ارزيابي و مرور داده‌هاي جمع‌آوري شده از مراكز تحقيقات سلامت كه در ژورنال‌هاي پزشكي مختلف منتشر شده و همچنين گزارش‌هاي سالانه پايگاه‌هاي منطقه‌اي و كشوري بهداشت جهاني در بخش تأمين سلامت و كنترل و پيشگيري از بيماري‌ها، از اوضاع نامناسب حوزه تندرستي خبر مي‌دهد؛ آماري كه بر وضعيت اورژانسي و اضطراري در ارتباط با پيشگيري و مديريت بيماري‌هاي مزمن دلالت مي‌كند.
بررسي وضعيت بهداشت و سلامت در كشورهاي مختلف طي سال‌هاي اخير نشان داده كه درصد قابل توجهي از مردم دست‌كم يك عارضه پزشكي مزمن شامل يكي از انواع ديابت‌ها، فشار خون، سرطان و نارسايي قلبي دارند.
در اين ميان درصد افرادي كه از بيش از سه بيماري مزمن در زمان واحد رنج مي‌برند، به مراتب چشمگيرتر است. مرض چاقي كه در بروز بسياري از عارضه‌هاي مزمن ازجمله ديابت‌ها نقش قابل توجهي دارد طي دهه گذشته حدود 90 درصد افزايش يافته است.
البته حوزه پزشكي و تامين سلامت در كنار آمار مايوس‌كننده تندرستي در چند سال اخير، شاهد ورود لشكر تازه‌نفسي از دانش و فناورهايي نوين پزشكي و شيوه‌هاي مدرن درمان نيز بوده است.
مجموعه‌اي از مهم‌ترين دستاوردهاي دانش پزشكي نظير نانو داروهاي ضدسرطان، ليزرهاي ويروس‌كش، ميكروداروهاي ضدانسداد شريان، نانو ايمپلنت‌هاي مغناطيسي، ربات‌هاي شناور در جريان خون و ريزناقل‌هاي دارويي ابداع شده‌اند كه افق روشني را براي دوران درمان هدفمند نشان مي‌دهند و راه و رسم پزشكي آينده را تا حدودي ترسيم مي‌كنند، اما وقتي وضعيت نابسامان و لجام‌گسيخته بيماري‌هاي مزمن را در كنار دستاوردهاي فناورانه و جديد پزشكي و درماني مقايسه مي‌كنيم، خيلي زود متوجه مي‌شويم كه يك جاي كار لنگ مي‌زند.
در عين حالي كه فناوري عصر ديجيتال و امكانات شبكه مجازي و كاربردهاي متنوع و جذاب فناوري‌هاي همراه هر روز رابطه پررنگ‌تري با كسب و كار و زندگي روزانه مردم پيدا مي‌كند، اما در بخش تامين سلامت شاهد نوعي عقب‌ماندگي مزمن نسبت به مقوله ديجيتال شدن هستيم، اما اين بدان معني نيست كه دنياي پزشكي آنقدرها هم از فناوري ارتباطي مدرن عقب‌مانده باشد.
اين روزها شاهديم كه مفهوم كنترل پزشكي با اتصال به شبكه يا «رايانه‌اي كردن بدن» همزمان با سرعت‌گيري روند توسعه زندگي ديجيتالي بيش از پيش مورد توجه قرار مي‌گيرد.
اين جريان پتانسيل آن را دارد كه مسووليت، ابزار و اطلاعات بيشتري را به بيماران واگذار كند تا آنها خود بهداشت و سلامتشان را به شكلي كارآمدتر كنترل و مديريت نمايند.
با توجه به تغييرات فوق العاده‌اي كه در بخش تامين سلامت در حال روي دادن است و همچنين رويكردهاي جديد قانونگذاري براي اعمال تغيير در روند گردش اطلاعات الكترونيك در بيمارستان‌ها، مفهوم رايانه‌اي كردن بدن به موضوع داغ و تازه‌اي تبديل شده است. روز به روز بر تعداد موسسات پزشكي مشتاق براي ورود به اين حوزه افزوده مي‌شود.
در حالي كه اينترنت، انقلابي در انتشار و اشاعه اطلاعات ايجاد كرده است، عصر اطلاعات هنوز خارج از راهروهاي بيمارستان معطل مانده و پرسه مي‌زند، اما امروزه فناوري اطلاعاتي و ابزار ديجيتالي مهياي باز كردن راهي بزرگ براي آوردن پزشكي به صحنه فرداست.
طيف گسترده و متنوعي از دستگاه‌ها و ادواتي كه در بدن انسان كاشته خواهند شد و اطلاعات خود را تحت شبكه بي‌سيم منتقل خواهند كرد، پايشگرهاي پوشيدني و يك حسگر قابل گوارش كه تا سال بعد وارد بازار مي‌شود، نمونه‌اي از تداركات عصر اطلاعات براي ورود به قلمرو پزشكي آينده است.
به علاوه، شركت‌هايي همچون گوگل و مايكروسافت در حال آزادسازي جريان اطلاعات پزشكي هستند و اين ابتكار عمل نسلي از انسان را رقم خواهد زد كه موضوع تندرستي و تأمين سلامتي را به سبك و شيوه‌اي كاملا متفاوت نگاه مي‌كنند.
در واقع يك تغيير الگو و چرخش در نگرش به حوزه سلامت و تندرستي در شرف وقوع است كه پيامدهاي بسياري براي تأمين سلامت خواهد داشت.
در اين ميان، نقش پروژه رايانه‌اي كردن بدن در حكم يك طرح پيشرو است كه در آن پزشكي، مهندسي، ارتباطات و سرگرمي در قالب الگويي نوين با هم تركيب مي‌شوند.
پيوستن گروه‌هايي همچون مديران شركت‌هاي عظيم الكترونيكي، برندگان جوايز علمي و سرگرمي، متوليان نهادهاي نظارتي دارو و غذا، شركت‌هاي عمده توليد لوازم خانگي، سرمايه‌گذاران بين‌المللي، اصحاب رسانه، كارشناسان شبكه‌هاي اجتماعي، طراحان بين‌المللي، پزشكان، پرديس‌هاي فناوري و بسياري ديگر به بحث پزشكي شبكه‌اي از طيف متنوع و پر ابهت اين جريان و آينده روشن سلامت خبر مي‌دهد.
مشاركت همه‌جانبه براي حضور در پزشكي فردا
مفهوم رايانه‌اي كردن بدن را مي‌توان به مفهوم پوست انداختن دانش پزشكي حاضر و طليعه عصر آينده علم طبابت تلقي نمود. اين طرح، ميدان عملي خواهد بود براي فعاليت كليه رشته‌ها و كار بين رشته‌اي ميان پزشكي، داروسازي، مهندسي، هنرهاي نمايشي، حقوق و ارتباطات تا سهمي در آينده پزشكي مجازي داشته باشند.
رايانه‌اي كردن بدن بستري براي توسعه باليني، پيش باليني و همچنين آزمايش فناوري سنسورهاي كاشتني و پوشيدني قابل اتصال به شبكه است.
نكته: پايشگرهاي پوشيدني و يك حسگر قابل گوارش كه تا سال بعد وارد بازار مي‌شود نمونه‌اي از تداركات عصر اطلاعات براي ورود به قلمرو پزشكي آينده است
از سوي ديگر اين مفهوم به منزله هدايت جهاني سرمايه، نيروي متخصص و دانش روز براي پديدآوري و توسعه يك مدل نوين و كم هزينه باليني است كه جمعيت‌هاي بزرگي از بيماران را شامل مي‌شود و داده‌هاي فيزيولوژيكي و نشانه‌هاي بيماري را روي شبكه انتقال مي‌دهد.
در آينده و به لطف وجود داده‌هاي توليد شده و جمع‌آوري شده در سيستم پزشكي تحت شبكه، روال‌ها و دستورالعمل‌هاي نويني ظهور خواهند كرد كه مي‌توانند سرنخ بيماري‌هاي متداولي نظير بيماري‌هاي قلبي و سرطان را خيلي زود كشف كرده يا از بروز يك اپيدمي وحشتناك جلوگيري كنند.
تولد پزشكي نوع دوم
امروز مقوله فناوري تلفن‌هاي همراه امري رايج و همه‌گير است. از همين‌رو چگونگي بهره‌برداري از اين فناوري براي اصلاح روش‌ها و بهبود سلامت موضوع روز دنياست كه منجر به معرفي مدل پزشكي نوع دوم شده است.
به طور نمونه پروژه‌اي به نام Medic Mobile از زيرساخت گوشي‌هاي تلفن همراه و سرويس ارسال پيام نوشتاري استفاده مي‌كند و به اين ترتيب براي شاغلان بخش تامين سلامت امكان ارائه خدمات مراقبت اورژانسي را به سبكي مناسب و به موقع فراهم مي‌آورد.
اين سرويس پزشكي سيار را مي‌توان مشابه يك خط تماس مركز فوريت‌هاي پليس براي مناطق حومه و روستايي تلقي كرد.
يك نمونه مورد بحث ديگر پروژه m-maji است. برنامه‌اي كه از تلفن‌هاي همراه براي آموزش و تعليم جوامع روستايي درباره اهميت به آب تميز و بهبود روش‌هاي دسترسي به آن استفاده مي‌كند.
زيرساخت ديجيتالي ديگري كه در پزشكي نوين به آن توجه مي‌شود، اينترنت و رسانه‌هاي اجتماعي است كه به نظر مي‌رسد در استمرار آموزش اصول پزشكي و بهداشتي بسيار موثر است.
در حالي كه اين روزها از تاثير وب‌سايت‌هاي اجتماعي به عنوان ابزاري قدرتمند در تغيير و شكل‌گيري موضوعات مختلف جهاني خبرهاي زيادي مي‌شنويم، اما گويا هنوز بسياري از پزشكان در مورد ارزش و اهميت اين رسانه بر حوزه حرفه‌اي كارشان نظر و برداشت مثبتي ندارند.
بسياري از پزشكان تصور مي‌كنند كه رسانه‌هاي اجتماعي هنوز در نظر عامه مردم به چشم ابزاري شخصي ديده مي‌شوند و از همين رو براي به كارگيري آن در زندگي حرفه‌اي‌شان مردد هستند.
به نظر مي‌رسد آينده پزشكي و تامين سلامت موضوعي است كه ظاهرا به پيشرفت و توسعه متدهاي نوين درماني خلاصه نمي‌شود و توجه آن بيشتر به گذار از تعاريف سنتي و موجود پزشك ـ بيمار و بخش تامين سلامت به مرحله مدرني از پزشكي همسو با دانش و فناوري عصر اطلاعات است.
پزشكي ديجيتال يا پزشكي نسل دوم در حقيقت جريان و روندي است كه هدف آن آماده‌سازي حوزه درمان و تامين سلامت براي حضور شايسته در آينده و پاسخگويي به نيازهاي پزشكي نسل فرداست.
منابع:
Care&apos - Medicine 2.0 Congress
درمان سرطان به كمك قارچ
جواب بصورت نقل قول
