کنفرانس دوم آبانماه اپل، جایی بود که همه شرکتکنندگان در این همایش، پس از یکسال دنبال کردن شایعات مختلف در مورد تبلت 7 اینچی این شرکت موسوم به آیپد مینی، با یک سورپرایز بزرگ مواجه شدند: معرفی نسل چهارم آیپد، تنها هفت ماه پس از معرفی نسل سوم این تبلت دوستداشتنی!
بهلحاظ ظاهری، نسل چهارم آیپد بهجز جایگزین شدن درگاه قدیمی 30 پین با درگاه جدید Lightning هیچ تغییر دیگری نداشته و در واقع ورود پردازنده A6X به درون این تبلت است که باعث شده تا اپل برای دستیابی به قدرت پردازشی دو برابر در پردازش محاسباتی و پردازش گرافیکی، زمانبندی مرسوم معرفی تبلت خود را تغییر داده و باعث تعجب و شاید ناامیدی بسیاری از کاربرانی شود که چند هفته پیش یک آیپد نسل سوم خریداری کرده بودند. در ادامه این مطلب، ضمن مرور اجمالی مشخصات آیپد نسل چهارم بهطور خاص به بررسی پردازنده جدید این شرکت خواهیم پرداخت و به این پرسش پاسخ خواهیم داد که آیا خرید یک آیپد نسل چهارم و جایگزینی آن با نسل سوم، یک ضرورت خواهد بود یا شما همچنان میتوانید بدون هیچ نگرانی و سرخوردگی، از آیپد «جدیدِ قدیمی» خود استفاده کنید!طراحي ظاهري و نمايشگر
همانطور که در ابتدای این مطلب نیز به آن اشاره شد، آیپد نسل چهارم یا آیپد 4 – که اپل تنها آن را آیپد جدید مینامد – از بیرون کمترین تفاوتی با آیپد 3 ندارد. 241.2میلیمتر ارتفاع، 185.7 میلیمتر عرض، 9.4 میلیمتر ضخامت و 652 گرم وزن برای مدل بیسیم آن، در کنار مکان قرارگیری دکمهها و درگاههای ورودی و خروجی، همگی شما را با همان آیپد همیشگی با ساختی مستحکم، بدنهای تمام آلومینیومی و کیفیتی بینظیر چه در حوزه مواد بهکار رفته و چه تولید مواجه میکنند.در واقع، تفاوت ظاهری آیپد جدید با آیپد نسل سوم، تنها زمانی عیان میشود که به قسمت زیرین آیپد جدید نگاه کنید. اپل از زمان معرفی آیفون 5، درگاه جدید محصولات موبایل خود با نام Lightning را معرفی کرد. درگاهی تمام دیجیتال و با ابعادی بسیار کوچکتر از درگاه 30 پینی که پیش از این در تمامی محصولات این شرکت مورد استفاده قرار میگرفت. مشخص است که در چند سال آینده، تمامی محصولات اپل شامل آیپدها (آیپد 10 و 7 اینچی)، آیفون و آیپادها با این درگاه به بازار عرضه خواهند شد و در نتیجه تمامی ابزارهای جانبی خریداری شده برای محصولات پیشین مانند بلندگوهای چندصد دلاری یا داکهای چند ده دلاری کاربران بیاستفاده شده یا در بهترین حالت، به استفاده از تبدیل 29 دلاری اپل برای اتصال این وسایل به محصولات جدید نیاز خواهد بود.نمایشگر رتینای آیپد جدید یا همان آیپد 4 نیز، تفاوتی با نسل پیشین نداشته و همچنان با وضوح 2048 در 1536 پیکسل، برترین نمایشگری است که تاکنون روی یک تبلت 10 اینچی مورد استفاده قرار گرفته است و به لطف لایه محافظ گوریلا گلاس و ضد اثر انگشت، استفاده از آن بیش از پیش لذت بخش شده است. نمایشگر رتینای آیپد جزئیاتی از یک تصویر را بهشما نشان میدهد که پیش از این هرگز قادر به مشاهده آن روی هیچ نمایشگری نبودهاید. این موضوع هنگامی بیش از پیش ارزش خود را عیان میکند که تصمیم به تماشای یک فیلم با وضوح 1080p بگیرید؛ در این شرایط تعداد پیکسلهای آیپد جدید نزدیک به یک میلیون بیش از تعداد پیکسلهای یک تلویزیون HD معمول موجود در بازار بوده و کیفیتی بهغایت درخور توجه را برای شما به ارمغان میآورد.البته ذکر این نکته ضروری است که نمایشگر فعلی آیپدها همچنان در فضاهای باز و زیر نور مستقیم خورشید کارایی ایدهآل را نداشته و کار کردن با آن تا حدی از روانی معمول خارج میشود، اما با وجود این، درخشانی رنگها، دقیقتر بودن آنها نسبت به گذشته و افزایش چگالی رنگها در کنار حفظ زاویه دید فوقالعاده بالا همگی جزء مواردی هستند که نمایشگر آیپد را بهرغم معرفی نمایشگر 1600× 2560 پیکسلی نکسوس 10، همچنان بهعنوان یکی از بهترین نمایشگرهای یک ابزار محاسباتی قابل حمل در این ابعاد حفظ میکند.برای مطالعه بیشتر در مورد نمایشگر رتینای اپل و چرایی وجود آن روی تبلتی 10 اینچی، میتوانید به بررسی فنی آیپد 3 در شماره 132 ماهنامهشبکه مراجعه کنید و مطمئن باشید تمامی مواردی که در آن نوشتار در مورد نمایشگر رتینای آیپد نسل سوم آورده شده است، یک بهیک در مورد آیپد نسل چهارم نیز صادق خواهد بود.
مشخصات فنی؛ مهم باطن تبلتهاست!
بدون تردید، دلیل تمامی عجله اپل برای معرفی نسل چهارم آیپد، تغییراتی است که در درون آن رخ داده است. ارتقای دوربین ثانویه 3/0 مگاپیکسلی به دوربین 2/1 مگاپیکسلی 720p، ارتقای چیپ اتصال سلولی نسل چهارم(4G) به چیپ جدید Qualcomm و در نتیجه سازگاری بهتر با شبکههای نسل چهارم خارج از امریکای شمالی و سرانجام بزرگترین تغییر یعنی استفاده از پردازنده جدید A6X با ادعای توانی دو برابر بیشتر نسبت به چیپ A5 آیپد پیشین.اما پیش از ورود به بحث پردازنده جدید استفاده شده در آیپد نسل چهارم، بد نیست مروری روی دو تغییر دیگر آیپد جدید داشته باشیم. دوربین جدید FaceTime با ارتقا به 2/1 مگاپیکسل و استفاده از طراحی نوردهی پشتی(Backside Illumination)، بهرغم تصویربرداری بهتر در شرایط کمنور، همچنان دوربینی است که بهلحاظ کیفیت تنها برای مکالمات تصویری و در بهترین حالت، گرفتن تصویری برای صفحه شخصی یک وبلاگ یا شبکهای اجتماعی مناسب بوده و کاربرد خاص دیگری نخواهد داشت. اگرچه همه کاربران از این تغییر استقبال کرده و بدون تردید آن را به دوربین ناخوشایند 3/0 مگاپیکسلی ترجیح میدهند، همچنان جای پیشرفت برای این دوربین و ارتقای آن به دوربین سه مگاپیکسلی بهخوبی وجود دارد.
تغییر دیگر یعنی استفاده از چیپ جدید LTE، جزء آندسته از تغییراتی خواهد بود که بیش از کاربران امریکایی، کاربران سایر کشورهای دنیا مانند استرالیا و سوئد را خوشحال خواهد کرد چرا که قادر خواهند بود در کشور خود از شبکه سلولی نسل چهارم بهره برده و دیگر محدود به سرعت +HSPA نباشند. بهعبارت دیگر، چیپ جدید استفاده شده در نسل چهارم آیپد، سازگاری بیشتر و بهتری با شبکههای سلولی نسل چهارم یا همان 4G داشته و در خارج از امریکا نیز استفاده از این فناوری دوستداشتنی، سرعت انتقال دادهای در حدود 21 مگابیت را فراهم میآورد. البته برای کشورهایی مانند ایران که شبکه آنها شبکه 2.5G محسوب شده و در بعضی نقاط محدود و با استفاده از خدمات تنها یکی از اپراتورها 3G محسوب میشود، این موضوع اهمیت چندانی نخواهد داشت.
و اما پردازنده A6X! واقعیت آن است که پردازنده A6X را باید از دو جنبه بررسی کرد، نخست به لحاظ فنی و آزمونهای عملی شاخصگذاری یک پردازنده و دیگری، اثرات آن روی تجربه کاربری آیپد جدید. بنابراین اگر علاقهای به مباحث فنی ندارید، همین حالا چند پاراگراف بعدی را رد کنید و به بخش تجربه کاربری آیپد جدید بروید. اپل در کنفرانس خبری خود ادعا کرد که پردازنده جدید بهکار رفته در نسل چهارم آیپد، چه از حیث پردازش محاسباتی و چه از نظر پردازش گرافیکی دو برابر قویتر از پردازنده A5X است؛ همان پردازندهای که در آیپد 3 بهکار رفته، است. اما پیش از اثبات یا رد این ادعا بد نیست کمی راجع به خود پردازنده A6X بدانیم.پردازنده جدید اپل، ترکیبی از دو پردازنده مبتنی بر هستههای ARMv7 (مشابه پردازنده A6 آیفون 5) است که توسط اپل تغییراتی در آن صورت گرفته و توان پردازش گرافیکی آن بهشکل قابل توجهی افزایش یافته است. پردازنده استفاده شده در آیپد3 (A5X) از چهار هسته پردازشی گرافیکی SGX543 شرکت Imagination Technologies استفاده میکرد که هر یک از هستههای آن با سرعتی بالغ بر 250 مگاهرتز عملیات پردازش را به انجام میرساندند. در آیفون 5، پردازنده A6 با استفاده از سه هسته پردازشی گرافیکی مشابه اما با افزایش توان پردازشی هر هسته به 300 مگاهرتز، توانست تا حدی قدرت پردازش گرافیکی آیفون را افزایش دهد و به نتایج دلخواه خود در این حوزه دست یابد.اما برای دستیابی به پردازشی دو برابر سریعتر نسبت به A5X، به چیزی بیشتر از افزایش فرکانس کاری هستهها نیاز بود و اپل نیز بهخوبی بر این موضوع واقف بود. پردازنده A6X در واقع نخستین پردازنده اپل است که از چهار هسته گرافیکی SGX554 استفاده میکند که تعداد واحدهای محاسباتی منطقی در هر یک از آنها دوبرابر بیشتر از تعداد واحدهای موجود در SGX543 است. علاوه بر این، با استفاده از طراحی دسترسی جریانی به حافظه (Streamlined Memory Access) و افزایش اندک فرکانس کاری پردازشگرهای گرافیکی، اپل موفق به دستیابی به سرعتی دوبرابر بیشتر نسبت به A5X شد.موضوعی که باید به آن توجه داشت، این است که اپل تنها به لطف فناوری ساخت 32 نانومتری سامسونگ موفق شد تا هستههای بزرگتر SGX554 را در فضایی مشابه آنچه که هستههای ساخته شده SGX 543 با فناوری 45 نانومتر در آن قرار داشتند، قرار دهد و این دقیقاً همان جایی است که این رقابت برای دستیابی به فناوریهای ساخت ریزتر، اهمیت و جایگاه خود را در صنعت نشان میدهد.اما از بحثهای فنی طراحی و ساخت چیپ جدید اپل که بگذریم، آنچه در نهایت برای ما و کاربران اهمیت خواهد داشت، عملکرد این پردازنده در دنیای واقعی و سناریوهای کاربردی است. آنچه در سناریوهای فنی و شاخصگذاری ابزارهایی مانند Geekbench نشان داده میشود، آن است که پردازنده جدید به واقع پردازنده A5X را با توانی بیشتر از دو برابر پشت سر میگذارد. آنچه باید در اینجا به آن توجه داشت، آن است که پردازنده A6X نیز مانند پردازنده A6، قابلیت تنظیم فرکانس پردازشی خود را داشته و بسته به نیاز میتواند در فرکانس 1,7 گیگاهرتز نیز کار کند.
نکته جالب توجه در این آزمایش شاخصگذاری استاندارد، آن است که مقایسه آیپد نسل چهارم با نکسوس7 گوگل با پردازنده چهارهستهای تگرا 3، بازهم نشان از برتری پردازنده جدید اپل دارد. دلیل این موضوع آن است که اپل در سری A6 برای نخستینبار طراحی هستهها را خود انجام داده است. در حقیقت، هستههای جدید در مقایسه با پیادهسازیهاي مبتنی بر معماری Cortex A9 که در پردازندههایی مانند تگرا 3 و همچنین A5X اپل استفاده شده، به شدت تغییر کرده است. در این طراحی، معماری حافظه بهگونهای شکل گرفته است که انتقال داده به داخل، خارج و میان هستهها بسیار سریعتر از هر پردازنده دیگر مبتنی بر ARM صورت میگیرد. همین امر موجب میشود پردازنده دوهستهای اپل از پردازندههای چهارهستهای تگرا سریعتر باشد. در واقع، اینها همان موضوعاتی است که اپل سالانه هزینههای هنگفتی را صرف تحقیق و توسعه پیرامون آنها میکند. واقعیت آن است که اجرای سایر آزمونهای شاخصگذاری شامل Sunspider و Octane (آزمون طراحی شده توسط گوگل) در بحث پردازش محاسباتی میان آیپد نسل سوم و چهارم، آیفون 5، نکسوس 7 و سرفیس(WinRT) حاکی از برتری مطلق پردازنده A6X بوده و از این حیث اپل بهخوبی به هدف خود دست یافته است.
در بحث توانمندیهای گرافیکی نیز نتایج بهدست آمده از نرمافزار شاخصگذاری GLBenchmark در دو حالت Egypt Classic و Egypt HD حاکی از برتری پردازنده A6X بر A5X بود. در آزمون Egypt Classic، چهار هسته SGX554 بهکار رفته در A6X بهخوبی به عدد 59 فریم در ثانیه دست یافتند و این در حالی است که با رسیدن به آزمون وضوح 1080p، پردازشگر گرافیکی آیپد 4، رکورد 133 فریم در ثانیه را شکست و توانی بالاتر از دو برابر توان پردازشی A5X از خود بهنمایش گذاشت. همچنین آزمون Egypt HD در دو حالت معمول و 1080p باز هم نشان از برتری دو برابری A6X بر A5X داشت و این پردازنده با دستیابی به 42 فریم در ثانیه در حالت معمول و 52 فریم در ثانیه در حالت 1080p، ادعای اپل را برای قدرتی دوبرابر بیشتر بهاثبات رساند. نکته حائز اهمیت آن است که نسل چهارم آیپد در مقام مقایسه با نکسوس 10 که از پردازنده Exynos5 سامسونگ در درون خود بهره میبهرد، نیز از برتری قابل توجهی برخوردار است. نکسوس ۱۰ در آزمونهای مشابه Egypt HD و Egypt 1080p بهترتیب به نرخ فریم 26 و 33 فریم در ثانیه دست یافته است که بسیار پایینتر از 42 و 52 فریم در ثانیه آیپد 4 در همین آزمونها است.
تجربه کاربری؛ تفاوتش با آیپد 3 من چیست؟
اگر جنون ویژگیهای فنی ندارید یا جزء آنگروه از کاربرانی نیستید که نمیتوانند جلوی خودشان را برای داشتن گجتهای جدید بگیرند، باید بدانید که تجربه کاربری آیپد نسل چهارم، تفاوت چندانی با آیپد نسل سوم ندارد! در واقع در بیشتر سناریوهای کاربری عمومی و حتی بازیهای سنگینی مانند Infinity Blade II یا Asphalt 7، کارکرد هر دو آیپد بسیار شبیه به هم بوده و با کیفیتی بسیار عالی تمامی صحنههای گرافیکی را بدون کمترین وقفهای پردازش میکنند و جالب توجه آن است که حتی میزان گرمای پردازشگرهای این دو تبلت نیز مشابه یکدیگر است.
واقعیت آن است که در حال حاضر و دست کم تا چند ماه دیگر که توسعهدهندگان و به ویژه توسعهدهندگان بازیهای آیپد، استفاده از ویژگیها و تواناییهای پردازنده جدید را در بازیهای خود بگنجانند، تنها زمانی افزایش کارایی پردازنده جدید اپل محسوس خواهد بود که بحث سرعت پردازش در میان باشد؛ به عنوان مثال، سرعت پردازش تصاویر (رندرینگ) در iPhoto یا iMovie و همچنین کارکردهای واسط گرافیکی کاربر مانند Drag & Drop المانهای بصری در برنامههایی مانند Garage Band. در چنین سناریوهایی است که سرعت بیشتر پردازنده A6X بهچشم خواهد آمد. بنابراین اگر جزء آن دسته از کاربرانی هستید که وقت زیادی را صرف استفاده از برنامههای iLife میکنید، شاید مهاجرت به آیپد 4، ارزش سرمایهگذاری دوباره در کمتر از یکسال را داشته باشد.
باتری
تجربه نشان داده است که میتوان به ادعاهای اپل در زمینه طول عمر باتری دستگاههایش اعتماد کرد. آیپد نسل چهارم نیز بهرغم استفاده از پردازندهای قدرتمندتر و به لطف استفاده از فناوری 32 نانومتری بهجای 45 نانومتری، با باتری ۴۳ واتی مشابه باتری استفاده شده در نسل سوم، عمری در حدود 10 ساعت مرور روی شبکه بیسیم با نور 65 درصد از خود نشان میدهد که از این حیث و بهعنوان یک دستگاه با قابلیت حمل بالا، از جایگاه قابل قبولی در میان دیگر محصولات این رده برخوردار است.البته در محیطهای بسته، اغلب نور نمایشگر را میتوان تا 25 درصد کاهش داد که در این صورت، آیپد نسل چهارم، کاربر را تا نزدیک به 12 ساعت همراهی خواهد کرد. این به آن معناست که در کاربردهای ترکیبی روزانه شامل تماشای فیلم، گوش دادن به موسیقی، مرور وب، مطالعه کتاب، انجام چند بازی مهیج، بررسی ایمیلهای روزانه و امثال آن، آیپد نسل چهارم نیز مانند گذشته میتواند یک یا دو روز کامل را با شما همراهی کند. تنها تفاوت در بحث باتری، جایگزینی شارژر 12 واتی بهجای شارژر 10 واتی است که اگرچه کمی سرعت شارژ دستگاه را افزایش میدهد، اما همچنان برای شارژ کامل به طول یک شب نیاز خواهید داشت.
جمع بندي
نسل چهارم آیپد را میتوان یکی از تاکهای اپل در سیاست «تیک-تاک»اش دانست که برخلاف همیشه که فاصلهای یک ساله میان آنها بود، اینبار همزمان با معرفی آیپد مینی رقم خورد و این تصور را در ذهن بهوجود آورد که شاید در تابستان سال آینده و باز در کمتر از یک سال از عرضه آیپد مینی، شاهد معرفی نسخه رتینای آن نیز باشیم. پردازندهای بهتر که تنها در کاربردهایی خاص، تفاوت و کارایی بالاتر آن احساس خواهد شد و حتی بازیهای قدرتمند اکوسیستم نرمافزاری اپل، در حال حاضر بهرهبرداری خاصی از آن نمیکنند. دوربین ارتقا یافته دوم که همچنان برای مکالمات تصویری مناسب بوده و انتظار بیشتری از آن نمیتوان داشت. و درنهایت چیپ جدید LTE که تنها برای کاربران کشورهایی حائز اهمیت خواهد بود که زیرساختهای نسل چهارم شبکههای سلولی را دراختیار دارند و در نتیجه برای کاربر ایرانی، کمترین مزیتی به شمار نمیرود.
با این تفاسیر، میتوان خریداران آتی این محصول را به دو گروه تقسیم کرد. کاربرانی که قصد خرید یک تبلت جدید را دارند و کاربرانی که نام چیپ A6X آنها را بهفکر فرو برده است. واقعیت آن است که گروه دوم تنها در صورتیکه بهواقع و بهصورت معمول از ابزارهایی مانند iPhoto، iMovie و GarageBand آنهم بهصورت حرفهای استفاده میکنند، میتوانند آیپد قدیمی خود را فروخته و با صرف هزینهای بیشتر بهسراغ نسل چهارم آیپد بروند، در غیر اینصورت میتوانند با خیال راحت دست کم چند ماه دیگر تا معرفی نسل پنجم آیپد صبر کنند تا شاید نمایشگری با وضوح حتی بیشتر و پردازندهای شاید چهار هستهای نصیبشان شود.اما برای کاربرانی که قصد خرید یک آیپد جدید را دارند، واضح است که انتخاب نسل چهارم بر نسل سوم ارجحیت خواهد داشت، چراکه بهلحاظ مالی باید هزینه یکسانی را پرداخت کرد و در ازای آن تبلتی بهتر از آیپد 3 در اختیار بگیرند. فقط لطفاً در هنگام خرید به درگاه Lightning توجه کنید تا در این بازار ناامن تجهیزات موبایل گرفتار نشوید.
shabakeh-mag.com