مزاياي استفاده از سيستم‌هاي انژكتوري در مقايسه با سيستم‌هاي كاربراتوري
مزاياي استفاده از سيستم‌هاي انژكتوري در مقايسه با سيستم‌هاي كاربراتوري
1. افزايش بازده حجمي و حرارتي موتور به دليل يكنواختي و تركيب صحيح نسبت هوا و سوخت در حالت‌هاي مختلف كاري
2. افزايش بازده حجمي، باعث افزايش گشتاور و توان خروجي موتور تا 15 درصد مي‌شود.
3. نسبت هواي ورودي به هر سيلندر، به دليل استفاده تمام سيلندرها از يك حجم ثابت، تقريباً برابر است.
4. به دليل استفاده از سيستم‌هاي اندازه‌گيري دقيق الكترونيكي براياندازه‌گيري دبي هواي ورودي، سوخت متناسب با آن تأمين شده و در نتيجه مصرفسوخت كاهش مي‌يابد.
5. به علت حذف كاربراتور و پياله بنزين، بخارات حاصل از تبخير سوخت در پياله از بين مي‌رود.
6. به دليل كنترل موتور در شرايط مختلف كاري، كاركرد موتور مناسب‌تر و بهترشده و موتور در هواي سرد، سريع‌تر روشن شده و نيازي به ساسات ندارد.
7. به دليل يكنواختي تركيب سوخت و هوا، احتراق مناسب‌تر صورت گرفته و به دليلافزايش بازده احتراق، موتور نرم‌تر و بي‌صداتر كار مي‌كند.
8. به دليل امتزاج مناسب سوخت و هوا، بازده احتراق افزايش يافته و در نتيجه مي‌توان ضريب تراكم حجمي موتور را افزايش داد.
9. به دليل عدم نياز به گرم كردن منيفولد ورودي، چگالي هواي ورودي بيشتر شدهو بازده حجمي را افزايش مي‌دهد و در نهايت، قدرت خروجي موتور افزايشمي‌يابد.
10. با افزايش بازده احتراق و كنترل پديده Knock يا Detonation، عمر موتور خودرو افزايش مي‌يابد.
11. مهمترين علت ساخت سيستم‌هاي انژكتوري و مزيت اصلي آن نسبت به موتورهايكاربراتوري، كاهش آلودگي ناشي از عملكرد موتور است. انژكتور قابليت پوششدادن استانداردهاي عدم آلايندگي را دارد.
معايب سيستم‌هاي انژكتوري در مقايسه با كاربراتوري
1. گران بودن موتور به دليل گران بودن قطعات سيستم‌هاي انژكتوري
2. نياز بيشتر به تعمير و نگهداري و خدمات پس از فروش
3. نياز به صافي بنزين دقيق‌تر و بنزين با كيفيت بالاتر
براساسآنچه گفته شد، هر چه سيستم سوخت‌رساني ميزان ورودي‌ها و خروجي‌هاي خود رادقيق‌تر اندازه‌گيري كند، توانايي كاركرد و تطبيق‌پذيري موتور با شرايطگوناگون افزايش يافته و عملكرد و كارايي خودرو بهتر مي‌شود. اين موارد، درسيستم‌هاي تزريق سوخت الكترونيكي بيشتر و بهتر مشهود است. رسيدن به هوايپاك و كاهش آلودگي كه امروزه از دغدغه‌هاي عمده كلان شهرهاست و نيز كاهشمصرف سوخت و در واقع استفاده بهينه از منابع محدود انرژي، بدون استفاده ازسيستم‌هاي جديد سوخت‌رساني (EFI) تقريباً غيرممكن است.
تفاوت عمده سيستم‌هاي انژكتوري در موتورهاي بنزيني و گازوئيلي
درسيستم‌هاي انژكتوري موتورهاي گازوئيل‌سوز، از سيستم جرقه‌زني و شمع خبرينيست و احتراق درون محفظه سيلندر به روش احتراق خود به خودي انجام مي‌شود. ابتدا، هوا در مرحله تنفس وارد محفظه سيلندر شده و در مرحله تراكم تاميزان 1 به 25 متراكم مي‌شود. در اين حالت، دماي هوا تا حدود 700 درجهسانتي‌گراد افزايش مي‌يابد. سپس در بالاترين نقطه و در زمان مناسب،گازوئيل توسط انژكتورها به درون سيلندر پاشش مي‌شود و در حضور هواي داغ،باعث انفجار و به حركت در آوردن پيستون و در نهايت حركت موتور مي‌شود.
امادر موتورهاي بنزين‌سوز، در مرحله تنفس، مخلوط سوخت و هوا وارد سيلندرمي‌شود و انفجار سوخت در محفظه احتراق به كمك جرقه حاصل از فرمان رسيده بهشمع‌ها، صورت مي‌گيرد. نسبت تراكم، تا حداكثر حدود 1 به 11 امكان‌پذيربوده و در صورت انفجار بي‌موقع سوخت درون سيلندر، پديده Knocking يا Detonation روي داده و باعث وارد آمدن آسيب جدي به موتور خودرو مي‌شود كهاين امر توسطECU كنترل مي‌شود.
دو وظيفه كاربراتور در سيستم‌هايانژكتوري برعهده 2 سيستم سوخت‌رساني و سيستم هوارساني گذاشته شده است كهبه وسيله واحد كنترل الكترونيكي هدايت مي‌شوند.
سيستم سوخت‌رساني شامل: باك بنزين، پمپ بنزين، لوله انتقال سوخت، فليتر بنزين، رگولاتور فشار، ريلتوزيع‌كننده سوخت، انژكتورهاي مستقر بر روي ريل سوخت و تعديل‌كننده جريان (دامپر) است.
سيستم هوارساني نيز شامل: فليتر هوا، اندازه‌گير جريان هوا، دريچه هوا، سيلندر، منيفولد هوا و مخزن آرامش است.
درواقع، سيستم سوخت‌رساني، وظيفه تهيه سوخت مورد نياز در زمان مشخص و مقدارمناسب براي محفظه احتراق (سيلندر) و سيستم هوارساني نيز وظيفه تهيه هوايمورد نياز در زمان مشخص و مقدار و دماي مناسب براي محفظه احتراق (سيلندر) را برعهده دارند. اين دو سيستم به كمك حسگرهاي مختلف موجود در مسير، شرايطلحظه به لحظه كاركرد موتور خودرو را اندازه‌گيري كرده و پس از انتقال به ECU، فرمان مناسب را گرفته و به كمك فرمانبرهاي مختلف، بهينه‌ترين سوخت رابراي كاركرد موتور تدارك مي‌بينند. فرمان زمان جرقه‌زني شمع‌ها نيز توسط ECU صادر مي‌شود.
اگر سيستم سوخت‌رساني را به بدن انسان تشبيه كنيم، ECU مغز سيستم، حسگرها، حواس انسان (بينايي و...) و عملگرها مانند دست وپاي انسان عمل مي‌كنند.
بعضي از حسگرهاي اصلي سيستم‌هاي EFI عبارتند از:
حسگراندازه‌گيري دبي هوا AFM (ميزان دبي هوا از نظر جرمي و حجمي)، حسگراندازه‌گيري ميزان خلاء ورودي MAP، حسگر اندازه‌گيري ميزان دماي هوا ATS،حسگر اندازه‌گيري دماي آب موتور CTS، حسگر اندازه‌گيري دور موتور RPM،حسگر موقعيت دريچه گاز TPS، حسگر ë، حسگر اندازه‌گيري دماي سوخت FTS، حسگراندازه‌گيري فشار سوخت FPS، حسگر كنترل وضعيت احتراق درون سيلندرها، حسگروضعيت سيلندرها و حسگر اندازه‌گيري CO و HC.
عملگرهاي عمده سيستم نيز شامل: شير موتوري، انژكتورها، گرمكن هوا PTC، شمع‌ها و غيره است.
سيستم‌هايانژكتوري در طول زمان، تغييرات متنوعي كرده‌اند. در ابتداي دهه 1970 ازسيستم‌هاي مكانيكي انژكتوري آغاز و سپس سيستم‌هاي الكترونيكي طراحي شدند. از ديدگاهي ديگر سيستم‌هاي انژكتوري از سيستم‌هاي تك انژكتور شروع شده واكنون از سيستم‌هاي پاشش سوخت مستقيم استفاده مي‌شود.
انواع سيستم‌هاي سوخت‌رساني انژكتوري به ترتيب ابداع عبارتند از:
1. K- JETRONIC ابزار الكترونيكي وارد كار شد
2. KE-JETRONIC واحد كنترل الكترونيكي اضافه شد
3. L- JETRONIC
4. LH- JETRONIC
5. MONO JETRONIC- SPFI
6. MULTI JETRONIC- MPFI
7. GDI
در اينجا به معرفي سه مورد آخر كه معمول‌ترين سيستم‌هاي سوخت‌رساني انژكتوري هستند، بسنده مي‌كنيم.
سيستم‌هاي پاشش سوخت تكي2
دراين نوع سيستم‌ها، از يك انژكتور براي تغذيه چهار سيلندر استفاده مي‌شود. اين انژكتور، سوخت مورد نياز را به ابتداي منيفولد سوخت مي‌پاشد. از نظرانتقال سوخت، نظير سيستم‌هاي كاربراتوري بوده اما به كمك واحد كنترلالكترونيكي، شرايط مناسب‌تر و مطلوب‌تري را براي محفظه احتراق فراهممي‌سازد.
سيستم‌هاي پاشش سوخت چندگانه3
دراين سيستم، به تعداد سيلندرهاي خودرو، از انژكتور استفاده مي‌شود. اينانژكتور، بر روي ريل سوخت نصب شده و سوخت مورد نياز را به طور مستقيم بهپشت سوپاپ‌هاي سوخت تزريق مي‌كنند. در مقدمه با سيستم‌هاي SPFI، ميزانتغييرات سوخت در آنها پس از پاشش تا زمان احتراق، بسيار كمتر است. درنتيجه، سوخت با شرايط بهتري وارد سيلندر مي‌شود. اين سيستم‌ها، رايج‌تريننوع در حال حاضر به شمار مي‌روند.
سيستم‌هاي پاشش مستقيم سوخت4
دراين نوع سيستم، براي رسيدن به حداقل تغيير در شرايط سوخت ورودي به سيلندر،انژكتورها سوخت مورد نياز براي احتراق را مستقيم درون محفظه سيلندر تزريقمي‌كنند. اين سيستم بجز در محصولات تعدادي از خودروسازان جهاني، استفادهعمومي ندارد.
سيستم مورد استفاده در خودروهاي داخلي، عمدتاً MPFI بودهو شامل: منيفولد، ريل سوخت و انژكتورها و رگلاتور فشار نصب شده بروي آن،دريچه هوا و قطعات نصب شده بروي آن، سيستم الكتريكي تعيين زمان احتراق وغيره و نيز واحد كنترل الكترونيكي ECU است. از اين ميان، تنها انژكتورها،رگولاتور فشار، تعدادي از قطعات دريچه هوا، ECU، حسگرها و قطعات بسيارحساس، به دليل استفاده از تكنولوژي‌هاي ويژه، از اقلام وارداتي بوده و بهصورت انحصاري تنها توسط چند شركت در جهان طراحي و توليد مي‌شوند. تقريباًبقيه قطعات اين سيستم‌ها در داخل كشور ساخته مي‌شوند.
جواب بصورت نقل قول