۵۰,۰۰۰ سال بعد، آسمان شب چه شکلی خواهد بود؟
۵۰,۰۰۰ سال بعد، آسمان شب چه شکلی خواهد بود؟
همانطور که الگوی ظاهری ستارگان در روزگار ما با آنچه اجداد باستانی ما تصور می کردند فرق میکند؛ اگر نوادگان ما 500 قرن بعد هنوز روی زمین باشند تا به آسمان شب بنگرند، صور فلکی را به شکلی متفاوت خواهند دید.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
نمایش اسلاید
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دب اکبر: به طور کلی، ستارگانی از کهکشان راهشیری که در فاصله نزدیکتری به ما قرار دارند، به نظر میرسد که در آسمان بیشتر حرکت میکنند. در مقایسه با سایر صور فلکی، ستارگان تشکیل دهنده صورت فلکی دب اکبر نسبتا نزدیک زمین قرار دارند. در نتیجه، ساختار ستارگان آن در طول زمان دگرگون خواهد شد. ملاقه این صورت فلکی صافتر می شود، دسته آن خمیدگی بیشتری پیدا میکند، و سایر ستارگان آن نیز موقعیت خود را نسبت به یکدیگر تغییر میدهند.
نمایش اسلاید
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دب اصغر: این خرس کوچک آسمانی شکل کلی خود را حفظ خواهد کرد. اما ستارگانی که پاهای پشتی آن را شکل میدهند، به اندازه کافی جابهجا میشوند که خرس کوچک طی 50 هزار سال آینده دیگر ملاقهای نداشته باشد.
نمایش اسلاید
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
شکارچی: استخوانبندی پیکره اصلی صورت فلکی شکارچی تغییر چندانی نخواهد داشت، چرا که عمدتا از غولهای ستارهای مانند رجلالجبار (Rigel) و جرزمالجبار (Bellatrix) تشکیل شده است. این ستارگان هزاران سال نوری از زمین فاصله دارند و لذا اصولا حرکت آنها در آسمان به چشم نمیآید. اما چند ستاره کوچکتر و نزدیکتر که گرز و سپر شکارچی را تشکیل میدهند، موقعیت خود را کاملا تغییر میدهند.
نمایش اسلاید
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
ثور: به نظر میرسد یکی از ستارگان صورت فلکی ثور (گاو) که نزدیک چشم چپ آن قرار دارد، به تدریج راه خود را از سایر ستارههای گروه جدا میکند. دلیلش هم این است که این ستاره اصولا جزو گروه ستارگان ثور نیست. ستارگان واقع در ساختار Y شکل این صورت فلکی عمدتا بخشی از خوشه ستارهای قلائص (Hyades) هستند، اما یکی از آنها در واقع ستارهای بسیار دور است که به طور اتفاقی با ستارگان قلائص در یک راستا قرار گرفته است. با گذشت زمان کافی، این ستاره از سایر گروه جدا خواهد شد.
نمایش اسلاید
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
اژدها: خمیدگی مارمانند صورت فلکی اژدها (تنین) در گذر زمان به خطی شکسته و ناهموار مبدل خواهد گشت. ستارگانی که این صورت فلکی را تشکیل میدهند، در مقایسه با ستارگان سایر صور فلکی کوچکتر، و به زمین نزدیکتر هستند. این بدان معناست که این ستارگان نسبت به یکدیگر جابجایی زیادی خواهند داشت.
بهترین تصاویر فضایی هفته: از دهانه کیکفنجانی تا رنگینکمان مهتابی
نجوم - در این گزارش تصویری، بهترین عکسهای فضایی چند روز اخیر را به انتخاب سایت نشنال جئوگرافیک با هم مرور میکنیم: از علامت دودی و دهانه کیک فنجانی گرفته، تا رنگینکمان مهتابی و دنبالهدار گرگومیش.
کشف نورانی: در این عکس، نمایی از عظیمترین فوران سطح خورشید در سال 2012/1391 را میبینید که در 31 آگوست 2012 رخ داد و باعث روانه شدن ذرات و امواج ضربهای به سوی زمین شد. دانشمندان تصور میکنند که این موج مواد مسئول شکلگیری یک کمربند تابشی است که به دور زمین چرخ خورده است، ولی تا پیش از این هیچ کس آن را ندیده بود. در حالت عادی، زمین توسط دو کمربند تابشی دوناتشکل موسوم به کمربند وان آلن احاطه شده است. دانشمندان حدود 60 سال است که از وجود این کمربندها آگاهی دارند. اما چیزی که دانشمندان اخیرا کشف کردهاند ناحیه تابشی سومی است که آنها گمان میکنند فوران 31 آگوست 2012 / 10 شهریور 1391 (عکس بالا) مسئول شکلگیری آن است. این کمربند جدید تنها 4 هفته عمر داشت، و پس از آن موج ضربهای دیگری که توسط خورشید ساطع شده بود آن را تخریب کرد.
دنبالهدار گرگومیش: طرفداران تماشای آسمان در نیمکره جنوبی زمین بسیار خوششانس هستند که میتوانند به دنبالهدار تازه کشف شده PanSTARRS نگاه کنند. این عکس، دنبالهدار مذکور را در گرگومیش (فلق) اول صبح ملبورن استرالیا به تصویر میکشد. دوستداران نجوم در نیمکره شمالی زمین برای دیدن این دنبالهدار باید تا هفته آینده صبر کنند.
نور لیزر: این عکس مربوط به آزمایش آخرین لیزر تلسکوپ VLT رصدخانه جنوبی اروپا، PARLA است. اخترشناسان VLT در شیلی از لیزر برای کالیبره کردن تلسکوپ استفاده میکنند تا اعوجاجات تصاویر خود را که ناشی از وجود جو زمین است تصحیح کنند. این کار به آنها امکان میدهد تا آینههای قابل تنظیم نصب شده روی تلسکوپ را به صورت آنی حرکت دهند و تصاویر واضحتری به دست آورند.
دهانه کیک فنجانی: عارضهای که در عکس بالا میبینید، دهانه شیاپارلی E را بر روی ماه نشان میدهد که توسط مدارگرد شناسایی ماه ناسا عکسبرداری شده است. این عارضه در Oceanus Procellarum (اقیانوس طوفان) و نزدیک لبه غربی نیمه رو به زمین ماه قرار دارد. تخته سنگهای روشن این سو و آن سوی دهانه همانند دانههای شکر بر روی کیکهای فنجانی به نظر میرسند. نامگذاری این دهانه به افتخار جیووانی شیاپارلی انجام شده است، اخترشناس ایتالیایی قرن نوزدهم که مشاهدات وی از وجود «کانالهایی» روی مریخ باعث به وجود آمدن این ایده عمومی شد که حیات هوشمند سیاره سرخ، این آبراههها را برای آبیاری دنیای خود روی سطح سیاره حفر کردهاند.
علامت دودی: آتشسوزی جنگلی در جنوب غربی استرالیا باعث شده است تا ستونی از دود بر فراز تنگه Bass ایجاد شود. این عکس توسط طیفسنج عکسبرداری تفکیک متوسط (MODIS) ماهواره Terra ناسا گرفته شده است.
رنگین کمان دوتایی: این عکس زیبا در جزیره مائوی هاوایی، رنگین کمان مهتابی (Moonbow) دوگانهای را بر فراز اقیانوس آرام به تصویر میکشد. رنگین کمان وقتی ایجاد میشود که قطرات آب، نور خورشید را به رنگهای سازنده آن تفکیک میکنند. اصل مشابهی برای رنگین کمانهای مهتابی صادق است؛ با این تفاوت که به جای نور مستقیم خورشید، نور منعکس شده خورشید از سطح ماه به واسطه رطوبت موجود در جو تجزیه میشود. از آنجاییکه مهتاب بسیار کم نورتر از خورشید است، تشخیص رنگهای رنگین کمان مهتابی توسط چشم غیرمسلح دشوارتر است. نوردهی طولانی مدت، مانند نوردهی 20 ثانیهای عکس بالا، میتواند رنگهای رنگین کمان را برای ما قابل مشاهده سازد.
حیرتانگیزترین تصاویر ۸ سیاره منظومه شمسی
نجوم - هر کدام از سیارات -و تک سیاره کوتوله- منظومه شمسی ما، با بهترین عکسی که تا کنون از آن تهیه شده است معرفی میشود. در این گزارش تصویری به تک تک همسایههای کیهانی خود سلامی میکنیم.
تیر (عطارد): این عکس که توسط فضاپیمای مسنجر ناسا گرفته شده است، کاملترین تصویری است که تا کنون از تیر تهیه شده است. این عکس به تازگی و در تاریخ 22 فوریه 2013 / 4 اسفند 1391 گردآوری شده است.
ناهید (زهره): تاریخ این عکس به سال 1996 / 1375 باز میگردد؛ زمانیکه کاوشگر ماژلان در مدار این سیاره قرار داشت. اگرچه این کاوشگر که با نام نقشهبردار راداری ناهید نیز شناخته میشد از سال 1989 / 1368 در مدار قرار داشت؛ اما این عکس بهترین تصویری است که طی ماموریت طولانی آن از دومین سیاره منظومه شمسی تهیه شده است. لکههای تیره سرتاسر سیاره حاصل برخوردهای شهابسنگی هستند و آن منطقه روشن سمت راست مرکز سیاره، رشته کوه عظیم Ovda Regio است.
زمین: 40 سال پس از آنکه عکس معروف «تیله آبی» نشان داد که سیاره ما از فاصله دور چطور به نظر میرسد، ناسا این نسخه به روز شده آن را منتشر کرد؛ عکسی که توسط ماهواره NPP گرفته شده است.
بهرام (مریخ): برای دیدن بهترین عکس بهرام باید به سال 1980 / 1359 بازگشت. اگرچه تلاشهای اخیر در خصوص مریخ به برخی از باکیفتترین تصاویری بدل شدهاند که تا کنون از سیاره سرخ به دست آمدهاند؛ اما اغلب آنها از فاصله نزدیک و یا از روی سطح سیاره گرفته شده است. اگرچه همه آنها تصاویری حیرتانگیز هستند، اما عکسی که بتواند معرف بهرام باشد باید به سبک عکسهای «تیلهای» گرفته شده باشد. این عکس باشکوهترین عکس این سبک به شمار میرود، و نتیجه کنار هم چیدن تصاویر تهیه شده توسط مدارگرد وایکینگ 1 است. عارضه زخممانند وسط عکس Valles Marineris است، درهای عظیم در امتداد استوای سیاره که بزرگترین دره در تمام منظومه شمسی محسوب میشود.
برجیس (مشتری): بهترین عکس برجیس هنگام پروازی کنارگذر گرفته شده است؛ عکس که در نوامبر 2003 / آبان 1382 توسط دوربین نصب شده بر روی فضاپیمای کاسینی ناسا و هنگام سفر آن به سوی سیاره کیوان تهیه شده است. هر چیزی که شما در این عکس میبینید، در واقع مجموعهای ابر و نه سطح سیاره است. حلقههای سفید و برنزی هر کدام انواع مختلفی از پوشش ابری هستند. نکته برجسته عکس این است که رنگهای آن بسیار نزدیک به چیزی هستند که چشم انسان میبیند.
کیوان (زحل): زمانیکه کاوشگر کاسینی پس از سفری طولانی و عبور از کنار برجیس بالاخره به کیوان رسید، مشخص شد که تحمل این همه سختی ارزشش را داشت. عکسهای تهیه شده توسط کاسینی از کیوان و ماههای آن فوقالعاده هستند. این عکس از کنار هم گذاشتن عکسهای گرفته شده از کیوان حین اعتدال سیاره در ژوئن 2008 / خرداد 1387 به دست آمده است؛ ترکیبی از 30 عکس که در فاصله 2 ساعت گرفته شده است. در زمان گرفتن این عکسها، کاسینی در فاصله حدود یک میلیون و دویست هزار کیلومتری و زیر صفحه استوایی سیاره قرار داشت.
اورانوس: بیچاره اورانوس. در سال 1986 / 1365 زمانیکه فضاپیمای ویجر 2 در سفر خود به سوی مقصدی نامعلوم از کنار نخستین «غول یخی» منظومه شمسی گذشت، این سیاره چیزی به جز کرهای سبزآبی بدون هیچ عارضهای به نظر نمیرسید. دلیل این امر وجود غباری از ابر متان است که آخرین لایه گازهای یخزده این سیاره کمتر شناخته شده منظومه شمسی را تشکیل میدهد. تصور میشود که ابرهای آب جایی در زیر این سیاره وجود دارد؛ البته نمیتوان از بابت این موضوع مطمئن بود.
نپتون: نپتون آخرین سیاره منظومه شمسی بر اساس نظر فنی اخترشناسان است. کشف این سیاره در سال 1846 / 1225 و بر اساس محاسبات ریاضی صورت گرفت. تغییرات مداری اورانوس بود که باعث شد الکسیس برووارد اخترشناس به این کشف برسد که باید سیاره دیگری در ورای اورانوس وجود داشته باشد. شاید این عکس چندان عکس خوبی نباشد، چرا که فضاپیماهای ساخته دست بشر تنها یکبار از این سیاره بازدید کردهاند. ویجر 2 تنها کاوشگری است که در سال 1989 / 1368 از کنار این سیاره عبور کرده است. به سختی میتوان حسی از اوضاع در سطح نپتون داشت؛ چرا که دمای آنجا تنها اندکی بالاتر از صفر مطلق است، و شدیدترین بادهای منظومه شمسی با سرعت بالغ بر 2100 کیلومتر بر ساعت در آن میوزند. در حقیقت اطلاع ما از نحوه شکلگیری این سیاره و یا عملکرد آن بسیار ناچیز است.
پلوتو: شاید از نظر فنی پلوتو یک «سیاره کوتوله» و نه سیارهای عادی باشد، اما باز هم نمیتوان به راحتی از کنار نام آن گذشت. پلوتو آخرین جرم بزرگ در مرزهای نزدیک منظومه شمسی به شمار میرود، که همچنین به این معناست که ما اطلاعات اندکی داریم که این جرم چه شکلی است یا اوضاع در آنجا چگونه است. این عکس نیز تصویری رایانهای است که بر اساس مشاهدات تلسکوپ فضایی هابل خلق شده است. رنگها بر اساس حدسیات ترکیب شدهاند و سطح آن نیز الزاما ناواضح است، چرا که ما واقعا نمیدانیم شبیه چیست.
khabaronline.ir
بهترین تصاویر فضایی هفته: از برکه یاقوت و کهکشان گردابی تا آبگذرهای سیاره سرخ
نجوم - در این گزارش تصویری، بهترین عکسهای فضایی چند روز اخیر را به انتخاب سایت نشنال جئوگرافیک با هم مرور میکنیم: از برکه یاقوت و کهکشان گردابی گرفته، تا پیشامدگی خورشیدی و آبگذرهای سیاره سرخ.
کهکشان گردابی: به کمک لنزهای پر قدرت خود، تلسکوپ فضایی هابل توانسته است تا این عکس را از کهکشان مارپیچی M77 تهیه کند؛ گروه بزرگی از ستارگان که در فاصله 45 میلیون سالنوری از زمین قرار دارند. نواحی قرمز و آبیرنگ عکس بیانگر مناطقی هستند که ستارگان جدید کهکشان در آنجا شکل میگیرند. درخشش کلی کهکشان نشان دهنده این است که کل این سامانه سرشار از گاز یونیزه شده است.
جدا شده: پس از اتصال به ایستگاه فضایی بینالمللی در ماه گذشته برای تحویل تدارکات، کپسول فضایی دراگون اسپیسایکس در تاریخ 26 مارس / 6 فروردین با موفقیت از ایستگاه جدا شد تا به زمین باز گردد. اسپیسایکس نخستین شرکت خصوصی است که با موفقیت توانسته است به ایستگاه فضایی بینالمللی متصل شود.
آبگذرهای سیاره سرخ: آبگذرهای موجود بر روی مریخ که به احتمال فراوان در اثر ذوب شدن دیاکسید کربن منجمد ایجاد شدهاند، نشان دهنده سرنخهایی از گذشته و حضور آب بر سطح این سیاره هستند؛ آبی که شاید زمانی روی سطح مریخ جریان داشته است. دانشمندان ناسا این عکس و تصاویر مشابه آن را به کمک دوربین تفکیک بالای موسوم به HiRISE که بر روی مدارگرد شناسایی مریخ نصب شده است تهیه میکنند.
نگاره اقیانوس: ماهواره Aqua ناسا در حین عبور از فراز اقیانوس هند در روز 21 مارس / 1 فروردین توانست تصویری از ابرهای بالای اقیانوس را که از شمال غربی به سوی جنوب شرقی میرفتند ثبت کند. ماهواره آکوا در سال 2002 / 1381 و به عنوان بخشی از ماموریتی جاهطلبانه برای مطالعه چرخه آب بر روی زمین به فضا پرتاب شده است. همزمان با گردش به دور زمین، این ماهواره به مشاهده اقیانوسها، لایههای ابرها، یخها و همچنین اندازهگیری رطوبت خاک و میزان بخار جو میپردازد.
آسمان نقاشی شده: اواخر زمستان فرصت مناسبی برای مشاهده شفق شمالی یا نور شمالگان در نروژ است. همزمان با رسیدن زمین به نقطه اعتدال بهاری در روز 20 مارس / 30 اسفند که بیانگر فرا رسیدن بهار در نیمکره شمالی و آغاز سال نو ایرانی است؛ عکاس نجومی مشهور کشورمان، بابک امین تفرشی، این عکس زیبا را بر فراز آبدرهای (Fjord) در دریای نروژ و نزدیک ترومسو ثبت کرده است.
صخره سفید: این عکس نمای نزدیک که توسط مریخنورد کیوریاسیتی گرفته شده است، صخرهای کوچک و چند پاره را نشان میدهد که نام Tintina روی آن گذاشته شده است. دانشمندان هنوز نتوانستهاند به طور کامل ماده سفید روشن روی سطح این صخره را شناسایی کنند.
پیشآمدگی دلپذیر: رصدخانه دینامیک خورشیدی ناسا (SDO) این عکس را در تاریخ 16 ماری / 26 اسفند گرفته است؛ زمانیکه یک پیشآمدگی خورشیدی هزاران کیلومتر بالاتر از سطح خورشید از هم پاشیده است. این عکس که در نور فرابنفش گرفته شده است، ابری از ذرات را به تصویر میکشد که قبل از محو شدن درون فضا در نزدیکی محل فوران بر بالای خورشید شناور هستند. پیشامدگیهای خورشیدی که توسط خطوط میدان مغناطیسی خورشید هدایت میشوند، میتوانند پیش از فوران چندین روز یا هفته در بالای سطح خورشید شناور باشند. فوران آنها نیز از چند دقیقه تا چند ساعت به طول میانجامد.
برکه یاقوت: همزمان که بهار و تابستان گرما را به ورقههای یخی گرینلند میآورد، استخرهای آبیرنگ حاصل از یخ ذوب شده در این منطقه پدیدار میشوند که در نهایت نیز راه خود را به سوی اقیانوس پیدا میکنند. این عکس که هفته گذشته منتشر شده است، توسط ماهواره مشاهداتی زمین شماره 1 (EO-1) گرفته شده است؛ ماهوارههایی که برای گرفتن تصاویر جغرافیایی تفصیلی طراحی شدهاند. این برکه و شکافهای عظیم ناشی از آنها به دانشمندان کمک میکند تا شتاب ذوب شدن ورقههای یخی و یخزایی یخچالهای طبیعی را اندازهگیری کنند.
khabaronline.ir
بهترین تصاویر فضایی هفته: از مقارنه دنبالهدار و کهکشان تا جریانهای خلیج مکزیک
نجوم - در این گزارش تصویری، بهترین عکسهای فضایی چند روز اخیر را به انتخاب سایت نشنال جئوگرافیک با هم مرور میکنیم: از بال کیهانی و جریانهای خلیج مکزیک گرفته، تا ترکهای دریای یخ زده آلاسکا و مقارنه کیهانی.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
بال کیهانی: گرداب رنگارنگ عکس بالا که از کنار هم گذاشتن چندین عکس حاصل شده است، ابر کوچک ماژلانی (SMC) است که یکی از نزدیکترین همسایگان کیهانی ما به شمار میرود. در واقع SMC کهکشانی کوتوله است، اما به دلیل نزدیکیاش چنان درخشان است که در نیمکره جنوبی زمین با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است. مشاهدات جدید تلسکوپ پرتو ایکس چاندرا از ناحیه موسوم به «بال» این کهکشان، نخستین نگاه ما به تابش پرتو ایکس از ستارگان جوان مشابه خورشید است که خارج از کهکشان راه شیری قرار دارند. در این عکس، دادههای چاندرا به رنگ بنفش، دادههای مرئی تلسکوپ هابل به رنگ قرمز و سبز و آبی، و دادههای فروسرخ تلسکوپ فضایی اسپیتزر به رنگ قرمز نشان داده شده است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
آماده پرتاب: فضاپیمای حامل فضانوردان روس، در ابری از دود زمین را به مقصد ایستگاه فضایی بینالمللی ترک میکند. این سه فضانورد روز 29 مارس / 9 فروردین و از پایگاه بایکونور قزاقستان عازم فضا شدند. آنها پنج ماه آینده را در کنار سه عضو دیگر ساکن این ایستگاه فضایی، به انجام ماموریت خود خواهند پرداخت.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
عارضه دوگانه: گوراند استراند این عکس گول زننده را از مقارنه دنبالهدار پن-ستارس (راست) و کهکشان آندرومدا روز 4 آوریل / 15 فروردین ثبت کرده است؛ عکسی که در 70 کیلومتری شمال اشترساند سوئد و در منطقهای عاری از آلودگی نوری، با نوردهی 30 دقیقهای گرفته شده است. شاید این دو جرم در این عکس هم اندازه به نظر برسند، اما واقعیت این است که مقایسه آنها چیزی فراتر از مقایسه فیل و فنجان است و فاصله زیاد بین آنها باعث چنین برداشتی میشود. آندرومدا به عنوان نزدیکترین کهکشان همسایه راه شیری حدود 2.5 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد، در حالیکه فاصله پن-ستارس از ما تنها 1.3 واحد نجومی است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
جریانهای خلیج: در حین عبور از فراز خلیج مکزیک، ماهواره Suomi NPP با استفاده از دوربین فروسرخ خود به ثبت دمای آب دریا پرداخته است. در تصاویر ماهوارهای، آبهای گرمتر به رنگ روشن و آبهای سرد به رنگ تیره دیده میشوند. جریان حلقهای (Loop Current) که در میانه خلیج مکزیک دیده میشود، جریانی بزرگ و گرم است. آب ورودی از حوزه آبریز رودخانه میسیسیپی که در اثر ورود آبهای زمستانی دریاچههای منطقه سرد شده است، باعث تیرهتر شدن ناحیه شده است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
ترکهای یخی: این تصویر ماهوارهای دریای یخزده ساحل شمالی آلاسکا است؛ عکسی که توسط ابزار رادیومتری تصویربردار فروسرخ مرئی (VIIRS) ماهواره Suomi NPP ناسا گرفته شده است، شاید دریاهای یخ زده قطب شمال شبیه به یک تکه واحد یخ شناور به نظر رسند، اما ترکهای عظیمی که در این عکس دیده میشوند حقیقت را روشن می کنند: این دریا در واقع مجموعهای از قطعات کوچکتری است که بسته به باد و جریانهای اقیانوسی، جابهجا می شوند و با یکدیگر برخورد میکنند.
khabaronline.ir
