باتاكيدبرتزريق فوري50ميلياردتومان اعتباربراي«پزشك خانواده»؛
رييس مركزتوسعه شبكه سلامت وزارت بهداشت: تبعات راه‌اندازي درمانگاه‌هاي معين نظام سلامت راتهديدمي‌كند
رييس مركز توسعه شبكه و ارتقاي سلامت وزارت بهداشت، با انتقاد از اين كه وجود منابع بيمه‌اي در دست وزارت رفاه باعث شده كه اين وزارتخانه درحيطه سياستگذاري و توليت سلامت مداخلات غيرکارشناسانه داشته باشد، گفت: برابر قوانين موجود، وظيفه توليت و سياستگذاري، برنامه‌ريزي، نظارت و ارزشيابي در بخش سلامت به عنوان تکليف حاکميت صريحا به وزارت بهداشت واگذار شده است.
دكتر محمد اسماعيل مطلق، در گفتوگو با خبرنگار «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با اشاره به قول مساعد مسوولان وزارت بهداشت و توصيه‌هاي اكيد رييس جمهوري در 22 بهمن سال گذشته در ديدار با پزشکان نمونه کشوري مبني بر توسعه پزشك خانواده به عنوان نمادي از عدالت در سلامت، اظهار كرد: در اين راستا توسعه برنامه پزشك خانواده بايد با اولويت خاص در شهرها اجرا شود.
وي ادامه داد: به رغم تهيه و تدوين طرح اجراي پزشك خانواده در شهرهاي زير 50 هزار نفر توسط وزارت بهداشت با مشاركت فعالانه تيم كارشناسي سازمان‌هاي بيمه‌گر اما متاسفانه به علت روشن نبودن فرآيندهاي سياستگذاري و برنامه‌ريزي در امر توليت سلامت فيمابين وزارت بهداشت و رفاه، عملا تامين و تخصيص منابع مورد نياز درسال جاري محقق نشد.
رييس مركز توسعه شبكه و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت، با اشاره به ماده 91 قانون برنامه چهارم توسعه، گفت: برنامه پزشك خانواده بايد در كليه مناطق شهري و روستايي اجرا شود و وزارت رفاه نيز موظف است برابر قانون ساختاري خود از توليت و سياست‌هاي وزارت بهداشت در امر سلامت متابعت كند اما به رغم پيگيري‌هاي به عمل آمده متاسفانه تا اين لحظه اين امر محقق نشده است.
وزارت رفاه در سياستگذاري و توليت سلامت مداخلات زيادي داشته است
عوارض راه‌اندازي درمانگاه‌هاي معين به شدت نظام سلامت را تهديد مي‌كند
وي، با بيان اين كه از ابتداي سال تاكنون تلاش‌هاي فراواني در جهت تهيه و تدوين راهكارهاي عملي براي اجراي برنامه «پزشك خانواده» در شهرها در وزارت بهداشت صورت گرفته است، افزود: مهم‌ترين مولفه در تحقق اين برنامه حمايت يكپارچه از توليت سلامت و سياستگذاري آن است که انتظار مي‌رفت وزارت رفاه با بهره گيري از آن اهتمام لازم در جهت عملي ساختن توسعه پزشک خانواده داشته باشد که متاسفانه چنين نشد و در روزهاي گراميداشت سي امين سال پيروزي انقلاب اميد داشتيم که بتوانيم اين طرح انقلابي، مترقي و عدالت محور را در دولت عدالت محور و مهرگستر نهم در شهرها اجرا كنيم و به عنوان ره‌آوردي ارزنده تقديم كنيم.
دكتر مطلق، با ابراز تاسف از اين كه با وجود قوانين روشن در اين زمينه همكاران در وزارت رفاه توجه جدي به اين مساله نكرده‌اند، افزود: صرفا به علت تخصيص منابع بيمه‌اي در امر سلامت به وزارت رفاه، عملا اين وزارتخانه در سياستگذاري و توليت نيز مداخلات زيادي داشته است از جمله مي‌توان به راه‌اندازي درمانگاه‌هاي معين اشاره كرد كه هيچ ساز و كار مناسبي مبني بر سلامت محور بودن و استقرار تيم سلامت در اين گونه مراكز وجود ندارد و عوارض آن به شدت نظام سلامت را تهديد خواهد کرد.
رييس مركز توسعه شبكه و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت، با اشاره به تجارب موفق سه سال گذشته برنامه «پزشك خانواده» به ايسنا، گفت: برنامه «پزشك خانواده» با اولويت پيشگيري بر درمان، خدمات سرپايي به بستري و توجه بيشتر به مناطق محروم نسبت به مناطق برخوردار، به رغم مشکلات چالش‌هاي نوپائي آن با جديت و موفقيت ادامه دارد.
وي با بيان اينكه به واسطه كسب تجارب ارزشمند مراقبت‌هاي بهداشتي درماني اوليه (phc) در قالب شبكه‌هاي بهداشتي درماني توانستيم به نتايج خوبي در خدمات نائل شويم، مهم‌ترين مولفه در اين موفقيت را برنامه محوري خدمات بر پايه مشارکت جامعه برشمرد و يادآور شد: آموزش سلامت همگاني، پيشگيري اوليه براي ارتقاي سلامت گروه‌هاي سالم، پيشگيري و غربالگري براي تشخيص به هنگام بيماري‌ها، درمان سرپايي و درمان‌هاي تخصصي فوق‌تخصصي (سرپايي و بستري) محتواي اين برنامه‌ها را تشكيل مي‌داد.
رييس مركز توسعه شبكه و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت، با اشاره به محدوديت‌هاي فراوان منابع، اجراي اين برنامه را با سازماندهي خوب و استفاده از تمامي ظرفيت‌هاي موجود شبکه‌هاي بهداشتي درماني کشور در مراکز مجري بر اساس نظام ارجاع را بسيار اثربخش دانست و افزود: با وجود سرانه سلامت كمتر روستاييان نسبت به مناطق شهري با اجراي برنامه «پزشك خانواده» با رويكرد نظام ارجاع موفقيت هاي فراواني حاصل شد.
تزريق فوري دست‌كم 50 ميليارد تومان اعتبار متمم به دانشگاه‌هاي‌علوم پزشكي براي استمرار پزشك خانواده
رييس مركز توسعه شبكه و ارتقاي سلامت وزارت بهداشت درعين حال تاكيد كرد: اما در اين بخش بايد با فوريت به دانشگاه‌هاي علوم پزشکي حداقل 50 ميليارد تومان اعتبار متمم علاوه بر 230 ميليارد تومان اعتبار پيش بيني شده در سال 87 ارسال شود، تا بتوانند مطالبات پزشکان واعضاي تيم سلامت را در سال جاري پرداخت كنند.
دكتر مطلق، به ساختار مناسب پزشك خانواده در روستا با وجود پراكنش روستاها اشاره كرد و يادآور شد: توسعه برنامه پزشك خانواده در مناطق شهري بايد با توجه به رويکرد سلامت محوري و بهره‌گيري تجارب حاصل از اجراي اين برنامه در مناطق روستايي باشد.
رييس مركز توسعه شبكه و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت، با تاكيد بر ضرورت توجه خاص برنامه پزشك خانواده با نيازهاي جامعه شهري و بهره‌گيري از حداکثر توان بخش خصوصي، براي تهيه و تدوين بسته خدمتي جامع سلامت، گفت: اين بسته خدمتي در برگيرنده آموزش همگاني، پيشگيري اوليه، غربالگري و بيماريابي براي تشخيص زودهنگام بيماري‌ها تدوين شده و متناسب با نياز مردم و ارايه دهندگان خدمت براساس رعايت تعادل بازار سلامت است.
به گفته وي، بدين ترتيب براساس پروتكل‌هاي تهيه و تدوين شده مداخلات مورد نياز مي‌توانند ازاثربخشي بيشتري برخوردار شوند.
آسيب‌پذيرتر بودن حاشيه شهرها و نيازمبرم آنان به خدمات سلامت
الگوي ارايه خدمت در مناطق شهري جامعيت خدمات سلامت را مورد توجه قرار داده است
دكتر مطلق، با بيان آسيب‌پذيرتر بودن حاشيه شهرها و نيازمبرم آنان به خدمات سلامت، افزود: مناطق روستايي به واسطه استقرار شبكه‌هاي بهداشتي درماني از خدمات بهداشتي اوليه مناسب‌تري برخوردار شده‌اند، اما در مناطق شهري بايد براساس الگوي تدوين شده در وزارت بهداشت با مشاركت کامل بخش خصوصي نظام ارايه خدمات سلامت را سازمان داد.
رييس مركز توسعه شبكه و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت، اجراي پزشك خانواده در شهرها را مستلزم عزمي ملي براي تهيه و تدوين سازوكاري مناسب در توسعه مراقبت‌هاي اوليه بهداشتي - درماني در مناطق شهري برشمرد و افزود: پيش نياز توسعه پزشك خانواده در مناطق شهري، ارتقاي فرهنگ عمومي جامعه ، خود مراقبتي، نهادينه ساختن شيوه استفاده از خدمات پزشك خانواده و تيم سلامت در پاسخ به نيازهاي، اوليه مردم، ارتقاي همکاري بين بخشي براي تقويت ساختار مديريت خدمات سلامت، تامين و تخصيص منابع مورد نياز متناسب با چيدمان واحد‌هاي ارايه خدمت در مناطق شهري است.
وي، با تاكيد بر اين كه همواره تلاش بدنه كارشناسي وزارت بهداشت بر اين بوده است كه بتواند در الگوي ارايه خدمت در مناطق شهري جامعيت خدمات سلامت را مورد توجه قرار دهد و از پزشک خانواده به عنوان راهنما، رهبر تيم سلامت، مسئول سلامت جمعيت تحت پوشش، ارائه دهنده خدمات و تصميم گير استفاده كند، گفت: اين الگو مي‌تواند مدل مناسبي براي پوشش كامل مردم در امر سلامت و پاسخ‌دهي به نيازهاي اوليه آنان باشد و پيش‌بيني‌هاي به عمل آمده در فاز اول توسعه اين طرح فقط براي شهرهاي زير 50 هزار نفر است.
60 ميليارد تومان اعتبار براي ارايه مراقبت‌هاي اوليه بهداشتي و درماني پيش‌بيني شده در بسته خدمتي پزشك خانواده مورد نياز است
دكتر مطلق، با بيان اين كه اعتبار مورد نياز براي اجراي مدل طراحي شده به منظورارائه مراقبت‌هاي اوليه بهداشتي و درماني پيش‌بيني شده در بسته خدمتي پزشك خانواده و تيم سلانمت در شهرهاي زير 50 هزار نفر در سال 87 حدود 60 ميليارد تومان است، افزود:البته براي خدمات سرپائي وبستري تخصصي و فوق تخصصي بطور جداگانه منابع مورد نياز پيش بيني شده است.
رييس مركز توسعه شبكه و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت، بابيان اين كه امروز ما از اجراي نظام مراقبت‌هاي اوليه بهداشتي درماني طي 30 سال گذشته به عنوان برگ زريني در كارنامه درخشان جمهوري اسلامي ايران ياد مي‌كنيم، افزود: در سي‌امين اجلاس phc در قزاقستان در سال 2008و در گزارش پاياني آن همه كشورها به ويژه كشورهاي توسعه يافته بر تجارب ارزشمند ايران و موفقيت‌هاي آن صحه گذاشتند و از مسئولان نظام سلامت ايران خواستند تا تجارب ارزشمند خويش را به ساير کشورهاي منطقه ارائه كنند.
وي، با اشاره به تقارن سي‌امين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي با سي امين سال اجراي مراقبت‌هاي اوليه بهداشتي درماني گفت: استيفاي حقوق مشروع مردم در امر سلامت از طريق هماهنگي و هم‌سويي دستگاه‌هاي اجرائي با سياست هاي وزارت از طريق احياء نظام ارجاع بامحوريت پزشک خانواده ميسر خواهد شد و تاکيد ميکنم اين مسئله بعنوان تجلي نماد عدالت در سلامت است .
اجراي پزشك خانواده با رويكرد مراقبت‌هاي اوليه بهداشتي درماني «انقلاب دوم» در نظام سلامت
تقويت توليت و سياستگذاري براي هم سوسازي منابع، سياست‌ها و راهبردها و استراتژي‌هاي ارايه خدمات سلامت الزامي است
دكتر مطلق، ادامه داد: اجراي پزشك خانواده با رويكرد مراقبت‌هاي اوليه بهداشتي درماني مي‌تواند به عنوان انقلاب دوم در نظام سلامت مطرح باشد و امروز مطالبات مردم به خدمات سلامت ايجاب مي‌كند كه ما برنامه پزشك خانواده را يك تكليف قانوني و اسلامي بدانيم و با اعتقاد ويژه و بعنوان وظيفه ملي و شرعي اجرا كنيم.
رييس مركز توسعه شبكه و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت، با تاكيد براين كه اين انقلاب دوم سلامت سازو كاري را مي‌طلبد كه در انقلاب نخست سلامت به آن اهتمام داشتيم، افزود: حمايت همه جانبه دولت، در اولويت قرار گرفتن تامين سلامت به عنوان حق اساسي براي شهروندان ايراني، توجه خاص به قانون اساسي و منويات مقام معظم رهبري وتکاليف قانوني در اسناد برنامه چهارم توسعه به امرسلامت از جمله نکاتي است که بايد مورد توجه خاص قرار گيرد.
وي، تقويت توليت و سياستگذاري در وزارت بهداشت را براي هم سوسازي منابع، سياست‌ها و راهبردها و استراتژي‌هاي ارايه خدمات سلامت را الزامي برشمرد و افزود: بايد قوانين موجود براي هم سو كردن صندوق‌هاي بيمه‌اي براي متابعت پذيري از سياست‌ها و برنامه‌هاي وزارت بهداشت براي استفاده بهينه از منابع موجود از ضمانت اجرايي قوي‌تر و روشن‌تري بهره جويد،تا خدمات سلامت از اثربخشي بيشتر،مقبوليت مناسب‌ترورضايتمندي مطلوب‌تر مردم وارائه دهندگان برخوردار شوند.
دكتر مطلق، با تاكيد بر تقويت همكاري و هماهنگي‌هاي بين بخشي براي شناسايي تعيين‌گرهاي تامين كننده سلامت گفت: اگر همكاري بين بخشي به درستي انجام نشود، خدمات سلامت اثر بخش نخواهد بود.
رييس مركز توسعه شبكه و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت، ادامه داد: نتايج مطالعات كشورهاي مختلف دنيا از جمله كانادا حاكي از آن است كه بيش از 75 درصد از خدمات موثر برسلامت مربوط به همكاري‌هاي بين بخشي است.
وي، با تاكيد بر ضرورت استفاده از ظرفيت‌هاي موجود نظير شوراي سلامت كشور،شوراي سلامت و شوراي برنامه‌ريزي و توسعه در استان‌هاي كشور، گفت: استفاده از اين ظرفيت‌ها مي‌تواند به تهيه و تدوين اهداف منطقه اي و استاني وهمچنين عملي تر شدن اهداف كلان كشوري، راهبردهاي اجرايي، ، هدفمند سازي فعاليت‌ها و خدمات در استان‌ها متناسب با مشكلات منجر شود.
«نظام ارجاع» شريان حياتي نظام سلامت و «پزشک خانواده» و «تيم سلامت» تنها استراتژي موفق در برون رفت از مشکلات کنوني
دكتر مطلق، نظام ارجاع را شريان حياتي نظام سلامت برشمرد وپزشک خانواده وتيم سلامت را تنها استراتژي موفق در برون رفت از مشکلات کنوني دانست و در ادامه بر ضرورت همكاري همه جانبه به عنوان تكليفي ملي ، وظيفه انساني و واجب ديني تاكيد كرد و افزود: تا زماني كه اين اعتقاد به عنوان مهم‌ترين اولويت کشور در برنامه‌ريزان ، سياستگذاران و مجريان برنامه ايجاد نشود ، اجراي برنامه پزشك خانواده ، محقق نخواهد شد.
رييس مركز توسعه شبكه و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت، در پايان اظهار اميدواري كرد كه دولت عدالت محور نهم بتواند با فراهم كردن کليه الزامات اجرائي نظام ارجاع با محوريت پزشک خانواده براي حل چالش هاي موجود در امر توليت سلامت،تجميع منابع،ايجاد زبان مشترک درسازمان‌ها وصندوق‌هاي بيمه اقدام عاجل وانقلابي به عمل آورده تا هم‌وطنان طعم شيرين دسترسي به خدمات جامع سلامت را با سطح بندي واولويت بندي نياز هاي آنان را تجربه كنند .
جواب بصورت نقل قول
