>>> تـازه های اخـترشـنــاسـی, نجوم و فیزیک <<<

[Renjer Babi]

کاوشگر فضايی اروپايی "روزتا"، طبق پيش بينی های محاسبه شده قبلی،توانست با استفاده از نيروی جاذبه مريخ توانسته مسير حرکت خود را به سوی دنباله دار "چوريموف - گراسيمنکو"، در نزديکی مشتری، تغيير دهد.



قرار است اين کاوشگر فضايی اروپايی در سال 2014 وارد مدار اين دنباله دار شود و سپس برای جمع آوری اطلاعات بر روی آن فرود آيد.در حال حاضر اين امکان فنی وجود ندارد که دانشمندان بتوانند مستقيما به اين دنباله دار دور دست، کاوشگر ارسال کنند. بنابراين، اين فضا پيما بدون سرنشين بايد از قوه جاذبه مريخ و کره زمين برای قرار گرفتن در مسيری درست و همچنين تنظيم سرعت و شتاب خود استفاده کند.اين اولين و تنها دفعه ای بوده که "روزتا" از کنار مريخ عبور کرده است.در پانزده دقيقه ای که مانور تغيير مسير اين کاوشگر در کنار مريخ صورت می گرفت، ارتباط راديويی اش با مرکز فضايی "دارمشتاد" آلمان قطع شد.
برقراری مجدد ارتباط راديويی با کاوشگر فضايی روزتا؛ باعث خوشحالی حاضران در اين مرکز شد. مدير برنامه ارسال کاوشگر گفت اين مانور "برای ماموريت فضايی روزتا حياتی بوده است."اين فضا پيما بدون سرنشين در حالی که به سوی دنباله دار (در نزديکی مشتری) سرعت می گيرد؛ دو بار از کنار کره زمين عبور خواهد کرد.دانشمندان اميدوارند که فضا پيما پيشرفته روزتا بتواند در جريان کاوشگری های خود در اين دنباله دار، به حل رازهای منظومه شمسی و چگونگی تکامل آن کمک کند.

parssky.com

[Renjer Babi]

پژوهشگران دانشگاه Georgia Tech موتور های جدیدی را طراحی کردند که 40 درصد مصرف سوخت فضا پیما ها را کاهش می دهد
قرار دادن فضا پیماها در مدار کار کار بسیار مشکلی است که یکی از مهمترین این مشکلات هزینه های بسیار سنگین آن می باشد و کم کردن هر کیلوگرم از وزن سفینه های فضایی ، مبلغ بسیار چشم گیری را از هزینه های سازمان های فضایی کم می کند ، زیرا این کار باعث کم شدن سوخت مصرفی این سفینه ها می شود .
به تازگی گروهی از محققان و پژوهشگران دانشگاه Georgia Tech موتوری را طراحی کرده اند که استفاده از آن باعث کاهش 40 درصدی مصرف سوخت در فضاپیما ها میشود . کارکرد این موتور بسیار شبیه به موتور هایی یونی استفاده شده در فضاپیماهایی Deep Space 1 (ناسا) و SMART-1 (اسا) است .
در این موتور انرژی خورشیدی باعث ایجاد یک میدان الکتریکی می شود که این میدان یون ها را با سرعت بسیار زیادی به بیرون پرتاب می کند . این کار نیروی زیادی تولید نمی کند اما فعالیت این موتور در طول هفته ها و یا ماه ها میتواند با ایجاد شتاب ، سرعت فضاپیما را به میزان بسیار زیادی بالا ببرد .
این کار باعث می شود تا فضاپیما از بیشترین شتاب خود استفاده کند و در مقابل میزان بسیار زیادی نیز در مصرف سوخت صرفه جویی می شود و از طرفی این امکان را به پایگاه های زمینی می دهد تا حرکت فضاپیما را به خوبی کنترل کنند .

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

parssky.com

[Mohammad Hosseyn]

درخشش ستاره متغير خي-دجاجه
اين ستاره متغير وارد محدوده رويت با چشم غير مسلح شده است بطوريكه هم اكنون به بيشينه درخشندگي خود رسيده و از داخل شهرها نيز با چشم غير مسلح قابل مشاهده است.

در ميان راه کهکشان و در قلب صورت فلکی دجاجه ستاره متغيری قرار داردبا تغييرات زياد که اخيرا" به بيشينه درخشندگی خود رسيده است. خی-دجاجه متغيری ميراگونه است که 5/2درجه ای ستاره اتـا قرار دارد. اتـا- دجاجه در امتداد خطی که ستاره بتـا را به گاما وصل می کند، قرار دارد.
اين متغير با دوره تناوب ٤٠٨ روز دز کمينه درخشندگی از قدر ١٤ است و از ديد تلسکوپهای کوچک پنهان می شود. در بيشينه درخشندگی چند هزار بار درخشان تر می شود و به قدر حدود ۵ می رسد. در اين هنگام با چشم غير مسلح قابل مشاهده می شود. البته بيشينه آن ثابت نيست و حتی گاهی به قدر 3/5 نيز می رسد که در اين صورت مدت بيشتری با چشم غير مسلح قابل مشاهده می باشد. در نجوم متغيری با اين تغييرات کم نظير است.

خی- دجاجه در فاصله 300 سال نوری از ما قرار دارد و با توانی بالغ بر 3000 خورشيد تابش می کند. با توجه به دمای پايين آن ( حدود 3000 درجه کلوين) می بايست شعاع آن 300 برابر خورشيد باشد بطوريکه اگر در جايگاه خورشيد قرار بگيرد سطح آن از مدار مريخ نيز فراتر می رود و زمين در داخل آن قرار می گيرد. خی- دجاجه در سال ١٦٨٦ توسط Gottfried Kirchکشف شد. او که اولين منجم سلطنتی آلمان محسوب می شد زمان زيادی را به مطالعه ستاره عناق پرداخت و در واقع کاشف خوشه های M11 , M5 نيز است. خی-دجاجه از نوع کميابی از ميراگونه هاست. ستاره های مشابه با خی- دجاجه ‍‌‎مقدار کمتری کربن دارند.در اين اجرام که به ستاره های Sمعروف هستند کربن و اکسيژن به يک مقدار يافت می شود. در اين ستاره ها مقدار زيادی زيرکونيم يافت می شود. رصدهای خطوط جذبی اکسيد زيرکونيم در ستاره خی-دجاجه نشان می دهدکه شکل آن از حالت کروی خارج شده است.
اين ستاره متغير وارد محدوده رويت با چشم غير مسلح شده است بطوريكه هم اكنون به بيشينه درخشندگي خود رسيده و از داخل شهرها نيز با چشم غير مسلح قابل مشاهده است.

بر گرفته از كتاب گاهشمار نجومي سال 1385

[Mohammad Hosseyn]

دانشمندان با استفاده از شبیه سازی توانستند تشکیل کهکشان هایی از ماده تاریک را تشریح کنند

هنگامی که نام کهکشان را می شنویم بیشتر به یاد کهکشان آندرومدا ، راه شیری و یا دیگر ساختار های باشکوه جهان می افتیم ، ساختار هایی زیبا با میلیونها میلیون ستاره که بار ها از پشت تلسکوپ و یا در تصاویر مختلف دیده ایم .
اما به تازگی پژوهشگران نشان دادند که در جهان ما کهکشان هایی وجود دارند که عمدتا از ماده تاریک تشکیل شده اند . این کهکشان ها با نام کوتوله های کره وار (dwarf spheroidals )شناخته می شوند ، این کهکشان ها دارای تعداد بسیار کمی ستاره هاستند و ساختار آن ها تقریبا خالی از گازهایی است که قسمت عمده ی کهکشان ها معمولی را تشکیل می دهد به همین دلیل این کهکشان ها از دید ما پنهان مانده اند . ماده تاریک تنها چیزی است که سراسر این کهکشان ها را پوشانده است .
یک گروه بین المللی از پژوهشگران با استفاده از ابر کامپیوتر ها پیشرفته موفق شدند انفعالات‌ داخلي‌ این کهکشان ها را محاسبه کنند و از طریق شبیه سازی توانستند چگونگی شکل گیری این کهکشان ها را توضیح دهند :
هنگامی که یک کهکشان کوچک به یک کهکشان بسیار بزرگتر برخورد می کند ، اصطکاک حاصل از برخورد ، سرعت حرکت گازهای کهکشان کوچک را کم می کند و به این طریق گاز ها از ساختار کهکشان جدا می شوند . بدون وجود گاز ، دیگر ستاره ای در داخل کهکشان متولد نمی شود و به تدریج از تعداد ستاره های کهکشان کاسته می شود .
اگر این کهکشان کوچک با یک کهکشان بسیار پر جرم بر خورد کند علاوه بر گاز ها ، مقدار زیادی از ستاره های خود را نیز طی فرایندی موسوم بهtidal shocking(تصادم کشندی) از دست می دهد و در پایان از کهکشان کوچکتر تنها تعداد کمی ستاره و مقدار عظیمی ماده تاریک باقی می ماند .


منبع universetoday.com

[Renjer Babi]

دو ستاره را با بادهای ستاره‌ای بسیار شدید تصور کنید.این بادها می‌توانند در هر ماه به اندازه کره زمين جرم به بیرون پرتاب کنند.اکنون همان دو باد ستاره‌ای را هنگام برخورد با هم در نظر آورید. این برخورد عظیم و خارق العاده دمای گازهای اطراف را تا میلیون‌ها درجه بالا می‌برد. این افزایش دما علت تابش پرتوهای ايکس است. اخترشناسان تا کنون بسیاری از این سیستم‌ها را در کهکشان راه شیری شناسایی کرده اند اما این بار نمونه‌ای از آن‌ها در ورای کهکشان ما دیده شده است.
هدا راشدی

تلسکوپ فضایی هابل این تصویر را از ابر ماژلانی کوچک گرفته است. علامت در این تصویر محل HD۵۹۸۰ را در نزدیکی لبه خوشه ستاره‌ای NGC۳۴۶ نشان می‌دهد.

HD۵۹۸۰ در ابر ماژلانی کوچک با فاصله تقريبی ۱۷۰۰۰۰ سال نوری از ما قرار دارد.این سیستم شامل دو ستاره است که یکی تقریبا ۳۰بار و دیگری ۵۰بار از خورشید سنگین تر است.هر کدام از آن‌ها میلیون‌ها بار بیشتر از خورشید از خود نور ساطع می کنند. فشار بسیار زیاد فوتون‌ها در هنگام فوران نور از ستاره، گازهای ستاره را به بیرون می راند. این گازها با سرعت بسیار زیاد حرکت می‌کنند که به آن‌ها باد ستاره‌ای می گویند.

سرعت بادهای ستاره‌ای در اين سيستم ۵برابر بادهای خورشیدی است.سرعت کاهش جرم آن‌ها نیز ۱۰ ميليارد بار بیشتر از خورشبد است. دو ستاره موجود در HD۵۹۸۰ فقط ۹۰ ميليون کيلومتر از هم فاصله دارند. به دلیل این فاصله نزدیک بادهای ستاره ای دو ستاره یکدیگر را با نیروی بسیار زیادی متلاشی می‌کنند، گازها را بیرون می رانند ومقدار عظیمی پرتو ايکس ساطع می‌کنند. این سیستم ۱۰ برابر خورشید پرتو ايکس ساطع می کند.

يک گروه تحقيقاتی با استفاده از داده های چاندرا اولین بار گزارشی از تابش پر انرژی پرتو ايکس را ثبت کرد.اما ماهیت آن ناشناخته بود.سپس داده‌های XMM-Newton نشان داد که بدون تردید اين تابش قوی ناشی از بادهای ستاره‌ای است. دو ستاره در یک دوره ۲۰ روزه به دور هم می چرخند. ولی چون صفحه چرخش آن‌ها درست مقابل خط دید ما از روی زمین است پیوسته گرفت‌هایی از دید ناظر زمینی مشاهده می‌شوند.بادهای ستاره‌ای نیز از روی زمین در جهت‌های مختلف همراه با مقدار ماده متفاوت دیده می‌شوند.

دکتر «یيل نازه»(yeal Naze) مدیر این پروژه می‌گوید:"قبلا سیستمی شبیه به این در کهکشان راه شیری دیده شده بود. اما این سیستم دلیلی قطعی برای وجود چنین سیستم‌هایی در خارج از کهکشان ما است".XMM-Newton بزرگترین آینه‌ها را در میان تمامی رصدخانه های پرتو ایکس دارد.داده های اولیه چاندرا نتوانست HD۵۹۸۰ را شناسایی کند.

دکتر «میشل اف.کروکران(Michael F. Corcoran)« یکی از دانشمندان انجمن تحقیقات فضایی دانشگاهی ناسا می گوید:"بادهای ستاره‌ای تأثیر مهمی را در چگونگی ساطع شدن ماده از ستاره‌های پر جرم ایجاد می کند. برخورداری از توانایی مطالعه این بادها در کهکشان‌های دیگر به این معنا است که ما قادر خواهیم بود اثرات ترکیبات و محیط‌های گوناگون را روی تکامل ستارگان پرجرم بررسی کنیم. با استفاده از داده های XMM-Newton می توان تعادل دقیق بین این بادها را مطالعه نموده و میزان تغییرات قدرت این بادها را تعیین کرد".

nojum.ir

[Renjer Babi]

دانشمندان با استفاده از شبیه سازی توانستند تشکیل کهکشان هایی از ماده تاریک را تشریح کنند
هنگامی که نام کهکشان را می شنویم بیشتر به یاد کهکشان آندرومدا ، راه شیری و یا دیگر ساختار های باشکوه جهان می افتیم ، ساختار هایی زیبا با میلیونها میلیون ستاره که بار ها از پشت تلسکوپ و یا در تصاویر مختلف دیده ایم .
اما به تازگی پژوهشگران نشان دادند که در جهان ما کهکشان هایی وجود دارند که عمدتا از ماده تاریک تشکیل شده اند . این کهکشان ها با نام کوتوله های کره وار (dwarf spheroidals )شناخته می شوند ، این کهکشان ها دارای تعداد بسیار کمی ستاره هاستند و ساختار آن ها تقریبا خالی از گازهایی است که قسمت عمده ی کهکشان ها معمولی را تشکیل می دهد به همین دلیل این کهکشان ها از دید ما پنهان مانده اند . ماده تاریک تنها چیزی است که سراسر این کهکشان ها را پوشانده است .
یک گروه بین المللی از پژوهشگران با استفاده از ابر کامپیوتر ها پیشرفته موفق شدند انفعالات‌ داخلي‌ این کهکشان ها را محاسبه کنند و از طریق شبیه سازی توانستند چگونگی شکل گیری این کهکشان ها را توضیح دهند :
هنگامی که یک کهکشان کوچک به یک کهکشان بسیار بزرگتر برخورد می کند ، اصطکاک حاصل از برخورد ، سرعت حرکت گازهای کهکشان کوچک را کم می کند و به این طریق گاز ها از ساختار کهکشان جدا می شوند . بدون وجود گاز ، دیگر ستاره ای در داخل کهکشان متولد نمی شود و به تدریج از تعداد ستاره های کهکشان کاسته می شود .
اگر این کهکشان کوچک با یک کهکشان بسیار پر جرم بر خورد کند علاوه بر گاز ها ، مقدار زیادی از ستاره های خود را نیز طی فرایندی موسوم بهtidal shocking(تصادم کشندی) از دست می دهد و در پایان از کهکشان کوچکتر تنها تعداد کمی ستاره و مقدار عظیمی ماده تاریک باقی می ماند .


parssky.com

[Renjer Babi]

فضاپیمای افق‌های نو روز گذشته به ملاقات غول منظومه شمسی رفت و توانست بهترین تصاویر ممکن را از فعالیت‌های آتشفشانی آیو ثبت کند

چهارشنبه گذشته، فضاپیمای افق‌های نو (نیوهورایزنز) به نزدیک‌ترین فاصله از منظومه سیاره‌ای مشتری رسید و توانست مجموعه‌ای از تصاویر دقیق را از غول چشم‌سرخ منظومه شمسی تهیه و آنها را به زمین ارسال کند.در میان این تصاویر می‌توان به تصویر یک ستون خاکستر غبارآلود برآمده از آتشفشان تواشتار (Tvashtar) در قمر آیو اشاره کرد که تا ارتفاع 240 کیلومتری از سطح این قمر گالیله‌ای پرنور فوران کرده است. به گفته جان اسپنسر، از مدیران گروه علمی برخورد با مشتری در موسسه تحقیقات علمی جنوب‌غربی ایالات متحده، تصویر ارسالی افق‌های نو بهترین تصاویر از آتشفشان‌های آیو است که پس‌از ملاقات فضاپیماهای ویجر در سال 1979 تاکنون گرفته شده است. اسپنسر امیدوار است فعالیت آتشفشان تواشتار تا ملاقات بعدی این فضاپیما ادامه داشته باشد تا تصاویر به‌مراتب بهتری از فعالیت‌های آتشفشانی این قمر گرفته شود.

شرح عکس: قمر آیو دارای بیشترین فعالیت‌های آتشفشانی در منظومه شمسی است. ستون فوران‌یافته از آتشفشان تواشتار در بالای تصویر سمت راست دیده می‌شود. نقاط درخشانی که در سمت راست همین تصویر دیده می‌شود، کوهستان‌های بلند این قمر هستند.

افق‌های نو هم‌چنین نزدیک‌ترین تصویر ممکن را از لکه سرخ کوچک مشتری تهیه کرده است، طوفانی که به‌تازگی از تلفیق سه طوفان کوچک‌تر سفیدرنگ ایجاد شده است. در تازه‌ترین تصاویر، لکه سرخ کوچک به شکل حیرت‌انگیزی شبیه به چشم سرخ‌رنگ مشتری دیده شده است که قرن‌ها است عظیم‌ترین طوفان منظومه شمسی است.

قمر یخی اروپا نیز از دیگر اهداف نخستین افق‌های‌نو بود که در نخستین تصاویر ثبت شد. هدف اصلی از این تصاویر، بررسی عوارض سطحی دایروی عجیبی است که سال‌ها است ذهن سیاره‌شناسان را به‌خود مشغول کرده است. از آن‌جایی که این کمان‌ها و دایره‌های بلند بسیار کم‌نورند، بهترین حالت برای بررسی آنها زمانی است که خورشید، سایه‌های بلندی را روی سطح یخ‌زده این قمر ایجاد می‌کند.

اما افق‌های‌نو در این میان از گانیمید، بزرگ‌ترین قمر منظومه شمسی نیز غافل نشده است. این قمر نیز در نخستین تصاویر ارسالی حاضر است و مجموعه‌ای متنوع را شامل سطح پیر و غبارگرفته، عوارض ناشی از مواد جوان درخشان و گودال‌های برخورد شهابواره‌ها به نمایش گذاشته است. با گذشت این همه سال از بررسی اقمار مشتری، ترکیب بخش اعظمی از سطح این قمر یخ‌زده هم‌چنان نامعلوم است و انتظار می‌رود کاوش‌های فضاپیمای افق‌های‌نو بتواند اسرار زیادی از گانیمید را برملا کند.

بخش زیادی از اطلاعات و تصاویر این فضاپیما در فروردین‌ماه به زمین ارسال خواهدشد، بنابراین افق‌های‌نو فرصت دارد تا قبل‌از آن‌که آنتن مخابراتی‌اش رو به زمین قرار بگیرد، به جمع‌آوری اطلاعات بیشتر بپردازد. برنامه بعدی این فضاپیما پس از بررسی مشتری، تعقیب دنباله مغناطیسی مشتری است؛ منطقه‌ای در میدان مغناطیسی این سیاره که یون‌های گوگرد و اکسیژن فوران‌یافته از آتشفشان‌های آیو در آن به‌دام افتاده‌اند. با وزش بادهای خورشیدی، این یون‌ها به بیرون پرتاب می‌شوند و در دنباله‌ای که صدها میلیون کیلومتر درازا دارد، قرار می‌گیرند. این دنباله مغناطیسی عملا تا مدار زحل کشیده شده است.هدف نهایی فضاپیمای افق‌های نو، پلوتو و دیگر اجرام کمربند کویی‌پر است. کمربند کویی‌پر، حلقه‌ای از اجرام یخ‌زده بازمانده دوران تکوین منظومه شمسی است که در بخش خارجی منظومه شمسی برگرد خورشید می‌چرخند.

parssky.com

[Renjer Babi]

سازمان فضایی اروپا پروژه جدید خود موسوم به بی پی کولومبو را برای ارسال به سیاره عطارد تصویب کرد .
چندی پیش ناسا فضاپیمای مسنجر (Messenger) خود را به سمت عطارد اولین سیاره منظومه شمسی ارسال کرده است تا به اسرار ناشناخته ی این سیاره پی ببرد در همین راستا به تازگی سازمان فضایی اروپا (اسا) ماموریت جدیدی را برای این سیاره طرح ریزی کرده . این ماموریت که بی پی کولومبو (BepiColumbo) نام دارد ،پروژه ای مشترک میان سازمان فضایی اروپا و سازمان اکتشافات فضایی ژاپن (Jaxa) است .
مطابق برنامه ریزی های انجام شده ، BepiColumbo در اگوست سال 2013 به فضا پرتاب خواهد شد و شش سال بعد به سیاره عطارد خواهد رسید . در این ماموریت دو مدار گرد با هم به سمت عطارد فرستاده می شوند مدار گرد اول ، مدارگرد سیاره ای عطارد (Mercury Planetary Orbiter)است که از آن برای انجام تحقیقات سیاره ای استفاده خواهد شد و دیگری مدارگرد مغانطیس – سپهری عطارد (Mercury Magnetospheric Orbiter ) می باشد که بر روی فضای مغناطیسی اطراف این سیاره تحقیق خواهد کرد .
ساخت مدارگرد اول که با نام اختصاری MPO شناخته می شود بر عهده ی سازمان فضایی اروپاست و مدارگرد دوم (MMO ) توسط Jaxa ساخته خواهد شد و در نهایت هر دو توسط یک فضاپیمایی مشترک به سمت پلوتو فرستاده می شوند .





parssky.com

[Renjer Babi]

آخرین تصویر کاسینی از تیتان :یک جزیره در میان دریاچه ای از هیدرو کربن
تصویر روبرو آخرین تصویر گرفته شده از سطح تیتان ، قمر زحل است که در تازیخ 22 فبریه 2007 توسط فضا پیمای کاسینی تهیه شده . چیزی که در این تصویر به چشم می خورد دریاچه ی بزرگی روی تیتان می باشد که یک جزیره ی کوچک را احاطه کرده . ابعاد این جزیره 150کیلومتر در 90 کیلومتر و تقریبا به بزرگی جزیره ی بزگ هاوایی است . اما بر خلاف زمین ، دریاچه های روی تیتان از هیدرو کربن مایع تشکیل شده اند .

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]











parssky.com

[Renjer Babi]

بزرگ‌ترین تلسکوپ‌های فضایی و زمینی، کهکشانی را به‌تصویر کشیده‌اند که دراثر میدان گرانشی بسیار قوی یک خوشه کهکشانی و محیط بسیار خشن اطراف (!) پاره‌پاره شده است
بزرگ‌ترین تلسکوپ‌های فضایی و زمینی کهکشانی را به‌تصویر کشیده‌اند که دراثر میدان گرانشی بسیار قوی یک خوشه کهکشانی و محیط بسیار خشن اطراف (!) پاره‌پاره شده است. این یافته توانسته‌است بسیاری از ابهام‌های پیش‌روی اخترشناسان را درمورد کهکشان‌های مارپیچی حل کند، این‌که چطور این کهکشان‌های غنی از گاز پس‌از میلیاردها سال به کهکشان‌هایی بیضوی یا نامنظم و بدون گاز تبدیل می‌شوند. این یافته‌ها هم‌چنین فرآیند جدیدی را معرفی کرده‌است که طی آن، میلیون‌ها ستاره بی‌خانمان درون یک خوشه کهکشانی پراکنده می‌شوند.
شبانگاه که به آسمان می‌نگریم، کهکشان‌های بسیاری را با شکل‌های متفاوت در اطراف خود می‌بینیم. تقریبا نیمی از آنها را کهکشان‌های بیضی‌شکل بدون گاز تشکیل می‌دهند که فعالیت‌های تولد ستاره‌ای در آنها بسیار ضعیف است؛ درحالی‌که نیم دیگر، کهکشان‌های مارپیچی و نامنظم غنی از گاز هیدروژن هستند که فعالیت‌های شدید تولد ستارگان در آنها جریان دارد. رصدهایی که تاکنون انجام شده، نشان داده است کهکشان‌های بدون گاز اغلب در نزدیکی مرکز خوشه‌های کهکشانی شلوغ یافت می‌شوند، درحالی‌که مارپیچی‌ها بیشتر عمر خود را در محیط‌های خلوت‌تر سپری می‌کنند.
با ورود تلسکوپ‌های بزرگ به ژرفای جهان، اخترشناسان توانستند ساختار عالم را در روزگاران جوانی‌اش بررسی کنند و متوجه شوند زمانی‌که عالم به نصف سن کنونی‌اش رسیده بود، از هر پنج کهکشان تنها یکی عاری از توده‌های عظیم گاز هیدروژن بود. پس این همه کهکشان عاری از گاز که امروز در اطرافمان می‌بینیم، از کجا آمده‌ است؟
تصویر را [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] ببینید. اخترشناسان شک کرده بودند که نوعی فرآیند تبدیل ساختار به‌وقوع پیوسته است، اما به دلیل همین دوره طولانی چند میلیارد ساله موفق نشده بودند چنین فرآیندهایی را مشاهده کنند. اما رصد جدید هابل که به همت گروهی بین‌المللی از اخترشناسان به سرپرستی لوکا کورتز از دانشگاه کاردیف در انگلستان انجام شده است، یکی از بهترین شواهد ممکن را در شناسایی این فرآیند تبدیل ساختار فراهم کرده است. هدف اصلی این تصویر، خوشه کهکشانی آبل2667 بود، اما دانشمندان در این خوشه کهکشانی به کهکشان مارپیچی عجیبی برخوردند که در گوشه بالا-چپ تصویر دیده می‌شود. ترکیب گرانش ماده تاریک، گازهای داغ و صدها کهکشان موجود در این خوشه، این کهکشان مارپیچی را تا حداقل سرعت 3.5 میلیون کیلومتر بر ساعت شتاب داده است و در چنین سرعتی، برخورد با گازهای داغ درون فضای درون خوشه و اثرات جزر و مدی گرانشی خوشه سبب می‌شود توده‌های گاز و ستارگان این کهکشان به سویی دیگر کشیده شوند و کهکشان ریش‌ریش به‌نظر برسد.. شبیه این پدیده را هر روز در اقیانوس‌ها و دریاهای زمین شاهدیم که چگونه گرانش ماه و خورشید، جزر و مد آب دریا را پدید می‌آورند.
کهکشان مارپیچی پاره‌پاره در فاصله 3.2 میلیارد سال‌نوری زمین قرار دارد. ‌به‌دنبال این کهکشان می‌توان رشته‌ای از گره‌های درخشان آبی‌رنگ و نوارهای درهم‌تنیده ستارگان جوانی را دید که تولد و تحولشان در نتیجه تعامل نیروهای جزر و مدی خوشه کهکشانی و مکانیسم دیگری به‌نام فشار برخوردی تهی‌کننده (Ram Pressure Stripping) است. گازهای داغ خوشه کهکشانی آبل2667 را ذرات بارداری تشکیل داده‌اند که دمایشان بین ده تا صد میلیون درجه کلوین است و وقتی به کهکشانی برخورد می‌کنند، توده‌های گاز پرکننده فضایش را به بیرون هل می‌دهند؛ همانند بادهای خورشیدی که گازهای یونیزه گیسوی یک دنباله‌دار را به بیرون هل می‌دهند و دنباله گازی دنباله‌دار را تشکیل می‌دهند. به‌دلیل همین شباهت، اخترشناسان این کهکشان را کهکشان دنباله‌دار نام نهاده‌اند.
بررسی‌ها نشان داده است میلیون‌ها ستاره از کهکشان دنباله‌دار ربوده شده است و این کهکشان مارپیچی در روندی غیرقابل اجتناب، اندوخته گازی و غبار خود را از دست می‌دهد و در آینده‌ای نه‌چندان دور (البته در مقیاس کیهانی) به کهکشانی عاری از گاز و مملو از جمعیتی ستارگان قرمز پیر تبدیل می‌شود؛ اما در میان این همه خرابی، اثرات جزر و مدی گرانش خوشه کهکشانی، بستری مناسب را برای تولد ستارگان در قلب این کهکشان رو به نابودی فراهم کرده است.
اخترشناسان تخمین می‌زنند این دوره تغییر ساختار نزدیک به یک میلیارد سال طول خواهد کشید. آن‌چه تلسکوپ فضایی هابل به تصویر کشیده است، وضعیت این کهکشان پس‌از دویست میلیون سال از آغاز این فرآیند است، زمانی که تنها 20% این فرآیند انجام شده است.
اما این تنها اثر گرانش قدرتمند این خوشه کهکشانی نیست. نمونه‌های متنوعی از خم‌شدن نور اجرام دوردست‌تر و تصاویر کج‌ومعوج نیز دیده می‌شود که در اثر پدیده همگرایی گرانشی ایجاد شده‌اند. کمان موزی‌شکل درخشان و بزرگی که در راست مرکز تصویر دیده می‌شود، تصویری کج اما تقویت‌شده از کهکشانی بسیار دور است که پشت هسته این خوشه قرار گرفته است.
تلسکوپ فضایی هابل این تصویر را در اکتبر 2001 با استفاده از دوربین زاویه‌باز و سیاره‌ای2 (WFPC2) تهیه کرده است که خود از سه نوردهی در فیلترهای آبی، سبز و فروسرخ نزدیک بدست آمده است. اما دانشمندان برای تحلیل دقیق‌تر این تصویر نیاز به اطلاعات بیشتری داشتند و به همین دلیل از تلسکوپ‌های بزرگ زمینی و فضایی دیگری مانند تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا (ESO-VLT) در شیلی، تلسکوپ فضایی فروسرخ اسپیتزر، رصدخانه تابش‌ایکس چاندرا و تلسکوپ‌های دوقلوی کک در هاوایی نیز برای تصویربرداری از این خوشه کهکشانی استفاده کردند. تلسکوپ‌های VLT برای طیف‌نگاری مریی و نورسنجی فروسرخ مورد استفاده قرار گرفتند. تلسکوپ فضایی اسپیتزر داده‌های نورسنجی فروسرخ میانی را فراهم کرد. رصدخانه فضایی چاندرا نیز اطلاعات پرتو‌های ایکس این خوشه را جمع‌آوری کرد و تلسکوپ‌های دوقلوی کک نیز برای طیف‌نگاری مریی مورد استفاده قرار گرفتند. با بررسی داده‌های طیف‌نگاری مریی می‌توان دما، ترکیب شیمیایی و سرعت شعاعی ستارگان و کهکشان‌ها را اندازه‌گیری کرد. نورسنجی فروسرخ نیز برای اندازه‌گیری درخشندگی و هرگونه تغییرات درخشندگی اجرامی که در طول‌موج‌های فروسرخ تابش می‌کنند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

parssky.com