جیلبرک قانونی است!
این خبر خیلی بزرگی است. نه از این نظر که دارندگان آی پاد و آیفون و غیره می‌توانند بدون شکستن قفل و قانون فایل‌های شخصی‌شان را روی آن کپی کنند یا برنامه‌هایی که دیگران نوشته‌اند و به رایگان یا در مقابل پول در اختیار آن‌ها گذاشته‌اند را روی دستگاهی که مالک آن هستند نصب کنند، بلکه از این نظر که این یک تحول بزرگ در قانون کپی رایت هزاره دیجیتال است.
قانون کپی‌رایت هزاره دیجیتال قانون اصلی کپی رایت در موارد تکنولوژیک در آمریکا است که هر سه سال یکبار توسط متخصصین و افرادی که هم از قانون سر در می‌آورند هم از تکنولوژی بازنگری می‌شود. در جدیدترین بازنگری عنوان شده که افراد حق دارند ابزارهایشان را «جیلبرک» کنند. جیلبرک کردن در مورد دستگاه‌های جدید به باز کردن محیط بسته نرم‌افزاری آن‌ها گفته می‌شود.
برای مثال اگر شما یک آیپاد تاچ یا آیفون بخرید، تا وقتی آن را جیلبرک نکرده‌اید نمی‌توانید هیچ برنامه‌ای خارج از آنچیزی که اپل اجازه داده روی آن نصب کنید (حتی اگر آن برنامه را هم مثل دستگاهتان خریده باشد) یا حتی فایل متنی که خودتان روی کامپیوتر نوشته‌اید را روی آن بخوانید! اما حالا با تلاش‌های EFF که سازمان اصلی دفاع از حقوق دیجیتال انسان‌ها است، وضع فرق کرده.
اما مساله به همینجا هم ختم نمی‌شود. ویرایش جدید این قانون، چهار مورد بسیار عالی دیگر هم دارد که در مواردی حتی از جیلبرک کردن هم بسیار ارزشمندتر هستند. اولی می‌گوید که افراد حق دارند سیستم‌های حفاظتی دستگاه را از کار بیاندازند تا مشکلات امنیتی آن را کشف و برطرف کنند.
دومی می‌گوید که افراد حق دارند در صورت خراب شدن دانگل‌های سخت‌افزاری، سیستم را طوری دست کاری کنند که نیاز به حضور دانگل برطرف شود. سومی می‌گوید که اگر شما موبایلی دست دوم داشته باشید و بخواهید آن را آنلاک کنید، حق اینکار را دارید.
این سه استثناء بر کپی‌رایت بسیار مهم هستند چون جوابگوی یک نیاز بسیار منطقی و بسیار قدیمی هستند: اگر من دستگاهی را می‌خرم دستگاه باید در مالکیت من باشد نه در مالکیت شرکت سازنده. اگر من موبایلی می‌خرم حق دارم سیم‌کارت هر شرکتی که می‌خواهم را در آن بگذارم.
اگر دستگاه کتابخوانی می‌خرم، حق دارم هر کتابی که خودم دارم را هم در آن بخوانم و اگر آیفون می‌خرم، حق دارم خودم زنگش را انتخاب کنم.
تبصره چهارم از نظر حقوقی از قبلی‌ها هم مهم‌تر است: اساتید و دانشجویان صنعت فیلم و همینطور تولیدکننده فیلم‌های مستند حق دارند کپی‌رایت دی وی دی ها را بشکنند تا از بخش‌هایی از فیلم برای مقاصد آموزشی، انتقادی یا تبلیغاتی استفاده کنند.
این قانون در اول کار به نظر بسیار عجیب است اما استدلال‌های قوی طرفداران آن باعث شده که مرورکنندگان امسال قانون کپی‌رایت هزاره دیجیتال آن را بپذیرند.
تمام این قانون‌ها را که کنار هم بگذاریم، می‌رسیم به اینکه دیگر نوشتن برنامه برای جیلبرک دستگاه‌ها یا به اشتراک گذاشتن کد شکستن قفل دی وی دی ها کاری غیرقانونی نیست و افراد و شرکت‌ها حق دارند محصولاتی برای اینکار ارایه دهند. بدون شک رعایت حقوق تولید کننده مهم است اما این قوانین سعی می‌کنند در کنار حفظ حقوق تولید کنندگان، حقوق مصرف کنندگان در مورد کنترل دستگاه‌هایی که مالک آن هستند و همچنین حق تولید خلاقانه مبتنی بر دیگر آثار هنری را نیز حفظ کنند.
asreertebat.com
