اهميت توجه به شاخصها و استاندارها در ساخت فيلم و سريالها
گفتوگو با سميرا غلامزادهـ از فعالان تدوين درتلويزيون
«از تدوين دور، بهمونتاژ صرف نزديك ميشويم»
سميرا غلامزاده دربارهي ارزيابي خود از وضعيت تدوين برنامههاي تلويزيوني گفت: درحال حاضر بهنقطهاي رسيدهايم كه از تدوين دور و به مونتاژ صرف نزديك ميشويم؛ درچنين شرايطي تنها همه پلانها پشت سرهم قرار ميگيرد.
اين تدوينگر در گفتوگو با خبرنگار سرويس تلويزيون ايسنا، اصل تدوين را بر قرارگرفتن نماها پشت سر هم و براساس يك فكر و منطق، استوار دانست و در زمينه اهميت توجه به شاخصها و استاندارها در ساخت تلهفيلم و سريال گفت: اين ويژگي درميان نسلي كه تنها كامپيوتر بلد بودند و اپراتور شدند، وجود ندارد.
وي دربارهي ورود ديجيتال به عرصهي تدوين و خروج برخي تدوينگران قديمي از اين حوزه، يادآور شد: من هيچگاه فيلمهاي 35 ميليمتري را تدوين نكردم و پيش از ورود ديجيتال با نوار بتاكم كار ميكردم. حقيقت بزرگي وجود دارد كه پس از ورود كامپيوتر بهعرصهي تدوين، امكانات بيشتري دراختيار ما تدوينگران قرار گرفت. زماني كه با نوار بتاكم كار ميكرديم، مجبور بوديم بهسرعت درخصوص قرار گرفتن نماها دركنار هم تصميم بگيريم و نميتوانستيم چندان در كار دست ببريم؛ اما با ورود كامپيوتر ميتوانيم بارها نماها را جابهجا كرده و فكرمان را عوض كنيم.
غلامزاده معتقد است: مشكلي كه در تدوين ما رخ داده بهدستگاه كامپيوتر بر نميگردد؛ بلكه اشكال از خود ما تدوينگران است.
وي در توضيح اين مطلب گفت: با ورود ديجيتال به عرصهي تدوين، تدوينگراني كه اغلب سنين بالايي داشتند نميتوانستند بهراحتي با اين سيستم كنار بيايند؛ در نتيجه نسل جديدي از تدوينگران پيدا شدند؛ آنان اغلب كارگرداناني بودند كه دركنار اپراتورها شروع به تدوين كردند. پس ازمدتي خود اين اپراتورها در ازاي دريافت مبلغي اندك شروع به تدوين كردند.
اين تدوينگر بابيان اينكه متاسفانه در تلويزيون ما بسياري از اشكالات ديده نميشود، دراين باره تصريح كرد: درحال حاضر بسياري از فيلمها و سريالهاي ضعيف از تلويزيون پخش ميشوند.
وي درپاسخ بهپرسشي دربارهي لزوم جسارت در پخشنكردن آثار ضعيف اظهاركرد: گاه اتفاق ميافتد كه يك فيلم يا سريالي بهدليل كيفيت پايين، مناسب پخش تشخيص داده نميشود؛ ولي اين اتفاق بهندرت رخ ميدهد. ضمن اينكه بيشتر نظارتها بر روي مسائلي كلي از جمله كارگرداني، فيلمنامه و بازيها است و كسي به كيفيت تدوين توجه نميكند. در چنين شرايطي براي تهيهكننده بهتر است كه به اپراتورها پول بدهد تا تدوين را انجام دهند؛ چرا كه پول كمتري ميگيرند و سرعت كارشان هم به مراتب بيشتر است.
سميرا غلامزاده در پاسخ به پرسش ايسنا دربارهي كارگرداناني كه خود تدوين كارهايشان را انجام ميدهند، گفت: حضور كارگردانان درعرصهي تدوين با هدف افزايش دقايق سريالها و درنتيجه دريافت مبلغي بيشتر صورت نميگيرد؛ چرا كه افزايش دقايق يك سريال در نهايت به نفع تهيهكننده تمام ميشود. بحث ديگري دراين حوزه مطرح است و آن اين كه كارگردانان با حضور درعرصهي تدوين به اين حوزه به عنوان يك شغل جديد نگاه ميكنند و از اين راه پول درميآورند. اين افراد تفكرشان اين است كه اگر قرار است تدوينگر به اپراتور بگويد كه چهكار كند، خودمان اينكار را انجام ميدهيم.
وي درادامه گفت: كارگردانان دو دسته هستند، برخي از كارگردانان هرچقدر تدوين را بشناسند به سراغ تدوينگر جديد ميروند تا فكر جديدي بهكار اضافه شود. دسته دوم كارگرداناني هستند كه روي كارشان تعصب دارند؛ آنان فكر ميكنند بهبهترين شكل نماهايشان را گرفتهاند و ترجيح ميدهند ترتيبي كه براي چيدن نماها مدنظرشان است، تكان نخورد.
اين تدوينگر معتقد است: در پروسه توليد يك اثر نمايشي هركدام از شغلها اگر حذف شوند، ايراداتي در كار ايجاد ميشود؛ ضمن اينكه ما كارگرداناني داريم كه نشان دادهاند خيلي خوب تدوين را ميشناسند، بنابراين اگر كسي تدوين را بلد باشد چه كارگردان باشد يا نه، ميتواند كارش را بهخوبي انجام دهد.
سميرا غلامزاده گفت: الان كه سيستم تدوين آسان شدهاست، همهفكر ميكنند تدوينگر هستند، اما مطمئنا مرور زمان كارهاي خوب و بد را مشخص خواهد كرد.
اين تدوينگر به اين پرسش كه آيا شتابزدگي در ساخت سريالها مناسبتي در بخش تدوين نيز ديده ميشود؟ پاسخ مثبت داد و افزود: سريالهاي مناسبتي تدوين خوبي ندارند، چرا كه دروقت كمي ساخته ميشوند.
وي كه تدوين سريالهاي مناسبتي چون «گمگشته» و «زيرزمين» را برعهده داشته است گفت: با اين كه هر دو اين سريالها در زمرهي مجموعههاي موفق ماه رمضان بودند، اما همه ما به لحاظ كاري تحتفشار بوديم وهيچكدام راضي نبوديم. با اين كه كارگردان سريالي مانند «زيرزمين» به كارش وارد بود، اما ما در تدوين اين سريال تدوين نميكرديم، بلكه كارمان عملا مونتاژ بود؛ ما بهدليل كمبود وقت تنها نماها را پشت سرهم ميگذاشتيم. پس از همكاري با اين پروژهها، تدوين هيچ كار مناسبتي ديگر را قبول نكردم و اين مساله بهدليل فشار كاري نبود، بلكه بهدليل آن بود كه نميتوانستيم در مدت زمان كافي كار تدوين را انجام دهيم و درنتيجه كيفيت كار پايين ميآمد.