امداد رساني و كمكهاي اوليه
امداد رساني و كمكهاي اوليه
تاريخچه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
Henry Dunant
در 24 ژوين 1984 نام شهر كوچكي به اسم Solferino در استان Mantoue واقع در شمال ايتاليا در تاريخ براي هميشه ثبت شد. اين در زماني بود كه ارتش franco-pemontaise به سركردگي ناپليون سوم اطريشيان را شكست داد. اين جنگ خونين هزاران مجروح داشت كه معالجه نكردن انان منجر به مرگشان شد.
يك سويسي به نام Henry Dunant كه شاهد اين تراژدي بود به كمك افراد محلي در صدد كمك به مجروهان برامد. او بدون تعصب و تبعيض به ياري مجروهان هر دو سپاه شتافت. اولين داوطلبين اين كمك به مجروهين جنگي فرياد ميزدند Tutti fratelli يعني ما همگي برادريم.
Henry Dunant در بازگشت اولين خبر جنگي خود را به نام خاطره اي از سولفرينو نوشت و در ان نفرت انگيز بودن جنگ را خاطر نشان كرد.
از ان زمان به بعد هزارن فرد سرباز يا غير سرباز و زندانيان حق اين را يافتند تا براي اينكه لحظات ازمايشهاي سخت و دردها كمتر ظالمانه باشند از اين حركت برادرانه يا كمك برخوردار شوند.
ايده Henry Dunant منجر به تشكيل كميته اي 5 نفره در سويس براي بررسي امكانات اجراي عمليات كمك رساني به مجروحين جنگي شد.
يك كنفرانس بين امللي در ژنو انجام شد و 16 كشور كه يكي از انها كشور فرانسه بود در اين كنفرانس حضور يافتند. انان تصمصم گرفتند كه در هر كشور كميته هاي كمك رساني تشكيل دهند و يك نشان و علامت نيز براي اين كميته ها انتخاب كردند : صليبي سرخ بر زمينه اي سفيد.
اين دولتها همچنين قوانيني بين المللي در مورد اسراي جنگي كه در جنگ شركت نمي كنند وضع كردند كه تحت عنوان كنوانسيون ژنو كه اولين انها در 22 اوت 1864وضع شد معروفند.
جايزه صلح نيز توسط كارخانه دار سويدي (1833-1896) Alfred Bernhard Nobel ايجاد شد و در قوانين ان قيد شده بود كه اين جايزه ميبايست هر سال به افرادي كه در برادري بين ملت ها سهم بسزايي داشته و تلاش كرده اند اهدا شود.
تنها جايزه صلح نوبل در زمان جنگ جهاني اول در سال 1917 به كميته بين المللي صليب سرخ اهدا شد و همچنين در سال 1944 اين كميته به خاطر تلاش بي وقفه در طول جنگ جهاني دوم باري ديگر جايزه صلح نوبل را دريافت كرد.
در سال 1963 يا صدمين سال تاسيس صليب سرخ جايزه صلح نوبل به كميته بين المللي صليب سرخ و مجمع متحد صليب سرخ و هلال احمر كه امروزه فدراسيون بين المللي مجتمع صليب سرخ و هلال احمر ميباشد تعلق گرفت.
تکنیکهای اصلی کمکهای اولیه/تنفس
اکسيژن براى تأمين زندگى حياتى است. هدف از تنفس دو چيز است: يکى آنکه اکسيژن از هوا به شش‌ها انتقال يابد تا از آنجا جذب خون شده و همراه با گردش خون به تمامى اندام‌ها برسد؛ دوم گاز دى‌اکسيد کربن که جزء فضولات بدن است از بدن خارج شود
.
هنگامى‌که شما نفس مى‌کشيد هوا از طريق بينى يا دهان به درون بدن مکيده مى‌شود و از طريق مجراى اصلى تنفس (ناي) و مجراهاى کوچکتر (نايژه‌ها)، سرانجام به کيسه‌هاى هوا در شش مى‌رسد. در کيسه‌هاى هوا تبادل گازها انجام مى‌شود، به اين ترتيب که اکسيژن موجود در هوا به خون داده مى‌شود و دى‌اکسيد کربن از خون گرفته شده و توسط بازدم به بيرون از بدن تخليه مى‌شود.
هوا مخلوطى از گازهاى مختلف است و اکسيژن تنها ۲۱ درصد از هوا را تشکيل مى‌دهد.
در تنفس فقط ۵ درصد از اکسيژن مورد استفاده قرار مى‌گيرد، ۱۶% باقى‌مانده به همراه مقدار کمى دى‌اکسيد کربن در هنگام بازدم به بيرون از بدن پس فرستاده مى‌شود. به اين ترتيب اکسيژن موجود در بازدم براى حيات بخشيدن به شخص ديگر (از طريق تنفس دهان به دهان) کافى است.
دهان و گلو مجراى مشترک غذا و هوا هستند، اما در بالاى مجراى اصلى هوا، حنجره (مرکز صدا) قرار دارد. حنجره نه تنها اندام توليد صدا است بلکه به هنگام بلع به‌عنوان يک شير نيز عمل مى‌کند. حنجره در هنگام فرو دادن غذا بسته مى‌شود و به اين ترتيب مانع از ورود غذا يا نوشيدنى‌ها به مجراى تنفسى مى‌شود. در فرد بيهوش اين مکانيزم حمايتى خوب عمل نمى‌کند و به‌طور فزايندە‌اى هرچه بيهوشى عميقتر شود اين عضو ضعيف‌تر عمل مى‌کند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
- چگونه نفس مى‌کشيم:
تنفس را مى‌توان به سه مرحله تقسيم کرد. کشيدن هوا به درون (دم)، بيرون دادن هوا (بازدم)، و استراحت (وقفه). هنگامى‌که شما نفس مى‌کشيد ماهيچه‌هاى سينه دنده‌ها را به سمت بالا مى‌کشند و اين باعث مى‌شود سينه در طول و ارتفاع گسترش يابد. ديافراگم (يک عضو ماهيچه‌اى قوى که حفره سينه را از حفره شکم جدا مى‌سازد) با انقباض و پهن شدن خود باعث مى‌شود که حفرهٔ سينه از پائين هم گسترده شود. اين عمل ترکيبى باعث مى‌شود که هوا به درون شش‌ها مکيده شود و تبادل گازها انجام گيرد، در هنگام بازدم ديافراگم و ماهيچه‌هاى دنده‌اى در حالت استراحت هستند. پس از يک استراحت کوتاه دوباره اين چرخه (سيکل) تکرار مى‌شود.
در تنفس عادى هميشه (حتى به هنگام بازدم) مقدارى هوا در داخل ريه‌ها باقى مى‌ماند. به‌طورى که خون در حال گردش هميشه به اکسيژن دسترسى دارد.
يک مرکز تنفسى در مغز، ميزان و عمق تنفس را کنترل مى‌کند: به‌طور متوسط در بزرگسالان ميزان تنفس در حالت عادى بين ۱۶ تا ۱۸ بار در دقيقه و در کودکان و نوزادان بين ۲۰ تا ۳۰ بار در دقيقه است. اين ميزان در هنگام خستگى عصبي، ورزش، سانحه يا بيمارى افزايش پيدا مى‌کند. همراه با افزايش تنفس، ضربان قلب نيز براى رساندن اکسيژن اضافى به بدن افزايش مى‌يابد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
فلش‌هاى سياه نشان‌دهندهٔ جهت حرکت قفسهٔ سينه و ديافراگم در حين تنفس است.فلش‌هاى سفيد نشان‌دهندهٔ مسير عبور هوا در حين تنفس است.
چگونه اکسيژن در خون گردش مى‌کند
اکسيژن به‌وسيله سلول‌هاى قرمز خون (گلبول قرمز) به تمام بدن انتقال مى‌يابد (به اختلال‌هاى گردش خون مراجعه شود). خون به‌وسيله يک چرخهٔ دائمى تکرارى يعنى انقباض - و (پس از آن) - استراحت قلب، در بدن گردش مى‌کند. هر زمان که ماهيچه قلب منقبض مى‌شود، خون با فشار از بطن‌هاى قلب به بيرون رانده مى‌شود؛ هنگامى که ماهيچهٔ قلب استراحت مى‌کند خون جايگزين، داخل دهليزها مى‌شود. به‌طور متوسط در بزرگسالان در حالت عادى قلب ۷۲ بار در دقيقه مى‌زند.
خون بدون اکسيژن از بافت‌ها وارد دو سياهرگ اصلى مى‌شود و سپس به دهليز راست قلب مى‌ريزد و بعد با انقباض قلب، اين خون به طرف شش‌ها (جائى‌که تبادل گازها انجام مى‌شود) رانده مى‌شود.
خون اکسيژن‌دار از شش‌ها به دهليز چپ قلب برمى‌گردد و با فشار (از طريق بطن چپ) به شريان اصلى وارد شده و از آنجا به تمام قسمت‌هاى بدن توزيع مى‌شود (به خون و گردش خون مراجعه شود). شيرهاى موجود در قلب خون را در مسير درست آن هدايت مى‌کنند.
رنگ قرمز روشن خون ناشى از سلول‌هاى قرمز اکسيژن‌دار است، کبودى رنگ بدن (سيانوز) هنگامى ظاهر مى‌شود که خون به اندازهٔ کافى اکسيژن نداشته باشد؛ رنگ‌پريدگي، ناشى از فقدان خون در پوست است. اين تغيير رنگ (از حالت عادى به رنگ پريدگى يا کبودي) به‌خصوص در لب‌ها، لاله گوش و زير ناخن‌ها قابل مشاهده است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
- شش‌ها:
در شش‌ها خون بدون اکسيژن از بافت‌ها به کيسه‌هاى هوا جريان مى‌يابد در اينجا دى‌اکسيد کربن از خون گرفته شده و اکسيژنى که به‌هنگام دم وارد شش‌ها شده جذب خون مى‌شود.
- بافت‌هاى بدن:
هنگامى‌که خون به بافت‌ها مى‌رسد، اکسيژن به بافت داده مى‌شود و دى‌اکسيد کربن جذب مى‌شود.
تکنیکهای اصلی کمکهای اولیه/باز کردن راه تنفس
براى آنکه بفهميم مصدوم نفس مى‌کشد يا خير، گوش خود را بالاى دهان مصدوم قرار دهيد و در عين حال به شکم و سينه مصدوم نگاه کنيد.
اگر نفس بکشد شما تنفس او را مى‌شنويد و احساس مى‌کنيد و به‌همراه آن پائين و بالا رفتن شکم و سينه مصدوم را مشاهده خواهيد کرد. مصدومى که تنفسش قطع شده مطمئناً بيهوش است؛ البته هميشه تشخيص لحظه‌اى که تنفس بيمار قطع مى‌شود آسان نيست.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
اگر مصدوم بيهوش باشد، راه تنفس ممکن است تنگ يا مسدود شود که در اينصورت نفس کشيدن را مشکل يا غيرممکن مى‌سازد. اين امر به چند دليل اتفاق مى‌افتد: ۱. سر به جلو خم شده باشد که در اينصورت راه تنفس تنگ مى‌شود؛ ۲. ماهيچه گلو کنترل خود را روى مسير هوا از دست داده باشد، که اين امر باعث مى‌شود زبان به عقب برگردد و راه هوا را مسدود کند؛ و ۳. در هنگام بيهوشى چون عمل انعکاسى بلع انجام نمى‌شود ممکن است آب دهان يا استفراغ در عقب گلو راه هوا را مسدود کرده باشد. هر کدام از اين شرايط مى‌تواند به مرگ مصدوم منجر شود، پس حتماً شما بايد بدون معطلى راه تنفس را باز کنيد. با باز کردن راه ممکن است تنفس مصدوم به حال عادى بازگردد. اگر باز مصدوم شروع به تنفس نکرد او را در وضعيت بهبود قرار دهيد (به وضعيت بهبود مراجعه شود). اگر باز هم مصدوم نفس نکشيد مجبور هستيد روش نجات زندگى را شروع کنيد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
- روش کار:
۱. يک دست خود را زير گردن و دست ديگر را روى پيشانى مصدوم قرار دهيد و سر مصدوم را به عقب خم نمائيد. اين کار باعث کشيدگى سر و گردن شده و راه تنفس را باز مى‌کند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
۲. دست خود را از زير گردن مصدوم بيرون کشيده و چانهٔ او را بالا بکشيد، اينکار سبب مى‌شود زبان در جلو قرار گيرد، سپس راه تنفس را پاک کنيد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
- پاک‌کردن راه تنفس:
همراه با قرار دادن مصدوم در وضعيتى که در بالا گفته شد، هر چيز خارجى مثل قي، دندان مصنوعي، آدامس يا غذا را که ديده يا احساس مى‌شود از دهان يا گلو خارج کنيد، براى اينکار، مصدوم را به يک‌سو بچرخانيد؛ دو انگشت اول خود را خم کنيد و در داخل دهان بچرخانيد. اما، وقت خود را براى پيدا کردن شيئى که پنهان مانده تلف نکنيد
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تکنیکهای اصلی کمکهای اولیه/نجات زندگی
در مواردى‌که قلب مصدوم ضربان ندارد و تنفس انجام نمى‌شود وظيفه حياتى شما برقرارى تنفس و گردش خون براى تأمين جريان اکسيژن به مغز مى‌باشد. اول، اطمينان از باز بودن راه تنفس مصدوم؛ دوم، نفس دادن به مصدوم به‌وسيله متورم کردن شش‌ها و رساندن اکسيژن به خون (تنفس مصنوعي)؛ سوم، به گردش درآوردن خون به‌وسيله وارد آوردن فشار خارجى روى قفسه سينه (کمپرس قلب).
استفاده سريع و مؤثر از تنفس مصنوعى (و اگر لازم باشد) همراه با کمپرس قلب از بدتر شدن وضع مصدوم تا زمانى که تحت نظر پزشک قرار گيرد جلوگيرى مى‌کند و باعث نجات جان او مى‌شود. اين اعمال که نجات زندگى ناميده مى‌شود حتماً بايستى اجراء شود، حتى اگر ترديد داريد که مصدوم زنده بماند. روش‌هاى نجات زندگى را بايد آنقدر ادامه بدهيد تا: تنفس و نبض منظم مشاهده شود؛ شخص واردتر از شما عهده‌دار اين امر شود؛ يا اينکه پزشک سر برسد.
تکنیکهای اصلی کمکهای اولیه/کمک به گردش خون
ادامهٔ تنفس مصنوعى در حالى‌که قلب مصدوم نمى‌زند کار بيهوده‌اى است، چرا که خون اکسيژن‌دار گردش نمى‌کند. پس از اولين چهار تنفس بايستى دقيقاً امتحان کنيد که آيا قلب مى‌زند يا خير. هميشه به‌خاطر داشته باشيد در بعضى موارد که تنفس مصدوم دچار اشکال شده است مى‌شود به‌وسيلهٔ تنفس مصنوعى به او کمک نمود، اما به‌علت حساس بودن قلب ممکن است قلب به سادگى بايستد، بنابراين زمانى‌که قلب ضربان دارد هيچگاه اقدام به کمپرس قلب نکنيد حتى اگر ضربان ضعيف باشد.
- کمپرس قلب:
فشار روى قفسه سينه مى‌تواند باعث تحريک انقباض‌ها در قلبى که ضربان ندارد بشود. به‌وسيله فشار رو به پائين روى نيمهٔ پائينى قفسه سينه، شما فشار قسمت داخلى سينه را زياد مى‌کنيد و اين عمل باعث مى‌شود خون از قلب به داخل شريان‌ها رانده شود و هنگامى‌که فشار را متوقف مى‌کنيد سينه به حالت اوليه برگشته و خون از داخل سياهرگ‌ها به قلب سرازير مى‌شود.
کمپرس قلب هميشه همراه با تنفس مصنوعى و مقدم بر آن است. براى آنکه اين کار مؤثر باشد بايد سطحى که مصدوم روى آن دراز کشيده سفت و محکم باشد. به محض آنکه وجود نبض در سرخرگ سبات در گردن را احساس کرديد کمپرس قلب را بلافاصله قطع کنيد اما اگر لازم بود تنفس مصنوعى را ادامه دهيد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
- آزمايش ضربان قلب:
قبل از شروع به کمپرس قلب حتماً بايستى مطمئن شويد که قلب ضربان ندارد. اگرچه به‌علت فقدان ضربان ممکن است اطراف لب‌هاى مصدوم کبودرنگ باشد (سيانوز) ولى تنها راه اطمينان از فقدان ضربان قلب آزمايش نبض در ناحيه گردن است (نبض سرخرگ سبات). اين ضربان را مى‌توان در گردن، در گودى ميان حنجره و ماهيچه‌هاى مربوط به آن احساس نمود. (نبض مچ نمايانگر زياد قابل اطمينان نيست). نبض را بايستى دقيقه اول پس از کمپرس و آنگاه هر ۳ دقيقه يکبار امتحان نمود. نبض تنها زمانى برخواهد گشت که قلب شروع به زدن کند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
- کمپرس قلب:
اگر تنفس دهان به دهان به تنهائى موفقيتآميز نبود و قلب مصدوم ايستاد يا قبلاً ايستاده بود بايد کمپرس قلب را همراه با تنفس دهان به دهان اجرا کنيد. اين عمل به اين دليل انجام مى‌شود که بدون زدن قلب، گردش خونى وجود نخواهد داشت تا خون اکسيژن‌دار را به مغز مصدوم برساند.
- روش کار :
۱. مصدوم را به پشت روى يک سطح سفت و محکم بخوابانيد. در کنار مصدوم مقابل سينه او روبروى قلب زانو بزنيد و دو انگشت شست خود را وسط استخوان جناغ سينه بگذارد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
. برجستگى کف دست را روى نيمهٔ پائينى استخوان جناغ سينه قرار دهيد. انگشتان دست را باز کنيد کف دست ديگر خود را روى اين دست قرار دهيد و انگشتان را درهم فرو ببريد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
۳. بازوهاى خود را راست نگه داشته و تنه خود را آنقدر جلو ببريد تا بازوهاى شما کاملاً عمود بر بدن مصدوم شود، روى قفسه سينه فشار دهيد (تا حدود چهار الى پنج سانتى‌متر قفسه سينه به پائين فشار داده شود). سپس به عقب برگرديد و ديگر فشار ندهيد، پانزده بار به‌طور کامل اين کار را با سرعت ۸۰ کمپرس در دقيقه انجام دهيد. (براى اطمينان از درستى عمل بشماريد يک، دو، سه، و غيره).
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
۴. برگرديد بالاى سر بيمار و راه تنفس او را دوباره باز کنيد. دو تنفس دهان به دهان به او بدهيد.
۵. دوباره پانزده کمپرس و سپس به‌دنبال آن دو تنفس دهان به دهان، دقيقه اول پس از انجام اعمال فوق نبض را آزمايش کنيد. و پس از آن هر سه دقيقه يکبار مجدداً نبض را امتحان کنيد.
۶. به محض آنکه ضربان قلب برگشت کمپرس سينه را متوقف کنيد. اما به تنفس دهان به دهان آنقدر ادامه بدهيد تا تنفس به حالت طبيعى برگردد و باز هم در صورت لزوم به او کمک کنيد و در اين هنگام سعى کنيد سرعت تنفسى که به مصدوم مى‌دهيد با ميزان تنفس وى هماهنگ باشد. سپس مصدوم را در وضعيت بهبود قرار دهيد.
- آزمايش واکنش:
اگر روش‌هاى نجات زندگى مؤثر واقع شود سرخرگ سبات شروع به ضربان خواهد کرد. به صورت و لب‌هاى مصدوم نگاه کنيد همراه با به گردش افتادن خون اکسيژن‌دار رنگ و روى مصدوم شروع به بازشدن مى‌کند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تکنیکهای اصلی /نجات زندگى به‌وسيلهٔ دو امدادگر
زمانى‌که دو امدادگر موجود هستند يک نفر مى‌تواند مسئول باز نگهداشتن راه هوا، انجام تنفس دهان به دهان و امتحان نبض شود؛ و در همين هنگام ديگرى مى‌تواند عمل کمپرس قلب را انجام دهد. اگر انجام روش‌هاى نجات زندگى طولانى شد دو امدادگر مى‌توانند جاهاى خود را با هم عوض کنند و به اين ترتيب کمتر خسته مى‌شوند. دو امدادگر بايستى مقابل هم در طرفين مصدوم قرار گيرند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
۱. امدادگر اول بالاى سر مصدوم قرار مى‌گيرد و امدادگر ديگر پهلوى او قرار مى‌گيرد به‌طورى که سر و دست‌هاى او به موازات وسط سينه مصدوم باشد.
۲. امدادگر اول که بالاى سر مصدوم قرار دارد بلافاصله راه تنفس را باز نموده چهار تنفس دهان به دهان سريع به او مى‌دهد و نبض را آزمايش مى‌کند (به مبحث کمک به گردش خون مصدوم مراجعه شود). اگر قلب نمى‌زد امدادگر ديگر بايستى پنج کمپرس سينه انجام دهد.
۳. روش‌هاى نجات زندگى را به اين ترتيب ادامه دهيد: امدادگرى که بالاى سر قرار دارد يک تنفس دهان به دهان به مصدوم مى‌دهد و به دنبال آن امدادگر ديگر پنج کمپرس سينه انجام مى‌دهد. اين عمل بايد با سرعتى معادل ۶۰ کمپرس در دقيقه انجام شود تا آنکه قلب شروع به زدن نمايد (براى آنکه سرعت درست را پيدا کنيد بشماريد ۱۰۰۱، ۱۰۰۲ و ...). آزمايش نبض بايستى دقيقه اول پس از انجام اين اعمال انجام شده و پس از آن هر سه دقيقه يکبار يا هر دوازده دور انجام شود.
توجه:
امدادگرى که بالاى سر قرار دارد بلافاصله پس از هر پنج کمپرس بايستى به مصدوم نفس بدهد به اين ترتيب وقفه‌اى در کار پيش نمى‌آيد.
تکنیکهای اصلی /نجات زندگى در مورد کودکان
روش‌هاى نجات زندگى در مورد نوجوانان همان است که در مورد بزرگسالان نيز گفته شد (به مبحث نفس دادن به مصدوم و کمک به گردش خون مصدوم مراجعه شود)، با اين تفاوت که در مورد نوجوانان بايستى اين روش‌ها کمى سريعتر و با فشار کمترى انجام گيرد. در مورد کودکان و نوزادان تکنيک‌هائى را که در زير توضيح داده شده به‌کار ببريد و براى کمپرس قلب دست خود را روى مرکز استخوان جناغ سينه قرار دهيد.
- در مورد کودکان:
۱. دهان خود را باز کنيد و لب‌هاى خود را به دور دهان و بينى کودک بچسبانيد و با سرعتى معادل بيست نفس در دقيقه با ملايمت به او نفس بدهيد. پس از چهار تنفس اول ضربان قلب را آزمايش کنيد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
۲. اگر قلب ضربان نداشت عمل کمپرس سينه را همانطور که گفته شد انجام دهيد با اين تفاوت که فشار را آرامتر وارد کنيد و فقط از يک دست استفاده کنيد. بايستى سرعت کمپرس حدود ۱۰۰ فشار در دقيقه باشد و هر کمپرس بايد استخوان سينه را حدود ۵/۲ تا ۵/۳ سانتى‌متر به پائين ببرد. پس از هر ۱۵ کمپرس دو تنفس بدهيد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
- در مورد نوزادان و کودکان کوچک:
۱. لب‌هاى خود را دورادور دهان و بينى نوزاد قرار دهيد و به آرامى درون شش‌هاى او با سرعت ۲۰ تنفس در دقيقه فوت کنيد. پس از چهار تنفس اول ضربان قلب را آزمايش کنيد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
۲. اگر قلب ضربان نداشت عمل کمپرس سينه را شروع کنيد ولى فقط با دو انگشت و با ملايمت فشارى با سرعت ۱۰۰ بار در دقيقه روى سينه وارد کنيد به‌طورى که هر کمپرس استخوان سينه را حدود ۵/۱ تا ۵/۲ سانتى‌متر فرو ببرد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تکنيک‌هاى اصلى/وضعيت بهبود
مصدوم بيهوشى که نفس مى‌کشد و قلبش ضربان دارد را بايد در وضعيت بهبود قرار داد. اگر بيمار در اين وضعيت قرار داده شود شما مى‌توانيد مطمئن باشيد که: راه تنفس باز مى‌ماند، زبان نمى‌تواند به عقب گلو بى‌افتد، و سروگردن در وضعيت کشيده قرار مى‌گيرد به‌طورى که هوا بدون برخورد با مانع شش‌ها مى‌رسد، و آب دهان يا ساير مايعات موجود در دهان بيمار از گوشهٔ دهان بيرون ريخته و نمى‌توانند خطرى براى مصدوم ايجاد کنند. بسته به شدت جراحت يا شرايط مصدوم شما مى‌توانيد در اين تکنيک تغييراتى بدهيد تا از بدتر شدن حال او جلوگيرى کنيد.
قرار دادن مصدوم در وضعيت بهبود در بدو امر، زمانى‌که شما داريد مصدوم را معاينه مى‌کنيد يا مصدوم دچار شکستگى در ستون فقرات است کار چندان درستى نيست. اما زمانى‌که تنفس براى مصدوم مشکل يا تنفس صدادار است و با بازکردن راه هوا هم اشکال برطرف نمى‌شود يا زمانى‌که اجباراً مصدوم بايد رها شود (که خيلى به‌ندرت اتفاق مى‌افتد) بايستى بلافاصله اين تکنيک را به‌کار برد.
تصاوير زير مراحل مختلف چرخاندن مصدومى را که به پشت افتاده است نشان مى‌دهد؛ اگر مصدوم به روى صورت يا به يکى از پهلوها افتاده انجام تمام مراحل لازم نيست. اگر مصدوم عينک به چشم دارد بايستى قبل از چرخاندن سر او عينکش را برداريد تا به چشم آسيبى نرسد.
- در مورد مصدوم چاق:
شما ممکن است ناچار شويد در مورد مصدوم چاق از هر دو دست خود استفاده کنيد. لباس را از شانه و باسن بگيريد و مصدوم را بکشيد به‌طورى که سنگينى بدن او روى ران‌هاى شما بى‌افتد. اگر شخص ديگرى در محل وجود دارد او مى‌تواند زمانى‌که شما او را مى‌چرخانيد سر او را نگه دارد يا اينکه از او بخواهيد که کنار شما زانو بزند و با دو دست خود باسن مصدوم را بگيرد و شما شانه‌هاى مصدوم را بگيريد و از سر او محافظت کنيد. ممکن است لازم شود که بعضى از حاضرين روبروى شما قرار گيرند و در حالى‌که مصدوم را به سمت خود مى‌کشيد، او را به طرف شما هل بدهند.
۱. مستقيم پهلوى مصدوم زانو بزنيد حدود ۳۰ سانتى‌متر از او فاصله بگيريد در اين حال بايد صورت شما همسطح سينه مصدوم باشد. سر او را به‌سوى خود برگردانيد و به عقب خم کنيد. چانه را به بالا بکشيد (به مبحث بازکردن راه تنفسى مراجعه کنيد).
۲. دست مصدوم را در کنار تنه در طرف خود زير باسن وى قرار دهيد به‌طورى که اگر امکان داشت کف دست رو به بالا باشد. دست ديگر وى را روى سينه بگذاريد. پاى سمت ديگر را از زير زانو يا پاشنه پا بگيريد و روى پاى نزديک خود قرار دهيد.
۳. با يک دست سر را نگه داريد و با دست ديگر شلوار او را از ناحيه باسن بگيريد و سريع مصدوم را به سمت خود بچرخانيد به‌طورى که سنگينى تنه روى زانوهاى شما بى‌افتد.
۴. در حالى‌که هنوز سنگينى مصدوم روى زانوى شما است دوباره سر او را تنظيم کنيد و مطمئن شويد که راه تنفس باز است
۵. بازوى بيمار را از آرنج خم کرده و در وضعيت مناسبى قرار دهيد که بتواند سنگينى تنه را تحمل نمايد (سنگينى بالاتنهٔ مصدوم بايد روى اين دست بى‌افتد).
۶. پاى مصدوم را از زانو خم کنيد و ران او را کاملاً به سمت خود بکشيد تا بتواند سنگينى قسمت پائين بدن را تحمل کند.
۷. با دقت دست ديگر مصدوم را از زير تنه وى بکشيد و به موازات بدن او قرار دهيد. حسن اينکار در اين است که از غلت زدن مصدوم به پشت جلوگيرى مى‌کند.
تغييرات:
در مواردى‌که مصدوم از ناحيهٔ بالاتنه يا پائين‌تنه دچار شکستگى شده است و همچنين زمانى که مصدوم در يک محيط بسته گير کرده است يا آنکه نمى‌توان عضو صدمه ديده را خم کرد و از آن به‌عنوان حائل استفاده نمود، نبايد از روش بالا استفاده شود. در اينگونه موارد شما مى‌توانيد با قرار دادن يک پتوى لوله شده در کنار مصدوم وضعيت بهبود را براى او فراهم کنيد. از اين روش مى‌توانيد در مواردى که بايد مصدوم در وضعيت بهبود با برانکارد حمل شود، نيز استفاده کنيد.
آفتاب
در موارد اورژانس چه بايد کرد؟
درک موقعیت
معاینه
انتقال مصدوم
با لباس‌ها و کلاه ایمنی مصدوم چه کنیم؟
تشخیص
درمان
گزارش وضع مصدوم
اصول اساسى کمک‌هاى اوليه در تمام سوانح صرفنظر از وخامت آن به‌کار مى‌رود. حادثه هر چه که مى‌خواهد باشد وظيفه امدادگر آن است که به‌سرعت، با آرامش (بدون دستپاچگي) و به‌درستى وارد عمل شود تا بتواند باعث نجات زندگي، جلوگيرى از بدتر شدن وضع مصدوم و بالابردن احتمال بهبودى مصدوم شود. امدادگر مى‌تواند به اين هدف‌ها دست يابد اگر:
- نحوهٔ برخورد او سريع و همراه با آرامش باشد.
- موقعيت سانحه و وضعيت مصدوم را سريعاً درک کند.
- تشخيص درستى از وضعيت سانحه براساس نحوه وقوع حادثه و عوارض و نشانه‌ها داشته باشد.
- بدون معطلى روش‌هاى درمانى متناسب با حال مصدوم را به‌کار بندد.
- براساس جراحت و وضع مصدوم، ترتيب انتقال صحيح او را بدهد.
- نحوهٔ برخورد:
نحوهٔ برخورد بايستى سريع اما همراه با آرامش و کنترل شده باشد. مطمئن شويد که براى نجات مصدوم خود را به خطر نمى‌اندازيد. اگر دکتر يا پرستار يا شخص واردتر از شما در محل حضور نداشت با آرامش عهده‌دار امور شويد.
با لباس‌ها و کلاه ايمنى مصدوم چه کنيم؟
گاهى اوقات براى مشاهدهٔ جراحت لازم مى‌آيد که لباس مصدوم را از تن وى خارج کنيد تا بتوانيد تشخيص درستى داشته باشيد و درمان مناسب را به‌کار بنديد. اين عمل بايستى با حداقل مزاحمت براى مصدوم انجام گيرد، و حتى‌الامکان از آسيب رسيدن به لباس خوددارى شود و تنها آن مقدار که لازم است از بدن مصدوم خارج شود. نبايستى بيهوده لباس را پاره نمود. اگر لباس زير مصدوم خيلى تنگ است و مجبور هستيد لباس را پاره کنيد لباس را از درز آن پاره کنيد.
اگر لازم مى‌آيد که لباس مصدوم از تنش خارج شود بايد مراقب باشيد حرمت وى به اندازهٔ کافى حفظ شود.
- خارج کردن کلاه ايمنى:
اينکه آيا بايد کلاه ايمنى (کلاهى که معمولاً موتورسواران بر سر مى‌گذارند) را از سر مصدوم بيرون بياوريم يا نه به موقعيت و شرايط بستگى دارد. بهتر آن است که آن را خارج نکنيم مگر آنکه شرايط مصدوم ايجاب کند. اگر وى توانائى داشت اين کار را به‌خود او واگذار کنيد. کلاه‌هاى محافظى که تمام سر و صورت را مى‌پوشانند تنها بايد زمانى از سر مصدوم خارج شود که يا تنفس دچار اشکال شده باشد يا او دائماً استفراغ نمايد يا از ناحيه سر جراحت شديد برداشته باشد. در اکثر موارد خارج کردن کلاه محافط از سر، بستگى به جراحت‌ها و توانائى شما براى انجام اين کار دارد.
براى خارج کردن کلاه محافظى که فقط سر را مى‌پوشاند بند دور چانه آن را باز کنيد دو طرف آن را بگيريد و سپس کلاه را به سمت بالا و عقب بکشيد و بيرون بى‌آوريد.
در مورد کلاه‌هاى محافظى که تمام سر و صورت را مى‌پوشانند بايد يک نفر سر و گردن مصدوم را نگه دارد و همزمان نفر ديگر کلاه را خارج کند. ابتدا کلاه را کمى به عقب خم کنيد و آنقدر بکشيد تا چانه نمايان شود. سپس آن را به جلو خم کنيد و سعى کنيد بدون آنکه به جمجمه بخورد آن را مستقيم خارج نمائيد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
خارج کردن لباس‌هاى مصدوم :
- خارج‌کردن کت يا ژاکت:
۱. مصدوم را کمى بلند کنيد و کت را از روى شانه‌ها کمى به عقب بکشيد سپس بازوى سالم را خم کنيد و ابتدا کت را از آن قسمت خارج کنيد و سپس به آرامى بازوى صدمه ديده را از آستين خارج کنيد. سعى کنيد بازوى صدمه ديده طى عمل مستقيم و کشيده باقى بماند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
۲. اگر لازم شد درز لباس را در ناحيه صدمه ديده پاره کنيد.
- خارج کردن پيراهن يا زيرپوش:
همانطور که در مورد کت گفته شد عمل کنيد، اما اگر لازم شد آن را از جلو يا پهلو پاره کنيد.
- بيرون آوردن شلوار:
۱. براى اينکه ران‌ها را بتوانيم معاينه کنيم بايد شلوار را از کمر بيرون آورد، و براى معاينه ساق پا يا زانو پاچهٔ شلوار را بالا بزنيم.
۲. اگر لازم شد، شلوار را از درز آن ببريد.
- بيرون آوردن چکمه يا کفش:
۱. قوزک پا را نگهداريد و پس از بريدن يا باز کردن بند کفش به‌دقت و به آرامى کفش را از پا خارج کنيد.
۲. اگر مصدوم چکمه بلند بدون بند به پا داشت، به‌دقت آن را از درز پشت کفش با يک چاقو پاره کنيد.
- بيرون آوردن جوراب:
۱. در صورتى‌که بيرون آوردن جوراب مشکل بود با دو انگشت، جوراب را از ماهيچهٔ پا دور کنيد.
۲. بدون آنکه قيچى به پا برخورد کند آن را ببريد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
خلاصه:
- مطمئن شويد که اگر براى نجات مصدوم وارد عمل مى‌شويد خطرى خود شما را تهديد نمى‌کند.
- به‌سرعت، بدون دستپاچگى و منظم و هدف‌دار عمل کنيد و اولويت را به موارد اورژانس بدهيد.
- اگر تنفس قطع شده باشد، يا ضعيف باشد، راه تنفس را باز کنيد و در صورت لزوم، تنفس مصنوعى را شروع کنيد.
- جلوى خونريزى را بگيريد.
- سطح هوشيارى را بسنجيد.
- به مصدوم و اطرافيان اطمينان‌خاطر بدهيد و اضطراب را از آنها دور سازيد.
- از مصدوم در برابر شوک مراقبت کنيد.
- مصدوم را در وضعيت درست و راحت قرار دهيد اما مطلقاً بيش از آنچه که لازم است او را حرکت ندهيد.
- احتمال وجود خونريزى داخلى يا مسموميت را از نظر دور نداريد.
- قبل از حرکت دادن مصدوم جراحت‌ها و شکستگى‌هاى مهم را درمان کنيد.
- در صورت لزوم، بدوم معطلى ترتيب انتقال مصدوم را به بيمارستان يا نزد پزشک بدهيد.
- مراقب تغيير حالت مصدوم باشيد و آن را يادداشت کنيد.
- اجازه ندهيد مردم دور شما جمع شوند، اين کار باعث اختلال در درمان و مضطرب شدن مصدوم مى‌شود.
- اگر لزومى ندارد، بيهوده لباس‌هاى مصدوم را از تن وى خارج نکنيد.
- به مصدوم بيهوش يا مصدومى که مظنون به جراحت داخلى است، يا بايد بلافاصله در بيمارستان جهت جراحى بيهوش شود، از راه دهان چيزى نخورانيد.
