[مهندسی نفت/آزمایشگاه خواص سنگ های مخزن]

1شماره آزمایش

:(Object)موضوع

"Core washing" شستشوی نمونه یا
شستشوي سنگ يكي از اعمال ابتدايي و مهم است كه قبل از آزمايش بايد روي سنگ انجام گيرد . در آزمايشگاه به علت محدود بودن نمونه ها از يك نمونه ( چه مصنوعي و چه طبيعي( چندين بار استفاده مي شود بديهي است كه وقتي يك آزمايش بر روي سنگ انجام مي شود سنگ آلوده به مواد هيدروكربني من جمله نفت مي شود كه براي استفاده دوباره از سنگ بايد نمونه كاملا از اين مواد پاك و خشك شود .
:(Theory)تئوری آزمایش

عمل core washing برای چند منظور به کار می رود ، از جمله از نمونه تمیز بدست آمده از این آزمایش برای اندازه گیری تخلخل و تراوایی استفاده می شود .


نحوه تهیه core sample :
کلاً دو نوع نمونه گیری از چاه داریم :

1 ) coring while drilling (bottom hole sample )

2 ) coring after drilling ( side wall sampling )

1 ) نمونه گیری از ته چاه :
در نمونه گیری از ته چاه به منظور بدست آوردن نمونه لازم جهت محاسبه خواص پتروفیزیکی لازم است عملیات حفاری را متوقف کنیم و تمام شاخه های حفاری را بیرون بکشیم . سپس مته مخصوص حفاری را با مته مخصوص نمونه گیری تعویض کرده ، دوباره تمامی شاخه حفاری را به درون چاه فرستاده و نمونه گیری را انجام می دهیم . لازم به ذکر است که بعد از مته مخصوص نمونه گیری ، بلافاصله محفظه مخصوص نگهداشتن نمونه قرار گیرد . که نمونه گرفته شده را در خود جای می دهد و پس از بالا آوردن تمامی شاخه های حفاری ، نمونه از داخل آن خارج شده و پوشش های مناسب پیچانده می شود و در جعبه های مخصوص قرار گرفته و به آزمایشگاه منتقل می گردد .
2 ) نمونه گیری از دیواره چاه :
در حالت نمونه گیری از دیواره چاه که غالباً پس از حفاری صورت می گیرد بدلیل عدم وجود اطلاعات لازم از لایه حفاری شده لازم می شود که نمونه از آن لایه داشته باشیم . دستگاه استفاده شونده در این روش بر روی سیم های عبور دهنده جریان به درون چاه فرستاده می شود و اصطلاحاً ( gun sampling ) گفته می شود که بر روی آن یک سری گلوله های توخالی نصب شده و پس از قرار گرفتن در برابر عمق مورد نظر با کنترل از روی سطح ( چاه ) به درون سازند پرتاب شده و نمونه گیری کرده و به سطح منتقل می شود . نمونه های گرفته شده در این نوع نمونه گیری ، بسیار کوچک بوده که غالباً معرف خوبی برای خواص لایه مورد نظر نمی باشد ولی برای ارزیابی جنس سازند مناسب هستند . ابتدا نمونه های کثیف را در قسمت نگهدارنده ها قرار داده و در ضمن با روشن کردن( electro mantel ) گرمای مورد نیاز برای تبخیر تولوئن به کندانسور برخورد می کند میعان شده و وارد محفظه نگهدارنده نمونه های کثیف می شود و باعث می شود که قطرات نفت داخل نمونه در تولوئن حل شده و پس از رسیدن تولوئن به قسمت [IMG]file:///C:/Users/Home/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image002.gif[/IMG] شکل ، عمل میخون روی می دهد و تولوئن که حاوی کثافات نمونه است دوباره به بالن محتوی تولوئن برمی گردد این عمل چندین بار تکرار می گردد تا نمونه کاملاً تمیز شود.


شرح وشکل دستگاه
دستگاه اين آزمايش دستگاهي است براي شستشوي سنگ از يك گرم كننده كه در زير قرار مي گيرد و به صورت برقي كار مي كند . يك مبرد در بالا دو شير ورودي و خروجي ( براي آب ) و يك بالن كه در آن تولوئن قرار مي گيرد و يك محفظه استوانه اي كه سيال در آن قرار مي گيرد .
دستگاه از قسمتهای زیر تشکیل شده است :
1 ) electro mantel : گرمای لازم برای تبخیر حلال را فراهم می کند .
2 ) بالن ته گرد : تولوئن لازم برای این آزمایش را در این بالن ته گرد قرار می دهند .
3 ) Thimble : محفظه نگهدارنده نمونه ها
4 ) کندانسور : برای میعان بخارات تولوئن بکار می رود

تولونن :
تولون مایعی بی رنگ آتش گیر و در آب انحلال نا پذیراست ولی در بسیاری از حلالهای آلی حل میشود ومواد آلی زیادی را در خود حل می کند به عنوان حلال خیلی بیشتر از بنزن بکار میرود زیرا سمیت کمتری دارد

شرح انجام آزمایش :

ابتدا چند نمونه کثیف (dirty sample ) که حاوی نفت خام باشند را درون thimble قرار داده و قطعات دستگاه را به هم وصل کرده و با روشن کردن electro mantel گرمای لازم برای تبخیر حلال (تولوئن ) فراهم می کنیم . بخارات تولوئن از طریق conductive path وارد thimble شده و پس از برخورد به کندانسور که در قسمت بالای thimble نصب شده میعان شده و بر روی نمونه های کثیف می ریزد اختلاف غلظت بین تولوئن و نفت خام سبب می شود که نفت خام در تولوئن حل شود . حدوداً 20 min طول می کشد تا تولوئن کاملاً روی نمونه ها را بپوشاند و به قسمت
شکل لوله سیفون برسد ، در این هنگام عمل سیفون اتفاق افتاده که این عمل بخاطر ایجاد فشار مکش رخ می دهد . این عمل را چندین بار تکرار کرده تا نمونه کاملاً تمیز و عاری از هر گونه کثافت شود و برای انجام آزمایشات بعدی آماده باشد . علامت تمیزی نمونه است است که رنگ تولوئن در قسمت بالایی دستگاه یعنی درthimble کم رنگ و روشن باشد . (تولوئن موجود در قسمت نمونه ها تمیز باشد) .

:(colusion and calculation)نتیجه گیری و محاسبات
نكته قابل توجه اين است كه :
حلال ما به مرور زمان به سيال آلوده شده و در نتيجه غلظت حلال زياد شده و سيكل كه با توجه با اختلاف غلظت حلال و سيال كار مي كند بر اثر اين عامل تكرار نمي شود كه براي رفع اين نقيصه بايد بالن را از حلال تازه و استفاده نشده پر كرد .
اختلاف فشار عاملي است كه باعث حركت سيالها در نمونه شده و اختلاف غلظت بين حلال و سيال درون نمونه باعث بيرون آمدن سيال از درون نمونه مي شود .
انجام این آزمایش ، نمونه های لازم برای انجام برخی آزمایشات از قبیل Restorations تعیین Fore volume ، تعیین Porosity و ... که نیاز به نمونه های تمیز دارد را در اختیار ما قرار می دهد .

:(References) مراجع

1.Amyx . JAMES W _ DANIEL M . BASS’JR _ ROBERTL M . WHITING _Petroleum Reservoir Engineering _page 104 _


2.Ahmed . Tarek _ Resevoir rock properties

3.زمین شناسی نفت دکتر محمد رضا رضایی




شماره آزمایش 2


بدست آوردن یا تخلخل با استفاده از روش اشباع سنگ
\

:(Theory)تئوری آزمایش
تخلخل يكي از دو پارامتر ضروري براي يك سنگ مخزن هيدروكربني است. تخلخل عبارت است از نسبت حجم فضاهاي خالي به حجم كل سنگ ، در مخازن هيدروكربني حجم فضاهاي خالي توسط سيالاتي نظير نفت، گازوآب اشغال شده است. تخلخل معمولا با حرف لاتين(Q) نشان داده شده وبرحسب درصد بيان مي شود.


فرمت word
oil-yasuj.ir

سلام.
چرا این لینک برای من به صورت ارایه شده ورد باز نمیشه و یک عکس سیاه هست فقط؟