فتوشاپ... داستان از كجا شروع شد...!؟ ( قسمت چهارم )
تاریخچه فتوشاپ
فتوشاپ سال‌هاست که پرفروش‌ترین نرم‌افزار ویرایشگر تصاویر نقشه‌بیتی در سراسر دنیا محسوب می‌شود و آنچنان معروف و محبوب شده که به استانداردی برای برنامه‌های ویرایشگر عکس تبدیل شده است.
این نرم‌افزار به عنوان یکی از بزرگترین منابع درآمد شرکت ادوبی هر ساله سود سرشاری را به سوی این شرکت معتبر نرم‌افزاری سرازیر می‌کند. اما همین فتوشاپ غول‌پیکر امروزی، در ابتدای کار محصول بسیار کوچکی بود که اگر استعداد و تلاش تعدادی از دانش‌آموختگان دانشگاه میشیگان نبود، شاید هرگز به موقعیتی این‌چنین نمی‌رسید. :46:
هنوز هم ادوبی در نزد بسیاری از گرافیست‌ها به عنوان "سازنده فتوشاپ" معروف است و کمتر کسی از کاربران معمولی می‌داند که شرکت ادوبی در ابتدا تنها یک توزیع کننده فتوشاپ بوده است. تاریخ بالندگی فتوشاپ پر است از فراز و نشیب‌هایی که دانستن آن آموزنده و جالب است و این مقاله حاوی دوره ای ده ساله (یعنی از 1990 تا 2000) از این تاریخ است.
آغاز داستان
سال‌ها پیش در پاییز سال 1987 Thomas knoll، دانشجوی دکترای رشته Computer Vision در حال کار روی برنامه‌ای بود که بتواند تصاویر طیف خاکستری کامپیوتری را روی مانیتورهای سیاه‌و‌سفید نقشه‌بیتی به نمایش درآورد. این برنامه به نوعی سرگرمی دوره دانشجویی نول محسوب می‌شد که فارغ از درس‌های دوره دکتری، در خانه خود و روی کامپیوتر مک پلاس خانگی‌اش روی آن کار می‌کرد. این کد برنامه به هیچ وجه مربوط به رساله پایان‌نامه نول نمی‌شد و خود او نیز در اوایل کار هرگز فکر نمی‌کرد که این برنامه ساده او قرار است روزی به بزرگترین نرم‌افزار ویرایش تصویر تبدیل شود.
این برنامه نظر John، برادر نول را جلب کرد. جان در آن زمان در شرکت بزرگ (Industrial Light and Magic (ILM در مارین کانتری کالیفرنیا مشغول به کار بود. ILM مرکز جلوه‌های ویژه تصویری در شرکت عظیم لوکاس فیلم بود که در آن زمان بزرگترین و معتبرترین شرکت فیلم‌سازی به شمار می‌رفت. با تهیه فیلم جنگ‌های ستاره‌ای، لوکاس فیلم ثابت کرده بود که جلوه‌های تصویری کار‌آمد می‌توانند با ترکیب شخصیت‌های خیالی و داستانی دور از ذهن، به یک پدیده در دنیای سینما تبدیل شوند.:18:
در پی موفقیت عظیم آن فیلم، همه در پی یافتن راه‌حل‌های دیجیتالی برای چنین مقاصدی بودند و به همین علت جان نیز به محض اطلاع از پروژه برادرش، از او خواست که از برنامه‌اش برای تولید تصاویر دیجیتالی استفاده کند. این برنامه ساده Display نام داشت و نمایش تصاویر دیجیتالی توسط این برنامه نتیجه خوبی را به دنبال داشت که نقطه سرآغاز کار این دو برادر شد. خود جان چنین تعریف می‌کند:
"من نمی‌دونستم چطور می‌شه از Display استفاده کرد. وقتی برای اولین بار یک عکس سیاه و سفید رو با اون باز کردم، از جان پرسیدم آیا می‌تونه کد برنامه رو جوری تغییر بده که تصاویر رو با فرمت‌های دیگه هم ذخیره کنه؟! اگهDisplay می‌تونست چنین کاری کنه اونوقت من می‌تونستم با اون از عکس برنامه‌های دیگه خروجی بگیرم. من چندتا عکس رو که از کامپیوترهای لایت اند مجیک آورده بودم، توی Display باز کردم. اما روی کامپیوتر من خیلی تیره نمایش داده شدند. بنابراین دوباره از توماس پرسیدم: میتونی کاری کنی که این عکس‌ها کمی روشن‌تر بشن یا مثلا مقدار شفافیت اونها رو تغییر بدی؟"
همین سوال ساده سرآغاز کار بر روی نرم‌افزاری شد که امروزه آن را با نام فتوشاپ می‌شناسیم.:27:
جان توسط پدرش که در دانشگاه میشیگان سمت استادی داشت، ترتیب سفارش یک کامپیوتر Macintosh II را که اولین مدل رنگی محسوب می‌شد داد. به محض خریداری این کامپیوتر، نول دوباره شروع به کار روی برنامه کرد، به نوعی که بتواند روی مانیتورهای رنگی نیز کار کند. آن دو به مدت چند ماه به طور مداوم روی این پروژه کار کردند تا بتوانند قابلیت‌های نمایشی آن را افزایش دهند. در همان زمان به اصرار جان، توماس کدهای مخصوص خواندن و ذخیره‌کردن فرمت‌های مختلف رنگدانه‌ها را به برنامه‌اش اضافه کرد که همان کد‌ها سال‌ها بعد تبدیل به فیلترهای plug-in تصویرهای نقشه بیتی شدند.
توماس پس از مدتی کار روی برنامه‌اش موفق به ساخت ابزار منحصر به‌فرد محدوده انتخاب (Selection Tool) شد که بدون اینکه لبه‌های زمخت و ناهموار ایجاد کند، قابلیت جدا کردن مناطق رنگی را داشت. او همچنین توانست قابلیت‌های فوق‌العاده‌ای مثل Levelها را برای تنظیم تنالیته تصویر، Hue and Saturation را برای تنظیمات رنگی و نیز قابلیت‌های رنگ‌آمیزی را برای تغییر رنگ مناطق مورد نظر در تصاویر نقشه‌بیتی فراهم کند.
در تابستان 1988 بود که جان بالاخره به این نتیجه رسید که کاربرد برنامه ساخته شده به حدی از انتظار رسیده است که بتوان از آن به عنوان یک محصول تجاری استفاده کرد.
توماس از این فکر جان شگفت زده شد:" جداً فکر می‌کنی بتونیم این برنامه رو به کسی بفروشیم؟ من که فکرش رو نمی‌کنم. " جان با خوش‌بینی برادرش را متقاعد کرد که این کار اصلا دور از ذهن نیست و به او قول داد که سعی‌اش را می‌کند تا از برنامه ساخته شده، یک نرم‌افزار تجاری بسازد.
جان راست می‌گفت. فروش چنین برنامه‌ای به همین سادگی‌ها نبود و کار بسیار زیاد‌تری لازم داشت تا به چنین نتیجه‌ای برسد. اما جان دست‌بردار نبود. :21:
در همان زمان بود که جان در نشریه MacWeek آگهی تبلیغ نرم‌افزار ویرایشگری را دید که PhotoMac نام داشت. دیدن آن آگهی باعث شد که جان بیشتر در فکر فروش نرم‌افزار خودشان بیفتد. به همین علت برای تحقیق پیرامون نرم‌افزار جدید راهی همایش SIGGRAPH شد. نتیجه همایش برای او رضایت‌بخش بود. طوری که خود او می‌گوید"ما هیچ نگرانی‌ای از آن نرم‌افزار نداشتیم. برنامه ما قابلیت‌های بزرگی داشت که PhotoMac فاقد آن‌ها بود" و درحقیقت تعجب کرده بود که برنامه‌ای با چنین قابلیت‌های سطح پایینی می‌تواند فروخته شود! توماس بارها و بارها نام برنامه خودشان را تغییر داد و هر بار که نام جدیدی برای آن برمی‌گزید چیز دیگری نظرش را جلب می‌کرد و باعث می‌شد دوباره آن را تغییر دهد. دقیقا مشخص نیست نام فتوشاپ از کجا گرفته شد.
به نظر می‌رسد این نام را یکی از افراد مورد اعتماد او به وی پیشنهاد داد و در حقیقت این نام آخرین نامی بود که برگزیده شد و روی نرم‌افزار مورد نظر باقی ماند. :11:
