دسترسي به اينترنت جهاني محدود نميشود
ایتنا- باقر افخمی: "با راهاندازي شبكه ملي اطلاعات، سرعت دسترسي كاربران نهايي به اينترنت افزايش يافته و طبيعي است كه كاربران با سرعت بيشتري به سايتها دسترسي خواهند داشت."
عضو اصلي شوراي حل اختلاف جرايم اينترنتي دادگستري كل استان تهران تاكيد كرد: بايد به اين موضوع توجه داشت كه با راهاندازي شبكه ملي اطلاعات، هيچ محدوديتي براي دسترسي به اينترنت جهاني براي كاربران به وجود نخواهد آمد.
به گزارش ایتنا باقر افخمي در گفتوگو با ايسنا، اظهار كرد: متاسفانه عدهاي اين نگراني را دارند كه با راهاندازي اينترنت ملي، دسترسيها محدود ميشود در صورتي كه اين طور نيست و اين شبكه داراي تبعات بسيار خوبي خواهد بود.
وي تاكيد كرد: با توجه به اين كه با راهاندازي شبكه ملي اينترنت، ديتاسنترها در داخل كشور نصب شده و ميزباني هاستها به كشور منتقل ميشود، بنابراين سرعت دسترسي كاربران به اينترنت افزايش مييابد.
عضو شوراي حل اختلاف جرايم اينترنتي دادگستري كل استان تهران تصريح كرد: با راهاندازي شبكه ملي اطلاعات، سرعت دسترسي كاربران نهايي به اينترنت افزايش يافته و طبيعي است كه كاربران با سرعت بيشتري به سايتها دسترسي خواهند داشت.
اين مديرشركت اينترنتي اظهار كرد: جنگ رواني كه عدهاي پيرامون شبكه ملي اينترنت به راه انداختند صحت ندارد و با راه اندازي شبكه ملي اطلاعات طبيعي است كه كيفيت نيز به نوعي افزايش مييابد.
طرح تفكيك اينترنت از اينترانت آغاز شد
بر اساس بخشنامه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، تمامی ارائه دهندگان خدمات اینترنت، موظف به تفکیک ترافیک اینترنت از اینترانت شدند که به گفته معاون وزیر ارتباطات، این کار هماکنون در برخی شرکتها در حال انجام است.
چندی پیش در سایت متمای سازمان فناوری اطلاعات ایران، بخشنامه ای در خصوص جداسازی ترافیک اینترنت از اینترانت منتشر شد.
این بخشنامه با استناد به مصوبه 120 کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات صادر شده و شرکت مخابرات، دارندگان پروانه انتقال خدمات انتقال داده، خدمات انتقال ماهوارهای، دارندگان پروانه وایمکس، پروانه توزیع اینترنت، تمامی دستگاههای دولتی دارای میزبانی وب و تمامی شرکتهای ارائه دهنده خدمات میزبانی خصوصی، را مورد خطاب قرار داده است.
علی حکیم جوادی در توضیح بخشنامه جدا سازی ترافیک اینترنت از اینترانت، اظهار داشت: باید در کشور به گونهای اینترنت را از اینترانت جا کنیم و این موضوع بسیار مهم است.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: این اتفاق در بسیاری از کشورهای دنیا روی داده و زمانی که یک کاربر میتواند نیاز خود را از منابع داخلی برآورده کند، دلیلی به مراجعه به منابع خارجی نیست.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران تاکید کرد: علاوه بر این، اینترانت، باعث کاهش هزینهها و بهینه شدن استفاده از پهنای باند بینالملل و نیز افزایش حداکثری تولید محتوی در داخل کشور، میشود.
دبیر شورای عالی فناوری اطلاعات در پاسخ به این سوال که " این بخشنامه دقیقا چه موضوعی را به مخاطبان ابلاغ میکند"، توضیح داد: مخاطبان این بخش نامه بیشتر اپراتورها هستند؛ باید در بخش زیرساخت و اپراتورها، مسیر اینترنت و اینترانت را جدا کنیم.
وی ادامه داد: به این طریق کاربری که نیاز به دسترسی داخلی دارد، از اینترانت استفاده کند و کاربری که نیاز به اطلاعات خارجی دارد، از اینترنت استفاده کند.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: بالطبع، قیمت و سرعت اینترانت نیز باید از اینترنت متفاوت باشد.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران تصریح کرد: این شرکت ها، با برگزاری جلسات متعدد برای نحوه این جدا سازی کاملا توجیه شدهاند.
به گزارش فارس حکیم جوادی در پاسخ به این سوال که "آیا اجرای این مصوبه زمانبر خواهد بود"، گفت: خیر؛ بسیاری از شرکـتها این کار را انجام دادهاند؛ همچنین خوشبختانه برخی از شرکتهای pap این کار را انجام دادهاند.
وی در پاسخ به این سوال که " یعنی هم اکنون برای کاربران برخی از شرکتهای pap، ترافیک اینترنت از اینترانت جدا شده " گفت: بله؛ برای برخی شرکتهایی که به صورت آزمایشی این کار را پیاده سازی کردهاند، ترافیک اینترنت از اینترانت جدا شده است و برای شرکـتهایی که در آینده این کار را پیاده سازی خواهند کرد، نیز این کار به راحتی قابل اجرا است.
itanalyze.com
راهاندازي شبكه ملي اطلاعات، نيمه اول امسال
وزير ارتباطات به ايسنا خبر داد:
راهاندازي شبكه ملي اطلاعات، نيمه اول امسال
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
وزير ارتباطات و فنآوري اطلاعات تاكيد كرد: با راهاندازي شبكه ملي اطلاعات ظرفيت پهناي باند 10 برابر ارتقاء خواهد داشت.
رضا تقيپور در گفتوگو با خبرنگار ارتباطات خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) اظهار كرد: با برنامهريزيهاي صورت گرفته و با فازبندي اجراي پروژه شبكه ملي اطلاعات، مردم پي خواهند برد كه اين شبكه نيز دست كمي از اينترنت ندارد و كليه اطلاعات مورد نياز آنها برروي اين بستر موجود خواهد بود و با سرعتي بالا خدمات مختلف را دريافت خواهند كرد.
تقيپور با بيان اينكه از طريق اين شبكه افزايش پهناي باند را شاهد خواهيم بود، گفت: افزايش ضريب امنيت و ارائه خدمات مختلف در حوزههاي اصلي محتوا و زيرساختهاي شبكه از ديگر اموري است كه از طريق اين شبكه انجام ميشود.
وزير ارتباطات و فنآوري اطلاعات با تاكيد مجدد بر اين كه شبكه ملي اطلاعات به هيچ عنوان دسترسي به اينترنت را محدود نميكند، گفت: شبكه ملي اطلاعات، شبكهاي گسترده و قادر به پوششدهي كل فضاي ICT است كه برروي يكي از لايههاي متنوع آن دسترسي به اينترنت ديده شده است و بستري امن را براي تبادلات اطلاعات به ارمغان ميآورد.
وي درباره برخي اظهارات پراكنده درباره شبكه ملي اطلاعات اظهار كرد: شبكه ملي اطلاعات براي نخستين بار در قانون برنامه پنجم توسعه ديده شد و هدف از راهاندازي آن، شبكهاي با مديريت داخلي است تا محتواي بومي را دربربگيرد و نياز كاربران را در داخل كشور برآورده كند و به هيچ عنوان با راهاندازي آن، تغيير در دسترسي به اينترنت صورت نخواهد گرفت.
او درباره برنامههاي اجرا شده در راستاي شبكه ملي اطلاعات تصريح كرد: در حال حاضر جلوتر از برنامه هستيم و مقدمات اجراي اين شبكه ايجاد شده است و فاز يك آن در نيمه اول سال جاري بهرهبرداري خواهد شد.
انتهاي پيام
آغاز طرح تفكيك اينترنت از اينترانت
ایتنا- حکیم جوادی:"این اتفاق در بسیاری از کشورهای دنیا روی داده و زمانی که یک کاربر میتواند نیاز خود را از منابع داخلی برآورده کند، دلیلی به مراجعه به منابع خارجی نیست."
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
بر اساس بخشنامه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، تمامی ارائهدهندگان خدمات اینترنت، موظف به تفکیک ترافیک اینترنت از اینترانت شدند که به گفته معاون وزیر ارتباطات، این کار هماکنون در برخی شرکتها در حال انجام است.
به گزارش ایتنا به نقل از فارس، چندی پیش در سایت متمای سازمان فناوری اطلاعات ایران، بخشنامهای در خصوص جداسازی ترافیک اینترنت از اینترانت منتشر شد.
این بخشنامه با استناد به مصوبه ۱۲۰ کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات صادر شده و شرکت مخابرات، دارندگان پروانه انتقال خدمات انتقال داده، خدمات انتقال ماهوارهای، دارندگان پروانه وایمکس، پروانه توزیع اینترنت، تمامی دستگاههای دولتی دارای میزبانی وب و تمامی شرکتهای ارائه دهنده خدمات میزبانی خصوصی، را مورد خطاب قرار داده است.
علی حکیم جوادی در توضیح بخشنامه جداسازی ترافیک اینترنت از اینترانت، اظهار داشت: باید در کشور به گونهای اینترنت را از اینترانت جا کنیم و این موضوع بسیار مهم است.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: این اتفاق در بسیاری از کشورهای دنیا روی داده و زمانی که یک کاربر میتواند نیاز خود را از منابع داخلی برآورده کند، دلیلی به مراجعه به منابع خارجی نیست.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران تاکید کرد: علاوه بر این، اینترانت، باعث کاهش هزینهها و بهینه شدن استفاده از پهنای باند بینالملل و نیز افزایش حداکثری تولید محتوا در داخل کشور، میشود.
دبیر شورای عالی فناوری اطلاعات در پاسخ به این سوال که " این بخشنامه دقیقا چه موضوعی را به مخاطبان ابلاغ میکند"، توضیح داد: مخاطبان این بخش نامه بیشتر اپراتورها هستند؛ باید در بخش زیرساخت و اپراتورها، مسیر اینترنت و اینترانت را جدا کنیم.
وی ادامه داد: به این طریق کاربری که نیاز به دسترسی داخلی دارد، از اینترانت استفاده کند و کاربری که نیاز به اطلاعات خارجی دارد، از اینترنت استفاده کند.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: بالطبع، قیمت و سرعت اینترانت نیز باید از اینترنت متفاوت باشد.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران تصریح کرد: این شرکت ها، با برگزاری جلسات متعدد برای نحوه این جدا سازی کاملا توجیه شدهاند.
حکیم جوادی در پاسخ به این سوال که "آیا اجرای این مصوبه زمانبر خواهد بود"، گفت: خیر؛ بسیاری از شرکـتها این کار را انجام دادهاند؛ همچنین خوشبختانه برخی از شرکتهای pap این کار را انجام دادهاند.
وی در پاسخ به این سوال که " یعنی هم اکنون برای کاربران برخی از شرکتهای pap، ترافیک اینترنت از اینترانت جدا شده " گفت: بله؛ برای برخی شرکتهایی که به صورت آزمایشی این کار را پیاده سازی کردهاند، ترافیک اینترنت از اینترانت جدا شده است و برای شرکـتهایی که در آینده این کار را پیاده سازی خواهند کرد، نیز این کار به راحتی قابل اجرا است.
itna.ir
شبكه اینترانت ملی نيازهاي كشور را برآورده ميكند
بدون هيچ نگراني،
شبكه اينترانت ملی نيازهاي كشور را برآورده ميكند
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
عضو شورای عالی انفورماتیک کشور تاكيد كرد: اينترنت ملي پرسرعت بوده و براي توسعه ملي كشور بسيار مورد نياز و ضروري است.
حسين طالبي در گفتوگو با خبرنگار فنآوري اطلاعات خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اظهار كرد: فعاليتهايي مثل تجارت الكترونيكي، كسب و كار الكترونيكي، بانكداري الكترونيكي و به طور كلي همه تعاملات داخلي كشور با اينترنت ملي با سرعت بسيار بالا انجام ميشود، بنابراين راهاندازي اين شبكه بسيار مهم و ضروري است.
وي تاكيد كرد: با آغاز به كار اين شبكه، بهانههاي بسياري كه دررابطه با كندي فعاليتهاي بانكداري الكترونيكي، دوركاري الكترونيكي و يا تجارت الكترونيكي مطرح بود، از بين ميرود و بستر امن با سرعتي بسيار بالا و مبتني بر پروتكل شبيه اينترنت ايجاد ميشود كه بدون هيچ گونه نگراني نيازهاي كشور را برآورده ميسازد.
او با بيان اينكه توسعه و كاربرد فنآوري اطلاعات در ايران اگر بخواهد برمبناي فنآوريها و نيازهاي روز كشور انجام شود، به بستر ارتباطي گسترده ملي و با سرعت بسيار بالا نياز دارد، ادامه داد: به عنوان مثال دولت الكترونيكي، كسب و كار الكترونيكي، سلامت الكترونيكي، بانكداري و تجارت الكترونيكي و ساير سرويسهاي الكترونيكي كه بايد در كشور به شهروندان و سازمانهاي مختلف ارائه شود، بايد در بستر امن و پرسرعت انجام شود كه اين بستر الزاما بستر اينترنت نيست بلكه بستري طبق پروتكل اينترنت است.
عضو شورای عالی انفورماتیک کشور گفت: اينترانت ملي بستر اختصاصي ملي و مبتني بر پروتكل اينترنت است كه اصطلاحا به آن اينترانت ملي ميگويند. بنابراين جزو الزامات و پيش نيازهاي گسترش سرويسهاي الكترونيكي در كشور محسوب ميشود كه اگر اين شبكه نباشد، مجبوريم از بستر اينترنت پرسرعت استفاده كنيم كه طبيعي است اينترنت شبكهاي ناامن است و از ابعاد مختلف از جمله ابعاد سياسي و اجتماعي با تهديدهايي مواجه است.
طالبي ادامه داد: دولتمردان و مسوولان زياد به استفاده از شبكه پرسرعت اينترنت راغب نيستند و خيلي از كشورها هم با چنين مشكلي روبرو بودند كه به همين دليل شبكه گستردهاي شبيه اينترنت با پروتكل اينترنت به نام اينترنت ملي را ايجاد كردند.
وي گفت: با آغاز به كار اين شبكه هر فرد و يا هر سازماني با سرعت بالا دسترسي خواهد داشت، در ضمن ميتوان اين شبكه را به گونهاي ايجاد كرد كه به شبكه اينترنت هم متصل شود ولي نه با سرعت بالا بلكه در حد تامين نيازهاي پژوهشگران و با سرعت متوسط.
اين كارشناس ابراز داشت: خيلي از كشورها در اين زمينه فعاليت كردند به عنوان مثال كشور چين شبكهاي كاملا اختصاصي دارد و خيلي از قابليتهاي اينترنت را شبيهسازي و استفاده ميكند و در ديگر كشورها نيز اين گونه است و صدا و سيما ميتواند نقش بسيار مهمي در اين زمينه داشته باشد كه متولي اصلي توليد محتوا در كشور محسوب شده و ميتواند نقش بسياري مهمي در اين زمينه داشته باشد.
انتهاي پيام
یک فاجعه جدی در بخش ارتباطات کشور در حال وقوع است
دغدغههای وزیر سابق ارتباطات:
یک فاجعه جدی در بخش ارتباطات کشور در حال وقوع است
مرجع : همشهری اقتصاد
ایتنا- معتمدی: یکی از مسئولان گفته بود اینترنت ابزار جاسوسی نیست بلکه خود جاسوس است، این تفکر کاملا افراطی است و این را من نوعی کوتهنظری تلقی میکنم؛ این طور باشد باید تلفن را نیز جمع آوری کنند چون از طریق آن هم خلاف امنیتی و هم خلاف سیاسی اتفاق میافتد.
سیداحمد معتمدی، وزیر ارتباطات دولت خاتمی
معصومه بخشی پور- اینترنت از جمله معدود فناوریهایی است که با گذشت چندین سال از ورودش به کشور همچنان دغدغههای خاص خود را در میان مسئولان ، کارشناسان و حتی اقشار مختلف مردم به نوعی به همراه دارد؛ دغدغههای مردم شاید بیشتر به نرخ این پروتکل ارتباطی مربوط میشود و البته تا حدی سرعت دسترسی، اما دغدغه مسئولان جنبههای مختلف فرهنگی ، اجتماعی ، سیاسی و امنیتی را در بر میگیرد و براین اساس شواهد نشان میدهد که مسئولان کشور در هر دورهای برای ارائه و توسعه اینترنت سیاستهای خاصی را در پیش گرفتند.
از آنجایی که حضور اینترنت در زندگی ایرانیها از ده سال پیش تاکنون روز به روز پررنگ تر و بر اهمیت آن افزوده میشود شاید سید احمد معتمدی را که تقریبا ۱۱ سال پیش تصدی مقام وزیر را در وزارتخانه ارتباطات و فناوری اطلاعات برعهده گرفت را بتوان اولین وزیری برشمرد که نقش کلیدی در توسعه ارتباطات کشور به ویژه اینترنت و تلفن همراه داشته است.
با وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت خاتمی در دفتر کارش در دانشگاه پلی تکنیک امیرکبیر در هفتههای آخر سال ۹۰ فارغ از دغدغههای مدیریتی و در قالب یک استاد دانشگاه به گفتوگو نشستم؛ وی که مدرک کارشناسی خود را از این دانشگاه گرفته، فارغالتحصیل رشته کامپیوتر و الکترونیک دیجیتال در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا از دانشگاه پیر و ماری کوری فرانسه است که در سال ۶۳ پس از برگشت از فرانسه در دانشگاه امیرکبیر استخدام شد و پس از آن تجربه فعالیت مدیریتی و حضور در وزارت علوم و فناوری به عنوان معاون وزیر و سازمان پژوهشهای علمیصنعتی را دارد و در نهایت نیز پس از اتمام کار در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به خاستگاه اولیهاش که همان دانشگاه امیرکبیر است برگشته است.
گفتوگو با احمد معتمدی مروری بر خاطرات وی از روزهای نخست حضور اینترنت در ایران و دغدغههای مسئولان در آن زمان برای توسعه اینترنت است تا به امروز که وضعیت فعلی شبکه اینترنت را تحلیل میکند.
• آقای دکتر به عنوان اولین سوال و با توجه به دوران تصدی شما در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مشکلات و چالشهای موجود در این بخش چه بود و با وجود گذشت بیش از ۶ سال از آن زمان، فکر میکنید چه میزان از این چالشها حل شده و وضعیت فعلی را چگونه ارزیابی میکنید؟
طبیعتا در هر بخش و در برهههای زمانی مختلف فرصتها، تهدیدها و چالشهای بسیاری برای کسانی که مسئولیتی بر دوش دارند وجود دارد که در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز این موضوع وجود دارد اما با این وجود چالشهای این بخش قدری متفاوت از بخشهای دیگر است. چرا که برای مثال فناوری اطلاعات و ارتباطات در مسائل فنی، بودجههای و اقتصادی شاید مشابه دیگر بخشها باشد اما از جهاتی این بخش تفاوتهایی با این بخشها دارد. متاسفانه بخش ارتباطات حساسیتهای سیاسی، امنیتی، اجتماعی و فرهنگی دارد که این موضوع کار را تا حدی نسبت به بخشهای دیگر مشکلتر میکند. این موضوع البته مختص ایران نبوده و در کل دنیا نیز دولتها نظارت قوی بر این بخش دارد؛ در ایران نیز به همین دلیل بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات آخرین بخشی است ” با مذاکراتی که انجام شد توانستیم در سیاستهای کلی نظر رهبری، دولت و مجلس ششم را دراین بخش جلب کنیم و قوانینی در زمینه راهاندازی اینترنت اخذ کردیم و به هر حال این بخش را ساماندهی کردیم. همچنین مصوبه انجام این مهم را از شورایعالی انقلاب فرهنگی گرفتیم تا تمامیمسیر در یک چارچوب مشخص قرار گیرد و اساس توسعه اینترنت و به طور کل فناوری اطلاعات و ارتباطات گذاشته شود.“
که خصوصی شده است.
• پس به اعتقاد شما مباحث نظارتی و امنیتی جزء ماهیت فناوری اطلاعات و ارتباطات به حساب میآید و مربوط به ایران نیست؟
بله این ماهیت ارتباطات و فناوری اطلاعات است و در هر کشوری کم یا زیاد وجود دارد؛ در ایران علاوه بر مسائل سیاسی مسائل فرهنگی این بخش نیز مدنظر است و به دلیل ماهیت نظام و انقلاب میتوانیم بگوییم قویتر از کشورهای دیگر به آن توجه میشود. در کشورهای غربی نیز اگر بگوییم به ارتباطات از جنبه فرهنگی آن اهمیت داده نمیشود اما بحث سیاسی آن مدنظر دولتها است.
• با این وجود به نظر میرسد توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات جنبههای امنیتی و سیاسی کشورها را بیشتر و پررنگ تر میکند؟
به طور قطع همینطور است چرا که در گذشته تنها وسیله ارتباطی تلفن ثابت بود که بیشتر از جنبههای امنیتی به آن نگاه میشد تا سیاسی؛ اما با آمدن اینترنت و تلفن همراه و تلفیق این دو و نیز سرویسهایی مانند MMS و SMS که روی موبایل عرضه شد این مباحث ابعاد وسیعتری به خود گرفت؛ البته این حساسیتها در عین حال که میتواند در جاهایی به فرصت تبدیل شود از طرفی نیز میتواند به عنوان یک تهدید تلقی شود چرا که در بسیاری از موارد حساسیتهای بیش از اندازه میتواند توسعه یک بخش را با چالش اساسی روبرو کرده و مانع توسعه آن شود.
• این موضوع هم اکنون و برای بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات کشورمان تا چه حد صدق میکند و آیا تنها مربوط به زمان حال است؟
ما در خودمان هم با این موانع و حساسیتها برای ارتباطات و فناوری اطلاعات مواجه بودیم به نحوی که در جبهه اصلاحات افراد افراطی بودند که معتقد بودند محدودیتها در عرصه ICT باید به حداقل برسد یا اصلا وجود نداشته باشد که به نظر من افراط میکردند. چرا که به هر حال بخش ارتباطات دارای مباحث امنیتی است و از طرفی باید به مباحث فرهنگی آن نیز توجه کرد؛ البته در آن زمان در زمینه مباحث فرهنگی همه اتفاق نظر داشتند که باید محدودیتهایی برای دسترسی کاربران اعمال و با آن برخورد شود.
اما بیشتر اختلاف نظرها مربوط به مباحث سیاسی بود چرا که عدهای معتقد بودند که نباید هیچ محدودیتی برای کاربران این حوزه وجود داشته باشد و برخی دیگر نیز معتقد بودند که باید بیش ازحد نیاز سایتهای اینترنتی مسدود شود.
• پس به طور کل بیشتر موارد مربوط به اینترنت بود چرا که آن زمان بحث موبایل آنطور که باید پررنگ نبود و کاربران بسیار کمی داشت؟
خوب مباحث مربوط به موبایل هم شروع شده بود چون ما SMS را راه انداخته بودیم البته اینترنت هم آن زمان تازه راه افتاده بود و هنوز خیلی گسترش پیدا نکرده بود اما با این وجود عمده مباحث مربوط به اینترنت بود و هرچه پیش تر میرفتیم نیز این مشکلات بیشتر میشد.
• با این وجود میتوان یکی از دلایلی که در زمان شما تلفن همراه آنطور که باید رشد نکرد را وجود محدودیتها عنوان کرد؟
نه، آن زمان که شما به آن اشاره میکنید موبایل و SMS هنوز آنطور که باید راه نیفتاده بود و من فقط میخواستم به عنوان مقدمه تاکید کنم که ماهیت ارتباطات فعلی خیلی با گذشته فرق کرده که این طبیعی است چرا که ارتباطات دیگر تنها منحصر به صوت آنطور که در گذشته بوده نیست و جنبههای سیاسی، امنیتی، فرهنگی و اجتماعی اینترنت به نوعی تقویت شده است و از این حیث به دلیل این ماهیت و اطلاعاتی که از طریق این شبکه رد و بدل میشود حساسیتهایی نیز برای آن وجود دارد که در ایران این حساسیتها تا حدودی متفاوت است با آنچه که در کشورهای دیگر میبینیم.
• در زمان تصدی شما در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وضعیت کاربران اینترنت به چه نحو بود؟
زمانی که من کارم را در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات شروع کردم ۲۰۰ هزار نفر بیشتر کاربر اینترنت در کشور نبودند و ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار نفر هم موبایل داشتند و به دلیل این تعداد انگشتشمار، حساسیتها برای استفاده از این تکنولوژی هم زیاد نبود اما رفته رفته و با افزایش تعداد کاربران این حساسیتها نیز افزایش یافت؛ زمانی ” از کل اطلاعاتی که در دنیا و بر بستر اینترنت مبادله میشود کمتر از ۳ درصد آن را مسائل و محتواهای غیراخلاقی تشکیل میدهد و با این وجود آیا منطقی است که به دلیل این ۳ درصد ما جلوی ۹۷ درصد دیگر اینترنت را بگیریم؟ “
که ما دولت را تحویل دادیم به بیش از ۷ میلیون کاربر اینترنت و ۷.۵ میلیون کاربر موبایل رسیده بودیم. البته به دلیل شبکه سازی انجام شده اگر آن زمان ۲۰ میلیون پورت اینترنت دایل آپ هم تقاضا میشد مشکلی برای ارائه آن وجود نداشت.
• عملکرد خودتان را در ۴.۵ سال حضور در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان مقام ارشد این وزارتخانه چطور ارزیابی میکنید و آیا فکر میکنید که کارنامه کاری شما در دو بخش موبایل و اینترنت قابل قبول بوده است؟
طبیعتا ما در شروع توسعه بودیم و اگر مسئولان کشور را برای توسعه قانع نمیکردیم و یک وفاق ملی شکل نمیگرفت به طور قطع نمیتوانستیم در این بخش توسعه داشته باشیم؛ با وجود اینکه اختلاف نظرها زیاد بود ما فکر میکنیم که موفق بودیم در اینکه بتوانیم یک وفاق ملی به طور نسبی ایجاد کنیم؛ البته در بخش موبایل حساسیت به این شدت نبود و کسی مشکلی نداشت اما در اینترنت باید از یک طرف سیاستهای کلی را رعایت میکردیم و از طرفی برای راه اندازی شبکه اینترنت بر بستر مخابراتی باید یک سری از مسئولان را راضی میکردیم.
به هر حال با مذاکراتی که انجام شد توانستیم در سیاستهای کلی نظر رهبری، دولت و مجلس ششم را دراین بخش جلب کنیم و قوانینی در زمینه راهاندازی اینترنت اخذ کردیم و به هر حال این بخش را ساماندهی کردیم. همچنین مصوبه انجام این مهم را از شورایعالی انقلاب فرهنگی گرفتیم تا تمامیمسیر در یک چارچوب مشخص قرار گیرد و اساس توسعه اینترنت و به طور کل فناوری اطلاعات و ارتباطات گذاشته شود.
• پس با این تفاسیر و با وجود دغدغههایی که عده ای در ایجاد و راهاندازی اینترنت داشتند شما موفق شدید یک وفاق ایجاد کنید و از این منظر کارنامه موفقی داشتید؟
بله ما توانستیم به افرادی که دغدغههایی برای حضور اینترنت درایران داشتند که بخشی از آن درست بود و بخشی هم افراطی بود این اطمینان را بدهیم که براساس قوانین و در چارچوب اصول میتوان ارتباط با دنیا را داشت و از توسعه جا نماند.
درآن زمان برای مسدود کردن سایتهایی که قوانین را رعایت نمیکردند طبق ضوابط شورای امنیت و امنیت ملی عمل میکردیم و با مکاتبه یک مسئول سایت را نمیبستیم بنابراین این موضوع از مسدود شدن بسیاری از سایتهای اینترنتی به دلیل سلائق شخصی جلوگیری میشد.
در واقع ما در چارچوب ضوابط شورای عالی امنیت ملی که به تصویب رسیده بود عمل میکردیم؛ این مشکل را در شنود تلفن ثابت و همراه هم داشتیم که در همان مصوبه شورای عالی امنیت ملی گفته شده بود که صرفا با حکم قاضی شنود این کار قابل انجام است و مستقیم نیز به روسای مخابرات گفته بودیم که اگر چنین حکمیبرای شما آمد اجرا کنید؛ اما اگر حکمی برای شنود مکالمات از جای دیگری آمد موظف هستید که به ما منعکس کنید و آن را عمل نکنید. با این وجود شنود مکالمات در موارد خاص تنها از یک کانال و با حکم قاضی شنود و به صورت کنترل شده و صحیح صورت میگرفت که این امر به نفع منافع ملی انجام میشد.
• با این وجود شما شنود مکالمات تلفنی را تایید میکنید؟
شنود مکالمات در همه دنیا اتفاق میافتد و مصالح و امنیت کشورها را در بردارد اما ما معتقد بودیم که این باید ضوابط و چارچوبی داشته باشد و در این زمینه هم خیلی موفق عمل کردیم چرا که قاضی شنود بنا بر تشخیص خود خیلی محرمانه و مستقیم عمل میکرد و افراط و تفریطی در کار نبود.
به طور کل ما در اینترنت، تلفن ثابت و همراه سعی کردیم قانونمدار عمل کنیم و حتی اگر اعتقادی به موضوع نداشتیم طبق قانون عمل میکردیم چرا که معتقد بودیم سلیقه شخصی وزیر یا دولت نباید در این مسائل دخیل باشد.
• منظورتان این است که عده ای بودند که دوست داشتند سلائق شخصی شان را در اینترنت و موبایل تحمیل کنند؟
بله؛ افرادی بودند که ” به هر حال به نظر خودمان جلوی افراط و تفریط را در حوزه اینترنت گرفتیم و این باعث شد اینترنت در ایران راه بیفتد و الا امروز شما اینترنت نداشتید. “
برخی موانع برایمان درست میکردند مثلا یک ارگانی معتقد بود که نباید زیرنظر وزارت اطلاعات و قاضی شنود کار کند و میگفتند که ما خودمان قاضی شنود داریم اما ما به دستورات آنها عمل نمیکردیم؛ به هر حال به نظر خودمان جلوی افراط و تفریط را در حوزه اینترنت گرفتیم و این باعث شد اینترنت در ایران راه بیفتد و الا امروز شما اینترنت نداشتید.
• الان وضعیت را چطور میبینید؟ آیا آن افراط و تفریطی که در زمان شما وجود داشت دیگر وجود ندارد؟
اتفاقا برعکس؛ الان این افراط و تفریط برای اینترنت وجود دارد و به نظر من این موضوع باعث شده ما وضعیت مناسبی در این بخش نداشته باشیم؛ در زمان ما مسائل خلاف در اینترنت بهتر کنترل میشد و در عین حال افراد هم آن را احساس نمیکردند و کاربران در استفاده از اینترنت احساس رضایت داشتند با اینکه امکانات فنی از امروز به مراتب کمتر بود. به همین خاطر به نظر میرسد آن وفاق لازم بین دستگاههای ذیربط وجود ندارد و این مسئله مانع توسعه این بخش شده است.
• در مورد مسدود کردن سایتهای اینترنت چطور؟ وضعیت آن زمان چه طور بود و اینکه الان گفته میشود وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در فیلترینگ نقشی ندارد را شما تایید میکنید؟
الان اطلاع ندارم که این موضوع چه تغییراتی کرده اما آن زمان ما که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در تصمیمگیری فیلتر سایتهای اینترنتی نقشی نداشت و خودمان هم علاقهای به این موضوع نداشتیم؛ همانطور که میدانید وزارت ارتباطات یک وزارتخانه فنی است و براین اساس ما علاقهای نداشتیم که به دنبال سایتهای خلاف بگردیم؛ براین اساس و برای اینکه سلیقهای عمل نشود با مصوبه شورای انقلاب فرهنگی کمیتهای با حضور نمایندگان ارگانهای مرتبط برای تعیین مصادیق فیلترینگ تشکیل شد که نماینده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز به عنوان ناظر در این کمیته حضور داشت.
الان هم فکر میکنم همان اتفاق میافتد. یعنی این کمیته مصادیق را ابلاغ میکند و وزارت ارتباطات از آنجایی که ابزارهای فنی را در اختیار دارد آن را اجرا میکند. ما هیچ مسئولیتی در چون و چرای فیلتر سایتهای اینترنتی نداشتیم؛ آن زمان دو نفر از اعضای دولت در آن کمیته بودند که دیدگاههایشان هم مشخص بود و الان هم که دولت عوض شده است طبیعی است که دیدگاهها عوض شده و مصادیق تغییر مییابد.
• به اعتقاد کارشناسان بسیاری از سایتهای اینترنتی هم اکنون بدون دلیل مشخص و خارج از مصادیق کمیته تعیین مصادیق فیلتر میشود آیا شما موافق این موضوع هستید؟
طبیعی است که سیاستهای دولتها با یکدیگر متفاوت است و به همین دلیل خروجیها نیز متفاوت شده است؛ ما معتقد بودیم به جای مسدود کردن و محدود کردن، هرچه اطلاعرسانی دقیقتر و بهتری صورت گیرد به نفع دولت و به نفع مردم است؛ به نظر من لازمه اعتماد، اطلاعرسانی است و اگر مردم اعتماد لازم را نداشته باشند و به دولت اعتماد نکنند نسبت به دور زدن دولت اقدام میکنند و مسیر تازهای برای خود پیدا میکنند. براین اساس استفاده از ابزارهای فیلترشکن در این راستا در کشور باب شده است.
• منظورتان از این که خروجیها متفاوت است چیست؟
افراطهایی که درسیاستگذاریهای این بخش میبینیم باعث شده کاربران رضایت چندانی نسبت به استفاده از ابزارهای فناوری ارتباطی نداشته باشند. برای مثال چندی قبل یکی از مسئولان گفته بود که اینترنت در واقع ابزار جاسوسی نیست بلکه خود جاسوس است خوب این تفکر کاملا افراطی است و به نظر من کاملا اشتباه است و من تعجب میکنم” در زمان ما مسائل خلاف در اینترنت بهتر کنترل میشد و در عین حال افراد هم آن را احساس نمیکردند و کاربران در استفاده از اینترنت احساس رضایت داشتند با اینکه امکانات فنی از امروز به مراتب کمتر بود. “
که اینچنین اظهاراتی عنوان میشود؛ اگر اینترنت نبود صدای خودمان را چطور به دنیا میرساندیم؟ مگر به خاطر خلاف یک عده میتوان نعمت داشتن این فناوری را از دیگر مردم سلب کرد؟
این را من نوعی کوتهنظری تلقی میکنم؛ این طور باشد باید تلفن را نیز جمع آوری کنند چون از طریق آن هم خلاف امنیتی و هم خلاف سیاسی اتفاق میافتد. این طور باشد نگذاریم هواپیما هم پرواز کند چون ممکن است خلاف کاری سوار هواپیما شود. با این وجود حتی باید جلوی ساخت چاقو را هم بگیریم چون ممکن است به عنوان ابزار آزار مردم مورد استفاده قرار گیرد؟
در این عصر نمیتوان جلوی ورود تکنولوژی را گرفت همانطور که نتوانستند جلوی ورود ماهواره را بگیرند. اما اگر طرحهای فرهنگساز و حساب شده به کار گرفته میشد استفاده از این فناوری کنترل شده به راحتی ممکن بود.
• محدودیتهای موجود به نظر میرسد به دلیل محتواهای غیراخلاقی و خلاف امنیت کشور که در بستر اینترنت وجود دارد صورت میگیرد، شما با این موافقید؟
از کل اطلاعاتی که در دنیا و بر بستر اینترنت مبادله میشود کمتر از ۳ درصد آن را مسائل و محتواهای غیراخلاقی تشکیل میدهد و با این وجود آیا منطقی است که به دلیل این ۳ درصد ما جلوی ۹۷ درصد دیگر اینترنت را بگیریم؟
این ناتوانی ما است که نمیتوانیم اطلاعات مفید تولید کنیم که جای این ۳ درصد را بگیرد و چون نمیتوانیم ایجابی برخورد کنیم پس بیاییم سادهترین راه را که محدودیت است انتخاب کنیم؟
مثل اینکه در دانشگاه عدهای فعالیت سیاسی میکنند پس ما به خاطر این عده معدود در دانشگاه را ببندیم.
به نظر من به جای اینگونه محدودیتها راهش این است که کارهای اساسی و ریشهای فرهنگی انجام شود و با جوانان منطقی صحبت شود تا جوانان جذب ما شده و از این ۳ درصد فاصله بگیرند.
از نظر من دیدگاههایی که هم اکنون در بحث اینترنت وجود دارد اشتباه است چرا که مسئولان فعلی فکر میکنند که اینترنت فقط مسائل امنیتی و سیاسی دارد و برای این مسائل جلوی مزایای آن را که یکی از مهمترین آنها اطلاعرسانی است میگیرند.
• در این راستا نظرتان در مورد طرح شبکه ملی اینترنت چیست؟
متاسفانه هم اکنون در کشور ما اینترنت را امنیتی کرده و کنترل آن را از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات گرفتهاند؛ در زمان ما دولت و وزارت ارتباطات با قوانینی که وجود داشت این بخش را کنترل میکرد و اجازه نمیداد هرکس هر کاری که میخواهد در این راستا انجام دهد؛ شکی نیست که آن زمان هم اگر اینترنت را میدانند به وزارت اطلاعات از منظر امنیتی به آن نگاه میکرد و اگر به وزارت دفاع میسپردند از بعد دفاعی آن را میدید.
اما در آن زمان ما فکر میکردیم که نقشمان این است که امکانی را فراهم کنیم که در چارچوب قانون همه از این شبکه استفاده ببرند. باید توجه داشت که ارتباط حقوق مردم است و قطع کردن و جلوی آن را گرفتن یعنی حقوق مردم را پایمال کردن؛ البته این به این معنی نیست که همه چیز را آزاد کنیم بلکه باید در چارچوب قوانین مسائل را رعایت کنیم . به نظر من در این زمینه وضعیت خوبی نداریم و معنای آن کنترل نیست بلکه افراط است.
من معتقدم که اگر بخواهیم در برخورد با اینترنت اینگونه افراط کنیم راههایی وجود دارد که باعث میشود مهار آن از دست حاکمیت خارج شود. البته در این زمینه اگر شبکه ملی را توسعه دهیم و افراط هم نکنیم میتوان اعتماد کاربران را جلب کرد در غیر اینصورت مردم با دور زدن حاکمیت در هر خانهای با دیش ماهوارهای اطلاعات اینترنت را رد و بدل خواهند کرد.
• با این وجود شما با راهاندازی شبکه ملی اینترنت موافق هستید و این در حالی است که کاربران و کارشناسان نسبت به راهاندازی این شبکه موضع گیریهایی ” ما معتقد بودیم به جای مسدود کردن و محدود کردن، هرچه اطلاعرسانی دقیقتر و بهتری صورت گیرد به نفع دولت و به نفع مردم است؛ به نظر من لازمه اعتماد، اطلاعرسانی است و اگر مردم اعتماد لازم را نداشته باشند و به دولت اعتماد نکنند نسبت به دور زدن دولت اقدام میکنند و مسیر تازهای برای خود پیدا میکنند. براین اساس استفاده از ابزارهای فیلترشکن در این راستا در کشور باب شده است. “
دارند.
نه منظور من از شبکه ملی، شبکه اینترنت ملی نبود؛ خود من درست نمیدانم منظور مسئولان از اینترنت ملی چیست. براین اساس خوب بود مسئولان خیلی شفاف و روشن هدفشان و روش کارشان را توضیح میدادند تا حدس و گمان کاربران و کارشناسان در این زمینه روشن شود.
• از لحاظ فنی راهاندازی شبکه ملی اینترنت به چه معنی است و آیا مدلی برای آن وجود دارد؟
اینترنت ملی خیلی معنی ندارد چون شبکههای اینترنت همهشان ملی هستند اما با یک پروتکلی همهشان به هم وصل میشوند و جنبه جهانی پیدا میکنند به همین دلیل هر شبکهای در هر کشوری میتواند ملی تلقی شود و زمانی که به هم وصل میشوند ارتباطات جهانی شکل میگیرد.
با این وجود یک شبکه دیگر به موازات این شبکه تا زمانی که راه نیفتاده است نمیتوان در مورد آن نظری داد اما از نظر فنی و فیزیکی معنادار نیست، چرا که الان روی همین شبکه اینترنت هم میتوان با VPN شبکههای اختصاصی درست کرد. بنابراین خیلی از نظر فنی توجیه ندارد که به موازات شبکه اینترنت یک شبکه دیگری ایجاد و مجددا هزینه شود.
البته اگر به این معنا باشد که خیلی متکی به اطلاعات دنیا نباشیم و خودمان هم تولید محتوا کنیم و دنیا را از نظر زبان فارسی تغذیه کنیم این ایده خوب و قابل تقدیری است. برای اینکه صدایمان را به دنیا برسانیم باید اطلاعات علمی بیشتری تولید کنیم و زبان ملیمان را ترویج کنیم.
• اما یکی از دلایلی که در مورد راهاندازی شبکه ملی اینترنت مطرح میشود این است که برای ارتباطات داخلی نیازی به پهنای باند بینالملل نباشد و امور داخلی در کشور استفاده شود، آیا این تعبیر درستی است؟
یک تعبیر همین است که اگر کارهای داخلی داریم نیازی به شبکه بین الملل نباشد که البته این را هم میشود به نوعی با VPN ایجاد کرد.
به نظر من دیگر نیازی نیست دوباره سرمایهگذاری کنیم و همه چیز را دوباره انجام دهیم در همین شبکه موجود هم میشود اینترانت تعریف کرد. اما اگر اینترنت ملی به این معنا است که جلوی اینترنت را بخواهیم بگیریم یک کار عجیب و غریب است و امکانپذیر نیست؛ به طور قطع برگشت به زمان ۳۰ سال پیش امکان ندارد. مثل این است که بگوییم ماشینها را کنار بگذارید و با درشکه بروید!
باید توجه داشت که تولید اطلاعات در دنیا آنقدر زیاد است که جمعآوری اطلاعات خوب در داخل غیرممکن است و اگر قرار است این اتفاق بیفتد معنایش آن است که ما از ۹۸ درصد اطلاعات خوب دنیا باید صرفنظر کنیم. بعید میدانم مسئولان نیز اینچنین نظری داشته باشند و ممکن است یک سری اینگونه دیدگاههایی داشته باشند و ندانند که تبعات آن چقدر سنگین است.
در هر صورت من براساس شنیدهها صحبت میکنم و ممکن است این شنیدهها واقعیت نداشته باشد. باید بدانیم که جهانی شدن یک واقعیت است که ما باید حفظ منافع ملی در آن شرکت کنیم و اگر واقعا آنچه شنیده میشود در مورد اظهار نظر مسئولان در خصوص اینترنت واقعیت داشته باشد یک فاجعه جدی در ارتباطات کشور در حال وقوع است.
• به عنوان آخرین سوال مهمترین پروژه و اقدامی که در زمان وزارت شما در عرصه ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور صورت گرفت چه بود؟
هرچند که فکر میکنم بهتر از این هم میتوانستیم عمل کنیم و باید عمل میکردیم اما در دولت اصلاحات که ۴-۵ سال آن را من در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بودم فکر میکنم یکی از بخشهای بسیار موفق دولت، ICT بود، چرا که ما یک سری کارهای زیربنایی کردیم مانند تغییر قانون وزارت ارتباطات از پست و تلگراف و تلفن که مربوط به ۶۰ سال پیش بود و جوابگوی توسعه نبود و به جرات میتوان گفت اگر این اتفاق نمیافتاد امروز خصوصی سازی را نمیتوانستیم اجرا کنیم؛ در همین چهارچوب نیز قوانینی مصوب کردیم و اصلاح ساختار انجام دادیم مانند ایجاد سازمان تنظیم مقررات – رگولاتوری- و شرکت ارتباطات سیار که اگر این قوانین نبود امروز به ۳۰ میلیون موبایل همراه اول نمیرسیدیم.
به هر ترتیب من معتقدم که انقلابهایی که در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات طی چند سال اخیر اتفاق افتاده ریشه توسعه آن به دولت هفتم و هشتم برمیگردد. همچنین راهاندازی شبکه فیبرنوری مخابرات را میتوان یکی از شاهکارهای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات عنوان کرد.
وزیر ارتباطات: صدبار گفتهایم، اینترنت ملی تركیب درستی نیست
ایتنا- اینترنت اساسا به معنای یک شبکه بینالمللی است و چیزی به نام اینترنت ملی نداریم.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
«ترکیب 'اینترنت ملی' ترکیب درستی نیست.»
به گزارش ایتنا به نقل از پایگاه اطلاعرسانی دولت، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره اینترنت ملی گفت: بیش از ۱۰۰ بار اعلام کرده ایم که ترکیب واژگانی «اینترنت ملی» ترکیب درستی نیست و باید اصلاح شود.
وی اظهارداشت: اینترنت اساسا به معنای یک شبکه بینالمللی است و چیزی به نام اینترنت ملی نداریم.
تقی پور ادامه داد: آنچه که تکلیف ما برای برنامه پنجم است ایجاد شبکه ملی اطلاعات است.
وی خاطرنشان کرد: شبکه ملی اطلاعات یک شبکه چند لایه و گسترده امن و پایدار و با پهنای باند زیاد در سطح کل کشور است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: کاربرد شبکه ملی اطلاعات این است که بتوانیم اطلاعاتی را که در داخل کشور تولید میشود و روز به روز هم حجم آن بیشتر میشود در داخل کشور مدیریت کنیم و هزینه اضافی برای پهنای باند بینالمللی صرف نکنیم.
تقی پور افزود: شبکه ملی اطلاعات سبب بالا رفتن امنیت گردش اطلاعات در کشور خواهد شد چرا که اطلاعاتی که در موتور جستوجوهایی مثل یاهو و گوگل چرخش میکند، حتما مورد سوءاستفادههایی قرار میگیرند.
itna.ir
اینترنت ملی یعنی الگوبرداری از چین!
کتر شهشهانی در گفتگو با قدس:اینترنت ملی یعنی الگوبرداری از چین!
مرجع : روزنامه قدس
چهارشنبه ۳۰ فروردين ۱۳۹۱ ساعت ۱۱:۱۹
ایتنا - به نظرم اگر بیشتر مردم بدانند اینترنت ملی یعنی چه با آن مخالف خواهند بود. چون مدلی که مطرح است، شبیه چیزی است که در چین وجود دارد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
ملیحه پژمان - وقتی خارج از مرزهای ایران بسیاری از کشورها، در مراکز تحقیقاتی و علمی شان از پدیدهای به نام ایمیل استفاده میکردند، در ایران هیچ حرکتی در این زمینه وجود نداشت.
در فاصله سال ۱۳۶۸ مرکز تحقیقاتی ریاضی و فیزیک ایران تأسیس شد و این مرکز نخستین محرک اتصال ایران به شبکه بینالمللی ایمیل شد. این تمام ماجرا نبود، چون پس از طی دو سال ایران به شبکه جهانی اینترنت متصل شد. آن روزها دکتر شهشهانی و همراهانش تلاش میکردند ایران را به مراکز علمی دنیا مرتبط کنند، هر چند آنها نمیدانستند تلاش آن روزشان انقلابی در دنیای ارتباطی برای آینده باشد.
دکتر شهشهانی استاد ریاضیات و رئیس دانشکده ریاضیات دانشگاه صنعتی شریف و در واقع گنجینه خاطرات ورود اولین شبکههای ارتباطی به ایران است، تصمیم گرفتیم در یک گپ دوستانه مروری داشته باشیم به خاطراتش و او هم مهربان و صمیمی پرسشهایمان را پاسخ گفت که در ادامه میخوانید.
• آقای دکتر! تولد اینترنت در ایران با زندگی آکادمیک شما ارتباطی محکم دارد، از روزهای ابتدایی ورود اینترنت به ایران بگویید.
البته این ماجرا به سال ۱۳۶۸ برمیگردد که مرکز تحقیقات ریاضیات و فیزیک نظری ایران آغاز به کار کرد، هر چند قبل از آن هم تأسیس چنین مکانی تصویب شده بود، اما فعالیت رسمی این مجموعه در سال ۱۳۶۸ اتفاق افتاد. خوب است به قبل از ورود اینترنت به ایران اشاره کنم که آن هم ماجرای جالب توجهی دارد. آن زمان مسئله مهمی سر زبانها بود و خیلی از کسانی که به دلیل شرایط کاری به خارج از کشور سفر کرده بودند، میدانستند که در مراکز تحقیقاتی خارج از کشور پدیدهای به نام ایمیل وجود دارد و مثلاً در اروپا و آمریکا، ” آن زمان مسئله مهمی سر زبانها بود و خیلی از کسانی که به دلیل شرایط کاری به خارج از کشور سفر کرده بودند، میدانستند که در مراکز تحقیقاتی خارج از کشور پدیدهای به نام ایمیل وجود دارد و مثلاً در اروپا و آمریکا، کاربرانی نامهها را تایپ کرده و ایمیل میکردند. “
کاربرانی نامهها را تایپ کرده و ایمیل میکردند به هر نقطه از دنیا که با آنها اتصال ایمیل داشتند و باز پاسخ را هم از طریق ایمیل دریافت میکردند. این پدیده تا آن روز فقط در مراکز علمی و دانشگاهی کاربرد داشت تا ارتباط بینالمللی این مراکز برقرار باشد. سال ۱۳۶۸ من در ایتالیا به همراه تعدادی از دوستانم مشغول گذراندن یک دوره مطالعاتی بودیم که آقای محمد جواد لاریجانی به سمت ریاست مؤسسه تازه تأسیس ریاضیات و فیزیک ایران منصوب شد. لاریجانی سفری به ایتالیا داشت، ایشان با ارتباط با این گروه ایرانی مسئله تأسیس این مرکز تحقیقاتی را مطرح کرد. از آنجایی که همه ما گروهی بودیم که سالها تأسیس چنین مجموعهای را دنبال می کردیم، از پیشنهاد مطرح شده و عضویت در این مجموعه استقبال کردیم. چند ماه بعد هم من به سمت قائم مقامی آقای لاریجانی در مرکز منصوب شدم، اما از نیازهای مورد درخواست ما، ایمیل بود که از لاریجانی خواستیم این مهم را با جدیت پیگیری کند. میدانستیم مؤسسات تحقیقاتی و دانشگاهها، اتحادیههایی دارند که داخل این اتحادیهها ارتباط علمی از طریق ایمیل وجود دارد. مرکز تحقیقات فیزیک نظری یعنی تریست (Trieste) که شهری در ایتالیاست با ریاست آقای عبدالسلام اداره میشد و ایشان حمایت بسیاری از تأسیس مرکز تحقیقات ایران داشت. قرار شد آقای لاریجانی درخواستی را مبنی بر چگونگی ارتباط ایمیل برای ایران به ایشان ارسال کند. این اتفاق افتاد و آقای عبدالسلام، حمایت بسیاری کرد و ما را به مؤسسهای به نام ارن(EARN) که مجمع اروپایی شبکههای تحقیقاتی بود معرفی کرد. البته این مجموعه فقط مختص اروپا نبود و آسیا هم به آن اتصال داشت با اسرائیل هم ارتباط داشت و بقیه همه اروپایی بودند. اما ملحق شدن ما به این شبکه ارتباطی مسایل بسیاری را دربرداشت که خودش داستانهای طولانی دارد. نخست این که لازم بود یکسری قراردادها را امضا کنیم که هر کسی در آن شرایط روز کشور، حاضر به امضاکردن این قراردادها نبود. مثلاً اینکه اگر اتصال به هر کشور دیگری باشد فقط مخصوص امور علمی و آکادمیک است و نباید بین کشورها تبعیض قایل شد، که مثلاً در امور سیاسی از آن بهره بگیرند. در این اوضاع امضای قراردادها شجاعت میخواست که محمد جواد لاریجانی با جسارت و شجاعت تمام ” قای عبدالسلام، حمایت بسیاری کرد و ما را به مؤسسهای به نام ارن(EARN) که مجمع اروپایی شبکههای تحقیقاتی بود معرفی کرد. البته این مجموعه فقط مختص اروپا نبود و آسیا هم به آن اتصال داشت با اسرائیل هم ارتباط داشت و بقیه همه اروپایی بودند. “
این کار را انجام داد و مقدمات اتصال ایران برقرار شد. اما باز هم سد راههایی داشتیم که کار را عقب میانداخت، چون در آن دوره روابط مان با کشورهای اروپایی و آمریکایی در حال تلاطم بود که البته هنوز هم ادامه دارد. مثلاً وقتی میخواستیم دو نفر را برای راهنمایی کارشناس به مرکز عملیاتی این شبکه در اروپا بفرستیم که آنجا مقدمات کار را دنبال کنند و به لحاظ فنی کار را حساب شده آموزش ببینند، مشکلاتی در سفر آنها ایجاد شد و رفتن آنها به تأخیر افتاد و اشکالتراشی کردند.
• چه اشکال تراشی هایی؟!
این اشکالتراشیها به دلیل برخورد مسائل علمی با روابط سیاسی ایجاد می شد. هیچ وقت نمیگفتند به چه دلیل مانع حضور کارشناسان میشوند، ولی مشخص بود مسایل سیاسی پشت پرده مطرح است. یادم هست ساعتها پای تلفن با افرادی از آن طرف(اروپا) بحث میکردم تا مشکلات هموار شود و باور کنند که هیچ اندیشه سیاسی در کار نیست. اما اگر بخواهم میزان حساسیت سیاسی آن دوره را بگویم اینکه سال ۱۳۶۸ تازه جنگ ایران و عراق تمام شده بود و اوضاع سیاسی کشور با امروز متفاوت بود. مثلاً بیدرنگ در اساسنامه EARN متممی را ارائه کردند که هیچ کشوری از این ظرفیت موجود برای مقاصد مذهبی نمیتواند استفاده کند. میترسیدند مبادا ایران اندیشههای دینی و سیاسی خودش را از این طریق عرضه کند. اما سرانجام کارشناسان رفتند و آموزش دیدند و شروع کار ارتباطی ما این طور بود که آن زمان یک خط استیجاری را از مخابرات اجاره کردیم که این خط فقط مختص ما بود و وصل میشد به شهر لیتس(LiTZ) در اتریش به دانشگاه یوهانس کپلر و بعد از آن از اول ژانویه ۱۹۹۳ ما به طور رسمی به شبکه اتصال پیدا کردیم و در نهایت به دانشگاه وین در اتریش رسیدیم.
• و این خط ارتباطی چه شرایطی داشت؟
خطی بود که امروز اگر از آن یاد کنیم بسیار ابتدایی و محدود به نظر می آید. خطی بود معادل ۸/۹ کیلوبیت در ثانیه! خب چنین خطی با این ظرفیت در مقابل خطوط امروزی چیزی به شمار نمیآمد. ولی آن زمان کمک بسیاری میکرد. اما آنچه مورد نظرمان بود ارتباط ایمیل بود که بتوانیم از آن طریق نامهنگاری کنیم. نکته دیگری هم بود به نام انتقال فایل که میشد فایلها را از طریق کد به نقطهای ” باید بگویم تلاش آقای لاریجانی بسیار ستودنی است که حضور اینترنت در ایران مرهون تلاشهای ایشان است. “
دیگر منتقل کنیم.
این در واقع شروع اتصال شبکهای ایران بود. اما یک نکتهای که باید حتماً بگویم اینکه این اتصال شبکهای، اینترنت نبود. اما یک شبکه دیگری وجود داشت به نام شبکه بیتنت، شبکهای که ما عضو آن شده بودیم بیتنت آکادمیک اروپا بود. حتی ما نمیدانستیم شبکههای مختلفی وجود دارد و در همین سطح اطلاع داشتیم. آن زمان شبکه «بیت نت» شبکه پررونقی در محافل علمی بود و مشکلی برای ارتباط آن وجود نداشت. ولی وقتی وارد این جریان شدیم و کارشناسان مدام در جلسات شرکت میکردند، خبر رسید شبکه دیگری با پروتکل مخابراتی دیگری به نام «اینترنت» در اروپا راه افتاده که دارد گوی سبقت را از بیتنت میبرد. و بیشتر کشورهای اروپایی هم در دانشگاههایشان مشغول برقرار کردن اینترنت هستند. بنابراین کارشناسان خواستند ما هم به این شبکه اتصال پیدا کنیم. من که آن دوره رابط بین گروه فنی و سایر اعضای مرکز تحقیقات بودم، اوایل تردید داشتم که ضرورت این اتصال چیست؟
• چرا؟ این تردید برای چه بود؟
ما و برخی دانشگاهها در تجهیزاتی که مختص شبکه «بیت نت» بود سرمایهگذاری کرده بودیم، اما خوشبختانه چون پروتکل اینترنت وابسته به سکوی خاصی نبود، این نگرانی رفع شد.
• چه نوع تردیدها یا پرسشهای راهبردی دیگری مطرح بود؟
در مرکز تحقیقات عدهای طرفدار محدود کردن استفاده شبکه کاربران مرکز بودند و عده دیگری مثل من طرفدار عرضه کردن این امکانات به سایر دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی. من خوشحال هستم که در آن روزها برای اتصال همگانی اینترنت پافشاری کردم.
• و بعد از آن چه اتفاقی افتاد؟
شروع کردیم به وصل کردن دانشگاهها و مراکز علمی که این امکان را برای اتصال اینترنتی داشتند. مثلاً در تهران، دانشگاه صنعتی شریف، مرکز ژنتیک ایران، مرکز زلزله شناسی و... که حتی خارج از تهران هم دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه ” در مرکز تحقیقات عدهای طرفدار محدود کردن استفاده شبکه کاربران مرکز بودند و عده دیگری مثل من طرفدار عرضه کردن این امکانات به سایر دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی. من خوشحال هستم که در آن روزها برای اتصال همگانی اینترنت پافشاری کردم. “
اصفهان، دانشگاه شیراز و... که بتدریج خیلی از مراکز علمی کشور به مرکز تحقیقات وصل شدند تا آماده اتصال اینترنتی شوند.
اما به هر حال در آغاز شبکه اینترنت ما بخشی از شبکه اینترنت دانشگاه وین محسوب میشد. اما در فروردین سال ۱۳۷۳ در واقع آدرس ایرانی(ir.) گرفتیم و هر کس این آدرس را میدید متوجه میشد که ایرانی است.
• اولین تجربه شما در دنیای اینترنت؟
خیلی چیزی خاطرم نمانده، اما همینقدر میدانم که شبها دوستانم تلاش میکردند این پروتکل را فعال کنند هم برای «بیت نت» هم «اینترنت» که بسیار هیجانانگیز بود. آنوقتها مرکز تحقیقات ۲ ساختمان داشت. آقای لاریجانی در ساختمان اصلی مستقر بود و من در ساختمان کوچکی که مرکز کامپیوتر آنجا بود مستقر بودم. اما نخستین پیامی که رد و بدل شد پیام رئیس مؤسسه به مدیریت مرکز در شبکه «بیت نت» بود. در مورد اینترنت هم داشتیم پروتکل تازهای اضافه میکردیم و دقیقاً یادم نیست کدام سایت بوده است.
• جناب شهشهانی! شما به خوبی از ماجرای ورود اینترنت به ایران گفتید، اما سوال اینجاست که آیا ایران در آن زمان بستر لازم برای ورود اینترنت را داشت؟
ببینید، اولاً آن زمان نیاز پهنای باند مثل حالا نبود، چون تقاضا به این شکل وجود نداشت و مهمترین مسئله ایمیل و انتقال فایل بود که برای این مسائل پهنای باند زیادی نیاز نبود، ولی به هر حال خط ۸/۹ دهم کشش آن همه تقاضا را نداشت و در نتیجه نیاز بود پیشرفتهتر وارد عمل شویم. به هر حال با همه مسائل و مشکلات موجود و البته استقبال مردم ایران، اینترنت راهاندازی شد.
• تصور میکردید روزی گستره ارتباطی اینترنت به شکل امروز شود؟
ببینید، بیگمان پیشبینی چنین گسترهای وجود نداشت، اما من در محدوده خودم عقیده داشتم تمام دانشگاههای ایران باید از این ارتباط ویژه برخوردار باشند.
ضمن اینکه باید بگویم تلاش آقای لاریجانی بسیار ستودنی است که حضور اینترنت در ایران مرهون تلاشهای ایشان است. به هر حال آن سالها اینترنت هنوز به یک پل تجاری تبدیل نشده بود و بیشتر کارکردهای علمی داشت، اما اینکه می شود گسترده تر به آن نگاه کرد از سالهای ۱۳۷۴ به این سو به وجود آمد و در اختیار ” اینترنت ملی یعنی اتصالهای داخلی خوب و گستردهای داشته باشیم، ولی همه اتصالهای خارجیمان از یک کانالهای قابل کنترل عبور کند. “
همه قرار گرفت. ضمن اینکه تلاش کردیم عرض باند را توسعه بدهیم و به ارتباط ماهوارهای تبدیل کنیم. در این شرایط خط از ۸/۹ دهم به ۱۲۸ کیلوبیت تبدیل شد که آن هم دچار کندی شد و باز این خط را هم گستردهتر کردیم که امروز آن قدر این ارتباط گسترده شده که چندین هزار برابر ظرفیت گذشته اینترنت پرسرعت داریم.
• و در این مبارزات علمی و رسیدن به اینترنت دقیقاً چند ساله بودید؟
آن زمان که قائم مقام آقای لاریجانی شدم ۴۷ ساله بودم. البته حالا دقیق سن من را هم تخمین خواهید زد!
• پس مهمترین بخش و پختگی عمر شما صرف ورود اینترنت به ایران شده، درست است؟
حالا من پختگی نمیدانم، ولی بخشی از فضای عمرم به این ماجرا اختصاص یافت و بیشتر تصادفی اتفاق افتاد، چون کار اصلی من ریاضی بود.
• امروز پس از مدتها که از تحریمهای بینالمللی میگذرد، موضوع اینترنت ملی مطرح میشود، بفرض طرح چنین موضوعی، شبکههای داخلی میتوانند همسو با جهان حرکت کنند؟
اول باید تعریف کرد که اینترنت ملی چه معنایی دارد؟ به نظرم اگر بیشتر مردم بدانند اینترنت ملی یعنی چه با آن مخالف خواهند بود. چون مدلی که مطرح است، شبیه چیزی است که در چین وجود دارد. متأسفانه این روزها تمام الگوبرداریهای ما از چین است، شاید در بسیاری امور تقلید خوب باشد، ولی در همه امور جواب نمیدهد. جریانی که واقعیت دارد و از آن به اینترنت ملی یاد میشود یعنی اتصالهای داخلی خوب و گستردهای داشته باشیم، ولی همه اتصالهای خارجیمان از یک کانالهای قابل کنترل عبور کند. اکنون هم شاید ۹۵ درصد اتصال ایران از طریق مخابرات انجام میشود، با فیبر نوری، بنابراین وقتی وارد بسیاری از سایتها میشوید فیلتر شده است. در واقع اینترنت ملی یعنی همین! پس چندان نمیتواند مورد توجه واقع شود.
• جناب دکتر! شما به بحث فیلترینگ اشاره کردید، آیا آن دوره که اینترنت به ایران وارد شد، تصور موضوعی به نام فیلترینگ وجود داشت؟
ببینید نظر همه ما در آن دوره استفاده علمی از این پل ارتباطی بود و تصوراتی به گستردگی امروز وجود نداشت.
جدايي شبکههاي داخلي از اينترنت با ايجاد شبکه ملي اطلاعات
ایتنا- تقیپور:"در کنار شبکه ملي اطلاعات، اينترنت به منظور استفادههاي کاربردي عمومي و دريافت اطلاعات مورد نياز که در شبکههاي داخلي در دسترس نيست، استفاده خواهد شد."
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات با تاكيد بر اينكه اينترنت بهصورت ذاتي شبکهاي ناامن است تاكيد كرد: با ايجاد شبکه ملي اطلاعات، شبکههاي داخلي از اينترنت جدا خواهند شد.
به گزارش ایتنا رضا تقيپور در گفتوگو با ايسنا، اظهار كرد: با راهاندازي شبکه ملي و بهرهگيري از نرمافزارهاي بومي اين شبکه به بستري امن براي تعاملات دولت الکترونيکي، خدمات ارزشافزوده و كسب و كارها و فعاليتهاي اقتصادي و بازرگاني تبديل خواهد شد.
وزير ارتباطات اظهار كرد: بر همين اساس در کنار شبکه ملي اطلاعات، اينترنت به منظور استفادههاي کاربردي عمومي و دريافت اطلاعات مورد نياز که در شبکههاي داخلي در دسترس نيست، استفاده خواهد شد.
وزير ارتباطات با بيان اينكه بحث امنيت با راهاندازي شبکه ملي اطلاعات بهصورت ذاتي حل و فصل خواهد شد در ادامه ابراز كرد: شبكه ملي اطلاعات نيازمند مساعدت تمامي بخشها اعم از خصوصي و دولتي براي محتواسازي است و مسلما در بدو شروع همچون شبكه اينترنت نخواهد بود.
تقيپور تاكيد كرد: تمامي فعاليتها از جمله ميزباني دادهها در داخل كشور در راستاي اجراي اين شبكه بوده است و انتظار ميرود با پيادهسازي يكپارچه، ملزومات تمامي مسيرها براي اجراي نهايي اين شبكه فراهم شود.
itna.ir
زمان راه اندازی فاز اول اینترنت ملی/ مهمترین تفاوتها با اینترنت فعلی
اختصاصی مهر/
زمان راه اندازی فاز اول اینترنت ملی/ مهمترین تفاوتها با اینترنت فعلیمعاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در تشریح آخرین وضعیت راه اندازی شبکه ملی اطلاعات به جزئیات جدیدی از راه اندازی این طرح اشاره کرد و گفت: فاز اول اینترنت ملی فعلا برای کاربران دولتی و شبکه های اختصاصی تا پایان امسال راه اندازی می شود.علی حکیم جوادی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه در راستای ایجاد شبکه ملی اطلاعات یکی از برنامه های در دست انجام، جداسازی دسترسی های داخلی از دسترسی های خارجی است، اظهار داشت: اما این به این معنی نیست که ما بخواهیم اینترنت را کاملا قطع کنیم.
برنامه ریزی با PAP ها برای راه اندازی اینترنت ملی
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به قابلیتهای تامین نیازهای داخل کشور از طریق شبکه ملی اینترنت، گفت: با وجود این شبکه نیازهایی که در داخل کشور وجود دارد را از داخل و از طریق دیتاسنترها و مراکز داده داخلی تامین خواهیم کرد و نیاز به سایتهای خارجی از طریق اینترنت بین الملل برای کاربران قابل دسترسی خواهد بود.
وی با بیان اینکه برای عملیاتی شدن این طرح نیازمند برنامه زمان بندی هستیم، اضافه کرد: هم اکنون مشغول برنامه ریزی با شرکتهای اینترنتی و شرکتهای مخابراتی برای انجام این کار هستیم.
حکیم جوادی در پاسخ به این سوال که جداسازی اینترنت از شبکه ملی اینترنت برای کاربر محسوس خواهد بود، تصریح کرد که کاربر نباید خود را ناراحت این موضوع کند و این موضوع اصلا به کاربر ارتباطی ندارد به این معنی که زمانی که کاربر یک موضوع در داخل کشور را جستجو می کند اگر میزبانی و منابع سایت موردنظر در داخل کشور باشد قطعا با سرعت بیشتری به سایت مورد نظر دسترسی پیدا خواهد کرد و چنانچه موضوع مربوط به سایتهای خارج از کشور باشد با سرعتهای تعریف شده برای اینترنت خارجی نیاز خود را تامین می کند.
در اینترنت ملی کاربران کمترین نگرانی را خواهند داشت
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران هدف از پیاده سازی اینترنت ملی را ارائه سرعت بیشتر و کیفیت دسترسی بهتر به کاربران عنوان کرد و گفت: در شبکه ملی اطلاعات کاربر کمترین نگرانی را خواهد داشت و تنها از این نظر متوجه می شود که با اینترنت ملی کار می کند که اطلاعات داخلی را با سرعت بیشتر و کیفیت بهتری دریافت می کند.
وی به مهر گفت: بر روی سیستم و در شبکه کاربر تفاوتی ایجاد نمی شود و این موضوع تنها توسط سرویس دهنده انجام می شود به این شکل که هر کاربری که امروز از طریق شرکتهای اینترنتی دسترسی دارد با قراردادی که با آن شرکت سرویس دهنده دارد می تواند همزمان هم دسترسی اینترنت و هم شبکه ملی اطلاعات را با سرعت و کیفیت مطرح شده داشته باشد.
فاز آزمایشی اینترنت ملی موفقیت آمیز بود
حکیم جوادی با اشاره به هماهنگی هایی که با مجموعه های مورد نظر در حال انجام است از اجرای موفقیت آمیز فاز آزمایشی شبکه ملی اطلاعات از سوی چند شرکت PAP برای برخی کاربران دستگاههای اجرایی خبرداد و تاکید کرد که مشکل خاصی در اجرای این شبکه وجود ندارد.
اینترنت ملی فعلا برای کاربران دولتی و شبکه های اختصاصی
وی عملیاتی شدن اینترنت ملی را شامل دو بخش کاربران دولتی و شبکه های اختصاصی و نیز کاربران خانگی عنوان کرد و به مهر گفت: در فاز نخست راه اندازی این شبکه برای کاربران دولتی و شبکه های اختصاصی خواهد بود که نهایتا تا پایان امسال انجام می شود و در مورد کاربران خانگی فعلا برنامه زمان بندی نهایی نشده است.
وی انتقال میزبانی سایتهای داخلی به داخل کشور را از جمله اقداماتی عنوان کرد که می تواند کمک موثری به اجرای سریعتر این طرح کند و تصریح کرد: اینترنت بین الملل و شبکه ملی اطلاعات دو مقوله کاملا جدا است که با راه اندازی شبکه ملی اطلاعات، اینترنت بین الملل کمافی السابق ادامه خواهد داشت و تنها ترافیک کاذب را روی اینترنت کاهش خواهیم داد و سرعت دسترسی به سایتهای داخلی افزایش می یابد.