نگاهي کوتاه به شهرستان سميرم
شهرستان سميرم در استان اصفهان بر سر راه ايلات استان چهارمحال وبختياري، کهگيلويه و بويراحمد و استان فارس واقع شده است. به همين علت صنايع دستي عشايري به خصوص بافته هاي داري؛ در اين منطقه از رونق زيادي برخوردار است. از ميان مهم ترين صنايع دستي اين شهرستان مي توان به قالي بافي، گليم بافي و جاجيم بافي اشاره نمود. اين بافته هاي داري بيشتر در کارگاه هاي خانگي و توسط زنان و دختران منطقه بافته مي شوند. صنايع مذکور اغلب محلي بوده و جنبه خود مصرفي دارند. مردم اين منطقه به كشاورزي ودامداري اشتغالدارند.شهرستان سميرم از چشم اندازهاي طبيعي و زيبايي برخوردار است. آبشارهاي متعدد همراه با کوه هاي سربه فلک کشيده و جنگل هاي طبيعي و مصنوعي جلوه اي زيبا به اين شهرستان بخشيده و استراحت گاهي بديع براي آسايش بازديد کنندگان فراهم نموده است. نماي شهر سميرم پردرخت و زيباست و چشم انداز کوهستاني شهرستان سميرم سبب جلب بازديد کنندگان زيادي به اين منطقه شده است.
مکان هاي ديدني و تاريخي
شهرستان سميرم از چشم اندازهاي طبيعي و زيبايي برخوردار است. آبشارهاي متعدد همراه با کوه هاي سربه فلک کشيده و جنگل هاي طبيعي ومصنوعي جلوه اي زيبا به اين شهرستان بخشيده و استراحت گاهي بديع براي آسايش بازديد کنندگان فراهم نموده است. نماي شهر سميرم پر درخت و زيباست و چشم انداز کوهستاني شهرستان سميرم سبب جلب بازديد کنندگان زيادي به اين منطقه شده است.
صنايع و معادن
معادن خاک نسوز پشته و خاک گچ سميرم شهرت دارند.
کشاورزي و دام داري
شهر سميرم و پيرامون آن، داراي كشاورزي پر رونق است و فرآورده هاي كشاورزي آن گندم، جو، چغندرقند، حبوبات، و گياهان علوفه اي است. باغ داري رواج دارد و ميوه هاي آن، به ويژه سيب سميرم شهرت دارد. هم چنين دام داري و پرورش گوسفند، بز، گاو، اسب و استر نيز رواج دارد.
مشخصات جغرافيايي
مركز شهرستان سميرم با پهناي حدود 15 كيلومتر مربع، در جنوب استان اصفهان، در 31 درجه و 25 دقيقه پهناي شمالي و 51 درجه و 34 دقيقه و 30 ثانيه درازاي خاوري نسبت به نيمروز گرينويچ، و بلندي 2 هزار و 460 متر از سطح دريا قرار دارد. اين شهرستان از سوي شمال به شهرستان شهرضا، از جنوب به استان كهگيلويه و بوير احمد، از باختر به استان چهار محال و بختياري و از خاور به استان فارس محدود است. سميرم داراي آب و هواي معتدل بوده و ميانگين ريزش برف در آن 60 سانتي متر، و ميانگين بارش ساليانه 400 ميلي متر است. درجه حرارت در تابستان 25- 30 درجه بالاي صفر و در زمستان تا 15 درجه زير صفر مي رسد. سميرم ناحيه كوهستاني است و مهم ترين بلندي هاي آن، رشته كوه هاي دينار ( ستيغ دنا ) در جنوب و علي جوق، سياه، بهروز، چال قفا و سودمند هستند.
وجه تسميه و پيشينه تاريخي
مردم محل بر اين باورند، كه سميرم در اصل «سام آرام» بوده است. زيرا درروزگاران كهن سام نريمان، نياي رستم جهان پهلوان سيستاني، به دردي گرفتار مي شود، كه آرام نمي گيرد و پزشكان از درمانش در مي مانند تا اين كه گذرش به ناحيه سميرم مي افتد و به سبب آب و هواي سالم آن، دردش درمان يافته آرام مي شود. بدين جهت اين ناحيه را « سام آرام » خواندند، كه بعدها به سميرم تبديل شده است. بنا بر روايت ديگري اين ناحيه را سام بن ارم بنا كرده و « سام ارم » خوانده مي شده است كه اندک اندک به سميرم تبديل يافته است. بعضي ها نيز بناي شهر را به سميراميس، ملكه آشور و بابل نسبت داده و به نام وي « سميرام » خوانده اند. احمد كسروي، در پژوهش خود سميرم را از دو پاره « سمي » يا « شمي » به معني سرد و « ران » يا « رام » به معني محل، مكان و سرزمين دانسته و چنين نتيجه گرفته است، كه سميرم و سميران، به معني جا، مكان و سرزمين سرد است. از آن جا كه شهر سميرم، در گذشته جزو شهرستان شهرضا بوده است، مي توان گفت كه اين شهر از لحاظ تاريخي، سياسي و تا اندازه اي اجتماعي و اقتصادي، بستگي زيادي به آن شهرستان دارد.
طبيعت درشهرستان سميرم
به دليل كوهستاني بودن منطقهي سميرم؛ كوه هاي آن از بارندگي كافي برخوردار است. رودخانه ها و چشمه سارهاي فراواني در اين منطقه وجود دارد و به همين سبب داراي مراتع خوبي است كه در بهار و تابستان چراگاه هاي تيره هاي مختلف ايلات قشقايي، بختياري و بويراحمد است. رودخانه هاي مهم اين شهرستان عبارت اند از: رودخانه ماربركه، رودخانه حنا، رودخانه سميرم، رودخانه آب ونک، رودخانه دهان، رودخانه چنگ آباد، آب ملخ، ايلان دره، بهمن زاد، تنگ جلو، تنگ خشک، جنگاباد، چاه تل، خركش. در خاور شهر سميرم در دره اي به نام دره آبشار، آبي به صورت آبشار از ارتفاع 35 متري فرو مي ريزد كه از جهت طبيعي مكاني ديدني و تماشايي بوده و به نام آبشار سميرم معروف است. قنات ها از جمله منابع آبي هستند که علاوه بر رودها و چشمه ها آب مورد نياز کشاورزان را در شهرستان سميرم تامين مي کنند. بعضي از اين قنات ها طولاني بوده و چاه هاي متعددي دارند. از قنات هاي معروف اين شهرستان مي توان قنات هاي شاه جعفر، ضرغام آباد، وردشت و كيفته را نام برد.
رودخانه ماربركه سميرم
ماربرکه رودخانه بزرگي است با آب فراوان كه از تنگ شهيد در دامنه خاوري كوه دنا سرچشمه گرفته و در نزديكي آبادي آب ملخ پس از ريختن آب رودخانه سميرم و رودهاي ديگر به آن خرسان ناميده مي شود. اين رودخانه در ادامه به سوي باختر جاري شده و به رود كارون مي ريزد.
رودخانه سميرم
رودخانه سميرم از جنوب شهرستان سميرم سرچشمه گرفته و در طول مسير خود با رودخانه حنا يكي مي شود. سميرم در ادامه مسير خود به خرسان كه شعبه مهم رودخانه كارون است مي ريزد.
رودخانه حنا سميرم
رودخانه حنا از دامنه هاي باختري كوه مرواريد سرچشمه گرفته و در مسير خود از آبادي حنا گذشته و در نهايت به رودخانه سميرم مي ريزد.
رودخانه آبونک سميرم
رودخانه آبونک از آبادي گندمان جنوب بروجن سرچشمه گرفته و با آب هاي ديگري مانند آب شمس آباد و آبجاق يكي شده و سرانجام به كارون مي ريزد.
رودخانه دهان سميرم
رودخانه دهان از رودخانه هاي فصلي و کوچک شهرستان سميرم است که از جنوب اين شهرستان سرچشمه گرفته است.
رودخانه چنگ آباد سميرم
رودخانه چنگ آباد يکي از رودهاي کوچک و فصلي شهرستان سميرم است که از قسمت باختري اين شهرستان سرچشمه مي گيرد و سرانجام به رودخانه حنا مي ريزد.
آبشار زيباي سميرم
آبشار سميرم که 35 متر ارتفاع دارد در 4 كيلومتري خاور شهرستان سميرم قرار دارد. در اطراف اين آبشار زيبا که از جهت طبيعي مكان بسيار ديدني و جذابي است، محلي براي استراحت بازديدكنندگان در نظر گرفته شده که اين خود باعث جلب گردشگران بيش تر در اطراف اين آبشار شده است.
آبشار تخت سليمان سميرم
در جبهه شمالي کوه دنا و در فاصله نيم ساعت راهپيمايي از ده آب ملخ به چشمه و آبشار تخت سليمان مي رسيم كه مانند پلي بر روي رودخانه مارب استوار شده و از طريق ريشه و شاخه هاي درختاني كه اين طاق را تشكيل داده اند به اين رودخانه سرازير مي شود. اين آبشار در عين زيبايي يکي از خطرناک ترين آبشار هاي ايران نيز محسوب مي شود.
آبشار خضر سميرم
ديدار از استان اصفهان و شهر سميرم بدون گشت و گذار در اطراف آبشار خضر تکميل نمي شود. اين آبشار معروف که در جبهه شمالي كوه دنا قرار دارد، بعد از رودخانه نقره اي يا سربي رنگ خضر قرار داشته و آب آن با گذر از داخل روستا، باغ هاي ميوه فراواني را سيراب مي کند. گل هاي لاله اي كه در فصل مناسب و در پايين دست ها و دامنه هاي كوه روييده اند نيز توسط آب اين آبشار سيراب شده و مناظر بسيار بديع و دلربايي ايجاد مي کند که ديدگان هر بيننده اي را به سوي خود مي کشاند. آبشار خضر يكي از آبشارهاي بلند منطقه است كه زيبايي آن همواره باعث جذب جهانگردان و ايرانگردان شده است.
آبشار آب ملخ سميرم
اين آبشار در باختر روستاي آب ملخ و در فاصله 60 كيلومتري شهر سميرم قرار دارد و از گردشگاه هاي اهالي و بازديدكنندگان اين منطقه به شمار مي رود.
منطقه سمير م درحوزه رسوب گذاري زاگرس قرار گرفته واز نظر مورفولوژي داراي روند عمومي شمال غرب- جنوب شرق است كه تحت تأثيرتكتونيک زاگرس با همان روند قرار گرفته است. بر جستگي ها ي مهم منطقه را بيش تر سنگ هاي آهكي كرتاسه، آسماري و گا هي نيز آ هک هاي د وره ا ئوسن تشكيل داده اند. دشت هاي منطقه بيش تر رسوبا ت رود خانه اي و مربوط به دوران چهارم هستند. بعضي از دشت هاي بزرگ حوزه مانند: د شت مهر گرد (وردشت) در ساختمان ناود يس واقع شده كه سنگ كف آن از طبقات مارني ويا شيلي كرتاسه تشكيل شده است، به طور كلي مي توان ا ز نظر جغرا فيايي منطقه را به سه بخش ارتفاعات حوزه ها ي کوهستاني، تپه ماهورها وکوهپايه ها و دشت ها تقسيم نمود. برخي از مهم ترين ارتفاعات اين شهرستان عبارت اند از: آبشار، آبگردو، آق داغ، آلما لوق، بغل گنده، بوركون، بهرز، بهزاد، بيدبلاجي، پس دز، پشت قفا. به طور كلي د شت ها را رسو بات د وران چها رم و تر ا س ها ي آ بر فتي و وا ريزه هاي دامنه ا ي د رشت دانه، رسوبا ت مخروط ا فكنه و سيلا ب ها و رسوبا ت رو د خانه ا ي با دانه بند ي ها ي مختلف به وجود آ ورده ا ند. ضخا مت آ برفت در ا ين دشت ها كم و ا ز نظر آب ها ي ز ير ز ميني چند ان غني نيست. در بعضي نقاط ا ين دشت ها به علت قرار گرفتن در دا منه ناود يس ها، سنگ كف آن ها بالا بوده، سفره ها ي سطحي قابل توجهي را به وجود آورد ه ا ند و غالبا" د را ين مناطق ر و يشگا ه هايي به صورت مرغزار در آ مده كه محل منا سبي برا ي چر ا ي ا حشام هستند. مهم تر ين دشت ها ي اين شهر ستا ن عبارت اند از: دشت قبر كيخا، دشت سمير م دشت مهر گرد (وَرد شت)، د شت حنا، دشت قو ر تَپَسي.
قلعه ها ، برجها و آتشکده ها در شهرستان سميرم
آتشدان سنگي سميرم
آتشدان سنگي که در شهر سميرم واقع شده، مربوط به عهد هخامنشيان است و از ديدني هاي باستاني اين منطقه به شمار مي رود.
دژ بهمن سميرم
قلعه سنگي يا دژ بهمن يكي از بناهاي مهم تاريخي به جا مانده در اطراف سميرم است. از تاريخ و چگونگي ساخت اين قلعه اطلاعات مستندي در دست نيست.
ميل سنگي سميرم
ميل سنگي سميرم بر روي تپه اي طبيعي در خاور سميرم وجود داشته و زيارت گاه مردم اطراف اين شهر بوده است.