كارشناس مذهبي و رييس سابق مركز پژوهش‌هاي اسلامي صدا و سيما گفت: برنامه‌هاي تلويزيوني ماه مبارك رمضان، از لحاظ محتوايي فاقد مضموني تربيتي بوده و در مواردي نيز با برخي از آموزه‌هاي اسلامي غير متناسب است.
حجت الاسلام عباس معلمي در گفت‌وگوي تفصيلي با خبرنگار سرويس تلويزيون خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با ارزيابي سريال‌هاي پخش شده در ماه مبارك رمضان، اظهار كرد: سريال‌هاي پخش شده در ماه مبارك رمضان علاوه بر اين كه به دليل تعددشان وقت مردم را مي‌گيرد و آنان را از عبادت كه جايگاه مهمي در ماه مبارك رمضان دارد باز مي‌دارد، از لحاظ محتوايي نيز داراي اشكالات عمده‌يي است.
وي گفت: در سريال اغماء كه به مساله شيطان پرداخته است مفهوم صحيحي ارائه نمي‌شود. چرا كه اگر قرار است شيطان همانند انسان‌ها مجسم شود و با ديگران در تماس باشد، سنگ روي سنگ بنا نمي‌شود. اگر قرار باشد شيطان در قالب «من» درآيد و پهلوي يكي از دوستان من برود و خلافي انجام دهد و متقابلا شبيه دوست من براي بنده جلوه كند و به كار خلافي دعوت كند، نظم و نظام جامعه بر هم مي‌خورد.
وي ادامه داد: اين كه گمان كنيم شيطان مي‌تواند به صورت انسان‌هاي شناخته شده مجسم شود و با انسان رابطه برقرار كند و دستورالعمل صادر كند كاملا ديدگاه باطل است و اگر چنين نظري واقعيت داشته باشد، اجتماع از هم پاشيده مي‌شود.
وي در عين حال افزود: البته نبايد داستان‌هاي انبياء را كه در آن شيطان براي آنان به صورت انسان مجسم شده است را ملاك وضعيت ديگران قرار دهيم، ضمن اين كه وضعيت شيطان در قبل و بعد از اسلام متفاوت شده است. روايت است كه پس از بعثت پيامبر اكرم (ص) دست و پاي شيطان بسته شده و شايد كه يكي از مصاديق اين دست و پا بسته شدن، عدم توانايي تجسيم او بوده باشد.
معلمي گفت: ممكن است عده‌اي توجيه كنند و بگويند كه گاهي شيطان از كانال ديگران انسان را گمراه مي‌كند. ولي بايد گفت اين مساله غير آن است كه شيطان به صورت انسان مجسم شود.
مطلب مذكور بدان معني است كه شيطان فردي را فريب مي‌دهد و سپس از طريق زبان و فعل او ديگران را گمراه مي‌كند نه آن كه شيطان لباس آن فرد را بپوشد و در قالب آن فرد مجسم شود.
وي تصريح كرد: اگر شيطان اين قدرت را داشته باشد. پس بايد بتواند در قالب اشخاص معتبر سياسي، فرهنگي و غيره درآيد و به كارهاي عجيب و غريب دست بزند كه اگر چنين شود قطعا جامعه ملتهب خواهد شد. زيرا كه مردم خواهند گفت فلان شخصيت سياسي را مثلا ديدم كه فلان چيز را مي‌گفت در حالي كه آن شيطان مجسم در لباس فرد مذكور بوده است.
رييس سابق مركز پژوهش‌هاي اسلامي صدا و سيما با بيان اين كه سريال«اغماء» القائات نامناسبي در مخاطب قرار مي‌دهد، خاطر نشان كرد: در اين فيلم، شيطان به آن پزشك توصيه مي‌كند كه افراد خاص را معالجه كند و پس از معالجه هم آنان سلامت خود را باز مي‌يابند. در حالي كه در فيلم به گونه‌اي نمايش داده شده است كه آن افراد پس از معالجه با وجود اين كه گذشته خوبي داشته‌اند، از اين به بعد از افراد و عوامل شيطان مي‌شوند. اين قضيه اين شبهه را القاء مي‌كند كه خداوند مي‌خواهد عمر عده‌اي تمام شود. ولي شيطان مانع شده و آنان را از مرگ نجات داده و بعد از آن بر آنان مسلط مي‌شود.
وي با ابراز تاسف از اين كه در بسياري از سريال‌ها و فيلم‌هاي ايراني از جذابيت‌هاي ارتيك جهت چاشني استفاده مي‌شود، ياد آور شد: قالب‌هاي عشقي و عاشقي قبل و بعد از ازدواج در فيلم‌ها به طور افراطي ظهور پيدا كرده است و اين حياي جامعه را از بين برده است. در فيلم اغماء با اين كه به موضوع فيلم هيچ ربطي ندارد، يك گونه عشق مثلثي ساخته شده است كه مثلا يك پزشك مرد عاشق پزشك زن مي‌شود و آن زن بي‌محلي مي‌كند و عاشق دكتر ديگر مي‌شود. از طرف ديگر خود دكتر طه هم قبلا زن داشته و مرده است و غيره.
وي تصريح كرد: اين معضل تقريبا در همه فيلم‌ها و سريال‌ها وجود دارد و اين از نقاط ضعف بزرگ صدا و سيما است.
اين كارشناس مذهبي اشكال عمده ديگر سريال اغماء را متمركز كردن شيطان بر روي يك فرد و آن هم شخص ظاهرا‌الصلاح دانست وگفت: در اين فيلم شيطان با ديگران كاري ندارد و فقط بر روي يك نفر متمركز شده است، در حالي كه در فيلم افرادي ديگري كه ظاهر و رفتار نامناسب دارند نيز وجود دارد، كه از گزند گمراهي شيطان دورند.
وي هم‌چنين بي‌جا نمود دادن آموزه‌هاي ديني را نيز اشكال عمده‌اي توصيف كرد و گفت: در سريال اغماء، آن فرد براي اين كه همسرش عمل جراحي كند، استخاره مي‌كند و پس از اين كه استخاره خوب آمد، اقدام به عمل مي‌كند. پرسش من اين است كه سازندگان سريال چه چيزي مي‌خواهند بگويند؟! چرا آنان با اين آموزه‌هاي ديني اين گونه بازي مي‌كنند؟ اگر اين‌ها مي‌خواهند بگويند كه استخاره هميشه كار خوبي نيست، بايد جوري نمايش داده شود كه قضيه براي مخاطب روشن شود كه متاسفانه در فيلم چنين چيزي مشاهده نمي‌شود.
معلمي هم‌چنين با تحليل از سريال «يك وجب خاك» عنوان كرد: به نظر من اين سريال در حد و اندازه يك مخاطب ايراني نيست.
وي افزود: در اين سريال حوادث بسيار پوچ و غير قابل اتفاقي رخ مي‌دهد كه هيچ گونه پيامي براي مخاطب ندارد و صرفا جمع تعدادي حوادث ساختگي بي‌پايه‌اي است كه مي‌خواهد مخاطب را بدون اين كه چيزي ياد دهد، بخنداند.
وي اضافه كرد: نبايد وقت ميليون‌ها مردم را آن هم در ايام عزيز ماه مبارك رمضان به امور بي‌فايده و بدون حسن اختصاص دهيم.
اين كارشناس مذهبي، شكلي برخورد كردن با مقدسات را بي‌احترامي به آموزه‌هاي ديني خواند و گفت:متأسفانه سازندگان اين گونه سريال‌ها براي اين كه بخواهند جنبه‌اي مذهبي به برنامه بدهند، روزه و افطاري هم در لابه‌لاي سريال قرار مي‌دهند كه خيلي شكلي و وصله‌اي است.
وي ادامه داد: در فيلم‌هاي اخير ظواهر اسلامي به شدت مورد بي‌اعتنايي قرار گرفته است.
مثلا در همين سريال «يك وجب خاك»، قهرمان داستان كه پدر خانواده است محاسن خود را تراشيده است ولي آن فرد كلاش كه مدير صندوق قرض‌الحسنه است، ظاهري اسلامي داشته و انگشتر به دست نشسته است. يا در سريال شبكه دوم ( ميوه ممنوعه) آن فرد خواننده است قهرمان مي‌شود، ولي اين فردي كه خودش ظاهر مناسب دارد و همسرش محجبه و معلم است، ضد قهرمان مي‌شود.دختر خانواده هم در فيلم مي‌گويد كه پدرو مادر من كه نماز خوان هستند، اين نماز و روزه برايشان حجاب شده است! و در عين حال آن فرد خواننده سالك الي‌الله جلوه داده شده است.
رييس سابق مركز پژوهش‌هاي اسلامي صدا و سيما تصريح كرد: نمي‌خواهم بگويم هر كس ريش داشته باشد و يا خانمش با حجاب باشد، انسان خوبي است. قطعا اين گونه افراد نيز لغزش دارند و گاهي نيز گمراه هستند.حرف بنده اين است كه چرا در فيلم‌ها پيوسته اين گونه افراد در مقابل ديگران قرار داده مي‌شوند. در همين سريال ( ميوه ممنوعه) دختر آن فرد كارخانه‌دار كه نقش خوبي دارد، با روسري است ولي آن مادر محجبه كه معلم است و كار فرهنگي مي‌كند، ضد قهرمان مي‌شوند.
وي عنوان كرد: حتي در سينماي هاليوود كه گاهي خيانت و رذالت سياستمداران آمريكايي نمايش داده مي‌شود، در عين حال قهرمان داستان و افشاء كننده اهداف خيانت‌كاران، از افراد خودشان و از مجموعه سياستمداران نشان داده مي‌شود. در فيلم‌هاي ما نيز اگر قرار است خيانت و خباثت عده‌اي ظاهر ساز نمايان شود بايد مجموعه داستان به گونه‌اي هدايت شود كه اين طور نباشد كه هميشه قهرمان داستان از افراد غير‌الصلاح باشند.
رييس سابق مركز پژوهش‌هاي اسلامي صداوسيما در پايان با ارزيابي كلي وضعيت تلويزيون در ماه مبارك رمضان، اظهار كرد: برخي سريال‌هاي ماه رمضان با ايام ديگر از لحاظ محتوائي هيچ تفاوتي نمي‌كند. يعني همان محتوا كه در قبل اين ماه مبارك پخش مي‌شود در ماه مبارك نيز پخش مي‌شود و گاهي براي اين كه يك تفاوت ايجاد كنند، نهايتا مسائلي مثل افطاري خوردن و روزه گرفتن در فيلم نمايان مي‌شود.
معلمي در پايان با طرح اين پرسش كه چرا در ايام ماه مبارك رمضان كه ايام عبادت و توجه بيشتر به معنويات است، اين قدراين سريال‌ها گسترش مي‌يابند؟ ادامه داد: مردم را از رسيدگي به امور معنوي و حضور در مساجد باز مي‌دارند. ضمن اين كه جاي تعجب دارد كه سازندگان سريال‌ها مي‌خواهند به هر طريقي شده، فيلم را به 30 قسمت برسانند كه در تمام ماه مبارك رمضان پخش شودكه اين خود عاملي مهمي براي بي‌محتوا شدن سريال است.
منبع:ایسنا
جواب بصورت نقل قول
