این گزارش طراحی گردیده که یک مستند مرجع و کلیدی برای مدیران فن آوری اطلاعات (IT) و ارتباطات راه دور (Telecommunications) باشد و به آنها یک سیمای تشریحی از بخش حیاتی این صنعت و نیز یک تصویر لحظه ای از گرایشهای در حال پدیدار شدن (و در حال کم رنگ شدن یا از بین رفتن)، و همینطور یک لیست جامع از فروشندگان دستگاههای موبایل (متحرک) مختلف را ارائه نماید.
از آنجائیکه کاربردهای بیشتر و بیشتری به سمت خارج از دیوارهای دفاتر و به سمت وسایل موبایل (متحرک) در حال حرکت هستند و این مسئله شامل همه چیز می شود . از پست الکترونیکی (ایمیل) گرفته تا ابزار خودکارسازی نیروی فروش و سیستمهای پیگردی ساعتهای قابل صورتحساب نمودن. انتخاب اینکه از چه دستگاههای موبایل (متحرکی) استفاده گردد یکی از حیاتی ترین تصمیما ت برای مدیران فن آوری اطلاعات (IT) امروز شده است. این انتخاب به خاطر بیرون آمدن دستگاههای بسته بندی شده (Packed) با ویژگیهای مختلف ارائه شده از طرف فروشندگان متعدد، شامل فراهم کنندگان تلفنهای موبایل (سلولی) نظیر شرکت نوکیا و موتورولا، سازندگان دستگاههای پویش ( اسکن – Scan) نظیر شرکت Symbol Technologies Inc. و سازندگان دستیار شخصی دیجیتالی (PDA) نظیر Research in Motion Ltd. و Palm Inc.، پیچیده شده است. این ازدیاد محصول برای مدیران فن آوری اطلاعات (IT) این مسئله را ضروری میسازد که یک منبع تک و ساده را جهت حفظ پیگیری سیر تکاملی بازار دستگاههای موبایل (متحرک) و نقش آفرینان اصلی و در حال پیدایش در هر بخش از آن به بازار را دارا باشند.
چند سال پیش دسته بندی کردن این دستگاهها فقط تحت یک زوج تیتر امکان پذیر بود: اساسا"، تلفنهای موبایل (متحرک) و دستیارهای شخصی دیجیتالی (PDAs). اخیرا" بخش دستگاههای موبایل (متحرک) از شروع معتدل تا یک صنعت در حال توسعه که یک شعاع گسترده ای از دستگاههای بی سیم و قابل حمل را ارائه میدهند، رشد نموده اند، که از توانایی های پیام دهی متنی پایه ای گرفته تا قدرت محاسباتی تقریبا" برابر با کامپیوترهای شخصی نوت بوک (Notebook) را برای کاربرانشان فراهم می آورند. انواع و توابع (قابلیتهای) دستگاههای موبایل (متحرک) متعدد گشته و به نقطه ای رسیده که این گزارش ، شرکتهای فوق را که سازندهء آنها هستند تحت 6 دسته بندی گروه بندی نموده است:
- تلفنهای هوشمند و گوشی های موبایل (سلولی) (Smart Phones & Cellular Handsets) .
- دستی های قابل استفاده در فعالیتهای تجاری (Enterprise Handhelds) .
- گوشی ها و وسایل همگرای موبایل (متحرک) / ثابت (Fixed/Mobile Convergence Handsets & Devices – FMC) .
- گوشی های وای فای یا پیروی کننده از پیمان بی سیم (WiFi Handsets) .
- کامپیوترهای شخصی صفحه ای (Tablet PCs) .
- سیستم عامل موبایل (متحرک) .
با بیرون آمدن اخیر Windows Mobile 5.0 که شامل یک سیستم پست الکترونیکی سریع (Push E-Mail) بوده وبا سرویس دهندهء معاوضه (Exchange Server) شرکت مایکرو سافت مجتمع گشته، بازار دستگاه موبایل (متحرک) را وارد یک فاز جدید نموده و باعث رقابت فشرده با فروشندگان از بخشهای دیگر صنعت به سمت یک هدف مشترک گشته است: یک وسیله متحرک تک جهت پیغام دهی ، یکی یا متحد شده، تشکیل شده از ارسال برقراری تماس صوتی " تک شماره" (“One Number” Voice Call Forwarding)، پست الکترونیکی موبایل (متحرک)، و کاربردهای دیتای (اطلاعاتی) فعالیتهای بازرگانی (Enterprise Data Applications).
واضح است که شرکتهای گوناگون و فعال در انواع گوناگون صنعت دارای احتیاجات گستردهء گوناگون می باشند. برخی دپارتمانهای فن آوری اطلاعات (IT) فعالیتهای موسسات بازرگانی (تجاری) کلا" استفاده از یک دستگاه را رها کرده و ترجیح میدهند که به کاربران اجازه دهند تا با بکارگیری امنیت و کاربردهای موبایل (متحرک) که بتوانند، حداقل در تئوری، بصورت مرکزی کنترل شوند، را ، خود کاربران انتخاب نمایند.
با حفظ تمرکز Unstrung (سازمان تهیه کننده این گزارش) بر روی کاربران تکنولوژی بی سیم جهت مصارف موسسات بازرگانی (تجاری) این گزارش در ابتداء جهت گردآوردن و شرح سازندگان دستگاههایی که توسط موسسات بازرگانی استفاده شده و یا راهش را به درون سازمان آنها باز نموده هدف گذاری شده است. بدیهی است که شرکتهایی که وسایلی برای موسسات بازرگانی (تجاری) میسازند نیز بر روی مشتریان تمرکز نموده اند. ( برای مثال شرکت RIM که یک بازار قدرتمند را از طریق گسترش محصولاتش برای استفاده موسسات بازرگانی (تجاری) بر پایه حمل کننده (کریر) ها یا اپراتورها ساخته است، اخیرا" با دستگاههایی ویژه برای بازار مشتریان بیرون آمده، در حالیکه موتورولا اساسا" قصد دارد که در جهت دیگری حرکت نماید.)
ما (تهیه کنندگان این گزارش) بهترین سعی خود را کرده ایم تا تمام فروشندگان را شناسایی نماییم، اما موظف بودیم که از برخی چشم پوشی نماییم.
رده بندی و تعاریف: انواع دستگاهها و نرم افزارهایی که در این گزارش پوشش داده شده اند عبارتند از: تلفنهای هوشمند و تلفنهای موبایل (سلولی)، دستی های مورد استفاده در فعالیتهای بازرگانی (تجاری) (Enterprise Handhelds)، دستی های وای فای (WiFi Handhelds)، دستگاههای همگرای موبایل (متحرک) / ثابت (Fixed / Mobile Convergence – FMC) ، کامپیوترهای شخصی صفحه ای (Tablet PCs) و سیستم های عامل موبایل (متحرک). واضح است که این دسته بندیها در برخی مقاطع هم پوشانی (روی هم افتاده اند) (شکل زیر را ملاحظه نمایید). برای مثال چه زمانی یک دستگاه دیگری دستیار شخصی دیجیتالی (PDA) نبوده و یک تلفن هوشمند می باشد؟ برای مقاصد این گزارش، ما (تهیه کنندگان این گزارش) این مشی را انتخاب کردیم که اگرچه یک دستگاه در ابتداء بعنوان یک وسیله ارتباطات صوتی در نظر گرفته شده، پس آن یک تلفن می باشد، اگر اساسا" برای کاربردهای دیتا (اطلاعات) استفاده می شود نظیر پست الکترونیکی یا مدیریت اطلاعات، پس آن یک دستی (Handheld) می با شد. در این عصر همگرایی واضح است ، که فرق صوت / دیتا (اطلاعات) قدری دلبخواهی بوده و این فاصله در حال کوچکتر شدن میباشد، و همانطور که ما (تهیه کنندگان این گزارش) این گزارش را در طول زمان به روز نموده ایم، دستگاههای کوچک ممکن است بین دسته بندیهای مختلف جابجا شوند. البته، این کاملا" امکان پذیر است که دسته بندیهایی نظیر دستی های وای فای (پیروی کننده از پیمان بی سیم – WiFi) کلا" از بین بروند. در حال حاضر، تعدادی فروشنده وجود دارند که فقط تلفنهای همراه (موبایل) 802.11 را برای استفاده تجاری می سازند. اما از آنجائیکه گوشی های (تلفنهای همراه) دو حالته (Dual Mode) و وای فای (WiFi) بیشتر قابل دسترس میشوند، امکان دارد که بازار مصرف کنندگان به طرف این نوع دستگاهها بطور افزاینده ای حرکت نماید. در زیر یک رده بندی که ارتباطات را در میان دستگاههای مختلف نشان می دهد، ارائه شده است:
Tablet PCs= کامپیوترهای شخصی صفحه (لوح) ای .
Wireless Email Devices= دستگاههای ارسال و دریافت پست الکترونیکی (ایمیل) بطریقه بی سیم .
Cellphones= تلفنهای موبایل (سلولی) .
Handheld Computers= کامپیوترهای دستی .
Smartphones= تلفنهای هوشمند .
WiFi Handsets= دستی های پیروی کننده از پیمان بی سیم (WiFi – Wireless Fidelity) .
FMC Devices= دستگاههای همگرای موبایل / ثابت (FMC – Fixed / Mobile Convergence) .
Mobile Operating Systems= سیستم عاملهای موبایل (متحرک) .
Voice= صوت (صدا) .
Data= دیتا (اطلاعات) .
با محدوده گذاری دستگاههای با مرکزیت دیتا/(اطلاعات) (به طرف سمت چپ دیاگرام بالا)، و نسخه های بسیار رشد داده شدهء تلفنهای موبایل (متحرک) (به سمت راست دیاگرام بالا)، این دیاگرام یک تفکیک عریضی از بازار دستگاههای موبایل (متحرک) را نشان می دهد. بسیاری از سازندگان دستگاههای موبایل (متحرک) محصولاتی میسازند که در چندین دسته بندی قید شده در بالا قرار می گیرند، و دستگاههای بسیاری می توانند در نظر گرفته شوند که به بیش از یک گروه تعلق داشته باشند. برخی دسته بندیهای دورگه (هیبرید – دو گانه)، نظیر گوشی های وای فای (پیروی کننده از پیمان بی سیم – WiFi)، ممکن است که بخاطر اینکه گوشی های وای فای / موبایل (سلولی) دو حالته (Dual Mode) بطور گسترده تری قابل دسترس قرار گیرند، کلا" از بین بروند. در زیر گونه ای که دسته بندیها با استفاده از آن تفکیک شده اند، همراه با تعریف ویژگیها و خصوصیات برای هر کدام قید گردیده اند:
گوشی های تلفنهای هوشمند و موبایل (سلولی) – (Smart Phones & Cellular Handsets)
• اصلی ترین کار آن دارای قابلیت برقرارسازی ارتباطات صوتی می باشد.
• دارای صفحه نمایش رنگی می باشد.
• دارای توانایی استفاده از وب و/ یا پست الکترونیکی (ایمیل) بطریقه بی سیم بوده، و همچنین دارای قابلیت استفاده در کاربردهای تجاری می باشد.
• دارای قابلیت پیام دهی بصورت چند رسانه ای (Multimedia Messaging) می باشد.
دستی های قابل استفاده در فعالیتهای بازرگانی (تجاری) – (Enterprise Handhelds)
• دستگاههای با مرکزیت یا تمرکز بر روی دیتا (اطلاعات) می باشند .
• دارای قابلیت استفاده با استفاده ازروشهای ورود اطلاعات بصورت چندگانه (صفحه کلید – Keyboard، رابط قلم – Pen Interface، شناسایی و تشخیص دست نوشته – Handwriting Recognition) می باشد.
• دارای قابلیت استفاده از پست الکترونیکی (ایمیل)، مدیریت اطلاعات شخصی (PIM)، و استفاده بصورت بانکهای اطلاعاتی در مقیاسهای کوچک می باشد.
• دارای ویژگی انتخابی با سیم (کابل) و برخی مواقع با قابلیت همزمان نمودن (سازی) بطور بی سیم (Wireless Sync) و نیزاتصال (Connectivity) می باشد.
گوشی های همگرای موبایل / ثابت (Fixed/Mobile Convergence (FMC) Handsets)
• دارای توانایی انجام رومینگ با استفاده از پروتکل 802.11 و شبکه های موبایل (سلولی) می باشد.
• دستگاههای نسل اول این گروه معمولا" از تکنولوژی همگرایی موبایل / ثابت با دسترسی موبایل بدون مجوز (Unlicensed Mobile Access – UMA) استفاده می نمایند .
• دارای ویژگی انتخابی پیام دهی بازرگانی بصورت " از من پیروی کن – Follow Me " ، تک شماره " بر پایه حضور (Presence-based)" و استفاده از آن می باشد.
گوشی های وای فای (پیروی کننده از پیمان بی سیم ) – (WiFi Handsets)
• دارای قابلیت جایگزینی فقط وای فای (WiFi) برای تلفنهای روی میزی (Desktop) یا تلفنهای موبایل (سلولی) در دفاتر می باشد.
• دستگاههای ارتباط دهنده با قابلیت ورود اطلاعات بطور باثبات و قوی و نیز بصورت اختصاصی جهت ورود دیتا (اطلاعات) (بعنوان مثال انجام عمل پویش یا اسکن بارکد، علائم یا نشانهای وای فای [WiFi Badges]) می باشند .
• دستگاههای جای گرفته در این گروه اغلب طراحی شده اند که نیرو و انرژی باتری را از طریق " به حالت خواب رفتن – Sleeping " زمانیکه استفاده نمیشوند، حفظ نمایند .
کامپیوترهای شخصی صفحه ای (Tablet PCs)
• دستگاههای قرار گرفته در این رده بندی از یک دستیار شخصی دیجیتالی (PDA – Personal Digital Assistant)، بزرگتر واز یک کامپیوتر لپ تاپ (Laptop Computer) کوچکتر می باشند.
• این دستگاهها دارای رابط یا میانجی (Interface) لمس صفحه نمایش (Touch Screen) با قابلیت شناسایی دستخط (Handwriting Recognition) و در برخی مواقع دارای یک صفحه کلید تاشو نیز می باشند.
• آخرین نسل این نوع دستگاهها دارای توانایی های زیاد به روز شدهء (Updated) چند رسانه ای (Multimedia) می باشند.
سیستم های عامل موبایل (متحرک) – (Mobile Operating Systems)
• این گروه بر روی روشهای ورودی توسط کاربر و حمل اطلاعات بر روی صفحات نمایش کوچکتر تمرکز نموده اند .
• محصولات قرار گرفته در این گروه بطورافزایشی میبایست که “ اصطلاحا" لوله کشی ” را برای روشهای اتصال چند گانه و چند کاره (Multi-task) بین برنامه های کاربردی در حال اجراء و مدیریت تماسها مدیریت نماید.
• در این نوع محصولات نگهداری و حفظ حافظه هنوز یک مسئله می باشد.
پیشرفت زمانی یک وسیله (دستگاه) از نظر زمانی