نقل قول:
نويسنده: دکتر بهروز باريک بين
متخصصان پوست و مو همواره با بيماراني مواجه مي شوند که در نتيجه استفاده از تيغ )براي اصلاح موها( به عوارضي دچار شده اند، مثل جوش هاي پس از اصلاح در ناحيه گردن آقايان و جوش ها و لک هاي بعد از آن در ناحيه ساق پاي خانم ها. اصلاح با تيغ )يا به اصطلاح shave کردن( عبارت است از برداشتن موهاي صورت يا بدن توسط يک تيغ تيز به گونه يي که بتواند موها را همسطح پوست قطع کند. اصلاح با تيغ عموماً در آقايان براي برداشتن موهاي صورت و در خانم ها براي برداشتن موهاي ساق پا و ساعد به کار مي رود، منتها گاهي ديده مي شود که خانم ها و آقايان موهاي صورت، سينه، شکم، ساق پا، ران، ساعد، ناحيه شرمگاهي و ديگر قسمت هاي بدن را با تيغ اصلاح مي کنند. در بيشتر جوامع، در خانم ها وجود موي صورت پسنديده نيست و يکي از راه هاي حذف اين موها تيغ زدن است.
-
تاريخچه اصلاح کردن به صد هزار سال قبل از ميلاد مسيح برمي گردد. در آن زمان انسان ها براي کندن موهاي خود از دو تا گوش ماهي )صدف( استفاده مي کردند، به گونه يي که موها را بين آنها گير مي انداختند و مي کندند. اما استفاده از تيغ براي زدودن موها به سه هزار سال قبل از ميلاد مسيح برمي گردد که در آن زمان از سنگ چخماق براي درست کردن تيغ هاي يکبار مصرف استفاده مي کردند. از همان زمان ها با به کارگيري فلزات، ساخت تيغ هاي دائمي از جنس مس شروع شد. امروزه تيغ هاي مسي هنوز هم در هند و مصر يافت مي شوند. در يونان در پانصد سال قبل از ميلاد، اصلاح کردن صورت در مردان بسيار رايج بوده است. امروزه اصلاح صورت با تيغ يکي از کارهاي روزمره بسياري از آقايان است که از دوران جواني اين کار را آغاز مي کنند. براي بسياري از آنها، داشتن صورتي صاف و اصلاح شده، براي آغاز يک روز خوب کاري اعتماد به نفس خاصي را به فرد مي دهد. در حال حاضر دو نوع کلي از تيغ هاي اصلاح وجود دارد، تيغ هاي مستقيم که در پيرايشگاه هاي مردانه به کرات مورد استفاده قرار مي گيرند: بدين ترتيب که در يک وسيله فلزي خاص تيغ هاي يکبار مصرف براي هر بار استفاده جايگزين مي شوند. ديگري تيغ هاي ايمني هستند که در انواع مختلف ساخته مي شوند، مانند تيغ هاي دولبه، تيغ هاي کارتريج و يکبار مصرف که در اين ميان تيغ هاي کارتريج گران ترين و تيغ هاي يکبار مصرف ارزان ترين انواع تيغ ها هستند.
کرم ها و صابون هاي اصلاح: کرم ها و صابون هاي اصلاح به عنوان يک لغزنده کننده )لوبريکانت( و مرطوب کننده عمل مي کنند، همچنين نشان دهنده نواحي هنوز اصلاح نشده هستند. ژل هاي اصلاح ممکن است پوست را خشک کنند. اخيراً کرم هاي اصلاحي به بازار عرضه شده است که غني از مواد نرم کننده و روغن هستند )مثل روغن TEA TREE که نقش ضدعفوني کننده دارد(. روش ارزان تر از اينها، استفاده از صابون و درست کردن کف صابون با آب گرم و سپس استفاده از فرچه مخصوص اصلاح است.
ماشين هاي اصلاح: ماشين هاي اصلاح به وسيله تيغ هاي دوار که پشت يک صفحه فلزي سوراخ سوراخ قرار دارند، کار مي کنند. اين صفحه از برخورد مستقيم پوست با تيغ جلوگيري مي کند. امروزه مدل هاي مختلف و متعددي از اين ماشين ها وجود دارند که هدف همگي آنها اصلاح راحت تر، سريع تر و موثرتر است. جهت حرکت ماشين روي پوست بسته به نوع تيغ هاي شان متفاوت است. براي تيغ هاي مدور بهتر است حرکت دايره يي و براي تيغ هاي سيلندري يا نوساني بهتر است به صورت حرکات بالاو پايين رونده باشد. معمولاً ماشين هاي اصلاح نيازي به استفاده از لوسيون قبل يا بعد از اصلاح ندارند و مي توان خشک استفاده کرد. نکته يي که وجود دارد اين است که اين ماشين ها بايد براي هر فرد به صورت شخصي استفاده شود، چرا که تماس مستقيم اين ماشين ها با پوست صورت مي تواند عوامل عفوني ميکروبي و قارچي را به راحتي به فرد ديگر منتقل کند. به همين دليل توصيه مي کنيم که حتي در صورت استفاده شخصي از دستگاه پس از هر بار استفاده صفحه فلزي با کمي الکل پاک شود. برخي شرکت هاي سازنده، محلول هاي ضدعفوني کننده خاصي را براي استفاده بعد از اصلاح عرضه مي کنند که مي توان از آنها نيز استفاده کرد. پس از هر چند بار اصلاح صفحه فلزي دستگاه را جدا کرده، اولاً از لابه لاي تيغ ها، قطعات مو را با فرچه هاي مخصوص کوچک پاک کنيد و ثانياً صفحه فلزي را با آب و صابون شسته و خشک کنيد. اگر فردي موهاي ريشش بلند باشد، بايد ابتدا با قيچي يا يک دستگاه پيرايشگر الکتريکي موها را به حد کافي کوتاه کرده و سپس از ماشين هاي اصلاح استفاده کند.
آيا تيغ موجب ضخيم شدن و افزايش رشد مو مي شود
تيغ زدن موها تاثيري بر ضخيم شدن و افزايش رشد موها ندارد، اما موجب مي شود موي در حال استراحت به فاز فعال برود و اين همان چيزي است که متخصصان پوست و مو از آن هنگام ليزردرماني استفاده مي کنند، بدين ترتيب خانمي که مي خواهد براي درمان موهاي زائد صورت از ليزردرماني استفاده کند بايد قبل و حين درمان با ليزر، موهاي زائدش را با تيغ اصلاح کند.
آيا زدودن موهاي زير بغل به ويژه در خانم ها با سرطان سينه ارتباط دارد
پاسخ به اين سوال بسيار مشکل است. در تحقيقي که در سال 2003 در مجله اروپايي پيشگيري از سرطان به چاپ رسيد بين مصرف مکرر ضدعرق ها و خوشبوکننده ها و زدودن موهاي زير بغل با تيغ و به ويژه شروع سرطان سينه در سنين پايين ارتباطي وجود داشته است. در اين تحقيق علت اين مساله جذب بيشتر املاح آلومينيوم به دنبال تيغ زدن ناحيه مطرح شده است. املاح آلومينيوم مکرراً در ترکيبات خوشبوکننده و ضدتعريق زير بغل به کار مي روند.
اصلاح با تيغ چه عوارضي را ايجاد مي کند
بريدگي، خراشيدگي، تحريک و احساس گم کردن چيزي از عوارض اصلاح با تيغ محسوب مي شوند. برخي افراد که داراي موهاي مجعد هستند پاسخ التهابي نامناسبي به اصلاح با تيغ مي دهند که به آن سودوفوليکوليت ريش يا RAZER BUMPS گفته مي شود که ناشي از فرورفتن نوک موهاي بريده شده با تيغ، داخل پوست و ايجاد جوش هاي التهابي است. بسياري از عوارض را مي توان با استفاده از تيغ تازه، مصرف زياد لوبريکانت و پرهيز از فشار زياد تيغ روي پوست و همچنين استفاده از فرچه اصلاح به حداقل رساند. از عوارض ديگر تيغ خونريزي و نيز بر جا ماندن )گاهي از مواقع( جوشگاه هاي بدشکل روي پوست است. اگر افراد براي اصلاح از تيغ هاي شخصي استفاده نکنند امکان انتقال بيماري هاي ويروسي مثل ايدز و هپاتيت وجود دارد. به همين دليل افراد هنگام مراجعه به پيرايشگاه ها و آرايشگاه ها، بايد دقت کنند تيغ هاي مصرفي نو باشند. از ديگر مشکلات شايع استفاده از تيغ، سوختگي با تيغ است. در اين حالت يک خراش خفيف قرمز رنگ ظاهر شده و معمولاً پس از چند ساعت، تا يکي دو روز )بسته به شدت آن( رفع مي شود. در موارد شديد، سوختگي مي تواند با جوش هايي در اطراف موهاي اصلاح شده يا جوش هاي چرکي همراه شود. سوختگي به ويژه در افرادي که موهاي ضخيم را در نواحي با پوست حساس تيغ مي زنند )مثل کشاله ران، زير بغل، سينه و ريش( شايع تر است. از ديگر علل سوختگي با تيغ، تيغ زدن هاي پشت سر هم، استفاده از تيغ کند، اصلاح با تيغ به صورت خشک، فشار زياد هنگام اصلاح، اصلاح بيش از حد سريع يا خشن و اصلاح در خلاف جهت رويش موها است. راه هاي پيشگيري از اين سوختگي عبارتند از مرطوب کردن صورت، استفاده از فرچه اصلاح و کف صابون، استفاده از ژل مرطوب کننده، اصلاح در جهت رويش موها، اجتناب از اصلاح کردن هاي مکرر و پشت سر هم، پرهيز از خاراندن يا تحريک بعد از اصلاح، پرهيز از فرآورده هاي محرک مثل ادکلن و عطرها روي ناحيه اصلاح شده و استفاده از کرم هاي after shave حاوي نرم کننده ها و مرطوب کننده.
*متخصص پوست و مو و عضو هيات علمي دانشگاه شهيد بهشتي
