اسکار سلطنتی با ابهت ترین، جذاب ترین و پرطرفدار ترین ماهی آکواریم بحساب می آید. برای تکثیر و پرورش اسکار نکات مهم و فراوانی را باید همواره در نظر داشت .
اگر یک جفت اسکار جوان و سرحال که تازه همدیگر را انتخاب کرده اند و با هم جفت شده اند را با یکدیگر در یک آکواریم نگهداری کنید. خیلی زود شاهد تخم ریزی آنها خواهید بود. اسکار دوست دارد تخمهایش را در کف و روی سطحی صاف بریزد. تخمهای اسکار چسبندگی دارند و به شکل گرد و قهوه ای رنگ و هر عدد آن تقریباً اندازه یک عدد ماش است. در کف آکواریم بهتر است یک تخته سنگ صاف قرار دهید. ( بهتر است تخته سنگ از جنس مرمریت یا گرانیت باشد که تخمها را خراب نکند. سنگهای گچی یا آهکی تخمها را فاسد می کنند. ) آکواریم باید دارای ----- مناسب، اکسیژن کافی، نور کافی باشد. به مولدین باید غذای مناسب داده شود. بهترین غذا برای آنها غذاهای زنده مثل ماهی رودخانه، بچه قورباغه و آبزیان بزرگ هستند. روزانه یکبار کاملاً آنها را خوب سیر کنید و غذاهای اضافی را از آب خارج نمایید و مقداری از آب را تعویض کنید. ( بعضی اوقات اشخاص تعداد زیادی ماهی رودخانه را در آکواریم می ریزند و آنها تعدادی را می خورند و بقیه را می کشند و رها می کنند. چون سیر می شوند و بیشتر از آن میل به خوردن ندارند، از طرفی دوست دارند هیچ مزاحمی در آکواریمشان نباشد. بعد از چند ساعت ماهی های مرده رودخانه ای در آکواریم اوضاع خرابی را بوجود می آورند. بتدریج اکسیژن آب اشکال پیدا می کند و آلودگی آب باعث تلف شدن جفت اسکار شما خواهد شد) چنانچه غذای زنده در اختیار نداشتید می توانید دل گاو یا گوسفند را تمیز کنید و به اسکارها بدهید.
اسکارهای جفت شده که در یک آکواریوم تنها هستند. خیلی زود سنگ کف را بعنوان محل تخم ریزی انتخاب می نمایند و آنرا شروع به تمیز کردن می کنند. زمانیکه نر و ماده بر روی سنگ بروند و شروع به تمیز کردن آن بکنند، لحظات تخم ریزی نزدیک می شود. که ابتدا با بیرون آمدن لوله تخم ماهی ماده از زیر شکمش که تقریبا به اندازه 3 میلیمتر خارج می شود و شکل لبه آن گرد و چاق است شروع می شود. همزمان لوله اسپرم نرم هم تقریبا به اندازه 5/1 میلیمتر خارج می شود که شکل لبه آن زوکی شکل است.
نر و ماده هر دو چند ساعت قبل از تخم ریزی بر روی سنگ با لرزش و تمیز کردن و با حالات شدید و تغییر رنگ و پر رنگ شدن شروع به آماده و تمیز کردن محل تخم ریزی می کنند.
ماهی ماده با لرزشهای مخصوصی به سطح سنگ نزدیک می شود و تخم ریزی را شروع می کند و بصورت یک خط ردیفی از اول تا انتهای سنگ تخمها را بر روی آن می چیند و چون چسبنده هستند تخمها به سنگ چسبیده می شوند. پشت سر ماهی نر با حرکات و رقصهای شادی و لذت و با لرزشهای مخصوص روی تخمها اسپرم رها می کند. و به همدیگر اعلام رضایت می کنند. این ابزارهای علاقه همراه با بوسه زدن و یا نوازش با لب به همدیگر اعلام می شود.
حدود دو ساعت این حرکات زیبا و موزون همراه تخم ریزی ادامه خواهد داشت. شادی آنها لحظه به لحظه زیادتر می شود و ابراز علاقه آنها شدیدتر و خشن تر به ظاهر می رسد، بطوریکه آب آکواریوم به تلاتم می افتد. اگر آکواریوم در پوش نداشته باشد گاهی بیرون می پرند و صدمه خواهند خورد. بنابراین حتما روی آکواریوم را بپوشانید و هرگز برای آنها ایجاد مزاحمت نکنید.
بعد از اتمام تخم ریزی ماهیها شل و بی حال بصورت مورب و کج در کنار همدیگر آرام می گیرند، در اینحالت سطح آب کف زده است و رنگ آب بر اثر تجزیه اسپرم نرم ها شیری رنگ شده است که باید قسمتی از آب تعویض یا داخل آکواریوم را ----- بگذارید تا آب دوباره شفاف و زلال شود.
از اینجا به بعد به دو طریق می توانید از تخمها محافظت کنید.
1- ماهیهای مولد را به آرامی به آکواریومی که از قبل آماده کرده اید منتقل سازید.
2- سنگ تخمها را بآرامی به آکواریومی که شرایط مناسب دارد منتقل دهید.
1- حالت اول:
چنانچه از تخمها مقدار زیادی توسط حرکات ماهیها در نقاط دیگر آکواریوم پاشیده شده است و امکان جابجایی تخمها نیست، در اینصورت بهتر است ماهیهای مولد را از آنجا به آکواریوم آماده دیگری بآرامی انتقال دهید (آکواریوم باید از قبل کاملا آماده و مهیا شده باشد)
2- حالت دوم:
چنانچه تخمها بصورت مرتب و منظم بر روی تخته سنگ چیده و چسبیده شده اند. می توانید بآرامی سنگ تخمها را به آکواریومی با مشخصات آب تخمها که از قبل آماده کرده اید منتقل سازید. در هر دو حالت تفاوتی وجود ندارد و معمولا نتیجه یکسان حاصل خواهد شد. چیزی که مهم است باید حتما تخمها از دسترس ماهیها دور شوند و آنها را با شرایط و اصول صحیح نگهداری کنید. برای آکواریوم تخمها حتما باید اکسیژن کافی قرار دهید، چنانچه آب تخمها شیری رنگ است حداقل 3 روز ----- در آکواریوم کار بگذارید تا آب را کاملا شفاف و روشن کند. می توانید در صورت تشخیص و نیاز مقداری از آب را با آب مناسب و آماده تعویض نمائید.
سپس به آب تخمها داروی متیلن آبی بمقدار 1/0% اضافه می کنیم. هجوم و حمله قارچها به تخمها باعث فساد آنها می شود داروی متیلن آبی علاوه بر جلوگیری از هجوم و حمله قارچها رشد باکتریهای مضر را هم کنترل و بحالت ثابت و فیکسه نگه می دارد و آسیبی به تخمها وارد نمی شود. بعضی اوقات تخمها آنقدر نزدیک به هم و گاهی هم روی یکدیگر چیده شده اند که چنانچه یک تخم مورد هجوم قارچها قرار بگیرد خیلی سریع بقیه تخمها هم با لایه های ابری سفید رنگی پوشیده می شوند، که در واقع مورد هجوم و حمله قارچها قرار گرفته اند و بدین صورت باعث فساد تخمها خواهد شد. بصورت تجربی بدست آمده است که اگر هر روز مقداری از آب تعویض و مقداری داروی متیلن آبی تازه حل شده به آب تخمها اضافه شود. در مواقعی که شرایط آکواریوم تخمها وضعیت خوبی ندارد بسیار عمل مفیدی است که نتیجه باروری و باز شدن تخمها را بالا می برد.
از آنطرف دیگر ماهیهای مولد هستند که باید آنها را بآرامی انتقال دهید و آکواریوم آنها مرتب و منظم باشد. تغذیه در تخم ریزی برای مراحل بعدی آنها نقش مهم و سرنوشت سازی دارد. باید دقت کنید آنها را ضعیف یا بیمار نکنید که در اینصورت مدتی تخم نخواهند ریخت. آنهایی که به مولدین اسکار فقط ماهی رودخانه می دهند، باید نکات را مورد توجه قرار دهند.
1- ماهیهای رودخانه ایی ممکن است حامل امراض و بیماریهای باشد که با ورود آنها به آکواریوم مولدین، خیلی زود محیط آنها را آلوده و در آنجا تکثیر و منتشر می شوند. و سپس به اسکارها منتقل خواهند شد. بنابراین حتما باید از سلامت ماهیهای رودخانه ایی اطمینان حاصل کنید.
2- می توانید به ماهیهای رودخانه ایی غذاهای مقوی و انواع ویتامینها و املاح مورد نیاز را بدهید. سپس با در اختیار گذاشتن ماهیهای رودخانه ای برای اسکارها آن ویتامینها و املاح مفید را به ماهیهای اسکار مولد انتقال دهید. که باعث تقویت و رشد و سلامت آنها شود.
حالا باز می گردیم به آکواریوم تخمها
تخمها در آکواریومی قرار گرفته اند که اولا آب شفاف، زلال و تمیز است.
دوما سختی آب تخمها بین 5 تا 8 درجه Dh است.
در اینصورت معمولا سه روز که بگذرد تخمها می ترکد و شروع به باز شدن می شود. از روز چهارم روی سنگ در حالیکه از سر چسبیده به تخته سنگ هستند دم تکان می دهند که تعداد تخمهای باز شده بر روی تخته سنگ مشخص می شود. کم کم از سنگ جدا می شوند و با یک شنای کوتاه دوباره به کف می افتند. بهتر است ارتفاع آب را حداکثر به 15 سانتیمتر برسانید و اکسیژن آب به اندازه کافی باشد و تغییرات سریع برای تخمها نداشته باشید. لارو اسکار در زیر شکمش دارای کیسه زرده مجهز و کاملی است که تا چهار روز غذایش را تأمین می کند. توجه کنید چنانچه آب بر اثر تجزیه تخمهای فاسد شده آلوده شده باشد لاروها بی حال و کسل می شوند و متابولیسم (جذب کیسه زرده) بخوبی انجام نمی گیرد و ممکن است لاروها تلف شوند. در اینصورت باید اقدام به تعویض آب لاروها کنید. (آب باید آماده و مهیا باشد)
در این مدت هیچ غذایی نباید به لاروها بدهید. چنانچه تعداد آنها زیاد است بهتر است آنها را در چندین آکواریوم پخش کنید و فضای کافی برای رشد و فعالیت آنها با توجه به تمام نکات ضروری واجب در مورد نگهداری آنها را انجام دهید.
می دانید بهترین غذا برای لاروهای تازه از تخم در آمده می تواند نوزادان میگو باشد که باید از قبل تدارک دیده باشید. مقدار نوزادان میگو را باید به حساب بریزید زیرا اگر اضافه تر وارد آکواریوم لاروها بریزید، بعد از چند ساعت نوزادان میگو در آب شیرین می میرند و در آب تجزیه می شوند و باعث آلودگی و فساد آب می شوند و در نتیجه این آلودگی ها به لاروها اثر می کند و باعث تلفات آنها خواهد شد.
بنابراین غذا دادن لاروهای اسکار باید با دقت و حوصله انجام شود. چنانچه اکسیژن محلول در آب لاروهای اسکار کم باشد. خیلی زود دچار عوارض و تلفات زیادی خواهند شد. که اگر کمبود اکسیژن در آکواریوم لاروها را سریعا تأمین نکنید. خیلی از لاروها تلف خواهند شد. در مواردی که تشخیص می دهید آب لاروها آلوده شده است. بهترین راه علاج جابجایی بچه ماهی ها به مکان جدید و با آب سالم و تمیز و آماده است یا حداقل مقداری از آب آنها را باید تعویض نمائید و مقداری هم داروی متیلن آبی به آب اضافه کنید.
هر چه سطح وسیعتری برای تعداد کمتری لارو اسکار در نظر بگیرید درصد خطاهای شما کمتر بروز حوادث دارد. و دیرتر باعث تلفات آنها خواهد شد. و در نتیجه تعداد بیشتری از آنها دوران لاروی خود را با موفقیت پشت سر می گذارند. بعد از 15 روز که دوران لاروی اسکارها تمام می شود مقاومت آنها بیشتر خواهد شد و به دوران بچه ماهی وارد می شوند در این مرحله مقاومت بیشتری دارند. ایجاد شوک و استرس و تغییرات سریع در خواص و شرایط آب و کمبود اکسیژن محلول در آب اگر باعث تلفات بچه ماهیها نشود احتمال کج شدن اندامهای بدن بخصوص دهان بچه ماهیها خواهد شد. که هر چه بچه ماهیها بزرگتر می شوند کج بودن دهانشان مشخص تر می شود که در حال حاضر این عارضه را بعنوان سکته کردن ماهی می دانند. در حالیکه اگر در اوایل زندگی لاروها و در دوران بچه ماهی کلیه نکات گفته شده را رعایت کنید قطعا چنین عوارضی برای ماهیها بوجود نخواهد آمد.
مسئله مهم دیگر که باید گفته شود سوء تغذیه بچه اسکارها است. تغذیه نامناسب و اشتباه باعث می شود اسکارهای گرسنه به همدیگر حمله کنند و در وحله اول چشم هم جنسان خودشان را می خورند. بنابراین بعد از مدتی اکثر بچه اسکارها چشم نخواهد داشت و کور شده اند. اگر تمام نکات و اصول تکثیر و پرورش اسکارها را بخوبی رعایت کنید. در آنصورت پرورش اسکار برایتان خیلی آسان خواهد بود. دقت کنید همیشه برای اسکارها باید فضای کافی در نظر بگیرید تا آنها با نشاط و سرحال باشند و خیلی سریع و زود رشد کنند. زنجیره کنترل و مراقبتهای ویژه را که شامل اکسیژن کافی، نور کافی، تغذیه مناسب و مقوی با غذاهای زنده، آب سالم و تمیز، ----- مناسب، جلوگیری از بروز حوادث مانند ایجاد شوک و استرس و تغییرات سریع Dh آب، Ph آب، درجه حرارت آب و کنترل و پیشگیری امراض و بیماریها که همه این عوامل را باید بدقت توسط شما رعایت و منظم باشد. در هر صورت چنانچه با هر حالت غیر عادی که منجر به تلفات بچه اسکارها مواجه شدید باید تشخیص صحیح بدهید که :
1- آیا آب آلوده شده است.
2- آیا غذا دادن اشکال دارد.
3- آیا درجه حرارت آب اشکال پیدا کرده است.
4- آیا Dh آب تغییر کرده است.
5- آیا به ماهیها شوک وارد کرده اید.
6- آیا ماهیها در خطر ابتلاء به یک بیماری هستند.
بعد از تشخیص، سریعا اقدام به برطرف ساختن آن مشکل بپردازید و پیشگیری لازم برای جلوگیری از ادامه تلفات آنها را بعمل آورید.
کاری را که برای عموم اتفاقات رخ داده، باید سریعا انجام دهید. تعویض قسمت یا تمام آب بچه اسکارها خواهد بود. و با توجه به تشخیص گاهی لازم است بچه اسکارها را به محیط سالم و تمیز دیگری انتقال دهید. بقیه موارد تشخیص باید با نظر خودتان و طبق دستورالعمهای همان تشخیص انجام دهید. چنانچه کافی نبود در صورت نیاز می توانید به صاحب نظران و متخصصین پرورش ماهی مراجعه و از آنها راهنمایی و کمک بگیرید.
جواب بصورت نقل قول
[/IMG]
[/IMG]
[/IMG]
[/IMG]
[/IMG]
[/IMG]
[/IMG]
[/IMG]
[/IMG]
[/IMG]
[/IMG]
[/IMG]
[/IMG]