سوء مصرف مواد و اعتياد
اطلاعات اوليه
توضيح كلي
سوء مصرف مواد و اعتياد عبارت است از مصرف اجباري و زيان بار موارد روان‌گردان با وجود پيامدهاي رواني و اجتماعي سويي كه براي فرد به بار مي‌آورد. قسمت‌هاي مختلف بدن مثل دستگاه عصبي مركزي (مغز و نخاع)، كبد، كليه‌ها و خون دچار مشكل خواهند شد.
علايم شايع
بسته به نوع مواد متفاوت هستند. اما اغلب مواد علايم زير را ايجاد مي‌كنند:
يك احساس شادي و سرخوشي موقتي
رهايي از اضطراب
احساس كاذب اعتماد به نفس
افزايش حساسيت به تصاوير و صداها (از جمله توهمات)
تغيير سطوح فعاليت
خواب‌آلودگي يا برعكس، آشفتگي
علايم ناخوشايند يا دردناك محروميت از مواد (خماري)
علل
اين مواد امكان دارد باعث اعتياد (يك نياز مهارناپذير فيزيولوژيك) يا وابستگي (يك نياز مهارناپذير رواني) شوند. رايج‌ترين مواد عبارتند از:
نيكوتين
الكل
ماري جوانا
آمفتامين‌ها
باربيتورات‌ها
كوكايين
ترياك و موادي مثل كدئين، هروئين، متادون و مورفين
مواد توهم‌زا پي‌سي‌پي (گرد فرشتگان)، مسكالين، ال‌اس‌دي
مواد فرار مثل چسب، حلال‌ها، و رنگ‌ها
كافئين
عوامل افزايش‌دهنده خطر
وجود يك بيماري كه نيازمند تجويز داروهاي ضد درد يا آرام‌بخش باشد.
سابقه خانوادگي سوء مصرف مواد
شايد عوامل ژنتيكي مؤثر باشند. بعضي از افراد استعداد بيشتري به افتادن در دام اعتياد دارند.
مصرف الكل
خستگي يا كار زياد
فقر
مشكلات رواني مثل افسردگي، وابستگي، يا پايين بودن عزت نفس
پيشگيري
با كساني كه سوء مصرف مواد دارند نشست و برخاست نداشته باشيد. قبل از اينكه گرفتار مواد شويد، اگر مشكلاتي مثل افسردگي يا اضطراب داريد، براي مشاوره مراجعه كنيد.
به تفريحات سالم بپردازيد.
پس از جراحي، بيماري، يا وارد آمدن آسيب، مصرف داروهاي ضد درد و آرام‌بخش تجويز شده را در اسرع وقت متوقف كنيد و آنها را بيشتر از آنچه نياز داريد مصرف نكنيد.
عواقب مورد انتظار
با اراده قوي، مراقبت پزشكي مناسب، و حمايت خانواده و دوستان مي‌توان بر اين مشكل فائق آمد. البته توجه داشته باشيد كه امكان افتادن مجدد به دام اعتياد وجود دارد و متأسفانه زياد هم اتفاق مي‌افتد.
عوارض احتمالي
بيماري‌هاي آميزشي، كه در معتادان بيشتر اتفاق مي‌افتد.
عفونت‌هاي جدي، مثل آندوكارديت (عفونت قلب)، هپاتيت، يا مسموميت خون به دنبال تزريق مواد با سرنگ‌هاي غير استريل و آلوده
سوء تغذيه
آسيب رساندن ناخودآگاه به خود يا ديگران به‌واسطه اثرات روان‌گردان مواد
از دست شغل يا خانواده
آسيب برگشت‌ناپذير به اعضاي بدن
مرگ در اثر افراط در مصرف مواد
زنداني شدن
درمان
اصول كلي
به مشكل خود اعتراف كنيد.
خواهان كمك تخصصي باشيد.
مسأله را از خانواده و دوستان خوبتان پنهان نكنيد. با آنها صادق باشيد و از آنها كمك بخواهيد.
روان‌درماني يا مشاوره
بستري شدن در موارد بروز علايم محروميت از مواد
از معاشرت با دوستاني كه شما را تشويق به مصرف مجدد مواد مي‌كنند خودداري كنيد.
به گروه‌هاي حمايتي بپيونديد.
داروها
دي‌سولفيرام براي وابستگي به الكل. وقتي اين دارو مصرف مي‌شود، اگر فرد الكل بنوشد، واكنشي در او بروز مي‌كند كه كم‌كم از الكل بيزار مي‌شود.
متادون براي اعتياد به مواد مخدر، اين دارو خود يك ماده مخدر است اما اثرات ضعيف‌تري دارد و مي‌توان از آن براي كاهش شدت علايم محروميت از مواد مخدر ديگري كه فرد بدان‌ها اعتياد دارد استفاده نمود.
فعاليت
محدوديتي براي آن وجود ندارد. مرتباً و با علاقه ورزش كنيد.
رژيم غذايي
يك رژيم غذايي طبيعي و متعادل با پروتئين زياد داشته باشيد. اگر سوء تغذيه داريد، مصرف مكمل‌هاي ويتامين ممكن است ضروري باشد.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
اگر شما سوء مصرف مواد يا اعتياد به اين گونه مواد داريد.
اگر دچار علايم جديد و غيرقابل توجيه شده ايد. داروهاي مورد استفاده در درمان ممكن است عوارض جانبي به همراه داشته باشند.
جواب بصورت نقل قول
