سیبک خودرو، انواع و علائم خرابی آن
سیبک خودرو از جمله قطعاتی محسوب می شود که در بخش های مختلفی از سیستم جلوبندی نصب می شود و در کنترل خودرو و فرمان پذیری آن نقش اساسی دارد. سیبک ها از انواع مختلفی برخوردارند و وظیفه مشترک آنها فراهم کردن امکان حرکت دورانی و چرخشی اتومبیل است.
سیبک ها قطعات فلزی و کروی هستند که برخی اوقات به یک بازو متصل می شوند و همواره داخل یک محفظه فولادی قرار دارند که اطراف آن با لاستیک پوشانده شده است. عملکرد سیبک خودرو در هنگام عبور از مسیرهای پرشیب و دست انداز از اهمیت بسیاری برخوردار است و امکان تعادل و کنترل اتومبیل را فراهم می کنند.
سیبک خودرو با توجه به نوع کاربرد در بخش های خاص از سیستم جلوبندی و فرمان نصب می شود و انواع مختلفی دارد که در ادامه درباره آنها توضیح می دهیم :
1- سیبک فرمان
سیبک فرمان به عنوان محور چرخشی و با حرکت مفصلی، چرخ ها رو به سیستم تعلیق متصل می کند که درصورت خراب شدن، در فرمان پذیری اتومبیل مشکل ایجاد می شود.
2- سیبک کنار شاسی
سیبک کنار شاسی به عنوان تکیه گاه عمل و تعادل اتومبیل را حفظ می کند که از یک جهت به سیبک تعادل و از جهت دیگر به جعبه فرمان متصل می شود و وظیفه برقراری ارتباط بین جلوبندی با بدنه و جلوگیری از لرزش ماشین را دارد.
3- سیبک مفصلی یا قرقری
یکی از مهم ترین سیبک ها است که در دو مدل معمولی و هیدرولیک تولید می شود و وظیفه اتصال جعبه فرمان به سیبک، حذف لرزش های اضافی، ایجاد تعادل در دست اندازها، ناهمواری ها و پیچ ها و هماهنگی لاستیک ها مطابق با حرکت فرمان به چپ و راست را برعهده دارد.
4- سیبک زیر اکسل یا زیر کمک
سیبک زیر اکسل یا سیبک زیر کمک یکی از مهم ترین سیبک ها در بخش جلوبندی محسوب و در زیر اکسل نصب می شود. این نوع سیبک مانند زانو عمل می کند و وظیفه آن، اتصال کمک فنر به بدنه است.
5- سیبک طبق خودرو
سیبک طبق از جنس فلز مستحکم ساخته می شود، این قطعه ظاهری شبیه به حروف A انگلیسی و وظیفه اتصال شاسی به سیستم تعلیق را برعهده دارد.
6- سیبک تعادل
سیبک تعادل با نام میل موجگیر و میله ضد غلتش نیز شناخته می شود، این قطعه ظاهری U شکل و وظیفه حفظ تعادل اتومبیل را برعهده دارد. در واقع، این نوع سیبک حالت فنری دارد و با چرخیدن خود، از جابجایی سیستم تعلیق جلوگیری می کند و درنتیجه، باعث حرکت پایدار اتومبیل و راحتی سرنشینان می شود.
هر نوع لقی در سیبک خودرو به معنی خرابی این قطعات است. با توجه به اینکه سیبک از اجزای مهم جلوبندی به شمار می آید و تعداد زیادی از قطعات به سیبک وابسته هستند، عدم تعویض به موقع آن، مشکلات عمده ای بوجود می آورد.
بنابراین، علائم خرابی سیبک ها را می توانیم در نشانه های زیر خلاصه کنیم :
- ایجاد صدای بیش از حد در جلوبندی
- انتقال تکان ها و ضربات به اتاق خودرو
- لرزش فرمان در حین حرکت و چرخاندن فرمان
- خلاصی بیش از حد فرمان
- لاستیک سایی در خودرو های غیر هیدرولیک
- کشیده شدن فرمان به یک سمت
- عدم بازگشت فرمان به موقعیت اصلی خود پس از چرخش
- شنیده شدن صدای ضربات و تق تق در حین عبور از دست انداز
- کم شدن میزان فرمان پذیری اتومبیل
- ایجاد انحراف خودرو در حین حرکت مستقیم
- سائیدگی در چرخ های جلو
- سفت شدن فرمان
شکل و ظاهر سیبک خودرو در اغلب خودروها تفاوت چندانی ندارد. به دلیل اینکه سیبک ها اصطکاک فراوان و فشارهای کششی و ضربات زیادی را تحمل می کنند، از فلزها یا فولادهای مقاوم در طراحی و ساخت آنها استفاده می شود تا بتوانند استحکام و مقاومت بالایی در مقابل نیروهای وارده داشته باشند.