یک تیم بین المللی از اخترشناسان، مجموعه ای از بزرگترین کهکشان های "عدسی گرانشی" را گرد آورده اند و بررسی آنها، اطلاعاتی پیرامون جرم کهکشان ها، شامل استنباطی از میزان ماده تاریک را به بار آورد. تشکیل عدسی گرانشی هنگامی رخ می دهد که دو کهکشان، در جهت دید ما در آسمان، هم خط شوند. میدان گرانشی نزدیک ترین کهکشان، تصویر کهکشان دورتر را به صورت تصاویر ترکیبی قوس مانندی جلوه می دهد. حتی برخی اوقات این تاثیر گرانشی حلقه ای کامل ایجاد می کند که با عنوان حلقه انیشتین شناخته می شود. یافته های به دست آمده از این بررسی به سامان دادن مناظره ای طولانی مدت پیرامون رابطه میان جرم و درخشندگی کهکشان ها کمک می کند.
با استفاده از دوربین پیشرفته موجود در تلسکوپ فضایی هابل برای تصویر برداری از کهکشانهایی که با عنوان "کهکشانهای عدسی گرانشی " توسط "بررسی دیجیتالی آسمان اسلون" مشخص شده، این تیم توانست فواصل بین دو کهکشانی که در هر عدسی گرانشی قرار دارند را به علاوه جرم هر کهکشان، اندازه گیری کند.
عدسی گرانشی سرابی از یک حلقه ایجاد می کند و تصاویر حلقه انیشتین می توانند 30 مرتبه درخشان تر از تصویری باشند که یک کهکشان دور در غیاب عدسی گرانشی خواهد داشت. با ترکیب داده های هابل و اسلون به همراه بررسی عدسی اسلون ، تیم توانست مدلی ریاضی برای توصیف تاثیر گرانشی خلق کند و با استفاده از آن ، آنچه ما در صورت حذف تاثیر عدسی می توانیم ببینیم را طراحی کرده است.
آدام بولتون از دانشگاه هاوایی در مورد نتایج اخیر می گوید:" عدسی های مجموعه برای علم بسیار مفید و قدرتمند هستند.در هرعدسی ما با استفاده از تصاویر هابل اندازه ظاهری حلقه های انیشتین در آسمان را اندازه گیری کردیم و با استفاده از داده های اسلون فواصل بین دو کهکشان هم خط شده را نیز اندازه گیری نمودیم. با ترکیب این اندازه گیری ها ، توانستیم جرم کهکشان نزدیک تر را استنتاج کنیم."
با در نظر گرفتن جرم های این کهکشان ها به همراه اندازه گیری ساختار، درخشندگی و سرعت های ستاره ای آنها، اخترشناسان توانستند حضور ماده تاریک را علاوه بر ستارگان مریی موجود در کهکشان ها استنباط کنند.ماده تاریک ماده ای مرموز و غیرقابل مشاهده است که بخش اعظم ماده موجود در عالم را تشکیل می دهد و با چنین تعداد بزرگی از کهکشانهای عدسی گرانشی در مقابل طیفی از اجرام ، اخترشناسان یافتند که کسری از ماده تاریک مربوط به ستارگان ، هنگامی که از کهکشانهایی با جرم متوسط به کهکشانهایی پرجرم می رود ، با روشی معین افزایش پیدا می کند.
آلبرت انیشتین در دهه 1930 وجود عدسی های گرانشی را پیش بینی کرد اما اولین نمونه از آنها تا اواخر دهه 1970 کشف نشد.از آن زمان به بعد ، عدسی های بسیار دیگری کشف شدند و مجموعه این قول را به ما می دهد که پایه و بنیاد بسیاری از مطالعات علمی دیگر را شکل دهد.
منبع: آسمان شب
