سلام. دوستان عزیز اگه کسی سوالی در باره تاسیسات ساختمان(آب ، گاز ، شوفاژ)سایر سیستم های تاسیساتی داشت من در خدمتم.
Printable View
سلام. دوستان عزیز اگه کسی سوالی در باره تاسیسات ساختمان(آب ، گاز ، شوفاژ)سایر سیستم های تاسیساتی داشت من در خدمتم.
معمولاً حجم قابل توجهی از یک ساختمان را تاسیسات مکانیکی آن در برمی گیرند . اهمیت این تاسیسات در یک ساختمان به حدی است که مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان به (تاسیسات گرمایی ، تبادل هوا و تهویۀ مطبوع) اختصاص داده شده است .
دستورالعمل و ضوابط کلی تاسیسات عایق بندی ساختمان در ایران
مقدمه :
تلاش برای بهینه سازی و مصرف سوخت در ساختمانها از اهداف عمده بخش ساختمان و مسکن میباشد تمامی فعالیتهائیکه می توانند به نوعی در بهینه سازی مصرف سوخت موثر باشند از قبیل : عایقکاری حرارتی ساختمان ، عایقکاری تاسیسات مکانیکی، استفاده از تجهیزات با راندمان بالا، مصالح مرغوب (مانند پنجره‌های دوجداره) و طراحی مناسب در راستای جلوگیری از اتلاف انرژی از اهم فعالیتهای مدیریت ساختمان می باشد .
ضوابط و دستورالعمل ها :
تعریف ـ به منظور عملکرد و بهره‌برداری مطلوب از یک ساختمان رعایت اصول و بکارگیری سیستمهای موثر در یک ساختمان یکی از شاخص های اصلی محسوب می شود
الف ـ ضوابط و دستوالعمل خاص منطقه
در این رابطه کلیه دستور العمل های اجرائی و ضوابط و مقررات در صدور پروانه های ساختمانی با در نظر گرفتن موارد مشروحه ذیل به عنوان پیوست نیز بایستی مدنظر و رعایت قرار گیرند .
۱-۱- رعایت نماهای متناسب و همگون و هماهنگ با شرایط اقلیمی منطقه و زیباسازی هر محله در ناحیه شهری .
۱-۲- رعایت الگوهای معماری تعیین شده درخصوص سقفهای شیبدار در شهرکهای تعریف شده .
۱-۳- پوشش مشبک (دیوار حائل و مقاوم) و زیبا در مقابل کولرهائی که در تراس نصب می شوند .
۱-۴- پوشش اطراف کانالهای کولر در بام ساختمانها با عایق حرارتی و مصالح ساختمانی ضرورت دارد .
۱-۵- اجراء‌سیستم لوله کشی دوگانه (جدا‌سازی آب شرب از آب غیرشرب) در سرویسهای بهداشتی و آشپزخانه ها واحدهای ساختمانی به منظور صرفه جویی لازمه .
۱-۶- رعایت ضوابط و اجراء تونل های تاسیسات شهری براساس ضوابط تعریف شده به منظور استفاده بهینه و ایمنی از سیستم های : برق رسانی ، تلفن و ارتباطات ، آب خام (آتش‌نشانی و مصرف غیرشرب) و آب شرب به منظور ایمن سازی معبرهای ترددی شهرکها و محله ها و جلوگیری از تخریب خیابان می باشد .
۱-۷- اجراء لوله‌های فاضلاب (عدم استفاده از چاه‌های جذبی)و هدایت خطوط لوله‌های فاضلاب فرعی به خطوط اصلی دفع فاضلاب به تصفیه خانه مرکزی منطقه ضروری می باشد .
۱-۸- رعایت مقررات و ضوابط اصول ایمنی و حریم های تعریف شده شرکتهای : گاز ، آب و فاضلاب، برق و .. بایستی مدنظر قرار گیرند .
۱-۹- استفاده از آب غیرشرب جهت مصارف فضای سبز و سرویس های بهداشتی و تاسیساتی واحدهای ساختمانی و همچنین استفاده از مخازن آب خام ذخیره شده جهت آتش نشانی در موارد فوق الذکر به منظور جلوگیری از رکورد و غیرفعال شده سیستمهای آتش نشانی در هر محله از شهرکها مورد نظر است .
۱-۱۰- اجراء موتورخانه مرکزی جهت یک یا چند بلوک به منظور صرفه جوئی اقتصادی و فنی در مجموعه های ساختمانی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد .
ب ـ ضوابط و دستوالعمل عمومی و کلی
در این رابطه رعایت کلیه دستورالعملها و ضوابط کلی مندرج در کلیه مباحث مقررات ملی ساختمان نشریه ۱۲۸ و آئین نامه های سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور که در زمینه های تاسیساتی و ساختمانی و بالاخص مطالب مهم مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان که توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان اعلام گردیده است بایستی به طور خاص و عام در کلیه طرحها و محاسبات تاسیساتی و ساختمان به عنوان پایه و اساس در نظر گرفته شوند.
• با توجه به اهمیت موضوع فهرست راهنمای مباحث تاسیساتی ساختمان و همچنین دستورالعمل‌های طراحی و محاسباتی تاسیساتی ساختمان را همراه با شرح مختصری از نکات مبحث نوزدهم که صرفه جویی در مصرف انرژی ساختمانی می باشد (مطروحه ذیل) بیان می گردد .
۱- دستورالعمل های طراحی و محاسباتی تاسیساتی ساختمان
۲- فهرست راهنمای مباحث تاسیساتی ساختمان
۳- رئوس‌مطالب‌مهم مبحث نوزدهم و شرح مختصری صرفه جویی مصرف انرژی در ساختمان
۴- نقطه نظرات فنی و اقتصادی و نتایج حاصل از اقدامات بهینه سازی .
۵- پایه و اساس کنترل و بررسی طرحها و نظارت بر اجراء طرحهای تاسیساتی
• فهرست راهنمای مباحث تاسیساتی ساختمان
رعایت مقررات و مطالب مندرج در راهنمای مباحث تاسیساتی (مکانیکی و الکتریکی) در طرح و اجراء و نظارت ضروری و براساس مصوبات لازم الاجراء می باشد .
- مبحث ۱۲ : ایمنی و حفاظت کار در حین اجراء
- مبحث ۱۴ : تاسیسات گرمایی تعویض هوا و تهویه مطبوع
- مبحث ۱۶ : تاسیسات بهداشتی
- مبحث ۱۸ : عایق بندی و تنظیم صدا
- مبحث ۱۹ : صرفه جویی و مصرف انرژی در ساختمان
راهنمای مباحث تاسیسات الکتریکی مقررات ملی ساختمان ایران عبارتند از :
- مبحث ۱۳ : طرح و اجراء تاسیسات برقی ساختمانها
- مبحث ۱۵ : آسانسورها و پله های برقی
- نشریه های سازکان مدیریت و برنامه ریزی کشور (برنامه ریزی و بودجه سابق نشریه ۱۱۰)
• رئوس مطالب مبحث نوزدهم و شرح مختصری در صرفه جویی انرژی ساختمان
مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان در طراحی و اجراء و نظارت به دلایل فنی زیادی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد در این راستا رئوس مطالب و شرح مختصری از آن را در مصرف انرژی و صرفه‌جویی در ساختمان را به شرح ذیل ارائه می نمائیم و رعایت آن در طراحی ها، اجراء و نظارت و کنترل الزامی می باشد :
۱- مقررات کلی طرح و اجراء
۲- پوسته خارجی ساختمان
۳- تاسیسات مکانیکی
۴- روشنایی
۵- پیوست های مربوطه
پیوست ها مشتمل است بر :
الف ـ روش تعیین گره اینرسی حرارتی ساختمان
ب ـ روش محاسبه شاخص خورشیدی و تعیین گروه بندی
ج ـ گروه بندی جغرافیایی نیاز انرژی گرمایی و سرمایی سالانه
د ـ گروه بندی کاربری ساختمان
هـ ـ تعیین گروه ساختمان از نظر میزان صرفه جویی در انرژی
و ـ مقادیر فیزیکی اصل ، تعاریف و علائم
ز ـ مقادیر ضرائب حرارتی مصالح متداول
ح ـ مقادیر مقاومت های حرارتی سطوح داخلی و خارجی ، پوست خارجی و لایه هوا
ط ـ اطلاعیه اولیه در مورد بهینه سازی مصرف سوخت در ساختمان
رادياتور
رادياتور وسيله گرمايشي است كه حرارت را به دو طريق جابجايي و تابشي از خود بيرون ميدهد. رادياتورها را ميتوان از مواد مختلف نظير آلومينيوم، فولاد و يا چدن و با طراحيهاي متفاوت (پره‌اي، تخت و لوله‌اي) ساخت. ميتوان گفت از نظر كارايي انرژي براي گرم كردن يك فضاي مشخص رادياتوري كه داراي ظرفيت حرارتي بيشتر، وزن و حجم آبگيري بهينه و در نتيجه سرعت پاسخ بالاتر باشد، مناسب است. همچنين جهت افزايش كارايي رادياتور استفاده از شيرهاي ترموستاتيك رادياتور بمنظور كنترل دماي اتاق ضروري است و در نتيجه ماند حرارتي كمتر (وزن كم و حجم آبگيري پايين) در رادياتورها سبب ميشود تا دفعات باز و بسته شدن شير ترموستاتيك افزايش يابد كه اين امر سبب ميشود تا عمر مفيد آن كاهش يابد. البته مهمترين پارامتر كه بيشترين تاثير را در بهينه‌سازي مصرف انرژي دارد، انتخاب رادياتور مطابق گرماي مورد نياز فضاي طراحي شده ميباشد و توجه به اين نكته حائز اهميت است كه انرژي در رادياتورها يك پارامتر ميباشد و پارامترهاي ديگري نظير شكل ظاهري و زيبايي رادياتور، كيفيت رنگ، مقاومت مكانيكي آن، طول عمر و مقاومت در برابر خوردگي و همچنين داشتن سطح صاف و بدون لبه تيز، پرداخت سطح نهايي و ... موثر است و در طراحي، ساخت و انتخاب رادياتور بايد تمامي موارد فوق لحاظ گردد.
مشخصات رادياتورهاي كشور
مشخصات لازم مطابق استاندارد EN-442
* مشخصات سازنده
* نوع رادياتور
* ظرفيت حرارتي در DT=50K
* منحني نمايي تغييرات ظرفيت حرارتي با تغيير درجه حرارت
* ابعاد و اندازه‌ها شامل
* ضخامت
* ارتفاع
* طول
* اندازه، نوع و موقعيت اتصالات
* وزن
* حجم آبگيري
* ماكزيمم فشار عملكرد
* ماكزيمم دماي عملكرد
مهم نيست كه رادياتور فولادي باشد و يا آلومينيومي، مهم چگونگي توليد و كيفيت رادياتور ميباشد. يك رادياتور ايده‌آل وي‍ژگيهاي زير را دارد.
الف- انرژي
* بيشترين ظرفيت حرارتي در كمترين فضاي ممكن (يا همساز با معماري ساختمان)
* ماند حرارتي بهينه
* سازگاري رادياتور با فضاي مورد نياز گرمايش و مهمتر از آن همخواني رادياتور و سيستم توليد گرما
ب- ساير پارامترها
* شكل ظاهري و زيبايي رادياتور
* كيفيت رنگ
* مقاومت مكانيكي
* مقاومت در برابر خوردگي
* طول عمر
* داشتن سطح صاف و بدون لبه تيز
* كيفيت پرداخت سطح نهايي
* نوع اتصالات و سهولت در نصب
* قيمت مناسب
لوله های چند لایه
لوله هاي فلزي و پليمري هر كدام داراي نقاط قوت و ضعف مخصوص خود ميباشند.در طراحي و توليد لوله هاي 5لايه سعي گرديده با تلفيق پليمر و فلز، از مزاياي هر دو استفاده و نقاط ضعف آنها پوشش داده شود. لوله هاي تلفيقي خصوصياتي چون عمر زياد ،عدم پوسيدگي و خوردگي ، مقاومت شيميايي ، سرعت و سهولت در نصب را از لوله هاي پليمري ، عدم نفوذ اكسيزن و انبساط طولي نا چيز را از لوله هاي فلزي به ارث برده اند.
ساختار تركيبي لوله هاي چند لايه سان پکس چگونه است؟
لوله هاي سان پکس از نوع لوله هاي فلزي يا مركب هستند كه از تركيب چند لايه و يك لايه فلزي تشكيل شده اند. در اين نوع لوله ها لايه داخلي و خارجي پليمري بوده و لايه فلزي در ميان پليمرها واقع شده است . اين ساختار در شكل زير در برش مقطعي لوله نشان داده شده است .
مواد اوليه پليمري مورد استفاده در لوله هاي چند لايه در دو نوع , و با استفاده از پليمرهاي PEX يا PERT توليد ميشود. نماد AL درنام عمومي لوله هاي نشان دهنده ي لايه ي آلومينيوم است.
پلي [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] مشبك يا PEX نخستين پليمر مورد استفاده در توليد لوله هاي تلفيقي است. و در واقع همان مواد پلي [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] ميباشدكه ساختار مولكولي طولي آن ، با روشهاي شيميايي ( يا توسط تشعشع) به ساختار شبكه اي تبديل شده و در نتيجه پليمر قدرت تحمل حرارت وفشار بيشتري را پيدا ميكند.
پليمر PERT نخستين پليمري است كه اختصاصاً براي توليد لوله طراحي و عرضه شده است . استفاده از PERT در لوله هاي تلفيقي براي نخستين بار در سال 1997 با شعار « يك لوله براي همه ي كاربردها » آغاز گرديد . اين پليمر پيشرفته, كوپليمري از اكتن و [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] است و وجود زنجيره هاي هشت گانه ي كربن در ساختار آن باعث ميشود كه ضمن دستيابي به مزاياي بيشتر , نياز به مشبك كردن براي افزايش مقاومت در مقابل فشار و حرارت از بين برود.
خصوصیت مواد پلیمری PEX تحمل حرارت تا 95 درجه سانتیگراد می باشد در حالی که پلیمر PERT صيقلی تر می باشد و چسبندگی بیشتری نسبت به لایهAL دارد ولی از نظر تحمل حرارت آب گرم تا 80 درجه سانتیگراد توصیه می شود .
مزاياي وجود لايه آلومينيوم AL
هر چند لوله هاي پليمري مانند پلي [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] , پلي پروپيلن , پلي بوتيلن و پلي [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] شبكه اي شده, داراي مزاياي نسبت به لوله هاي فلزي ميباشند. ولي داراي دو محدوديت مهم زير نيز هستند:
ضريب انبساط حرارتي زياد
بطور كلي ضريب انبساط حرارتي مواد پليمري در مقايسه با فلزات بسيار بالا ميباشد. بعنوان نمونه ضريب انبساط حرارتي پلي پروپيلن و پلي [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] در محدوده 19/0-14/0 ميباشد در صورتي كه ضريب انبساط حرارتي فلزات كمتر از 02/0 ميباشد . هنگامي كه آب گرم دخل لوله هاي پليمري جريان يابد طول لوله ها افزايش مييابد و در صورت بسته بودن شبكه لوله كشي ايجاد تنش هاي حرارتي كرده و طول عمر لوله را كاهش ميدهد.
نفوذ اكسيژن
نفوذ اكسيژن به داخل آب بخصوص در سيستم هاي حرارتي مثل شوفاژ تخريب اجزاي فلزي را به شدت افزايش ميدهد.
استفاده از لايه آلومينيوم موجب حل دو مشكل فوق ميشود. مشخصات آلومينيوم مصرفي در اين لوله ها بر اساس استاندارد ASTM به صورت زير مي باشد:
استحكام كششي: حداقل Mpa 100 (Psi 14600)
درصد افزايش طول در نقطه پارگي : 20%
ضخامت : بين 3/0-2/0 ميلي متر ( بسته به قطر لوله)
استفاده از آلومينيوم هاي آلياژي كه داراي استحكام بالا ميباشد داراي دو مزيت است:
استحكام بالاي لوله
قابليت جوش بهتر
نكته حائز اهميت در كاربرد لايه آلومينيوم , جوش طولي آن ميباشد . اگر لايه آلومينيوم بدون جوش استفاده شود در استحكام لوله ها نقش مهمي را ايفا نخواهد كرد. جوش فويل آلومينيوم با ضخامت حدود 200 تا 300 ميكرون تكنولوژي بالايي را ميطلبد كه در توليد سان پکس اعمال شده است .
لايه چسب
همانطوري كه در ساختمان سان پکس شرح داده شده بين لايه آلومينيوم و لايه هاي داخلي و خارجي پليمر از دو لايه چسب استفاده شده است . قابل توجه است كه چسبندگي پليمر به آلومينيوم , ضعيف مي باشد و استفاده از چسب الزامي است.
چسب مورد استفاده بايستي داراي خواص زير باشد: استحكام چسبندگي بالا به سطح آلومينيوم و پليمر.
مقاومت حرارتي بالا بطوريكه تا دماي 110 درجه سانتيگراد در زمان طولاني مقاوم باشد.
قابليت فرآيند درخط توليد لوله
برخي از مزاياي لوله هاي چند لايه سان پکس انبساط طولي ناچيز
تحمل فشار و دماي بيشتر نسبت به ساير لوله هاي پليمري
عدم نفوذ اكسيژن
عدم رسوب گذاري
افت فشار ناچيز
مقاومت شيميايي
نياز به عايق كاري كمتر
انعطاف پذيري و استفاده از اتصالات كمتر
مقاومت بيشتر از ساير لوله ها در برابر زلزله
مقاومت در برابر ضربه قوچ (water hammer)
عدم رسوب گذاري
تحمل فشار و دماي بيشتر نسبت به ساير لوله هاي پليمري
توليد بر اساس استاندارد 15 اتمسفر تحمل فشار و 95 درجه سانتيگراد موجب گرديده است نسبت به ساير لوله ها دماي بيشتري را در طول زمان تحمل نمايد.
انبساط طولي ناچيز
با توجه به ضريب انبساط حرارتي بالاي مواد پليمري در مقايسه با مواد فلزي, طول لوله هاي پليمري در معرض دماي بالا افزايش زيادي خواهد داشت . به عنوان مثال اگر 50 متر لوله پلي پروپيلن از دماي 20 درجه سانتي گراد به دماي 70 درجه سانتيگراد برسد حدود 450 ميليمتر افزايش طول خواهد داشت . اين افزايش طول سبب ميشود كه :
در لوله تنشهاي حرارتي ايجاد شود.
لوله ها خميده شده و در صورت صحيح نبودن نصب به سيستم لوله كشي آسيب وارد شود.
درهنگام لوله كشي مساله افزايش طول در نظر گرفته شود.
برخلاف لوله هاي پليمري كه داراي مشكلات فوق ميباشند ، لوله هاي سان پکس به جهت دارا بودن لايه فلزي داراي ضريب انبساط حرارتي پايين ميباشند. اين مساله در جدول زير نشان داده شده است .
عدم نفوذ اكسيژن
مواد پليمري مانند پلي [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] , پلي پروپلين , پلي بوتيلن و ... سد خوبي در برابر عبور اكسيژن نميباشند . نفوذ اكسيژن به داخل آب سبب تشديد خوردگي در اجزاي فلزي شبكه هاي آبرساني ميشود. اين مساله بخصوص در سيستمهاي حرارتي سبب تخريب اجزاي شوفاژ و مبدلهاي حرارتي ميشود.
عدم رسوب گذاري
علاوه بر مواردي كه اشاره شد سطح داخلي لوله هاي 5 لايه در مقايسه با لوله هاي فلزي داراي سطح بسيار صيقلي ميباشند كه اين ويژگي علاوه بر كاهش رسوب گذاري سبب كاهش افت فشار درشبكه آبرساني شده و امكان استفاده از لوله هايي با سايز كمتر جهت كاهش هزينه را فراهم مينمايد.
افت فشار ناچيز
بواسطه داشتن سطح داخلي صاف و صيقلي ( به گونه اي كه ميتوان گفت بستر آن همانند شيشه است ) كمترين افت فشار را در لوله كشي ايجاد ميشود. افت فشار در يك مسير آب , برابر با مجموع افت فشار در طول لوله و افت فشار در اتصالات و تغيير مسير ميباشد . افت فشار در لوله حامل جريان معمولاً از دو عامل نشأت ميگيرد.
الف ) زبري سطح داخلي لوله ( افت فشار استاتيك ايجاد ميكند )
ب) تغيير سرعت يا تغيير جهت جريان ( افت فشار سرعت يا اصطكاكي ايجاد مي كند ) حال مختصراً به بررسي موارد افت فوق ميپردازيم :
افت فشار استاتيك يا اصطكاكي his or hif
اين افت فشار معمولاً در سيستمهاي انتقال سيال با رابطه:f(L/D).V2/2g his = بيان ميشود . هر قدر زبري سطح داخلي لوله (є) زياد باشد نسبت زبري به قطر لوله D) /(є افزايش مييابد و مقدار f (ضريب اصطكاك ) نيز افزايش يافته و در نهايت مقدار افت فشار استاتيك (his) بيشتر ميشود.
لوله سان پکس داراي زبري بسيار ناچيز ميباشد. ((є = 0.007mmيعني نسبت D) /(є لوله سان پکس بسيار كوچك است كه اين مسئله , كوچك شدن f و در نهايت كوچك شدن افت فشار استاتيك (his) را بدنبال دارد كه يكي از مهمترين اهداف طراحي سيستم هاي انتقال سيال ميباشد.
افت فشار سرعتي hiv
اين افت فشار تابع سرعت جريان سيال است مهمترين عواملي كه اين افت فشار را بوجود ميآورد عبارتست از : تغيير جهت جريان ناشي از بكار بردن اتصالات زياد و در نهايت آشفتگي در مسير جريان سيال.
با استفاده از لوله سان پکس ميتوانيم در بكار بردن اتصالات صرفه جويي كنيم ( بواسطه انعطاف پذير بودن و خم شدن لوله) و علاوه بر كنترل هزينه ها افت فشار سرعتي را در لوله ها مهار كنيم . اتصالات يا بطور كلي تغيير مسير با رابطه:
hiv or hif = åk.v2/2g در جريان سيالات ايجاد افت فشار ميكنند و هر قدر تعداد اتصالات كمتر باشد مقدارåk در رابطه فوق كمتر و در نهايت hiv (افت فشار سرعتي ) كاهش مييابد. بنابراين براي داشتن كمترين افت فشار در سيستم هاي لوله كشي , لوله سان پکس بهترين ابزار انتقال سيالات ميباشد.
مقاومت شيميايي
وقتي بحث مقاومت شيميايي پيش ميآيد عموماً اطلاعات مورد نياز به صورت جداول در اختيار قرار ميگيرد تا كاربر با مراجعه به اين جداول به درستي قضاوت نمايد . در اين قبيل جداول عموماً اثر غلظت و دماهاي متفاوت لحاظ ميگردد. نمونه اي از اينگونه جدوال در ذيل آورده شده است . با توجه به مقاومت شيميايي پليمر در مقايسه با فلزات, لوله هاي پلي [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] و پلي پروپيلن داراي كاربرد بسيار وسيعي در صنايع شميايي مي باشد.
توصيه ميشود كه در استفاده از اين لوله ها جهت مواد شيميايي حداكثر دقت بعمل آيد و به اتصالات فلزي نيز توجه شود.
نياز به عايق كاري كمتر
ضريب هدايت حرارتي لوله سان پکس پايين ميباشد (K="0.43" W/m.k ) . يعني اين مقدار حدود 02/0 لوله هاي فلزي ميباشد ( به معناي اتلاف انرژي ناچيز) .
با داشتن اين خاصيت ، لوله سان پکس به خصوص در فصلهاي زمستان و تابستان نياز به عايق بندي كمتري دارند. ( ديده ميشود كه لوله هاي فلزي را كه بصورت روكار نصب ميشوند با پشم شيشه يا ماده ديگري عايق بندي مي كنند تا در فصل زمستان از يخ زدگي و در فصل تابستان از گرم شدن بي رويه آب داخل لوله بواسطه سرما يا گرماي محيط جلوگيري شود) در حاليكه اگر لوله سان پکس بصورت روكار نصب شود. علاوه بر داشتن زيبايي ، احتياجي به هيچ گونه عابق بندي ندارد زيرا لوله مذكور داراي ضريب هدايت حرارتي پاييني در حدود مواد عايق ميباشد .
انعطاف پذيري و استفاده از اتصالات كمتر
نسبت مناسب بين آلومينيوم و ماده پليمري باعث خم شدن آسان لوله حتي با دست ميشود و لوله دقيقاً شكل داده شده را به خود ميگيرد. اين لوله با وجود اينكه محكم است اما سبك ميباشد و حمل و نقل آن آسان ميباشد . همچنين در مقابل فساد مقاوم است. با توجه به آنكه لوله هاي فلزي قابليت استحكام و لوله هاي پليمري قابليت انعطاف پذيري خوبي دارند انتظار ميرود كه لوله هاي تركيبي هر يك از اين خواص را تا حدود زيادي داشته باشند . آزمونهاي انجام شده بر روي لوله هاي تركيبي نشان ميدهد كه اين لوله ها در مقابل ضربات و تنشهاي وارده انعطاف پذيري و مقاومت بالايي داشته و بر خلاف انواع لوله هاي پلاستيكي به دليل وجود لايه آلومينيوم مياني در مقابل صدمات مكانيكي تقويت شده اند . سان پکس عليرغم مقاومت آلومينيوم بالا به راحتي خم ميشود. حداقل شعاع انحنا 5 برابر قطر خارجي لوله ميباشد.
مقاومت بيشتر از ساير لوله ها در برابر زلزله
همچنين قابل ذكر است كه سان پکس طبق نظريه كارشناسان مرتبط ، مقاومت بسيار خوبي در برابر زلزله از خود نشان ميدهد و در سيستم هاي لوله كشي با طراحي مناسب ، تنشهاي بوجود آمده ناشي از شكست گسلها را بهنگام وقوع زلزله محو ميكند.
مقاومت در برابر ضربه قوچ WATER HAMMER
لوله هاي چند لايه بواسطه مسلح بودن به لايه آلومينيوم مقاومت قابل توجهي در برابر نيروهاي اضافي ناشي از جريان سيال از خود نشان ميدهد . پديده مهمي كه برخي مواقع در جريان سيالات و به خصوص در زمان اغتشاش جريان اتفاق ميافتد پديده ضربه قوچ ميباشد. اين پديده در اثر تغيير ناگهاني سرعت جريان آب در لوله و يا انسداد پيدرپي مسير جريان آب ( مثلاً كه شير آب را بطور ناگهاني باز ميكنيم و يا ميبنديم ) بوجود ميآيد بطوريكه فشار زيادي در آب ايجاد ميشود كه بصورت موج در امتداد لوله و خلاف جهت جريان حركت نموده، پس از برخورد به مانع باز ميگردد و با عمل رفت و برگشت موج فشار تا زمان استهلاك كامل آن ادامه مييابد . اين فرآيند بعضي اوقات باعث شكستن لوله هاي غير مسلح و معمولي ميشود و با صداي زيادي توام است. لوله سان پکس در برابر پديده ضربه قوچ مقاومت بسيار خوبي از خود نشان ميدهد و اين پديده هيچگاه نميتواند اين نوع لوله را تخريب كند.
عدم رسوب گذاري در داخل لوله
جدار داخلي لوله هاي سان پکس نسبت به جدار داخلي لوله هاي فلزي رايج ، بسيار صيقلي هستند. اين امر امكان رسوبگذاري معدني را منتفي مينمايد از طرفي بدليل عدم رسوب گذاري افت فشار در داخل لوله ها بسيار ناچيز خواهد بود و بنابراين انتخاب لوله هايي با قطر كمتر فراهم ميشود.
كاربرد لوله هاي چند لايه
آب آشاميدني
لوله كشي گاز
كاربرد در صنعت و پزشكي
كاربرد در سيستم هاي حرارتي و برودتي
سيستم گرمايش كفي
آب آشاميدني
در سایر كشورها نظير انگليس , فرانسه, آلمان , سوئيس , اتريش , چين و ژاپن استفاده از لوله های 5 لایه به تایید سازمانهای بهداشتی رسیده است ، بنابر اين طعم و مزه آب تغييري نخواهد كرد. همچنين از اين لوله ها ميتوان جهت انتقال آب گرم مورد مصرف در شستشو نیز استفاده كرد.
لوله كشي گاز
براي لوله كشي گاز طبيعي بايد از لوله هایی استفاده شود كه در مقابل گاز نفوذ ناپذير باشد, فشار بالايي را تحمل كند و هيچگونه فعل و انفعال شيميايي در داخل لوله صورت نگيرد . در همين راستا لوله هاي مركب ( PEX - PEX- AL ),(PRT-AL-PRT) ضمن دارا بودن اين ويژگيها داراي ايمني بالايي ميباشد به همين دليل در آمريكا و برخي از كشورهاي اروپايي و آسيايي از اين محصولات براي لوله كشي گاز طبيعي استفاده ميشود.
كاربرد در صنعت و پزشكي
در صنايع غذايي دارويي و اغلب مواد شيميايي جايي كه دماهاي كمتر از دماي آب جوش مطرح باشد امكان استفاده از لوله هاي مركب( PEX - PEX- AL ),((PRT- AL- PRT وجود دارد اين لوله ها در صنايع پزشكي نظير گازهاي طبي و سيستمهاي دياليز مورد استفاده قرار ميگيرند. در صنايع سنگين نظير كشتي سازي و ماشين سازي و همچنين در كارخانه هاي توليد مواد شيميايي كه لوله هاي فلزي كارآيي ندارند نيز از اين لوله ها استفاده ميشود.
كاربرد در سيستمهاي حرارتي و برودتي سيستم كف خواب floor heating
امروزه يكي از كاربرد هاي عمده و مهم لوله هاي چندلايه (PEX-AL-PEX)( PRT - PRT- AL ) استفاده در سيستمهاي حرارتي و برودتي ميباشد . در صورت استفاده از اين لوله ها در سيستمهاي حرارتي حداكثر دماي مجاز براي كاركرد بلند مدت 95 درجه سانتيگراد ميباشد. اين لوله ها يا بصورت اتصال به رادياتورها بر طبق روشهاي رايج بكار گرفته ميشوند و يا اينكه از طريق روش كف خواب ( با قرار دادن لوله ها به يكي از شكلهاي مارپيچ يا كفي حلقوي درون بتون) مورد استفاده قرار ميگيرند . در روش اخير با معلوم بودن جنس مصالح ساختماني ، مساحت اتاق ، تعداد پنجره ها و شرايط ، امكان محاسبه طول لوله هاي مركب جهت خوابانيدن دركف اتاقها وجود دارد ضمن اينكه اين لوله ها قابل استفاده در سيستمهاي برودتي از قبيل فن كويل , سردخانه , سيستمهاي مولد سرما و غيره ميباشند. قابل ذكر است كه در سيستمهاي حرارتي كف خواب floor heating امكان استفاده از انواع لوله هاي فلزي بعلت ايجاد رسوب و افت فشار وجود ندارد . در شكلهاي زير نمونه هايي از يك سيستم كف خواب نشان داده شده است .
انتخاب صحيح يك سيستم گرمايشي نقش مؤثري در تأمين آسايش ساكنين ساختمان دارد. در سيستم هاي مدرن گرمايش و سرمايش تابشي ضمن امكان پوشش وسيعتري توسط لوله ها و پانلها ميتوان دماي 15 درجه سانتيگراد را در حالت سرمايش و دماي بين 35 تا 50 درجه سانتيگراد را براي حالت گرمايش ايجاد نمود . البته به دليل رخ دادن حالت چگالش و ميعان قطرات آب روي سطوح سرد نميتوان براي سرمايش تابشي از دماهاي كمتر استفاده نمود.چون در سيستمهاي گرمايشي ديگر جريان هوا عامل اساسي به شمار ميآيد در نتيجه آلودگي ناشي از اختلاط هواي محيطهاي مجاور در اثر حرارت هوا نيز امري غير قابل پيشگيري است كه اين مساله در سيستم تابشي وجود ندارد. بنابراين از لحاظ بهداشتي و كاهش آلودگي محيطهاي كار و زندگي و بهره وري افراد ساكن در محل , بسيار مناسبتر است.
اين برتري عامل موثري در كار برد اين روش در بيمارستانها و اتاقهاي عمل است كه از هزينه ***** كردن هوا در محيطهاي تميز نيز به مقدار زيادي ميكاهد . همچنين به دليل حذف دستگاهها و تجهيزات گرما ساز و سرما ساز در محل مصرف مانند بخاري ويا رادياتور , از اين روش , به ويژه در آپارتمانهاي كوچك , راهروها و دالانها ميتوان استفاده بيشتري نمود. در سالنهاي اجتماعات , تالارها و موزه ها نيز به دليل بلند بودن سقف معمولاً گرما به ارتفاع نزديك سقف منتقل ميشود و براي گرمايش محيط نياز به فعاليت دستگاههاي گرما ساز به ميزان بيشتري به وجود ميآيد كه اين مهم علاوه بر مصرف انرژي بيشتر باعث استهلاك تجهيزات نيز ميگردد. با استفاده از گرمايش تابشي ميتوان ارتفاع نزديك به كف و در اصل فضاي مفيد اين مكانها را با مصرف انرژي كمتر گرم و همچنين گرماي مطبوعتري ايجاد نمود.
گرمايش به روش گرما از كف به عنوان راحتترين , سالمترين طبيعي ترين روش گرمايشي موجود, شناخته , شده است . اين سيستم معمولاً در دماي بين 30 تا 60 درجه سانتيگراد كار ميكند كه در مقايسه با ديگر روشهاي حرارتي كه بين 55 تا 80 درجه سانتيگراد كار ميكنند, باعث كاهش مصرف انرژي به ميزان 20 تا 40 درصد ميشود.
منبع : تاسیسات صنعتی و ساختمانی صفا دشت
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ][ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دودكش :
دودكش مجرایی است كه دود و گازهای حاصل از احتراق را به هوای آزاد منتقل می كند و قسمت اصلی آن عموما عمودی می باشد.
می دانیم كه وزن مخصوص گازها در اثر حرارت كم می شود و حجم مخصوص آنها اضافه می گردد، در نتیجه وزنشان از هوای خارج سبكتر شده و به طرف بالا حركت می نمایند.
مشخصات دودكش
- در صورت امكان سطح مقطع دودكش دایره یا مربع انتخاب شود.
- داخل دودكش صاف و صیقلی باشد .
- دودكش مستقیم و عمودی اجرا شود ودر صورت نیاز به انحراف ، از 30 درجه تجاوزنكند .
- محل دهانه خروجی دودكش در هوای آزاد و در جریان باد بوده و در پناه ساختمان دیگر نباشد.
- دریچه ای بمنظور بازدید در محل مناسب ودر قسمت انتهایی پایین دودكش برای پاك كردن دوده پیش بینی شود.
- دارای كلاهك مخصوص برای جلوگیری از ورود آب و باران باشد.
- مواقعی كه درجه حرارت دود خیلی زیاد است باید دودكش از مصالح نسوز ساخته شود.
- در قسمت پایینی دودكش مخصوصا در مواقعی كه ارتفاع دودكش زیاد است فوندانسیون مخصوص دودكش در ساختمان پیش بینی و ساخته شود.
- حداقل قطر دودكش برای سیستم حرارت مركزی 20سانتیمتر و برای آبگرمكن و دستگاههای مشابه 15سانتیمتر است .
مكشی كه در دودكش بوجود می آید به عوامل زیر بستگی دارد :
- ارتفاع دودكش
- سطح مقطع دودكش
- درجه حرارت دود و گازهای حاصل از احتراق و هوای خارج
- جنس جداره دودكش
هرچه ارتفاع دودكش بیشتر باشد قدرت كشش آن بیشتر می شود ودر نتیجه سطح مقطع آنرا می توان كمتر اتخاذ نمود.معمولا ارتفاع دودكش را حداقل 5 متر در نظر می گیرند ، شكل مقطع نیز در این رابطه مهم می باشد.اختلاف درجه حرارت دود و هوای خارج در مكش دودكش موثر بوده و با زیاد شدن اختلاف درجه حرارت ، كشش دودكش نیز زیاد می شود.
عامل مهم دیگر ، جنس جداره دودكش است كه هرچه صاف تر و صیقلی تر باشد اصطكاك كمتری را ایجاد نموده و در نتیجه كشش بیشتری خواهیم داشت .
درجه حرارت و حجم دود و گازهای حاصل از احتراق به نوع سوخت بستگی دارد .مقدار حجم دود به ازای هر 1000كیلوكالری حرارت با توجه به انواع سوخت به قرار زیر است :
چوب 4.3 مترمكعب درساعت
زغال سنگ 3.3 مترمكعب در ساعت
نفت و گازوییل 2.1 مترمكعب در ساعت -شكل مقطع دودكش :
دودكش را در مقاطع مختلف دایره مربع و مستعطیل می سازند . مقطع دایره بهترین شكل برای دودكش می باشد.زیرا دود در آن بصورت مارپیچ حركت می كند . در مقطع مربع شكل بعلت وجود آشفتگی در گوشه های دود كش ،مكش آن نسبت به مقطع دایره ای كمتر می باشد .مقطع مستعطیل زیاد مناسب نبوده و كشش آن از مقطع مربع كمتر می باشد .قابل ذكر است هرچه نسبت طول به عرض بیشتر باشد مكش كمتر می شود.
دراندازه های كوچك عموما مقطع دودكش را دایره ای شكل در نظر می گیرند و قطعات آن نیز پیش ساخته و آماده می باشد .درابعاد و اندازه های بزرگ چون دودكش آماده به شكل دایره وجود ندارد و همچنین بلیل اینكه مقطع دایره ای فضای بیشتری را می گیرد ، دودكش را با مقطع مستعطیل و یا دایره بوسیله مصالح ساختمانی می سازند .درمواردی كه عرض فضای عبود دودكش كم باشد آنرا به شكل مستعطیل طرح می نمایند.
- محاسبه سطح مقطع دودكش :
لازمست سطح مقطع دودكش طوری انتخاب شود كه دود براحتی از آن تخلیه گردد.
اگرسطح مقطع كم انتخاب شود،سرعت دود در آن زیاد بوده و تولید صدا خواهد كرد و احتمالا كشش آن نیز مناسب نمی باشد.
چنانچه سطح مقطع زیاد محاسبه گردد سرعت دودكم شده و درجه حرارت پایین آمده ودر نتیجه از كشش دودكش می كاهد .
برای محاسبه سطح مقطع از رابطه زیر استفاده می شود :
برای سوخت مایع : A = 0.02 Q / ÖH
برای سوخت جامد :A = 0.04 Q / ÖH
كه در آن :
A = سطح مقطع دودكش برحسب سانتیمترمربع
Q = ظرفیت حرارتی دیگ برحسب كیلوكالری برساعت
H = ارتفاع معادل دودكش برحسب متر
ارتفاع معادل دودكش برابر است با طول قسنت عمودی به آضافه نصف طول قسمت افقی :
بعد از محاسبه سطح مقطع با انتخاب شكل مقطع دودكش بصورت دایره ، مربع و یا مستعطیل ، ابعاد آن نیز تعیین می شود.
قطر دودكش چنانچه مقطع آن دایره انتخاب شود برابر است با :
D = 2 Ö A/p p = 3.14159
و چنانچه سطح مقطع مربع در نظر گرفته شود :
طول هر ضلع برابر است با ÖA
اگر دودكش با سطع مقطع مستعطیل انتخاب شود نسبت طول به عرض آن معمولا 1.5 فرض می شود
b / a = 1.5 نسبت طول به عرض
وسایل گازسوز نیز همانند سایر وسایل مشابه جهت روشن شدن و سوختن مناسب نیاز به هوا دارند و تنها راه ارتباطی آنها با فضای خارج از ساختمان از طریق دودكش می باشد . گاز گرفتگی از جمله حوادثی است كه معمولا در اثرفقدان دودكش مناسب برای وسایل گازسوز به خصوص بخاری و آبگرمكن و عدم تهویه كافی درفضای اتاق روی میدهد .
سوختن ناقص گاز و تجمع گازهای مسموم كننده و یا حتی كمبود اكسیژن سبب مسمومیت افرادی كه درچنین فضایی تنفس می كنند شده و ممكن است به مرگ آنها منتهی شود. بنابراین برای جلوگیری از خطرات ناشی از سوختن ناقص وسایل گازسوز و گازگرفتگی به این نكات دقیقاً توجه شود.
• هر وسیله گاز سوز باید دارای یك دودكش استاندارد و مجزا ومجهز به كلاهك باشد.
• همواره محل اتصال دودكش به وسایل گازسوز را بازرسی و از آببندی و ثبات آنها اطمینان حاصل نمایید.
• مسدود شدن دودكش سبب سوخت ناقص و ایجاد گازهای خطرناك و مسموم كننده وبرگشت چنین گازهایی به داخل فضای زندگی گردیده و باعث گازگرفتگی ومرگ می شود. دودكش وسایل گاز سوز در محل عبور از شیشه های پنجره نباید مستقیماً با شیشه در تماس باشد. زیرا در چنین صورتی امكان شكستن شیشه در اثر حرارت و لق شدن و افتادن دودكش وجود دارد. در صورتیكه دودكش از پنجره به بیرون هدایت شده است باید دارای حداقل یك متر ارتفاع عمودی از محل خروج از پنجره باشد.
• هر چند وقت یكبار كلاهك دودكش های وسایل گازسوز را بازرسی وچنانچه كلاهك افتاده باشد آنرا در محل خود نصب كنید . قابل ذكر است كه كلاهك علاوه بر اینكه از نفوذ باران و برف و افتادن سایر اشیا به داخل دودكش جلوگیری می كند، در منظم سوختن وسیله گازسوز نیز موثر است . ضمناً از فشردن بیش از اندازه كلاهك كه باعث تغییر حالت وگرفتگی منافذ خروج گازهای دودكش می شود نیز خودداری كنید.
• انتهای دودكش های توی كار باید حداقل 1 متر از سطح پشت بام بالاتر باشد. هر وسیله گازسوز بایستی دارای دودكش مناسب و بدون اشكال جهت تخلیه گازهای حاصل از احتراق به فضای آزاد باشد و هرگونه نقص و نارسایی و رعایت ننمودن استانداردها در این مورد موجب حادثه خواهد گردید.
• در هنگام ساخت ، خرید واجارة منزل به دودكش وسایل گازسوز كاملاً توجه فرمائید و تا حدالامكان از خرید و اجارة خانه‌هائی كه فاقد دودكش مناسب در داخل دیوار می باشد خودداری فرمائید. تمام دودكش های وسائل‌گازسوز بایستی حتماً مجهز به بخش عمودی متناسب‌وكلاهك H باشد.
• از قراردادن خروجی دودكش به صورت افقی با كلاهك و یا بدون كلاهك در زیر سقف و بالكن جداً خودداری فرمائید.
• دودكش در داخل دیوار و‌خارج آن و محل‌اتصال به‌وسیله گازسوز بایستی كاملاً آببندی باشد. هردرز كوچكی میتواند باعث خروج گازهای حاصل از احتراق و حادثه گردد.
• حتی‌الامكان از نصب زانوی اضافی در مسیر دودكش خودداری نمائید. زیرا زانو كارآئی دودكش را كاهش میدهد.
• به هیچ عنوان دودكش وسایل‌گازسوز وهواكش (فن) را از یك لوله یا كانال مشترك عبور ندهید.
• برای دودكش داخل و بیرون دیوار به هیچ عنوان از لوله‌های پلاستیكی و غیر مقاوم در برابر حرارت استفاده نشود.
• دودكش باید از ورقهای ضد زنگ (گالوانیزه) و نسبتاً ضخیم انتخاب شود.
• آبگرمكن و بخاری حتماً بایستی مجهز به دودكش باشد . از نصب این وسیله‌ها بدون دودكش در محیطهای بسته جداً خودداری نمائید.
• استفاده از دودكشهای مشترك بایستی با نظر متخصصین و مهندسین مشاور تأسیساتی انجام گردد.
• استفاده از دودكشهای آكاردئونی آلومینیومی بعلت عدم امكان آببندی در ابتدا و انتها خطرناك میباشد.
• از قراردادن قطعات لوله دودكش بصورت لب به لب خودداری نمائید و حتماً از دودكشهای نوع نر و ماده كه باعث آببندی در محل اتصال و عدم خروج گازهای حاصل از احتراق خواهد شد ، استفاده نمائید.
• ازاضافه نمودن به طول بخش افقی دودكش در قسمتهای فوقانی ساختمان جهت ساخت اطاقك و انباری بر روی بام خودداری نمائید. در هنگام ساخت طبقه‌ای جدید دودكشهای قدیمی را عمودی و استاندارد ادامه داده و در حین عملیات ساختمانی دودكش را در مقابل ریزش مصالح و نخاله ساختمانی و انسداد داخلی كاملاً محفوظ نگهدارید.
• هنگام عبور دودكش از داخل دیوار و تقاطع آن بایستی قطر لوله فلزی كاملاً یكسان باشد كم‌كردن قطر لوله هنگام خروج از ساختمان (دیوار یا سقف) مجاز نمی‌باشد.
• ازنصب دودكش درحیاط خلوتهای رو بسته خودداری نمائید. داكت دودكشها باید خروجی از بالا و پایین به هوای آزاد داشته باشد و به هیچ وجه هیچگاه بالای داکت مسدود نگردد .
• دودكشها را مرتباً بازرسی نمائید و از آزادبودن مسیر دودكش اطمینان حاصل نمائید.
• اطراف لوله‌های دودكش موجود در موتورخانه بایستی كاملاً آببندی گردد تا از نفوذ گازمونواكسید كربن (CO) به داخل بنا و یا موتورخانه جلوگیری شود.
• در هنگام هرگونه ساخت و ساز مراقب باشید ، مصالح ساختمانی بداخل دودكشها ریخته نشود و راه ورودی دودكش را مسدود نكرده باشد.
• هر ساله قبل از روشن كردن وسائل گرمازا ، مراقب باشید مسیر دودكشها توسط پرنده ای لانه‌سازی و مسدود نشده باشد.
• بخش عمودی (خروجی) دودكش حداقل بایستی 3 برابر بخش افقی درنظر گرفته شود و حداقل ارتفاع بخش عمودی نبایستی از یك متر كمتر باشد.
• از تغییر قطر در خروجی دودكش و كم كردن سایز آن خودداری نمائید.
• جهت جلوگیری از پدیده خطرساز «مکش معکوس» در ساختمانها لازم است بر روی قسمت زیرین درب ورودی هر آپارتمان از دریچه تهویه کرکره ای یا آیفونی مناسب به طول 50×20 سانتیمتر استفاده گردد . همچنین زیر دربهای ورودی اطاق خواب ها نیز حدود 3 تا 5 سانتیمتر بازباشد.
• انتهای كلیه دودكشها بایستی حداقل یك متر از سطح پشت بام بالاتر بوده و از دیوار‌ه‌های جانبی نیز حداقل یك متر فاصله داشته باشد و حتی المقدور ازکلاهک Hاستفاده گردد.
• قسمت عمودی دودكش بایستی برروی پایه‌های مناسب قرارگیرد تا وزن آن به پایه منتقل شود و از كج شدن آن جلوگیری بعمل آید. ضمناً بخش عمودی دودكش برروی نماها بایستی توسط بست‌های مناسب به دیوار محكم گردد. همچنین مراقب چرخش كلاهك به سمت زمین باشید ، در این صورت اینگونه دودكشها كارآئی لازم را ندارند و عدم خروج گازهای حاصل از احتراق جان شما را تهدید میكند. رعایت موارد فوق موجب جلوگیری از پس زدن و بازگشت گازهای سمی وسایل گازسوز بداخل منازل (مکش معکوس) میگردد.
• عبور دودكش ازفضای داخل سقف‌كاذب و علی‌الخصوص حمام به دلیل امكان پوسیدگی و نشت گاز منواكسیدكربن خطرناك میباشد.
• دمپر خروجی دودكش شومینه (قبل از روشن كردن) بایستی كنترل تا ازسلامت حركت دمپر (دریچه داخلی كه بتوسط زنجیرباز و بسته میشود) و باز و بسته شدن آن اطمینان حاصل شود ، در صورت باز نشدن دمپر ، گاز منواكسید كربن فضای ساختمان را مسموم مینماید.
• جهت تأمین هوای مورد نیاز وسایل گازسوز از قبیل آبگرمكن دیواری و بخاری درآپارتمانهای محدود ضروری است دریچه تهویه ای در محل مناسب (ترجیحاٌ پشت وسیله گازسوز) كه به هوای آزاد مرتبط میباشد تعبیه گردد.
• دودكش بایستی مجهز به بست نگهدارنده باشد و در محل خود محكم گردد.
• برای شومینه به دلیل امكان پس‌زدن گازهای حاصل از احتراق بهتر است از دودكش به قطر 15 سانتی متر استفاده كرد.
• حتی‌الامكان از دودكش‌هایی كه از پنجره به بیرون هدایت می‌شوند بایستی اجتناب نمود. چنانچه ناچاراً دودكش از پنجره به بیرون هدایت شود باید به روش صحیح و كاملاً محكم در محل خروج از پنجره مهار و مجهز به كلاهك شود و حداقل دارای 1 متر ارتفاع از محل خروج باشد. در صورتیكه هنگام بهره‌برداری و روشن بودن وسیله گازسوزبا آزمایش قرار دادن دست بر روی دودكش مشاهده گردید كه دودكش مذكور سرد می باشد از این دودكش بایستی صرفنظر نموده و ضروری است دودكشی تعبیه گردد كه تا بالای بام ادامه داشته باشد.
• اتصال خروجی دودكش به درز انبساط بین دو ساختمان میتواند باعث نفوذ گاز منواكسیدكربن از منافذ به هر كدام از این ساختمانها گردد.
• به منظور وجود هوای كافی و پرهیز از سوختن ناقص در وسایل گازسوز بایستی راه ورود هوا به داخل اتاقها توسط روزنه‌های مناسب (در زیر درب‌ها، دریچه های كركره‌ای پایین درب‌ها و...) ایجاد شود. این موضوع بویژه در اتاق‌های كوچك و فضاهای زیرزمینی از اهمیت و حساسیت فوق‌العاده ای برخوردار است. در این راستا لازم است توجه فرمائید كه معمولاً یك بخاری در حدود 15 برابر حجم گاز مصرفی به هوای تازه جهت سوختن نیاز دارد.یك بخاری‌معمولی خانگی بایستی درحدود 15متر مكعب در ساعت‌‌هوای تازه دریافت كند تاقادر به سوزاندن مناسب گازطبیعی باشد. بنابراین ملاحظه می‌شودكه منافذ ورود هوا چه تأثیر حیاتی در این رابطه دارند.
• مسدودشدن‌دودكش‌لوازم‌گا سوز (حتی‌درحدجزئی) باعث‌ناقص‌سوزی‌و پس‌زدن گازهای سمی به‌فضای اتاق میشود. همواره از مسدود‌نبودن دودكشها اطمینان حاصل فرمائید.
• به منظور نصب دودكش وسایل گازسوزازکمترین تعداد زانو استفاده شود.زیرا در اینصورت مكش دودكش كم شده و موجب پس‌زدگی گازهای‌خطرناك حاصل ازاحتراق میشود.
• توصیه میشود در طراحی و ساخت ابنیه نوساز ، دودكش كلیه وسایل گازسوز پیش‌بینی شود و نقشه مربوطه توسط مهندس ناظر تأیید گردد. نصب دودكش بعد از اتمام پروژه بر روی نما در ساختمانهای جدیدالاحداث كاملاً بی‌مورد میباشد.
• مراقب باشید البسه آویزان شده شما در تراس ، دودكش همسایه پایین را مسدود ننماید.
• دودكش و اتصالات مربوطه در حیاط خلوت و داكتها بایستی حتماً دارای بست و تكیه‌گاه مناسب باشد.
• دودكشهای آجری به دلیل نفوذ گاز از درزها به سایر قسمت‌ها خطرساز میباشد.
• دودكش شوفاژ براساس ظرفیت مربوطه و بایستی دارای قطر مناسب باشد.ضمناً حداقل قطر برای كمترین مصرف دستگاههای شوفاژ لوله به قطر20 سانتیمتر پیشنهاد میشود.
• برای كلیه آبگرمكن های دیواری دودكش به قطر 15 سانتیمتر به بالا پیشنهاد میشود.
• دریچه دودكش بایستی بالاتر از وسیله گازسوز قرارگیرد و نصب هرگونه دودكش از ارتفاع دستگاه به سمت ارتفاع پائین‌تر (شیب از وسیله گازسوز به سمت زمین) جداًخطرناك میباشد و موجب پس‌زدن محصولات سمی احتراق می گردد.
• به ازای هر زانوی ْ90 در دودكش ، لازم است به ارتفاع بخش عمودی اضافه گردد.
• حتی‌الامكان در آپارتمانهای زیر 50 متر مربع سیستم گرمایش بوسیله شوفاژ انجام شود و از وسایل گرمایشی همچون بخاری یا آبگرمکن دیواری استفاده نشود.
• ساخت حمام در كنار شوفاژخانه خطرناك و حادثه سازمی‌باشد.
• نصب دو وسیله گاز سوز شومینه و بخاری در آپارتمانهای كوچك و استفاده همزمان از آنها میتواند احتمالاٌ آثار زیانباری را به بار آورد.
• نسبت به مشاهده شعله زرد رنگ در وسائل گازسوز بی‌تفاوت نباشید چون این مشكل ناشی از نرسیدن هوای كافی یا نقص در دستگاه گازسوز و... میباشد.
• هرگونه نشتی لوله‌های آب گرم‌خطرناك میباشد چون در این صورت باعث مدام سوزی آبگرمكن گازی میشود. این‌موضوع باعث مصرف سوخت بیشتر، اكسیژن بیشتر و در نهایت خطراحتمالی میشود.
• اگر در منزل دچار سردرد ، سرگیجه ، تهوع و ... می‌شوید علت در وسایل گازسوز نیز میتواند باشد. معمولاً در اثر نبودن هوای كافی‌وعیوب وسایل‌گازسوز عمل احتراق مختل می گردد و گازهای مضر و خطرناك تولید و در سطح خانه پخش می‌شودكه موجب عوارض بعدی می گردد.
• داكت مسیر دودكشها و آپارتمان‌ها در بالای بام و طبقه همكف (در ابتدا و انتها) حتی‌الامكان بایستی باز و به فضای آزاد راه داشته باشد تا اگر نشتی در مسیر دودكش بوجود آمد به بیرون هدایت شود و به داخل ساختمان نفوذ نكند.
• برای پكیج منازل بدلیل مصرف بالاحتی‌الامكان بایستی از دودكش به قطر 15 سانتی‌مترو بیشتر استفاده شود.
• استفاده از زانوهای متوالی برای عبـور دودكش عمودی از مجــاور شناژهای افقی (حالت U) باعث كم كردن كارآئی دودكش میشود . قبل از بتون‌ریزی در ساخت منازل مسیر دودكش را انتخاب نمائید.
• استفاده از گچ و مصالح ساختمانی برای پركردن فواصل و درزهای ما بین دودكشها در داخل دیوار ساختمان موجب گرفتگی گردیده وحوادث بسیاری را باعث شده است از این كار جداً خودداری نمائید.
• استفاده از سطل آب و قراردادن دودكش در آن جهت تصفیه گازهای سمی به جای نصب دودكش استاندارد خطری جدی برای مصرف‌كنندگان گاز طبیعی (حتی در فضاهای كوچك نظیر مغازه و فروشگاه) میباشد. حوادث مرگباری از این باور غلط تاكنون بروز كرده است.
آزمایش دودکش
برای اطمینان از صحت عملكرد دودكش 3 آزمایش آسان ذیل را میتوان انجام داد.
1- ساده‌ترین آزمایش هر دودكش دست‌زدن و لمس آن است. سردی دودكش نشانه عدم عبور گازهای سمی حاصل از احتراق وسیله گازسوز و زنگ خطری برای شما میباشد. وقتی وسیله گازسوز کارمی کند بایستی دودکش داغ باشد و نوک انگشتان داغی آنرا حس کند.
2- آزمایش بعدی استفاده از شمع و یا شعله كبریت در محل دریچه و مبدأ دودكش در اتاق (محل مصرف) میباشد . با قرار دادن كبریت روشن درابتدای دریچه بایستی شعله به سمت داخل دودكش كشیده شود . این موضوع نشانه كـاركردن و مكش مناسب دودكش و در صورتیكه تغییری در شعله ایجـاد نشود نشان دهنده عدم مکش مناسب دودكش میباشد.
3- هنگام خرید و یا اجاره خانه و قبل از وصل وسایل گازسوز به دودکش،مسیر دودكشها را بایك وزنه و طناب محكم از پشت‌بام تا محل دریچه و مبدأدودکش كنترل نمائید تا از بازبودن آن كاملاً مطمئن شوید.
گاز منو اکسید کربن
• گاز طبیعی(CH4) سمی نبوده و عارضه خاصی را در بدن انسان ایجاد نمی كند اما اولاٌ در آتش سوزی و انفجار می تواند نقش اصلی را ایفا نماید و ثانیاٌ در صورتیکه وجود CH4 موجب خروج و کمبود اکسیژن گردد ، خطرات جدی کمبود اکسیژن بوجود خواهد آمد .
• گاز منواكسید كربن در اثر احتراق ناقص سوخت های فسیلی از جمله گاز طبیعی بوجود می آید .گاز منواكسیدكربن(CO) بی رنگ ، بدون بو و بی مزه است و به همین دلیل به سادگی با حواس انسانی قابل تشخیص نمی باشد.
• از گاز منواكسید كربن(CO) به عنوان یك خفه كننده شیمیایی نام برده می شود .این گاز بسیار سمی وكشنده و خطرناك می باشدوحتی در مقادیربسیار جزئی باعث مرگ انسان می شود .
• یكی ازراههای تولید منواكسید كربن(CO) در منزل ، احتراق ناقص سیستم های گرمایش وپخت وپزمی باشد .
• همان طور كه میدانید انسان برای تنفس نیاز به اكسیژن دارد .در صورت وجود منواكسید كربن (گاز سمی ناشی از احتراق ناقص وسائل گازسوز) درمحیط زندگی ، انسان مسموم می گردد و در واقع حمل اكسیژن توسط خون مختل شده و اكسیژن به بافت های بدن نرسیده وانسان دچار خفگی ودر نهایت مرگ می شود .
• علائم و نشانه های فیزیولوژی منواكسید كربن(CO) برانسان بستگی به میزان غلظت منواكسید كربن در خون دارد .
• هرچه مقدار(CO) در خون بیشتر باشد ،خطری كه انسان راتهدید میكند بیشتر میشود.
• منواكسید كربن(CO) در غلظت پایین باعث خواب آلودگی ، گیجی ، خستگی ، سردرد ، سرگیجه ، ضعف و بیحالی ، حالت تهوع وگاهی استفراغ میشود و در غلظت‌های بالاتر باعث خفگی و در نهایت مرگ می شود.
قسمت نصب دودکش ها در ساختمان جزء مهمترین قسمتهای تاسیسات میباشد که در کلیه ساختمان بدون هیچ نظارتی از طرف مهندسین اجرا میشود.و فقط در پایان کار دودکشها را مهندسین اداره گاز بررسی میکنند، که به نظر من اصلا فایده ای نداره.چون مشخص نیست که داخل کار دودکشها چجوری کار گذاشته شدن.آیا آصلا محل نصب دودکش مناسبه یا نه؟
مطالب عمومی و تخصصی دودکش
یکی از مهمترین مباحث در بازرسی لوله کشی گاز ، دودکش می باشد ، مشکلاتی از قبیل : استفاده از دودکش های با قطر پائین ، استفاده از دودکش های لب به لب ، عدم کاربرد اصول صحیح در دودبند کردن دودکش ها ، عبور دودکش از دیوار حمام و یا اتاق خواب و ... از جمله مواردی هستند که مجریان و ناظران گاز با آن دست و پنجه نرم کرده و با توجه به عدم حضور دائم مهندسان ناظر گاز در فرایند ساخت و همچنین عدم وجود نظارت بر مراحل ساخت و نصب دودکش توسط مهندسان ناظر ساختمان ، در صورت عدم رعایت نکات ایمنی توسط مالک ، خطرات جبران ناپذیری ایجاد خواهد شد . در این قسمت به صورت خلاصه نکات اساسی در دودکش ها چه آنهائی که از کتب موجود استخراج شده اند و چه مواردی که بصورت تجربی کسب شده اند ذکر می گردد .امیدواریم مجریان و بازرسین عزیز نیز مطالب خودشان را در جهت تکمیل این مبحث بیان نمایند :
منابع :۱- کتب مبحث ۱۷ و ۱۴
۲- کتاب راهنمای طراحی ، اجراو بازرسی تاسیسات لوله کشی و تجهیزات گاز طبیعی ساختمانها
۳- تجربیات شخصی و مباحثات گروهی
۴- نظر اساتید بدون ذکر نام
۱- حداقل قطر دودکش ۱۰ سانتی متر می باشد .بدیهی است که قطر واقعی بیشتر ، متناسب با وسیله گاز سوز بایستی محاسبه گردد .
۲- در صورتيكه امكان نصب دودكش وجود نداشته باشد ، بايد شير مصرف در محل ديگري كه نصب دودكش امكان پذير است انتقال يابد .
۱-۳ - حداكثر طول لوله رابط دودكش ۴۵/۰ متر براي هر اينچ قطر لوله رابط مي باشد ، در صورت بزرگتر بودن بايد با افزايش قطر و يا ارتفاع كل دودكش ظرفيت مورد نظر را تامين كرد . ( يعني براي يك دودكش قطر 10سانتی متر ( حدودا 4 اينچ ) ، طول لوله رابط حدكثر ۸/۱متر مي باشد .
۲-۳ - طول قسمت افقي لوله رابط حداكثر 75 درصد طول قسمت قائم دودكش بالاتر از نقطه اتصال رابط باشد .اگر دودكش عایق شود طول قسمت افقي ممكن است به 100 درصد طول قائم برسد . ولي هيچگاه نبايد اين طول از 4.5 متر بيشتر باشد . در قسمت افقي لوله رابط نبايد بيشتر از دو زانوئي 45 درجه و يا يك زانوئي 90 درجه بكار برده شود .
۴- قطر لوله هاي رابط بايد مساوي و يا بزرگتر از دهانه خروجي كلاهك تعديل باشد .
۵- براي انتخاب قطر دستگاه دودكش در مناطق مرتفع ، ظرفيت حرارتي در سطح دريا ملاك مي باشد .
۶- حداقل قطر دودكش شومينه 15 سانتي متر مي باشد . ( قطر 15 سانتی متر ، مساحتي برابر 176.625 سانتي متر مربع دارد كه براي حالتي كه از دودكش هاي آزبستي مستطيل استفاده مي شود ابعاد آن با توجه به اين مساحت محاسبه می گردد )
۷- با توجه به امكان نفوذ گازهي سمي CO از درزهاي دودكش آجري شومينه به ساختمان ، در شومينه از دودكش آجري استفاده نگردد .
۸- دودكش شومينه بايد بدون درز بوده و مستقيما تا بالاي بام ( بدون استفاده از زانوهاي متعدد ) ادامه داشته و حتي الامكان داراي كلاهل H باشد .
۹- حداقل قطر دودكش پكيج و آبگرمكن ديواري 15 سانتي متر مي باشد .قطر واقعي بيشتر بر اساس مصرف بايد محاسبه گردد .
۱۰- حداقل قطر دودكش مشعل شوفاژ براي كمترين مصرف20 سانتي متر مي باشد. قطر واقعي بيشتر بر اساس مصرف بايد محاسبه گردد .
۱۱- حداكثر طول افقي دودكش در موترخانه يك متر مي باشد .
۱۲- شيب لوله رابط دودكش يك سانتيمتر در هر 30 سانتي متر طول افقي دودكش به سمت بالا مي باشد .
۱۳- شيب لوله رابط دودكش يك سانتيمتر در هر 30 سانتي متر طول افقي دودكش به سمت بالا مي باشد . ( طبق كتاب مبحث 14 ، حداقل 2 درصد )
۱۴- لوله هاي سيماني دودكش ( فرضا موتورخانه و... ) در صورتيكه از اتاق خواب و حمام عبور نكند ، اجباري به عبور از داخل داكت ندارند ، در صورتيكه در مجاور چاه آسانسور باشند اگر فنجاني باشند و با خاك نسوز و سيمان سياه پر شوند ( دودبند شوند ) اجباري براي اين مسئله ندارند ولي در صورتيكه امكان دارد در داخل يك داكت قرار بگيرند بهتر است ولي اجباري نيست . ولی هنگام عبور از کنار حمام بایستی با تیغه ۱۰ سانتی از تیغه حمام جدا گردد .
۱۵- زير دودكش قائم يك اتصال تخليه تقطير بخار آب پيش بيني گردد .
۱۶- دهانه دودكش قائم يا رابط آن كه به دستگاه با سوخت مايع يا گاز متصل است ، بايد حداقل برابر دهانه خروجي دستگاه باشد . (قطر لوله رابط حداقل به اندازه قطر خروجي دستگاه و يا كلاهك تعادل آن باشد ) .
۱۷- لوله رابط دودكش در همان فضائي نصب شود كه دستگاه در آن قرار دارد . و با بست و تكيه گاه به اجزاء ساختمان ثابت و مهار گردد .
۱۸- اگر لوله رابط از ديوار و يا تيغه ضروري باشد ، سطح خارجي آن با مصالح سوختني 45 سانتي متر باشد .اگر ديوار يا تيغه از مصالح سوختني باشد ، بايد تا فاصله 45 سانتي متر از لوله رابط ، اطراف آن با مواد نسوختني پر گردد .
۱۹- تمام لوله رابط باید در برابر ضربات فیزیکی محافظت شود و قابل دسترسی باشد تا بازرسی ، تمیز کاری و تعمیرات آن به آسانی صورت گیرد .
۲۰- دودکش قائم فلزی با دمای پائین
۱-۲۰- دودکش قائم فلزی باید از ورق فولادی سیاه ساخته شود .
۲-۲۰- اتصال قطعات دودکش ممکن است از نوع پیچ و مهره ای ، میخ پرچ یا اتصال جوشی باشد .
۳-۲۰- ضخامت ورق فولادی دودکش قائم فلزی مطابق با سطح مقطع آن و بر اساس ارقام استاندارد مندرج در کتاب انتخاب گردد .
۴-۲۰- دهانه خروجي دودكش بايد دست كم يك متراز بالاترين نقطه اي از بام كه از آن خارج مي شود بالاتر باشد .اين دهانه بايد از هر نقطه اي با شعاع 3 متر از دودكش ( این شعاع در مبحث ۱۷ حداقل یک متر قید شده ولی در کتابهای تکمیلی دیگر سه متر قید شده است ، ولی مبنای اصلی همان مبحث ۱۷ می باشد )، حداقل 60 سانتي متر بالاتر باشد .
۵-۲۰- دودكش قائم فلزي در داخل ساختمان در داخل داكت با ديوارهائي دست كم يك ساعت مقاومت در برابر آتش قرار مي گيرد . سطح خارجي آن از همه طرف 30 سانت فاصله با سطح داخلي داكت جهت بازديد داشته باشد . در انتهاي پائين دودكش فلزي دريچه بازديد جهت تميز كردن ادواري آن پيش بيني گردد .
۶-۲۰- اگر دودکش قائم فلزی از بام ساختمان ، ساخته شده از مصالح سوختنی عبور کند ، باید در محل عبور یک غلاف فولادی گالوانیزه و مقاوم در برابر خوردگی نصب شود که دست کم ۲۰ سانتیمتر بالاتر از بام و ۲۰ سانتی متر پائین تر از آن ادامه یابد .فاصله سطح خارجی دودکش از غلاف دست کم باید ۱۵ سانتی متر باشد .
۷-۲۰- می توان به جای غلاف ، اطراف دودکش را دست کم تا فاصله ۴۵ سانتی متری از مواد سوختنی خالی کرد و پس از نصب دودکش این فاصله را با مواد و مصالح نسوختنی پر کرد .
۸-۲۰- فاصله دودكش قائم فلزي از اطراف
۲۱- دودکش قائم ساختمانی
مگر اينكه سطح خارجي دودكش عايق شده باشد .
۱-۲۱- دودكش قائم ساختماني روي پايه اي از مصالح ساختماني به مقاومت 3 ساعت در برابر آتش قرار گيرد .پايه از اجزاء ساختمان جدا و بار وزن دودكش به زمين منتقل گردد . همچنين در تراز سطح طبقه اي كه دستگاه در آن قرار دارد و نيز در عبور از كف هر طبقه از ساختمان با بست هاي افقي به اسكلت ساختمان متصل گردد .
۲-۲۱- اگر دودكش قائم ساختماني از سقف عبور كند در فاصله 15 سانتي متر بالا و پائين تر محل عبور نبايد شكل و اندازه آن تغييركند .
۳-۲۱- در انتهاي پائين دودكش قائم ساختماني بايد دريچه بازديد پيش بيني شود كه دست كم 30 سانتي متر پائين تراز اتصال لوله رابط دودكش به آن باشد . اين دريچه بايد گازبند باشد .
۲۲- عبور دودكش از ديوار حمام : عبور دودكش از ديوار حمام اصولا ممنوع است ولي در حالتهاي خاص با شرايط ذيل بلامانع است : سوال از اساتيد در تاريخ سوم تير ماه هشتاد و هفت :
الف- استاد ف... : دودكش بايد با يك تيغه 10 سانتي از ديوار حمام جدا گردد .
ب- استاد مهندس گ... : دودكش بايد كاملا دودبند شده باشد و با يك تيغه 5 سانتي از ديوار حمام جدا گردد .
ج- آقاي مهندس ا... : عبور از ديوار حمام ممنوع است و حتي المكان محل انشعاب جابجا گردد ، ولي با استفاده از تيغه مانعي ندارد .
نتيجه : در واقع در داخل حمام به خاطر شرايط مرطوب بودن ، در صورت نفوذ دود و گاز CO به داخل حمام تركيب بسيار خطرناك و كشنده ايجاد مي گردد . بنابراين بايستي دودكش در داخل حمام بطور كامل از محيط حمام جدا گردد كه اين كار مي تواند به وسيله يك تيغه حداقل ده سانتی سیمان ( تیغه ده سانتی آجر و سیمان ) و يا يك داكت و همچنین دودبند کردن کامل محل درز دودکش ها صورت پذيرد .
۲۳- روش دودبند کردن دودکش ها
البته استفاده از دودکش لب به لب کلا ممنوع است ، ولی همانطور که مستحضرید اکثر دودکش های قطر پائین (استوانه ای ۱۰ و ۱۵ سانتی متر و مستطیل حدود ۱۲*۱۵ ) بصورت لب به لب می باشد که در تمامی ساختمانها از آنها استفاده می نمایند و چاره ای جز تائید آن با شرط دودبند کردن کامل محل درز ، وجود ندارد :
الف ) تنظیم دقیق دودکش ها روی هم
ب ) پوشاندن محل درز با استفاده از مخلوط خاک نسوز و سیمان سیاه
ج ) استفاده از توری مرغی و پوشاندن آن با سیمان
توجه ۱ : سطح مقطع لوله های دودکش را به هر شکلی می توان ساخت مشروط بر اینکه اولا سطح مقطع موثر آن برابر با سطح مقطع لوله دایره ای شکلش باشد که جایگزین آن شده است و ثانیا کوچکترین بعد داخلی آن از ۵ سانتی متر کمتر نباشد .
آیا استفاده از لوله های آکاردئونی برای دودکش مجاز است؟آیا استفاده از لوله های آکاردئونی برای دودکش مجاز است؟
خیرزیرا بدنه(دیواره) این نوع دودکش ها استحکام کافی را ندارند و با گذشت زمان بر اثر حرارت و رطوبت احتمال سوراخ شدن وجود دارد.به علت نبود قطعاتی که در هم قرار گیرد ،در این نوع دودکش ها، احتمال آببندی شدن در محل اتصال را بطور کامل ندارد و احتمال بازگشت محصولات احتراق به محیط زیاد است.بدلیل نوع ساختار، این نوع دودکش با گذشت زمان شکل اولیه خود را از دست می دهد و به حالت آویزان درمی آید .همچنین احتمال ایجاد پیچ و خم های نامناسب در طول دودکش وجود دارد(u شکل) ضمناً وزن خود لوله آکاردئونی می تواند در درازمدت باعث خارج شدن آن از محل اتصال به دهانه دودکش های دیواری ومنجر به بازگشت محصولات احتراق به محیط شود.افت فشار در این لوله ها زیاد است و تاثیر منفی در مکش سیال(دود) دارد.
آیا مجاز به نصب پکیچ و آب گرم کن گازی با هر مساحت و هر جایی از منزل هستیم؟ آنچه مسلم است نصب وسایل گازسوز با ظرفیت حرارتی بالا (مثل پکیچ و آبگرم کن دیواری) از محدودیت هایی (بر اساس حجم و مساحت محل نصب آن) برخوردار است، و الزاماً باید به تامین هوای مورد نیاز آن توجه شود.لذا تاکید می شود در نصب این گونه وسایل گازسوز به استانداردهای مربوط و دستورالعمل نصب شرکت تولید کننده توجه کافی شود و بطور کلی در فضاهای کمتر از ۶۰ متر مربع نصب آبگرمکن و پکیچ خطرآفرین است و نصب آن باید با رعایت ضوابط و پیش بینی تهویه مناسب صورت پذیرد.
طول استاندارد شیلنگ وسایل گازسوز چه اندازه است؟ برای اتصال اجاق گاز و دستگاه هایی که استفاده از شیلنگ برای آنها مجاز است به سیستم لوله کشی باید از شیلنگ های لاستیکی تقویت شده که مخصوص گاز ساخته شده است دارای استاندارد استفاده شود، طول شیلنگ گاز نباید حداکثر از ۱۲۰ سانتی متر بیشتر باشد، استفاده از شیلنگ های بلند برای رساندن گاز به نقاط مختلف منزل بسیار خطرناک است و باید از این کار خودداری کرد.برای محکم کردن شیلنگ های گاز باید از بست های فلزی مناسب استفاده شود.
شیلنگهای لاستیکی را هر چند وقت یکبار باید بازرسی کرد وتا در صورت مشاهده عیب و نقص و فرسودگی بلافاصله تعویض شود.
آیا استفاده از بخاری در حمام و اتاق خواب مجاز است؟ استفاده از هرگونه بخاری با سوخت فسیلی اعم از دودکش دار و بدون نیازبه دودکش در حمام غیر مجاز است.استفاده از بخاری های بدون نیاز به دودکش در اتاق خواب بر اساس استاندارد ملی ایران به شماره ۱ ISIRI۷۲۶۸ مجاز نیست.توصیه می شود از نصب بخاری های زمینی دودکش دار در اتاق های با مساحت کمتر از ۱۲ متر مربع پرهیز شود و در صورت نصب، هوای مورد نیاز بخاری از زیر درب اطاق تامین و تهویه شود.استفاده از بخاری های دیواری دودکش دار و شومینه در اتاق غیر مجاز است.توصیه می شود در همه مکان هایی که وسایل گازسوز استفاده می شود، برای افزایش ضریب ایمنی محل، از سنسورهای حساس به گاز co استفاده شود.
استفاده از لوله های قابل انعطاف مثل خرطومی یا آکاردئونی به عنوان دودکش ممنوع است.استفاده از لوله هاي قابل انعطاف (خرطومي يا آکاردئوني) به عنوان دودکش ممنوع است.
اين لوله ها براي استفاده در دودكش بخاري ها، آبگرمکن ها و ديگر وسايل حرارتي كه در فصول سرد سال پيوسته تحت حرارت بالا هستند، قابل استفاده نيست. جداره لوله هاي خرطومي آلومينيومي، ضخامت بسيار اندكي داشته؛ لذا حرارت موجود در اين گونه وسايل گرمازا موجب سوختن ديواره اين لوله ها مي شود و منفذهاي كوچك و بزرگي در آن ايجاد مي کند. منوكسيدکربن ناشي از روشن بودن وسايل حرارتي، از طريق اين منافذ وارد محيط اتاق و منزل شده و نشت اين گاز سبب گازگرفتگي و در نهايت مرگ افراد مي شود. اين لوله ها به خاطر سهولت در نصب، متأسفانه با استقبال عمومي مواجه شده است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] عزیز
خیلی عالی بود.واز مطالبتون خیلی استفاده کردم.:n01:
خیلی عالیه.ای کاش در مورد نصب بخاری های بدون دودکش هم کاش مطالبی میذاشتین.
قراردادن سر دودکش در داخل ظرف آب در این حالت به هیچ عنوان محصولات حاصل از احتراق نه جذب آب شده و نه در آن حل می شود و با این عمل محصولات احتراق شامل co و co۲ یا از طریق بخاری و یا از طریق دودکش در محیط پخش می شود که این عمل بسیار خطرناک است.
فک میکنم همین دو هفته ی پیش بود که به خاطر گاز Co2 آبگرمکن دیواری منو گاز گرفت.. احتیاط کنید. کلاهک مناسب هم برای دودکش خیلی ضروریه..
روزهایی که زیاد باد میاد ، اگه شما کلاهک مناسـب نداشته باشید باد میاد داخل لوله ی دودکش آبگرمکن و ازین طریق همه ی CO2 پس داده میشه توی
خونه و دقیقن به همین خاطر منم داشتم میمردم ! چون کلاهک دودکش نداشتیم.
قراردادن دودکش در ظرف آب به منظور تصفيه گازهاي سمي به جاي نصب دودکش استاندارد، خطري جدي براي مصرف کنندگان گاز طبيعي حتي در فضاهاي کوچک، نظير مغازه و فروشگاه مي باشد. متأسفانه حوادث مرگباري از اين باور غلط، تاکنون اتفاق افتاده است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
متاسفانه این مشکلات را کسی جدی نمیگیره و خیلی ساده از کنارش رد میشن .در صورتی که اگر هر از گاهی کلیه کلاهک های دودکش و شلنگ های گاز را چک کنیم مشکلات خیلی راحت برطرف میشن.نقل قول:
از نصب دودکش به صورت افقي خودداري کنيد. زيرا گازهاي گرم حاصل از احتراق به صورت افقي خارج نمي شوند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دودکش هاي رو به پايين گازهاي سمي را خارج نمي کنند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دودکش ها را از نظر رفع انسداد و اطمينان از کارايي آن ها، مرتباً کنترل کنيد.
خروجي دودکش ها را زير سقف قرار ندهيد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
استفاده مشترک از يک دودکش براي هود و وسيله گازسوز، خطرناک است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
استفاده مشترک از يک دودکش براي فن و وسيله گازسوز، خطرناک است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
پیلوت « ODS»در هوای معمولی با درصد اکسیژن %20/9 عملکرد مناسب و معمولی دارد. در موارد غیر از این هنگامی که سطح اکسیژن محیط شروع به کاهش میکند و تقریباً به 5/18% -18% می‌رسد شعله پیلوت « ODS» از ترموکوپل جدا میشود و شروع به پریدن میکند که باعث سرد شدن ترموکوپل و بسته شدن راه گاز در شیر شده و به عبارت دیگر وسیله با عملکرد ایمن خاموش میشود.
از آزمون‌های مهم و سختگیرانه طبق بند 8-4-2 استاندارد ملی آزمون خارج کردن اکسی پیلوت از مدار است.انجام این آزمون به این علت است که اگر بنا به علتی اکسی پیلوت دستکاری شود و عمل نکند بخاری برای مصرف کننده خطرناک نباشد. شرایط این تست به این صورت است که باید با روشی « ODS » از مدار خارج شود ودر این صورت اگر اکسیژن محیط به 5/15% حجمی کاهش یافت مقدار مونواکسید کربن تولید شده نباید از 250PPM تجاوز کند.
لوله در تاسیسات ساختمان
تعریف:
لوله تیوب خالی است كه برای انتقال محصولات و همچنین فشار به كار می رود. محصولات عبارتند از سیال، گاز فاضلاب، پودرها، دانه های ریز و یا خیلی ریز و یا خیلی چیزهای دیگر. فشار نیز قدرت هیدرولیكی است ما معمولا هنگامی به تیوب لوله اتلاق می كنیم كه برای خطوط لوله بكار می رود. اما این تعریف به طور كلی هر چیزی را برای كاربرد مشابه با آنچه گفته شد در بر می گیرد.
تاریخچه:
یكی از قدیمی ترین روش های جابجایی سیالات در تاریخ بشر لوله بوده است. ابتدایی ترین استفاده لوله استفاده از بامبو برای جابجایی آب در مقدار كم و به صورت جریان بوده است با پیشرفت بشر كم كم كنده های تو خالی درختان برای این منظور بكار گرفته شد. شاید بتوان گفت اولین كاربرد ثبت شده فلزات در لوله كشی استفاده از سرب و برنز در عصر برنز بوده است.
در طی اكتشاف Pompeii سیستم كامل توزیع آب ساخته شده از سرب از پوشش خاك بیرون آمد. این سیستم ها شاید اولین كاربرد شیرهای Plug را در خود داشتند كه هنوز هم به كار می آید.
تمدن نوین و راحتی ناشی از آن بدون لوله كشی وجود نمی داشت امروزه لوله كشی تقریبا در همه ابعاد زندگی ما كاربرد دارد. آب نوشیدنی ما در تأسیسات سراسر لوله كشی تولید می شود و سپس به كمك شبكۀ گسترده ای از لوله ها به ما می رسد. همچنین فاضلاب های تولید شده در ساختمان ها در شبكۀ دیگری از لوله ها جاری شده و به تاسیسات مربوط به تصفیه منتقل می گردد كه در آنجا هم لوله ها نقش زیادی دارند. سوختی كه ما برای حمل و نقل یا گرمایش استفاده می كنیم با استفاده از سیستم های لوله كشی فرآوری و توزیع می شود.برق، موادغذایی، رنگ، داروها، كاغذ، پلاستیک ها، و مواد شیمیایی و خیلی چیزهای دیگر همگی در تأسیسات سراسر لوله كشی حاصل می شوند. امنیت ما نیز به كمک لوله كشی سیستم اطفاء حریق در ساختمان ها تامین می شود.
مواد سازنده:
انواع مختلف موادی كه لوله ها به كمک آنها ساخته شده و یا می توانند ساخته شوند بی پایان هستند. اما در میان آنها متداول ترین مواد كربن استیل و یا دیگر مواد مانند Chromes, Stainless Steel، آهن، برنج، مس، سرب، آلومینیوم، شیشه، پلاستیک های گوناگون و لاستیك می باشند. در طی سالیان گذشته برخی از مواد نامبرده با یكدیگر مخلوط شده و در لوله ها بكار رفته اند. از این دست می توان كربن استیل با شیشه، كربن استیل با انواع پلاستیك، كربن استیل با سیمان را نام برد. هر یك از مواد نامبرده فواید و معایب خاص خود را داشته است. فاكتورهای زیادی در امر انتخاب جنس مواد سازنده وارد می شود.مهمترین آنها محصول جاری در لوله، فشار، دما، سایز، راحتی نصب و اقتصادی بودن است.
سایز های لوله:
سالها پیش لوله ها با اندازه های دقیق قطر داخلی سایز می شدند. مثلا لوله 1 اینچ واقعا به قطر داخلی 1 اینچ بود. با این حال با گذشت زمان و با پیشرفت روش های تولید و استانداردتر شدن تولیدات و از آنجا كه افزایش ضخامت دیواره برای سازگاری با شرایطدما و فشار بالا لازم شد دیگر لوله ها با سایز اسمی بجای سایز واقعی نام گذاری و سایز بندی شدند. همچنین قطر خارجی لوله ها ثابت نگه داشته شد. و بنابراین ضخامت دیواره عامل موثر در سایز، و قطر خارجی بخاطر استاندارد كردن اتصالات ثابت نگه داشته شد. سایز اسمی نامی است كه ما به دسته خاصی از لوله ها اتلاق می كنیم. سایز اسمی و قطر خارجی واقعی برای لوله های سایز 12 اینچ و كمتر با هم متفاوتند برای سایز های 14 اینچ و بیشتر این دو مقدار دقیقا برابرند.
لوله ها در رنج وسیعی از سایز ها موجودند. این به هیچ وجه غیر متداول نیست. كه لوله ای به كوچكی 2/1 اینچ و به بزرگی 66 اینچ موجود باشد.
قطعات لوله می توانند طبق سفارشات سایزهای دیگری نیز داشته باشند. البته این همیشهانتخابی اقتصادی نیست چون سایزها ی فرد در دسترس نمی باشد. بهترین راه این است كه نزدیكترین سایز به اندازۀ مورد نیاز كه متداول و به صرفۀ اقتصادی باشد انتخاب گردد. كوچكترین سایز ها عبارتند از 0.5،0.75،2،3،4،6،8،10،12. سایزهای بزرگتر عبارتند از 14 و بالاتر (البته با فواصل 2 تایی). سایز اسمی فقط به نامیدن سایز لوله ها با نام آن مربوط می شود. قطر خارجی حقیقی یا O.D برای سایزهای 12 اینچ و كمتر متفاوت است (مثال).
برای همه سایزهای لوله قطر داخلی با افزایش ضخامت دیواره تغییر می كند بنابراین هر چه دیواره ضخیم تر باشد قطر داخلی كوچكتر می شود.
وزن:
سال ها پیش فقط دو دسته فوق سنگین و دو برابر فوق سنگین برای وزن لوله ها تعریف شده بود. در طی هفتاد و پنج سال گذشته به مرور هویدا شد كه این سیستم برد محدودی داشته و نیازهای رو به رشد صنعت را تأمین نمی كند. این نتیجه مستقیم افزایش فشار و دمای موادی بوده كه با آن سرو وكار داشته اند. اخیرا این نقش به شماره Schedule داده شده است. امروزه وزن و Schedule هر دو معیاری جهت مشخص نمودن ضخامت دیواره می باشند.
طول :
بر پایه تجربیات معمول طول لوله معمولا می تواند با رندوم ساده و یا رندوم مضاعف و یا در شرایط مشخصی تولید گردد و یا طول های بزرگتر رندوم ساده برای طول های 16 تا 22 فوت بكار می رود و رندوم مضاعف برای 35 تا 40 فوت. همچنین می توان لوله را به اندازه دلخواه سفارش داد كه هزینه بیشتری خواهد داشت.
روش های ساخت :
لوله به دو روش ساخته می شود. با برداشتن صفحه ای مسطح به نام Skelp و لوله كردن آن و جوش دادن لبه ها لوله درست می شود كه به آن لولۀ جوش داده شده اتلاق می شود (ERW). روش دیگر سوراخ كردن قطعه استوانه ای جامد(در تمام طول آن)می باشد كه به لوله ساخته شده Seamlessگفته می شود.
تعیین ضخامت دیواره:
تعیین ضخامت دیواره لوله ها معمولا با گفتن شماره Schedule برای سایزهای متعددی انجام می پذیرد. با این حال با افزایش فشار و گاه خوردگی، محاسبه ضخامت دیواره لوله ضروری می شود. می بایست به این نكته اشاره شود كه با افزایش فشار محاسبات ضخامت می بایست برای سایزهای كوچكتر انجام شود. ضخامت دیواره به شدت پایبند به قوانین وضع شده برای فشار در لوله گذاری می باشد. برای اطلاعات بیشتر بخش"Pipechart", "Piping", "Tools" را در این سایت مطالعه نمایید.
Grade ها:
در لوله استیل كلمۀ Gradeبسته به تقسیم بندی مربوط به میزان كربن موجود و یا ویژگی های مكانیكی معنا می شود (مانند كشش و تسلیم) قدرت كششی، كشش نهایی است كه استیل بدون آنكه بشكند تحمل می كند. قدرت تسلیم ماكزیم میزان كششی است كه استیل می تواند تحمل كند قبل از آنكه شكلش تغییر یابد یا قبل از آنكه توانایی بازگشت به شكل اولیه اش را از دست بدهد. Grade A برای استیل به معنای قدرت كششی و تسلیم كمتری نسبت به Grade B می باشد. این بخاطر درصد كمتر كربن موجود در آن است .Grade A در برابر پیچش مقاوم تر است و برای همین برای اهداف خمش سرد و یا كاربردهای Close Coiling مناسب تر است. Grade B برای كاربردهایی كه فشار،قدرت ساختاری و تخریب فاكتورهای اصلی هستند كاربرد دارد. همچنین ماشین كاری روی آن بخاطر میزان بالای كربن موجود در آن آسانتر می باشد. هر دو دسته لوله ها یعنی B, Aبه خوبی یكدیگرجوشكاری می شوند.
Ends :
لوله های استیل می توانند بسته به آماده سازی قسمت انتهایی در زمان فروش دسته بندی شوند. سه نوع استاندارد موجود است PE یا Plain End كه انتخاب مناسب برای سایزهای كوچك و یا اتصالات با جوشSocket و برای اتصال لوله به لوله یا لوله به اتصالات می باشد. همچنین اگر مورد خاصی در نظر نباشد این نوع، نوع Default است نوع دیگرThreaded End یا TE می باشد كه برای سایزهای كوچك و مواردی مناسب است كه محل اتصال لوله با لوله یا لوله با اتصالت به شكل پیچی می باشد. نوع آخرBE یاBevel End می باشد كه برای سایزهای 3 اینچ و یا بالاتر كاربرد دارد كه در آنها جوشكاری ته برای اتصال لوله به لوله یا لوله به اتصالات كاربرد دارد.
لوله کشی فاضلاب در ساختمان
هدف از لوله كشي آب و فاضلاب
هدف از لوله كشي آب و فاضلاب مخصوصا در شهرها تهيه و توزيع صحيح و پاكيزه آب تصفيه شده جهت آشاميدن و مصارف ديگر بهداشتي و خارج كردن فاضلاب حاصله از محيط
مسكوني مي باشد.
لوله کشی آب و فاضلاب گرچه عمل عادي و پيش و پا افتاده بنظر مي رسد ولي در صورتيكه طبق اصول صحيح انجام نشود علاوه بر اينكه از نظر اقتصادي ممكن است توليد ضرر و زيان نمايد باعث گرفتاريها نيز مي گردد.
به همين دليل بايد لوله کشی ساختمان را مطابق نقشه صحيح وعملي انجام گردد.
قواعد وقوانيني جهت تهيه طرح اوليه لوله كشي و محاسبات آن در ساختمان تدوين شده است كه البته در كشورهاي مختلف اين قوانين با يكديگر اختلافاتي بسته به شرايط جغرافيايي دارند ولي در نهايت همگي اين قواعد براي انجام صحيح لوله كشي بكار گرفته مي شوند
بكار بردن اين قوانين مزاياي متعددي دارد:
الف) صرفه جويي اقتصادي در امر تهيه مصالح اوليه كمتر و بازدهي بيشتر.
ب) جلوگيري از اشتباه كاري و دوباره كاريهايي كه در اثر تفاوت سليقه افراد بوجود مي آيد.
ج) استاندارد شدن كليه لوازمات لوله كشي و تاسيسات بهداشتي و ساخت لوازمات بصورت سري وتعداد زياد و قيمت كمتر كه از نتايج هماهنگي قوانين ياد شده مي باشد.
اكثر آيين نامه هاي ملي لوله كشي براي حفظ بهداشت و ايمني محيط زندگي از راه نظارت حساب شده بر نصب و نگهداري سيستمهاي لوله كشي وضع مي شوند.
جزئيات شبكه هاي لوله كشي متنوع اما اصول اساسي ايمني و بهداشتي آنها يكسان است. نتايج مطلوب و لازم براي حفظ تندرستي مردم مشابه و مستقل از مكان زندگي است.اين اصول اساسي ايجاب ميكند كليه لوله كشي ها در ساختمان هاي خصوصي و عمومي مورد استفاده انسان طوري اجرا شوند كه حافظ سلامتي و بهزيستي و ايمني ساكنان آنها و جامعه باشند.
لوله كشي آب و فاضلاب تقريبا در در يك درجه از اهميت قرار دارند و تنها تفاوت آنهادر اين است كه آب به علت فشار شبكه آبرساني در لوله ها حركت مي كند در صورتيكه فاضلاب بعلت جاذبه و نيروي ثقل جريان مي يابدو نيز در لوله های فاضلاب سيفون و لوله هاي تهويه جهت جلوگيري از ورود گازهاي بدبو و خطر ناك حاصل از تخمير مواد موجود در فاضلاب توسط باكتري هاي مختلف به داخل ساختمان تعبيه گرديده است. لوله هاي آب وفاضلاب به لوازم بهداشتي ساختمان مربوط مي شوند.انتخاب صحيح اين لوازم در نماي داخلي ساختمان و ارزش اقتصادي آن تاثير فراوان دارد.
لوله های پی وی سی
پلی وینیل کلراید
پلی وینیل کلراید (PVC) عبارت پی وی سی و وینیل بطور رایج نه تنها با مرجع پلیمر بلکه برای همه موادی که پلی وینیل کلراید یک سازنده آنست استفاده میشود. پلی وینیل کلراید پلاستیکی با موارد استفاده نامحدود است .در شرایط حاضر یکی از ارزشمندترین محصولات صنعت پتروشیمی ست .بطور عمومی بیشتر از 50% از پی وی سی ساخت بشر در ساختمان سازی استفاده میشود .زیرا پی وی سی ارزان بوده وبه سادگی سر هم بندی میشود.
در سالهای اخیر پی وی سی (PVC) جایگزین مواد ساختمان سازی سنتی نظیر چوب سیمان و سفال در بسیاری از مناطق شده است با وجود ظهور یک ماده ایده ال در ساختمان سازی همچنان نگرانی در رابطه با هزینه پی وی سی برای محیط زیست طبیعی و سلامتی انسان وجود دارد . موارد استفاده فراوانی برای پی وی سی (PVC) شامل وینیل سایدینگ، علامت مغناطیسی کارت ها، برش عمودی پنجره ها، صفحات گرامافون که منبع اسم گذاری برای صفحات وینیل، لوله، لوله کشی، کانال و لوازم نصب کردنی، کیف‌های ارزان قیمت، پنجره‌های تاریک( بدون دید) ودر شکل نرم آن برای لباس، اثاثه یا لوازم داخلی [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] نظیر پرده، کف سازی و ساختن سقف، پوسته کابل‌های الکتریکی، توپ‌های بازی سبک وزن وجود دارد.
همچنین ماده ایست که اغلب برای لوله کشی آب و فاضلاب بعلت ارزان بودن طبیعی و انعطاف‌پذیر بودن استفاده میشود.
پی وی سی(PVC) پلاستیکی سخت است که به‌وسیله اضافه کردن روان کننده‌ها نرم و انعطاف‌پذیر میشود بیشترین مورد استفاده آن فتالیت است . پیش از قرن بیستم شیمیدان روسی ایوان استرا میسلنسکی و فریتز کلیت از کمپانی گریشم الکترون شیمی آلمان هردو تلاش کردند تا پی وی سی (PVC) را در محصولات تجاری به کار گیرند اما مشکلات در فرایند ,سختی و گاهی شکنندگی پلیمر تلاش‌های آنها را بی نتیجه می‌گذاشت. در سال ۱۹۲۶ والدو سیمون از بی اف گودریچ روشی برای نرم کردن پی وی سی به‌وسیله مخلوط کزدن آن با افزودنی‌های گوناگون گسترش داد. نتیجه ماده‌ای انعطاف‌پذیر بود که به سادگی در فرایندها شرکت می‌کرد وبزودی در استفاده‌های تجاری شایع شد.
مونومر وینیل کلرید در اواخر ۱۹۶۰دکتر جان گریچ ودکتر موریس جانسون اولین کسانی بودند که به وضوح سرطان زایی مونومر وینیل کلراید برای انسان را شناسایی کردند زمانیکه بر روی کارگران دایره پلیمریزاسیون وینیل کلراید در بی اف گود ریچ آزمایش کردند . اعتقاد بر اینست که بیشتر محصولات وینیلی زمانیکه بطور صحیح مصرف شوند عموماً بی ضررند هر چند تعدادی از افزودنیها و نرم کننده‌ها از محصول وینیلی می‌توانند نشت کنند حتی با وجود اینکه پی وی سی (PVC) اسباب بازی‌های نرم به منظور نوزادان برای سالها ساخته شده است این نگرانی وجود دارد که این افزودنیها از اسباب بازی‌های نرم به دهان کودکانی که آنرا به دهان می‌برند نشت کند.
محصولات پی وی سیزمانیکه می‌سوزند یا دفن می‌شوند می‌توانند مضرانه نفوذ کنند. در ژانویه 2003 اتحادیه اروپا یک تحریم برای ۶ نوع فتالیت نرم کننده در اسباب بازی‌ها قرار داد. در سال 2006 کمیسیون امنیتی محصولات مصرفی آمریکا عریضه برای تحریم مشابه در ایالات متحده را انکار کرد. با وجود این در آمریکا بیشتر کمپانی‌ها به طور اختیاری اسباب بازی‌های پی وی سی (PVC)را برای نوزادان متوقف کرند.
لوله های بوش فیت [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
نام تجاری : لوله پوش فیت
( لوله PP فاضلابی اورینگی Push-Fit PP Pipe )
- مقاوم در برابر فاضلاب سرد و گرم داخل و خارج ساختمان در مقایسه با لوله PVC و لوله PE
- مقاوم در برابر خوردگی ، پوسیدگی ، زنگ زدگی و اکسیداسیون در مقایسه با لوله فلزی و لوله آزبست
- طول عمر 50 تا 100 ساله هم برای لوله و اتصالات و هم برای واشر آب بندی
- انعطاف پذیری زیاد در مقایسه با لوله چدنی و لوله آزبست بویژه در اتصالات هنگام حرکتهای زمین و ساختمان
- مقاومت حرارتی زیاد در مقایسه با لوله PVC و لوله PE
- مقاومت شیمیایی بالا خاصه در مقابل اسید سولفوریک بیوارگانیک موجود در فاضلاب ها در مقایسه با لوله آزبست
- مقاوم در برابر یخ زدگی و ضربه در مقایسه با لوله PVC لوله آزبست
- سرعت و آسانی نصب در مقایسه با لوله PE و لوله آزبست وچدنی
- سبکی و آسانی حمل ونقل در مقایسه با لوله آزبست و لوله چدنی
- مقاومت در انتقال صدا و مهار آلودگی صوتی در مقایسه با انواع لوله ها
- بیمه نامه 10 ساله در مقایسه با انواع لوله ها
- دوست محیط زیست در مقایسه با لوله PVC ولوله آزبست و لوله چدنی
- سطح صیقلی و با حداقل رسوب در مقایسه با لوله چدنی و لوله آزبست
- اصطحلاک و زبری ناچیز و هیدرولیک بهینه در مقایسه با لوله چدنی و لوله آزبست
- اتصال انشعاب خروجی فاضلاب لوازم بهداشتی به شاخه افقی لوله قائم یا لوله اصلی طبق مبحث شانزدهم کتابچه مقررات ملی ساخنمان باید قابل جدا شدن باشد .
ونت فاضلاب
لوله ونت برای تخلیه گاز متساعد شده از مخزن چاه فاضلابی (سپتیک) به فضای بیرون
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
با اجرای صحیح لوله ونت از برگشت بوی بد فاضلاب به فضای مسکونی جلوگیری کنیم .
لوله ونت کمکی از بالای لوله افقی فاضلاب توالت شرقی به لوله قایم ونت وصل شده سپس لوله قایم قبل از خروج از داکت به رایزر لوله قایم فاضلاب متصل شده یا جداکانه به فضای پشت بام می رسد .
لوله کشی ونتدر سرویس های بهداشتی آب موجود درداخل سیفون همانند یک سد از نفوذگازهای متعفن وغیربهداشتی به داخل فضای سرویس و طبعا داخل محیط زندگی جلوگیری می نماید.
اگر این تله آب از سیفون خارج گردد مسیر برای نفوذ گازهای متعفن و بیماری ذا ویا حشرات موذی به داخل ساختمان باز می شود به این پدیده سیفوناژ می گویند.
نقش و عملکرد لوله کشی ونت در سیستم فاضلاب رساندن به هنگام هوابه شبکه ی فاضلاب به منظور تسریع در خروج سیال و مهمتر از آن جهت متعادل کردن فشارداخلی با فشاربیرونی برای حفظ ونگهداری تله آب داخل سیفون و جلوگیری از پدیده سیفوناژ است.
شیب بندی در فاضلابفاضلاب در داخل لوله بصورت ثقلی جریان پیدا می کندیعنی فاضلاب بدون اینکه نیروی خارجی مثل نیروی پمپ ویا سایر تجهیزات آنرا هدایت کند خود بخود تحت تاثیرنیروی وزن و البته با شیب بندی مناسبی که در اجرای لوله کشی رعایت میکنیم در لوله ها جریان می یابد.
حداقل مقدار این شیب در لوله های افقی طبق ارقام ذیل می باشد
اما حداکثر مقدار آن نباید از4%بیشترشود.
شیب مناسب به شستشوی لوله ها و تخلیه بهتر آنها کمک میکند.
در زمان اجرای شیب لوله های افقی باید فاضلاب را به سمت لوله های قائم ویا محلهای تخلیه مثل چاه-اگو و یا سپتیک هدایت کنیم واز اجرای شیبهای معکوس در لوله کشی پرهیز نما ئیم.
تا 65mmشیب2%
80تا 150mmشیب1%
mm200وبزرگترنیم درصد
سوپردرینVدر سیستمهای متداول فاضلابی، برای تامین هوای داخل سیستم در جهت ایجاد تعادل فشار و محافظت از تله‌های هوابند سیفون‌ها – که به منظور جلوگیری از ورود بو و سایر آلودگی‌ها از سیستم دفع فاضلاب به محیط داخل ساختمان کاربرد دارند- از شبکه لوله‌کشی ونت استفاده میشود.
دیگر نیازی به لوله‌کشی ونت نیست!
سوپردرین V مجهز به شیرهای سوپرونت، راه‌حل جدیدی است که بدون نیاز به لوله‌کشی ونت در شبکه‌ی فاضلاب ساختمان، نه تنها صحت و کارآمدی عملکرد تهویه در شبکه را افزایش میدهد، بلکه سرعت اجرای سیستم را هم بالا می برد.
مهمتر آن که احتمال انتشار بوی نامطبوع به داخل ساختمان تقریبا وجود ندارد!
شیرهای سوپرونت در سیستم فاضلابی سوپردرین V ، این قابلیت فوق‌العاده را دارد که ضمن تامین هوا در کمترین فشار منفی و در اسرع وقت، از انتقال هوا در جهت معکوس یعنی از شبکه‌ی دفع فاضلاب به سمت محیط داخل ساختمان به‌خوبی جلوگیری میکند، و به این ترتیب سوپردرین V شرایطی کاملا سالم و مطبوع را برای زندگی ساکنین ساختمان را فراهم می‌آورد
مزایا در یک نگاه
• حذف لوله‌کشی ونت
• افزایش سرعت و دقت اجرای سیستم فاضلاب
• ارتقای کارآیی سیستم ونت (حتی بالاتر از نسبت 1:1 قطر لوله‌های ونت به قطر لوله‌های دفع فاضلاب(
• رساندن به‌هنگام هوا به محل موردنیاز (Point of Need)
• تأمین بهداشت و سلامت بیشتر برای ساکنین ساختمان، به دلیل جلوگیری از انتشار آلودگی و میکروب از سیستم دفع فاضلاب به محیط داخلی ساختمان
• کوچکتر شدن داکت، عدم نیاز به سوراخ کردن پشت‌بام، حذف عصایی
• آزادی عمل بیشتر در طراحی معماری
• صرفه‌جویی در هزینه‌های حمل و انبارش
• بدون قطعات مکانیکی و عدم نیاز به نگهداری و تعمیرات
• ضمانت تعویض مادام‌العمر
• مناسب برای کلیه‌ی ساختمان ها از یک طبقه تا بلند مرتبه
ساختار لوله‌هاي پنج لايه از تلفيق فلز آلومينيوم و پليمر تشكيل شده است كه با چسب مخصوص Acid Co-Polymer كاملاً به يكديگر مي‌چسبند. استفاده از فلز آلومينيوم در لايه مياني قابليت نگهداري فرم و شكل‌پذيري بالايي به لوله ميدهد كه از قابليت‌هاي منحصر بفرد آن بوده و جايگزين بسيار مطمئن براي لوله‌هاي ناكارآمد و نامطمئن كه داراي طول عمر كمي نيز هستند محسوب ميشود. لوله 5 لايه D.G- PEX-AL-PEX ميباشد و قابل استفاده در سيستمهاي حرارتي و برودتي، آب رساني و گرمايش از كف بوده و نسبت به آب آشاميدني، كاملاً بي اثر ميباشد و براي سيستمهاي آبرساني ساختمانها بسيار مناسب و اقتصادي ميباشد.
سيستم لوله‌كشي لوله های 5 لایه به اشکال زیر انجام میشود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
سیستم لوله‌كشي كلكتوري
سيستم لوله‌كشي كلكتوري به عنوان مطمئن‌ترين روش لوله‌كشي در جهانمطرح ميباشد كه ازطريق قرار گرفتن كلكتورهاي آبرساني و حرارتي در داخل جعبه مركزي يك واحد ساختماني كه عموماً نزديك رايزر اصلي ميباشد اجرا ميگردد.اين سيستم به علت عدم استفاده از اتصالات در طول مسير لوله‌كشي مطمئن‌ترين شيوه لوله ميباشد.ضمناً به علت عملكرد ذخيره‌اي كلكتور فشارآب متعادل شده و افت فشار در همزماني مصرف به حداقل خود مي‌رسد.
انتخاب شیوه کلکتوری یا انشعابی در طرح لوله کشی در اختیار مهندس طراح می باشد مهندس طراح در اجرای لوله کشی یک ساختمان یا آپارتمان حرف اول را میزند. کسی طراحی برای یک تاسیسات را به عهده دارد کلیه موارد و زوایای اجرائی را مد نظر گرفته و با محاسبات نقشه اجرائی را طراحی مینماید . اجرای لوله کشی تاسیسات اگر به درسیتی وفنی و اصولی طبق محاسبات اجرائ گردد هیچ گونه مشگلی را در بر نمیگیرد .- مهندس طراح معمولاً با در نظر گرفتن پارامترهای مختلف از جمله شرایط مختلف پروژه ، نیازهای پروژه و در نهایت بررسی وهزینه ها، اقدام به طراحی روش می نماید.انتخاب شیوه کلکتوری یا انشعابی در طرح لوله کشی در اختیار مهندس طراح می باشد مهندس طراح در اجرای لوله کشی یک ساختمان یا آپارتمان حرف اول را میزند. کسی طراحی برای یک تاسیسات را به عهده دارد کلیه موارد و زوایای اجرائی را مد نظر گرفته و با محاسبات نقشه اجرائی را طراحی مینماید . اجرای لوله کشی تاسیسات اگر به درسیتی وفنی و اصولی طبق محاسبات اجرائ گردد هیچ گونه مشگلی را در بر نمیگیرد .- مهندس طراح معمولاً با در نظر گرفتن پارامترهای مختلف از جمله شرایط مختلف پروژه ، نیازهای پروژه و در نهایت بررسی وهزینه ها، اقدام به طراحی روش می نماید.
در یک تحلیل کلی، سیستمهای کلکتوری نسبت به سیستم انشعابی برتری دارند که این برتری شامل کنترل مستقل هر واحد بهداشتی، امکان افزایش تجهیزات بدون تخریب مصالح ساختمانی و پوشاندن یکپارچه لوله ها توسط مصالح ساختمانی می باشد بالا بردن ضریب اطمینان در سیستم ککتوری به دلیل حذف اتصالات در کف بنا، هم چنین سهولت در تعمیر و تعویض در صورت بروز مشکلات احتمالی از دیگر مزایای این سیستم می باشد. سیستم کلکتوری برای هر ساختمان بهترین سیستم بوده و مشگلات عدیده ای که تاکنون بر سر راه تاسیسات بوده به راحتی از بین برده است . در سیستم کلکتوری فقط با استفاده از اجرای لوله کشی از محل کنتور آب تا محل نصب آبگرمکن و یاپکیج .و ازپکیج یا آبگرمکن تا جعبه تقسیم انشعاب موسوم به جعبه کلکتور و از جعبه کلکتور تا مقصد انشعابی که قرار است آب از آن برداشت گردد فقط از لوله استفاده میگردد. حذف اتصالات در کف ها یکی از مزایای همین سیستم کلکتوری میباشد که ضریب اطمینان را تا ۹۹درصد بالا برده و ساختمان در آینده میتواند به راحتی و بی دغدغه از همه مشگلات در آینده در امان باشد سیستم کلکتوری بخشی از یک سیستم ایده ال و جالب است و دیگر مزایا ان تقسیم یک نواخت آب برای مصرف در تمام نقاط میباشد . از سیستم کلکتوری معمولا برای انشعاب گرفتن از کلکتور با لوله های سایز ۱۶ و یا ۲۰ میتوان انشعاب گرفت . یکی دیگر از بخشهای سیستم کلکتوری برای ساختمانهای با وسعت زیاد است که از موتورخانه استفاده مینمایند این سیستم در بخشهای هر قسمت از سرویسها بهداشتی و یا طبقات که از موتورخانه مرکزی تغذیه مینمایند میتواند به راحتی انشعاب گرفته و برای هر قسمت لوله مجزا به داخل واحد مربوطه کشی و با نصب جعبه کلکتور قسمت به قسمت تجزیه نمود.
مراقبت از لوله ها در مقابل مصالح ساختمانی
نظر به اینکه در زمان اجرای لوله کشی ساختمان، سایر عملیات ساختمانی نیز انجام می شود رعایت نکات زیر الزامی است: رول لوله مستقیماً روی کف ساختمان در حال ساخت قرار نگیرد و در صورت امکان با قرار دادن مقوا در زیر آن و یا استفاده از نرم، لوله از آسیب احتمالی محافظت شود..با عیق کردن لوله های اجرائی میتوان از ان محافظت نمود. فوم عایق هم برای جلوگیری از خسارت احتمالی تا حدود ۹۰ درصد جلوگیری مینماید هم از لحاظی برای پیشگیری از دما نیز از آن حفاظت میکند .
2- مسیر لوله کشی از وجود مصالح مختلف ساختمانی از جمله مصالح نوک تیز و یا خرده سفالهای اطراف تمیز پاک گردد.
3- پس از اجرای هر مسیر لوله کشی و تست بایستی بلافاصله روی لوله ملات کشی شده تا در امنیت بماند .سیستم لوله کشی با لوله های ژنج لایه طیسه مرحله تست و بایستی به روئیت مهندس ناظر برسد .
مراقبت از لوله ها در مقابل نور مستقیم خورشیدطبق استاندارد لوله های پلیمری در زمان تولید، نگهداری، حمل و نقل و بهره برداری نباید در مقابل نور مستقیم خورشید قرار گیرند، لذا در عملیات لوله کشی در فضاهای روباز، محافظت از لوله ها با استفاده از یک پوشش عایق در مقابل نور خورشید ضروری است.عدم اعمال وزن اضافی به لوله های نصب شده به عنوان یک اصل کلی به هیچ وجه مجاز به اعمال وزن اضافی روی لوله های نصب شده سیستم لوله کشی نمی باشیم از قرار گرفتن وزن شیرآلات بهداشتی، وزن شیرهای اصلی و فرعی واحدها، وزن کلکتورها و ....... روی لوله ها به هیچ وجه مجاز نمی باشد و در این موارد باید از صفحات نصب مخصوص جهت تحمل وزن سایر تجهیزات استفاده کرد.
عدم انتخاب میر افقی روری دیوار در سیستم تو کار
مجری طرح به هیچ وجه مجاز به انتخاب مسیر افقی روی دیوار در سیستم لوله کشی توکار نمی باشد، لذا لوله ها باید مسیرهای افقی را در کف طی کرده و دقیقاً از زیر موقعیت شیرآلات ساختمانی وارد اتصالات نصب شده در دیوار گردند.
انتخاب مسیر از سقف کاذب به سیستم بهداشتی در صورت لوله کشی در سقف کاذب، هنگام ورود لوله از سقف کاذب به سیستمهای بهداشتی، باید محل تقاطع دو دیوار به عنوان مسیر عمودی انتخاب گردد چرا که هیچ احتمالی برای نصب وسایل رفاهی یا تزئینی در کنج دیوار وجود ندارد و در صورت نصب وسایل مذکور در سایر موقعیتهای دیوار، آسیبی به لوله ای دفن شده در کنج دیوار وارد نمی شود.
مراقبت از لوله های دفن نشده در زمستان
از جمله وظایف مجری در هنگام اجرای سیستم لوله کشی در فصل سرما، مراقبت از لوله های پوشانده نشده توسط مصالح در مقابل یخ زدگی و ترکیدگی احتمالی است لذا مجری موظف است پس از اجرای سیستم لوله کشی و انجام تست لوله ها را باعایق مناسب (فوم سپهر) پوشانده و یا ، آب کل سیستم را تخلیه نماید.اگر از فوم عایق استفاده میکنید حتما سعی نمائید روی لوله ها را با ملات سیمان نیز به صورت ماهیچه کشی در آورده و روی انها را با پوکه یا خاک سبک دیگر بپوشانید مراقبت از لوله های دفن نشده در زمستان
تست سیستمهای لوله كشی
مقدمه
تست سیستم لوله کشی یکی از موارد مهم پس از نصب کامل است تا شما از صحت ارتباط لوله و اتصالات اطمینان حاصل نمایید.
با توجه به ساختار لوله های پلیمری و رفتار انها در مقابل شرایط تست و تاثیراتی که اختلاف دمای محیط و اب ممکن است روی نتایج تست داشته باشد انجام تست فشار مطابق شرایط اعلامی اطمینان شما را نسبت به انجام صحیح نصب کامل سیستم لوله کشی دوچندان می نماید .
نكات قابل توجه قبل از تست
از فشار سنجی استفاده كنید كه فشار MAX آن حداقل bar16 باشد. فشار سنج را در پایینترین نقطه سیستم لوله كشی نصب نمایید.
برای اتصال پمپ تست به سیستم لوله كشی از شیر قطع و وصل استفاده شود تا پس از رسیدن فشار به مقدار مورد نظر پمپ از مدار جدا گردد.
دقت نمایید آب مورد مصرف با محیط هم دما باشند (از آب سرد در فصل تابستان یا از آب گرم در فصل زمستان استفاده نكنید و سعی نمایید محیط در زمان تست حتی المقدور در شرایط ثابت دمایی باقی بماند).
آماده سازی آبگیری
از محكم بودن تمامی اتصالات دندهای و پرسی و بسته بودن سایر در پوشها اطمینان حاصل نمایید.
سیستم را با آب تمیز كاملاً پر نمایید.
هوای سیستم را كاملاً تخلیه نمایید.
تست مقدماتی
الف) فشار سیستم را به 15 bar برسانید ( 1/5 برابر حداکثر فشار کارکرد سیستم) و 30 دقیقه صبر كنید اگر پس از این مدت افت فشار كمتر از 0.6 bar باشد و هیچگونه نشتی مشاهده نگردد این مرحله مورد تأیید است.
ب) پس از تأیید مرحله الف به سیستم 10 دقیقه استراحت دهید و مجدداً فشار سیستم را به bar 15 برسانید و 30 دقیقه صبر كنید اگر پس از این مدت افت فشار كمتر از 0.6 bar باشد و هیچگونه نشتی مشاهده نگردد این مرحله مورد تأیید است.
تست نهایی
بلافاصله پس از تأیید تست مقدماتی و قبل از اینكه سیستم امكان استراحت پیدا كند فشار را مجدداً به bar 15 برسانید. اگر پس از 2 ساعت افت فشار كمتر از 0.2 bar باشد و هیچگونه نشتی در سیستم مشاهده نگردد تست نهایی مورد تأیید است.
نكات قابل توجه پس از تست
در طول مدت تست سیستم مورد بازدید قرار گیرد تا عدم وجود نشتی در سیستم اطمینان حاصل گردد. بلافاصله پس از انجام تست روی كلیه لولهها با استفاده از ملات سبك پوشانده شود تا از آسیب دیدن آنها جلوگیری گردد. در فصل سرما پس از تست با تخلیه آب مدار از یخ زدگی آب درون سیستم جلوگیری نمایید. در صورت تغییر در سیستم لولهكشی باید تست مجدداً انجام گیرد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
فرم تست فشار و بیمه نامه
مجریان محترم باید پس از اتمام لوله کشی نسبت به انجام تست فشار مطابق شرایط اعلامی در پشت بیمه نامه اقدام و پس از تکمیل و مهر و امضا بیمه نامه آن را در اختیار کارفرما قرار دهند.