افرادی که مبتلا به اچ.آی.وی هستند تا سالها میتوانند به راحتی به زندگی عادی خود و اشتغال مثمر ادامه دهند و با مصرف داروهای موجود سالها با حفظ سلامت زنده بمانند، هر چند اچ.آی.وی در بدنشان ریشه کن نخواهد شد. البته فشار روانی، اجتماعی و ضعف جسمی و اقتصادی آنها را آسیبپذیر میکند. آنچه آنها نیاز دارند تأمین دارو، خدمات مشاورهای و درمانی، حمایت و پرهیز از سوءظن و انگ و تبعیض است. آنان را از خود طرد نکنیم و اجازه دهیم زندگی کنند. مسئولان سیاسی و شخصیتهای مذهبی و اجتماعی میتوانند نقش مهمی در رفع انگ و تبعیض و تدارک خدمات لازم داشته باشند.
چرا جنین خانم باردار اچ.آی.وی-مثبت را از بین نمیبرند؟
گرفتن حق حیات جنین از نظر اخلاق پزشکی ممنوع است مگر موجب به خطر افتادن سلامت مادر یا جنین باشد. در مورد اچ.آی.وی با توجه به اینکه با داروهای موجود و پرهیز از شیردهی مادر مبتلاء میتوان در بیش از ۷۰-۹۵ درصد از ابتلاء فرزند پیشگیری کرد لزومی به سقط جنین نیست. (به شرطی که مادر تحت درمان، حمایت و مراقب کافی در کلینیک بیماریهای رفتاری یا مراکز مشاوره مشابه باشد) پس از تولد در شش هفتگی و ۱۸ ماهگی آزمایشهای اچ.آی.وی برای مشخص شدن وضعیت ابتلاء کودک انجام خواهد شد.
آیا افراد اچ.آی.وی مثبت میتوانند ازدواج کنند؟
ازدواج حق طبیعی و فطری هر انسان است و منع قانونی و طبی در این زمینه وجود ندارد. اما باید قبل از اقدام به ازدواج طرفین به طور کامل از واقعیتهای بیماری آگاه شوند و آموزشها و مشاورههای متعدد روانی، حمایتی و پزشکی بگیرند. همچنین لازم است در تمام آمیزشهای جنسی از کاندوم لاتکس استفاده کنند تا ویروس از یکی به دیگری سرایت نکند. به همین دلیل توصیه میشود قصد بچه دار شدن نکنند. حتی اگر هر دو زوج اچ.آی.وی مثبت باشند لازم است این امر را رعایت کنند چون ویروس اچ.آی.وی زیرگونههای مختلفی دارد و سرایت یک زیرگونه جدید به فرد به او آسیب بیشتری میرساند. استفاده از سایر روشهای پیشگیری از بارداری به غیر از کاندوم به ایشان توصیه نمیشود و این ربطی به شدت ابتلاء آنان ندارد.
در چه مواردی لازم است برای مشاوره و آزمایش به کلینیکهای بیماریهای رفتاری مراجعه کنیم؟
در صورتی که شما سابقه انجام هر کدام از رفتارهای خطرناک زیر را داشته اید
(تماس جنسی حفاظت نشده= رابطه جنسی دهانی، مقعدی یا مهبلی بدون استفاده صحیح از کاندوم لاتکس)
استفاده از سوزن و سرنگ مشترک در اعتیاد تزریقی (حتی برای یک بار)
ابتلاء به بیماریهای آمیزشی (مثل سوزاک، سیفلیس، تبخال و زگیل تناسلی)
با فرد آلوده به ویروس اچ. آی. وی. تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
با فرد تزریق کننده مواد مخدر (حتی همسر) تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
با فرد دارای سابقه ابتلاء به بیماریهای آمیزشی تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
بدون اطلاع از سابقه ابتلاء فردی به بیماریهای آمیزشی تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
با فرد دارای سابقه روابط جنسی با مردان یا زنان دیگر تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
با فرد دارای سابقه روابط جنسی با نوع همجنس تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید. (بویژه اگر رابطه بین دو مرد بوده و در این رابطه وی مفعول بوده باشد.)
با فردی که در نواحی پر خطر زندگی میکند یا قبلا زندگی میکرده، تماس جنسی "حفاظت نشده" داشتهاید. (مناطقی که در آن آمار میزان افراد آلوده به ویروس اچ.آی.وی در عموم مردم یا گروههای خاص زیاد میباشد. مثلاً بعضی کشورهای جنوب صحرای افریقا، کشورهای آسیای مرکزی مانند اوکراین، بلاروس، و تایلند و نیز کشورهایی که تن فروشی کنترل نشده رواج دارد مانند جمهوری آذربایجان، افغانستان، امارات عربی متحده، عراق و ناحیه خلیج فارس)
استفاده از مشروبات الکلی یا مواد (تریاک، هروئین، اکستاسی، حشیش، گرس و ....) بویژه در مهمانیهای مختلط
سابقه مورد تجاوز و سوء استفاده جنسی قرار گرفتن
سابقه دریافت خون و فراوردههای آن (به ویژه قبل از ۱۹۸۵ در سراسر جهان)
سابقه ازدواج موقت بویژه اگر طرف مقابل سابقه ازدواجهای متعدد داشته است.
اگر همسر(یا شریک جنسی تان) تان سابقه اعتیاد، زندانی شدن، اقامت طولانی مدت یا متناوب دور از شما بویژه خارج کشور دارد.
اگر به صورت اتفاقی و ناشناس یا در ازای پول یا کالا اقدام به تماس جنسی محافظت نشده با کسی کرده اید.
چرا مشاوره ضروری است؟
تداوم و همیشگی بودن عفونت اچ.آی.وی، بروز مشکلات روانی قبل از آزمایش و در دوره انتظار آماده شدن جواب، بروز مشکلات روانی و عاطفی بدنبال ابتلاء، وجودمشکلات اجتماعی بدنبال ابتلاء، اطلاع رسانی درراستای کاهش رفتارهای پرخطر و توصیه به رفتارهای سالمتر
در اولین مشاوره چه میگذرد؟
- گفتگودرموردجریان مشاوره ومحرمانه بودن آزمایش ورازداری - گفتگو درمورد راههای انتقال وپیشگیری - گفتگودرموردمعنای آزمایش مثبت ومنفی- نتیجه بینابینی، - گفتگو درباره معنای دوره پنجره، نتیجه مثبت کاذب، منفی کاذب - پرسش وپاسخ مستقیم برای دلیل انجام آزمایش - گفتگو در مورد استرس ناشی از نتیجه آزمایش و واکنشهای احتمالی - گفتگو در مورد پیامدهای اجتماعی و خانوادگی - کمک به فرد درتصمیم گیری برای انجام آزمایش - گفتگو در مورد راههای کاهش آسیب - قرار برای ملاقات بعدی
در کلینیکهای بیماریهای رفتاری چه خدماتی ارائه میشود؟
مشاوره قبل و بعد از آزمایش، مشاوره روانشناختی و جلسات گروه درمانی، مشاوره و معاینات پزشکی، مشاوره و خدمات ترک اعتیاد و کاهش آسیب، خدمات مددکاری، پیگیری سلامت مبتلایان و تجویز دارو در موارد ضروری، انجام معاینات و مشاورههای تخصصی (روانپزشکی، چشم پزشکی، عفونی و ...) یا ارجاع به مراکز تخصصی معتبر، در بعضی مراکز برگزاری جلسات آموزشی، گفتگو، موسیقی درمانی و برخی خدمات دیگر
منابعی برای اطلاعات بیشتر
در این فهرست سعی شده است منابع معتبر و عمدتاً به زبان فارسی معرفی شوند
کتابها
ایدز: ضمیمه زیست شناسی، سال اول دبیرستان (وزارت آموزش و پرورش)
جوانان و اچآیوی-ایدز؛ فرصتی در بحران (مرکز مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت با همکاری یونیسف)
ایدز و بیماریهای مقاربتی (انجمن تنظیم خانواده جمهوری اسلامی ایران)
جنبههای پزشکی، بهداشتی و اجتماعی اچ.آی.وی/ایدز (وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی)
فیلمها و چندرسانهایها
VCD متولد ایدز (مؤسسه رسانههای تصویری)
CD مولتی مدیای اچ.آی.وی/ایدز (گروه کاری اچ.آی.وی/ایدز سازمان ملل متحد در ایران)
VCD زنان رهبر تحول هستند (گروه کاری اچ.آی.وی/ایدز سازمان ملل متحد در ایران)
VCD ایدز، ساخته سعید ابوطالب
مجموعه آموزشی تلویزیونی ایدز (محصول شبکه دوم سیما ۱۳۸۰)