رسانه‌هاى گروهى (۳)
راديو - تلويزيون
در دهه ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۹ امکانات راديو و تلويزيون گسترش يافت. در سال ۱۹۵۹ امکانات در هاوانا متمرکز شده بود و مناطقى از آن نيز قادر به دريافت سيگنال‌هاى راديويى نبودند. در سال ۱۹۶۱ دولت، راديو و تلويزيون را تحت کنترل خود درآورد؛ دولت بزودى دريافت که اين دو وسيله نقش مهمى در معرفى و ساختن جامعه سوسياليستى به عهده دارند و لازم است در کليه مناطق، بخصوص مناطق محروم که سينما و مطبوعات بدليل سختى نقل و انتقال به آن راهى ندارد اين دو وسيله را گسترش داد و همگانى کرد.
گرچه فرستنده تلويزيون و فرستنده‌هاى راديويى در بعضى مناطق اندک بود در سال ۱۹۶۹ تمام مناطق قادر به دريافت امواج راديويى و تلويزيونى بودند در نتيجه راديو و تلويزيون نقش عمده‌اى در آشنا کردن مردم با انقلاب و تغييرات پس از آن عهده‌دار شدند و کاسترو از آنها براى پخش سخنرانى‌هاى خود که اغلب سه يا چهار ساعت بود استفاده مى‌کرد.
در ۱۹۷۵ تقريباً ۱۱۵ ايستگاه راديويى در کوبا وجود داشت که البته نزديک به ۶۰ درصد آنها فقط ايستگاه‌هاى تقويت‌کننده فرستنده راديويى بودند. تمام ايستگاه‌ها تحت مالکيت دولت بود و توسط (ICR) اداره مى‌شد؛ بجز يک ايستگاه راديويى با گستردگى فرکانس بالا که واقع در گوانتالاموبى (Guantalamobay) بود و توسط سرويس راديو و تلويزيون ارتش ايالات‌متحده اداره مى‌شد. در سال ۱۹۷۵ تقريباً ۵/۱ ميليون دستگاه راديو در کشور وجود داشت به بيانى براى هر شش نفر يک دستگاه راديو وجود داشت. بسيارى از آنها در مکان‌هاى عمومى مانند پارک، مدارس و ادارات مستقر شده بود.
در کوبا پنج شبکه فرستنده محلى عمده وجود داشت: راديو رببلد (Radio Rebelde)، راديو پروگرس (Radio Progreso)، راديو ليبراسيون (Radio Liberacion)، راديو ميوزيکال ناسيونال (Radio Musical National) و راديو ريلج (Radioa Reloj)؛ و پنج شبکه فرستنده ايالتى کادنا (Cadena) - CMHW - براى ايالت لاس‌ويلاس (Lasvillas)، کادنا آگرامورته (Cadena Agramorte) براى ايالات گاماگوراى (Camaguey)، کادنا اوريننتال براى ايالت اوى‌انته Cadena Oriental) CMKC) (Oviente)، راديو ونى‌تى سيس (Radio Veintiseis) براى ايالت ماتانزاس (Matanzas) و راديو گوآما (Radion Guama) براى ايالت پينار دُ ريا (Pinar de Ria).
انستيتو کوبانو دُ ريديو تلويسيون (Instituto Cobano de radio Ytelevision)
بيشتر ايستگاه‌هاى راديويى بخش توليد خبر نداشتند که اخبار سراسرى را منعکس کنند البته در کوبا بخش کنترل راديو کوبا عهده‌دار بخش اخبار است.
برنامه‌هاى راديويى شامل مطالب فرهنگى و آموزشى و اخبار بود. راديو ريبلد (Reblde) در ماه‌هاى آخر رژيم باتيستا نقش يک ايستگاه زيرزمينى را داشت و مردم کوبا را از پيشروى نيروهاى انقلابى آگاه مى‌کرد. پس از پيروزى انقلاب راديو ريبلد به يکى از قوى‌ترين ايستگاه‌هاى راديويى در کشور تبديل شد. از ۱۹۷۵ اين راديو بخش‌هاى آموزشى نيز فراهم آورد و شروع به تدريس زبان روسى نمود. همچنين، تفسير رويدادهاى سياسى و ادبى نيز جزو برنامه‌هاى آن بود.
دولت سعى داشت از طريق موسيقى به آموزش مسائل فرهنگى و ملى بپردازد؛ اما چندان موفق نبود چون امواج راديو ميامى در اين کشور به راحتى قابل دريافت بود و بسيارى از مردم و جوانان با تنظيم موج راديويى خود به اين شبکه گوش مى‌کردند. براى رقابت با راديو ميامى شبکه‌هاى داخلى کوبا نيز اقدام به پخش آهنگ‌هاى انگليسى و آمريکاى شمالى نمودند. تا اينکه به تدريج تا سال ۱۹۷۳ پخش اين نوع موسيقى ممنوع شد. دولت هيچ توضيحى براى اين ممنوعيت نداد اما احتمال مى‌رود دليل آن جلب توجه و ترغيب جوانان به گوش دادن به موسيقى آمريکاى لاتين و کوبا بود. گرچه از اواخر ۱۹۷۵دوباره موسيقى انگليسى و آمريکاى شمالى از شبکه‌هاى راديويى پخش شد.
تمام شبکه‌هاى راديويى محلى روى امواج متوسط و تعداد بسيارى از اخبار برون مرزى روى امواج کوتاه قابل دريافت بود.
در اواخر ۱۹۷۴ سه ايستگاه تلويزيونى عمده در کوبا مشغول فعاليت بودند. کانال شش در هاوانا مخصوص برنامه‌هاى آموزشى بود و در طى فعاليت مدارس برنامه‌هاى آموزشي، رياضي، علوم تجربي، زبان و ساير علوم در اين شبکه به مشتاقان ارائه مى‌شد و روزهاى يکشنبه هيچ برنامه‌اى پخش نمى‌شد کانال دو براى ده ايستگاه ايالت‌هاى مختلف برنامه مى‌فرستاد و برنامه‌هاى آن فرهنگي، آموزشى و سرگرمى بود. فيلم‌هاى آمريکاى شمالى در دهه‌هاى ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ اغلب از اين کانال پخش مى‌شد. تله - ريبلد (Tele - Rebelde) بيشتر برنامه‌هاى خود را در سانتياگو توليد و به ساير شبکه‌ها در ايالات شرقى مى‌فرستاد در سال ۱۹۸۷، در کوبا ۹۰۵ سينما وجود داشت و در سال ۱۹۸۹، ۹۹ فيلم ساخته شد. طبق مطالعات و برآوردهاى نهادهاى فرهنگى و علمى و آموزشى ملل متحد، کشور کوبا نسبت به ساير کشورهاى آمريکاى نهادهاى لاتين در توليد و پخش برنامه‌هاى آموزشى داراى مقام اول بود. بطور کلى آن چه در کوبا انسان را به تعجب وا مى‌دارد مردمى شدن عميق فرهنگ است.
در سال ۱۹۸۹، ۳۱۱،۱۰۰ خط تلفنى مورد استفاده بوده است و ۳،۵۴۵ مايل خطوط تلگرافى عمومى و ۸،۹۰۲ مايل خطوط خصوصى مورد استفاده واقع شده است.
جدول راديو - تلويزيون
راديو و تلويزيون ۱۹۸۷ ۱۹۸۸ ۱۹۸۹
گيرنده‌هاى راديويي ۳،۳۷۸ ۳،۴۳۵ ۳،۶۰۸
گيرنده‌هاى تلويزيونى ۱،۹۵۷ ۲،۰۶۹ ۲،۱۴۰
جواب بصورت نقل قول