آذری شعرلری

[t.s.m.t]

Mǝqalindir bu rǝncurin şǝfasi,
Şǝfaül-qǝlb mǝhbubin liqasi.
Qaşındır vǝhy, eynin ayǝtüllah,
Nǝharü leyl anın ağü qǝrasi.
Vüsalin şövqünü şol can bilir kim,
Anın canındadır eşqin bǝlasi.
Cǝm ol arifdir, ey dilbǝr kim, oldu
Üzün ayineyi-geytinümasi.
Gǝl, ey aşiq, şǝhid ol eşq içindǝ
Ki, hǝqdir ol şǝhidin qanbǝhasi.
Riyayi zahid eylǝr eşqǝ inkar,
Bǝladır zahidin zǝrqü riyasi.
Fǝqih adǝmdǝn ürkǝr, sǝcdǝ qılmaz,
Mǝgǝr şeytandır ol şumun xudasi.
Qiyamǝt qopdu, ey tacir zǝrülbi
Ki, yoxdur ol günün biü şǝrasi.
Əgǝr safisǝn, ey sufi, gey ǝtlas
Ki, biqǝdr oldu tamatın libasi.
Nǝsimidir vücudi-fǝrdi-mütlǝq,
Bu tovhidin ǝhddǝndir ǝsasi.

NƏSİMİ

[t.s.m.t]

Nǝ tubadır boyun, yarǝb kim, irdi ǝrşǝ balasi
Nǝ sünbüldür saçın gör kim, cahanı tutdu sevdasi.
Günǝş tǝlǝtli üzündür bu gün alǝmdǝ, ey dilbǝr
Ki, hǝr mǝnidǝ kamildir, bulunmaz mislü hǝmtasi.
Nǝ yǝğmaçı moğolçindir gözün, yarǝb ki, dövründǝ
Yayılmışdır yasağından yedi iqlimǝ yǝğmasi.
Sǝdǝfdǝn gǝrçi, ey dilbǝr, çıxar qiymǝtli inculǝr,
Vǝ lakin özgǝ cövhǝrdir dişin lölöi-lalasi.
Cǝmalın vǝslini hǝqdǝn dilǝr alǝmdǝ hǝr aşiq,
Vǝli şol dürri-mǝknunun bulunmaz qǝri-dǝryasi.
Qǝradır geydigi ya gög hǝmişǝ zahidin, yarǝb,
Nǝ matǝm düşmüş ana kim, tükǝnmǝz heç anın yasi?
Şǝrabü şahidin zikri dilimdǝn getmǝdi ta kim,
Mǝni sevdadǝn ǝsritdi nigarın eyni-şǝhlasi.
Riyalı zahidin daim işi tǝzvirü iğvadır,
Vǝli kar etmǝz ol divin mana tǝzvirü iğvasi.
Qül allahümmǝ malik çün mana tǝvizi-hirz oldu,
Xilas oldum yüvǝsvisdǝn, gedir sǝndǝn bu vǝsvasi.
Bu gün fǝrdadǝn, ey vaiz, mǝni qorxutma, ǝbsǝm dur
Ki, qorxusuzdur ol arif ki, imruz oldu fǝrdasi.
Üzün lövhündǝ, ey huri, ilahi görmǝyǝn qafil,
Yǝqin kim, güzgüsü anın üzündǝn getmǝmiş pasi.
Nǝsimi çün sǝni buldu, irişdi cümlǝ mǝqsudǝ,
Muradı cümlǝ xǝtm oldu, tamam oldu tǝmǝnnasi.

NƏSİMİ

[t.s.m.t]

Ey üzün nuri-zati-yǝzdani,
Vey rüxündür süfati-rǝhmani.
Kirpigin, qamu zülfü rüxsarin,
Hǝq kǝlamidir oxu Qurani.
Lövhi-mǝhfuzi-hǝq ǝlǝt-tǝhqiq.
Adǝmi bil ǝgǝr zi insani.
Qabü qövseyn ilǝ müsǝlman ol,
Allah, allah, budur müsǝlmani?
Küfr zülfün sǝvadinǝ iman
Gǝtirǝn buldu nuri-imani.
Lǝbi-lǝlindǝn içǝn abi-hǝyat,
Nedǝ zülmǝtdǝ abi-heyvani.
Yerü gög xüldü rövzeyi-rizvan.
Cǝnnǝti-ǝdn imiş gülüstani.
Uyma şeytanǝ, nǝfsini öldür.
Oda buraxma cavidan cani.
Canǝ gir gör cǝmali-cananǝ
Qalmayan canǝ buldu canani.
Sirri-sübhanǝllǝzi-ǝsra,
Yazdı vǝchindǝ dǝsti-rǝbbani.
Sǝcdǝ qıl adǝmǝ firiştǝ kimi,
Sǝn tǝkǝbbürdǝn olma şeytani.
Gǝl bu gün fani ol bǝqa bulasan,
Danla süd eylǝmǝz peşimani.
Ayü gün sǝcdǝ qıldılar üzünǝ.
Ey cǝmalilǝ Yusifi-sani.
İxtiyar eylǝ fǝqri, dǝrviş ol,
Fǝqri bil tacü tǝxti-sultani.
Fǝzri-hǝqdǝn Nǝsimi, yetdi sana
Mülkǝtü xatǝmi-Süleymani.

NƏSİMİ

[t.s.m.t]

Dün gecǝ bir dilbǝr ilǝ eyşimiz mǝmur idi,
Leykin ol xunxarǝ gözlǝr uyxudan mǝxmur idi.
Gözlǝrin süzmüş vǝ üzmüş canını aşiqlǝrin,
Asılı zülfündǝ yüz min Şiblivü Mǝnsur idi.
Sözlǝrindǝn zahir oldu şol Mǝsihi möcüzat,
Dodağından bir işarǝt aşiqǝ pǝk dur idi.
Hüsni lövhindǝ yazılmış xubların şahı, deyü,
Sümmǝǝnşǝ nahü xǝlqǝn axǝrin mǝşhur idi.
Zülfü sübhanǝllǝzi-ǝsra biǝbdi ayǝti.
Yanağı üzrǝ müsǝlsǝl xǝtt ilǝ mǝstur idi.
Boyu tuba, üzü cǝnnǝt, adǝ gǝlürcün qaşı.
Gözlǝri vǝnnǝcm, anın sinǝsi zǝttur idi.
Hǝmnişin idi Nǝsimi dün gecǝ bir yar ilǝ,
Könlü şadü vǝxti xürrǝm, mǝclisi pürnur idi.

NƏSİMİ

[t.s.m.t]

Sǝndǝdir şol gǝnci-pünhan, gǝzmǝ hǝr viranǝyi,
Dǝngizǝ dal, andan istǝ, ey könül, dürdanǝyi.
Canı ver, cananǝyi bul, olma bicananǝ kim,
Tǝndǝ cani yoxdur ol kim, bulmadı cananǝyi.
Zahidin ǝfsanǝsindǝn hasil olmaz faidǝ,
Bar ikǝn eşqin hǝdisi, neylǝrǝm ǝfsanǝyi?
Ey sǝqahüm rǝbbihüm xǝmrindǝn ikrah eylǝyǝn,
Əsrǝdün qǝflǝt meyindǝn, sındır ol peymanǝyi.
Ey hǝqqi hǝr yerdǝ hazırdır deyǝn ǝgrinǝzǝr,
Bǝs nǝ mǝnidǝn seçǝrsǝn Kǝbǝdǝn bütxanǝyi?
Hǝr kim aydır Adǝmi damǝ buraxan buğdadır,
Görmǝmişdir lalǝgun üzündǝ mişkin danǝyi.
Ey çǝkǝn uçmağa mişkin zülfi-pürçinin mǝni,
Cǝnnǝtǝ zǝnciri-zülfündür çǝkǝn divanǝyi.
Gǝnci-mǝxfidir saçın çün, ey bǝşǝr surǝtli hǝq,
Niçün eylǝrsǝn bu gizli gǝncǝ mǝhrǝm şanǝyi?
İncǝdir zülfün rimuzi, şanǝnin ağzı açıq.
Dilinǝ buraxma anın zülfi-mişkǝfşanǝyi.
Narǝ atan canını şol şǝm içün pǝrvanǝdir,
Nurinǝ şǝm ol sǝbǝbdǝn yandırır pǝrvanǝyi.
Ey gǝlǝn qalu bǝladǝn mǝrifǝtsiz canǝvǝr,
Hǝq bǝsirǝtsiz yaratmış ta ǝbǝd biganǝyi.
Çün mǝqalidüs-sǝmavat, ey Nǝsimi, sǝndǝdir
Qafü lamindǝn götürdü sinü şin dǝndaneyi,

NƏSİMİ

[t.s.m.t]

Ey ruhi-qüdüs, cifeyi-murdarǝ yapışma!
Gülzari-cinani qoyuban xarǝ yapışma!
Mǝhbubi-ǝzǝl, yari-ǝbǝd var ikǝn, ey yar,
Əğyar ǝtǝgin dutmavü ǝğyarǝ yapışma.
Mǝnsur kimi istǝr isǝn mǝnzili-ali,
İtirmǝ bǝqa dari, fǝna darǝ yapışma!
Ey küpǝyi incudǝn edǝn, mǝndǝn eşit pǝnd,
Söz dürrünü dut, lölöi-şǝhvarǝ yapışma!
Qaludǝn ǝgǝr alǝmǝ iqrar ilǝ gǝldin,
İqrarini tǝrk eylǝmǝ, inkarǝ yapışma.
Ey mǝrifǝtin müshǝfi, uş kǝnz ilǝ müsbah.
Miftah budur, mǝcmǝi-muxtarǝ yapışma!
Mǝnlik satanın çünki dǝğǝl çıxdı qumaşı,
Var, ari mǝta istǝ, bu bazarǝ yapışma!
Kǝsb eylǝmǝyǝn axirǝti anı dǝli bil,
Ey ǝql iyǝsi, dünyayi-qǝddarǝ yapışma!
Saçı qaranın zülfünǝ yapışdı Nǝsimi,
Ey badǝ verǝn ömrünü, zünnarǝ yapışma!

NƏSİMİ

[t.s.m.t]

Çarǝ yoxdur yarǝ, ǝbsǝm, ey könül, yar istǝmǝ!
Dǝrdǝ çün dǝrman bulunmaz, rǝncǝ timar istǝmǝ!
Dünyanın yarından istǝrsǝn vǝfa, ǝqlin qanı,
Hasil olmaz nǝsnǝyi, fikr eylǝ, zinhar, istǝmǝ!
Münkirin iqrarı yoxdur hǝqqǝ, ey sahibnǝzǝr,
Hǝqqǝ iqrar eylǝ sǝn, münkirdǝn iqrar istǝmǝ!
Möhnǝti çoxdur cǝhanın zülmǝtindǝn gǝn, saqın,
Ey gözüm aydınlığı, zülmǝtdǝn ǝnvar istǝmǝ!
Güzgünü arıtmayınca, ey liqadǝn bixǝbǝr
Surǝtin görmǝk tǝmǝnna etmǝ, didar-istǝmǝ!
Dünyanın miqdarı yoxdur, gǝr bilirsǝn qǝdrini.
Qǝdrinǝ inanma, andan qǝdrü miqdar istǝmǝ.
Dǝgmǝ namǝhrǝm nǝ bilsin aşiqin ǝsrarini,
Mǝhrǝm ol, ǝsrarǝ gir, ya mǝndǝn ǝsrar istǝmǝ.
Bunca möhnǝt çǝkmǝyincǝ hǝr dikǝndǝn bir zaman.
Bülbüli-aşiq kimi çağırma, gülzar istǝmǝ!
İstǝyǝn murdarı kǝrkǝsdir müdam, ey türfǝ quş,
Hǝzrǝtin şǝhbazı ol, yǝni ki, murdar istǝmǝ!
Varlığı fanidir, ey qafil, bǝqasız dünyanın,
Şol bǝqasızdan bǝqa mümkün degil, var, istǝmǝ!
Gǝrçi hǝqdǝn vahid oldu nur ilǝ anǝstunar,
Ey Nǝsimi, çün ulaşdın nurinǝ, nar istǝmǝ!

NƏSİMİ

[t.s.m.t]

Sǝn sana gǝr yar isǝn var, ey könül, yar istǝmǝ!
Yarü dildar ol sana, sǝn yarü dildar istǝmǝ!
Bivǝfadır çün bu alǝm, kimdǝn istǝrsǝn vǝfa?
Bivǝfa alǝmdǝ sǝn yari-vǝfadar istǝmǝ!
Gül bulunmaz bu dikǝnli dünyanın bağında çün,
Əbsǝm ol, bihudǝ gülsüz yerdǝ gülzar istǝmǝ!
Mǝrifǝtdir xalis altun, sikkǝsi fǝzlü hünǝr,
Altunu tanı, zǝğǝldǝn ari dinar istǝmǝ!
Rǝbbi-ǝrninin cǝvabı lǝntǝrani çün gǝlir,
Sǝndǝ gör didarı, andan özgǝ didar istǝmǝ!
Hǝqqǝ münkirdir fǝqih, inanma ol şeytanǝ kim,
Yoxdur ol cinxilqǝtin zatindǝ iqrar, istǝmǝ!
Ari göftar, ey könül, gerçǝklǝrin nitqidürür,
Hǝr diliǝgridǝ yoxdur ari göftar, istǝmǝ!
Cifǝdir dünya, anın taliblǝri adı kilab,
Olma kǝlb anın kim, oldu adı murdar, istǝmǝ!
Şǝrbǝti ağuludur fani cahanın, sǝn anın
Şǝrbǝtindǝn nuşudaru umma, zinhar istǝmǝ!
Dünyanın sevgisi ağır yük imiş, mǝndǝn eşit,
Nǝfsini yük etmǝ ana, ey sǝbükbar, istǝmǝ!
Bir ǝmin mǝhrǝm bulunmaz, ey Nǝsimi, çün bu gün,
Xǝlqǝ faş etmǝ bu rǝmzi, kǝşfi-ǝsrar istǝmǝ!

NƏSİMİ

[t.s.m.t]

Dil bazarçısı yalandır, varmazam bazarinǝ,
Gerçǝk olmaz ǝgridil, inanmazam iqrarinǝ.
Sadiq oldur dilini könlü ilǝ bir eylǝyǝ,
Əgri dildǝn nǝsnǝ gǝlmǝz, durmuşam inkarinǝ.
Vari möhnǝtdir cahanın, nǝ umarsan, ey könül,
Lǝnǝt olsun bu cahana, hǝm cahanın varinǝ.
Dilbǝri oldu kimin kim, fani dünya, aqibǝt
Keçdi ömrü doymadı, irişmǝdi dildarinǝ.
Tǝxtǝ çıxmaq istǝmǝz Mǝnsur olan, ya minbǝrǝ,
Hǝr ki, Mǝnsur oldu çıxdı şahi-eşqin darinǝ.
Dünyanın nazü nǝimi cifǝdir, yǝni nǝcis,
Ey könül, tahirsǝn axır sunma ǝl murdarinǝ.
Hǝq bilir işini, sǝbr et, fariq ol, qüssǝ yemǝ,
Vǝqti yetsin bu cahanın qoy vǝ qatlan karinǝ.
Hiç gül olmaz dikǝnsiz, hiç şadi qüssǝsiz,
Dǝrmǝ gülündǝn anın, çün gülü dǝgmǝz xarinǝ.
Çün Nǝsiminin qǝmindǝn Fǝzli-hǝq vaqifdürür,
Qǝm degil gǝr kimsǝ olmaz müttǝle ǝsrarinǝ.

NƏSİMİ

[t.s.m.t]

Şol şǝmi gör ki, nurinǝ pǝrvanǝyǝm yenǝ,
Baş oynamaqda yoluna mǝrdanǝyǝm yenǝ.
Saqi, lǝbindǝn ǝsrǝmiş ǝvvǝl qǝdǝhdǝn uş,
Mǝstanǝ gözlǝrin kimi mǝstanǝyǝm yenǝ.
Qalu-bǝladǝ kuyi-xǝrabat idi yerim,
Şol mǝnidǝn mücaviri-meyxanǝyǝm yenǝ.
Bǝzmi-ǝzǝldǝ hǝmnǝfǝsim gǝrçi cam idi,
Şükr eylǝrǝm ki, hǝmdǝmi-peymanǝyǝm yenǝ.
Ey bilmǝyǝn bu cani-ǝzizin hǝqiqǝtin,
Cani bilǝnǝ sor ki, nǝ cananǝyǝm yenǝ.
Eşqindǝ ay cǝmalilǝǝfsanǝ, filmǝsǝl,
Xǝlqin dilindǝ gör ki, nǝǝfsanǝyǝm yenǝ.
Əndişǝnin imarǝtini qılmışam xǝrab,
Şol gǝnci-binǝhayǝtǝ viranǝyǝm yenǝ.
Yarǝb, nǝ sehr edǝr şu pǝrişǝklü şivǝ kim.
Zǝncir cǝdi-zülfünǝ divanǝyǝm yenǝ.
Ey gövhǝrin bǝhasini, miqdarini bilǝn,
Əsdaf içindǝ gör ki, nǝ dürdanǝyǝm yenǝ.
Üzündǝ, ey sǝnǝm, görǝli zülfü xalini,
Dami-bǝladǝ danǝ kimi danǝyǝm yenǝ.
Kǝşf eylǝdi Nǝsimi dǝhanın rümuzini,
Müftahi-qeybǝ gör ki, nǝ dǝndanǝyǝm yenǝ.

NƏSİMİ