مردم‌آزاری مقدس در رسانه ملی!
سیر اتفاقاتی که از سال 84 در پی تغییرات مدیریتی در شبکه تلویزیونی استان تهران رخ داده، به حدی عجیب است که می‌تواند رکورد گاف چندین شبکه سراسری و ملی را به تنهایی برای این شبکه محلی رقم بزند.
به گزارش سرویس فرهنگی هنری «آینده»، با درز کردن تصاویر راش گزارش‌های «در استان» این شبکه که بیشتر به نیت تحقیر، توهین و تمسخر اقشار سطح پایین و حاشیه‌نشین تهران به بلوتوث‌ها و پخشکنندههای اینترنتی، یکی از بی‌سابقه‌ترین رویدادهای حرفه‌ای در طول 60 سال فعالیت رسانه‌ای صداوسیما بود.
گرچه مسئولان صداوسیما علاقه شدیدی به لفظ رسانه ملی دارند، ولی روش برخورد با خاطیان این ماجرا که تنها با برکناری مدیر گروه اجتماعی این شبکه و تغییر تهیه‌کننده صورت گرفت، نشان داد تنها لفظ رسانه ملی برای آن مهم است و روح این موضوع ارزش چندانی ندارد.
چون با برکناری مدیر گروه اجتماعی و تهیه‌کننده نمی‌توان از گناه نابخشودنی عوامل برنامه‌ساز به راحتی گذشت و همان طور که شبکه تولید و پخش‌کننده صاحب مادی و معنوی تصاویر است، جرم کسی که به این تصاویر دستبرد زده، در ردیف خیانت در امانت بوده و انتشار آن در ردیف تجاوز به حریم خصوصی افراد است که باید به صورت علنی به محاکم قضایی معرفی شوند.
اما چنین اتفاقی نمی‌افتد تا مقدمه یک توهین بزرگ‌تر و بی‌احترامی بزرگ‌تر به مردم و فرهنگ عمومی کشور پدید بیاید.
برنامه بی‌مایه و سطحی «دوربین مخفی» شبکه تهران که به بهانه نوروز تولید شده و به مانند دیگر برنامه‌های سفارشی نورچشمی شبکه‌های تلویزیونی روند پخش آن ادامه پیدا کرده، مجله‌ای از روش‌های توهین علنی و آشکار به شخصیت و شعور اجتماعی مردم است.
این برنامه توسط کسی ساخته و طراحی می‌شود که 5 سال پیش به واسطه اذیت و آزار مردم در برنامه مشابهی با محرومیتی از سوی رئیس وقت سازمان صداوسیما مواجه شد.
ولی حضور دوباره وی در برنامه‌ای تامینی و کاملا بهره گرفته از تصاویر برنامه‌های مشهور ماهواره‌ای، مقدمه‌ای است بر سوءاستفاده‌های جدید.
این برنامه در دو قسمتی که روز پنج‌شنبه 2/2/88 و پنج‌شنبه 24/2/88 پخش کرد، آیتمی داخلی داشت که به صورت رسمی به بهانه دوربین مخفی به آزار و اذیت آشکار مردم پرداخته تا به اصطلاح شوخی کرده باشد!
در برنامه روز 2/2/88 در اقدامی عجیب یک تاکسی توسط این گروه در خیابان ولی‌عصر تهران بین پارک وی تا چهارراه نیایش اقدام به سوار کردن مسافران عبوری کرده و بعد واکنشهای عصبی و تحریک شده مردم را که از مغز متفکر تولید این برنامه متجلی شده، به تصویر می‌کشد.
صحنه‌های ترس، دلهره و وحشت مردم آن‌قدر دردآور بود که جای هیچ توجیه و توضیحی باقی نمی‌گذاشت، اما مجری و تهیه‌کننده از ترس پیگیری‌های قضایی چنان با آب و تاب به توجیه موضوع می‌پردازد که گویی اتفاق خاصی رخ نداده است.
بدترین صحنه این آیتم زمانی بود که دو خانم در صندلی عقب تاکسی در حالی که به این سو و آن سو برخورد می‌کردند، دچار وحشت شده و کارشان به جیغ کشیدن رسیده بود و وقتی تاکسی ایستاد و از ماشین پیاده شدند، صورت وحشت‌زده و رنگ‌پریده آن‌ها در حالی که دستشان از شدت ترس می‌لرزید، نشان میداد چقدر راحت می‌توان به اسم رسانه ملی، مردم را به استهزاء و تمسخر کشید.
این دو خانم وقتی از خودرو پیاده شدند با لفظ { . . . } دیوانه است! از مردم کمک میخواستند که مجری و تهیه‌کننده در حالی که طلبکار هم بود، توضیح میداد که این دوربین مخفی بوده و این دیوانه نیست، راننده ماست!
جالب بود که خانم‌ها به خاطر دوربین حیا کرده بودند، وگرنه مشخص نبود از نوع نگاه و غضب ظاهر شده در صورتشان چه بلایی به سر این فرد می‌آورند.
اما در قسمتی دیگر از این برنامه که پنج‌شنبه 24/2/88 پخش شد، نمونه جدیدی از مردم‌آزاری و خشونت در برنامه‌سازی تلویزیونی ثبت شد.
در این آیتم نیز طراح خلاق و متفکر رسانه ملی، با گذاشتن یک ماکت پای انسان در میان یک قالی لوله شده، شرایط را طوری تنظیم کرد که یک فرد عادی و به خصوص از قشر ساده جامعه را گرفتار بازی مسخره‌ای کند که به اصطلاح لای قالی لوله شده یک انسان کشته شده است.
در بخشی از این آیتم، پسر جوانی که به نظر می‌رسید جزو قشر زحمت‌کش کارگران ساختمانی است، طعمه این گروه شد و پس از این که متوجه ماجرا شده بود در حالی که از شدت ترس و وحشت دستانش می‌لرزید و نمی‌توانست به مامور قلابی نیروی انتظامی که توسط این گروه ساخته شده بود، توضیح بدهد که قاتل نیست، دچار رعشه‌های عصبی شده و زبانش بند آمده بود.
جالب است که مجری و تهیه‌کننده این برنامه مردم‌آزاری در پایان با افتخار گفت، مامور حاضر در برنامه بازیگر آن‌ها بوده است!
این بازیگر که نقش مامور نیروی انتظامی را بازی میکرد، لباس فرم نیروی انتظامی، بیسیم و آرم رسمی لباس‌های نیروی انتظامی داشت که در جای خود تعجب‌انگیز بود و البته عجیب‌تر این که سلاح کمری نیز داشت!
با وجود سلاح، لباس فرم و آرم رسمی آیا نیروی انتظامی در جریان چنین سوءاستفاده توهین‌آمیز از لباس مقدس پلیس بوده یا خیر؟
اگر اطلاع داشته که باید برای تفکر هنری حاکم بر بخش‌های نظارتی پلیس کشور تاسف خورد که این‌گونه ارزش‌ها و قداست پلیس را فدای جاه‌طلبی و شهرت‌طلبی یک دلال تیزرهای تبلیغاتی می‌کند!
ولی اگر بخش‌های نظارتی نیروی انتظامی و حفاظت پلیس کشور بی‌خبر است، آیا نمی‌توان براساس تصاویر پخش شده روی آنتن بزرگ‌ترین شبکه استانی کشور به بررسی چنین سوءاستفاده‌ای از لباس پلیس و اعتماد مردم به نیروی انتظامی پرداخت؟
در آیتم دیگری از این برنامه گروه برنامه‌ساز با استقرار در مسیر خیابان ولی‌عصر، بازهم نوعی مردم‌آزاری سخیف را اجرا می‌کنند تا به اصطلاح مردم را شاد کنند!
در این آیتم نیز در حالی که مجری برنامه به سبک خوانندگان رپ آمریکایی لباس‌های سخیفی به تن دارد، با مردم وارد مصاحبه می‌شود و همان زمان چند نفر از پشت، ماشین وی را حرکت داده و با یک سری وسایل خاص مثل شیشه و زنجیر صدای وحشتناک برخورد و تصادف ایجاد می‌کنند!
واکنشهای طبیعی و تحریک شده کسانی که طعمه این گروه شده و به عمد از بین دارندگان ماشین‌های آخرین مدل انتخاب شده بودند، فضای تاسف‌آوری را به همراه داشت.
وقتی ببینیم در رسانه به اصطلاح ملی به خاطر نور چشمی بودن برخی و رفاقت‌های تبلیغاتی، مردم‌آزاری مقدس شده و ضدارزش‌ها به هر بهانه‌ای روی آنتن می‌آید، توهین‌ها، استهزاها و مردم‌آزاری‌های رسمی در این برنامه از دو منظر حقوقی و حرفه‌ای قابل بررسی است.
در بحث حقوقی قانون به هیچ فردی اعم از حقیقی و حقوقی اجازه توهین، استهزاء، اذیت و آزار هیچ شهروندی را نمی‌دهد و کسانی که به هر نوعی مادی یا معنوی چنین رفتاری با مردم داشته باشند و حقوق شهروندی آن‌ها را سلب کنند، متهم شناخته شده و باید توسط مراجع قضایی مورد بازخواست قرار گیرند.
یکی از نکات خوب در قانون قضایی کشور، امکان بررسی این جرایم عمومی توسط مدعی‌العموم به عنوان شاکی قضایی است، تا حقوق شهروندی مردم و حق‌الناس در حکومت اسلامی مورد حمایت و پیگیری جدی قرار گیرد.
دوم، از حیث حرفه‌ای هیچ اثر هنری و رسانه‌ای که در قوانین موجود جمهوری اسلامی تولید می‌شود، حق توهین، استهزاء و آزار روحی و جسمی مردم را نداشته و در صورت بروز چنین اتفاقی در قالب حرفه‌ای باید مورد بررسی کمیته‌های نظارتی و انضباطی داخلی آن مجموعه قرار بگیرد.
با این دو تحلیل مستند و قانونی در حوزه مسایل حقوقی و حرفه‌ای ساخت اثر رسانه‌ای، آیا می‌توان به استناد تصاویر موجود و پخش شده از روی آنتن تلویزیون، مردم را به هر روش ممکن آزار و اذیت کرد؟
جالب این است که نابودی اعتماد مردم نسبت به دوربین تلویزیون، گزارشگران رسانه، لباس پلیس و حوادث جالب دوربین مخفی که فکری سالم و متعهد پشت آن باشد، از کم‌ترین عوارض عمومی این برنامه است.
چه ضمانتی وجود دارد که از فردا بیماران اجتماعی و افراد شرور با درست کردن یک گروه قلابی تصویربرداری، با چنین روش‌هایی به اخاذی از مردم نپردازند و یا با همین روش تاکسی در این برنامه به جان، مال و ناموس تعدی نکنند!
نگاهی به روند ساخت برنامه‌های دوربین مخفی و قوانین سخت قضایی ساخت چنین محصولات تلویزیونی که در آمریکا و اروپا وجود دارد، نشان می‌دهد ناظران قضایی و امنیت اجتماعی در این کشورها به حدی بر چنین محصولاتی نظارت دارند که اگر کوچک‌ترین توهین و مردم‌آزاری از یک برنامه تولید شده، تصور شود، صاحب اثر و کارگردان باید در محاکم قضایی جوابگو باشند.
اما متاسفانه در کشور ما به خاطر نجابت و حیای ذاتی مردم این موارد به شکایت نمی‌‌رسد و تازه اگر هم وارد مجرای قضایی شود، با مقاومت صداوسیما برای حفظ نورچشمی‌های خود مواجه می‌شود.
بد نیست بدانید، در سال 1996 یک گروه سازنده محصولات دوربین مخفی در یکی از پارک‌های نیویورک که در مقابل هتل پلازای این شهر قرار دارد، با قرار دادن پمپ فشار قوی باد زیر یک پل فلزی به تهیه صحنه‌های غیراخلاقی از بالا رفتن لباس زنان و دختران عابر پرداخته بود که پس از اطلاع اف‌بی‌آی که به واسطه شکایت یک خانم صورت گرفت، تهیه‌کننده و کارگردان به خاطر تعدی به حریم خصوصی شهروندان به 10 سال زندان محکوم شدند و شرکت برنامه‌ساز به 15 میلیون دلار جریمه و سلب امتیاز شرکت تولید محصول تلویزیونی محکوم شد. این واکنش دستگاه قضایی آمریکا به این روند برنامه‌سازی چنان شوکی بر سازندگان تلویزیونی وارد کرد که رویه ساخت برنامه‌های دوربین مخفی در آمریکا دچار انقلابی عظیم شد.
اما جالب است در کشور ما به رغم قوانین اسلام در حمایت از حقوق شهروندان و بحث حق‌الناس در حقوق قضایی، بازهم فضای خصوص زندگی مردم و حریم شهروندی آن‌ها مورد تهاجم، تمسخر و استهزای یک برنامه بی‌مایه تلویزیونی قرار می‌گیرد.
