در مناطق مختلف ايران قابل مشاهده است. فرامينفرها در تعيين لايه‌هاي قديمي داراي ارزش بسيار زيادي هستند
بین 65 تا 230 میلیون سال پیش دایناسورها بر روی زمین زندگی می‌‌کردند. دایناسورها برخلاف دیگر خزندگان نظیر مارمولکها، پاهای بلند و کشیده‌ای داشتند که آنها را قادرمی ساخت بدن خود را از سطح زمین بالا نگه دارند. آنها به سهولت بر روی زمین حرکت می‌‌کردند و برخی نبز به خوبی می‌‌دویدند. دایناسورها گونه‌های متنوعی از قبیل، گیاه خواران غول پیکر به طول 27 متر (90 پا)و گوشتخواران سریع السیرکه بعضا" کوتاه تر از 5/1 متر (5 پا) بودند را شامل می‌‌شدند.


یک ائوراپتور

برخی از دایناسورهای گیاه خوار، دارای دندانهایی برای جویدن و خرد کردن غذا به قطعات کوچک جهت بلعیدن و هضم کردن بودند. با این وجود دایناسورهای گیاهخوار غول پیکر نظیر دیپلودوکوس، دندان نداشته در عوض به همراه غذا سنگهایی را نیز می‌‌بلعیدند تا در شکم آنها گیاهان را آسیاب کنند.



اسکلت تریسراتوپس
دیگر مناطقی که گفته می‌شود روزگاری در آنها دایناسور ها به میزان زیاد زندگی می‌‌کردند شامل مصر، مغولستان، آمریکا و آرژانتین می‌شود. هم اکنون این جزیره به طور روزانه شاهد صدها دانشمندی است که از گوشه و کنار اروپا به آنجا سفر می‌کنند تا اطلاعات بیشتری را در مورد دایناسور ها دریابند. تا کنون مسئولین موفق شده‌اند بقایای فراوانی از دنیای ماقبل تاریخ را در این جزیره کشف کنند و به این وسیله نقاط تاریک فراوانی را از گذشته‌های دور روشن نمایند.
[ویرایش] بزرگ‌ترین دایناسور
دیرین‌شناسان در گذشته تصور می‌کرده‌اند بزرگ‌ترین دایناسور گوشتخوار، دایناسور موسوم به تی رکس ویا دایناسورهای گوشتخوار دیگری که تا حدودی از تی رکس بزرگ‌تر یا کوچک‌تر بوده‌اند، می‌‌باشند. اما اکنون بر این باورند که جد اعلای همه این دایناسورهای گوشتخوار، دایناسور عظیم الجثه‌ای بوده که ابعاد بدنش به مراتب بزرگ‌تر از تی رکس و دیگر دایناسورهای گوشتخوار بوده است.
دایناسور تازه کشف شده که آرواره‌ای دراز و پشتی قوز کرده دارد اسپینوسوروس ‪ Spinosaurus‬نامگذاری شده‌است.
بررسی فسیلهای مربوط به این دایناسور نشان می‌دهد طول بدن این جانور به ‪ ۱۷‬متر بالغ می‌شده و دستهای آن به مراتب قدرتمندتر و بلندتر از دستهای اخلافش نظیر تی رکس بوده است.
تا ده سال پیش دیرین شناسان بر این باور بودند که تی رکس بزرگ‌ترین دایناسور گوشتخوار بوده‌است.از میان ‪ ۳۰‬نمونه فسیل این دایناسور که تاکنون کشف شده بزرگ‌ترین آن که در موزه تاریخ طبیعی شیکاگو نگاهداری می‌شود ‪۱۲/۸‬ متر طول دارد و محاسبات نشان می‌دهد که وزن بدن آن به ‪ ۶/۴‬تن می‌رسد. این دایناسور در حدود ‪ ۶۷‬میلیون سال قبل می‌زیسته.
چند سال قبل دیرین شناسان به نمونه‌ای از یک دایناسور گوشتخوار برخورد کردند که از تی‌رکس‌ها بزرگ‌تر بودند. برای این دایناسورها نام "جیگانتوسوروس" انتخاب شد و بازسازی فسیلهای برجای مانده از این نوع جدید نشان داد که طول قامت آنها به ‪ ۱۳/۷‬متر بالغ می‌شده است.
این نوع دایناسورها ‪ ۱۰۰‬میلیون سال قبل در آمریکای جنوبی زندگی می‌کردند.
هم‌زمان با این نوع دایناسورها دو نوع دایناسور گوشتخوار دیگر در دو قاره دیگر حضور داشتند. دایناسوری که اندکی کوچک‌تر بود موسوم به کارکارودانتو سوروس در افریقا زندگی می‌کرد و دایناسور دیگری به نام آکناتوسوروس که در آمریکای شمالی می‌زیست.
این هر سه دایناسور از اخلاف دایناسوری موسوم به آلوسوروس بوده‌اند که بین ‪ ۹‬تا ‪ ۱۲‬متر طول داشت و حدود ‪ ۱۵۰‬میلیون سال قبل در آمریکای شمالی زندگی می‌کرد.

[bb]

درباره دايناسورها
چي مي توني بگي؟

[bb]

هيپاسروساروس

( دايناسور كلاه خود دار)



آناتومي:

هيپاسروساروس يك دايناسور بزرگ، گياهخوار، با تاج توخالي و منقار اردكي ( يك هادروسار) بود كه شبيه به كورتيوساروس بود. اين دايناسور حدود 30 فوت(9متر) طول داشت و تقريبا" 40 رديف دندان گونه اي، يك نوك بدون دندان و يك رديف از سوزن هاي كوتاه كه بر روي ستون فقرات آن رشد كرده و يك بال كوچك را بر روي پشت آن شكل داده بود، داشت.

اين دايناسور يك تاج استخواني توخالي بر روي سر طويل خود داشت كه شبيه به يك كلاه خود مسطح بود( شبيه به تاج كوريتوساروس اما ضخيم تر).

سوراخهاي بيني هيپاسروساروس به سمت تاج بالا آمده بود. اين دايناسور از تاج به منظور ايجاد صدا، ايجاد سرما، نمايشهاي دوستانه به منظور جفت گيري و تشخيص جهت بو استفاده مي كرد. نرها تاج بزرگتري نسبت به ماده ها و جوانترها داشتند. اين دايناسور يك نوك بدون دندان و صدها دندان گونه اي داشت كه از آنها به منظور خرد كردن غذا استفاده مي كرد، بر روي دو پا راه ميرفت، بازوهاي كوتاه تر و دمي طويل و سنگين داشت، اين دايناسور هيچ وسيله دفاعي طبيعي نداشت.

زمان زیست:

هيپاسروساروس در طول دوره كرتاسه حدود 70تا72 ميليون سال پيش تا پايان مزوزوئيك يعني عصر دايناسورها زندگي مي كرد. دايناسورهاي هم عصر هيپاسروساروس ها در كرتاسه پاياني (در آمريكاي شمالي) عبارتند از: آلبرتوساروس، كوريتوساروس، نانوتيرانوس، پاراسارولوپوس، ائوپلوسفالوس، كريتوساروس،و پاكي رينوساروس بودند.

رفتار هيپاسروساروس:

هيپاسروساروس احتمالا" از دايناسور هاي گله اي بود. اين دايناسور در جنگلهاي مرطوب زندگي مي كرد و به منظور توليد مثل از نواحي ساحلي به نواحي مرتفع تر مهاجرت مي كرد.

تخمها:

آشيانه اي كه احتمالا" متعلق به هيپاسروساروس بود، در دويلزكولي در نزديكي آلبرتا- كانادا يافت شد. آشيانه بزرگ بود و تخمهاي گرد همراه با استخوان هايي مربوط به جنينهاي نوك اردكي كه احتمالا" مربوط به هيپاسروساروس بوده اند يافت شد. اين تخمها كه هم اندازه ميوه طالبي هستند در رديفهايي گذاشته مي شدند و احتمالا" به وسيله ماسه و گياهان پوشيده مي شدند.

تغذيه:

هيپاسروساروس يك دايناسور گياهخوار بود كه از برگهاي سوزني شكل درختان كاج، دانه ها، ميوه ها، شاخه هاي كوچك و برگهاي ماگنوليا تغذيه مي كرد.

هوش:

هيپاسروساروس يك اورنيتوپود بود كه هوش آن(یا EQ که از روی نسبت مفز به بدن جانور محاسبه می شود)در ميان دايناسور ها متوسط بود.

EQ- بهره هوشي: [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

تحرك:

هيپاسروساروس بر روي دو پا راه مي رفت و مي دويد، و نسبتاً يك دايناسور تندرو بود. اين دايناسور به منظور خوردن علفهايي كه بر روي زمين روئيده مي شدند، بر روي چهار پا راه مي رفت.

فسيل:

فسيلها(بيشتر استخوانها) در آلبرتا، كانادا و مونتانا در آمريكا يافت شده است. هيپاسروساروس به وسيله يك شكارچي فسيل بنام بارنوم برون در نزديكي تولمان فري ( نزديك آلبرتا- كاناد ا )به سال 1912 يافت شد. برون آن را در سال 1913 نامگذاري كرد.

طبقه بندي:

هيپاسروساروس يك دايناسور اورنيتيسكيان بود. اين دايناسور از رده دايناسور هاي پرنده مانند و گياهخوار بود. اين دايناسور يك اورنيتوپود( دايناسور دو پاي، نوك دار، گياهخوار)، يك هادروسور( يك دايناسور منقار اردكي) و يك لامبئوساريد( دايناسور هاي منقار اردكي با شاخ تو خالي نظير باكتروساروس، كوريتوساروس، لامبئوساروس، پاراسارولوفوس و غيره) بود.

گونه ويژه هيپاسروساروس اچ. آلتيسپينوس بود.

ngdir.ir

[Nima_1914]

سلام
مطالب مفیدو البته جالبی می نویسی .
Merci

[bb]

● شرایط تشكیل سنگوارها
برای فسیل شدن لازم است كه بقایا و آثار موجودات زنده به سرعت و پیش از آنكه عوامل محیطی چون حمله موجودات جسدخوار، سائیدگی . بهم خوردگی توسط امواج، هوازدگی و ......... باعث تخریب آنها شود در زیر رسوبات دفن گردند.
محیط دریایی به دلیل آنكه اعضاء سخت جانوران وقتی در بستر دریا قرار می گیرند آب دریا آنها را از عوامل تخریبی جوی حفظ می‌كند و رسوبات دریایی به سرعت آنها را می‌پوشانند شرایط بسیار مناسبی را جهت فسیل شدن مهیا می‌نماید. از طریق قرار گرفتن در یخچالهای طبیعی، مدفون شدن داخل صمغ یا كهربا، مدفون شدن در آسفالت طبیعی و یا خشكیدن جسد جانور در محیط گرم و خشك حفظ می‌گردند.
جثه كوچك، فراوانی در محیط زیست، رسوبگذاری شدید، داشتن اندامهای سخت و مقاوم و اختصاصات تشریحی (بافتی) وشیمیایی از مؤثرترین عوامل در حفظ موجود و تشكیل سنگواره‌اند.
اگر چه در بیشتر مواقع اندامهای سخت موجود تبدیل به سنگواره می‌شوند، اما گاهی اندامهای نرم جاندار نیز حفظ می‌گردند كه اهمیت بسیار زیادی در بررسی موجودات دارند مانند تخم موجودات مختلف از قبیل حشرات، ماهیان غضروفی دایناسورها و ........
▪ حفظ شدن از طریق مدفون شدن در آسفالت
در صورتی كه نفت خام به سطح زمین راه پیدا كند و در گودالی جمع شود و در معرض نور خورشید قرار گیرد قسمتهای سنگین نفت به صورت آسفالت طبیعی در گودال باقی می‌ماند. در اثر جریان باد بر روی گودالها از گردوخاك انباشته می‌شود و یا گاهی آب این چاله‌ها را فرا می‌گیرد در این حال برخی از جانوران در موقع عبور از روی این چاله‌ها و یا آشامیدن آب در اسفالت طبیعی فرورفته و دفن می‌شوند و بدین طریق تمامی بدن جانور با گوشت و پوست تبدیل به فسیل می‌شود.
▪ حفظ شدن از طریق دفن در صمغ یا كهربا
جزئی‌ترین اندامهای حشرات و جانورانی كه در درون صمغ درختان حبس می شوند، محفوظ باقی می‌ماند و در اثر گذشت زمان هیچ‌گونه تغییری در آنها ایجاد نمی‌گردد. مانند فسیل حشرات داخل كهربا كه در الیگوسن اروپای شرقی به فراوانی دیده می‌شود.
▪ حفظ شدن از طریق خشكیدن جسد جانور در مناطق گرمسیر خشك
گاهی به صورت اتفاقی جانور در زیر شنهای روان و مواد رسی مدفون می‌شود و در اثر خشكی هوا، گوشت و پوست جانور خشك شده و به صورت فسیل حفظ می شود كه اصطلاحاً مومیایی شدن نامیده می‌شود. مانند پوست خزندگان كه در درون رسوبات حفظ شده است.
▪ حفظ شدن از طریق قرار گرفتن در یخچالهای طبیعی
در دوره‌های یخچالی و حتی تحت تأثیر تغییر شرایط آب و هوایی و سرد شدن محیط، موجوداتی كه توانایی تطابق با شرایط جدید را نداشته‌اند نابود و گاهی در درون یخها مدفون شده‌اند. مانند اجساد كامل ماموتهای دوره پلیستوسن كه در نتیجه یخبندان به صورت كامل با گوشت و پوست و محتویات درون معده‌هایشان باقی مانده‌اند و برای اولین بار در سال ۱۷۹۹ در یخهای سیبری پیدا شدند.
● رده‌بندی فسیلها

هفت تاكسون مهم و اصلی

هفت تاكسون مهم و اصلی

موجودات زنده را بر اساس برخی ویژگی‌های ظاهری طبقه‌بندی می‌نمایند. در طبقه‌بندی‌های استاندارد بر اساس میزان شباهتهای موجودات آنها را در گروههایی به نام تاكسون قرار می‌دهند و هفت تاكسون مهم و اصلی به شرح زیر معرفی می‌نمایند.هر چه میزان شباهت موجودات بیشتر باشد در تاكسونهای مراتب بالاتری قرارمی گیرند.>

سازمان آموزش و پرورش استان خراسان

[bb]

ميكروپالئونتولوژى

ميكروپالئونتولوزى شاخه اى از ديرينه شناسى است كه در حقيقيت ازآثار و بقاياي ميكروسكوپي موجوداست گذشته زمين از قبيل ،ساختمان صدف ،محيط زيست وارتباطات ژنتيكي و انتشارآنها در زمان ومكان هاي مختلف صحبت مي كند .مطالعه ي ميكرو فسيل ها نياز به روش هاي مخصوص جهت نمونه برداري و جمع آوري آنان دارد نسبت فراواني آنها در نمونه سنگ ،همچنين چگونگي انتشار نوع محيط ذيستي واندازه صدف ميكروفسيل ها مي تواند رخدادها وحوادث زمين شناسي را مشخص نمايد·

روزنه داران (فرامينيفرها foraminifera )

- تاريخچه مطالعاتي

آلسيد دربيتي (alcid dorbigny) پالئونتولوژيست فرانسوي و يكي از بنيان گذاران ميكروپالئونتولوژي در سال1826ميلادي همراه با سفالوپودا تحت نام فرامينيفرا موجودات بسيار كوچك را معرفي مي نمايد كه صدف آنها از حجرات متوالي تشكيل گرديده اين حجرات توسط روزنه ها وحفراتي (فورامن foramens) به يكديگر ارتباط دارند ·از نظر اين دانشمند فرامينيفرا نذديك به نوتيل ها و آمونيت ها ي ببا صدف سيفن دار بوده وداري حجرات متعدد به هم چسبيده و سيفن ها ي كوتاه بين حجرات هستند· امروزه نظر به اينكه فرامينيفر ها همانند آميب ها داراي پاهاي كاذب (pseudopods) مي باشند آنها را جزو شاخه ريزوپودا (rhizopoda) قرار مي دهند ضمناً فرامينيفرها همچنين داراي صدف داخلي يا صدف مينراليزه انترااكتو پلاسميك هستند كه فسيليزه شده وبه طور فراوان در نمونه هاي رسوبي پس از شستشوي رسوبات و همچنين در مقاطع نازك سنگهاي رسوبي مشاهده ميشوند·

رده بندي و موقعيت فرامينيفرها در دنياي موجودات زنده :

سلسله پروتيستا (موجورات تك سلولي اتوتروف و هتروتروف)

Kingdom:protista

زير سلسله پروتوزوآ(موجودات تك سلولي تقريبا هتروتوف )

Subkimgdom:protozoa

Phylum: phizopoda

شاخه ريزوپودا

Class: foraminiferida

رده فرامينيفريدا

1- order : allogromiida

راسته آلوگراميئيدا

2-order : textularida

راسته تكستولاريدا

3- order : fusulinida

راسته فوزولينيدا

4- order : miliolinida (porcellanea)

راسته مياليوليدا

5-order:alveolindia

راسته آلوئولينيدا

6-order:rotaliida

راسته دوتاليئدا

فرامينفرا موجودات تك سلولي دريايي هستند كه صدف آنه يك يا چند حجره اي مي باشد صدف آنها ممكن است تركيب زير تشكيل شده باشد :

تكتين (tectin) ؛ ماده شاخي آلي كه قبلا كينين ناميده مي شده

ذرات خارجي آگلوتين شده

كربنات كلسيم (caco3) در شكل هيالين (نيمه شفاف شيشه اي ) به صورت مخفي بلور cryptocrystalline)) مانند پورسلان يا گرانولها و دانه هاي آهكي.

پرتوپلاسم در داخل صدف متمركز شده است و منافذ ديواره صدف محل عبور ضمائم پورتوپلاسمي (پاهاي كاذب = pseudo pods ) مي باشد (ريز پودا) در صدف هاي چند حجره اي (پلي تالاموس) حجرات به وسيله پرده هاي به نام سپتا (septa) از يكديگر جدا مي شوند. محل اتصال بين سپتاها و ديواره هاي صدف معمولا قابل تشخيص است و خط درز (suture line) ناميده مي شود. حجره ابتداي را حجره بيني يا پورلوكوس (poroloculus) مي نامند.

توليد مثل در فراميني فرها.

توليد مثل به صورت يك تناوب منظم بين يك نسل كه بطور جنسي توليد شده و يك نسل ديگر كه به طور غير جنسي توليد گرديده اتفاق مي افتاد(نل دي مورفيس) بر خلاف ميكروسفوريك (فرمهاي B) كه بطور جنسي تكثير يافته اند. فرمهاي مگالوسفريك (فرمهاي A) به طور غير جنسي آمده اند و غالبا حجره بيني بزرگتري دارند.

در فراميني فرهاي جديد نسبت تعداد ميكروسفريك ها و مگالوسفريك هاي يك گونه بين يك به دو و يك به سه بيشتر است در اختلاف اندازه بين دو نسل بخصوص در فراميني فرها بزرگ مشخص مي شود بنابراين ممكن فراميني فرها را به اشكال كوچك وبزرگ تقسيم كنند.

بر مبناي تركيب صدف مهمترين گروه ها عبارتند از:

1- فراميني فرها با صدف آلگوتينه

2- فراميني فرها با صدف گرانول آهكي

3- فراميني فرها با صدف بدون منفذ آهكي (پورسلانوز)

4- فراميني فرها با صدف منفذ دار و آهكي (هيالين)

بوم شناسي و اكولوژي (Ecology)فراميني فرها

فرامينفر ها غالبا موجوداتي درياي ، كف زي و يا داراي حركت هستند .

گونه هاي كمي از آنها پلانكتونيك بوده ولي به تعداد زياد ياف مي شوند .

موجوداتي همه چيز خوارند و از باكتريهاي كوچك ، جلبك ها ، آغازيان و در بعضي موارد از اجزاي آلي تغذيه مي نمايند. بعضي از فرامينفر ها ي محيط هاي ريفي مانند elpidium از جلبكهاي endosmiotic استفاده مي كنند همانگونه كه مرجان هاي هرماتپيك اين عمل را انجام مي دهند .

فسيل فزرامينفر هاي بزرگ احتمالا ازاين طريق داراي اندازه هاي بزرگ شده اند . يعني از جلبك هاي endosymbiotic كه مواد غذايي را از راه فتوسنتز بدست مي آورند و ماكزيمم رسوب كربنات كلسيم را از طريق افزايش ميزان دي اكسيد كربن سبب ميشوند بهره مند شوند.

چينه هاي سيلتي و گلي با محتويات غني از خرده هاي آلي محل مناسبي براي اجتماع فرامينفرهاي بزرگ مي باشند .

بعضي از فرامينفر ها چيز هاي سخت را ترجيح ميدهند .برخي از فسيل هاي آنها معرف ميزان شوري و به ويژه درجه حرارت آب هستند جنسهاي آب سرد معمولاً صدف آگلوتينه داشته در حالي كه جنسهاي آب گرم اغلب صدف آهكي دارند انداذه ي صدف نيز ممكن است بستگي به ميزان درجه حرارت آب داشته باشد بنابراين فرامينيفرهاي با صدف آگلوتينه در آبهاي سرد بزرگتر از انواع موجود در آبهاي سرد بزرگتر از انواع موجود در آبهاي گرم هستند عكس اين موضوع در مورد فرامينيفرهاي با صدف آهكي صدق ميكند نسبت فرامينيفرهاي پلانكتونيك به بنتيك درآبهاي عميق 9به 1 و در حاشيه سكوهاي قارهاي مشابه و در حاشيه ساحلي كمتر مي باشد .فرامينيفرهااز كامبرين وجود داشته اند اما به خصوص از كرتاسه به بالا فراوانتر شده اند به دليل اهميت فرا وان آنها در بيو استرا تيگرافي ميكرو فسيلهاي مهمي در تحقيقات ميكرو پالئونتولوژي خصوصاًدر چينه شناسي زير زميني(subsurface stratigraphy)

- شكل كلي وچگونگي ترتيب قرار گرفتن حجرات در صدف فرامينيفرها

صدف تك حجرهاي (unilocular)ساده ترين صدفي است كه ممكن است كروي يا لوله اي شكل باشد ولي اغلب ممكن است صدف چند حجرهاي باشد كه ميزان رشد صدف به وسيله خطوط رشد (suture) روي صدف مشخص مي شود تعداد حجرات، شكل طرز قرار گرفتن آنها و حالت كلي صدف هاي چند حجره اي (multilocular)بسيار متنوع است :

الف- در صدفهاي مستقيم يا كماني شكل حجرات درامتداد محوري مستقيم يا محوري منحني قرار مي گيرند چنانچه صدف از چند رديف حجره تشكيل شده باشد مي تواند دورديفي يا سه رديفي و سرانجام چند رديفي باشد .

ب- در صدفهاي پيچيده اگر حجرات داراي تقارن دو طرفي باشد صدف را پلانيس پيرال (planispiral) گويند .پيچش رااولوت (evolute) گويند .در حالي كه تمام دورهاي پيچش در جوانب صدف قابل رويت باشد ولي اگر آخرين دور پيچيش دورهاي قبلي پيچش صدف را بپوشاند صدف از نوع اينولوت (involute) است نقطه تجمع خطوط رشد ناف (ombilic) ناميده ميشود .اگر نوع پيچش حلزوني باشد صدف را تروكوئيدال (trochoidal)يا تروكوسپيرال(trochospiral) گويند كه در اين صورت تحدب يا تعقر دو سطح صدف مختلف و تقارن دو طرفي وجود ندارد . يكي از سطوح صدف اسپيرال گفته شده كه اولوت بوده و سطح ديگر اينولوت است كه سطح نافدار يا (ombilical) ناميده ميشود جهت پيچش درهمه افراد يك گونه فرامينيفرا يكسان و ممكن است از چپ به راست يا برعكس باشد .مطالعات نشان داده است كه اين پديده بستگي به تغييرات آب و هوايي دارد در اغلب موارد حجرات پيچيده تك رديفي هستند ولي امكان دارد استثنائاً دو رديفي نيز مشاهده گردند .

ج- صدفهاي حلقوي (ammular)يا دايروي داراي حجراتي هستند كه به حالت حلقه هاي متحد المركزقرار گرفته اند .

د- فرامينيفرهايي چون گروه ميليوليد (miliolids) حالت خاصي از تجمع حجرات را نشان مي دهد كه به آن حالت پلوتونه (pelotonne) گويند . در اين گروه ممكن است حجرات در دو جهت مخالف قرارگيرند مانند biloculina يا در سه جهت مختلف و سرانجام در دايره اي در پنج جهت واقع گردند. فرامينيفرهاي زيادي وجود دارند كه وضع قرار گرفتن حجرات آنها ساده نبوده وممكن است چند مدل مختلف در طرز قرار گرفتن حجرات آنها مشاهده مي شود

ه- صدفهاي اوربي توئيد (orbitoide) كه داراي دو مجموعه حجرات مختلف مي باشند .يكي مجموعه حجرات استوائي (equatorial)كه به صورت دايروي در قسمت استوائي قرار گرفته اند و ديگر مجموعه ي حجرات جانبي (lateral) كه در دو طرف حجرات استوائي واقع شده اند

-دهانه در فرامينيفرها

دهانه موجب ارتباط آخرين حجره صدف با محيط خارج است .دهانه در فرامينيفرها بسيارساده باشد و متنوع و محل قرارگرفتن آنها نيزمختلف است.

دهانه ممكن است كه دراين صورت به اشكال دايره اي، شكاف مانند، حلالي شعاعي يا داندريتي مشاهده مي شود. همچنين دهانه ممكن است اهي در راس و قله لوله اي به نام گردن قرار گرفته ، گاه داراي يك لبه بوده يا سرانجام دندانه دار باشد، دهانه هاي متععد نيز فرامينيفرا وجود داشته و ممكن است و ممكن است در امتداد يك خط به صورت حفرات ريز قرار گيرند و يا امكان دارد بدون نظم در سطح دهانه اي آخرين حجره صدف به طور پراكنده قرار گيرند كه در اين صورت آن را دهانه غربالي گويند. محل قرار گرفتن دهانه ها نيز مختلف بوده، گاهي در قاعده آخرين حجره صدف واقع مي باشند كه آن را دهانه قاعده اي (Basal eperture) گويند. ممكن است دهانه در انتهاي اخرين حجره قرار گيرند كه آن را دهانه پاياني (terminal aperture) نامند. دهانه در امتداد خطوط رشد صدف (suture)نيز ممكن است قرار گيرد. سرانجام دهانه ها مي توانند حاشيه اي (peripheral) باشند. در صدف هاي حلزوني شكل (helichoide) دهانه مياني، نافي يا اسپيرال است. علاوه بر دهانه اصلي كه در آخرين حجره صدف واقع است ممكن است بعضي از صدفها داراي دهانه هاي فرعي نيز روي حجرات ديگر باشند.

تزئينات صدف:

تزئينات صدف در فراميني فرها به صورت مختلف مشاهده مي شود كه مهترين انها عبارتند از:

الف: سطح صدف ممكن است به صورت صيقلي و صاف يا پوشيده از شيارها و خطوط ظريف، برجستگي هاي، شبكه ظرفيت و يا خار باشد.

ب: خطوط رشد (cuture) كه ممكن است ساده يا برجسته و پهن باشند.

ج: حاشيه و محيط صدف كه گاهي داراي خار يا زاوياي كناري (keel) است.

ه: ناف (ombilic) كه ممكن است كه به صورت منفرد يا از تعدادي برجستگي تشكيل شده باشند.

ساختمان داخلي صدف:

ساختمان داخلس صدف فرامني فرها ممكن است ساده يا تركيببي باشد درحالتي كه حجرات تو خالي و فاقد هر گونه ساختمان ثانويه داخلي باشند، صدف فراميني فرها را ساده مي گويند مانند گلوبي ژرينا (Globigerina).

در صورتي كهحجرات داراي صدف داخلي (Endosheleton) نظير ضمائم آهكي پرده مانند باشند، پيلار (Pillar) يا پرده (septa) موجب تقسيمات هر حجره مي گردد. در اين صورت صدف ار نوع تركيببي است مانند صدف آلوئولين ها (Alveolinids) يا فوزولين ها (Fuslinids) و غيره....
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[bb]

انواع فسيل شناسي ورده‌بندي فسيلها
انواع فسیل شناسی
•فسیل شناسی گیاهان
"""""""""""""""""""""""""""""
انواع فسیلها
•فسیلهای شاخص:
که دارای گسترش جغرافیایی وسیع بوده ولی در زمان کوتاه زمین شناسان می‌زیسته‌اند. مانند فسیل آمونیت که منحصرا در کرتاسه میانی وجود داشته است.
•فسیلهای غیر شاخص:
که تقریبا در تمام دوره‌ها و یا دورانهای زمین شناسی وجود داشته‌اند و شاخص زمان معین و کوتاه زمین شناسی نیستند. مانند برخی دوکفه‌ای‌ها ، شکم پایان ، مرجانها و غیره.
•فسیلهای رخساره:
فسیلهایی هستند که ارزش پالئوژئوگرافی آنها بیش از اهمیت بیوستراتیگرافی آنهاست. این فسیلها می‌توانند معرف وضعیت جغرافیایی زمان زیست خود از نظر آب و هوا و سایر شرایط محیط زیستی باشند. مثلا فسیل کلنیه‌ای مرجانی حاکی از محیط ساحلی دریا و آب و هوای استوایی تا نیمه استوایی است.


کاربرد فسیلها در زمین شناسی
•مهمترین کاربرد فسیلها در تعیین سن طبقات زمین می‌باشد.
•فسیلها معرف شرایط محیطی جغرافیای دیرینه بوده و در این مورد اطلاعات با ارزشی را در اختیار دانشمندان قرار می‌دهند.

رده‌بندي فسيلها



نمونه اي از يک فسيل ديگر سفالوپود که ار رده سرپايان محسوب مي شود

موجودات زنده را بر اساس برخي ويژگي‌هاي ظاهري طبقه‌بندي مي‌نمايند. در طبقه‌بندي‌هاي استاندارد بر اساس ميزان شباهتهاي موجودات آنها را در گروههايي به نام تاكسون قرار مي‌دهند و هفت تاكسون مهم و اصلي به شرح زير معرفي مي‌نمايند. هر چه ميزان شباهت موجودات بيشتر باشد در تاكسونهاي مراتب بالاتري قرار مي گيرند. هفت تاكسون مهم و اصلي عبارتند از :
سلسله Kingdom
شاخه Phylum
رده Class
راسته Order
تيره Family
جنس Genus
گونه Specis





فسیلها ی بزرگ و کوچک تخمهای زیست چینه شناختی بهترین تکنیکی است که برای سن یابی سنگهای قدیمی ایجاد شده است. مفاهیم وابسته زمان زمین شناختی ، سیر تکاملی زندگی ، جرم جهانی انقراض و سیستمهای زمینی وابسته به یکدیگر د رمیان اصلیترین و مهیب ترین همکاری علمی تمام زمانها رده بندی می شوند. مطمئنا فسیل شناسی که برای این موارد بسیار اصلی است اکنون برای تعلیم باستان شناسی و مهارتهای عمومی درک ارزش زندگی بیش از قبل حیاتی است. فسیل شناسی مطالعاتی کم ارزشتر از همه تاریخ ، شامل حیوانات گذشته و زندگی گیاهانی که ما خانه می نامیم نیست.مقیاس زمانی باستان شناسی بدون هماهنگی هسته ای باستان شناسی وجود ندارند و هرچیزی که از آن مشتق می شود مانند نقشه های زمین شناختی در مقاطع زمینهای فانروزوئیک به خوبی داده های سنی که انها اشاره می کنند است.
با محدوده فسیلی متوسط کمتر از 1 Maدر میان تعداد زیادی از سیستمهای زمین شناختی و تصحیح بیشترآن پس از گذشت هر سال از تحقیق ، هیچ جزء دیگری از سنگهای رسوبی قدیمی به کیفیت زمان چینه شناختی نبود. معنی آن این است که تمام تلاشها برای احیای دیرینه جغرافیایی بدون فسیل شناسی مسلما غلط و اغلب غیر خالص خواهد بود. این یک ادعای قوی است و. به خصوص د رمورد نقشه های دیرینه شناسی که بر اساس ارتباط لگاریتمی بوده و دارای زمینهای پیشین تصویر شده و چشم انداز دریا هستند عموما صدق می کند. آنچه آنها نشان می دهند شکل فضائی واحد های سنگ است که به وسیله هماهنگی سنجشهای سنگ فیزیکی دربعضی مواقع به خاطر هسته و توصیف برشی میزان می شوند .این شکل فضایی تمام نقاط ضدو نقیض تاریخهای کاهنده و پیشرونده ای را که نتیجه شناسایی رخساره های زمان گذر یکسان هستند و مقایر با آنهایی که ازنقشه های سنگ رخساره ای تولید می شوند ،می باشند ، به خوبی نشان می دهد. فسیلها ابزارهای بی مانندی برای شناخت تاریخچه سنگهای رسوبی و هر گونه اتفاقی که به علل مختلف ایجاد شده است ، می باشد. به دلیل نکامل تدریجی آلی و رویدادهای انقراض ، توالی تجربی فسیلها می تواند قابل تشخیص باشد این توالی آنها را شاخص بی مانند زمان کرده است.این مرحله زیست چینه شناسی نام دارد. به دلیل جانوران و گیاهانی که در وضع ثابتی نسبت به محیطشان زندگی می کنند فسیلها یی که د رمحل اولیه خود یافت می شوند اطلاعات
باارزشی در مورد محیط پیرامونشان ارائه می دهند که شامل ویژگیهای شیمیاییشان است. زمانیکه آنها از محیط زیستشان منتقل می شوند اطلاعاتی در مورد ان جابجایی و عوامل مربوط به آن ارائه می دهند . این مطالعات گوناگون متقابلا وابسته به هم بوده و بوم شناسی دیرین را دربر دارد.
دیرینه زیست زمین شیمی و تافونومی.آنها با رسوبات هماهنگ همراه خودپیوند نزدیکی دارند که این رسوبات میزبان موردمطالعه است.
گروههای جانوران و گیاهان عموما در جهان گسترده نیستند اما د رنواحی ویژه ای زندگی می کنند که در آن از لحاظ شرایط زندگی ، رقابت و شکارگری محدود بوده و به خاطر آن دارای ویژگی های متمایزی می شوند. بنابراین فسیلها به عنوان نمایندگان استانهای حیاتی قدیمی مورد استفاده قرار می گیرند و مطالعه آنها دیرینه زیست جغرافیایی است. شباهتهای یک منطقه با دیگر مناطق نشان دهنده مثل آب و هوای یکسان و راههای دریایی و زمینی مرتبط ابزارهای نیرومندی در تفسیر نقشه های دیرینه زیست جغرافیایی هستند. به همراه خصوصیتهای دیرینه بوم شناسی این اطلاعات اساس توصیف آب و هوای قد یمی و شرایط نهشتی است که ممکن است سنگهاو یا مخازن منبع تولید هیدرو کربن را ایجاد کرده باشد.
بیشتر فسیلها از کربوناتها و یا فسفاتهای ترکیب شده با مواد آلی تشکیل شده اند. آنها تحت تاثیرگرما ، فشار ، ترکیبات سیال اطرافشان و همه دیگر عوامل که خصوصیت سنگهای رسوبی را بعد از اینکه رسوب می کنند تغییر می دهند ، قرار دارند. بنابراین فسیلها شاخصهای حساس تغییر حرارت و ابزارهای قدرتمندی برای پیش بینی ذخیره زایشی هیدروکربونها هستند.
همه این عنوانهای اطلاعاتی اساسی در تجزیه و تحلیل حوزه ه های رسوبی و اکتشاف زغال سنگ ، نفت و گاز که باقیمانده های زندگی قدیم هستند ، شرکت دارند.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[bb]

ساختارهای زیستی

ساختارهای زیستی شامل ویژگیهای است که بستگی به ارگانیسم زیستی موجودات زنده دارد. این بخش شامل تاثیرات جداسازی ساختارهای زیستی از ساختارهای ارگانیسمهای مرده می باشد.
ساختارهای زیستی می تواند ارتباطهای رفتاری پایه را طبقه بندی کند. این مدهای رفتاری نمایانگر توابع بیولوژیکی موجودات زنده مثل تغذیه، موقعیت زندگی و جابجایی می باشد. رفتارهای چند گانه و یا مشابه موجودات می تواند اثر موجودات را تفسیر و ردیابی کند.
مدهای مختلف رفتاری برای ساختارهای بیوژنیکی توسط Seilacher طبقه بندی شده است. دیاگرام زیر ارتباط بین مدهای مختلف را با نام لاتین آن و شرط هر کدام از مدها را نشان می دهد.

تفاوت پالئونتولوژی و پالئوایکنولوژی
فسیل دلیلی بر زندگی گذشته است. فسیلها به دو دسته اصلی تقسیم بندی می شوند. آثار فسیلها و فسیلهای واقعی.
آثار فسیلها فسیلهایی هستند که به صورت غیر مستقیم زندگی گذشته را منعکس می کنند. در مقایسه با این فسیلها، فسیلهای واقعی فسیلهایی هستند که همه یا قسمتی از بدن جانور را به صورت فسیل نشان می دهد و ارگانیسم بدن جاندار را می توان از روی آن تشخیص داد. این قسم از فسیلها را با استفاده از قالب گیری و یا به صورت مصونوعی ساختن از سنگ جدا می کنند. فسیل شناسی علمی است که به زندگی موجودات زنده گذشته می پردازد با استفاده از این علم می توان به مطالعه زندگی و مشخصات فسیلهای نشانه و واقعی پرداخت.
علم مطالعه فسیلهای نشانه اصطلاحاً پالئوایکنولوژی نامیده می شود.

آثار فسیلها دارای مزایای ویژه و اضافه تری برای پالئونتولوژیستها نسبت به فسیلهای واقعی هستند بعضی از این مزایا به شرح زیر است:
محدوده زمان طولانی: این مزیت بسیار مفید است به علت اینکه شاخصهای محیط زیست را برای دوره های طولانی مدت نشان می دهد در حالی که در مورد فسیلهای واقعی این موضوع صدق نمی کند.
درصد فراونی: اثرات به جا مانده از رد جانور در طول مدت زندگانی به خصوص زمانی که حرکت می کند بسیار زیاد است و اطلاعات زیادی را به فسیل شناسان می دهد. اثرات فسیلی که توسط بیشتر موجودات زنده ساخته می شوند بسیار بیشتر از فسیلهای واقعی می باشد.
درجا زا بودن: بر خلاف فسیلهای واقعی، میزان انتقال و حمل نقل آثار فسیلها خیلی کمتر است و آثار فسیلها معمولاٌ در جای خود وروی لایه اصلی باقی می مانند ولی فسیلهای واقعی درصد جابجایی بالایی دارند. با استفاده از این مزیت می توان مشخصات بهتری از جانور و همچنین محیط زندگی آن به دست آورد.
عنصر محافظت : آثار فسیلها معمولاٌ در سنگهای کلاستیکی و رسوبی یافت می شوند ولی تعداد فسیلهای واقعی در این نوع سنگها کم است. این مسئله تا حد زیادی باعث محافظت از آثار فسیلها می شود.
شاخصهای محیطی عالی: به علت اینکه وضعیت بیشتر این فسیلها تحت تاثیر فاکتورهای محیطی است، این فسیلهای راهنمای مهمی برای محیطهای اصلی هستند که در گذشته وجود داشته است.
فاکتورهای محیطی تحت تاثیر آثار فسیلها شامل درجه شوری، سطح اکسیژن، انرژی، فعل و انفعالات موجودات زنده .و منابع غذایی هستند.
معایب آثار فسیلها نسبت وبه مزایای آن معدود است.

آثار فسیلها به طور عادی با استفاده از خصوصیات ویژه خود در ثبت پدیده های زمین شناسی در لایه هایی مثل رسوبات و سنگ و چوب مفید هستند. این خصوصیات شامل سوراخ های محل زندگی جانور، شیار، اثر پا و حفره هستند. حفره هایی که جانور در آنها زندگی می کرده به صورت یک لایه محکمی محافظت شده است. شیارها نیز در روی سطوح رسوبی هستند که نشانه هایی از رد پای جانور را که روی رسوب نقش بسته نشان می دهند. اثر پای جانور زمانی که به صورت کاویدن حرکت می کرده نیز روی سطح رسوب نقش بسته شده است. خصوصیات شیار و اثر پا و سوراخهای محل زندگی مثالهایی از ساختارهای رسوب شناسی بیوژنیکی هستند. حفره هایی که جانور در آن زندگی کرده است مثالهایی از ساختارهای فرسایش زیستی است.
از دیگر انواع آثار فسیلها، چینه شناسی زیستی است که می تواند لایه های زیستی و استروماتولیت را نشان دهد. لایه بندی چینه شناسی زیستی توسط موجودات زنده است. چینه شناسی زیستی ساختارهای رسوب شناسی زیستی توسط لایه های رسوبی و کشستگی لایه ها در سیانوباکتری ها یا کلونهای جلبکی شکل می گیرد. لایه های بیوژنیکی مخلوطی از ذرات درشت فسیل موجودات زنده در پایین از پروفیلهای رسوب شناسی که به علت فرسایش تدریجی در بالا تبدیل به ذرات ریز می شود.
فضولات حیوانی که فسیل می شوند کوپرولیت و یا کود سنگ نامیده می شود. این کودسنگ همچنین در آثار فسیلها نیز یافت می شود. کوپرولیتها راهنمای ارزشمندی از زندگی موجودات هستند و اطلاعات مفیدی را در اختیار فسیل شناسان قرار می دهند تا بتوانند اکوسیستمهای جدیدی در ارتباط با فسیلهای جانوری و گیاهی به دست بیاورند.
همچنین تخمهای باقیمانده از فسیلها و محل زندگی آنها به صورت غیر مستقیم اطلاعاتی راجع به رابطهای تناسلی و فسیل شدن را در مورد فسیلهای نشانه می دهد. امروزه تخم های دایناسورها به صورت دست نخورده باقی مانده است که این تخم ها خود آثار فسیلها است. به عنوان نمونه آشیانه های بعضی از دایناسورها مثل تخم به شناسایی این فسیلها کمک می کند، اما آشیانه موریانه ها بدون تخم آنها و فسیلهای واقعی آنها کمکی به شناسایی فسیلها نمی کند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[bb]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[bb]

بر خلاف آنچه تا کنون تصور می رفته است ,عامل اصلی انقراض دایناسورها و هم عصرانشان شهاب سنگ معروف "چیکسولوب"* نمی باشد. به اعتقاد برخی فسیل شناسان اصابت شهاب سنگهای متعددبه زمین, آتشفشانهای مهیب و پرقدرت شبه قاره هند و نهایتا تغییرات آب و هوایی در پایان دوره" کریتاسیوس" همگی در نابودی دایناسورها نقش داشتند.

بیش از 65 میلیون سال پیش دراواخر دوره کریتاسیوس ,شهاب سنگ عظیم الجثه ای به قطر 10 کیلومتر به زمین اصابت کرد.در اثر این اصابت حفره ای عظیم در دل زمین ایجاد شد که با استفاده از ابزارهای زمین شناسی وجود آن در یک کیلومتری زیر سطح زمین کشف شد .مکان این اصابت یاکوتان در پنینسولا واقع در مکزیکو بود .

هنگامی که چیکسولوب به زمین اصابت کرد شوک عظیمی ناشی از انتقال انرژی به زمین بوجود آورد با این اتفاق 5.0×1023 ژول انرژی تقریبا برابر با 100000 گیگا تن تی ان تی انرژی آزاد شد .این مساله یک سونامی عظیم در همه جهات به وجود آورد که به خصوص جزایر کارائیب را به شدت در هم نوردید همچنین موجب بروز زمستان هسته ای شد که زمین را بر ای سالها با ابر غلیظی پوشاند.

در اینجا بود که در دهه هفتاد میلادی نظریه انقراض دایناسورها توسط این شهاب سنگ از سوی فیزیکدانی به نام لوئیس آلوارز و پسرش والتر که یک زمین شناس بود مطرح شد .این نظریه به طورگسترده ای از سوی جوامع علمی با استقبال روبرو شد و مورد پذیرش قرار گرفت.بر اساس این نظریه ایریدیوم تا پیش از اصابت چیکسولوب در زمین وجود نداشته است و توسط این شهاب سنگ به زمین آورده شده است.



اما تحقیقاتی که به تازگی صورت گرفته است و با نمونه برداری از رسوبات اعماق دریا در محل اصابت چیکسولوب و نیز در تگزاس در طول رودخانه "برازوس" و از صخره های عظیم الجثه در شمال مکزیکو نشان می دهد که چیکسولوب به تنهایی نمی تواند عامل انقراض دایناسورها در کره زمین باشد چراکه اصابت این شهاب سنگ 300000 سال پیش از نابودی کامل حیات به زمین رخ داد که پس از آن بسیاری از گونه های جانداران دریایی سالهابه حیات خود ادامه می دادند.

بر اساس این تحقیقات حفره به جا مانده ازاین شهاب سنگ تنها یکی از هزاران آثار باقیمانده از انواع مشابه خود بر روی کره زمین است و شاید چیکسولوب کوچکترین و جز اولین سری از شهاب سنگهایی باشد که حیات برروی کره زمین را برای بیش از 50000از بین برد.



در تمامی مکانهای بالا محققین میکرو فسیلهای موجود را مورد بررسی قرار دادند اما هیچ گونه تاثیرات زیست محیطی که منجر به پدیده انقراض شود رانیافتند .بعبارتی هیچگونه رابطه ای بین انقراض و اصابت چیکسولوب به زمین وجود ندارد.

در نهایت بزرگترین و آخرین ضربه نامشخص در 65.5 میلیون سال رخ داد و این فاجعه دو سوم از انواع گونه های گیاهی و جانوری را به ورطه نابودی و انقراض کشاند. در واقع آن ضربه بود که باعث شد تا فلز ایریدیوم به کره زمین آورده شود و اکنون در همه سنگها و صخره ها در همه جای دنیا دیده شود. این خود از نشانه های آن ضربه کاری است که منجر به نابودی عصر خزندگان گردید.

به این ترتیب با کشف حلقه ها ی گمشده داستان واقعی انقراض دایناسور ها این داستان را می توان این گونه ادامه داد و به پایان بردکه چیکسولوب علی رغم شدت و قدرت اصابت همراه با فعالیتهای آتشفشانی بلند مدت و شدید در شبه قاره هند که طغیانهای بازالتی به همراه داشت مقادیر بسیا رانبوهی از گازهای گلخانه ای را به اتمسفر زمین متصاعد کرد در طی یک دوره بیش از یک میلیون سال با تغییرات جوی گونه های جانوری را به پرتگاه نیستی سوق داد و در نهایت با سقوط دومین شهاب سنگ عظیم الجثه همه چیز به پایان رسید.

اما این داستان با یک سوال به پایان می رسد و آن این است که رد پای آخرین شهاب سنگ عظیم الجثه را در کدام نقطه این کره خاکی باید جستجو کرد؟

منبع:

برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید