«واقعیت افزوده» در لنزهای چشمی
چشم انسان عضو حسی نیرومندی است. چشم ها می توانند میلیون ها رنگ را ببینند، خودشان را با تغییر میزان نور مطابقت دهند و اطلاعات را با سرعتی بیشتر از یک اتصال اینترنتی سریع، به مغز انتقال دهند.
● گام های تازه برای کسب اطلاع از محیط پیرامون
چشم انسان عضو حسی نیرومندی است. چشم ها می توانند میلیون ها رنگ را ببینند، خودشان را با تغییر میزان نور مطابقت دهند و اطلاعات را با سرعتی بیشتر از یک اتصال اینترنتی سریع، به مغز انتقال دهند. اما آیا زمان آن نرسیده است که حس بینایی خود را توانمندتر کنیم؟ در فیلم «ترمیناتور» کاراکتر «آرنولد شوارتزنگر»، وقتی به دور و برش نگاه می کرد، اطلاعات را روی همان تصویری که می دید، مشاهده می کرد. این اطلاعات «افزوده شده» به او کمک می کرد تصمیمات بهتری بگیرد.
در ماه های اخیر یکی از داغ ترین موضوعات مورد بحث، فناوری جالبی به نام «واقعیت افزوده» یاAugmented reality است. هر گاه همزمان با مشاهده دور و برمان، بتوانیم اطلاعاتی متناسب با آن محیط به صورت نوشتاری یا با فرمت های دیگر در همان تصویر مورد مشاهده ببینیم، در واقع از واقعیت افزوده بهره برده ایم.
«واقعیت افزوده» فناوری است که این روزها به شدت مورد توجه قرار گرفته است و مثال های متعددی از کاربردهای فعلی و آتی آن می توان آورد.
هم اکنون اپلیکیشن های موبایلی برای آیفون و گوشی های آندرویید، در دسترس هستند که می توانند با استفاده از فناوری «واقعیت افزوده»، نزدیک ترین ایستگاه مترو یا اغذیه فروشی را به مسافری که به شهر ناآشنایی رفته، نشان دهند. کافی است صاحب گوشی با استفاده از دوربین گوشی خود به دور و برش نگاه کند. روی صفحه نمایش به او نشان داده خواهد شد که از کدام طرف باید حرکت کند تا به مقصد مورد نظر برسد.
با استفاده از واقعیت مجازی می توان اطلاعات کاملی در مورد بناهای تاریخی و موزه ها حین بازدید از آنها گرفت و به علاوه عکس های سایر بازدیدکننده ها را هم مرور کرد. کافی است گوشی تان را به سمت محل مورد نظر بگیرید.
علاوه بر این گیم های مبتنی بر «واقعیت افزوده» هم ساخته شده اند.
«واقعیت افزوده» می تواند کاربردهای جدی تری هم داشته باشد. فکر کنید یک خلبان هواپیمای جنگی یا یک سرباز بتواند روی عینکی که به چشم دارد، آخرین اطلاعات لازم را در مورد میدان جنگ بگیرد یا برای مثال یک پزشک حین جراحی، بتواند تصاویر و اطلاعات مربوط به عکس های اشعه ایکس، سی تی اسکن یا ام آرآی را درست روی پیکر بیمار خود مشاهده کند.
● دسترسی به واقعیت افزوده از طریق لنزهای چشمی
رسیدن به «واقعیت افزوده» با استفاده از یک گوشی موبایل چیز خوبی است. اما چقدر خوب می شد که برای رسیدن به «واقعیت افزوده»، به موبایل هم نیازی نداشتیم و به طور طبیعی، بدون اینکه نیاز به بیرون آوردن گوشی و گرفتن آن به سمت هدف باشد، اطلاعات را به صورت مستقیم با چشمان خودمان دریافت می کردیم، طوری که اصلاً کسی متوجه نشود، مثلاً تصور کنید به سینما رفته اید و حین تماشای یک فیلم، اسم یکی از بازیگرها را به یاد ندارید. روی پرسیدن اسم بازیگر را از کناری خود ندارید، سینما هم جای بیرون آوردن گوشی موبایل نیست. در این صورت چقدر نیکو بود اگر اسم و مشخصات و فهرست فیلم های بازیگر مورد نظر را در کنار پرده نمایش به صورت شخصی می دیدیم، اما آیا چنین چیزی ممکن است؟ آیا باید در انتظار دهه های بعدی و ممکن شدن پیوند تراشه های مغزی ماند؟
شاید چنین چیزی در حد رویا و داستان های علمی تخیلی به نظر بیاید، اما گام های ابتدایی برای رسیدن به چنین هدفی برداشته شده است. ابزار تحقق این رویا، چیزی نیست جز لنز چشمی، برای نمایش «واقعیت افزوده» شاید هیچ چیز بهتر از لنزهای چشمی نباشد. همین ابزارهای کوچک اپتیک که روزانه بیش از صد میلیون نفر از آنها در سراسر جهان استفاده می کنند، می توانند برای نمایش «واقعیت افزوده» مورد استفاده قرار بگیرند و به این ترتیب اصلاً لازم نیست از دریچه نمایشگرهای گوشی های موبایل، لپ تاپ ها یا یک عینک برای رسیدن به «واقعیت افزوده» به پیرامون مان نگاه کنیم، دانشمندان در پی آن هستند که با افزودن مدارهایی به لنزهای چشمی، آنها را تبدیل به یک ابزار کارای دسترسی به واقعیت افزوده کنند. به صورت مختصر در این شیوه، اطلاعات دیداری از طریق حسگرهای لنز به کامپیوترهای دور و بر فرستاده می شود و سپس سامانه های واقعیت مجازی به صورت هوشمند و در صورت لزوم جست وجو در اینترنت، اطلاعات متناسب را به گیرنده های لنز چشمی ارسال می کنند و سپس این اطلاعات از طریق LEDهای ویژه یی، روی تصویر مشاهده شده، افزوده می شوند. البته در حال حاضر برای رسیدن به این هدف، با چالش های تکنیکی زیادی روبه رو هستیم. اما تاریخ نشان داده هیچ گاه دشواری های فنی نمی توانند مانع پیشرفت انسان ها شوند. لنزهای چشمی، برای اصلاح عیوب انکساری چشم تجویز می شوند. آنها از پلیمرهای خاصی ساخته می شوند و به تناسب نوع عیب انکساری چشم، شکل های مختلفی دارند. برای اینکه لنزها بتوانند واقعیت افزوده را به نمایش بگذارند، باید مدارهای بسیار کوچکی در آنها تعبیه شود. این مدارها باید پیام های بصری را دریافت کنند، یک پردازش ابتدایی روی آنها انجام دهند، اطلاعات لازم را به بیرون ارسال کنند، اطلاعات افزوده شده را با گیرنده های خود دریافت کنند و با فرمت های متنی و تصویری در محل مناسب به کمک LED نمایش دهند.
پیداست که این کار، دشواری های زیادی دارد و باید کم کم موانع را حل کرد و پله به پله به مقصد نزدیک شد. در حال حاضر دانشمندان سعی می کنند با لنزهای چشمی با کمک بیماران دیابتی بروند. به این ترتیب که حسگرهایی در آنها بگنجانند که قادر به اندازه گیری غلظت گلوکز در سلول های چشم باشد و هرگاه غلظت گلوکز بیش از حد بالا رفت، به صورت دیداری به این بیماران هشدار داده شود. به علاوه می توان به محض بالا رفتن غلظت قند، پزشک بیمار را هم در جریان گذاشت.
اما در پایان این مقاله شاید برایتان جالب باشد که بدانید رهبری این پروژه جاه طلبانه را یک دانشمند ایرانی مقیم امریکا به عهده دارد. این شخص کسی نیست جز دکتر «بابک امیرپرویز». دکتر «بابک امیرپرویز» تحصیلات دوره متوسطه را در دبیرستان علامه حلی طی کرد. در دانشگاه شریف، مهندسی الکترونیک خواند و سپس برای ادامه تحصیل به دانشگاه میشیگان رفت. در رزومه «بابک امیرپرویز» می توانید لیست بلندبالایی از درجات علمی و افتخارات کسب شده توسط وی را ببینید؛ افتخاراتی که با کسب مدال برنز المپیاد فیزیک در سال ۱۹۹۱ و جایزه اول جشنواره خوارزمی برای طراحی هواپیمای تک موتوره تک سرنشین در همان سال شروع می شود. در سال ۲۰۰۷، «بابک امیر پرویز» یکی از ۳۵ مخترع برتر ام آی تی شناخته شد و در سال ۲۰۰۸، تایم او را برترین مخترع سال برگزید. در سال ۲۰۰۹ هم نام او در میان برترین مهندسان امریکا دیده می شود. وی در حال حاضر عضو هیات علمی دانشکده مهندسی الکترونیک دانشگاه واشنگتن است.
